Sauriërs brachten
Leiden Dino-rage
en het NNM naam
„Laboratoriumonderzoek is nooit
te zien bij Medisch Centrum West
ALLER
LEI(DS)
)EN OMGEVING
£cidócSouoont
MAANDAG 29 OKTOBER 1990 PAGINA 7
mspuit Leidse brandweer getest
N De Leidse stoomspuit uit 1908 is zaterdag
t eerst in zestig jaar weer opgestookt. Vijf jaar
werd begonnen met het restaureren van de
)uit, die tot 1985 in de brandweerkazerne aan
imeerlaan stond. De wagen werd overgebracht
werkplaats van de Stichting Historisch Brand-
iterieel in Den Haag. Deze stichting wil histo-
iaterieel verwerven, restaureren en behouden,
ïting wil het materieel vooral in werking laten
it koetswerk, de stoomketel en de stoommachi-
de stoomspuit werden in 1986 gedemonteerd,
derdeel werd grondig nagekeken en zo nodig
gen. Nadat de Dienst van het Stoomwezen de
ad goedgekeurd kon zaterdag de stoomspuit na
aar stilstand weer draaien. Bij de eerste proeven
at de restauratie grondig was uitgevoerd zodat
verdere afbouw kan worden begonnen. De
ig verwacht de stoomspuit in het voorjaar van
eer in gebruik te kunnen nemen.
Singelbrug blijft open
LEIDEN De Singelbrug, tussen de Zijl
singel en Utrechtse Veer, ging zaterdag
ochtend om kwart voor tien door een sto
ring niet meer dicht. De politie heeft het
verkeer omgeleid. Na een uur was de sto
ring verholpen en kon de brug als van
ouds weer dicht.
Klap in gezicht
LEIDEN Een 14-jarige Leidse jongen is
zondagmiddag rond half vier mishandeld.
Hij fietste op het Rozenpad langs de Zijl
en passeerde een groep jongeren op brom
fietsen. Opeens reed een van de bromfiet
sers naast hem. Een ongeveer 17-jarige
jongen gaf de Leidenaar een vuistslag in
het gezicht. Deze viel van zijn fiets en
raakte even buitèn kennis. Toen hij weer
bijkwam bleek zijn fiets vernield. Hij ver
moedt dat de aanleiding een oude ruzie is.
Politie Oegstgeest
grijpt autokraker
LEIDEN OEGSTGEEST
Een 23-jarige Leidse
verslaafde is zaterdaga
vond aangehouden in
Leiden wegens diefstal
van autoradio's in Leiden
en Oegstgeest. De man
had kort tevoren op de
Leylaan in Oegstgeest een
autoradio gestolen. Op de
fiets reed hij vervolgens
naar Leiden, waar hij na
dat getuigen de politie
hadden gewaarschuwd
kon worden aangehou
den. De man, een goede
bekende van de politie
heeft diverse eerdere
diefstallen bekend.
Drie aanhoudingen
in Noordwijkerhout
NOORDWIJKERHOUT Een 19-jarige
Noordwijkerhouter is gisteravond door de
politie op Duin en Dal aangehouden nadat
hij met zijn auto bijna een politiebusje had
geramd. De man nam door alcohol bene
veld de bocht van de Victoriberg wat te
ruim. Na een korte achtervolging kon hij
worden aangehouden. Zaterdagavond
schepte een 29-jarige Noordwijkerhouter
een 18-jarige plaatsgenoot, die met zijn
brommer over de Viaductweg reed. De
Noordwijkerhouter draaide zonder goed te
kijken Duin en Dal in. Hij bleek eveneens
te veel gedronken te hebben. Later op de
avond werd een 22-jarige plaatsgenoot aan
gehouden toen hij in de Zeestraat bezig was
een auto met zijn laarzen te bewerken. Te
gen de man is proces-verbaal opgemaakt.
Cheques buit in Zevenhoven
ZEVENHOVEN Inbrekers zijn er za
terdagavond in Zevenhoven vandoor ge
gaan met cheques, bijbehorende bank-
pasjes en een rijbewijs. Een stereo-instal
latie die al buiten was gezet, bleef staan.
Waarschijnlijk zijn de inbrekers ge
stoord. De daders drongen de woning
aan de Sportlaan binnen door via een bo
venlicht het' slot van de achterdeur met
een schroevedraaier open te wrikken.
Vernielingen aan auto's
ALPHEN AAN DEN RIJN Vandalen
hebben in de nacht van vrijdag op zater
dag aan 25 auto's schade toegebracht.
Van de wagens, die in de omgeving van
de Barnsteenstraat en de Saffierstraat
stonden geparkeerd, werden antennes
afgebroken en spiegels verbogen. De po
litie heeft geen signalement van de da
ders.
Fikse aanrijding
door stuurfout
LISSE Door een stuurfout van een 19-
jarige Hillegommer kwamen twee perso
nenauto's gistermiddag met elkaar in bot
sing op de Loosterweg-zuid in Lisse. De
Hillegommer reed over de Spekkenlaan
richting Loosterweg-zuid en nam een
bocht te krap waardoor hij in de berm be
landde. De auto van de man raakte een
paaltje, schoot de weg weer op en botste op
een tegemoetkomende auto bestuurd door
een 46-jarige Lisser. Beide voertuigen
raakten flink beschadigd. De Hillegommer
belandde half in de sloot. Een 20-jarige
vrouw die met de Lisser meereed raakte
door het ongeval onwel. Hoewel uiterlijk
geen verwondingen waren te zien is zij
voor de zekerheid overgebracht naar het
Spaarneziekenhuis in Heemstede.
tingbotsing
ijksweg A4
HADE Zeven auto's
termiddag tijdens hevi-
tbuien op elkaar gere-
rijksweg A4 in Alke-
Te kort afstand houden
oorzaak van het onge-
gevolg van de filevor-
eden er enkele minuten
pnieuw twee auto's op
Zaterdagavond reed
otterdammer al tegen
egenwachtauto op de
trook. De auto stond
iet knipperende lichten
'eerd om een ander te
toen de Rotterdammer
remmen en pirouettes
richting vluchtstrook,
ssagiere, een 34-jarige
uit Rotterdam, moest
k- en rugletsel naar het
nisch Ziekenhuis Lei-
seminslag in
'ing Noordwijk
In een wo
rn de Zeekoet is zater-
nd de bliksem ingesla-
gevolg daarvan ont
gat in de muur en
de gordijnen vlam. De
ir had het vuurtje ech-
onder controle. Door
viel in een deel van de
kabeltelevisie uit.
4!
;nfietser loopt
letsel op bij
eersongeval
IV EEN Een 17-jari-
nfietser uit Nieuw veen
ïalf twaalf in de nacht
IJ iterdag op zondag ge-
geraakt bij een aanrij-
zijn woonplaats. Een
ge automobilist uit
een reed over de" W.P.
mweg. Aankomen bij
I sing met de Parkstraat
Ie man linksaf, daarbij
emoetkomende brom-
over het hoofd ziend,
ie Dmfietser liep door de
'e ing knieletsel op. Hij is
bracht naar het Acade-
Ziekenhuis in Leiden.
genaar
eert gratis
hotel
si EN A AR Een 26-
lagenaar is gisteren
e politie aangehouden
hij diverse malen i
'assenaars hotel heeft
:n zonder te betalen,
daarbij valse namen
pressen op. Voor welk
de man het hotel be
heeft, is niet bekend,
n is uitgeleverd aan de
politie, omdat hij ook
ordt verdacht van au
i( tal.
arde fietser
gewond
iftGEEST Een 81-jari-
ser uit Leiden is zater-
Idag gewond geraakt bij
irijding op de Warmon
Oegstgeest. Ter
van de De Kempenaer-
sloeg de man onver-
linksaf. Een 30-jarige
ie :ijder uit Nieuw-Ven-
e achter de fietser reed
aar niet op gerekend,
en motorfietser kwa-
v en val. De Leidenaar
lofdletsel en een gebro-
ien op. Beide slachtof-
erden naar het Acade-
Ziekenhuis Leiden
De motorrijder was
licht gewond en kon
naar huis.
Ise vrouwen
'n kleding
■a DWIJK Drie Leidse
'n (21, 27, en 35 jaar)
erdagmiddag in Noord-
>or de politie aangehou-
]vegens winkeldiefstal.
;n waarde van 1160
hadden de vrouwen
ondergoed en trai-
bkken weggenomen,
eïfinkelbediende van een
lak aan de Hoofdstraat
huwde de politie. Zij
161 dat de vrouWen, voor-
an veel tassen en een
'wagen op een vreemde
q] an het winkelen waren,
iwi cheurs achtervolgden
enige tijd, waarna de
1 werden aangehou-
de tassen en kinderwa-
s de kleding uit drie za-
rborgen.
(Vervolg van voorpagina)
LEIDEN De komende
maanden is het stil rond
het Pesthuis. Het gekrijs
van de pre-historische
monsters is verstomd en
buiten staan geen foutief
geparkeerde auto's of dik
ke drommen wachtende
bezoekers meer. Gister
middag kwam een einde
aan „Dinosauriërs in Lei
den", de meest succesvolle
tentoonstelling die ooit in
de sleutelstad is gehou
den.
Directeur A. de Caluwé van
het organiserende Nationaal
Natuurhistorisch Museum
(NNM) dacht er nog heel even
aan de deur nog een maandje
extra open te houden maar be
dacht zich: „Het Pesthuis is
niet verwarmd en de laatste
dagen werd het binnen al kou
der", verdedigt hij zijn beslis
sing.
Het succes van de dino-expo
laat zich in cijfers gemakkelijk
uitdrukken. Vanochtend werd
meegedeeld dat er meer dan
300.000 betalende bezoekers de
ophaalbrug waren gepasseerd.
Dat leverde het NNM een niet
kinderachtig sommetje op:
„Een zoet winstje", zoals De
Caluwé het uitdrukte: „In Ne
derland is het al uniek als een
tentoonstelling winst oplevert
en ook onze naamsbekendheid
is een stuk groter geworden",
weet de NNM directeur. Het
geld wordt gebruikt voor het
opzetten van nieuwe tentoon
stellingen: „Die exposities zul
len natuurlijk niet allemaal zo
omvangrijk en spectaculair
zijn als deze", verontschuldig
de hij zich. Het bordie „wacht
tijd 45 minuten" dat in de
berm naast het voetpad naar
het Pesthuis staat, kan dus
voorlopig als relikwie in De
Caluwe's kamer aan de muur
worden bevestigd.
Kado
De grote verdiener aan de di-
no's in Leiden is het Ameri
kaanse bedrijf Dinamation dat
de prototypes ontwierp en ver
vaardigde. Dinamation kreeg
de helft van de opbrengst van
ieder toegangskaartje. Omdat
de Amerikanen tevreden zijn
over hun winst (geschat op 1
miljoen) en de promotie van
hun sauriërs vanuit Leiden in
ternationaal te noemen is,
kreeg het NNM een beeld ca
deau. De kop van een Tyran
nosaurus Rex op ware grootte
mag in Leiden blijven en
krijgt van De Caluwé een
voornaam plaatsje in het nieu
we, 50 miljoen kostende, on
derkomen van NNM naast het
Pesthuis. Hoeveel de expositie
de gemeente en de Leidse
middenstand heeft opgeleverd,
zal door de directie economi
sche zaken worden bekeken.
De rubberen monsters zijn dan
al verhuisd naar de Finse
hoofdstad Helsinki. Alleen
hun milieuvriendelijke, groene
voetstappen, die zij in de Leid
se binnenstad achterlieten,
zullen tot de eerste sneeuwval
aan hun aanwezigheid doen
herinneren.
De direct betrokkenen zullen
zich de expositie wel langer
heugen. D. de Wagenaar, die
verantwoordelijk was voor de
publiciteit rond de tentoonstel
ling: „Op verschillende scho
len in Leiden is een ware di-
norage ontstaan", vertelt zij.
Tekeningen, kuntwerkjes en
hele projecten kwamen tot
A. de Caluwé en D. de Wagenaar voor de nieuwe aanwinst van het museum.
stand na de vele schoolexcur-
sies die naar het Pesthuis wer
den gehouden. Voor De Wage
naar blijft de goede herinne
ring aan iets „heel bijzonders"
te hebben meegewerkt.
Drollen
Suppoost P. van der Wal wil
terugkijkend wel wat gekke
voorvallen vertellen: „Een
MENSEN VROEGEN ZELFS HOE GROOT
DROLLEN VAN DINOSAURIËRS WAREN
man vroeg hoe groot de drol
len van die beesten wel niet
waren. Ik dacht eerst dat de
man een grapje maakte. Hij
bleef echter serieus wachten
ik maar dat het drie vuilnis
zakken vol was. De man dank
te me en liep geleerd verder".
Ook vertelt hij dat streng reli
gieuze bezoekers aanmerkin-
op een antwoord. Toen gokte gen hadden op de tekst: „De
FOTO: WIM VAN NOORT
eerste mensen verschenen op
aarde 62 miljoen jaar nadat de
dinosauriërs waren uitgestor
ven". P. Hese, bedrijflèidster
van Dino-catering herinnert
zich ook een merkwaardig
voorval: „Een vrouw kwam
ons vragen of onze dinobur-
gers van echt dinovlees waren
gemaakt; en ze meende het".
LOMAN LEEFMANS
VEEL BELANGSTELLING VOOR OPEN DAG CHEMIE
Himalaya
LEIDEN Ruim 200 be
langstellenden namen za
terdag de kans waar om
bij het Academisch Zie
kenhuis in Leiden een
kijkje achter de schermen
te nemen van het Cen
traal Klinisch Laborato
rium. Onder hen ook een
aantal bezoekers van de
dino-expositie in het Pest
huis, dat pal naast het zie
kenhuis ligt. Kinderen
stapten gewapend met di
nosauriërs tussen de appa
ratuur rond.
Het laboratorium opende zijn
deuren voor het publiek ter
gelegenheid van de open dag
chemie die de Koninklijke Ne
derlandse Chemische Vereni
ging en de Vereniging Neder
landse Chemische Industrie ie
dere twee jaar houden. Behal
ve het AZL hield in Leiden
ook het Rijksinstituut voor
Geneesmiddelenonderzoek
aan de Willem Barentszstraat
open huis. Ook in de Leidse
Hogeschool voor hoger labora
toriumonderwijs in Leiderdorp
kon men terecht. Daar werden
75 bezoekers geteld'.
Het werk in het laboratorium
is voor veel mensen een onbe
kende kant van het zieken
huis. „Het komt bijna nooit in
beeld in medische televisiepro
gramma's. Niet in „Vinger aan
de pols" maar ook niet in een
serie als Medisch Centrum
West". Kennelijk wil men
daar alleen herkenbare ge
deelten van de diagnostiek la
ten zien. Daardoor komt een
van de interessantste onderde
len van het werk in zieken
huizen niet aan de orde", zegt
J. Soüverijn, hoofd van het
klinisch laboratorium met een
ondertoon van teleurstelling in
zijn stem.
Jacht
Soüverijn praat graag en met
liefde over zijn werk. Hij
hoopt dat door de open dag er
weer wat meer belangstelling
komt voor het werken in de
laboratoria van de ziekenhui
zen. Want het wordt steeds
moeilijker om jongeren te
werven. „Het werken in de
gezondheidszorg en de beta
ling ervoor zijn de laatste tijd
niet erg positief naar voren ge
komen Dat geldt ook voor
het laboratoriumgedeelte. De
mensen gaan liever de indus
trie in, de opkomst bij de op
leidingen is inmiddels vrij
slecht", vertelt Soüverijn.
Robert Eckhardt uit Leider
dorp is bergbeklimmer en fo
tograaf. Hij geeft vanavond
bij K O een lezing over
zijn expedities in de hima-
laya en Karakoram. De le
zing begint om 20.15 uur in
de Kapelzaal van het k O
gebouw aan de Oude Vest 45.
Leefstijl
Vier sprekers gaan vanaf
vanavond in een serie lezin
gen dieper in op het onder
werp leefstijllevensstijl of
lifestyle'. C. Rohde opent de
cyclus, waarna op 5, 12 en 19
november respectievelijk B.
Maso, B. Bos en M. Unger het
spreekgestoelte zullen bestij
gen. De bijeenkomsten heb
ben plaats in het Centraal
Faciliteitengebouw van de
universiteit aan de Cleverin-
gaplaats. De aanvang is 20.00
uur en de toegang is gratis.
Planten
De afdeling Leiden van de
Koninklijke Maatschappij
Tuinbouw en Plantkunde
houdt morgen een avond
over „Vaste planten in de
winter". De avond wordt ge
houden van 19.30 tot 21.30 en
vindt plaats in de Agrarische
School, Lange Voort 70 in
Oegstgeest. Kosten: 10,00
voor leden en 12,50 voor
niet-leden.
EHBO- cursus
Speciaal voor 55-plussers
start het buurthuis Gr oe
noord morgen met een
EHBO-cursus. In zes lessen,
op dinsdagmorgen van 10.00
tot 12.00 uur, komen veel
voorkomende kwetsuren ter
sprake. Belangstellenden
kunnen voor informatie en
aanmelding terecht bij het
buurthuis aan de Pasteur-
straat 23, tel: 217222.
Vechtende Leidenaar loopt
slagaderlijke bloeding op
Bezoekers aan Centraal Klinisch Laboratorium van het AZL kregen deskundige uitleg.
Zelf heeft hij met overtuiging
voor het werken in het zie
kenhuis gekozen. „Ik vind de
biochemie de scheikunde
van het leven veel aantrek
kelijker dan de organische
chemie. Het is toch veel inte
ressanter om onderzoek naar
levende organismen te doen
dan in de industrie te bepalen
waarom een bepaalde verf af
bladdert of niet. Bovendien is
er de achterliggende relatie
met de klinieken die het werk
interessant maakt". Soüverijn
ziet het werk van het laborato
rium als een gerichte speur
tocht, een jacht op symptomen
van kwalen waarbij artsen de
aanwijzingen en het materiaal
leveren. „Als het moet kunnen
we heel snel werken. Je merkt
dat er op wordt gewacht. Dat
geeft voldoening".
Praktijkgevallen
De bezoekers aan de open dag
kregen die verhouding tussen
onderzoek en patiënten zater
dag beeldend voorgeschoteld.
Record gebroken
LEIDEN De zevende landelijke open dag chemie heeft za
terdag een record aantal van honderdduizend bezoekers ge
trokken. Dat waren er vijfduizend meer dan in 1988, het laat
ste recordjaar. Er stonden zaterdag zestig bedrijven en zeven
tig instellingen voor nieuwsgierige bezoekers door heel Ne
derland open. Tot de grote trekpleisters behoorde onder meer
de nieuwe waterzuiveringsinstallatie van Avebe in Ter Apel-
kanaal. De laboratoria van de ziekenhuizen werden relatief
goed bezocht door jongeren, men vermoedt vanwege mogelij
ke beroepskeuze. Naar schatting was 20 procent van het to
taal aantal bezoekers jonger dan 18 jaar.
de hand van de beschrijving
van vijf bedachte praktijkge
vallen. Denkbeeldige patiën
ten met tot de fantasie spre
kende namen als Michiel de
Ruyter, Martha Tromp, Piet
Hein, Johanna de Wit en Jan
Coen meldden zich bij hun
artsen. Via laboratoriumon
derzoek wordt duidelijk ge
maakt dat ze lijden aan een
hartkwaal, suikerziekte, een
galsteen, een nierkwaal en
bloedarmoede. Zeventien me
dewerkers van het laborato
rium gaven daarbij tekst en
uitleg. Daar kwamen onder
andere de samenstelling van
bloed en urine, de functie van
anti-lichamen in onderzoek en
het gebruik van computers en
onderzoeksrobots aan de orde.
Een van de robots in het labo
ratorium is in staat per uur
3.000 onderzoekshandelingen
te verrichten. Soüverijn: „Er is
de afgelopen jaren steeds meer
vraag vanuit het ziekenhuis
naar laboratoriumonderzoek.
Toch is de staf van niet even
redig meegegroeid. Dat is
FOTO: WIM VAN NOORT
dankzij dit soort technieken.
We werken nu met 40 analys-
ten. Zonder robots hadden we
er zeker 200 nodig gehad".
Urine
Wie dat wilde kon zaterdag
ook zichzelf onderwerp van
onderzoek maken door een
monster van de eigen urine te
laten analyseren. Daar maak
ten tot de opluchting van Soü
verijn, maar weinig mensen
gebruik van. „We hadden het
aangekondigd en dan moet je
het doen. Maar vantevoren
"hadden we ons niet helemaal
gerealiseerd wat je moet doen
als je echt wat ontdekt bij zo'n
onderzoekje. Dit is nu eenmaal
niet de omgeving om mensen
te vertellen dat ze ziek zijn en
naar een dokter moeten".
Een paar patiënten van het
AZL gebruikten deze moge
lijkheid om het laboratorium
op de proef te stellen. „We
constateerden een verhoogd
eiwitgehalte bij hen. Klopt,
kregen we te horen, daarvoor
liggen we hier", vertelt Soüve
rijn.
LEIDEN Een 25-jarige Lei
denaar is gisteren na een
vechtpartij met een slagader
lijke bloeding aan zijn rechte-
ronderarm naar het Acade
misch Ziekenhuis Leiden ge
bracht. De man ergerde zich
rond kwart over zes aan een
46-jarige man uit Bergen die
pakjes aan het bezorgen was in
de Waldeck Piermontstraat.
Toen die uiteindelijk terug
kwam om zijn auto weg te ha
len, sprong de Leidenaar uit
zijn auto, gaf een klap op de
voorruit en probeerde de auto
deur van de pakjesbezorger
open te trekken. Die kon ech
ter op tijd wegrijden. Buurtbe
woners zagen het gebeuren en
gingen zich ermee bemoeien.
De 19-, 21-, en 22-jarige bewo
ners van twee adressen kregen
ruzie met de Leidenaar die
duidelijk op een vechtpartij uit
was. De Leidenaar werd zo
boos dat hij een ruit insloeg
van de voordeur op het adres
van de 19- en 21-jarige. Hij
hield er een slagaderlijke bloe
ding aan over. De 21-jarige
buurtbewoner kon met een
verwonding boven zijn oog
eveneens naar het ziekenhuis
worden gebracht.
UJJCIl IC UC&K.C11. l-lic 1VUI1 ecu- WUIUCII gCUldClll.
Katwijk voor India loopt zich
vast op overheid en boeren
KATWIJK Het project Katwijk voor India kampt met tegen
slagen in de uitvoering van de plannen. De Indiase lokale over
heid en rijke boeren liggen dwars. Daardoor dreigt het project
ook een nieuwe subidie van de Nederlandse overheid mis te lo
pen.
De Indian Missionary Society (IMS) die het geld besteedt, wordt
tegengewerkt door de plaatselijke overheid en de rijke boeren.
Het gemeentebestuur van Benares werkt niet of nauwelijks mee
en houdt geen rekening met de armen waarvoor de hulp be
doeld is. De rijke boeren kopen tegelijkertijd de grond op die de
armen, kasteloze mensen, nodig hebben voor landbouw. Boven
dien gaat het slecht met het opzetten van de werkplaats: de in
dustrie voor kleden blijkt plotseling niet meer rendabel.
Alleen het uitbreiden van het aantal riksja-fietsers zou nog ba
nen kunnen opleveren. Vervelend gevolg van de tegenslagen is
dat het Nederlandse ministerie van buitenlandse zaken geen
geld meer beschikbaar stelt voor het project. Vorig jaar kreeg
het project 30.000 gulden van het ministerie om de werkgelegen
heid in de streek te bevorderen. Vader F. Baartmans, die werk
zaam is in India, beloofde zaterdag in Katwijk aan actiegroepen
en de verantwoordelijke wethouder A. van Mierlo ervoor te zor
gen dat de mensen van de IMS de ontwikkelingen vaker rap
porteren aan Katwijk. Daar kan Katwijk op inspringen voor
toekomstige acties.
