Lang leve het juweliersvak
alias Jan van Kampenhout
LANGS
OMWEGEN
CDA Alkemade tegen te forse stijging reinigingsrecht
Desert
ALGEMENE BESCHOUWINGEN
LEIDEN OMGEVING
£etdóe@ou*a*it
i
DINSDAG 23 OKTOBER 1990 PA(
Het accent waarmee de
vrouw sprak, verraadde dat
zij lange tijd in het buiten
land verbleef. „Ik woonde
diep in de desert", ver
trouwde zij rechter De
Haan toe. Een argument
dat ze ook aanvoerde ter
verdediging van een door
haar man gepleegde snel
heidsovertreding. Hooglijk
verontwaardigd was de,
vrouw dat zij en haar echt
genoot nauwelijks de kans
kregen om na meer dan
tien jaar Midden Oosten op
nieuw in Nederland te ac
climatiseren. Het transac
tiebedrag van 240 gulden
viel het echtpaar derhalve
rauw op het dak. Overtuigd
van het onrecht dat hen
daarmee was aangedaan,
werd vervolgens slechts 120
gulden overgemaakt.
De vrouw die slechts als
toehoorder een' uitleg
mocht geven, omdat haar
niet aanwezige man de
overtreding had gepleegd,
trachtte begrip te kweken
bij rechter De Haan. De
overgang van een vierwiel
aangedreven auto, waar
mee je alleen dom uit hun
ogen kijkende kamelen op
je weg tegenkomt, naar de
Nederlandse snelwegen
vond zij wel zeer groot.
„Hier zijn zo veel mensen
en zo veel auto's", luidde
haar klaagzang.
Een verweer dat rechter
De Haan slechts met een
reprimande beantwoordde.
„U zegt dan wel dat u uit
de desert komt, maar als je
op de snelweg rijdt dan zie
je toch wel die rottige gele
bordjes. Dus moet u niet
zeggen: 'we moeten nog ac
climatiseren'. Uw man
heeft ze vast wel gezien en
anders moet hij nodig naar
de oogarts".
Woorden waar officier van
justitie Gerardts zich bij
aansloot. „Als je vreemd
bent en je mag maar hon
derd dan ga je toch eerder
zeventig of tachtig rijden,
in plaats van honderden
veertig?", luidde zijn vraag.
Het antwoord van de
vrouw kwam nadat rechter
De Haan haar man bij ver
stek tot een boete van we
derom 240 gulden had ver
oordeeld. Met een harde
klap sloeg zij, diep teleurge
steld in de Nederlandse
rechtsgang, de deur van de
rechtzaal achter zich dicht.
Heel wat tevredener verliet
een 28-jarige Amsterdam
mer het Leidse. „U zat op
22 december in de trein
zonder kaartje", wilde
rechter De Haan de aan
klacht voorlezen. Voordat
hij echter was uitgespro
ken, corrigeerde de Am
sterdammer hem subiet.
„Ik had een abonnement,
maar bleek alleen op het
verkeerde traject te zitten.
Het reizen duurt even lang
maar de ene route blijkt
één kilometer korter te
zijn".
De controleur toonde wei
nig begrip. Verkeerd traject
is verkeerd traject en de
Amsterdammer diende der
halve maar de volle mep te
betalen. „Maar hoe moet ik
dat weten. Het staat niet op
het kaartje en ik kan het
moeilijk gaan nameten.
Ook bij het kopen van het
abonnement is aan het lo
ket niets gezegd. Ik heb
nog aangeboden om het
verschil voor mijn reke
ning te nemen, de contro
leur wilde het echter niet".
Zijn woorden vonden gena
de in de ogen van respec
tievelijk Gerardts en De
Haan. „Vrijspraak", luidde
het vonnis.
Vreugde die gedeeld werd
door een 26-jarige Leide-
naar. Hij verscheen voor
een parkeerovertreding op
het Stationsplein. „Ik stopte
een kwartje in de automaat
en toen ik de knop om
draaide zoemde hij wel,
maar sloeg niet uit". Het
kwam de man op een geel
briefje tussen de ruitenwis
ser te staan. „En dat terwijl
ik had opgebeld dat de me
ter defect was. Ik heb zoiets
al een eerder meegemaakt
en toen wist men ervan dat
de meter defect was, daar
om vind ik het nu zo onte
recht".
„Ik zie de verontwaardi
ging nu nog van u afstra
len", toonde rechter De
Haan begrip voor alle door
de Leidenaar ondernomen
moeite. Ontslag van recht-
vervolging, sprak hij daar
om met een glimlach.
„Maar ik doe dit maar één
keer". De man die onder
tussen bij de deur stond
riep nog: „Ik ga meteen
naar mijn auto en naar de
parkeermeter kijken". „U
weet dat u niet mag bijvul
len, hè", schreeuwde de of
ficier hem nog na. De Lei
denaar had er geen bood
schap meer aan. Hij sprong
op de gang waarschijnlijk
een gat in de lucht.
PETER VAN DER HULST
Hij woont nog steeds
comfortabel boven de
zaak, Johannes Paulus.
Ook al heeft hij het niet
tot paus gebracht, de ijver
voor de katholieke ere
dienst heeft hem nage
noeg verteerd en er wa
ren tijden dat hij kelken
en cibories „mee naar
bed" nam en onder het
ledikant zette omdat de
brandkast te klein was
voor zulke grote stukken.
Zo stonden ze tenminste
roofvrij, die heilige vaten.
Lopen gaat op z'n 79ste
erg moeilijk, de reuma
heeft haar ruïnerend
werk verricht. „Maar als
ik voor het raam zit, heb
ik rechts een prachtig uit
zicht op de drukke Haar
lemmerstraat, en als links
de deuren van de Harte-
brugkerk openstaan kan
ik zó op het altaar kij
ken".
Erg veel katholieker zijn dan
J-an is, bestaat niet. Maar met
Johannes Paulus als lid van
de derde generatie zal de fir
ma eens zonder originele Van
Kampenhouten zitten: Jan
Paul is de laatste. Sic transit
gloria familiae. Maar eerst is
er nog groot feest. Maandag
29 oktober a.s. bestaat „Juwe
lier Horloger van Kampen
hout" 125 jaar. Dan wordt de
stichting van de firma in 1865
met een receptie herdacht. De
bloemstukken komen nu al
binnen en de kaartjes wekken
op tot een blijmoedige stem
ming: „Hé kijk, van Dolf en
Trees; leuk hoor!".
J.van Kampenhout (anno
1841) om met hem te be
ginnenwerd in 1865 edel
smid aan de Oude Vest 191 en
beoefende daar het oude
handwerk tot hij in 1921
overleed na een periode van
stilleven aan de Oude Singel.
Zijn zoon P.J.van Kampen
hout stierf in 1943, kort nadat
hij zijn 50-jarig feest had ge
vierd. Het waren tijden van
goud en zilver in de uitoefe
ning van een hoogwaardig en
edel ambacht. En er was rouw
met zilveren kransen. Jan
Paul, de laatste telg, is on
danks zijn handicap naar be
neden gekomen en zit nu op
„zijn vaste stoel" die zijn za
kelijk opvolger, de heer
A.W.M.Jansen, voor hem
heeft neergezet. Het is meteen
zijn praatstoel en Jan vertelt
de Van Kampenhout Story,
want de geest is nog vaardig,
al heeft het gebit, hoe kunstig
ook vervaardigd, daarmee
geen gelijke tred kunnen hou
den.
„Kasthouder"
„Het is zo, dat de Van Kam
penhouten rond 1510 (voor
zover ik me herinner) vanuit
de Zuidnederlandse Kempen
naar het noorden kwamen en
poorters van Leiden werden.
Maar onze geschiedenis begon
pas goed met grootvader Jan,
die goudsmid was en „kast
houder", want hij had in 1865
een „showroom" en dat was
125 jaar geleden, in de tijd der
Op mijn omwegen door
stad en land kom ik
graag mensen tegen. U
kunt mij telefonisch of
schriftelijk vertellen wie
u graag in deze rubriek
zou willen tegenkomen.
Ik ben bereikbaar via
071-122244.
Twee generaties aan de Oude Vest: grootvader en oma Van Kampenhout, vader Van Kampenhout en diens drie ongetrouwde
zussen Van Kampenhout, met in de etalagekast een vrome uitstalling van cibories, kelken, wierookvaten en wat in religiosis
meer zij. foto'S: pr
„gesloten huizen", nog iets bij
zonders. De Oude Vest was in
die dagen nog een drukke
verkeersader, met een goede
aanloop van klanten. Velen
van hen kwamen met de brik
uit het „lage land" en moeder
de vrouw zat ook in die brik.
Na de eerste wereldoorlog
verschenen de omnibussen en
vervoerden de dames die toen
los van hun mannen (die op
vrijdag, op de „boerendag",
naar de markt kwamen) zelf
Een Leidse
edelsmid en
„kerkversierder'
bestaat
125 jaar
hun inkopen gingen doen. Bij
die oude Duitse zaken bij
voorbeeld, zoals Schlatmann
er een was; V&D bestond toen
nog niet eens.
Toen de stand op de Oude
Vest een beetje verliep, werd
het koopcentrum naar de bin
nenstad verlegd en in 1924
vestigde Van Kampenhout
zich aan de Haarlemmerstraat
125. Later kwam het hoekje
127 erbij en werd de branche
uitgebreid met een klokke-
nafdeling en optiek". Maar in
die oude tijd van grootvader
Jan stond op de eerste verdie
ping nog de schouw en in een
hoekje de blaasbalg. Dan
dreunde het aambeeld onder
de mokerslagen van de am
bachtslieden. Zes knechts as
sisteerden grootvader Van
Kampenhout bij het vorm ge
ven aan goud en zilver. Laat
Jan Paul maar verder vertel
len: „Daar had je ook het la-
vuurtonnetje waarin het gou-
dafval werd bewaard. Het
grondvuil werd niet wegge
gooid, want die snippers wa
ren geld waard. Het was vijl
sel met zowat 10 pet. goud, dat
later weer omgesmolten
werd".
Bijna alles ging op bestelling,
zoals oude rekeningen laten
zien: „goudslot 7,75", vestket-
tingen deden f 13, een gouden
slot met coralen ƒ9, een paar
zware gouden oorringen ƒ2,25.
Een „lucieversdoos" van zil
ver bracht een rijksdaalder op
en een gouden ring kwam op
ƒ3,25.
Haarwerken
„Een specialiteit van grootva
der was het haarwerken. Hij
was een van de twee kostelij
ke haarwerkers die Leiden
destijds rijk was. Na een dag
van hard werken was daar 's
avonds nog tijd voor. Dan
kookte en bewerkte opa dui
zenden haren. Daaruit kwa
men horlogebandjes, vlechten,
zilveren sierringen en ge-
dachtenisringen, waaromheen
het haar gevlochten en inge-
lakt werd. Het haar leende
zich ook. uitstekend voor
treurwilgen en de klanten
konden zeggen welk „land
schap" ze thuis aan de wand
wensten om erbij te treuren.
Maar meestal waren het
treurwilgen en populieren
rond kerkhoven, die met zer
ken en Heintje de Dood, ge-
de gouden „oorijzers" die de
Katwijkse stijfkoppige vrou
wen sierden. „Bijzonder fraaie
pronkstukken, gouden kap en
wapend met zeis, rond de
eeuwwisseling bijzonder in
trek waren".
Jan-de-laatste vertelt ook van
Grootvader en oprichter Johannes van Kampenhout: edelsme-
dend tot aanzien gekomen en werkzaam in het rijke Roomse
leven van weleer in stad en ommeland.
kanten muts, met twee druk
bewerkte „boeken" en daar
onder de gouden bellen en
spelden. Hoe meer bellen en
spelden ze droeg, des te aan
zienlijker dacht de vissers
vrouw te zijn. Tenslotte wer
den de kappen „oud goud" en
brachten nog zo'n honderd
gulden op".
En dan het „kerkwerk", dat
voornamelijk nog slechts in
Jan van Kampenhouts herin
nering bestaat. „Grootvader
(overigens ook een erg be
kwaam galvaniseur) had er al
de handen aan vol. Hij had
het zo druk, dat hij z'n (kou-
we) koffie van het schoteltje
slurpte. Hij had haast, moest
nog een paar rozenkransen
solderen, de ene na de andere.
Zo werden er ook reeksen
hostiedoosjes gemaakt. Wat
mezelf betreft: in '27 kwam ik
na drie jaar HBS studie aan
het Jezuïetencollege in Den
Haag in de zaak terecht. Ik
kon meteen aan de slag. Volg
de lessen en werd ook ge
vormd in de praktijk op de
werkplaats. M'n vader zei:
„Maak maar eens honderd
van die broches", en ik was er
een paar maanden zoet mee.
Zo moest ik kunstwerker zien
te worden, en goudsmid. Ik
heb grote en kleine kande
laars verzilverd, en als ik het
zat werd zegde ik maar een
schietgebedje en dat hielp ook
nog. Ik vorderde zelfs nog een
eindje in de richtiag van opti-
Jan van Kampenhout heeft
het allemaal tot '74 volgehou
den. „Toen werd ik door de
griep geveld, en nog erger
overkwam me. Het fijne werk
was toen voor mij voorbij.
Spanje en de warmte hielpen
niet om de kou in m'n lede
maten te verdrijven. Ik kreeg
het advies, desnoods met m'n
kont in het hete woestijnzand
te gaan zitten, maar dat is er
ook niet van gekomen. Zo
kwam voor mij een einde aan
een edel ambacht. Maar ik
mag wel zeggen, dat mijn le
ven lang gevuld is geweest
met kelken, cibories en mon
stransen, met hostiedoosjes
(picti, jawel meneer), en die
lunae, als u die halvemaantjes
bedoelt, en patenen en lepel
tjes voor het mengen van de
miswijn met een druppeltje
water, ja met ampullen en
wierookvaten. En welke ge
wijde snuisterijen dan ook.
Alles in dienst van de luister
der kerk. De grote pronkstuk
ken, zoals monstransen en ci
bories, nam ik 's avonds mee
naar bed. Ik zette ze althans
in mijn slaapkamer onder het
ledikant, want mijn brandkast
was te klein voor die voor
werpen".
De liefde
In de loop der decennia is er
veel veranderd. Ook in het
hoogwaardige vak der edel
smeden. Bij Van Kamp
draaide het assortime
de tiidgeest mee. Er
verzilverde sporttrofe
als daar zijn bekers
quettes aangeboden,
en monturen werde
proefd, wekkers en pe
en wandklokken tik
sloegen, de horloges
duurder. Alles werd
genomen, maar uite
bleven er drie: geloof,
liefde. En de grootste
is de liefde, zoals Paul
geschreven heeft. Er
heeft Johannes Paul
Kampenhout stamm
een tijdperk waarin p
nog de hoofdzaak was
komen vrede mee.
Jan Paul zat parochiee
jeugdwerk, geconcentri
het St.Antonius Cl
waar hij ook het postze
zamelen voor zijn re
nam. Maar nergens til
klokje beter dan bij hei
zaak. Er kwam in '81 p
ke (door anderen be
waardering, want Jan
ridder in de orde van
vester, en dat is een hi
ke sport op de ladder
kerkelijke erkenning
verdiensten. Waarbij
pende middenstanders
ware op de „kanunnik
ken" zaten. Toen spee
orgel van Jan Schm
werden hymnen heme
gestuurd uit dankba
Het was meteen het ein
een „gelovige nering
goud, wierook en mirri
En vandaag? In '74
vanuit Hilversum de ge
de edelsmid A.W.M.Jar
belangen van Van K;
hout overnemen. Jan
grapt: „Ik heb, menet
ters, voor hem ruim
maakt door eruit te g;
hij is geen behanger
maar een waardige op^
Meneer Jansen gli
maar weet waar het th
lemaal voornamelijk
draait: om goud, zih
horloges. De brillen w;
al uit. Het is nu, betri
de inkoop, vooral het ti
der reizigers die langs
met hun handel en
maken. Voor kleine ec
den is onze tijd allang
nend meer. Maar voo
Kampenhout op de hi
na 125 jaar, het uitzicht
toekomst nog lang nie
troebeld. Het beteken
goede naam. Je mo<
maar zo lang zien vol t
den, na al die kerkelij
ten, de gouden oorrinp
sierkappen. Maar nu
heeft Jan van Kamp
nog uitzicht op het pr
koor, als de deuren v
kerk bij al het opstulpe
weid van een tumi
kruispunt openstaan,
mag je toch wel
„Lang leve het juwelif
alias Van Kampenhoul
niet soms!
ALKEMADE De be
groting voor 1991 en de
meerjarenbegroting voor
de periode 1991 tot en met
1995 zien er gunstig uit.
Dat zeiden de CDA en
VVD tijdens de gister
avond gehouden algeme
ne beschouwingen. De
PvdA meende dat het eco
nomisch beleid voor ver
betering vatbaar is en de
PPR had geen goed woord
voor het gemeentebeleid
over.
N. Bakker (CDA) zag zowel
mee- als tegenvallers in het
verschiet. De opbrengst van de
onroerend-goedbelasting
(OGB), de bouwleges en de
watertoeristenbelasting zouden
volgens hem wel eens kunnen
meevallen. De door Bakker en
zijn VVD-collega H. van Duy-
keren verwachte tegenvallers
hadden te maken met de stij
gende rente, die thans begroot
is op 8V4 procent. Eén procent
renteverhoging betekent voor
de gemeente Alkemade een te
genvaller van bijna twee ton.
Bakker toonde zich bezorgd
over de enorme stijging van de
reinigingsrechten en de afval
stoffenheffing die van 135 gul
den naar 270 gulden per gezin
gaan per 1 januari aanstaande.
Ter vergelijking vertelde hij
dat Noordwijkerhout er kan
komen met een verhoging van
114 gulden naar 162 gulden
per hoofdbewoner per jaar.
Het CDA en de PvdA wensen
vast te houden aan een dek
kingspercentage van tachtig.
Het college had binnen een
paar jaar naar honderd pro
cent gewild.
Tegenvallers
Van Duykeren voorzag nog
meer tegenvallers namelijk in
de afwikkeling van het derde
tuinbouwgebied en het recon
structiegebied. F. Hoogenboom
(PvdA) zei dat juist de minder-
draagkrachtigen er onevenre
dig op achteruit gaan als ge
volg van de nieuwste belas
tingmaatregelen van de ge
meente. Zo worden de reini
gingsrechten en het rioolrecht
fors opgetrokken. De aanpas
sing van de tarieven van de
OGB is voor huurders nadelig.
De PvdA vindt dat het college
onderhandelingen met de wo
ningbouwvereniging moet
openen om de vermindering
van haar (eigenaars) aari'deel
in de OGB om te zetten in een
huurverlaging. Hoogenboom
liet weten een structurele
ruimte van 26.000 gulden per
jaar te kunnen realiseren met
behulp van enige boekhoud
kundige trucs.
Mevrouw A. Spring in 't Veld
(PPR) merkte op dat de begro
ting sluitend is gemaakt door
ondermeer de aanleg van een
algemene begraafplaats uit te
stellen naar 1992. Een bezuigi-
nig op personeelskosten vond
ze ronduit asociaal, temeer
omdat Alkemade naar haar
mening nog steeds „stinkend
rijk" is.
Bakker van het CDA pleitte
gisteravond net als de andere
fractievoorzitters voor meer
milieuvoorlichting en voor ge
scheiden inzameling van huis
vuil. F. Hoogenboom van de
PvdA stelde voor de garantie
prijs voor oud papier te verho
gen. Dit in navolging van de
gemeente Leiden. De PPR-
woordvoerster merkte op dat
de gemeente overgaat tot com-
postering van groente-, fruit
en tuinafval uitsluitend om fi
nanciële redenen. Zij betwij
felde of het milieubelang hier
bij voorop staat.
Visie
De PvdA noemde gisteravond
het Alkemadese ruimtelijke
ordeningsbeleid een beleid
zonder visie en daadkracht.
„De verdeling van ruimte
dient niet te worden overgela
ten aan maatschappelijke
krachten, maar dient voor de
overheid richtinggevend te
zijn. Een teveel aan artikel 19
procedures tast de rechtszeker
heid van de burgers aan. Met
het voor woningbouw bestem
men van de landijsbaan ont
hult het college een gebrek
aan visie en aan durf", zo
meende de PvdA-woordvoer-
der. Hij drong aan op haast
met het zoeken naar nieuwe
woningbouwlocaties. Hij op
perde in dit verband een ge
bied aansluitend aan het cen
trum van Roelofarendsveen,
het land tussen Oud Ade en
Rijpwetering ten noorden van
de Oud Adeselaan en Nieuwe
Wetering.
Mevrouw A. Spring in 't Veld
adviseerde B en W luid en na
drukkelijk: „Ontwikkel een
ruimtelijke ordeningsbeleid en
geef niet iedereen zomaar zijn
zin. Beleid uitvoeren betekent
keuzes maken". Het CDA
toonde zich verontwaardigd
over het onthouden van goed
keuring door de provincie aan
het bestemmingsplan Landelij
ke Gebied Oost. In dit plan
was opgenomen enige vrijheid
voor veehouders om hun wei
land in sommige gevallen te
mogen gebruiken voor het
verbouwen van veevoer. De
provincie wil nu dat het wei
land blijft. Het CDA in Alke
made is van mening dat een
dergelijke zaak tot de compe
tentie van een gemeentebe
stuur behoort.
N. Bakker gebruikte zijn alge
mene beschouwingen ook voor
een boodschap aan lokaal ac
tieve projectontwikkelaars. Zij
mogen in de komende tijd niet
meer zoveel woningen in de
duurdere sector laten bouwen
en moeten voorrang geven aan
sociale woningbouw. De bouw-
A. Spring in 't Veld (PPR): Al
kemade is nog steeds stinkend
rijk.,
foto'S: wim van noort
locaties LTS en van de oude
scholen van Oud Ade en Rijp
wetering moeten worden ge
bruikt voor het realiseren van
senioren woningen. Eengezins
woningen zouden moeten wor
den verbouwd tot woningen
die geschikt zijn voor ouderen.
Beugelweg
De VVD zal zich in het ver
volg extra kritisch opstellen
bij projecten als „begeleid wo
nen", omdat een van de appar
tementen thans wordt be
woond door een buitenspoor
ter. De VVD is voorstander
van hel; slopen van de LTS om
het terrein goed te kunnen be
nutten voor de bouw van se
niorenwoningen.
De PvdA pleitte gisteravond
voor de aanleg van een ooste
lijke beugelweg vanaf winkel
centrum Noordplein naar de
Langeweg. De westelijke beu
gelweg mag wat de PvdA be
treft worden geschrapt. Alke
made zou een provinciale bij
drage van 40.000 gulden gedu
rende vijf jaar hebben misge
lopen wegens het realiseren
van onvoldoende dorpsver
nieuwingsactiviteiten. F.
Hoogenboom pleitte gister
avond voor het optrekken van
de huur- 'en koopprijsgrens. De
Huurderbelangenvereniging
zou extra subsidie moeten krij
gen, vindt de PvdA. A. Spring
in 't Veld pleitte voor het bou
wen van meer begeleid-wo
nen-huizen. Daarin zouden
enige ouderen, met behoud
van zelfstandigheid, eenzaam
heid kunnen voorkomen.
Op het gebied van de ver
keersveiligheid hadden alle
politieke partijen het een en
ander op de lever. Zo wenste
N. Bakker meer snelheidsrem-
mende maatregelen (Achter
weg en Kerk- en Veerstraat),
30 kilometer-zones, het tegen
gaan van gevaarlijke parkeer
situaties, meer fietspaden of
gescheiden fietsbanen en de
aanleg van trottoirs (Plantage).
Prioriteit zouden een fietspad
langs de Sotaweg, ten westen
van de brandweerkazerne in
Roelofarendsveen en een langs
de Oudadeselaan naar de
Paardebrug moeten hebben.
Ook pleitte Bakker voor de in
richting van de Zuidkade tot
fietspad. Opmerkelijk was zijn
pleidooi voor het „opruimen
van de obstakels ter hoogte
van de Westmeerlaan". Naar
zijn mening is de bouwkundi
ge staat van de brug aan de
Kerkweg zodanig
een ingrijpende reco
niet kan wachten tot,
Busverbinding
Bakker vroeg het co
besprekingen te voe
Centraal Nederland
busverbinding tussen
de en het spoorwegs
Nieuw Vennep. De
pleitte voor realiser
een fietsverbinding t
rijksweg A4 naar de
in Rijpwetering. Dit
zou de route naar on
de scholen het zieke
Leiderdorp bekorten,
leg van een tunnel
Alkemadelaan krijgt
PvdA ook prioriteit, f
't Veld vroeg aandachl
verkeerssituatie op d
hermolenweg.
