:],Hulp? Ik zou
veel liever
lïiet Nederland
lamen werken"
schandalen bezoedelen imago president Endara
Thatcher in isolement
na vertrek van Howe
■JITENLAND
Steid&z Souoant
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1990 PAGINA 7
"'ijf nieuwe leden
i Veiligheidsraad
!W YORK De Algemene
trgadering van de Verenigde
ities heeft vijf nieuwe leden
pozen voor de Veiligheids-
id. Het zijn Oostenrijk, Bel-
f, Ecuador, India en Zimbab-
r. Zij nemen begin volgend
•Kr de plaats in van de vijf
®™tlnemers die hun twee-jarige
!28.00miin hebben vervuld: Cana-
69.0(1 Finland, Colombia, Malaysia
160.70 Etiopië. Het ziet er niet naar
4®-®®, dat met deze nieuwe samen
balling de politiek van de V-
52'otfd ten opzichte van Irak zal
-Tanderen. In de raad hebben
I7.9qftien landen zitting, waaron-
1818? Permanente leden.
79 00
The Sun opent aanval op Delors en Fransen
LONDEN Het Britse
massablad The Sun heeft
de aanval geopend op Jac
ques Delors, de voorzitter
van de Europese Commis
sie. Ook het Franse volk
wordt door het Britse dag
blad onder vuur genomen.
Met dertien centimeter grote
letters op de voorpagina
schopte het blad gisteren tegen
de EG, die in het afgelopen
weekeinde besloten heeft om,
zonder Groot-Brittannië, ver
der te gaan met de invoering
van een Europese munteen
heid, de ecu. Naast een beledi
ging van Delors konden de
vier miljoen lezers kennis ma
ken met een verzameling anti-
Franse moppen en werden de
zonden van het Franse volk
nog eens haarfijn uitgelegd.
Daarbij trok The Sun de ge
schiedenisboeken uit de kast
om uit te leggen dat Napoleon
alleen door de Britten gestopt
kon worden in Waterloo. Ver
der zijn de Fransen laf ge
weest door bij het begin van
de Tweede Wereldoorlog snel
de wapens neer te leggen na
de invasie van de nazi's. De le
zers werden tenslotte opgeroe
pen vandaag massaal te protes
teren om „die Franse idioten
duidelijk te maken waar ze
hun ecu in kunnen stoppen".
Glun Ford, Brits afgevaardig
de in het Europese parlement,
heeft gezegd dat er tegen The
Sun- gerechtelijke stappen
moeten worden ondernomen
wegens de „schaamteloze aan
val". Ford acht de „infantiele
schrijfsels" van de krant ge
vaarlijk omdat volgens hem
het risico bestaat dat hooligans
of skinheads de eerste de beste
Fransman die ze in Groot-
Brittannië tegenkomen zullen
aanvallen.
Twee Engelse bouwvakkers laten lachend de Sun van gisteren
zien waarin de voorzitter van de Europese Commissie, Delors,
en het Franse volk flink aangevallen worden.
FOTO: EPA
Blaastest
aan de tap
SINGAPORE
Klanten van cafés in
Singapore kunnen
lank zij een ademtes
tapparaat nagaan of
zij er verstandig aan
doen nog een alcoho
lisch drankje te nutti
gen, voordat zij in de
auto stappen. De ap
paraten zijn inmiddels
in de meeste cafés
geïnstalleerd. Tegen
betaling van een dol
lar worden de klan
ten geïnformeerd
over het alcoholge
halte in hun bloed.
Boete voor gang
naar herentoilet
HOUSTON Hoge nood wordt in de
Verenigde Staten soms duur betaald.
De 33-jarige Denise Wells, die in de
pauze van een optreden van de coun-
try-zanger George Strait gebruik
maakte van de mannen-wc, hangt een
boete van bijna 350 gulden boven het
hoofd. Wells is in de VS inmiddels uit
gegroeid tot een nationale bekendheid.
In menige talk-show heeft ze haar gang
naar het herentoilet toegelicht. Omdat
de rij voor het damestoilet ellenlang
was besloot ze naar de 'Gents' te gaan.
Bij het verlaten van de mannen-wc
werd ze opgewacht door een agent die
haar bekeurde wegens aanstootgevende
gedrag. Wells ontkent. Volgens haar
was het hoge nood en niet anders.
-lexander Dubcek, de drijfkracht achter de neergeslagen Praagse Lente in 1968,
I23.30zoekt volgende week op uitnodiging van de Tweede Kamer Nederland. De nu
^-^jarige Dubcek is sinds eind november vorig jaar voorzitter van het Tsjecho-
75oJwaa^se Parlement. Hij hoopt in ons land meer inzicht te krijgen in de tech-
l9Kpk van werken van een democratisch, pluriform parlement. Op zijn drukke
35.30ogramma staat ook een bezoek aan de Erasmus-universiteit van Rotterdam.
133.1% gelegenheid van de Diës-viering aldaar, zal hij er op 8 november een toe-
*j®^aak houden.
3770
36.40
145.80
38.80
14.51
67.71
39 3|(Van onze correspondent
7o!3I Frans Wijnands)
20.91
9i5'3lAAG Praten met
so.ojexander Dubcek is
kortdurend springen van
44.7et verleden naar de toe-
5Jl}nist. Het heden heeft
29k)ten andere betekenis
1J5-jn werken, hard wer-
w.tfn, „want de tijd is onze
875.obotste vijand. We
gieten in deze maanden
szot wettelijke basis leggen
3®J®[der onze jonge demo-
-atie".
®2j*rlementsvoorzitter Dubcek
*4'5|kt vanuit zijn ruime werk-
577imer op de hoogste verdie-
230.0(1g van het parlement in
25(*aag uit over de nat blinken-
W j daken van de stad. Het
19g'opuden Praag' waar hij zich
37.5iiis voelt, maar waar hij zijn
lts om Slowaak te zijn geen
ionde verbergt. Zijn emoties
ten dicht onder de opper-
ikte. Toen Sovjet-president
irbatsjov hem een paar
landen geleden in Moskou
^^nog de excuses aanbood
^gor de inval van 1968 pro
beerde Dubcek niet eens zijn
tranen tegen te houden.
De klassiek geschoolde com
munist Dubcek heeft de afge
lopen twintig jaar de kille
meedogenloosheid van het
communistische regime erva
ren. Niet in de gevangenis,
maar in de net zo beknellende
bossen, waarin hij na '68 te
werk werd gesteld. Doorlo
pend onder politiebewaking,
op afstand of van dichtbij,'
want de Tsjechoslowaakse au
toriteiten wilden verhinderen
dat Dubcek contact met de
buitenwereld had. Hij was le
vend dood verklaard, smok
kelde manuscripten naar het
buitenland, bleef geestelijk be
zig en weigerde zich te laten
afstompen.
Boekdelen
„Ach, voor mij was dat alle
maal nog niet zo erg. Maar wel
voor mijn vrouw en mijn zoon.
Mijn vrouw kon géén contac
ten hebben. Naar de kapper,
naar de bioscoop, dat was on
mogelijk. Als mijn zoon een
afspraak maakte met een
meisje, kwam zij prompt in
moeilijkheden". De lange pau-
Alexander
Dubcek kan
weer lachen.
„Wat telt is
de toekomst,
de nieuwe ge
neratie'.'.
FOTO: AP
zes in het gesprek spreken
boekdelen.
„Bij u zullen mensen dat wel
vreemd vinden, maar ik heb
het afgelopen driekwart jaar
niet een vrije zaterdag of zon
dag gehad. Behalve twee we
ken geleden dan", constateert
Dubcek verdrietig. Dat was
om zijn echtgenote te begra
ven, die na een korte ziekte
overleed. „Maar wat telt is de
toekomst, de nieuwe generatie.
Voor die toekomst werken, dat
is de motor die me op gang
houdt".
Waar het verleden verdriet en
teleurstellingen oproept, is de
toekomst reden voor een aan
stekelijk enthousiasme, on
danks het feit dat de vaart een
beetje uit de revolutie is. In
elk geval bij de meerderheid
van de bevolking. Dubcek er
kent dat de onduidelijkheid tje
mensen onzeker maakt, arg
wanend, lusteloos en mis
schien wel apatisch. Maar de
opkomst bij de parlementaire
verkiezingen was indrukwek
kend en de opiniepeilingen
voor de gemeenteraadsverkie
zingen eind november voor
spellen een opkomst van ze
ventig tot tachtig procent.
Europa
Europa is een veelvuldig te
rugkerend woord in het ge
sprek. Tsjechoslowakije wil er
bij horen. „Maar dan zullen we
eerst orde op zaken moeten
stellen. Als ik in het buiten
land zou moeten gaan opere
ren, zou ik ook eerst kijken
naar goede partners. Dus is het
logisch dat de Westeuropeanen
dat ook bij ons üoen. We
moeten een economische stabi
liteit proberen te bereiken,
maar daarvoor hebben we de
mocratische orde en een be
hoorlijke wetgeving nodig".
Dubcek wil er het zijne toe bij
dragen de samenwerking met
zoveel mogelijk landen op
gang te brengen. Gespreide
contacten, graag ook met Ne
derland.
„We zouden hier graag meer
Nederlandse ondernemers,
bankiers, managers zien". Hij
zal het ongetwijfeld bij zijn
aanstaande bezoek aan Neder-
land doorlopend herhalen.
Maar hulp uit het Westen, uit
Nederland? Dubcek: „Ik vind
hulp een slecht woord. Na
tuurlijk zullen we geholpen
moeten worden, willen we iets
leren, maar waarom niet door
middel van samenwerking?
Vergeet niet dat wij kennis
van zaken hebben van en er
varing met de Oosteuropese
markt. Daar zou het Westen,
en ook Nederland, wel eens
nut van kunnen hebben. Ik
bedoel maar: we kunnen sa
menwerken, elkaar helpen en
er samen van profiteren".
(Van onze correspondent)
Roger Simons)
LONDEN Het onverwachte
vertrek gisteren van de Britse
vice-premier Sir Geoffrey
Howe lijkt premier Thatcher
in een isolement te brengen.
Howe nam ontslag wegens de
anti-Europese houding van
Thatcher en in het bijzonder
wegens haar verzet tegen de
Europese Monetaire Unie. Het
vertrek van Howe heeft on
middellijk speculaties op gang
gebracht over de positie van
Thatcher als leider van de re
gering en de Conservatieve
Partij. Volgens sommigen zal
binnen enkele maanden een
serieuze aanval worden geo
pend op haar leiderspositie.
Anderen menen dat de partij
top een leiderswisseling min
der dan twee jaar voor de ver
kiezingen, die uiterlijk in juni
1992 moeten worden gehou
den, toch te riskant acht.
Volgens ingewijden kwam het
ontslag van de vice-premier
voor Thatcher als een donder
slag bij heldere hemel. Howe
heeft van alle ministers het
langst in het kabinet van
Thatcher gezeten nadat zij elf
jaar geleden aantrad.
Howe bezocht gisteravond
Sir Geoffrey Howe
Downing Street 10, de ambts
woning van de premier, en
had een gesprek van een half
uur met Thatcher waarbij hij
zijn ontslagbrief overhandigde.
Daarin schreef hij „ernstig be
zorgd" te zijn over de stem
ming die Thatcher heeft ge
creëerd. „Dit zal het zeer
moeilijk maken voor Groot-
Brittannië om zijn invloedrijke
positie te behouden. De be
hoefte een gemeenschappelijke
basis te hebben voor de Euro
pese kwestie is van essentieel
belang voor ons electoraal suc
ces en de toekomst van het
land", aldus Howe in zijn
brief.
Met het vertrek van Howe
wordt de verdeeldheid binnen
Thatchers Conservatieve Par
tij aangescherpt tijdens de aan
loop naar de verkiezingen.
Binnen haar partij krijgt That
cher steeds meer kritiek op
het trage tempo waarin zij de
Europese integratie gestalte
wil geven. Veel partijgenoten
zijn bang dat Groot-Brittannië
de voordelen zal missen van
een verenigde markt.
Eerder deze week verdedigde
Thatcher tijdens een fel debat
in het Britse parlement haar
geïsoleerde positie binnen de
EG. Thatcher zei toen dat haar
regering nooit akkoord zou
kunnen gaan met een enkele
Europese munt. Volgens haar
heeft Londen al voldoende be
voegdheden weggeven aan de
EC. De algemene opvatting is
dat Thatcher de nieuwe parle
mentsverkiezingen uiteinde
lijk zal uitschrijven met als
thema „Groot-Brittannië con
tra Europa".
Michael Heseltine, voormalig
minister van defensie die en
kele jaren geleden na een ru
zie met Thatcher uit haar re
gering stapte, noemt het huidi
ge gedrag van de bewinds
vrouw „het beste middel om
ons" (de Conservatieve Partij)
nieuwe verkiezingen te laten
verliezen. Labourleider Neil
Kinnock zei in een reactie:
„Mevrouw Thatcher is gesla
gen door de man die ze zelf als
deurmat heeft gebruikt. En
dat heeft ze verdiend".
Zuid-Afrika
koppelt
terugkeer
ballingen
aan
voorwaarden
PRETORIA De Zuida-
frikaanse regering heeft
de terugkeer van ballin
gen uit het buitenland en
de vrijlating van politieke
gevangenen gekoppeld
aan db toezegging van het
ANC om zijn gewapende
strijd op te geven, zoals
het op 6 augustus beloof
de.
Minister Coetsee kondigde aan
dat de regering het program
ma in fasen zal uitvoeren. Het
ritme waarmee het ANC zijn
gewapende strijd staakt be
paalt de etappes waarin de bal
lingen garanties zullen krijgen
en de politieke gevangenen
vrijgelaten zullen worden.
De maatregelen waarover de
regering het eens is geworden
betreffen alle groepen politie
ke gevangen, dus ook de ex
treem-rechtse blanken, aldus
de minister. Hij voegde daar
aan toe dat de regering zich
pas over de „moeilijke geval
len" en de gevangenen die ge
weld gebruikt hebben zal bui
gen als het ANC zich aan zijn
toezegging houdt de gewapen
de strijd op te schorten.
De Zuidafrikaanse president
Frederik de Klerk heeft giste
ren met zulu-leider Mangosut-
hu Buthelezi gesproken. Beide
leiders hebben na afloop van
hun gesprek verklaard dat er
„dringend" overleg gevoerd
moet worden over het geweld
in de provincie Natal waar
aanhangers van Buthelezi en
volgelingen van het ANC elJ
kaar al jaren naar het leven
staan. Gisteren werd in drie
zwarte steden bij Kaapstad,
waar de afgelopen dagen on
lusten uitbraken, een serie
noodmaatregelen van kracht.
Deze week werden in Khaye-
litsha acht mensen gedood en
raakten 36 mensen gewond.
kNAMA Guillermo
°3°|dara, de dikbuikige
i34Bsident van Panama die
afgezette dictator Ma-
Noriega heeft opge-
(Mlgd, heeft de laatste we-
^n zowel aan omvang als
populariteit ingeboet.
195 - Sdara's eetlust zou danig ver-
bderd zijn nu hij onder
er genomen wordt omdat
gg betrokken zou zijn bij het
—gewassen van drugsgelden,
m geruchten niet van de lucht
77 H dat Noriega vanuit zijn ge-
57J»geniscel in Miami een coup
781en hem beraamt en hij door
J2j bokkesprongen van zijn
gQjge vrouw in verlegenheid
86 irdt gebracht.
44idara begint door dit alles
25 it paranoïde te worden. Hij
25*ooft dat de Amerikanen,
hem na hun invasie van
nama vorig jaar aan de
icht brachten, achter de po
lgen zitten om hem in een
Iaad daglicht te stellen. De
hulling vorige week dat
iara aandelen bezit in een
ïamese bank die betrokken
zijn bij het witwassen van
drugsgeld voor een Colombi-
aans cocaïnekartel, was bijzon
der schadelijk voor de presi
dent.
De onthulling was echter maar
een kleine oprisping vergele
ken met de consternatie die
ontstaan is over de geruchten
dat een klein meisje in het ge
zelschap van Endara's vrouw
Ana Mae, haar dochter is van
een vroegere minnaar. Het
meisje is volgens de officiële
berichten een dochter van een
voormalig dienstmeisje en pe
tekind van Ana Mae's moeder.
De 23-jarige Ana Mae, die pas
vier maanden met Endara ge
trouwd is, heeft volgens de Pa-
namese bevolking al te veel
vingers in de pap. Zij zou de
president bevelen geven en
zich te veel met staatszaken
bemoeien. Dat doet Endara
geen goed: volgens een opinie
peiling van vorige week zou
maar 14% van de bevolking op
Endara stemmen, vergeleken
met 84% zes maanden geleden.
Misdaad
Sinds de invasie om een leider
af te zetten die naar vermeend
betrokken was bij de handel in
1 Panama en zijn jonge vrouw Ana
FOTO: AFP
drugs, hebben de narcoticare-
chercheurs een grote toename
gemeld van de drugshandel en
het drugsgebruik in Panama.
Ook de misdaad heeft een
vlucht genomen in Panama.
Velen leggen de schuld bij het
besluit van de regering om een
nieuwe politiemacht op te bou
wen van soldaten uit Noriega's
wrede en corrupte leger.
Weinig mensen hebben ver
trouwen in het hervormde ju
ridische systeem en de her
vormde veiligheidsmacht - de
twee punten waarop tijdens
Noriega's militaire bewind de
meeste kritiek kwam. Een
aantal van Noriega's mede
werkers houdt zich nog steeds
schuil in de ambassades in Pa
nama-Stad. Geen van zijn ge
vangen makkers is nog voor
het gerecht gebracht.
Van directere zorg voor de
arme minderheid van het land
is de chronische werkloosheid.
Onder Noriega, zo redeneren
sommigen in de arme 'barios',
kon je tenminste om de wet
heen om geld te verdienen.
Coup
Er zijn maar weinig mensen
die geloven dat de omstandig
heden in Panama aansturen
op een coup. Er wordt gespe
culeerd dat Noriega niet zozeer
probeert een politieke revolte
op touw te zetten, als wel van
plan is vanuit zijn 'dictatorsui
te' in Miami - die bestaat uit
drie aaneengesloten gevange
niscellen met televisie, home
trainer, vergadertafel en pa
pierversnipperaar - van zijn
vrouw te scheiden en zijn maï-
tresse te trouwen.
Endara's medewerkers zijn
van mening dat de coupge-
ruchten en de recente onthul
lingen over zijn privéleven
een poging zijn van Amerika
om Panama te dwingen een
overeenkomst te tekenen
waardoor de Amerikaanse au
toriteiten toegang zouden krij
gen tot de geheime bankreke
ningen, de steunpilaren van
Panama's buitenlandse bank
systeem.
Hqt Amerikaanse Congres
heeft 300 miljoen gulden vrij
gegeven van de financiële
steun die toegezegd is op voor
waarde dat Panama tekent.
Volgens waarnemers kan de
Endara-regering maar weinig
doen om de Panamese econo
mie en haar eigen bezoedelde
imago te herstellen als Ameri
ka niet meer geld vrijgeeft.
„De Amerikanen hebben het
gezwel weggehaald", aldus de
vrouw van een prominente
Panemese regeringsfunctiona
ris, „maar ze hebben de pa
tiënt met zóveel problemen
achtergelaten, dat hij nog
steeds kan sterven".
CHRISTINE TOOMEY
(c) The Sunday Times
MYSTERIE VAN HET ZEVENGESTERNTE
In optocht gaan ze naar het station en ze hebben natuur-
moJ veel bekijks. Wang Hang heeft een bolhoed opgezet en Peer
t /-2jSchuymer heeft een pet uit de garderobe van de tekenaar
,e veleend", want ze zouden in hun oorspronkelijke kledij wat al te
Bl de aandacht trekken. Zonder ongelukken bereiken ze het
van^'on- Rob neemt de kaartjes en met de trein van 13.11 ver-
1 mdkken ze naar Amsterdam. Bij het Centraal Station vragen ze
agurf1 een a9en* de we9 naar '>Ret Parool". Dan gaan ze over het
Damrak in de richting van de N.Z.Voorburgwal. Het is erg druk in
de stad en niemand let op hen, maar juist passeert een mondor
gelclub en de jongens herkennen Rob. „Ha, die Rob", roepen ze.
„Kijk daar eens", schreeuwt een ander, „daar lopen Marga en
Willy...! En daar heb je Lupardi ook!". Nou het spreekt vanzelf,
dat de jongens met de Robbisten meelopen en begeleid door
een stoet jongens en meisjes bereiken ze eindelijk het gebouw
van de krant.
Amerikaanse prijs voor Nederlandse geleerde
WASHINGTON De uit Ne
derland afkomstige biochemi
cus dr. Donald Zilversmit, die
tot zijn pensioen in juni dit
jaar verbonden was aan de
universiteit van Cornell in de
VS, heeft in Washington een
prijs gekregen voor zijn baan
brekende wetenschappelijke
bijdragen over het verband
tussen cholesterol, vet en het
ontstaan van hartziektes. De
jaarlijkse prijs voor bijdragen
aan de voedingsleer van 50.000
dollar (85.000 gulden) wordt
toegekend door het pharma-
ceutische bedrijf Bristol-Mey
ers Squib. Zilversmit, die zijn
studie aan de Rijksuniversiteit
Utrecht begon en sinds de ja
ren veertig in de VS heeft ge
studeerd en gewerkt, verricht
te sinds de jaren vijftig onder
zoek naar de toen nog omstre
den vraag over het verband
tussen voeding en hartziektes.
Record-aantal Sovjet joden naar Israël
JERUZALEM In oktober zijn 21.744 Sovjet-joden in Israël
aangekomen, een record-aantal in de huidige immigratiegolf.
Volgens het ministerie van opname zijn dit jaar 143.000 im
migranten binnengekomen, van wie 122.000 uit de Sovjetu
nie. De autoriteiten verwachten dat er dit jaar in totaal
200.000 Sovjet-joden zullen aankomen. Voor 1993 zal er een
miljoen zijn gearriveerd, is de schatting.
Poolse officieren
Een soldaat in Warschau houdt geconcentreerd de wacht terwijl
een vrouw een kaars aansteekt bij het grafmonument voor de
Poolse legerofficieren die in 1940 werden gedood door de Russi
sche geheime dienst.
FOTO: EPA
