Nationale trots houdt
'uitsers in eigen land
Wapenakkoord
is bijna rond
Toeristen komen
makkelijker aan
gasmaskers dan
de Palestijnen
'ok VS-vrouwen sjouwen zandzakken in woestijn
Surinaams overleg
in Nederland
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Bloedbad in Bayrut
"[TENLAND
CfiidócSouocuit
DINSDAG 2 OKTOBER 1990 PAGINA 5
Mogelijk vrijlating
gijzelaars in Libanon
BAYRUT Iran en Syrië hebben
een plan opgesteld voor de vrijla
ting van de westerse gijzelaars die
door shi'itische groepen in Libanon
worden vastgehouden. Dit meldt
het conservatieve Libanese dagblad
ad-Diyar. Gisteren maakte de door
Israël gesteunde SPLA-militie de
vrijlating bekend van veertig shi'i
tische gevangenen. De Libanese
groeperingen die nu nog in totaal
dertien westerlingen gegijzeld hou
den hebben in ruil voor hun vrijla
ting herhaaldelijk geëist dat de 340
moslims die door ae SPLA-militie
gevangen worden gehouden op
vrije voeten worden gesteld.
Strijd in
Liberia hervat
MONROVIA De in Liberia
gestationeerde strijdmacht van
vijf Westafrikaanse landen
heeft gisteren met steun van
de Nigeriaanse luchtmacht het
vuur geopend op het rebellen
leger van Charles Taylor.
Daarmee is een einde geko
men aan een staakt-het-vuren
van een week. De interventie
macht zou posities hebben in
genomen in de nabijheid van
de residentie van de vermoor
de president Samuel Doe. Ook
zouden pogingen worden on
dernomen een vliegveld even
buiten Monrovia in te nemen.
PARAMARIBO De speciale gezant van
de Surinaamse legerleider Desi Bouterse,
Henk Herrenberg, komt morgen in Neder
land aan om het vredesproces dat zich in
Suriname voltrekt te bespreken met advi
seurs van het Junglecommando en leden
van het voormalige verzet. Herrenbergs
bezoek komt na een weekeinde waarin de
roep om nationale verzoening en vrede
luid weerklonk in Paramaribo. Herren-
berg, oud-ambassadeur van Suriname in
Nederland, wil praten met onder meer Ed
die Josefzoon, adviseur van het Jungle
commando en Henk Chin A Sen, voorma
lig lfeider van de inmiddels opgeheven
Raad voor de Bevrijding van Suriname.
IJzeren Adelaar
LeMay overleden
RIVERSIDE De Amerikaanse
luchtmacht-generaal Curtis LeMay,
die aan het eind van de Tweede We
reldoorlog leiding gaf aan de massale
bombardementen op Japan, is gisteren
op 83-jarige leeftijd aan een hartaanval
overleden. De man die ooit dreigde
Vietnam „terug in het Stenen Tijd
perk" te bombarderen, gaf na de oor
log leiding aan de luchtbrug naar
West-Berlijn. 'IJzeren Adelaar' LeMay
maakte onder meer naam met zijn op
vatting dat de atoombommen die in
1945 boven Japan werden afgeworpen
overbodig waren. Conventionele bom
men hadden volgens hem ook snel tot
de Japanse capitualatie geleid.
jpedberaad over
rust Kroatië
NEW YORK Het is
praktisch zeker dat de
NAVO en het Warschau
Pact op 19 november in
Parijs een akkoord zullen
ondertekenen waarbij de
conventionele bewape
ning in Centraal-Europa
aanzienlijk wordt vermin
derd.
Minister van buitenlandse za
ken Van den Broek verklaar
de gisteren in New York bij
het begin van de CVSE-confe-
rentie er zeker van te zijn dat
voor het begin van de Parijse
CVSE-top „een betekenisvol
akkoord" tot stand zal zijn ge
komen. In New York bereiden
ministers van de 35 landen die
deelnemen aan de CVSE-Con-
ferentie over Veiligheid en Sa
menwerking in Europa alle
Europese staten behalve Alba
nië, plus de VS en Candda
de Parijse top voor.
Voor het begin van de confe
rentie ondertekenden de mi
nisters van het zogenaamde
Vier Plus Twee-overleg een
verklaring, waarbij de rechten
van de vier bezettingsmachten
in Duitsland en Berlijn wor
den opgeschort. De slotverkla
ring van Parijs, aldus minister
Van den Broek, moet duidelijk
maken dat de voornaamste re
den dat „wij nu aan het begin
van een nieuw tijdperk in de
Europese geschiedenis staan".
(Van onze correspondente
Willy Werkman)
JERUZALEM Voor d€
Palestijnse bewoners van
de door Israël bezette ge
bieden, de Westelijke Jor-
daanoever en de Gaza-
strook zijn voorlopig geen
gasmaskers beschikbaar.
De Palestijnen zullen, in te
genstelling tot de bewoners
van de staat Israël (die volgen
de week al gasmaskers krijgen
uit), voor de maskers moeten
betalen. Een set, bestaande uit
een masker, een atropine-in-
jectiespuit en een poeder tegen
mosterdgas, kost ongeveer
ƒ200,-. Toeristen in Israël zul
len via de hotels wel snel gas
maskers krijgen tegen een
eventuele Iraakse aanval. De
uitdeling van de gasmaskers
zal - tenzij het oorlogsgevaar
zeer concreet wordt - geleide
lijk verlopen en ongeveer twee
weken in beslag nemen. Een
speciale sirene-waarschuwing
voor een chemische gasaanval
is gereed gemaakt, en in de
komende dagen of weken zal
de bevolking aan de hand van
via de staatstelevisie te verto
nen video-clips worden geïn
strueerd hoe de maskers
moeten worden gebruikt. Het
is duidelijk dat Israel zich het
recht voorbehoudt de Iraakse
raket-installaties te bombarde
ren, vóór Saddam Husayn zijn
dodelijke wapens op Israël zal
afvuren. Jeruzalem houdt er
rekening mee, dat de reacties
in Egypte en Syrië in dat ge
val „problematisch" zullen
zijn. Maar volgens de militaire
bronnen in Tel Aviv zijn de
regimes in beide landen op dit
moment sterk genoeg om de te
verwachten emotionele reac
ties onder de Arabische mas
sa's op te vangen.
Papandreou met hartproblemen
opgenomen in het ziekenhuis
ATHENE De voormalige
Griekse premier en leider van
de socialistische partij Andreas
Papandreou is vanochtend in
het ziekenhuis in Athene op
genomen. Volgens artsen
kampt Papandreou (71) met
hartproblemen en ademha
lingsmoeilijkheden. Zijn toe
stand zou nu stabiel zijn. Kort
nadat Papandreou was opge
nomen, verzamelden honder
den mensen zich voor het zie
kenhuis. De voormalige pre
mier werd onwel, nadat hij
een toespraak had gehouden.
Parade in Seoul
In de Zuidkoreaanse hoofdstad Seoul werd gisteren de grote 1-
oktober-parade gehouden ter viering van de 42e verjaardag van
de strijdkrachten. President Roh Tae-Woo riep de militairen op
zich voor te bereiden op de snel naderende dag dat Zuid- en
Noord-Korea weer verenigd zullen zijn.
v JRADO Het federale staat-
idium van Joegoslavië is van-
in spoedberaad bijeenkomen
v de toegenomen spanningen
jj i de verschillende bevol-
groepen in Kroatië te bespre-
Het federale presidium voert
pevel over de Joegoslavische
n krachten. In Kroatië hebben
n van de Servische minder-
2 gisteren de autonomie uitge-
n. Belangrijke wegen en
lijnen zijn afgesloten, waar-
het verkeer in een groot deel
Vest-Kroatië werd ontregeld,
t ierviërs voelen zich onder
in Kroatië.
Jonge Serviërs protesteren voor het Joegoslavische parlement in
Belgrado. Zij eisen maatregelen van de regering, die de veiligheid
van de Servische minderheid in Kroatië moet waarborgen.
FOTO: AP
(Van onze
Jrespondent Rink Drost)
UN Al weken
alle hotels in zowel
als West-Berlijn tot
atste kamer volge-
lit. In de treinen die
njlaag naar Berlijn rij-
zijn alle zitplaatsen
geleden gereser-
jd. Nog vlug even per
ertuig naar Berlijn?
J misschien lukt het
een internationale
it. Maar wie vandaag
een Duitse luchtha-
naar Berlijn vliegt
vermoedelijk al
maanden geleden
;icket besteld.
:el samengevoegd Duits-
is het vannacht en mor-
;est ter gelegenheid van
[ereniging of, zoals de
ie Duitsers bijna teder
.In, de hereniging. De der-
iber is voortaan als 'Dag
itse Eenheid' de natio-
Jeestdag, met school- en
[Wij. De 17e juni is als zo-
opgeheven. Voor de
luitsers betekent dat dit
!$en extra vrije dag. Voor
■■Testduitsers is het alsnog
"rrije dag, want de zeven-
1 e juni viel dit jaar op een
loop der jaren was de be
ls van de 17e juni, de
nking van de dag waar-
1953 in Oost-Berlijn een
volksopstand tegen het SED-
regime bloedig werd neerge
slagen, verwaterd. Misschien
wel logisch, want de naam
'Dag der Duitse Eenheid' sloeg
in feite nergens op. Het was
immers de dag waarop de
Duitse deling grimmig was be
vestigd. In plaats van plechtig
of nadenkend deze dag te vie
ren togen dan ook miljoenen
burgers van de Bondsrepu
bliek er op 17 juni op uit. Ne
derland kon daarvan meepra-
Uit de puin
hopen achter
de Humboldt
Universiteit in
Oost-Berlijn
haalt een
bouwvakker
een onge
schonden
portret van
Erich Honec-
ker, de geha
te ex-leider
van de DDR.
FOTO: AP
ten, want veel files daar wer
den veroorzaakt door het rijke
aanbod van Duitse auto's.
Eigen huis
Met de viering van de nieuwe
'Dag der Duitse Eenheid' staan
de voortekens anders. Deze
keer valt er in eigen huis echt
wat te vieren, zo is in het alge
meen de mening. Angst in Ne
derland voor een lawine van
Duits autoblik morgen lijkt
niet terecht. De vlag moet uit,
zo is de stemming in Duits
land. Een droom van veertig
jaren wordt waar. Een golf
van nationale trots heeft tot
een recordverkoop van zwart-
rood-goud-vlaggen geleid. De
vlaggenfabrikanten draaien
overuren, evenals de produ
centen van vuurwerk. Veel
steden hebben een groot pu-
blieksvuurwerk gekocht, dat
vannacht om nul uur nul moet
worden afgestoken.
In het hele verenigde Duits
land mag dan op grote schaal
feest worden gevierd, de hoog
tepunten spelen zich toch af in
Berlijn. In het verenigingsver
drag dat vannacht van kracht
wordt, is Berlijn nadrukkelijk
tot hoofdstad van het nieuwe
Duitsland benoemd. Dat zegt
weliswaar nog niets over de
zetel van de regering, maar
wat de viering betreft is niet
Bonn, maar Berlijn de officiële
plaats van handeling. Daar
houden bondspresident Ri
chard von Weizsaecker, oud-
DDR-staatshoofd Sabine Berg-
mann-Pohl, Bondsdagvoorzit
ster Rita Suessmuth en Bonds
raadvoorzitter Walter Momper
hun officiële toespraken. Daar,
in het Rijksdaggebouw, komt
het vergrote parlement voor
de constituerende zitting bij
een en worden de nieuwe mi
nisters beëdigd.
Duizenden journalisten zijn in
middels naar Berlijn getogen
om hun lezers, kijkers en luis
teraars verslag te doen. Voor
hen die geen hotel hebben
kunnen vinden heeft de
Bondsregering slaaptreinen la
ten aanrukken.
.HRAN Stafonde-
■jcier Steve Carney,
Vietnam veteraan die
13 jaar lang deel uit-
kt van het Ameri-
;e leger, is niet wat je
t een knappe man.
hij ziet er vriende-
iit, is welbespraakt en
zich als een vis in
water in gezelschap
vrouwen.
dat niet zo, dan zat hij in
oblemen. Want bijna een
t van de 380 soldaten van
)ataljon bestaat uit vrou-
Het zijn veelal jonge
ers die hun kinderen
r moesten laten toen ze
bevel kregen naar het
en-Oosten te gaan.
leger van de Verenigde
n is niet langer een
;e organisatie", zegt Car-
„Alleen aan het front",
apt een tent binnen van
facompagnie van het 24e
on. Drie gehelmde vrou-
in uniform delen er een"
net acht mannen. Ze sla-
p stretchers die maar een
centimeter van elkaar
en gebruiken dezelfde
ïlegenheid.
staat natuurlijk de moge-
ïid dat allerlei romances
eien in de Arabische
dakten. „Geen pro-
aldus Carney. „De
lelijke en vrouwelijke sol
gedragen zich uiterst ge
dineerd. Ze weten
liggen. Ik heb zo-
in dienst ben maar een
eine incidenten meege-
Volgens het legerre-
ent zijn afspraakjes toege
staan, maar alleen tussen man
nen en vrouwen van dezelfde
rang en uit verschillende on
derdelen.
„Het leger is één grote fami
lie", vertelt soldaat Michelle
Komo, 20 jaar. Maar als we de
geruchten die de ronde doen
moeten geloven zijn vorige
week twee vrouwelijke solda
ten naar huis gestuurd omdat
ze tegen betaling met hun
mannelijke collega's sliepen.
In een afgelegen kamp in de
woestijn werden mannelijke
soldaten betrapt toen ze met
infraroodkijkers vrouwelijke
soldaten onder de douche aan
het begluren waren.
Klappertanden
De woestijn waar de vrouwen
gelegerd zijn is geen aanlokke
lijke omgeving: overdag een
verzengende hitte, 's nachts
klappertanden in de slaap-
zakkken. De afgelopen twee
weken moesten twintig men
sen behandeld worden voor
slange- of schorpioenbeten. Op
de vraag waar ze het bangst
-voor is, slangen, schorpioenen
of spinnen, rilt korporaal Mi
chelle Thompson uit Michigan:
„Voor allemaal".
Ze heeft geen make-up op en
draagt d'r haar kortgeknipt in
een vergeefse poging er meer
militair uit te zien. Ze zegt dat
ze goed kan schieten wanneer
ze haar bril op heeft.
Na een maand in de woestijn
hebben de grimmige omstan
digheden haar enthousiasme
over haar uitzending naar
Saudi-Arabië aardig getem
perd. Ze verlangt naar haar
drie jaar oude dochtertje Sha-
nel en maakt zich zorgen over
de veiligheid van haar vriend,
die deel uitmaakt van de Bra-
vocompagnie.
In Saudi-Arabië hebben de
vrouwelijke soldaten dezelfde
taken als de mannen: wachtlo
pen, geladen M-16's meesjou
wen, zandzakken vullen,
trucks rijden, water vervoeren
en de zendinstallaties bedie
nen. De Alfacompagnie maakt
deel uit van een bataljon dat
voedsel, water, brandstof en
ammunitie levert aan een bri
gade van de 24e Gemechani-
Ook Tanya
Miller uit New
York doet
dienst in de
Saudische
woestijn.
FOTO: AP
seerde Infanterie Divisie. Dit
is de meest noordelijk gestatio
neerde Amerikaanse eenheid
in Saudi-Arabië, 170 kilometer
van de Kuwaytse grens. Als
opgetreden moet worden tegen
het bezettende Iraakse leger
vormt deze divisie de voorhoe
de.
Achterhoede
Hoewel bij elk groot Ameri
kaans conflict in deze eeuw
vrouwen betrokken waren, is
HET GEHEIM VAN DE TUNNEL
hun aandeel nooit zo groot of
gevaarlijk geweest als nu. De
Amerikaanse wet verbiedt
hun deel te nemen aan de
strijd zelf, maar op het moder
ne slagveld is de grens tussen
strijd en niet-strijd vervaagd.
Als er gevochten wordt zullen
de ondersteunende onderdelen
in de achterhoede echter het
doelwit vormen van Iraakse
lucht- of raketaanvallen en
vrouwen zullen gedood wor
den. Bovendien heeft het ba
taljon de taak de strijdtroepen
aan het front te bevoorraden
en de vrouwen zullen dus een
eventuele opmars naar vijan
delijk grondgebied moeten
volgen.
Volgens een schatting zal 5
procent van de slachtoffers
vrouwelijk zijn. Hoewel er ook
in het verleden vrouwen in
het leger, voornamelijk ver
pleegsters, omgekomen zijn
was het aantal vrouwelijke
slachtoffers altijd relatief laag.
In de Verenigde Staten leeft
nu de vraag of het Ameri
kaanse publiek wel klaar is
voor de lichamen van jonge
moeders.
De meningen zijn verdeeld in
de Alfacompagnie. „Het is
moeilijk", zegt Carney. „Ik
weet zeker dat vrouwen capa
bel genoeg zijn om mee te
vechten. Maar ik heb natuur
lijk nog nooit zij aan zij met
vrouwen gevochten".
Gevoelens
Verscheidene vrouwen geven
toe dat ze bang zijn dat ze
wanneer het op oorlog a.
komt meer tot last dan tot nut
zullen zijn.
Sommige mannen zeggen dat
hun beschermende gevoelens
ten opzichte van de vrouwen
een probleem zouden kunnen
zijn in de strijd. Zo vertelt Saul
Urdiales, die samen met Mi
chelle Komo bij het tankon-
derhoud werkt: „Waar zij gaat,
ga ik. Ik moet zorgen dat ze in
leven blijft. Ik heb tegen haar
ouders gezegd dat ik hier voor
haar zou zorgen".
Het aantal vrouwen in het
Amerikaanse leger is sinds
1973 sterk toegenomen. Na de
terugtrekking uit Vietnam
werd de dienstplicht opgehe
ven en werd het leger volledig
gevormd uit vrijwilligers. De
legerleiding stelde onder druk
van de politiek een groeiend
aantal militaire functies open
voor vrouwen. Inmiddels die
nen ongeveer 230.000 vrouwen
in het Amerikaanse leger en
zij vormen samen 11 procent
van de strijdmacht. De Vere
nigde Staten zijn echter nog
niet zo ver als Nederland, Ca
nada, België en Noorwegen, de
enige westerse landen die
vrouwen ook in strijdtroepen
onderbrengen.
Daadwerkelijke deelname aan
de strijd is de laatste grens
voor vrouwen in het Ameri
kaanse leger. En of de publie
ke opinie het nu leuk vindt of
niet, het lijkt erop dat de Golf
crisis hun de kans zal bieden
die grens te overschrijden.
JON SWAIN
(c) The Sunday Times
BAYRUT Onbekende
schutters hebben gisteren in
Bayrut een bloedbad aange
richt onder honderden demon
strerende aanhangers van de
opstandige christelijke gene
raal Michel Aoun. Zeker vijf
en twintig mensen kwamen
om het leven en meer dan
tachtig mensen raakten ge
wond. De betoging was gericht
tegen de blokkade van gebie
den in het christelijke Oost-
Bayrut, die in handen zijn van
Aoun. „De slachtoffers liggen
nog steeds op straat. Het Rode
Kruis kan hen niet bereiken,
omdat het schieten nog steeds
doorgaat", aldus een zegsman
in christelijke veiligheidskrin
gen.
11 De „Carl Vinnen" heeft geluk, want ofschoon verschei-
Zweedse motorboten de achtervolging inzetten, lukt het
het schip in te halen, ook al omdat het weer slechter
..en de duisternis spoedig valt. Zonder ongelukken bereikt
eilschip de Noordzee, maar in het Kanaal hoort de beman-
opeens het geronk van vliegtuigen; het moeten verkennings
toestellen zijn, want ze blijven in wijde kringen om het schip cir
kelen. Onmiddellijk geeft Harries bevel het vuur te openen op de
machines. Rob voelt zich niet prettig, want tegen dit alles kan hij
weinig uitrichten. Dan ziet hij dat de marconist Harries een tele
gram overhandigt. Het is blijkbaar geen goede boodschap, want
het gezicht van Harries betrekt wanneer hij het bericht leest.
Deze gevangenen van Rummelsburg in Oost-Berlijn maken dank
baar gebruik van de gedeeltelijke amnestie waartoe het Oost-
duitse parlement vorige week besloot.
FOTO: EPA
Gruwel
Natuurlijk zijn er onder de
straks 72 miljoen verenigde
Duitsers ook mensen voor wie
die eenheid een gruwel is.
Voor de tienduizenden die als
full-time Stasi-medewerker
hun brood verdienden bijvoor
beeld, of voor de duizenden
die dank zij hun SED-partijlid-
maatschap van een gemakke
lijk leventje konden genieten.
Zij zullen vannacht .in beslo
tenheid stellig een brok wegs
likken. Anderen hebben aan
gekondigd te zullen proberen
in Berlijn de feestelijkheden te
verstoren en aanslagen te ple
gen.
