Wim de Haas houdt het stucadoorsvak in ere CcidócSouocmt LANGS OMWEGEN Reclame NflflL HET BEGON MET ENGELTJES TEGEN HET PLAFOND Lokale lasten licht omhoog in Voorschoten vw Echtpaar Van Biezen vijftig jaar getrouwd aJEIDEN OMGEVING DINSDAG 2 OKTOBER 1990 PAGINA 17 Op mijn omwegen door stad en land kom ik graag mensen tegen. U kunt mij telefonisch of schriftelijk vertellen wie u graag fn deze rubriek zou willen tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071-122244. voor". Een stucadoor moet van een apart slag zijn; dat kan niet anders. Meester-stucadoor De Haas heeft de wind meegehad. Zelf stucadoort hij dus allang niet meer. Hij droeg een jaar of ze ven zijn steentje bij aan de Stichting Vakopleiding Schil ders- en Stucadoorsbedrijf. Als voorzitter van de examen commissie, „een soort ere baantje". Maar sinds de stich ting enkele jaren geleden naar Veenendaal is verhuisd heeft Wim voor de eer be dankt. „Die reis heen en weer werd me te omslachtig. Ik heb nu leuke klantjes, zoals het Elisabethziekenhuis in Lei derdorp, de Algeméne Wo ningbouwvereniging alhier, Rijksgebouwendienst, utili teitsbouw in het algemeen, en woning- en winkelbouw in het bijzonder". De tijd dat Wim de Haas zich uitleefde op het restaureren van plafondengeltjes en ande re kostbare decoraties is ook alweer voorbij. Hij was ook nauw betrokken bij het res taureren van Leidse panden door de Stichting Diogenes, „wat erg veel voldoening en fijne resultaten opleverde". Maar hij is verder volop bezig met „een huis zó maken, dat de mensen er in kunnen wo nen en werken; sierpleister is erg „in" tegenwoordig. Het is het fijne werk in het hele huis, in plafonds en wanden. Vroeger werkten we vooral met natte elementen: zand, kalk, cement. Tegenwoordig is het veel gips en kant en klare stucadoorsmaterialen. Het is gemakkelijker gewor den, vereenvoudigd, met al leen gips". Zo heeft Wim de Haas de handen vol aan het voldoen aan de verlangens aangaande de Delifrance-zaken. Dat zijn winkels die alom in stad en land voorzien in de opkomen de honger midden op de dag. In ons land alleen al zijn er ruim 20 Delifrances die door De Haas gepleisterd werden, benevens drie doorbakken percelen in België. En korte lings, na het openstellen der grenzen, ging een De Haas team („een vaste kliek met hart voor het werk") naar Berlijn om in de buurt van de Kurfürstendam, in het Euro Center, de honger naar crois sants en aanverwante zaken stijlvol te helpen stillen. Marmerpleister „En na Berlijn zijn er nu ves tigingen in Düsseldorf en Keulen („Als 't goed is nog vóór Kerstmis") aan de beurt. In Berlijn ik reed er naar toe voor een inspectie, even 800 kilometer op en neer" was het drie etmalen dag en nacht werken. Een karwei dat binnen een week geklaard was. Met wanden van mar merpleister, hartstikke mooi mag ik wel zeggen". Wim de Haas is erbij betrokken, met z'n betrouwbaar koppeltje dat van wanten weet. Het is voor al de toename van een luxe vraag die hem bezighoudt. „Bij geruchte heb ik gehoord van plannen die er zouden bestaan betreffende Delifran- ce-zaken op Aruba en Sint Maarten. Dat zou dus in het verschiet kunnen liggen, maar voorlopig zie ik me daar nog niet zitten". In elk geval heeft De Haas zich ontwikkeld als een all round stucadoor, met uitlo pers naar oud en nieuw. Eens legde hij zich toe op het res taureren en schoonmaken van oude plafonds en orna menten en friste hij de glorie van plafondengeltjes op. Hij beet ze af, repareerde en witte ze. En zagdaar: de putti, quasi onbeschaamd, of gewild orga niek bedekt door wapperende lappen, hingen er weer volup tueus en even helder uit alsof ze net bij De Haas uit het bad kwamen. Kijk, zoiets is een vak apart. Dat is een speciali teit. Dat is geen mechanisch stucadoren met de spuit meer. We hebben het verder maar niet meer over de toekomst van het vak. Ach, er is weinig aanbod van vakbekwame, jonge krachten. De Haas: ..Ze willen meteen de bouwerij in en even flink geld verdienen. De knapen die ik heb opge leid zijn goed terechtgeko men. Leuk werk houdt ze be zig". En verder spoedt De Haas zich van hot naar haar, van het ene object naar het andere. En maar zorgen dat 't geld binnenkomt. „Dat hoort er pok bij nietwaar? Maar als er geen aanwas genoeg is, sterft het vak toch wel uit, en dat moeten we zien te voorko- 1 Met een grote stap maakte de correct geklede man op 'rjhet moment dat rechter JDe Haan hem foto's zou tonen een zijwaartse he rweging. Want, zo was de ^mening van de gedaagde 'Voorhouter, iedereen ^8mocht getuige zijn van zijn :l1mooi geschilderde aan hangwagen, waarop vele ïrireclame-uitingen prijken. r,En die reclame-uitingen ^vormden voor de 58-jarige "man aanleiding tot een 'uitvoerige discussie met de n kantonrechter en officier 8'van justitie Van Ek. Want stond zijn wagen op die °lbewuste dag nu langdurig ^in de Voorhoutse wijk Oosthout geparkeerd om reclame te maken voor Mzijn zaak, of stond het ver- |voermiddel slechts ten ra; dienste van een medewer- "ker die in de buurt aan het 8 werk was? Het laatste dus, '"wilde de Voorhouter zijn 'gehoor doen geloven. „Een ,n monteur moest daar in de buurt zijn". De officier van jusitie was juist van e'het eerste overtuigd. De Algemene Politie Verorde- a*ning van de gemeente Voorhout verbiedt nu een- maal het maken van recla me aan de weg. „En dit is daar een schoolvoorbeeld .nivan", stelde de officier on- U omwonden vast, die eerder te horen had gekre- (gen dat de wagen tot 's (avonds laat in Oosthout jhad gestaan. „Maar", liet jde Voorhouter zich niet al te snel uit het veld slaan, „ook als er geen reclame op de aanhangwagen aan wezig was, had die er ge staan. Morgen en over- morgen staat het voertuig 3 er misschien wel weer", luidde het standvastig. |(Zijn pogingen mochten al- irlemaal niet baten. „Ik zie i*geen relatie tussen de aan- uwezigheid van de aan- Ijhangwagen en het werk", 1 luidde de redenatiè van rechter De Haan. „Ik ver- oordeel u dan ook tot een boete van zeventig gulden. Niet zonder reden, want ga ik onder het bedrag van vijftig gulden dan Jkunt u niet meer in beroep". En die kans wen ste de rechter hem niet te onthouden. Al was het al leen maar om de reclame, die vervolgens voor de rj Haagse rechtbank ge- n maakt kan worden, t Verscheen tijdens de zaak olvan de Voorhouter nog re- jgelmatig een glimlach op idhet gelaat van mr. De ziHaan, anders was dat bij vde behandeling van een k kettingbotsing op de A4. id De 80-jarige automobilist si uit O verveen wist het n! voorval zich nog goed te icherinneren. „Het was don- tilker en mistig". -e„Het zicht was vijftig me- cjter en u reed negentig", /(hielp de rechter hem een :t) handje. „Het is voor het M eerst van mijn leven dat n|mij dit overkomt", trachtte de Overvener de heren i( achter de tafel mild te istemmen. Niet veel later ik vroeg de man begrip voor Mde toch wel ongewone om- i jstandigheden tijdens het tt voorval. „Links op de weg njstond een file. Toen ik uit n het aquaduct kwam kon ik ;i)niet meer naar rechts uit- iwijken, omdat daar een aiandere auto reed. Ondanks Imijn snelle reactievermo gen, ik tennis namelijk, 'botste ik op een politieau to, die geen lichten aan- i had. .Zij moeten het voor- i beeld geven, maar bren- tgen mensen zo juist in ge waar". „Wat heb ik mis- idaan?" Een vraag die de albejaarde man rechtvaardig vond. „U bent gewoon te tl optimistisch geweest. U ;reed te hard het viaduct i in, maar u leeft nog en dat s compenseert veel", bereid- t(de de rechter de gedaagde - stilletjes voor op de dingen die nog moesten komen. „Het is doodgriezelig u zo te horen praten. U moet '4 niet alleen uitgaan van uw ^eigen stuurmanskunst, ■'[maar ook de fouten van andere weggebruikers op vangen. Het was immers mistig en donker en des ondanks reed u negentig", trok officier Van Ek van leer. Hij omschreef de ma noeuvres van de man als kamikaze-achtig. „Een fikse straf is dan ook zeker op zijn plaats", was de offi cier van mening. En met hem rechter De Haan. Vier maanden voorwaar delijke ontzegging van de rijbevoegheid met een proeftijd van twee jaar en een boete van 250 gulden kreeg de Overvener opge legd. Een straf die de tach tig jarige man noodge dwongen in 'onvoorwaar delijk' omzet. „Want ik heb nog geen geld om een andere auto te kopen". PETER VAN DER HULST Kinderparty Alf'ons Borm komt morgen met ziin kinderparty naar De Schelft in Noordwijkerhout. Hij presenteert een show met liedjes, goocheltrucs, grappen en verrassingen. Voor alle kinderen is er na afloop van de voorstelling een traktatie. Kaarten kosten J6 en zijn in de voorverkoop verkrijgbaar bij boekhandel Wagenaar Van Halem aan de Haven straat 10. Vanaf een half uur voor aanvang zijn ook kaar tjes aan de zaal verkrijgbaar. De voorstelling begint om twee uur. VOORSCHOTEN De inwoners van Voorschoten zullen in 1991 te maken krijgen met licht stijgende lokale lasten. Dat blijkt uit de begroting voor volgend jaar. Een uitzon dering vormen de reinigings rechten, die vanwege de slui ting van de Leidse vuilver branding fors zullen gaan stij gen, maar die rekening zal pas in een later stadium aan de Voorschotense burgerij wor den gepresenteerd. De gebrui kers gaan een paar gulden on roerend goedbelasting meer betalen. De tarieven voor de rioolrechten gaan met tien procent omhhog vanwege de kosten van riool vervangingen. Ook bij de marktgelden zit er een verhoging aan te komen. De leges voor paspoorten en rijbewijzen gaat dertig cent omhoog vanwege beveiligings maatregelen. De tarieven voor de precariorechten en de be graafplaatsrechten stijgen met vier procent. Voorschoten geeft 55.000 gulden uit aan kinderopvang. Voor nieuw be leid is 118.000 gulden beschik baar. Hoewel het college in de figuur van F. ten Have (CDA) een nieuwe wethouder van fi nanciën heeft wordt het voor zichtige beleid van oud-wet houder J. van Dalen ongewij zigd voortgezet. Dat betekent dat de schijnbaar onuitputtelij ke reserves niet worden ge consumeerd, maar dat daar mee de vermogenspositie van de gemeente op peil wordt ge houden. Hoog op het „plan van aan pak' van de gemeente voor 1991 staat de vergroting van de leefbaarheid van het dorp. Het milieu zal worden be schermd. Er zijn maatregelen te verwachten op het gebied van bodembescherming, afval verwerking, zwerfyuil en vui- loverlast door dieren. Door gaande wegen worden met bloembakken verfraaid. In groenarme gebieden worden bomen geplant. Er zal aandacht worden be steed aan verkeersonveilige si tuaties in het dorp. Het open baar vervoer krijgt veel aan dacht. Er komen nieuwe culturele initiatieven in Voorschoten. Het college van burgemeester en wethouders stelt verder voor meer voor de minst draagkrachtigen te doen en ook de jongeren meer aan dacht te geven. Het onderhoud van riolering, bestrating, groen en openbare gebouwen wordt stevig aange pakt. Het is er allemaal wat strakker en eenvoudiger op geworden in het vak. En betaalbaarder, hoewel je met „een plafonnetje inzetten" toch nog wel op een stevige rekening mag rekenen als de stucadoor aan de arbeid is geweest. Maar zo'n drie eeuwen te rug zag je overal in onze landen, ook in Leiden, het werk van beeldsnij ders en beoefenaren der fijne ornamentiek. In de 17e eeuw kwam dat vol op tot z'n recht. Maar nog „hemelser" was (en is) het, ais je omhoog kijkt binnen de pronkhuizen der 18e eeuwse regenten, rijke kooplieden en fabrikanten en welgestelde, academische professoren, die vooral aan het Rapenburg en de Breestraat elkaar in wel vaart de ogen uitstaken en al leen maar op het beste en mooiste en duurste uit waren. Hoog aan de plafonds kon je de eerzucht der bewoners af lezen. Hier hadden Italiaanse artiesten met hun wonder baarlijk plak- en pleisterwerk de fraaiste scheppingen gele verd. Italiaanse kunstenaars op dit gebied hadden al sinds de 16e eeuw vrijwel het monopolie van een nieuwe, toen herontdekte decoratie techniek. Er waren in die weelderige tijden met hun oorlogen en ja ren van bestand en oplevende kunst, hele generaties van stucwerkers die over heel Eu ropa uitzwermden. Vooral ook vanuit de barokke Duitse landen kwamen de Italianen in de jonge Republiek op de Hollandse Gouden Eeuw af. Hun namen waren al een feest op zich, met veel Jan de Dopers erbij: Giovanni Battis- ta Luraghi, Bertoletti, Castol- di, en vooral Laghi en Domi- nicus Sala, welke laatste in 1734 modieus „plakwerk" in Leiden voor zijn rekening Zo ontstonden in gips de acanthusranken, schelpen en palmetten, de ruit- en rozet motieven, en de vele „op de wolken" al dan niet schrij lings gezeten figuren. Daar had je de kleine „putti", de dikke blote engeltjes die zo krullerig en guitig over kon den komen en graag olijftak ken toereikten aan even In zijn hoedanigheid van „voorzitter der examencommissie" (van de Stichting Vakopleiding Schil ders- en Stucadoorsbedrijf) hield Wim de Haas de vorderingen der vaklui in wording kritisch in de gaten. Hier trekt een gevorderde leerling stucadoor een natte gipsen lijst onder het oog van de meester. Zo'n lijst kon dan later, gedroogd, tegen het plafond „geplakt" worden. FOTO HENK VAN DEN ENDE weelderige vrouwenfiguren die, na Rubens, soms allemaal tegen het plafond geplakt za ten. Plalondengeltjes De plafond-engeltjes: waar zijn ze gebleven! Ze zijn er nog wel, maar je moet toch' van goeden huize komen als je dat hemels grut in trappen huis, eetkamer of boudoir in stand wil houden. Zou je ze vandaag, boven je hoofd, in het leven willen roepen, zou dat niet meer te betalen zijn. Maar een paar eeuwen gele den was die kunstbeoefening nog haalbaar omdat de vak lieden van weleer niet vorste lijk gehonoreerd werden. Nou, uit die wereld en na een voorgeschiedenis dan, stamt Wim de Haas (55), stucadoors- baas, directeur van De Haas Stucadoorsbedrijf b.v. in Lei derdorp. In de lange woonka mer van zijn huis zit je onder een plafond, dat zo onbezoe deld is door rookaanslag (al steekt Wim nog zoveel siga retten op dat hij niet eens meer weet hoeveel), en zo helder wit met de grote, ge draaide joyeuze structuur- kringen dat ze een smetteloze, professionele aanpak verra den. Enfin, hier wordt ge toond dat alleen maar het perfecte werk op z'n pleister plaats is. Wim de Haas zou niet met minder genoegen kunnen nemen. Hij zit er im mers zelf midden in. Een por tret van een selfmade stuca door, een vakman met het ge zag van een bijbelse, Romein se honderdman, die tegen zijn in het oude ambacht door wrochte werklieden zegt: „Ga, en hij gaat; kom, en hij komt; trek een lijst, en hij trekt". Zo was hij ook betrokken bij de restauratie van de Harte- brugkerk. Zelf stucadoren is er niet meer bij. Zijn betrok kenheid bij deze kunst wordt al jaren bepaald door het toe zien, het controleren en „het betalen op vrijdag". Ik ver stond eerst baaidag, maar het bleek toch betaaldag te zijn. Dat zijn z'n hoofdbrekens. En het gaat hem goed af in de gipsen wereld waarin De Haas een boterham met rede lijk beleg heeft gevonden. Uiteraard is Wim de Haas, Leidenaar van geboorte, klein en zoekend begonnen. „Dat was met 5 gulden in de week. Ik was een jaar of 15 toen ik met m'n vader meeging naar C&A op de Botermarkt om te stuccen. Ja, het was een leven in gips en grove kalk dat ou derwets stucadoren. Een vak dat ik van vader heb geleerd. Ik werkte de hele dag tot een uur of 5, ging dan eten en zat om kwart over 7 alweer op de avondschool. Overwerken mocht ik niet, daar was ik nog te jong voor. Ik verwierf wel de nodige diploma's, on der andere het middenstands, tekende ook bij Mathesis, en 26 jaar geleden ging ik zelf standig draaien. Het is nu een bedrijf met een stel medewer kers, een man of 10, die over al verspreid zitten. De eerste tijd ik zal het nooit verge ten reed ik met m'n mate rialen naar de klanten in een bestel-Opeltje van 500 gulden. Een paar maanden later had ik er een aanhangertje bij". Wim de Haas drinkt koffie en rookt, en ik deel in zijn zwak heid. Antonius, de kerkleraar en minderbroeder van Padua, met palm en Kind, en het H.Hart staan als beeldjes bij hem op een soliede kast ver steend een vroom tijdperk uit te luiden maar worden in Wims en diens vrouws hart als getuigende kleinoden be waard. „Maar ik heb ze niet zelf gemaakt hoor". Gips, daar praten we over, en tus sen m'n vingers heb ik een plak uienstokbrood dat door de gastvrouw met boter roy aal besmeerd is. Het is een kleine, gezellige communiteit van „neem en eet, het staat er De afdeling Leidschendam van het CDA viert woensdag met een feestelijke bijeen komst in de Kruisheuvelkerk aan de Burg. Roeringlaan het feit dat tien jaar geleden het Christen Democratisch Appèl (CDA) werd opgericht. Drs. A. M- Oostlander, lid van het Europees Parlement en voor malig directeur van het We tenschappelijk Instituut van het CDA, belicht het wel en wee in het CDA in de afgèlo- pen jaren. Iedereen is wel kom. Aanvang half negen. Wellus Poppentheater Wellus-Nietus geeft op de woensdagen in ok tober try-out voorstellingen. Het optreden „Neus in de wind" is bedoeld voor kinde ren vanaf vier jaar en te zien aan de Prinses Marijkelaan 4 in Voorschoten. Een kaartje kost J5. Voor informatie: 01717-8361. Radio Omroep Rijnland zendt vrij dagavond tussen tien en twaalf uur een samenvatting uit van het politiek café dat vanavond in Lisse wordt ge houden. De politici spreken over sport en cultuur. De bij eenkomst in De Beurs begint vanavond om acht uur^ Rustenborch Verzorgingstehuis Rusten borch aan het van Wijckers- loothplein 1-3 in Oegstgeest houdt donderdagmiddag een mini-bazar. Er worden zelfge maakte handwerkprodukten verkocht en er is een kraam van het Wereldnatuurfonds aanwezig. De bazar wordt van twee uur tot half vijf gehou den. Het VVV-kantoor van Noordwijk is vrijdagavond 5 oktober tot acht uur geopend. Dit vanwege de herfstvakan tie in West-Duitsland. Ook op vrijdag 12 oktober is het kan toor aan de Grent 8 tot 's avonds acht uur geopend. Dit keer in verband met de Ne derlandse herfstvakantie. Speelgoed In het Museum voor de Bloembollenstreek in Lisse wordt van half oktober tot half januari oud speelgoed tentoongesteld. Er zijn voor werpen te zien uit het speel goedmuseum in Oosterhout. Inwoners van de Bollenstreek krijgen de gelegenheid eigen speelgoed van voor 1945 in het museum te laten zien. Wie spullen heeft en bereid is die tijdelijk af te staan kan bellen met 02521-14590, -11576 of - 15725. Foto's Foto's over Indonesië van de Langeraarse amateurfotograaf Gerard Wildenburg zijn de hele maand oktober te zien in bibliotheek De Aarlezer, Beu kenpad 1 in Aard am. De ten toonstelling wordt gehouden in het kader van de Indone- sië-manifestatie die de activi teitencommissie van de biblio theek verzorgt. De expositie is te zien gedurende de normale openingstijden SASSENHEIM Het echtpaar Van Biezen-Zij- erveld Uit Sassenheim is morgen precies vijftig jaar getrouwd. In De Oude Tol in hun woonplaats Wordt dit gouden feest gevierd. De receptie is van vijf uur tot half zeven. Het gouden bruidspaar Van Biezen-Zijerveld woont aan de Hortuslaan 124. Bruidegom D. van Biezen is een bekende persoonlijkheid in de gemeen te. Naast zijn werk als hande laar in heipalen heeft hij zich namelijk op meerdere terrei nen voor de plaatselijke ge meenschap verdienstelijk ge maakt. Vandaar dat carnavis vereniging De Saksen hem eerde door hem bij het 10-jarig bestaan van de vereniging tot Grote Asbak uit te roepen. Na zijn schooltijd werd Van Biezen bloemistknecht. Dat duurde niet al te lang want op 19-jarige leeftijd ging hij in de houthandel, wat uitgroeide tot een levigdige handel in voor namelijk heipalen. Van Biezen runde de zaak tot zijn 65ste en Het echtpaar Van Biezen-Zijerveld. deed hem toen over aan zijn drie zoons. De bruidegom was zoals ge meld in zijn vrije tijd eveneens heel actief. Zo was hij onder meer 10 jaar voorzitter van gymnastiekvereniging DOS, 12 jaar penningmeester van de hervormde kerkvoogdij en 26 jaar penningmeester van het hervormd schoolbestuur. Ook was Van Biezen 7 jaar voorzit ter van de Sassenheimse Oran jevereniging en nog veel lan ger bestuurslid van deze vere niging. Voor zijn vele verdien sten werd de Sassenheimei vier jaar geleden koninklijk onderscheiden met een gouden eremedaille. De bruid ging na de huishoud school thuis werken in de huishouding en in de kruide nierswinkel die voorheen bij de Oude Post was gevestigd De bruid (72) en bruidegom (73) zijn beiden goed gezond. Het echtpaar heeft drie zoons en één dochter en inmidels tien kleinkinderen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 17