Moskou tegen Irak: oorlog san elk moment uitbreken 'is Bonn zit in z n maag met DDR-officieren ei wees Irak er op dat de renigde Naties „de macht iben zich teweer te stellen en daden van agressie". Ui- aard moeten eerst alle vor- n van politieke, vreedzame, l3n t-militaire druk worden jeoefend; in combinatie met [nomische en andere angmaatregelen. Maar als alië machteloos tegen maffiageweld hnj AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB it SUITENLAND CeteLeSoutcwit WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1990 PAGINA 5 NAVO: posters weg voor Gorbatsjov rei BRUSSEL De NAVO heeft in haar loofdkwartier in Brussel anti-communisti- che posters verwijderd wegens het bezoek lat Sovjetpresident Michail Gorbatsjov in ecember zal brengen. Met de affiches raarschuwde de NAVO haar medewerkers ioor het „rode gevaar". „De bedreiging be- laat" en „Laat onze geheimen niet ver wijnen", zo stond op enkele van de posters lezen. Een NAVO-functionaris verklaar- e dat de omwentelingen in Oost-Europa n de ontspanningspolitiek van de Sovjetu- iie ertoe hebben geleid dat de affiches zijn ?nii erwijderd. „Bovendien is het onbehoorlijk •ka ro de Posters te laten hangen als Gorbats- iv op bezoek komt". Pentagon: Sovjetunie nog steeds bedreiging WASHINGTON De Sovjetunie vormt nog steeds een militaire bedreiging voor de Vere nigde Staten. De Amerikaanse regering moet ondanks de ontspanning tussen Oost en West en de economische en politieke hervormingen in de Sovjetunie waakzaam blijven bij de mili taire dreiging die van de Sovjetunie uitgaat. Tot die conclusie komt het Amerikaanse mi nisterie van defensie in haar jaarrapport over militaire potentieel van de Sovjetunie. „Er zijn aanwijzingen om te geloven dat er in de toekomst een einde komt aan de dreiging", aldus minister van defensie Cheney. „Maar aanwijzingen bieden onvoldoende reden om de staat van paraatheid van de Amerikaan se defensie terug te brengen". Gorbatsjov zoekt naam voor USSR MOSKOU Nu het Unieverdrag van Mos kou met de Sovjetrepublieken in een nieuw jasje wordt gestoken, zal ook de naam van de Sovjetunie (officieel: Unie van Socialistische Sovjetrepublieken) aangepast moeten wor den. In de Sovjetunie circuleren momenteel drie voorstellen voor naamswijziging, aldus voorzitter Rafik Nitsjanov van de Nationali teitenkamer. Het opvallendste is het idee van de groep van progressieve Sovjetparlementa riërs, de „Unie van Euro-Aziatische republie ken", een term die nog is bedacht door de overleden dissident Andrej Sacharov. De Unie van Socialistische Sovjetrepublieken draagt deze naam sinds de oprichting van de USSR in 1922. Geld maakt niet lang gelukkig BOSTON Een hoofdprijs van 3,6 mil joen dollar (ruim zes miljoen gulden) in een loterij is een 37-jarige eigenaar van een snackbar in Boston (Massachusetts) noodlottig geworden. De zorgen en de druk die met een dergelijk bedrag ge paard gaan bezorgden William Curry een hartinfarct met dodelijke afloop. Volgens schoonzus Shirley Bourdon kon Curry de geestelijke druk van „het-miljonair-zijn" niet aan. De man werd na het winnen van de hoofdprijs constant lastig gevallen door „financiële adviseurs" die op zijn geld uit waren. Curry laat het fortuin na aan zijn vrouw Maureen en aan hun twee kinderen van vijf en zeven jaar. Aantal aidsgevallen bij kinderen stijgt GENÈVE Tegen het einde van de eeuw zullen tenminste tien miljoen kinderen besmet zijn met het HIV-virus dat aids veroorzaakt. Deze sombere voorspelling is afkomstig van dr. Michael Merson van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). In dezelfde periode zullen nog eens tien miljoen kinderen hun ouders verliezen aan de ziekte. De meeste slachtoffers leven in de Derde Wereld. Het totaal aantal men sen dat met het HIV-virus is besmet, zal tegen het einde van de eeuw waarschijnlijk zijn op gelopen tot dertig miljoen. Verwoesting huizen van Palestijnen mag JERUZALEM Het Israëlische Hoog gerechtshof heeft bepaald dat het leger kan voortgaan met het neerhalen van Palestijnse huizen en winkels in de Ga- zastrook, als vergelding voor de dood van een soldaat, vorige week in een Pa lestijns vluchtelingenkamp. In totaal zal het leger in het vluchtelingenkamp Bu- reij in de bezette Gazastrook meer dan veertig gebouwen verwoesten. Het Hof ging akkoord met de opvatting van het leger dat de verwoesting van de winkels en huizen een spoedeisende militaire zaak is, omdat de veiligheid in het kamp ermee zou zijn gediend. Wel moeten de huiseigenaars schadevergoeding en an dere huisvesting krijgen. Vervolg van de voorpagina) EW YORK De Sovjet- issische minister van de uitenlandse zaken, Sje- heeft Irak te huerstaan gegeven dat zijn enind bereid is tot militair itreden in de Golfcrisis. celi evardnadze veroordeel- p3het Iraakse optreden in jigekend felle termen en ïlde dat „elke dag, elk oment in de Golf een irlog kan uitbreken". al die middelen falen, blijven er weinig andere mogelijkhe den over dan geweld. Zonder Saddam Husayn met name te noemen, leek Sjevard- nadze ook te pleiten voor een min of meer permanent 'tribu naal van Neurenberg' om op te kunnen treden tegen leiders als Saddam Husayn. Het inter nationaal gerechtshof in Den Haag zou kunnen worden ge vraagd over dit moeilijke juri dische punt een zogenoemde „advisory opinion" (een niet- bindend advies) uit te bren gen. Van zijn kant is Irak van plan in een soort Neurenbergs pro ces de Amerikaanse president George Bush ter verantwoor ding te roepen voor de door hem begane „misdaden tegen de wereldvolkeren". Het pro ces, dat drie dagen gaat dpren, begint op 15 oktober. In de dagvaarding, die naar de Ame rikaanse ambassade in Bagh dad is gestuurd, staat dat Bush het recht heeft zelf een advo caat aan te wijzen. Doet hij dat niet, dan zal hij worden verde digd door een door de Iraakse rechtbank aan te wijzen advo caat. Bush wordt door Irak on der meer beschuldigd van het voorbereiden van een aanvals oorlog tegen Irak, een poging tot volkerenmoord door het steunen van het door de Vere nigde Naties opgelegde han delsembargo tegen Irak en het plegen van agressie tegen Pa nama en Grenada toen Bush vice-president was onder Ronald Reagan. Bijzonder Gisteren later op de dag zat Sjevardnadze de vergadering voor van de Veiligheidsraad die besloot tot de instelling van het luchtruim-embargo te gen Irak. Om het belang van deze nieuwe maatregel te on derstrepen woonden dertien ministers van buitenlandse za ken van de vijftien leden van de raad de vergadering bij. Al leen Cuba en Ivoorkust waren door hun VN-ambassadeur vertegenwoordigd. De Ivori- aanse minister kon niet naar New York komen om binnen landse redenen, de Cubaanse niet uit politieke overwegin gen. Normaal gesproken ver gaderen de permanente verte genwoordigers van de lidsta ten van de Veiligheidraad. Volgens minister Van den Broek, die ook in New York is, heeft de raad met de blokkade „een nieuw element toege voegd aan het streven de druk op Irak op te voeren en alsnog te proberen een politieke op lossing te forceren". De minis ter praat in New York onder meer met landen die mogelijk bereid zouden zijn onderdak te bieden aan de F-16's die ons land naar de Golfregio wil stu- Het Amerikaanse ministerie van defensie maakte gisteren bekend dat het aantal Iraakse militairen in Kuwayt en het zuiden van Irak is opgelopen tot 430.000. Ook bevinden zich nog 500 a 1.000 Sovjet militaire adviseurs en technici in Irak, van wie velen betrokken zijn bij het onderhoud van in de Sovjetunie geproduceerde bommenwerpers en gevechts vliegtuigen, aldus het Penta gon. Maar volgens de Turkse president Özal is het Iraakse leger niet zo sterk als alge meen wordt aangenomen. Özal deed deze uitspraken tijdens een bezoek aan Washington. Volgens Özal zal het mogelijk een maand of vijf duren voor dat Saddam Husayn zich door het handelsembargo gedwon gen ziet zich terug te trekken. „Maar het kan ook langer zijn, we zullen wel zien". Hulp yrische president Assad (r) nam gisteren op het vliegveld van Teheran op 'Arabische' wijze afscheid van zijn gastheer, de Iraanse dent Rafsanjani. Beide landen zijn tegen de Iraakse bezetting van Kuwayt, maar verschillen van mening over de aanwezigheid >uitenlandse troepen in de regio. Syrië heeft daar minder bezwaar tegen dan Iran. foto: ap fan onze correspondent Aart Heering) W Een werkgroep onder voorzit terschap van de Amerikaanse minister van financiën, Nicho las Brady, zal de internationa le financiële hulp coördineren voor de 'frontlijnstaten' (Egyp te, Jordanië en Turkije). De Amerikaanse president Geor ge Bush heeft dit bekendge maakt in een toespraak tot de jaarvergadering van het Inter nationale Monetaire Fonds (IMF) en de Wereldbank in Washington. Bush zei dat de groep de toezeggingen van hulp moet omzetten in concre te bijdragen en ervoor moet zorgen dat de financiële steun tijdig komt en effectief is. De zwaar door de Golf-crisis ge troffen frontlijnstaten verdie nen volgens Bush een „gene reuze reactie" van de wereld gemeenschap. Bush zei in zijn toespraak dat de Verenigde Staten niet zul len toelaten dat de agressie van Irak „het historisch proces van democratische verande ring ondermijnt of de ontwik kelingen naar een markteco nomie verstoort". Hij doelde daarmee op de economische gevolgen van de sterke stijging van de olieprijzen voor de Oosteuropese landen en veel ontwikkelingslanden. Voor steun aan deze landen is vol gens Bush een centrale rol weggelegd voor het IMF en de Wereldbank. „Tegenover het politieke leiderschap van de Verenigde Naties moet het economische leiderschap staan van IMF en Wereldbank", al dus de Amerikaanse president. dilE Hoge Italiaanse e füci vrezen dat hun bezig is de strijd te- de maffia te verlie- President Cossiga verklaard dat in delen van Zuid-Ita- liet de overheid, maar a georganiseerde mis- de dienst uitmaakt. iter van justitie Vassalli zijn medeburgers voor- iden dat de mafia een eit is, waar zij nog lang mee zullen moeten leven. De aanleiding tot deze sombere voorspellingen wordt gevormd door een golf van crimineel geweld die het land over spoelt. In Calabrië alleen al zijn sinds het begin van dit jaar 218 mensen vermoord, zonder dat ook maar een van de daders is gepakt. Ook kin deren worden daarbij niet ont- Het geweld is geconcentreerd in de drie regio's Sicilië, Cala brië en Campanië, die 23 pro cent van de Italiaanse bevol king herbergen, maar waar vorig jaar 68 procent van de in Italië geregistreerde moorden werden gepleegd. Soms wordt gemoord uit wraak of ter inti midatie, zoals in het geval van de 38-jarige Siciliaanse rechter Rosario Livatino, die op 21 september door zes bandieten in zijn auto onder vuur werd genomen. Maar de meeste do den zijn slachtoffers van gang steroorlogen. In Zuid-Italië strijden naar schatting 426 verschillende maffia-clans om de opbreng sten van de drugshandel, de il legale voetbaltoto's en de aap besteding van openbare wer ken. Vooral die laatste bron van inkomsten is in de afgelo pen jaren belangrijk gewor den. Daarom staan de gemeen tebesturen die de projecten la ten uitvoeren in veel gevallen onder controle van de maffia. Rechters en officieren van jus titie staan voor een hopeloze taak. Met onvoldoende midde len, voortdurend bedreigd en omgeven door corrupte politici vragen de meesten van hen zo spoedig mogelijk overplaatsing aan, zodat er in heel Zuid-Ita lië een schrijnend tekort be staat aan capabele magistraten. Daardoor is in een belangrijke Stad als Cossanza in de afgelo pen tien maanden geen enkel proces gevoerd. Ook het aantal onopgeloste moorden is sterk gestegen. Die geringe pak kans stimuleert op haar beurt weer de criminaliteit, zodat er een geweldsspiraal is ontstaan waaruit voorlopig geen ontko men mogelijk lijkt. HET GEHEIM VAN DE TUNNEL S De meisjes worden door een lange gang geleid die in •nel uitmondt. Daar leveren de Ryffijnen hen over aan twee jeurs die niet weinig verbaasd zijn over dit onverwachte be- [Zouden het heus spionnen zijn, deze twee aardige meisjes? trend overleggen de ingenieurs wat hen te doen staat. „La- p het Harries zelf vragen", stelt ten slotte één hunner voor. Istra" is weliswaar ergens op de Atlantische Oceaan, maar geen bezwaar. De mannen dwingen Marga en Willy voor een groot scherm te gaan staan en dan worden de lenzen van de iconoscoop op hen gericht. Aan boord van de „Astra" zoemt de televisie-ontvanger en wanneer Harries inschakelt, begint hij luid te lachen. „Wat moeten die twee meisjes nu in de tunnel begin nen!" Maar Larry schrikt hevig als hij de meisjes ziet. „Laat ze goed opsluiten", zegt hij, „dat zijn twee medewerksters van Rob. Ik heb al eens meer met die twee te maken gehad". Doden en gewonden in India tijdens studenten protest NEW DELHI Plannen van de regering om werk zoekenden uit lagere kas ten meer toegang te geven tot overheidsfuncties heb ben in Noord-India geleid tot fel verzet van studen ten uit hogere kasten. Een student overleed nadat hij zichzelf uit protest tegen het regeringsbeleid ten over staan van duizenden studen ten in brand had gestoken. In de hoofdstad New Delhi kwam het gisteren tot botsin gen tussen studenten en de politie, waarbij met scherp werd geschoten. Een 21-jari ge student vond de dood en drie anderen raakten door kogels gewond. In 'New Del hi en zeven andere steden in het noorden werd het leger in staat van paraatheid ge bracht. Sinds de regering van premier V.P. Singh op 7 augustus de gewraakte plan nen lanceerde, heeft een twintigtal studenten gepro beerd zichzelf door verbran ding van het leven te bero ven. Bij de protesten van stu denten uit hogere kasten en de botsingen met de politie die daaruit voortvloeiden, vonden inmiddels minstens 25 mensen de dood. De Duitse eenwording heeft mede tot gevolg dat het Duitse geld geleidelijk zal worden vervangen. Maandag begint de Duitse bank met de verspreiding Van deze nieuwe biljetten van honderd mark waarop Clara Schumann staat afgebeeld, een beroemde 19e eeuwse pianiste. foto: ap GROTE PROBLEMEN BIJ EENWORDING DUITSE LEGERS (Van onze correspondent) BERLIJN In een straf tem po marcheert het Oostduitse leger, de Nationale Volksar mee ofwel NVA, naar de on voorwaardelijke capitulatie. Zonder ook maar een slag te hebben geleverd geeft het zich over aan de voormalige vijand: de Westduitse Bundeswehr. Angst voor en onzekerheid over de akelig nabije toekomst voeren de boventoon bij de overgebleven ruim 90.000 mili tairen, van wie 30.000 beroeps officieren. Op 9 november, toen de Muur in Berlijn en het IJzeren Gor dijn vielen, leek het zelfstandi ge voortbestaan van de DDR als staat en als lid van het Warschau Pact nog onaantast baar. Daarin had het leger zijn plaats, al dronken militairen van de Volksarmee en de Bun deswehr inmiddels broederlijk een pilsje in dézelfde kroeg, om te ontdekken dat van het wederzijdse vijandbeeld dat hun was ingeprent geen blik sem klopte. Wat niemand voor mogelijk had gehouden, is intussen ge beurd: de DDR is uit het War schau Pact gestapt. Nu resteert nog slechts de uitverkoop. On geveer twintig Bundeswehr- stafofficieren zitten achter de belangrijkste bureaus van het Oostduitse 'ministerie van ont wapening en defensie' in Strausberg, zo'n twintig kilo meter ten oosten van Berlijn. Zij zijn in gevechtsuniform of wel werkkleding gekomen, om hun collega's van de NVA niet al te zeer voor het hoofd te stoten. Het uitgaanstenue van de Bundeswehr is ontegenzeg gelijk fraaier dan dat van ae Volksarmee en uitgerekend dat tenue wordt de 50.000 NVA-leden, die straks door de Bundeswehr worden overge nomen voorlopig ontzegd. Het uniform van de Bundeswehr mag niet worden 'bezoedeld' door Volksarmisten die jaren lang de Bundeswehr als hun vijand-nummer-een hebben beschouwd. Voor deze militai ren is vanaf nul uur nul op 3 oktober het gevechtstenue vari de Bundeswehr in Bonn goed genoeg bevonden. Officieel heet het dat de Bundeswehr in zo korte tijd niet het benodig de aantal uitgaansuniformen kan leveren. Chaotisch De NV A-officieren die hun bureau hebben moeten ruimen ten gunste van Bundeswehr- collega's lopen verloren rond in en om het ministerie in Volksarmee laat berg schroot en munitie achter BONN Wanneer het Oostduitse leger op 3 oktober ophoudt te bestaan blijft er in de DDR een grote hoeveelheid overtol lig materiaal over. Experts schatten het totaal aan niet meer nodige, voertuigen, kanonnen, lanceerinrichtingen enzovoorts op 750.000 ton. Daar komt nog eens bijna 300.000 ton bij aan munitie en zogenaamd pyrotechnisch materiaal, zoals signaal- en lichtkogels en rookpatronen. Voor een deel van het mate riaal en sommige soorten munitie zullen zeker kopers te vin den zijn. De vraag is echter of deze gegadigden niet onder de strenge wapenembargo's vallen waarin de Duitse wetgeving voorziet. Het Westduitse bedrijfsleven heeft de afgelopen ja ren met die wetgeving weliswaar op grote schaal de hand ge licht, maar de overheid zelf kan zich dat niet permitteren. Gevreesd wordt dat de schroot- en munitieberg in de komen de jaren nog aanzienlijk zal worden vergroot door het materi aal dat de vertrekkende Sovjet-militairen achterlaten. Jacques Delors wil helderheid PARIJS Duitsland moet een duidelijke belofte geven dat de eenwording van West- en Oost-Duitsland niet ten koste zal gaan van de plannen voor de Europe se economische eenwording. Jacques Delors, president van de EG-commissie, heeft deze eis gesteld in een fo rum over de toekomst van Duitsland. „Zijn de Duitsers echt geïnteresseerd in eco nomische en monetaire unie", zo vroeg Delors zich af, en hii voegde eraan toe dat een duidelijke uitspraak nodig is van de Duitsers „omdat een Europa zonder hen een een zwakke con stellatie zal worden". De ongewoon harde opmerkin- fen van Delors maken dui- elijk dat bij veel Westeuro- pese leiders ongerustheid bestaat over de rol die het nieuwe Duitsland zal gaan spelen in Europa. Strausberg. Hun papieren lig gen in ordeloze stapels nutte loos in de kofferbakken van hun donkerblauwe dienst-La- da's. De stafofficieren die nu achter hun bureaus zitten zijn de voorposten van luitenant- generaal Jörg Schönbohm. Hii neemt op 3 oktober om nul uur nul het commando over van wat dan het 'Territoriale Leger Oost van de de Bundes wehr' zal heten. Wat de taak van dat leger zal zijn is nog onzeker. Vast staat alleen dat Vrijheid eist meer levens dan Muur BERLIJN De vrijheid die de DDR-burgers zich in de herfst van vorig jaar hebben bevochten heeft cynisch genoeg inmid dels aanzienlijk m,eer levens gekost dan de Berlijnse Muur in alle jaren dat die heeft gestaan. In de maanden januari tot en met juli werden in de DDR 39.605 verkeersongevallen geregi streerd, waarbij 1379 mensen om het leven kwamen. Vergele ken met dezelfde periode vorig jaar steeg het aantal dodelijke verkeersslachtoffers met 562, ofwel 69 procent. Mislukte pogin gen om de Berlijnse Muur te overwinnen kostten in 28 jaar aan een kleine 200 mensen het leven. Bij de zorgwekkende stijging van het aantal verkeersongevallen speelt onder meer mee, dat veel DDR-burgers van de ene op de andere dag van hun goed moedige Trabantjes in westerse auto's met hoge motorvermo gens overstappen. Het wegennet in de DDR, ook dat van de autosnelwegen, leent zich absoluut niet voor hoge snelheden. het niet onder bevel van de NAVO zal vallen. 'Conversie' heet het proces van omvorming, ontwapening en ontbinding dat de NVA moet doormaken. De conversie heeft een chaotisch karaker gekregen. Veel goede bedoe lingen werden doorkruist door de plicht tot afname van een massa Sovjetrussisch oorlogs tuig, dat jaren geleden al was besteld. Dat paste helemaal niet in het assortiment van de Bundeswehr. Het meeste daar van is inmiddels voor een ap pel en een ei doorverkocht naar andere Warschau Pact- landen als Polen en Bulgarije. Hoe het met de 'personele con versie' verder moet is slechts voor een deel duidelijk. Van de dertigduizend beroepsoffi cieren wü de Bundeswehr niet meer dan vijf- a zesduizend overnemen. In tegenstelling tot hun collega's van de Bun deswehr hebben de meesten NV A-officieren geen hoogge kwalificeerde beroepsoplei ding gehad die hun de kans geeft om in het burgerleven snel een goede baan te vinden. Voor hun militaire carrière was hun instelling jegens de communistische partij SED immers belangrijker dan hun competentie. Een gering aantal nog-NVA- officieren heeft de bui zien hangen en heeft zelf een baan in het vrije bedrijfsleven ge vonden. Offertes uit het Wes ten ziin er genoeg: pachter van een benzinestation, verzeke ringsagent, technische beroe pen, kantoorbanen bij IBM of uitgeversreus Bertelsmann, colporteur van een boeken club. Alsof het erom te doen was de chaos nog wat groter te maken is op 4 september een nieuwe lichting dienstplichtigen naar de kazernes geroepen. Onge veer tien procent van de opge- roepenen is niet eens versche nen. Sancties op deze desertie zijn uitgebleven. De overigen krijgen nu de basisopleiding volgens de principes van de NVA. Tot 3 oktober nul uur nul natuurlijk. Dan zijn ze, vermoedelijk voor niet meer dan enkele weken, soldaat in dienst van de Bundeswehr. De overstap vindt letterlijk plaats in hun ondergoed. Dat mogen ze aanhouden wanneer ze de Bundeswehr-uniformen aan trekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 5