Sancties apartheid blijven breekpunt
HI>DE TIJD
Kritiek op financiering van
onderwijs door bedrijfsleven
Opmerkelijk resultaat
onderzoek oogziekte
ELSEVIER
uit de weekblad
HIT
Ccidóe Commit
PRESIDENT ZUID-AFRIKA VOLGENDE WEEK OP BEZOEK IN ONS LAND
Op zoek naar Rasoei
BINNENLAND/BUITENLAND
DONDERDAG 18 OKTOBER 1990 PA
Zwarte Weduwe eist schadevergoeding
APELDOORN De weduwe van NSB-leider Rost van Tonnin
gen, eist 150.000 gulden schadevergoeding van Vrij Nederland. Het
weekblad publiceerde vorige week een artikel met citaten uit het
manuscript van haar boek 'Op zoek naar mijn huwelijksring'.
Volgens de 'Zwarte Weduwe' heeft VN het manuscript op slinkse
wijze verkregen. In het manuscript beweert mevrouw Rost van
Tonningeh onder meer dat haar echtgenoot niet, zoals in de offi
ciële geschiedschrijving wordt vermeld, zelfmoord pleegde in de
strafgevangenis van Scheveningen, maar dat hij over de balustra
de van één van de bovengalerijen werd geduwd. In het artikel ligt
de nadruk op het feit dat het boek op tal van plaatsen aanstootge
vend is en wetten tegen discriminatie worden overtreden. De con
clusie luidt dat het werk daarom na publicatie zal worden verbo
den. De journaliste J. Joosten, die het manuscript onder haar be
heer heeft, bevestigt dat de uitgever die aanvankelijk was gevon
den zich heeft teruggetrokken. Dat zou de Amsterdamse uitgever
Gerard Timmer zijn, tegen wie gisteren door de Anne Frank
Stichting een aanklacht werd ingediend in verband met het ver
schijnen van het volgens de stichting voor moslims beledigende
boek 'De ondergang van Nederland'.
Sociale advocaten
krijgen niet meer
DEN HAAG De president van de
rechtbank in Den Haag, mr. A.H. van
Delden, heeft vanmorgen de eis van de
sociale advocaten afgewezen dat hun ver
goedingen met 25 procent moeten wor
den verhoogd. De Vereniging Sociale Ad-
vokatuur Nederland en de Nederlandse
Orde van Advocaten hadden om een der
gelijke uitspraak gevraagd. Volgens Van
Delden ligt het niet op de weg van de
rechter in kort geding om zo'n verhoging
af te dwingen, maar is het een zaak van
de overheid. De staat erkent weliswaar
de noodzaak tot verhoging van de ver
goedingen maar uitvoering kan nog jaren
op zich laten wachten. Justitie heeft na
melijk de verhoging gekoppeld aan de
komst van een nieuwe wet.
Lage opkomst bedreigt
onderzoek uitstrijkjes
UTRECHT Uit voorlopige cijfers
van het ministerie van WVC blijkt
dat nauwelijks de helft van de in
aanmerking komende vrouwen
zich laat onderzoeken in het kader
van het landelijk onderzoek naar
baarmoederhalskanker.
De Vereniging van Directeuren
van Basisgezondheidsdiensten
(VDB) maakt zich hierover zorgen.
Volgens voorzitter D. Kaasjager
heeft het onderzoek alleen zin als
vrouwen massaal komen opdagen.
„Anders wegen de gigantische kos
ten niet meer op tegen de baten".
Kaasjager wijt de lage opkomst aan
de slechte organisatie van het on
derzoek.
Kamer eist vergoeding
voor oorlogsveteranen
DEN HAAG De Tweede Kamer vindt
minister Ter Beek van defensie te gierig
voor de veteranen uit de Tweede Wereld
oorlog en de dienstplichtigen die in voorma
lig Nederlands-Indië hebben gevochten.
CDA, PvdA, VVD en D66 willen dat hij in
de materiële sfeer iets voor hen doet, maar
de bewindsman bleef gisteren hardnekkig
weigeren. Hij is bang dat hij dan ook andere
groepen oorlogsgetroffenen aan zijn deur
krijgt. Ter Beek kwam de Kamer in een
vergaderzaal vol veteranen op de tribune al
leen tegemoet op een kwestie over wedu-
wenpensioenen. De minister wilde die pen
sioenen volgend jaar met meer dan de helft
verlagen, maar de Kamer stelde voor die
operatie stapsgewijs over drie jaar uit te
smeren. Hij zal zich daarvoor in het kabinet
sterk maken.
DEN HAAG Wie ruim
een jaar geleden zou heb
ben voorspeld dat de pre
sident van Zuid-Afrika in
oktober 1990 op bezoek
zou komen in Nederland,
en zelfs door koningin
Beatrix ontvangen; aan
diens verstand was ernstig
getwijfeld. Het verfoeide
apartheidsbewind was er
de oorzaak van dat van de
historisch nauwe banden
tussen beide landen in de
praktijk weinig over was.
Volgende week echter komt
de Zuidafrikaanse president
F.W. de Klerk voor een be
zoek van drie dagen aan in ons
land. Hij zal gesprekken voe
ren met premier Lubbers en
minister Van den Broek, hij
wordt ontvangen door konin
gin Beatrix en op de Zuidafri
kaanse ambassade regent het
telefoontjes van Nederlanders
die geïnteresseerd zijn in een
ontmoeting met De Klerk.
Naar eigen zeggen is de uitno
diging om naar Nederland te
komen voor De Klerk van
speciale betekenis, gezien de
banden tussen beide landen en
de Nederlandse rol als voorlo
per in de strijd tegen de apart
heid.
In de loop der eeuwen is de
houding van Nederland ten
opzichte van Zuid-Afrika ach
tereenvolgens gekenmerkt
door desinteresse, enthousias
me en afkeuring. Aanvanke
lijk was Kaap de Goede Hoop,
waar de Vereenigde Oost-Indi
sche Compagnie in 1652 een
permanente verversingspost
stichtte, niet meer dan een be
langrijke aanlegplaats voor
schepen op weg naar de Oost.
Voor de blanke kolonisten die
met de vestiging van de Kaap
aan land kwamen had Neder
land verder niet veel belang
stelling.
Boeren
Dat veranderde pas tegen het
eind van negentiende eeuw,
toen de „Nederlands"-spre-
Minister Van
den Broek
schudt de hand
van Paul
Moshatila, leider
van de
Zuidafrikaanse
oppositie
beweging UDF
in de provincie
Transvaal. Een
delegatie van
Zuidafrikaanse
oppositionele
groeperingen
was gisteren bij
de minister op
bezoek, in een
poging te
voorkomen dat
op de EG-top
van eind
volgende week
tot verzachting
van de sancties
tegen Zuid-
Afrika wordt
besloten.
FOTO: ANP
kende Boeren in oorlog raak
ten met de Britten, die na de
ontdekking van goud- en dia
mantvoorraden op het Zuid
afrikaans grondgebied ook de
Boerenrepublieken in handen
wilden krijgen. De Nederland
se bevolking schaarde zich
achter de Boeren, die zij als
vrijheidsstrijders zagen. Ter
wijl de regering neutraal bleef,
stuurde koningin Wilhelmina
een marineschip naar Zuid-
Afrika om president Paul
Kruger op te halen. Het mocht
niet baten, de Boerenrepublie
ken werden in 1902 opgeheven
en gingen op in de Unie van
Zuid-Afrika.
Met de verkiezingszege van de
Nasionale Partij in 1948 werd
in Zuid-Afrika de Grote
Banket De Klerk
„komt te vroeg"
DÉN HAAG De drie anti-
apartheidsorganisaties die door
de Nederlandse regering zijn
uitgenodigd voor een banket
ter gelegenheid van het be
zoek van de Zuidafrikaanse
president De Klerk aan ons
land, zullen van die uitnodi
ging geen gebruik maken. Het
gaat om de Anti-Apartheidsbe
weging Nederland (AABN),
Kairos en het Komitee Zuide
lijk Afrika. Een woordvoerder
van het Komitee Zuidelijk
Afrika liet weten dat de 'voor
mannen' van de drie organisa
ties op persoonlijke titel zijn
uitgenodigd. „Maar we zien
dat banket als een opsiering
van een staatsbezoek waarvoor
wij het veel te vroeg vinden".
Apartheid ingevoerd. In eerste
instantie werd daar in Neder
land nauwelijks op gereageerd,
hoewel koningin Juliana pre
mier Daniel Malan tijdens een
bezoek aan Nederland in 1949
meedeelde dat zij niet naar
Zuid-Afrika zou gaan wegens
de apartheid.
Het verzet in Nederland tegen
de apartheid barstte pas goed
los na het bloedbad in Sharpe-
ville in maart 1960, waar de
politie bij een demonstratie
zwarten doodschoot. Den H«
veroordeelde het geweld en
verklaarde de apartheid in
strijd met het Handvest van de
Verenigde Naties.
Hoewel de druk van de anti-
apartheidsorganisaties in Ne
derland toenam hield de rege
ring echter vast aan diploma
tieke, economische en culture
le relaties met Pretoria, met
het argument dat een boycot
en internationaal isolement
toch niets zou uithalen.
Die terughoudendheid van de
regering stond in schril con
trast met de harde opvattingen
van de anti-apartheidsgroepep
die, vooral in de jaren zeventig
en tachtig, een grote bloei ken
den.
tie by
Haag Onderstrepen
Het bezoek van De Klerk aan
ons land vindt plaats op uit
drukkelijk verzoek van de Ne
derlandse regering. Die wil
daarmee onderstrepen dat zij
overtuigd is van de hervor-'
mingsgezindheid van De
Klerk, die vorig jaar P.W. Bot
ha als president opvolgde en
direct de weg insloeg van her
vormingen. Desondanks blij
ven de sancties tegen het blan
ke minderheidsbewind een
breekpunt in de moeizame be
trekkingen tussen Den Haag
en Pretoria.
In het regeerakkoord van het
kabinet Lubbers/Kok staat
nog dat er „helaas nog onvol
doende aanwijzingen" waren
om het sanctiebeleid tegen
Zuid-Afrika te veranderen.
Vorige week woensdag stelde
premier Lubbers tijdens de Al
gemene Beschouwingen voor
de culturele contacten ge
zien de positieve ontwikkelin
gen in Zuid-Afrika weer
uit te breiden, zonder overi
gens het verdrag formeel te
herstellen. De visumplicht
werd eerder dit jaar al versoe
peld.
Minster Van den Broek ving
eerder bij zijn EG-collega's bot
met een plan voor een „stap-
voor-stap-benadering", waar
bij de sancties zouden kunnen
worden aangepast al naar ge
lang het verloop van de her
vormingen. ANC-leider Man
dela pleitte tijdens zijn bezoek
aan Nederland echter voor het
onverkort handhaven van de
sancties tot de apartheid ge
heel is afgeschaft.
Tijdens zijn bezoeken aan het
buitenland is De Klerk er niet
speciaal op uit is over de sanc
ties te praten. Maar mocht de
zaak volgende week in Den
Haag aan de orde komen, dan
is zijn positie glashelder: „Wij
zijn in principe tegen sancties.
Om wat voor reden zij ook in
gesteld zijn, zij hebben geen
doel meer. Zij zijn contra-pro-
duktief en een evaluatie op
grond van de nieuwe werke
lijkheid in Zuid-Afrika is dan
ook noodzakelijk".
ADVERTENTIE
Rasoel ontmaskerd
'Mohamed Rasoel' geeft na een hilarische achtervolging
zijn identiteit prijs.
De bloem der natie
Op zoek naar het geheim van het jubilerende CDA
dat ondanks alles een succes werd.
Mai Spijkers
Interview met de meest omstreden uitgever van
Nederland.
De Raad voor de Kunst
In een ons-kent-ons-sfeertje worden miljoenen
verdeeld: reportage uit de achterkamertjes.
Plus: Miljoenenstrop door dalende dollar Kinder
boeken: mag het kind het zelf ook leuk vinden?
Het deeltijd-seminarie Volkogonov, de Stalin-
biogaaf over Gorbatsjov, de Nobelprijswinnaar
HP/DE TIJD. DUBBEL ZO INTERESSANT.
Overal los verkrijgbaar. Of bel voor een abonnement: 06-0220540
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De vak
bonden en de werkge
versorganisatie VNO heb
ben met gemengde gevoe
lens gereageerd op de
plannen van het kabinet
voor een betere aanslui
ting van het beroepson
derwijs op de arbeids
markt.
De kritiek richt zich vooral op
de financiering die minister
Ritzen van onderwijs voor
ogen staat. In het kabinets
standpunt over het rapport
van de commissie-Rauwenhoff
schept het kabinet het recht
voor alle jongeren onder de 27
jaar om zich via werkend le
ren of lerend werken een 'be
roepskwalificatie' te verwer
ven. Scholen en bedrijven zul
len hierbij nauw moeten sa
menwerken. De komende drie
jaar trekt het kabinet jaarlijks
dertig miljoen gulden uit voor
de opleiding van tienduizend
jongeren. Dat geld wil Ritzen
op de studiefinanciering bezui
nigen. Daarnaast heeft de mi
nister in de' onderwijsbegro
ting voor volgend jaar een post
opgenomen die erin voorziet
dat het bedrijfsleven 150 mil
joen gulden aan het beroeps
onderwijs bijdraagt.
Vrijwel alle organisaties ver
zetten zich om verschillen
de redenen tegen deze ver
plichte financiële bijdrage van
de werkgevers aan net onder
wijs. Voor het VNO vormde
deze maatregel een struikel
blok om te gaan overleggen
met de regering over het rap
port van de commissie-Rau
wenhoff. Ritzen heeft die be
lemmering inmiddels wegge
nomen door toe te zeggen ook
open te staan voor alternatie
ven die eën even groot bedrag
opleveren.
De Algemene Bond van On
derwijspersoneel (ABOP)
vindt het „gevaarlijk om het
beroepsonderwijs afhankelijk
te maken van het bedrijfs
leven". De onderwijsbonden
KOV en PCO vinden dat het
kabinet haar verantwoorde
lijkheid voor het onderwijs
uitholt door deze financieel af
te schuiven naar het bedrijfs
leven. De dertig miljoen die
Ritzen zelf wil uitgeven is
voor beide bonden en de vak
centrales CNV en FNV „te
mager". De plannen van het
kabinet voor schoolverlaters
en werkzoekenden een 'start
kwalificatie aankomend vak
man' en voor werkenden een
'doorstroomkwalificatie' in te
stellen zijn door de bonden en
het VNO goed ontvangen.
De ABOP is vooral te spreken
over het feit dat het stellen
van kwaliteitsnormen van de
scholing niet wordt overgela
ten aan individuele bedrijven
en scholen, zoals de commissie
had voorgesteld. De vakcen
trale MHP vindt hét ,;biizon-
der positief" dat het kabinet
de scholen voor beroepsonder
wijs zelfstandiger wil maken
en de contacten tussen bedrij
ven en scholen wil intensive
ren. De onderwijsbonden
KOV en PCO noemen het ka
binetsstandpunt „realistischer"
dan het rapport van de com-
SUSKE EN WISKE
DE GOALGETTER
(c) Standaard UltgeverlJ/Wavery Productions
NIJMEGEN Onderzoe
kers van het Academisch
Ziekenhuis in Nijmegen
zijn erin geslaagd het gen
te isoleren dat verant
woordelijk is voor de erfe
lijke oogziekte choroïde-
remie. Door de ontdek
king is het vinden van
een therapie de ziekte
leidt uiteindelijk tot
blindheid een stap
dichterbij gekomen.
Het is voor het eerst buiten
de Verenigde Staten dat het
wetenschappers is gelukt
door onderzoek van het
menselijk erfelijk materiaal
(DNA) een gen voor een er
felijke ziekte in handen te
krijgen en de samenstelling
ervan te ontrafelen. De re
sultaten van het onderzoek
zijn vandaag gepubliceerd in
het gerenommeerde weten
schappelijke tijdschrift Natu
re.
De zeldzame oogziekte cho-
roïderemie komt alleen bij
mannen voor. Vrouwen kun
nen drager zijn van de ziek
te, maar bij hen treden geen
ziekteverschijnselen op. De
ziekte begint met slecht zien
in het donker. Men noemt
dit nachtblindheid. Gaande
weg wordt het zicht ook
overdag beperkt. Op den
duur leidt choroïderemie tot
volledige blindheid.
De isolatie van het gen biedt
volgens prof. dr. H. Ropers,
hoogleraar anthropogenetica
aan het St. Radboud zieken
huis, onverwacht grote voor
delen voor de diagnostiek:
„We zijn nu in staat op een
veel eenvoudiger manier en
met honderd procent zeker
heid vast te stellen of iemand
de ziekte heeft. Ook komt
een eventuele therapie dich
terbij. De ontdekking van
het gen kan bovendien bij
dragen tot een beter inzicht
in het ontstaan van verge
lijkbare oogziekten".
■is
Mohamed Rasoel. Deze nep-
moslim, ultra-rechtse
schreeuwer, of grappenma
ker houdt de gemoederen
nog steeds bezig. De Anne
Frank Stichting heeft de
hoofdofficier van justitie in
Amsterdam gisteren ge
vraagd een strafrechtelijk
onderzoek in de stellen rfaar
het boek 'De ondergang van
Nederland', waarvan Rasoel
beweert de auteur te zijn.
Volgens de stichting is het
boek onnodig grievend en
zet het aan discriminatie.
Nadat dinsdag Jan Lenfe-
rink in RUR letterlijk pro
beerde een tipje van de slui
er rond Rasoel op te lichten,
is nu HP /De Tijd aan zet. In
een jongensboekachtig ver
haal gaan Henri de By en
Jhim Lamoree op zoek naar
de ware identiteit van deze
als sjeik vermomde figuur.
Hoewel de kop boven het
verhaal dit wel suggereert, is
er van een echte ontmaske
ring geen sprake. Geen
naam, geen foto, geen echte
feiten. Dan heeft De Groene
het heel anders aangepakt.
Anil Ramdas beschrijft het
verschijnsel Rasoel meer
analyserend. „Eigenlijk
komt Rasoels verhaal op
hetzelfde neer als dat van de
tegen Salman Rushdie age
rende moslims".
Niemand in het Westen
keek vreemd op van de toe
kenning van de Nobelprijs
voor de vrede aan Sovjet-lei-
der Gorbatsjov. De reacties
waren over het algemeen
positief. In eigen land was
het enthousiasme echter
minder groot. „Een eerbe
toon aan de man die de
Muur deed vallen", zo om
schrijft Elsevier de toeken
ning. „Maar ook een signaal
dat het Westen ontstellend
weinig begrip heeft voor de
binnenlandse situatie in de
uiteenvallende Sovjetunie".
Ook Elena Bonner heeft
grote moeite met de beslis
sing uit Noorwegen. „Het
Nobelcomité begrijpt niet
wat er in ons land aan de
hand is", zegt ze via de tele
foon.
Volgende week bezoekt de
Zuidafrikaanse president De
Klerk ons land. Het is een
uitvloeisel van de vrijlating
van Nelson Mandela. De
Klerks bezoek is omstreden.
Nu al hebben anti-apart-
heidsorganisaties acties aan
gekondigd. David Beresford
verklaart in Elsevier het be
sluit om Mandela vrij te la
ten vanuit De Klerks fami
liegeschiedenis.
Binnenkort is Jan Wolkers
jarig. Hij wordt 65 jaar. In
vier verhalen gaan achter
eenvolgens Vera Illés, Wim
Zaal, Marijke Hilhorst/Rob
Scheers, en Doeschka Meij-
sing in op het leven en werk
van deze beeldend kunste
naar en auteur. Dertig jaar
reacties in de pers op het
proza van Wolkers leverde
onder meer het volgende op:
„Pastoor-deken J. Joosten
uit Echt acht Turks Fruit
ongeschikt voor ongetrouw
de lezers (uit: Brabants Dag
blad, 19 maart 1971)".
Het omslagverhaal maakt
hoopvol melding van een
nieuw medicijn tegen mi
graine.
VN interviewde de Leidse
'zelfmoord-psycholoog' René
Diekstra („om door een rin
getje te halen", aldus Marga-
lith Kleijwegt), die op het
ogenblik veel succes heeft
met zijn boek 'Als leven pijn
doet'. Daarin probeert de
hoogleraar in gewone taal
uit te leggen wat mensen
kunnen doen aan depressies
en eenzaamheid. Diekstra
(44) is een slimme jongen, zo
blijkt. Maar ook een harde
werker. Zijn curriculum vi-
tae beslaat 24 pagina's. Hij
heeft 277 publikaties op zijn
naam staan, waarvan 33 boe
ken. Drs. Jonkergouw, di
recteur van het Nederlands
Instituut van Psychologen
(NIP) is verguld met het
succes van Diekstra en
noemt hem 'de Karajan on
der de psychologen'.
VVD-fractieleider Frits Bol-
kestein laat zich niet intimi
deren. Oké, zijn bijdrage aan
de algemene beschouwingen
in de Tweede Kamer was
niet om over naar huis te
schrijven, maar hij heeft
zich voorgenomen het voort
aan beter te doen. Bolkestein
herinnerde Lubbers er tij
dens het debat aan dat de
term 'an offer we cannot re
fuse', gebezigd door de mi
nister-president, uit de 'God-
father' kwam. „Die had ik
van te voren bedacht", zegt
Bolkestein. „Maar ik geef
toe dat ik nog niet in staat
ben zo'n grap stante pede te
maken. Die vaardigheid zal
ik nog moeten ontwikke
len".
In de rubriek de Hoeksteen
een portret van het een-ou
dergezin Jansen. Moeder Ce
cile Jansen was volgens VN
openlijk
BOM-mr
de eerste vrouw in
land die zich opi
leerde
Haar oudste zoon Willi
nu 12, dochter Berthe n
HI>DET1
Mohamed Rasoel. In-
verhaal van achten
gen, nachtelijke telefi
en geheime ontmoe
proberen twee verslag
achter de waarheid
men. Een gesprekje m
van hen onlangs in 1
programma Lopend
beloofde heel wat vuu
Maar het resultaat v 1
gen. e
Aan de stroom ve j
over het jubilerende
lijkt maar geen einde
men. Caspar Janssen g1
bezoek bij de plaal
CDA-afdeling in het
bantse Heeswijk-EË
(8500 inwoners). „Wr;
geen bezadigde parti
zijn zeker aan de bas
levenslustig".
De vraag blijft intiC
waarom mensen kiezel
het leven in een kloo^
voor de opleiding tot.
ter. Echte armoede,
vroeger, daar is geen
meer van. Maar een di
ke keuze betekent to
je heel wat genoegens1
leven definitief moet
ven. In het Seminari
Late Roepingen bij hiii
bantse Hoeven bereid
ca 50 mannen zich ii
tijd voor op een toekoi
priester. Nu zijn ze nt,
man, manager of ver I
Neem nou Frans. Hij
kenman en in de pau
de les op het seminari
hij nog even naar d
bellen. „Effe 4500 pie
diend". I
Ook De Groene laat i
jaardag van Jan 1
niet onopgemerkt
gaan en ook hier, ne
Elsevier, een keur a«
halen over deze kle
figuur. Wolkers, de sc
van wie ieder sch< t
wel een of meerdere
op zijn literatuurlijst
staan. Doris Wintgens
conservator van muse
Lakenhal in Leiden,
op de beeldende kun
Wolkers. Volgens h
zijn indrukwekkendst i
tot nu toe het Auschvij
nument in Amsterdai
betreft zijn recente
constateert René Zwa|
er de laatste tijd ten
te veel kritiek is
Volgens hem is er in
tere werk van Wolker
maal geen sprake vaj
kwaliteitsbreuk. ,,W]
wordt 65 en hij blaal,
steeds van de expei
teerlust en vrijheidsdr
Zelfs aan racisten
Mohamed Rasoel geen
met zijn omstreden
over het gevaar van df
lims, meent Anil R<
„Want terwijl het
daags racisme zich a
niet meer baseert op b
sche argumenten....,
Rasoel met een relaai
moslims die laag op di
lutieladder zijn blijve
ken
Op 1 december
rolde de politie een
neo-nazi's op. Ze word
van verdacht lid te zij
het Aktiefront Nations
cialisten (ANS). Bij her
werden racistische
en vuurwapens gev<
HN portretteert drie i
zes verdachten die vol
week terecht moeten
Een van hen is de 28
Van der P. uit Purm
al eerder opgemerkt al
vist bij Glimmerveen
derlandse Volksunie
raadslid voor de Cen
democraten. „Ik wil ra
ënteren in rechtse krii
zegt hij droogjes ove
dubieuze activiteiten.
Ook de herdenking v
Slag bij Warns (134
Friesland was ooit ee
bieuze gebeurtenis. In
werd dat historische fe
melijk voor het eerst
dacht onder leiding v
Fryske Rie, een fascis
organisatie onder
van Douwe Kiekstra
hoopte dat Friesland ai
mie kon krijgen binne
Duitse rijk. Inmidde
deze herdenking va
overwinning op l
lem V gezuiverd var
fascistische tendenzen.
na de slag bij Warns hi
de Friezen geen strijd
gewonnen, schrijft Fra
Graaf. De Friezen
en het Fries kwijnt
zaam weg.
CLARISSE I