Actie Honger Hoeft Niet waagt
consument kritisch te bankieren
8
7
k
Wallage blij met oplossing
conflict onderwijsbonden
Bernd Schneider en zijn
strijd tegen de klonen
enland
u
CcicLe Souoant
DONDERDAG 11 OKTOBER 1990 PAGINA 3
'instructeurs
massaal 'ziek'
De vlieginstructeurs van
Luchtvaart School (RLS) in
bben zich gisteren massaal
eld. Daardoor is het oplei-
rramma van de school stil
liggen. Volgens de direc-
e RLS, E.G. de Koff, is de
jeld als protest tegen de vol-
istructeurs te lage 'koop- en
die de instructeurs
hun salarissen ontvangen,
-eer 25 instructeurs krijgen
ag van 1500 gulden per
loortgelijke functionarissen
htmacht zouden volgens de
I irs zo'n 2000 gulden extra
Ed van Thijn gaat scheiden
DEN HAAG Burgemeester Ed van Thijn van
Amsterdam en Eveline Herfkens, die enkele
maanden geleden een hoge functie bij de Wereld
bank in Washington aanvaardde, gaan scheiden.
Het huwelijk werd zeven jaar geleden gesloten
toen beiden nog voor de PvdA in de Tweede Ka
mer zaten. Toen Van Thijn nog hetzelfde jaar tot
burgemeester van Amsterdam werd benoemd
werd aangenomen dat dat ambt reden voor het hu
welijk was. Commissaris van de koningin in
Noord-Holland De Wit stelde enige tijd daarvoor
namelijk dat een burgemeester thuis een klank
bord nodig heeft, al ontkende hij op vragen van
Provinciale Staten een huwelijk als voorwaarde
voor het burgemeestersambt te zien. Ook het feit
dat Herfkens in Wolfheze bleef wonen, omdat zij
voor de PvdA als Gelders parlementslid in de Ka
mer zat, gaf voeding aan de geruchten. Van Thijn
heeft zelf altijd ontkend dat hij vanwege het bur
gemeesterschap met Herfkens is getrouwd.
PARTIJ VERBODEN
SCHELPEN
ONDERSCHEPT
ROTTERDAM De douane en de
Algemene Inspectiedienst van het
ministerie van landbouw, natuurbe
heer en visserij hebben deze week
in de haven van Rotterdam twee
containers met verboden schelpen
in beslag genomen. Het gaat om zo
geheten doopvontschelpen (latijnse
naam Tridacna) die onder het het
in- en uitvoerbesluit bedreigde uit
heemse planten- en dierensoorten
vallen. De containers met schelpen
waren afkomstig van de Filipijnen.
Het doopvontschelpdier wordt met
uitsterven bedreigd. In ons land
worden de schelpen veelal gebruikt
als bloembak.
Herfstvakantie
niet echt druk
DRIEBERGEN Ongeveer
700.000 Nederlanders zullen er
tijdens de herfsvakantie die
het komend weekeinde begint,
weer op uit trekken, aldus
schattingen van de ANWB. De
helft van de vakantiegangers
blijft in eigen land. Van hen
vertrekt het grootste gedeelte
morgenavond of zaterdagoch
tend. Op de Nederlandse we
gen worden geen al te grote
problemen verwacht, aldus de
rijkspolitie in Driebergen. In
het buitenland zijn vooral de
stedentrips populair. Ook in
enkele Duitse deelstaten be
ginnen dit weekeinde de
herfstvakanties.
MYSTERIEUZE MOSLIM SPUIT ANTI-ISLAMITISCHE IDEEËN
Centrum Buitenlanders geschokt over media
DEN HAAG Het Nederland
se Centrum Buitenlanders
(NCB) is geschokt dat kranten
en weekbladen, de racistische
uitspraken van de mysterieuze
Mohammed Rasoul publiceren.
Volgens het NCB is Rasoul „een
als Arabier verklede racist die
een boek heeft geschreven dat
het werk zou kunnen zijn van
de Centrum Partij". In zijn
boek, dat binnenkort verschijnt,
voorspelt Rasoul de ondergang
van Nederland. Binnen dertig
jaar zou de Nederlandse cultuur
verwoest zijn door islamitische
fundamentalisten. De vele mos
limkinderen zouden Nederland
gaan overspoelen, baantjes in
pikken en uiteindelijk het be
stuur in Nederland overnemen.
Tot verbijstering van het NCB
hebben NRC Handelsblad,
Haagse Post en Elsevier aan
dacht besteed aan de ideeën
van Rasoul. „Ongelooflijk", rea
geert woordvoerder I. Akel.
„Dat journalisten de bewerin
gen van Rasoul klakkeloos
overnemen. Een eenvoudig te
lefoontje naar het Centraal Bu
reau voor Statistiek leert dat de
tweede generatie moslims hele
maal niet meer kinderen heeft
dan Nederlanders. Baantjes in
pikken? De werkloosheid onder
buitenlanders is drie maal zo
hoog als onder Nederlanders.
En dan die uitspraken over een
bestuursovername. Ze hebben
niet eens stemrecht". Volgens
Akel zouden media onder „nor
male omstandigheden" nooit de
ideeën publiceren van iemand
van wie zij volstrekt niet weten
wie hij of zij is. „Maar de sfeer'
is er nu naar. Met de Golf-crisis
en zo. Nederland zoekt zijn ei
gen Rushdie-figuur. Als er van
daag iemand een redactie op
zou lopen die zegt dat ie jood is
en vervolgens allerlei ideeën
spuit, dan zou er geen woord
van in de krant komen", aldus
Akel.
sde jaarlijkse Honger Hoeft Niet-actie die tot
et 16 oktober, Wereldvoedseldag, wordt ge-
i, heeft 'kritisch bankieren' als landelijk
genomen. Consumenten wordt gevraagd te
of hun bank ook leningen heeft uitstaan in
ii kkelingslanden. Als dat het geval is, zouden
eonsumenten de banken moeten manen die
w ien kwijt te^schelden met de opzegging van de
n ekening als wapen- in de hand.
PlAG Het plan
a nister Pronk van
tl elingssamenwer-
in internationaal
de 41 minst ont-
landen hun
kwijt te schel
ms koren op de mo-
de Honger Hoeft
anisatie. Daarin
;en groot aantal
Vereld- en milieu-
ties samen aan
lelijke actieweek.
ai len dat Europa een
:s vikkelt om het idee
J( k uit te voeren. Het
alleen bij wat losse
gen van Nederland-
e en Engelse minis-
in", zeiden de organi-
ij de opening van de
loeft Niet-week. Zij
aarders en beleggers
n ïende tijd bewust ma-
de rol die hun bank
:h|de, schuldencrisis van
Wereld en hen lok
ken naar de alternatieve ban
ken. Behalve 'zuivere koffie'
van Max Havelaar worden nu
ook de 'zuivere of ideële ban
ken' gepresenteerd.
De buitenlandse schuld van de
Derde-Wereldlanden bestaat
voor veertig procent uit lenin
gen van overheden, Wereld
bank en IMF. De overige 60
procent zijn leningen van
commerciële, ook Nederland
se, banken. Volgens de Honger
Hoeft Niet-organisatoren heb
ben Nederlandse banken voor
11,7 miljard gulden uitstaan in
de ontwikkelingslanden. Het
gaat vooral om Brazilië, Mexi
co, Venezuela en Argentinië.
„De banken hebben tot nu toe
niets gedaan om de schulden
crisis te helpen oplossen. Ze
zorgen er alleen maar voor-dat
ze zelf niet te kort komen.
schuldenlast
van arme
landen.
Nederlandse
banken
zouden de
schulden
moeten
kwijtschelden.
FOTO: ANP
Toch hebben ze inmiddels een
stroppenpot aangelegd van 6,4
miljard. Daar staat, als com
pensatie, een belastingvoordeel
van 2,6 miljard tegenover,
waarvan de ontwikkelingslan
den natuurlijk niet meeprofi
teren. Intussen blijft de schuld
van die landen maar bestaan,
waardoor elke economische
vooruitgang daar uitgesloten
is".
In de ontwikkelingslanden
voelen de werknemers en de
vakbeweging vooral de gevol
gen van de enorme schulden
last. Willy Wagenmans van de
FNV: „Het initiatief van mi
nister Pronk dat inmiddels
door minister Kok van finan
ciën wordt gesteund komt op
een heel goed moment. Wij
hebben nu een nieuwe impuls
om het publiek te overtuigen
van de noodzaak bij een ande
re bank te sparen als hun ei
gen bank niets tegen de schul
dencrisis onderneemt".
Het slot van de actieweek is op
16 oktober, Wereldvoedseldag.
Deze dag is door de voedsel-
en landbouworganisaties van
de Verenigde Naties (FAO) in
gesteld. Sinds 1979 wordt in
140 landen over de hele we
reld speciaal aandacht aan de
wëreldvoedselsituatie besteed.
Dit jaar is het thema 'Ook in
de toekomst zeker van voed
sel'. Armoede en honger gaan
in ontwikkelingslanden hand
in hand. De oorzaken hebben
alles met de schuldencrisis te
maken, maar ook met de lan
den zelf: slecht landbouwbe
leid, slechte verdeling van de
inkomens, burgeroorlog en na
tuurrampen. Door de devalua
tie van de munteenheid en de
liberalisering van de handel
wordt voedsel steeds duurder.
In oktober 1986 stegen de
voedselprijzen in bijvoorbeeld
Zambia in twee weken tijd
met 125 procent en deze zomer
werd aangekondigd dat de
prijs van maïsmeel, het basis
voedsel in dit land, verdubbeld
zou worden. Voor de armsten
in deze landen betekent dit dat
hun ondervoeding alleen maar
toeneemt.
Uitputting
„De landen komen in een
neerwaartse spiraal terecht die
Nederland als lid van het IMF
en de Nederlandse banken sa
men kunnen doorbreken",
zegt Joyce Kortland van Hon
ger Hoeft Niet. „Nu worden de
schaarse natuurlijke hulpbron
nen in die armste landen over-
geëxploiteerd. Steeds meer
goede gronden gaan verloren
als gevolg van uitputting, ver
giftiging of erosie. Door de
schuldencrisis worden die
arme landen gedwongen hun
toevlucht te nemen tot uitbui
ting van de kwetsbare natuur
lijke hulpbronnen: landbouw
grond wordt omgezet in woes
tijn en regenwouden verdwij
nen".
In principe is het mogelijk om
voldoende voedsel voor de to
tale wereldbevolking te produ
ceren, zegt het Nederlandse
FAO-comité. Uit een recent
overzicht van de FAO blijkt
echter dat er negentien landen
afhankelijk zijn van (nood-
)voedselhulp, hoewel de
graanproduktie in ontwikke
lingslanden stijgt. In 1989-1990
is ongeveer 11,8 miljoen ton
graan als voedselhulp ge
bruikt. Dit is 1,6 miljoen meer
dan in het jaar ervoor.
MARSCHA VAN NOESEL
iti- vandalen
steerd
- De politie van
ïeeft 25 jongeren op-
'igens het aanbrengen
iti. Ze hebben op gro-
eigendommen van
adere de Nederlandse
(NS) beklad,
lachten zijn vier jon-
Hengelo, twee uit
en een uit Amster-
3ij ehade bedraagt meer
half miljoen gulden.
het reinigen van
kostte de NS bijna
infilden. De kladderaars
het hele land actief.
ro
te i zelfs in de Bondsre-
)uitsland en Groot
toe. Uit het onder-
de politie bleek ver-
ilijongelui uit heel Ne
en het buitenland
inte komen om ge-
treinen en vrachtau-
1 raffiti te voorzien.
eDVERTENTIE)
Een
Idzorg
ünder.
Een
Iculator
rijker.
Wij
een machtiging
het automatisch
afschrijven van
elèonnementsgeld.
>ns een handige
:ket calculator
cadeau.
i Bel
V en onze afdeling
)nnee-service:
1 - 122 244
wOowuwt
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatsse-
cfetaris Wallage van on
derwijs is blij dat er met
de uitspraak van de com-
missie-Albeda een einde is
gekomen aan het conflict
met de bonden over de
arbeidsvoorwaarden in
het onderwijs. Ook de in
houd van de uitspraak
stemt Wallage tevreden.
De Protestants Chriselijke
Vakorganisatie (PCO) en de
Centrale voor Middelbaar en
Hoger Personeel (CMHF) heb
ben met gemengde gevoelens
gereageerd op de uitspraak
van de commissie. De beslis
sing om de arbeidstijdverkor
ting (adv) voor leraren in het
basisonderwijs te beperken
noemen beide bonden „teleur
stellend". Wel zijn ze blij met
de verbetering van de positie
van docenten boven de 51 jaar.
De commissie-Albeda (de Ad
vies- en Arbitragecommissie
Rijksdienst) nam gisteren een
bindend besluit waardoor alle
docenten in het basis- en
voortgezet onderwijs vanaf
medio 1991 3,57 procent adv
krijgen, ongeacht leeftijd of
werktijden. Bij een volledige
baan ontstaat daardoor een
werkweek van 39 uur. Voor
leraren in het voortgezet on
derwijs betekent dit geen ver
andering. Die hebben al adv
van 3,57 procent. Nieuwe lera
ren in het basisonderwijs krij
gen in het vervolg echter ook
3,57 in plaats van de huidige
5,26 procent adv. De CMHF is
hierover niet erg te spreken.
„Wij hadden liever gezien dat
het onderwijs zou aansluiten
bij de rest van de maatschap
pij. Vrijwel overal wordt 38
uur per week gewerkt", aldus
de woordvoerder.
Overgangsregeling
Leraren die nu al per week 38
uur of minder werken, krijgen
te maken met een overgangs
regeling en hoeven zeker niet
meer dan 38 uur te gaan wer
ken. „Dat leidt op één school
tot ongelijkheden tussen indi
viduen. Wij keuren dat af", al
dus de CMHF. De PCO onder
schrijft die kritiek.
Een ander effect van de maat
regel is dat ook docenten met
een deeltijdbaan en jongeren
(onder de 28) recht op adv
krijgen. Op dit moment is dat
nog niet zo. Daarnaast besloot
de commissie dat oudere lera
ren extra adv-uren krijgen.
Docenten vanaf 52 jaar komen
hiervoor in aanmerking. Nu
nog ligt de grens bij 53 jaar.
Voor de schoolleiding wordt
de grens van 56 jaar gehand
haafd.
Totale kosten voor de veran
deringen in de adv-regeling
belopen ongeveer 50 miljoen
gulden per jaar. Wallage wilde
voor adv aanvankelijk 15 mil
joen reserveren, terijl de bon
den vonden dat er 80 miljoen
voor moest komen. Dat con
flict is nu met het bindende
besluit definitief van tafel. Het
geld komt uit de 155 miljoen
gulden die begin dit jaar ter
beschikking is gesteld om het
leraarsberoep aantrekkelijker
te maken.
De aantrekkelijkheid van het
beroep was ook de reden te
kiezen voor beperkte adv.
„Voor startend jong personeel
is het prettiger een verhoging
van het aanvangsalaris te ont
vangen dan met een verkor
ting van de arbeidstijd te wor
den geconfronteerd", aldus de
commissie. Hoeveel er van de
rest van de 155 miljoen gulden
wordt besteed aan verhoging
van de aanvangsalarissen,
hangt af van het convenant
dat de bonden volgende week
met Wallage sluiten. De bon
den willen dat er ook geld
wordt gestoken in taakverlich
ting van de schoolleiding, ter
wijl Wallage gisteren zei te
voelen voor de mogelijkheid
van een sabbatsjaar, waarbij
een leraar de kans krijgt zich
op iets anders te 'bezinnen'
dan op zijn lessen.
Petitie van
gehandicapten
De stichting Jopla
bood gisteren op
het Binnenhof in
Den Haag aan
minister De Vries
van
werkgelegenheid
de petitie
'Jongeren en
werk' aan. De
organisatie wil
betere kansen op
werk voor
jongeren met een
handicap.
IAAI
HeefcN GA
tNKEWJT.
door WILLEM RITSTIER
...X KXLX3T NOG MAAK
ÉÉN 66A5 UHI5K6Y
(XCSel.mi ZOIPtK
ve eesT van os crg
Wft peoGe eucRZYi
12 oktober
Koningin Beatrix reikt in het
Kon. Paleis in Amsterdam de
subsidies voor vrije schilder
kunst uit aan bekroonde jonge
kunstenaars.
Prins Claus woont in het World
Trade Centre in Rotterdam de
slotbijeenkomst bij van het 14e
International New Towns Associ
ation Congress.
Prinses Margriet woont op het
Marine-etablissement in Amster
dam een deel van de festiviteiten
bij ter gelegenheid van het 35-
jarig bestaan van de Vereniging
Zeekadetkorps Nederland, bij.
Personeel
bejaarden.
Het initiatief
heeft
inmiddels
dertig
telefoontjes
opgeleverd.
FOTO: ANP
GEDING OVER DE VACU-VIN
DELFT Wat begon als
een idee voor een relatie
geschenk aan klanten van
de wijnhandel is in een
paar jaar uitgegroeid tot
een miljoenenartikel: de
Vacu-Vin. Nederland
kocht er in vier jaar tijd
een miljoen van, wereld
wijd werden er zo'n vijf
miljoen verkocht.
De uitvinding was even simpel
als doelmatig. Met het pompje
wordt de lucht uit aangebro
ken flessen gezogen en kan
wijn nog een paar dagen wor
den bewaard zonder dat er
noemenswaardig smaakverlies
optreedt. Bernd Schneider, de
man achter de Vacu-Vin en
directeur van de gelijknamige
wijnkoperij jn Delft, heeft in
tussen ervaren dat het succes
ook negatieve kanten heeft. Zo
verschijnen er met de regel
maat van de klok, ergens op
de wereld, klonen en kopieën
van zijn produkt. Hoewel pla
giaat nog steeds het beste com
pliment is voor de kwaliteit
van een produkt, is de 39-jari-
ge Schneider weinig geamu
seerd als iemand anders goede
sier wil maken met zijn gees
teskind. Niet voor niets heeft
hij met octrooien en patenten
de Vacu-Vin en daarvan afge
leide artikelen zoals de Va
cuüm Versbus voor levens
middelen beschermd. Inmid
dels heeft hij al zo vaak slag
moeten leveren in rechtszalen
in binnen- en buitenland dat
„de zaken niet meer op twee
handen zijn te tellen". Mor
genochtend is er een nieuwe
confrontatie: voor de Haagse
kort-gedingrechter staat hij
hij in '87 in goed vertrouwen
de distributie van de Vacu-
produkten in de Verenigde
Staten toevertrouwde.
Volgens Schneider dacht de
man uitsluitend aan zijn eigen
portemonnee en werd hij bin
nen een half jaar miljonair.
„Hij verkocht de Vacu-Vin
veel te duur, tussen de 22 en
25 dollar, terwijl de prijs in
Nederlandse winkel altijd
18,95 is geweest. Ik geloof in
een goede prijs/kwaliteit-rela
tie. Als een produkt te duur is,
dan vraag je erom dat er
kopieën worden gemaakt. Dat
gebeurde ook toen die Ameri
kaanse distributeur „even"
een klapper wilde maken en
de Vacu-Vin voor 25 dollar
dacht te verkopen. Er versche
nen verschillende goedkope
kopieën. Om dat de kop in te
drukken hebben wij hem han
del gegeven om te proberen
met lagere prijzen de markt te
herstellen. Begin dit jaar ont
dekten we dat hij onze pro-
dukten had nagemaakt en er
mee op de beurs in Chicago
stond. Hij heeft zelfs onze dis
tributeurs in andere landen
aangeschreven om hen te inte
resseren voor zijn handel. Hij
probeert ons op die manier on
deruit te halen".
Lak aan alles
Omdat de Amerikaan met het
Delftse Vacu Products in Ne
derland een distributieove
reenkomst had getekend, is hij
al enkele malen voor de Ne
derlandse rechter gedaagd. In
augustus werd hem gerechte
lijk verboden artikelen te ma
ken en te verkopen, waarop
Vacu Products b.v. het exclu
sieve recht heeft. „Maar hij
heeft lak aan alles", zegt
Bernd Schneider, „en gaat ge
woon door. Hij zegt dat hij de
eerste met het produkt was,
verklaart de distributieove
reenkomst en ons octrooi nie
tig, en erkent het Nederlands
recht niet".
„Ik ben vaak genoeg met
mensen om de tafel gaan zit
ten om tot een oplossing te ko
men. Als iemand een produkt
van ons namaakt, dan stap ik
naar hem toe en zeg: hier heb
je 20.000 van die dingen, je
krijgt van mij korting, ga ze
verkopen en beloof ze niet
meer na te maken. Dan hou je
een goede distributeur over.
Dat heb ik eerder gedaan en
met succes. Maar als je een dis
tributeur hebt die je hele
markt wil platgooien, in ieder
land op de wereld, dan is er
geen gesprek meer mogelijk.
Er valt dan niets meer te rege
len. En waar leidt het toe?
Aan het eind van de rit heeft
het ons een hoop geld gekost
en hij heeft niets meer over".
Marketinggoeroe
Bernd Schneider weet dat hij
het gelijk aan zijn kant heeft
en baseert daar zijn zelfver
trouwen op. Deze ex-wijninko
per van Waayer de Kaasboer
heeft zijn wijnbedrijf en Vacu-
Products b.v. in tien jaar tijd
een succes zien worden. Hij
laat het zich niet meer afne
men. „Het zijn twee bedrijven
die loodrecht aan het stijgen
zijn". Het garanderen van het
alleenrecht van zijn produkten
tegenover klanten en distribu
teurs kost Schneider veel tijd
en geld. „Als je ziet hoeveel je
kwijt bent aan de daadwerke
lijke bescherming van het oc
trooi, de naam, de vormge
ving, dan is de prijs heel hoog.
Maar als je een produkt hebt
met een grote omzetsnelheid
kun je je dat permitteren".
Niemand brengt de eigenzin
nige Delftenaar van de wijs,
hij vaart zijn eigen koers. Een
voorbeeld: een marketinggoe
roe adviseerde hem in '86 de
Vacu-Vin eerst te verkopen
voor 34,95 en dan na een half
jaartje te zakken naar 25 gul
den. „Ik hield echter vast aan
de vaste prijs van 18,95, geen
cent meer, geen cent minder.
Ik probeer het simpel te hou
den De consument is gebaat
bij zoveel mogelijk rust op de
markt. Geen grote verschillen
en verschuivingen. Ik ben er
van overtuigd dat het nooit
zo'n succes zou zijn geworden
als we de raad van die 'des
kundige' hadden opgevolgd".
TOM VAN RIJSWIJK
