Verlangen naar kind sterker
dan vrees voor afwijkingen
Washington voorbereid op jarenlange crisis in Golf
Haagse slangenbezitters
mogen in buurt blijven
ONDERZOEK NAAR BESLISSINGEN
BINNENLAND/BUITENLAND
CeicLe Commit
Controle
Medewerkers van de uni
versiteit van Amsterdam
onderzoeken kraanvogels.
Uit de dierentuinen van
Schwerin en Rostock
kreeg dierentuin Artis drie
van deze vogels. Het is de
bedoeling er twee van uit
te zetten in Flevoland, in
de hoop dat ze wilde
kraanvogels aantrekken.
Om het geslacht te bepa
len, er moeten een manne
tje en een vrouwtje worden
uitgezet, werd een bloed
proef genomen. Ook het
oogvocht op de aanwezig
heid van enzymen en an
dere eiwitten werd gecon
troleerd.
FOTO'S: ANP
„VN-kantoor had
open kunnen blijven'
DEN HAAG Minister Van den Broek (buiten
landse zaken) heeft de Tweede Kamer onvoldoen
de informatie gegeven over de sluiting van het
kantoor van de Hoge Commissaris voor de Vluch
telingen van de VN in Den Haag. Volgens negen
vluchtelingenorganisaties, waaronder Amnesty In
ternational, heeft de bewindsman verzwegen dat
de VN voldoende geld had gereserveerd om het
kantoor open te houden. Het besluit het kantoor te
sluiten is niet de verantwoordelijkheid van Van
den Broek. Die ligt bij de Hoge Commissaris in Ge-
nève. De sluiting past in een bezuinigingsoperatie
van het Hoge Commissariaat. De activiteiten van
de Nederlandse vestiging worden vanuit Brussel
voortgezet. Wat de organisaties de minister verwij
ten is dat hij zich onvoldoende heeft ingezet om de
vestiging open te houden.
ROTTERDAM Het ver
langen naar een kind is
voor (echt)paren belang
rijker dan de wetenschap
dat zij een verhoogd risico
lopen een geestelijk of li
chamelijk gehandicapt
kind te krijgen. Partners
zijn ook na een erfelijk
heidsadvies geneigd grote
risico's te nemen.
De klinisch psychologe P.
Frets promoveert donderdag
aan de Erasmus Universiteit in
Rotterdam op een onderzoek
dat zij heeft uitgevoerd onder
echtparen die de afdeling kli
nische genetica consulteerden.
Dat niet de aanzienlijke kans
op afwijkingen, maar juist
emotionele motievep een rol
spelen, is van groot belang
voor de houding die de artsen
moeten aannemen.
Frets: „De gedachte dat er een
kans bestaat op afwijkingen, is
emotioneel zeer belastend voor
de ouders. Ze vinden het ui
terst moeilijk een beslissing te
nemen. Toch geeft vaak het
verlangen naar een kind de
doorslag. Dat betekent dat de
artsen zich niet moeten blind
staren op de getalletjes. Het
heeft niet veel zin uitgebreid
te wijzen op een kans van, zeg
25 procent, dat zich afwijkin
gen voordoen om vervolgens
voorzichtig te concluderen dat
er beter geen kinderen moeten
komen. De getallen vormen
geen absoluut gegeven. Het
gaat erom dat de artsen besef
fen wat een risicofactor emo
tioneel voor de ouders bete
kent".
Erfelijke en aangeboren afwij
kingen zijn in Nederland de
voornaamste oorzaak van
ziekte en sterfte onder kinde
ren. Ongeveer vijf procent van
de pasgeborenen heeft een al
dan niet erfelijke geestelijke of
lichamelijke handicap. Er is
een toenemende vraag naar
erfelijkheidsonderzoek, waar
bij meestal wordt bepaald hoe
groot de kans is dat het kind
met een afwijking wordt gebo
ren. De geneticus geeft infor
matie die aankomende ouders
in staat stelt een eigen vrije
beslissing te nemen.
Belasting
De klinisch psychologe onder
vroeg in totaal 164 echtparen.
Bij die groep was sprake van
grofweg drie risico's voor het
nageslacht: geestelijke achter
stand, overlijden in het eerste
of tweede levensjaar door bij
voorbeeld chromosoomafwij
kingen, en chronische aandoe
ningen zoals de ernstige spier
ziekten, waarbij het kind voor
zijn twintigste levensjaar over
lijdt.
Van de ondervraagde ouders
koos 70 procent voor (verder)
nageslacht, elf procent was er
nog niet uit, terwijl 17 procent
afzag van (meer) kinderen.
Ook van de groep waarbij
sprake was van een hoog ge
netisch risico van meer dan 15
procent koos ongeveer drie
kwart voor kinderen. Vaak
waren de ouders zich er terde
ge van bewust dat het risico
hoog was en ervoeren zij de
aandoening als ernstig.
De mogelijkheid van prenataal
onderzoek blijkt bij beslissin
gen een heel belangrijke factor
zijn, zeker als er een hoog risi
co is (hoger dan 10 procent).
Ruim 80 procent van de ou
ders die in aanmerking komen
voor diagnostiek voor de ge
boorte kiest voor een zwanger
schap. Zonder die mogelijk
heid durft nog maar de helft
een zwangerschap aan. De on
derzoekster vindt dat toekom
stige ontwikkelingen zeer
nauwgezet in de gaten gehou
den moeten worden. De ken
nis over genetica neemt toe,
waardoor ook het aantal erfe-
lijkheidsonderzoeken stijgt. In
oen vroeg stadium is relatief
veel bekend over afwijkingen
die zich tijdens het leven zul
len voordoen. Die kennis leidt
volgens Frets tot een zware
belasting. „Niet alleen emotio
neel, maar ook maatschappe
lijk. Het is' nuttig te inventari
seren wat daarvan de gevol
gen zijn. Misschien is er sprake
van een verminderde kans op
werk of op het krijgen van
een levensverzekering. Voor
dat soort scheefgroei moeten
we waakzaam zijn. Per slot
van rekening is ieder mens
drager van erfelijke fouten".
Uitslaande brand
Brandweerlieden proberen een felle uitslaande brand onder controle te krijgen in een peuters
in Amsterdam. De oorzaak van de brand is nog niet bekend. Ook het schadebedag moef£
worden vastgesteld.
DINSDAG 16 OKTOBER 1990 PAGI) Ir
Taxi's boycotten
ritten Schiphol
AMSTERDAM Een groep Amsterdamse
taxichauffeurs heeft vanaf vanmiddag
twaalf uur geen passagiers meer van Am
sterdam naar Schiphol gereden. Rond het
middaguur verzamelden enkele honderden
chauffeurs zich op het Museumplein in de
hoofdstad. Een woordvoerder verwachtte
ook bijval van collega's uit Den Haag,
Utrecht en Rotterdam. Aanleiding voor de
boycot is ontevredenheid bij Amsterdamse
taxichauffeurs sinds de rechter hen onlangs
verbood nog langer op retourritten passa
giers van Schiphol mee terug naar Amster
dam te nemen. De uitspraak is het gevolg
van het van kracht worden van de nieuwe
wet personenvervoer waardoor Amsterdam
tot een ander vergunninggebied behoort
dan het Schiphol.
DEN HAAG Voor extra maatregelen ti^
scherming van de kust als gevolg van het
seffect is de komende honderd jaar minima^
miljard gulden nodig, aldus het ministerie
keer en waterstaat. De extra kosten
pen tot in totaal twintig miljard. Een hogere t j.
ratuur is een van de mogelijke gevolgen .van
warming van de atmosfeer door onder meer d te
branding van fossiele brandstoffen als olie
gas. Hierdoor gaat de zeespiegel stijgen,
tra maatregelen voor bij voorbeeld dijkverst* an
is studie gedaan door rijkswaterstaat en het
loopkundig Laboratorium. De resultaten vat x\
studie zijn vandaag tijdens een symposium ii at
terdam overhandigd aan minister **-" ™7
verkeer en waterstaat. Ook wordt de
steld van een groot gemaal om het water "s
IJsselmeer weg te pompen.
LONDEN De Ameri
kaanse minister van de
fensie, Richard Cheney,
heeft de Britse premier
Margaret Thatcher giste
ren gezegd dat Washing
ton bereid is zijn troepen
jarenlang in Saudi-Arabië
te handhaven als dat no
dig mocht blijken om
Iraakse troepen uit Ku-
wayt weg te krijgen.
Cheney zei verder dat Was
hington inzake de Golfcrisis
bewust een langzaam tempo
voorstaat en zich verzekert
weet van de steun van de
meeste regeringen. „Niemand
mag de fout maken te ver
wachten dat een dergelijke
operatie in enkele weken
voorbij is", aldus de bewinds
man. Minister Tom King gaf
aan dat de Britse aanwezig
heid in de Golf in de toekomst
nog verder kan worden ver
sterkt. Ook zei hij dat de Brit
se militairen nog lange tijd in
de Golfcrisis kunnen blijven
als dat nodig mocht zijn, ook
als de Golfcrisis voorbij is.
Cheney begon in Londen met
zijn rondreis langs verscheide
ne Europese hoodfsteden om
de Golfcrisis te bespreken.
De Franse president, Frangois
Mitterrand, zei in Parijs nieu
we versterkingen naar de Golf
te zullen sturen om het mili
taire contingent te versterken.
Kuwayti's
De bijeenkomst van honder
den Kuwayti's en hun rege
ring-in-ballingschap in het
Saudische Jiddah is gisteren
geëindigd met een slotverkla
ring waarin de Veiligheids
raad van de Verenigde Naties
in bedekte termen om militai
re actie tegen het Iraakse be
zettingsleger in Kuwayt wordt
gevraagd. Op de bijeenkomst,
de eerste in zijn soort sinds de
inval van 2 augustus, werden
de emirfamilie al-Sabah en de
oppositie het na wat geven en
nemen eens over hoe Kuwayt
er staatkundig na de bevrij
ding moet uitzien. Militante
geluiden - zoals voor invoe
ring van stemrecht voor vrou
wen - werden vooral getem
perd door het feit dat de bij
eenkomst te gast was in con
servatief Saudi-Arabië.
Niettemin waren zelfs opposi
tieleiders onder de indruk van
de duidelijke taal waarin
kroonprins Saad in zijn ope
ningsrede op zaterdag al een
schot voor de boeg gaf over de
politieke en economische her
vormingen die in Kuwayt
doorgevoerd zullen worden,
niet „als" maar „wanneer"
Kuwayt bevrijd zal zijn. De
grondwet van 1962 zal hersteld
worden en Kuwayt zal een is
lamitisch land blijven.
Irak heeft de Verenigde Sta
ten en hun bondgenoten giste
ren weer gewaarschuwd dat
Israël en andere „bastioi
verraad" bij een eve i
aanval zullen worden
tigd. In de Iraakse hoe
Baghdad werd een para
houden die geleid wer<
200 met gasmaskers ge
militairen. De gemasker
litairen werden gevolge
ongeveer 11.000 rekrute
het vrijwilligersleger
Iraakse, Palestijnse
nese vlaggen meedroege
„Israëlische
troepen schote
in wilde weg"
JERUZALEM De I
sche mensenrechtenorg
tie Betselem spreekt de o
le verklaring van de re
tegen als zouden de Israi
troepen vorige week t
hebben geschoten op Pi
nen. Volgens door Bel
opgespoorde ooggetuige
dus Trouw, werden
week maandag bij rellen
Tempelberg 21 Palestijn!
het wilde weg" doodgesc
op een moment dat er vi
Israëlische veiligheidsm
geen levensgevaar be
Zoals bekend laat de L
sche regering geen com
van de Verenigde Natii
voor een onderzoek nas
politie-optreden. Frankr
in mindere mate ook
hebben kritiek geuit op I
raëlische standpunt.
heeft de Israëlische re|
op het hart gedrukt zich
VN-resolutie neer te li
Ook in Israël zelf is k
De linkse oppositie ondf
ding van de Arbeiden
wil bij een debat in de K
pogen de regering erv
overtuigen de onderzoek
missie wel toe te laten.
Openbare voorzieningen
nu ook open voor
zwarte Zuidafrikanen
JOHANNESBURG De
Zuidafrikaanse regering heeft
gisteren de Wet op de Geschei
den Openbare Voorzieningen,
één van de pijlers van het
apartheidsbeleid, afgeschaft.
Het ANC heeft de zwarten op
geroepen naar musea, biblio
theken, parken en zwembaden
te gaan om te kijken of daar
werkelijk alle Zuidafrikanen
welkom zijn.
Minister Hernus Kriel van
planning en provinciale zaken
waarschuwde de conservatieve
blanke gemeenteraden dat zij
„voor de rechter gesleept kun
nen worden als zij 'grappen'
uithalen om onder de volle
implicaties van de afschaffing
van deze wet proberen uit te
kohien". Met de uit 1953 stam
mende wet op de gescheiden
voorzieningen werd in Zuid-
Afrika een systeem in het le
ven geroepen dat de rassen
scheiding in het dagelijks le
ven van de wieg tot het graf
doorvoerde. Op grond van
deze wet waren voorzieningen
als openbare toiletten, biosco
pen, parken, bibliotheken,
zwembaden, stranden en zelfs
begraafplaatsen alleen toegan
kelijk voor blanken, öf voor
kleurlingen, óf voor zwarten.
Tientallen gemeenteraden
waar de Conservatieve Partij,
die een terugkeer naar de tota
le apartheid voorstaat, het
voor het zeggen heeft, hebben
al aangekondigd dat zij de ras
senscheiding in stand zullen
houden door bijvoorbeeld de
toegangsprijzen zo te verhogen
dat zij niet op te brengen zijn
door zwarten, of door de gele
genheden te privatiseren. Een
andere manier is het gebruik
van de voorzieningen te be
perken tot mensen die ge
meentebelasting betalen.
Amerikaanse
prijs voor
Nederlands
drugsbeleid
DEN HAAG Het Ameri
kaanse instituut Drugs Policy
Foundation in Washington
heeft het Nederlandse drugs
beleid bekroond met een prijs
van 10.000 dollar. De prijs is
toegekend aan de Nederlandse
regering in de persoon van
drs. E.L. Engelsman, hoofd
van de hoofdafdeling Alcohol-,
Drug- en Tabaksbeleid van
WVC. De Amerikanen noe
men het Nederlandse beleid
„menselijk en doeltreffend"
Ook steken zij de loftrompet
over het politiebeleid in ons
land. Het Nederlandse drugs
beleid onmoette aanvankelijk
in het buitenland alleen maar
schampere opmerkingen. Om
dat het resultaat van het Ne
derlandse beleid veelal beter
bleek dan in landen waarin
men een ware oorlog voert te
gen niet alleen de drugshandel
maar ook de gebruikers, is er
geleidelijk aan een kentering
gekomen in die minachtende
houding.
„WE ZIJN
NORMALE
MENSEN ME
EEN HOBBY
Alberdingk Thijmstraat te zet
ten. Wel sprak hij met hen af
dat ze naar andere woonruim
te gaan zoeken, de vijf slangen
die nu in huis zijn in goed af
sluitbare bakken doen, ze goed
te verzorgen en de politie eens
per week te laten controleren
of alles in orde is.
Twee van de vier gedaagde
slangenhouders waren giste
ren komen opdagen om voor
de Haagse rechtbankpresident
hun belangen te verdedigen.
Ze deden dat zonder de steun
van een advocaat.
Voor de inval op 5 augustus
hadden ze nooit klachten uit
de buurt gehoord, zo betoog
den zij. „Niet over de slangen,
niet over stank en ook niet
over overlast van de televisie
en de geluidsinstallatie, zoals
gisteren naar voren werd ge
bracht. Eén van hen: „We zijn
normale mensen met een hob
by". Een aanwezige wijkagent
nam het voor de Spoorwijkers
op „Ze zijn goedwillend en
willen geen last veroorzaken.
De overlast is nu zodanig inge
damd dat verdere maatregelen
niet nodig zijn", aldus de
agent.
De buurvrouw die als enige
van de buurtbewoners naar de
rechter was gestapt, is er ech
ter nog steeds niet gerust op.
Ze heeft geen rustig ogenblik
meer gehad. Na de inbeslagne
ming van de krioelende massa
slangen op 5 augustus vond ze
ruim een maand later tijdens
het stofzuigen een slang in
haar woning. De slangenhou
ders ontkenden gisteren dat
die slang van hen was ge
weest. „Er zijn meer mensen
in de wijk die slangen hou
den". En bagatelliserend ver
volgend: „Bovendien was-ie
niet giftig".
Wel gaven de reptielenliefheb
bers toe dat ze weliswaar af
stand hebben gedaan van hun
dieren, maar dat er inmiddels
weer vijf nieuwe slangen in
huis zijn. „We willen een rep
tielenboerderij opzetten"* al
dus één van hen. „Daarom
hadden we toen ook i
dieren in huis". De kon
ratten en muizen die eve
in augustus in de drieki
woning van de Alben
Thijmstraat weerden aang
fen dienden als levende
van de slangen. Nu word
knaagdiertjes in dierenwi
gekocht om ze aan de vijf
gen te voeren. De stank
last behoort daarmee t(
verleden, zo verzekerd)
slangenliefhebbers. De 1
naars waren het met de f
bankpresident eens dal
hebben van veel dieren i
huis altijd tot problemen
of het nu om honden, k
of slangen gaat. „Daar zij
huizen niet op gebouwd
dus mr. Van Delden.
SUSKE EN WISKE
DE GOALGETTER
DEN HAAG „Zodra er
nog één slang ontsnapt,
vliegen jullie met slangen
en al het huis uit". Rech
ter mr. H. van Delden was
gisteren tijdens een kort
geding onverbiddelijk te
gen twee Haagse slangen-
bezitters.
Voorproefje
De Japanse
mode-ontwerper
Kimijima gaf gis
teren in Parijs
een voorproefje
van zijn lente- en
zomermode '91.
Zijn model (links)
toont bij gelukkig
hoge temperatu
ren een plastic
doorkijkjurkje
met schelpen en
koraal als deco
ratie voor fat
soensrakkers.
Dior liet één van
zijn modellen een
mouwloos con-
fectiepakje sho
wen dat is ge
maakt van roze
zijde.
IK® FOTO'S: AFP/AP
De Hagenaars kwamen in au
gustus in het nieuws, toen der
tig slangen en andere reptielen
uit hun huis in Spoorwijk wer
den verwijderd. Van Delden
wilde gisteren nog niet ingaan
op de eis van de benedenbuur
vrouw om deze „dierenlief
hebbers" uit hun huis aan de
