Kabinet wil extra winst
Shell en Esso afromen
A - v -
uit de weekblad
Schijnboksen over de 'koppeling'
D66 wil banen
gehandicapten
in wet vastleggen
Ministerie: Oproep-
agent uit den boze
De enorme hebzuc
BINNENLAND
CcidaeSou/ia/nt
DONDERDAG 11 OKTOBER 1990
Hillebom
Sergeant-majoor
Rademaker van de
explosieven
opruimingsdienst klimt
uit een negen meter diep
gat aan de Hilledijk in
Rotterdam. Met zijn
collega Zweers (links)
lokaliseerde hij gisteren
de zogenaamde
Hillebom, een
vijfhonderd-ponder uit
de Tweede
Wereldoorlog. De plek
van de bom, die later
onschadelijk wordt
gemaakt, is nog niet
zichtbaar. Op de plaats
waar de bom ligt, worden
woningen gebouwd.
FOTO: ANP
AMBTELIJKE PAPIERWINKEL
KOST BEDRIJVEN MILJARDEN
DEN HAAG Belastingen, sociale verzekeringen en sub
sidieregelingen brengen een administratieve rompslomp
met zich mee die het bedrijfsleven jaarlijks netto vijf mil
jard gulden kost. Vooral kleine ondernemingen worden
zwaar belast door de ambtelijke papierwinkel. Tot die
conclusie komt drs. M. Allers van de Rijksuniversiteit in
Groningen in een vandaag bekend geworden onderzoek,
dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van eco
nomische zaken. De administratieve lasten drukken vol
gens Allers onevenredig zwaar op kleine ondernemingen.
Daardoor zouden de concurrentieverhoudingen worden
verstoord. De onderzoeker pleit voor vereenvoudiging
van de wetgeving en de uitvoeringspraktijk. Op die ma
nier kunnen de scheve concurrentie en de hoogte van de
administratieve kosten worden teruggedrongen. Minister
Andriessen van Economische Zaken biedt zeer binnenkort
het onderzoeksrapport aan aan de Tweede Kamer. Dan
wordt mogelijk duidelijk in hoevere de bewindsman de
conclusies onderschrijft en de aanbevelingen zal opvolgen.
Brabantse brug voor Suriname
DEN BOSCH Het College van Ge
deputeerde Staten van Noord-Bra
bant is bereid een oude, stalen brug
voor het symbolische bedrag van een
Nederlandse gulden Over te dragen
aan de regering van Suriname. Het is
de bedoeling dat de reeds buiten ge
bruik gestelde brug over de Bergsche
Maas bij Heusden wordt verscheept
naar Suriname om daar een vaste oe
ververbinding te gaan vormen over
de Coppename-rivier. Er vaart nu
een veerboot. Het verkeer onder
vindt daardoor vaak urenlange ver
tragingen. Het transport naar Surina
me komt voor rekening van de Suri
naamse regering. De provincie
Noord-Brabant is wel bereid de nodi
ge personele ondersteuning te verle-
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabi
net staat niet afkerig te
genover het PvdA-voor-
stel om het rijk een graan
tje te laten meepikken
van de extra winsten op
aardgas die Shell en Esso
maken in ons land.
„Ik vind op zichzelf dat dat
kan", zei Lubbers gisteren in
de Tweede Kamer. Shell en
Esso hebben een flink aandeel
in de Nederlandse Aardolie
Maatschappij, die de aardgas
velden exploiteert. Tien jaar
geleden is al afgesproken dat
de oliemaatschappijen een deel
van hun gaswinsten afdragen
aan de staat. Dit 'herenak
koord' is in .juli beëindigd en
er zijn onderhandelingen
gaande over een nieuwe af
spraak. De PvdA vindt dat
daarbij rekening gehouden
moet worden met de extra
winsten in verband met de ge
stegen olieprijzen en de daar
aan gekoppelde gasprijs.
„De verhouding tussen de
staat en de grote oliemaat
schappijen moet opnieuw wor
den bekeken", gaf Lubbers
toe. „Een aantal aspecten moet
daarbij in het bijzonder tegen
het licht worden gehouden.
Het lijkt me billijk dat de Ne
derlandse staat een redelijk
aandeel in de gaswinsten
krijgt".
De opmerkingen van de pre
mier over Shell en Esso be
hoorden tot de weinige toezeg
gingen die hij gisteren in het
debat over de rijksbegroting
deed. Hij liet ook doorscheme
ren dat het kabinet niet meer
lo zwaar vasthoudt aan de be
zuinigingen op de stadsver
nieuwing (f 43 miljoen), waar
tegen de PvdA zich fel had
verzet „We moeten maar kij
ken wat er te maken is van de
aangedragen alternatieven",
aldus de premier. Verder
vindt het kabinet ook een an
dere invulling van de bezuini
gingen op de vormingsinstitu
ten {f9 miljoen) bespreekbaar.
Premier Lubbers tijdens zijn antwoord aan de Tweede Kamer.
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG D66 en Groen Links vielen premier Lubbers
gisteren in de Kamer hard aan. Beide oppositiepartijen vinden
dat wettelijke maatregelen om gehandicapten aan te nemen veel
beter werken dan afspraken.
Lubbers bracht daar tegenin dat het kabinet ernstig twijfelt aan
het nut van een wettelijke plicht. Van Mierlo (D66) en Beckers
(Groen Links) vonden dit merkwaardig omdat de premier im
mers in 1986 heeft meegewerkt aan de totstandkoming van de
Wet Arbeid Gehandicapte Werknemers (WAGW). Volgens die
wet kregen de werkgevers drie jaar de tijd om vrijwillig meer
gehandicapten /arbeidsongeschikten in dienst te nemen. Als ze
daarin niet zouden slagen, zouden ze worden verplicht minimaal
vijf procent van deze mensen aan werk te helpen. Het kabinet
moet zich aan die wet houden, zo betoogden de beide oppositio
nele fractieleiders.
Lubbers nam echter de redenering van de werkgevers over, die
er op hebben gewezen dat ze in geval van verplichte quotering
mensen met een 'vlekje' zullen zoeken om op die manier toch
aan het vereiste percentage te komen. Lubbers meent dat met
de overeenkomst uit het Najaarsoverleg het probleem veel beter
te bestrijden is. Pas als ook die maatregelen niet werken, wil het
kabinet alsnog een quotering instellen.
(ADVERTENTIE)
De Club van Rome
Voorzitter Alexander King onthult het nieuwe
horrorscenario, zijn kijk op de mensheid en op koningin
Beatrix.
Relus in Arabië
Op schoolreisje met de geplaagde minister.
George Kennan
Voorpublikatie uit het dagboek van een diplomaat.
De wederopstanding van Gert Hermien
Ze waren aan de pep, aan de drank en aan de Heer. Maar
nu zijn ze weer helemaal terug.
Plus: Portret van Stadskanaal, ons eigen Timboektoe
De geruisloze revolutie in Zuid-Afrika Het
dieventaaltje van Barbarber Waarom, willen homo's
eigenlijk trouwen?
HP/DE TIJD. DUBBEL ZO INTERESSANT.
Overal los verkrijgbaar. Of bel voor een abonnement: 06-0220540
DEN HAAG Fractielei
der Hans van Mierlo van
D66 was toch wel erg
nieuwsgierig geworden.
Met de handen in de zak
ken en een ietwat ge
kromde pose aannemend,
wilde hij van minister
Kok van financiën weten:
,,En de koppeling tussen
lonen en uitkeringen, gaat
die door?" Onmiddellijk
barstte kamerbreed een
hilarisch gelach los, want
dat was nou juist de vraag
die gisteravond tijdens het
financiële gedeelte van
het debat over de rijksbe
groting niet gesteld mocht
worden.
Behendig hadden premier
Lubbers en minister Kok de
uren daarvoor om de hete brij
van de koppeling en andere
prangende problemen heen
gedanst. Het kabinet, zo hiel
den zij de Tweede Kamer
steeds voor, zal over tal van
lastige kwesties kort na
nieuwjaar een beslissing ne
men. Nog even geduld, maar
tijdens deze 'mid term review'
of 'tussenbalans' horen de da
mes en heren parlementariërs
méér, zo luidde de boodschap.
Als gevolg van deze bulldozer
operatie werd de discussie
over de miljoenennota gisteren
een wedstrijd schijnboksen op
hoog niveau. Premier Lubbers
had 's middags al de toon gezet
met een magistrale oefening in
vrijblijvendheid. „De tussen
balans wordt het uur van de
waarheid", zei hij VVD-frac-
tieleider Bolkestein na. Hoe
Bolkestein ook probeerde de
premier tot concrete uitspra
ken te verleiden, het bleef
voor hem bonken op een dich
te deur. „Bij de tussenbalans
moeten we de afweging ma
ken tussen ingrijpen in de
koppeling en bezuinigen in de
uitgaven. Niet nu, maar dan!"
Degelijk
Minister Kok pakte deze draad
behendig op, nadat hij eerst de
gepeperde kritiek van de op
positiepartijen VVD en D66 op
zijn begroting had gerelati
veerd. De begroting is niet ge
baseerd op te zonnige cijfers,
betoogde Kok, want de aard
gasbaten kunnen volgend jaar
wel eens veel hoger uitvallen
dan nu geraamd wordt. „Ik
houd me aan de afspraken in
het regeerakkoord. We maken
weliswaar niet in één keer
schoon schip, maar dat gaat
wél gebeuren".
Koks pleidooi voor een sobere
staatshuishouding werd zo vu
rig, dat het bij vlagen leek of
oud-schatkistbewaarder Onno
Ruding uit de as was herrezen.
Toen Van Mierlo voorstelde de
belastingen een fractie te ver
hogen om zo de financiële pro
blemen van het rijk te verlich
ten, reageerde Kok als door
een wesp gestoken. „Het is le
vensgevaarlijk de inkomsten
van de overheid te vergroten
als je niet eerst alle denkbare
maatregelen hebt onderzocht
om de uitgaven te beperken!"
Terwijl de CDA- en VVD-ka-
merleden luid op hun bankjes
roffelden, vervolgde Kok dat
hogere belastingen hogere
looneisen uitlokken en dat de
staat daarmee uiteindelijk nog
verder van huis is.
Het voorstel van Groen Links
kamerlid Paul Rosenmöller
om een nieuw belastingtarief
van 70 procent voor de hoogste
inkomens in te voeren en dé
vennootschapsbelasting te ver
hogen veegde Kok driftig van
tafel. „Ik zeg met volle over
tuiging: ik til niet licht aan de
zeer zware gevolgen die een
verhoging van het toptarief en
de vennootschapsbelasting
voor ons land zullen hebben.
Dat is de verkeerde weg! We
leven niet op een eiland en
met het verzwakken van onze
concurrentiepositie bewijzen
we niemand een dienst". Een
openbare belijdenis die aan
VVD-leider Bolkestein het
compliment ontlokte: „Dat is
me uit het hart gegrepen".
Ondanks deze ferme taal
kreeg de Kamer geen defini
tief antwoord op vragen over
de besteding van de aardgas
baten, de eventuele verhoging
van de collectieve lastendruk
en het al dan niet doorgaan
van de geplande btw-verla-
ging. Dat alles komt, zo be
toogden Lubbers en Kok uit
één mond, begin volgend jaar
aan de orde. Wel gaf Kok de
garantie dat het financierings
tekort van jaar tot jaar keurig
volgens schema zal worden te
ruggebracht en extra aardgas
baten 'bij voorkeur' gebruikt
zullen worden voor een extra
verlaging van het financie
ringstekort of „produktieve
investeringen in de economie".
Maar niet alleen het kabinet
draaide gisteravond om de
hete brij heen, ook de fractie
leiders van de regeringspartij
en hielden hun kruit droog.
PvdA-fractieleider Thijs Wölt-
gens vermeed de term 'belas
tingverhoging' even zorgvul
dig ais CDA-voorman Elco
Brinkman de woorden 'bezui
nigen op de uitkeringen' onder
de tong hield. Wel zinspeelde
Brinkman voorzichtig opdat
laatste met de vraag: „Als het
kabinet de prijscorrectie pp de
belastingen bestudeert, wil het
dan ook kijken naar de prijs
correctie op de inkomens?"
Dat was het moment voor Van
Mierlo om een poging te doen
enig licht op het schimmenspel
in de Kamer te werpen. „Ik
geloof dat u de koppeling be
doelt?", probeerde hij voor
zichtig. Maar Brinkman nam
onmiddellijk gas terug. Het
kabinet moet naar alles dur
ven kijken, vond hij, dus
waarom niet ook naar de kop
peling?
Kok was het met hem eens:
„Er is geen verbod op naden
ken". En voor dat nadenken,
concludeerde Van Mierlo cy
nisch, heeft het kabinet nog
zeker drie maanden de tijd.
PAUL KOOPMAN
r - -
Een volle Tweede Kamer gisteren tijdens de algemene beschouwingen.
SUSKE EN WISKE
DE GOALGETTER
is 01 msimtt-
ïïo tAOOT mn Dt m-
oum/ie m u/ski.
HCl COtlTAHT OUT DC
voonznm hccft wm-
LC60, worn no6 eens
tca hahd si nonen en
(c) Standaard Uitgevert|/Wavery Productions
Onderzoek justitie naar
herkomst computervirus
ROTTERDAM Politie en
justitie in Rotterdam zijn ge
start met een gerechtelijk voor
onderzoek naar de verspreider
van het computervirus Dark
Avenger (Zwarte wreker). Dit
is de eerste keer dat justitie de
herkomst van een virus onder
zoekt. Volgens officier van Jus
titie mr. T. Stein is het onder
zoek onder andere van belang
om eens na te gaan in hoeverre
het Nederlandse strafrecht is
uitgerust voor de aanpak van
zulke zaken. Twee Rotterdam
se bedrijven deden onlangs
aangifte van vernieling, toen
bleek dat ze het slachtoffer wa
ren van besmette software. De
omvang van de schade aan pro
gramma's en apparatuur, die de
anoniem gebleven bedrijven
hebben geleden, is nog niet
duidelijk. De politie heeft ook
nog geen idee van de mogelijke
dader. Dark Avenger werd ne
gen maanden gelden voor het
eerst gesignaleerd. Het is een
virus dat, net als alle andere vi
russen, programma's aantast,
maar ook anti-virusapparatuur
buiten spel zet.
UTRECHT Politiekorpsen mogen hun personeelstekort niet
oplossen door agenten van andere korpsen als oproepkracht in
dienst te nemen. De huidige regelgeving staat geen „oproepa-
genten" toe. Bovendien heeft de burgemeester van het lenende
korps geen bevoegdheid de hulpkracht opdrachten te geven, dis
ciplinaire maatregelen te nemen of klachten te behandelen.
Dit standpunt heeft het ministerie van binnenlandse zaken gis
teren ingebracht in het georganiseerd overleg met de politiebon
den. Aanleiding voor de notitie over „De agent op arbeidscon
tract" is het als oproepkracht in dienst treden van drie agenten
bij de politie van Zandvoort. De agenten die al bij een ander
korps werken, werden in de zomermaanden in Zandvoort inge
huurd om het personeelstekort het Ijoofd te bieden. Ook de ge
meentes Helmond en Dordrecht overwegen oproepkrachten in
dienst te nemen.
Het ministerie vindt het ongepast dat politiemensen die hun be
voegdheden ontlenen aan een aanstelling bij gemeente- of rijks
politie „overeenkomsten met derden sluiten en zich daar ook
nog eens voor laten betalen". Nu gaat het om de burgemeester
van Zandvoort, „maar ligt dit principieel anders wanneer het bij
voorbeeld een particulier bedrijf zou zijn?". Ook vanwege de
beeldvorming vindt het ministerie oproepagenten ongewenst.
Als politiemensen blijkbaar genoeg tijd over hebben om bij een
ander korps te klussen, kan het beeld ontstaan dat het met de
werkdruk wel losloopt.
De president van de Club
van Rome, Alexander King,
is somber. In december komt
het rapport De Wereldrevo
lutie uit waarin weinig goeds
te melden valt. Het basispro
bleem is egoïsme. De Club
van Rome heeft het gevoel
dat er een enorme hebzucht
heerst. Een beetje hebzucht is
acceptabel, nodig om te over
leven. Maar als het te veel
wordt kan het leiden tot
chauvinisme, vreemdelingen
haat, intolerantie en ten slot
te tot oorlog. Bijna twintig
jaar na het rapport Grenzen
aan de groei, lijkt opnieuw
het einde van het leven op
aarde nabij.
HI>DETIJD
Alexander King in HP/De
Tijd over de titel van het
rapport. „Op dit moment vin
den op allerlei gebieden tege
lijkertijd zeer grote verande
ringen plaats, die de wereld
in één klap zullen verande
ren. Dat is de wereldrevolu
tie. Alles is in beweging. Het
is de grootste periode van
verandering die zich ooit in
de geschiedenis heeft voorge
daan. En de onzekerheden
zijn gigantisch". En even
verder. „De politieke partijen
hebben geen aanzien meer,
men beschouwt ze als irrele
vant. Bij de verkiezingen
volgende maand in de Vere
nigde Staten wordt een op
komst verwacht van dertig
procent. Democratie is een
chaos geworden".
Trudy van Asperen, hoogle
raar ethiek, vindt maatschap
pelijke organisatie van het
grootste belang. „Mensen
moeten contacten hebben op
verschillende niveaus. Het is
een malle gedachte dat al
onze behoeften in gezinsver
band kunnen worden bevre
digd door die toevallige twee
of drie mensen met wie je sa
menleeft. Deelname aan
clubs en verenigingen biedt
de mogelijkheid kwaliteiten
te ontwikkelen die op het
werk of in het gezin niet aan
de orde komen. Dat geeft bo
vendien een gevoel van ver
bondenheid zonder dat dat
direct met intimiteit gepaard
gaat".
In de Zuidafrikaanse maat
schappij veroveren de zwar
ten langzaam hun plaats.
HP/De Tijd schrijft: „De af
gelopen vijftien jaar hebben
zwarte mensen stilletjes een
groot deel van de rassenwet
ten buiten werking gesteld;
ze zijn er overheen gelopen,
hebben ze genegeerd, nret
voeten getreden en vernie
tigd. Ze hebben de apartheid
simpelweg onwerkbaar ge
maakt. Zonder veel ophef
hebben ze opleidingen ge
volgd, ervaring opgedaan in
de zakenwereld en de indus
trie. Op dit moment is veer
tig procent van het midden
kader zwart. En 32 procent
van het hoger kader is
zwart".
De schrijfster Els Pelgrom,
die deze week haar derde
Gouden Griffel in ontvangst
nam, vertelt in Elsevier over
haar leven in Spanje. „In
Spanje hoor je nooit iets over
Nederland; hooguit dat ze
ook een schip naar de Golf
sturen. Toch heb ik wel eens
heimwee: afgezien van de
kinderen naar regen, wol
ken, zuurkool en andere win-
terpotten. Van vier maanden
onafgebroken blauwe luch
ten word je gek. Elke och
tend voor de zon opkomt
denk ik heel even: vandaag
wordt het grijs. Maar nee".
Verder aandacht voor kern
centrales, onder de kop 'Een
tweede kans'. De oplossing
voor de milieuproblemen.
„Over de gehele wereld ko
men steeds meer mensen - zij
het schoorvoetend - terug
van een totale afwijzing. Zij
geloven dat met het broeika
seffect het voortbestaan van
de wereld op het spel staat en
zijn van mening dat onder
strenge voorwaarden kern
energie in de toekomst een
rol van betekenis kan spe
len". Het wordt gezien als
een laatste kans. „Nog een
keer zoiets als Tsjernobyl, er
gens in de wereld, en het is
definitief afgelopen. Er is
geen politicus meer die dan
nog kernenergie wil steu-
VRIJ NUULAND
Vrij Nederland constateert
het ontstaan van een soort
necro-snobisme, rouwadver
tenties in de krant. „Vooral
bij beroemde doden wil ie
dereen graag a raison van
vier gulden een en twintig
per millimeter per kolom la
ten zien dat hij (of zij) hem
(of haar) ook gekend heeft.
Misschien is het nog het vei
ligst om auteursrecht op je ei
gen naam te claimen, bij de
notaris vast te leggen dat er
maar één advertentie ge
plaatst mag worden, en zelf
