londerden gevallen van
aude door ambtenaren
Kosten op rokers en drinkers verhalen
VOORLOPIG IS
GELD HET ENIGE
MEDICIJN
TEGEN AIDS.
uderenbonden
jn boos over
ooi" kabinet
[NENLAND
CeidócSomunt
VRIJDAG 19 OKTOBER 1990 PAGINA 3
fés Haarlem toch
vier uur open
"HAAG De cafés en discotheken in
inenstad van Haarlem mogen voorlo-
het weekeinde toch tot vier uur
gens open bliiven. De Raad van State
gisteren het besluit geschorst van de
»mse burgemeester Schmitz om de
1 gstijden van de 25 cafés te vervroegen
wee uur. Volgens mr. Blaauw van de
van State heeft de burgemeester haar
o ing onvoldoende onderbouwd. De
aad vindt dat „deze rigoreuze maatre-
horeca ernstige schade berokkent,
dat de horeca verwijten kunnen
gemaakt". De burgemeester was tot
bi atregel gekomen om de overlast door
zoekers in te dammen. Het besluit
enkele malen tot relletjes.
[DSE HOOGLERAAR B. HOETJES:
Brand
De laatste vlammen
worden gedoofd van
een brand in een
loods in Nunspeet.
Vannacht ontstond
door onbekende
oorzaak brand in het
gedeelte van de
loods waar rijwielon
derdelen lagen op
geslagen. Dat deel
brandde geheel uit.
In de sociale werk
plaats, die eveneens
in de loods is onder
gebracht, ontstond
alleen waterschade.
De totale schade be
draagt enkele mil
joenen.
foto: anp
Tien jaar cel voor
afpersen Chinezen
ARNHEM Voor het in 1989 op
grote schaal afpersen van Chinese
restauranthouders, voornamelijk
in het oosten van het land, handel
in hero'ïne en het deelnemen aan
een organisatie met als oogmerk
het plegen van misdrijven, heeft
het gerechtshof in Arnhem giste
ren een 44-jarige man uit Ensche
de veroordeeld tot tien jaar ge
vangenisstraf. Eenzelfde straf was
hem ook opgelegd door de recht
bank in Almelo. Het was voor het
eerst dat Chinese restauranthou
ders aangifte van afpersing had
den gedaan. Uit vrees voor repre
sailles durfden zij voordien niet
naar de politie te gaan.
Mishandeling inspecteurs
van Dierenbescherming
AMSTERDAM In de Bijlmermeer in
Amsterdam zijn gisteren twee inspec
teurs van de Dierenbescherming mis
handeld, zo heeft directeur P. van Oers
van de landelijke inspectiedienst van de
Dierenbescherming bekendgemaakt.
De inspecteurs brachten na een tip een
bezoek aan een man die zijn hond bin
nenshuis aan de ketting hield. De hond
lag aan een ketting van een meter lang
en mocht niet los omdat hij niet overweg
zou kunnen met de kat. Eén van de in
specteurs werd tijdens het bezoek in zijn
nek gegrepen en vijf tot zes keer met
zijn hoofd tegen de muur geslagen. De
ander kreeg een aantal vuistslagen in
zijn gezicht. Tegen de man is een aan
klacht ingediend.
PTT slordig met
43.000 gulden
KAMPEN De cassière van een
zwembad in Kampen heeft zo'n
beetje al haar vertrouwen in de
PTT verloren. Toen zij deze
week de dagopbrengst van het
zwembad in een geldcassette van
de PTT wilde stoppen, kwamen
uit de normaal lege cassette in
eens bankbiljetten gerold: in to
taal 43.000 gulden. Het geld bleek
afkomstig van het postkantoor in
Genemuiden en bestemd voor
het hoofdkantoor in Groningen.
Hoewel het daar niet aankwam,
had niemand alarm geslagen.
Volgens de politie zou op deze
wijze vaker geld verdwijnen.
VVD: De Korte blijft
financieel zegsman
DEN HAAG Het financieel
woordvoerderschap van VVD-ka-
merlid De Korte staat in liberale
kring niet ter discussie. Het is de
VVD-fractie een raadsel op basis
waarvan de media deze week specu
leren dat De Korte plaats zou moeten
maken voor bij voorbeeld oud-staats
secretaris van financiën Koning of
fractiegenoot Linschoten. Het optre
den van fractievoorzitter Bolkestein
en van De Korte vorige week in de
Algemene Beschouwingen is deze
week wel onderwerp van fractiebe-
raad geweest, maar de positie van De
Korte is daarbij volgens een zegsman
niet ter discussie gesteld.
onze parlementaire re
dactie)
HAAG Fraude,
en wangedrag
rmbtenaren zijn geen
kend verschijnsel.
:egt de Leidse hoogle-
dr. B. Hoefjes in een
ie op het bericht dat
al opambtenaar van het
a,sterie van binnen-
se zaken is geschorst,
it hij een bevriend
ijf aan een grote or-
ïeeft geholpen.
Hoetjes, hoogleraar
'e irskunde, zijn er jaarlijks
m rden gevallen van amb
telijke fraude, corruptie of
wangedrag. Hij verklaart dit
uit een demoralisatie bij het
overheidspersoneel, die vooral
ontstaan zou zijn door het ach
terblijven van de overheidssa-
larissen bij die in het bedrijfs
leven.
De schorsing van de topambte
naar werd gisteren bekend ge
maakt door directeur-generaal
H. Pont van het departement
van binnenlandse zaken. Hij
sprak van een „buitengewoon
kwalijke zaak".
Volgens Pont is het ministerie
een zakelijke relatie aange
gaan met een 'bureau. Naar
verluidt ging het daarbij om
een opdracht ter waarde van
één miljoen gulden. „Achteraf
is bekend geworden dat één
van onze medewerkers, die
een vitale functie verricht op
dit departement, een persoon
lijke band heeft met de direc
teur van het bureau. Die band
heeft hij niet gemeld. Dat is de
reden dat wij hem hebben ge
schorst", aldus Pont.
Het ministerie zal onderzoe
ken of de ambtenaar zich ook
schuldig heeft gemaakt aan
verstrengeling van belangen.
Pont vindt het op z'n zachtst
gezegd vreemd dat het betrok
ken bureau in 1975 is opge
richt door de ambtenaar. Deze
zegt zich van geen kwaad be
wust te zijn, omdat hij het be
drijf al acht jaar geleden heeft
verkocht.
Dat deze zaak juist op zijn mi
nisterie speelt, maakt haar
volgens Pont des te erger.
„Binnenlandse zaken is een
moederdepartement dat als
eerste te waken heeft over de
integriteit van het ambtena
renapparaat. Dat is een groot
goed in ons land en wij zullen
alle mogelijke maatregelen ne
men om het zo te houden".
Het VVD-kamerlid Wiebenga
zal minister Dales van binnen
landse zaken vragen stellen
over deze zaak. Eerder kwam
een hoge ambtenaar van WVC
in opspraak, omdat hij vakan
tieparken zou hebben opge
kocht met de bedoeling deze te
verhuren aan WVC als onder
dak voor asielzoekers. Wie
benga wil dat mevrouw Dales
de Tweede Kamer een lijst
geeft van alle fraude- of cor
ruptiegevallen in de afgelopen
jaren.
Afscheid
van Rivoli
De Duitse
kermisexploitant
Schmidt denkt
met spijt terug
aan zijn besluit in
maart met zijn
reuzenrad op
Rivoli te gaan
staan, Honderd
duizenden
bezoekers
werden er dit jaar
verwacht op het
Rotterdamse
pretpark.
Schmidt weet wel
beter; het werden
er uiteindelijk
maar 10.000 en
die gingen ook
lang niet allemaal
in zijn reuzenrad.
Weg Rivoli, weg
Schmidt.
foto: anp
ïvaten in Oss
de beer los: de grond is niet meer betrouwbaar. Na de
llige vondst van een aantal olievaten tijdens graafwerk-
leden heeft de Brabantse gemeente direct een milieu-amb-
op onderzoek uitgestuurd. foto: anp
volg van de voorpagina)
BOSCH Premier
)ers maakte gisteren
en Bosch bekend dat
culier verzekerde be
en met de zogeheten
laard-ziektekostenpo-
anaf 1 januari maan-
dertig gulden min-
)remie gaan betalen.
emie gaat van 170 naar
ulden. Ruim 400.000 ou-
profiteren daar volgens
ers van. De ouderenbon-
m de vakcentrales zijn
kwaad en vinden dat
abinet de bejaarden een
geeft. Bovendien staan
ikenfondsverzekerden in
>u, aldus de bonden. Er
totaal ruim 700.000 be-
tn met een klein pen-
die er door de belasting-
tie-Oort op achteruit zijn
gegaan. „De handreiking van
•het kabinet is onrechtvaardig
en gênant", aldus het christe
lijke vakverbond CNV. Vol
gens het CNV moet ook de zie
kenfondspremie voor bejaar
den fors omlaag.
Lubbers zei verder niet tw
willen tornen aan de aow, die
voor de meeste bejaarden de
belangrijkste inkomstenbron
is. Wel uitte hij zijn zorgen
over de betaalbaarheid van de
aow. De bevolking zal steeds
meer 65-plussers tellen, waar
door de aow voor de overheid
almaar duurder wordt.
Na zijn toespraak meldde Lub
bers zich gisteren aan als lid
van de ouderenbond Unie
KBO. „Oudere is een ruim be
grip. Ook als 50-jarige mag ik
al lid zijn van de ouderenbond.
Veel mensen op mijn leeftijd
zijn al grootouder. Dan mag je
toch wel van een oudere spre
ken", aldus Lubbers.
ALCOHOL- EN TABAKGEBRUIK KOSTEN SAMENLEVING JAARLIJKS DRIE MILJARD
DEN HAAG Misbruik
van alcohol en tabak kost
de Nederlandse samenle
ving jaarlijks minstens
drie miljard gulden.
Staatssecretaris H. Simons van
WVC wil de schade beperken
door meer preventie en vraagt
zich tegelijkertijd af of het niet
tijd wordt dat rokers en drin
kers opdraaien voor de gigan
tische kosten die zij op de sa
menleving afwentelen. „Kei
harde cijfers", wilde het minis
terie van WVC. Bedragen die
vertellen hoeveel geld is ge
moeid met de verpleging van
een longkankerpatiënt, maar
ook wat het kost als iemand
met een dronken kop achter
het stuur zichzelf te barsten
rijdt tegen een boom, nadat hij
eerst twee lichtmasten heeft
geramd. Wat kosten die lan
taarnpalen, wat kost het on
derzoek en hoeveel geld is er
gemoeid met het definitief uit
vallen van een arbeidskracht?
Het Nederlands Economisch
Instituut (NEI) presenteerde
de cijfers gisteren in een uitge
breid rapport over de maat
schappelijke kosten van alco
holmisbruik en tabaksgebruik:
overmatige drinkers bezorgen
de samenleving een slordige
twee miljard gulden aan scha
de; rokers één miljard. En dan
is het NEI nog bescheiden ge
weest. Het heeft alleen de
schade berekend waarvoor ro
kers en drinkers direct verant
woordelijk zijn. De werkelijke
schade is veel hoger. Zo is niet
becijferd in hoeverre alcohol
of tabak hebben bijgedragen
tot een bepaalde ziekte. Even
min zijn uitkeringen in het ka
der van de wao, de aaw of de
ziektewet meegewogen. De
PvdA reageerde geschrokken.
„Enoijm. Ik dacht aan ander
half miljard. En dan gaat het
hier nog om een voorzichtige
schatting", aldus Tweede-Ka
merlid Van Otterlo.
Alcohol in het verkeer leidt jaarlijks tot vele miljoenen guldens schade.
Vooral misbruik van alcohol
jaagt de samenleving op kos
ten. Bestaat de economische
schade van tabak voorname
lijk uit hoge gezondheidskos-
ten (bijna 674 miljoen gulden)
en het wegvallen van arbeids
krachten door sterfte of ziekte
(275 miljoen), de schade van
alcoholmisbruik strekt zich
over een veel breder terrein
uit. Overmatige drinkers jagen
niet alleen de gezondheidszorg
(426 miljoen) op kosten, maar
ook politie, justitie, straatmeu-
bilair en het autopark. Alleen
de schade door vernieling on
der invloed van alcohol be
draagt jaarlijks al 491 miljoen
gulden. En dan zijn er kosten
voor opsporing van de daders,
bloedonderzoek, rechtshulp,
voorgeleiding, bestraffing. De
totaalschade voor politie en
justitie aangericht door drin
kers, bedraagt bijna 610 mil
joen gulden tegenover 9 mil
joen van rokers. Voorts scoren
drinkers in de categorie 'uit
vallen van arbeidskracht'
(werkverzuim, sterfte aan re
levante ziekten, geweldmis
drijven of verkeersongevallen)
met 588 miljoen gulden eens zo
hoog als rokers.
Slijter
De onderzoeksresultaten zijn
voor staatssecretaris Simons
reden nog meer te hameren op
het matigen van alcoholge
bruik en het ontmoedigen van
roken. Volgende week start
een campagne die jongeren
moet wijzen op de schadelijke
effecten van alcohol. Recent
onderzoek heeft uitgewezen
dat de 'Nederlandse jeugd de
afgelopen jaren aanzienlijk
minder is gaan roken, maar
veel meer is gaan drinken. Be
gin december start er een cam
pagne over meeroken op het
werk en begin volgend jaar
zullen de rokers in diverse te
levisieprogramma's verma
nend worden toegesproken. In
foto: sp
het jaar 2000 hoopt de over
heid dat het aantal rokers ge
halveerd is ten opzichte van
1985 en het aantal overmatige
drinkers met een kwart is af
genomen. De voorlichtings
campagnes moeten gesteund
worden door een nieuwe alco
holwetgeving waar al jaren
over gediscussieerd wordt. De
huidige wetgeving maakt nog
onderscheid tussen zwakke en
sterke alcoholische dranken,
waardoor alle dranken tot 15
procent alcohol in supermark
ten en benzinestations ver
krijgbaar zijn. Wanneer voor
elk alcoholhoudend drankje de
gang naar de slijter moet wor
den gemaakt, zal het aantal
overmatige drinkers volgens
de PvdA afnemen.
Straffen
Preventie staat hoog in het
vaandel, want het financieel
'straffen' van rokers en drin
kers is in praktijk haast onmo
gelijk. Van Otterlo: „In princi
pe vind ik het een redelijke
gedachte dat mensen die ro
ken of drinken een hogere
verzekeringspremie betalen,
maar ik zie geen werkbaar sy
steem. Hoe moet je dat nu con
troleren? Je kunt moeilijk ie
dereen elke maand met bloed
en urine naar de dokter laten
gaan om te controleren of hij
of zij gedronken of gerookt
heeft
VVD-kamerlid Kamp wordt al
moe als ze er aan denkt. „Dat
wordt een enorme administra
tieve rompslomp. Want waar
leg je de grens? Ook sportbeoe
fenaars brengen door de vele
blessures kosten met zich
mee". Dat er tegenover sport
beoefening ook baten staan,
wuift CDA-kamerlid Lansink
weg. „Een verstandige borrel
drinken kan ook gezond zijn".
Het huidige verzekeringssys
teem is gebaseerd op solidari
teit en dat moet zo blijven.
Kamp: „Jong betaalt mee voor
oud en gezond voor ziek".
Alleen via een verhoging van
de accijnzen zou de overheid
een deel van de stijgende kos
ten voor volksgezondheid en
openbare orde terug kunnen
verdienen. Nederland kan
echter niet meer op eigen
houtje de accijnzen verhogen.
In het kader van het 'verdwij
nen' van de grenzen in '93
wordt binnen de Europese Ge
meenschap volop gediscus
sieerd over een gelijkstelling
van de accijnzen. En zoals de
kaarten nu liggen, zal de ac
cijns eerder omlaag dan om
hoog gaan.
MONIQUE VAN DE VEN
(ADVERTENTIE)
Gortstraat 18 Den Haag
070-364.66.55
(zijstraat v/d Spuistraat
naast Panini)
Generaal Tjassens bij afscheid:
landmacht-soldaten naar de Golf
DEN HAAG De Dienstplichtwet moet zo snel mogelijk wor
den aangepast, zodat landmacht-eenheden die voor het groot
ste deel uit dienstplichtigen bestaan naar de Golf kunnen
worden gestuurd. Dat meent luitenant-generaal J. Tjassens, die
vandaag afscheid heeft genomen als commandant van het eerste
Legerkorps. Minister van defensie Ter Beek heeft herhaaldelijk
laten weten dat dienstplichtigen alleen op basis van vrijwillig
heid naar de Golf hoeven. Tjassens meent echter dat je het
dienstplichtigen niet kunt aandoen hen om instemming te vra
gen. Volgens de generaal moet daarom de Dienstplichtwet wor
den versimpeld.
aibaai
«.fopfe, A
6 eew em, 1
"fHXIBeiL-
ffifflOfTVOR
wm K7w...
door WILLEM RITSTIER
Bromfietsers
wacht examen
UTRECHT Bromfietsers
moeten in de toekomst een
certificaat hebben, dat als 'rij
bewijs' geldt. Het is de bedoe
ling dat de eerste brommer
examens over twee of drie jaar
worden afgelegd. Ir. P. Hame-
lynck, hoofddirecteur ver
keersveiligheid van het minis
terie van verkeer en water
staat, maakte dit gisteren be
kend op een symposium voor
rijschoolhouders in Utrecht.
Het Centraal Bureau Rijvaar
digheid (CBR) werkt aan de
ontwikkeling van dit theorie-
examen.
Er is nog geen medicijn tegen aids. Maar er wordt naar
stig naar gezocht. In een race tegen de klok.
En tegen de dood. Een race die we moeten winnen.
En waarin geld tijd betekent. Pak uw pen en geef het
onderzoek naar aids A|DS pQNDS: GIRO 8957
een financiële injectie. (Storten op bankrekeningnummer 70.70.70.228 kan ook.)