Moskou tegen Irak: oorlog
san elk moment uitbreken
'is
Bonn zit in z n maag
met DDR-officieren
ei wees Irak er op dat de
renigde Naties „de macht
iben zich teweer te stellen
en daden van agressie". Ui-
aard moeten eerst alle vor-
n van politieke, vreedzame,
l3n t-militaire druk worden
jeoefend; in combinatie met
[nomische en andere
angmaatregelen. Maar als
alië machteloos tegen maffiageweld
hnj AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
it SUITENLAND
CeteLeSoutcwit
WOENSDAG 26 SEPTEMBER 1990 PAGINA 5
NAVO: posters weg
voor Gorbatsjov
rei BRUSSEL De NAVO heeft in haar
loofdkwartier in Brussel anti-communisti-
che posters verwijderd wegens het bezoek
lat Sovjetpresident Michail Gorbatsjov in
ecember zal brengen. Met de affiches
raarschuwde de NAVO haar medewerkers
ioor het „rode gevaar". „De bedreiging be-
laat" en „Laat onze geheimen niet ver
wijnen", zo stond op enkele van de posters
lezen. Een NAVO-functionaris verklaar-
e dat de omwentelingen in Oost-Europa
n de ontspanningspolitiek van de Sovjetu-
iie ertoe hebben geleid dat de affiches zijn
?nii erwijderd. „Bovendien is het onbehoorlijk
•ka ro de Posters te laten hangen als Gorbats-
iv op bezoek komt".
Pentagon: Sovjetunie
nog steeds bedreiging
WASHINGTON De Sovjetunie vormt nog
steeds een militaire bedreiging voor de Vere
nigde Staten. De Amerikaanse regering moet
ondanks de ontspanning tussen Oost en West
en de economische en politieke hervormingen
in de Sovjetunie waakzaam blijven bij de mili
taire dreiging die van de Sovjetunie uitgaat.
Tot die conclusie komt het Amerikaanse mi
nisterie van defensie in haar jaarrapport over
militaire potentieel van de Sovjetunie.
„Er zijn aanwijzingen om te geloven dat er in
de toekomst een einde komt aan de dreiging",
aldus minister van defensie Cheney.
„Maar aanwijzingen bieden onvoldoende reden
om de staat van paraatheid van de Amerikaan
se defensie terug te brengen".
Gorbatsjov zoekt
naam voor USSR
MOSKOU Nu het Unieverdrag van Mos
kou met de Sovjetrepublieken in een nieuw
jasje wordt gestoken, zal ook de naam van de
Sovjetunie (officieel: Unie van Socialistische
Sovjetrepublieken) aangepast moeten wor
den. In de Sovjetunie circuleren momenteel
drie voorstellen voor naamswijziging, aldus
voorzitter Rafik Nitsjanov van de Nationali
teitenkamer. Het opvallendste is het idee van
de groep van progressieve Sovjetparlementa
riërs, de „Unie van Euro-Aziatische republie
ken", een term die nog is bedacht door de
overleden dissident Andrej Sacharov. De
Unie van Socialistische Sovjetrepublieken
draagt deze naam sinds de oprichting van de
USSR in 1922.
Geld maakt niet
lang gelukkig
BOSTON Een hoofdprijs van 3,6 mil
joen dollar (ruim zes miljoen gulden) in
een loterij is een 37-jarige eigenaar van
een snackbar in Boston (Massachusetts)
noodlottig geworden. De zorgen en de
druk die met een dergelijk bedrag ge
paard gaan bezorgden William Curry een
hartinfarct met dodelijke afloop. Volgens
schoonzus Shirley Bourdon kon Curry de
geestelijke druk van „het-miljonair-zijn"
niet aan. De man werd na het winnen
van de hoofdprijs constant lastig gevallen
door „financiële adviseurs" die op zijn
geld uit waren. Curry laat het fortuin na
aan zijn vrouw Maureen en aan hun twee
kinderen van vijf en zeven jaar.
Aantal aidsgevallen
bij kinderen stijgt
GENÈVE Tegen het einde
van de eeuw zullen tenminste
tien miljoen kinderen besmet
zijn met het HIV-virus dat aids
veroorzaakt. Deze sombere
voorspelling is afkomstig van
dr. Michael Merson van de
Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO). In dezelfde periode
zullen nog eens tien miljoen
kinderen hun ouders verliezen
aan de ziekte. De meeste
slachtoffers leven in de Derde
Wereld. Het totaal aantal men
sen dat met het HIV-virus is
besmet, zal tegen het einde van
de eeuw waarschijnlijk zijn op
gelopen tot dertig miljoen.
Verwoesting huizen
van Palestijnen mag
JERUZALEM Het Israëlische Hoog
gerechtshof heeft bepaald dat het leger
kan voortgaan met het neerhalen van
Palestijnse huizen en winkels in de Ga-
zastrook, als vergelding voor de dood
van een soldaat, vorige week in een Pa
lestijns vluchtelingenkamp. In totaal zal
het leger in het vluchtelingenkamp Bu-
reij in de bezette Gazastrook meer dan
veertig gebouwen verwoesten. Het Hof
ging akkoord met de opvatting van het
leger dat de verwoesting van de winkels
en huizen een spoedeisende militaire
zaak is, omdat de veiligheid in het kamp
ermee zou zijn gediend. Wel moeten de
huiseigenaars schadevergoeding en an
dere huisvesting krijgen.
Vervolg van de voorpagina)
EW YORK De Sovjet-
issische minister van
de uitenlandse zaken, Sje-
heeft Irak te
huerstaan gegeven dat zijn
enind bereid is tot militair
itreden in de Golfcrisis.
celi evardnadze veroordeel-
p3het Iraakse optreden in
jigekend felle termen en
ïlde dat „elke dag, elk
oment in de Golf een
irlog kan uitbreken".
al die middelen falen, blijven
er weinig andere mogelijkhe
den over dan geweld.
Zonder Saddam Husayn met
name te noemen, leek Sjevard-
nadze ook te pleiten voor een
min of meer permanent 'tribu
naal van Neurenberg' om op te
kunnen treden tegen leiders
als Saddam Husayn. Het inter
nationaal gerechtshof in Den
Haag zou kunnen worden ge
vraagd over dit moeilijke juri
dische punt een zogenoemde
„advisory opinion" (een niet-
bindend advies) uit te bren
gen.
Van zijn kant is Irak van plan
in een soort Neurenbergs pro
ces de Amerikaanse president
George Bush ter verantwoor
ding te roepen voor de door
hem begane „misdaden tegen
de wereldvolkeren". Het pro
ces, dat drie dagen gaat dpren,
begint op 15 oktober. In de
dagvaarding, die naar de Ame
rikaanse ambassade in Bagh
dad is gestuurd, staat dat Bush
het recht heeft zelf een advo
caat aan te wijzen. Doet hij dat
niet, dan zal hij worden verde
digd door een door de Iraakse
rechtbank aan te wijzen advo
caat. Bush wordt door Irak on
der meer beschuldigd van het
voorbereiden van een aanvals
oorlog tegen Irak, een poging
tot volkerenmoord door het
steunen van het door de Vere
nigde Naties opgelegde han
delsembargo tegen Irak en het
plegen van agressie tegen Pa
nama en Grenada toen
Bush vice-president was onder
Ronald Reagan.
Bijzonder
Gisteren later op de dag zat
Sjevardnadze de vergadering
voor van de Veiligheidsraad
die besloot tot de instelling
van het luchtruim-embargo te
gen Irak. Om het belang van
deze nieuwe maatregel te on
derstrepen woonden dertien
ministers van buitenlandse za
ken van de vijftien leden van
de raad de vergadering bij. Al
leen Cuba en Ivoorkust waren
door hun VN-ambassadeur
vertegenwoordigd. De Ivori-
aanse minister kon niet naar
New York komen om binnen
landse redenen, de Cubaanse
niet uit politieke overwegin
gen. Normaal gesproken ver
gaderen de permanente verte
genwoordigers van de lidsta
ten van de Veiligheidraad.
Volgens minister Van den
Broek, die ook in New York is,
heeft de raad met de blokkade
„een nieuw element toege
voegd aan het streven de druk
op Irak op te voeren en alsnog
te proberen een politieke op
lossing te forceren". De minis
ter praat in New York onder
meer met landen die mogelijk
bereid zouden zijn onderdak te
bieden aan de F-16's die ons
land naar de Golfregio wil stu-
Het Amerikaanse ministerie
van defensie maakte gisteren
bekend dat het aantal Iraakse
militairen in Kuwayt en het
zuiden van Irak is opgelopen
tot 430.000. Ook bevinden zich
nog 500 a 1.000 Sovjet militaire
adviseurs en technici in Irak,
van wie velen betrokken zijn
bij het onderhoud van in de
Sovjetunie geproduceerde
bommenwerpers en gevechts
vliegtuigen, aldus het Penta
gon. Maar volgens de Turkse
president Özal is het Iraakse
leger niet zo sterk als alge
meen wordt aangenomen. Özal
deed deze uitspraken tijdens
een bezoek aan Washington.
Volgens Özal zal het mogelijk
een maand of vijf duren voor
dat Saddam Husayn zich door
het handelsembargo gedwon
gen ziet zich terug te trekken.
„Maar het kan ook langer zijn,
we zullen wel zien".
Hulp
yrische president Assad (r) nam gisteren op het vliegveld van Teheran op 'Arabische' wijze afscheid van zijn gastheer, de Iraanse
dent Rafsanjani. Beide landen zijn tegen de Iraakse bezetting van Kuwayt, maar verschillen van mening over de aanwezigheid
>uitenlandse troepen in de regio. Syrië heeft daar minder bezwaar tegen dan Iran. foto: ap
fan onze correspondent
Aart Heering)
W
Een werkgroep onder voorzit
terschap van de Amerikaanse
minister van financiën, Nicho
las Brady, zal de internationa
le financiële hulp coördineren
voor de 'frontlijnstaten' (Egyp
te, Jordanië en Turkije). De
Amerikaanse president Geor
ge Bush heeft dit bekendge
maakt in een toespraak tot de
jaarvergadering van het Inter
nationale Monetaire Fonds
(IMF) en de Wereldbank in
Washington. Bush zei dat de
groep de toezeggingen van
hulp moet omzetten in concre
te bijdragen en ervoor moet
zorgen dat de financiële steun
tijdig komt en effectief is. De
zwaar door de Golf-crisis ge
troffen frontlijnstaten verdie
nen volgens Bush een „gene
reuze reactie" van de wereld
gemeenschap.
Bush zei in zijn toespraak dat
de Verenigde Staten niet zul
len toelaten dat de agressie
van Irak „het historisch proces
van democratische verande
ring ondermijnt of de ontwik
kelingen naar een markteco
nomie verstoort". Hij doelde
daarmee op de economische
gevolgen van de sterke stijging
van de olieprijzen voor de
Oosteuropese landen en veel
ontwikkelingslanden. Voor
steun aan deze landen is vol
gens Bush een centrale rol
weggelegd voor het IMF en de
Wereldbank. „Tegenover het
politieke leiderschap van de
Verenigde Naties moet het
economische leiderschap staan
van IMF en Wereldbank", al
dus de Amerikaanse president.
dilE Hoge Italiaanse
e füci vrezen dat hun
bezig is de strijd te-
de maffia te verlie-
President Cossiga
verklaard dat in
delen van Zuid-Ita-
liet de overheid, maar
a georganiseerde mis-
de dienst uitmaakt.
iter van justitie Vassalli
zijn medeburgers voor-
iden dat de mafia een
eit is, waar zij nog lang
mee zullen moeten leven. De
aanleiding tot deze sombere
voorspellingen wordt gevormd
door een golf van crimineel
geweld die het land over
spoelt. In Calabrië alleen al
zijn sinds het begin van dit
jaar 218 mensen vermoord,
zonder dat ook maar een van
de daders is gepakt. Ook kin
deren worden daarbij niet ont-
Het geweld is geconcentreerd
in de drie regio's Sicilië, Cala
brië en Campanië, die 23 pro
cent van de Italiaanse bevol
king herbergen, maar waar
vorig jaar 68 procent van de in
Italië geregistreerde moorden
werden gepleegd. Soms wordt
gemoord uit wraak of ter inti
midatie, zoals in het geval van
de 38-jarige Siciliaanse rechter
Rosario Livatino, die op 21
september door zes bandieten
in zijn auto onder vuur werd
genomen. Maar de meeste do
den zijn slachtoffers van gang
steroorlogen.
In Zuid-Italië strijden naar
schatting 426 verschillende
maffia-clans om de opbreng
sten van de drugshandel, de il
legale voetbaltoto's en de aap
besteding van openbare wer
ken. Vooral die laatste bron
van inkomsten is in de afgelo
pen jaren belangrijk gewor
den. Daarom staan de gemeen
tebesturen die de projecten la
ten uitvoeren in veel gevallen
onder controle van de maffia.
Rechters en officieren van jus
titie staan voor een hopeloze
taak. Met onvoldoende midde
len, voortdurend bedreigd en
omgeven door corrupte politici
vragen de meesten van hen zo
spoedig mogelijk overplaatsing
aan, zodat er in heel Zuid-Ita
lië een schrijnend tekort be
staat aan capabele magistraten.
Daardoor is in een belangrijke
Stad als Cossanza in de afgelo
pen tien maanden geen enkel
proces gevoerd. Ook het aantal
onopgeloste moorden is sterk
gestegen. Die geringe pak
kans stimuleert op haar beurt
weer de criminaliteit, zodat er
een geweldsspiraal is ontstaan
waaruit voorlopig geen ontko
men mogelijk lijkt.
HET GEHEIM VAN DE TUNNEL
S De meisjes worden door een lange gang geleid die in
•nel uitmondt. Daar leveren de Ryffijnen hen over aan twee
jeurs die niet weinig verbaasd zijn over dit onverwachte be-
[Zouden het heus spionnen zijn, deze twee aardige meisjes?
trend overleggen de ingenieurs wat hen te doen staat. „La-
p het Harries zelf vragen", stelt ten slotte één hunner voor.
Istra" is weliswaar ergens op de Atlantische Oceaan, maar
geen bezwaar. De mannen dwingen Marga en Willy voor
een groot scherm te gaan staan en dan worden de lenzen van de
iconoscoop op hen gericht. Aan boord van de „Astra" zoemt de
televisie-ontvanger en wanneer Harries inschakelt, begint hij luid
te lachen. „Wat moeten die twee meisjes nu in de tunnel begin
nen!" Maar Larry schrikt hevig als hij de meisjes ziet. „Laat ze
goed opsluiten", zegt hij, „dat zijn twee medewerksters van Rob.
Ik heb al eens meer met die twee te maken gehad".
Doden en
gewonden in
India tijdens
studenten
protest
NEW DELHI Plannen
van de regering om werk
zoekenden uit lagere kas
ten meer toegang te geven
tot overheidsfuncties heb
ben in Noord-India geleid
tot fel verzet van studen
ten uit hogere kasten.
Een student overleed nadat
hij zichzelf uit protest tegen
het regeringsbeleid ten over
staan van duizenden studen
ten in brand had gestoken.
In de hoofdstad New Delhi
kwam het gisteren tot botsin
gen tussen studenten en de
politie, waarbij met scherp
werd geschoten. Een 21-jari
ge student vond de dood en
drie anderen raakten door
kogels gewond. In 'New Del
hi en zeven andere steden in
het noorden werd het leger
in staat van paraatheid ge
bracht. Sinds de regering
van premier V.P. Singh op 7
augustus de gewraakte plan
nen lanceerde, heeft een
twintigtal studenten gepro
beerd zichzelf door verbran
ding van het leven te bero
ven. Bij de protesten van stu
denten uit hogere kasten en
de botsingen met de politie
die daaruit voortvloeiden,
vonden inmiddels minstens
25 mensen de dood.
De Duitse eenwording heeft mede tot gevolg dat het Duitse geld geleidelijk zal worden vervangen.
Maandag begint de Duitse bank met de verspreiding Van deze nieuwe biljetten van honderd mark
waarop Clara Schumann staat afgebeeld, een beroemde 19e eeuwse pianiste. foto: ap
GROTE PROBLEMEN BIJ EENWORDING DUITSE LEGERS
(Van onze correspondent)
BERLIJN In een straf tem
po marcheert het Oostduitse
leger, de Nationale Volksar
mee ofwel NVA, naar de on
voorwaardelijke capitulatie.
Zonder ook maar een slag te
hebben geleverd geeft het zich
over aan de voormalige vijand:
de Westduitse Bundeswehr.
Angst voor en onzekerheid
over de akelig nabije toekomst
voeren de boventoon bij de
overgebleven ruim 90.000 mili
tairen, van wie 30.000 beroeps
officieren.
Op 9 november, toen de Muur
in Berlijn en het IJzeren Gor
dijn vielen, leek het zelfstandi
ge voortbestaan van de DDR
als staat en als lid van het
Warschau Pact nog onaantast
baar. Daarin had het leger zijn
plaats, al dronken militairen
van de Volksarmee en de Bun
deswehr inmiddels broederlijk
een pilsje in dézelfde kroeg,
om te ontdekken dat van het
wederzijdse vijandbeeld dat
hun was ingeprent geen blik
sem klopte.
Wat niemand voor mogelijk
had gehouden, is intussen ge
beurd: de DDR is uit het War
schau Pact gestapt. Nu resteert
nog slechts de uitverkoop. On
geveer twintig Bundeswehr-
stafofficieren zitten achter de
belangrijkste bureaus van het
Oostduitse 'ministerie van ont
wapening en defensie' in
Strausberg, zo'n twintig kilo
meter ten oosten van Berlijn.
Zij zijn in gevechtsuniform of
wel werkkleding gekomen, om
hun collega's van de NVA niet
al te zeer voor het hoofd te
stoten. Het uitgaanstenue van
de Bundeswehr is ontegenzeg
gelijk fraaier dan dat van ae
Volksarmee en uitgerekend
dat tenue wordt de 50.000
NVA-leden, die straks door de
Bundeswehr worden overge
nomen voorlopig ontzegd. Het
uniform van de Bundeswehr
mag niet worden 'bezoedeld'
door Volksarmisten die jaren
lang de Bundeswehr als hun
vijand-nummer-een hebben
beschouwd. Voor deze militai
ren is vanaf nul uur nul op 3
oktober het gevechtstenue vari
de Bundeswehr in Bonn goed
genoeg bevonden. Officieel
heet het dat de Bundeswehr in
zo korte tijd niet het benodig
de aantal uitgaansuniformen
kan leveren.
Chaotisch
De NV A-officieren die hun
bureau hebben moeten ruimen
ten gunste van Bundeswehr-
collega's lopen verloren rond
in en om het ministerie in
Volksarmee laat berg
schroot en munitie achter
BONN Wanneer het Oostduitse leger op 3 oktober ophoudt
te bestaan blijft er in de DDR een grote hoeveelheid overtol
lig materiaal over. Experts schatten het totaal aan niet meer
nodige, voertuigen, kanonnen, lanceerinrichtingen enzovoorts
op 750.000 ton. Daar komt nog eens bijna 300.000 ton bij aan
munitie en zogenaamd pyrotechnisch materiaal, zoals signaal-
en lichtkogels en rookpatronen. Voor een deel van het mate
riaal en sommige soorten munitie zullen zeker kopers te vin
den zijn. De vraag is echter of deze gegadigden niet onder de
strenge wapenembargo's vallen waarin de Duitse wetgeving
voorziet. Het Westduitse bedrijfsleven heeft de afgelopen ja
ren met die wetgeving weliswaar op grote schaal de hand ge
licht, maar de overheid zelf kan zich dat niet permitteren.
Gevreesd wordt dat de schroot- en munitieberg in de komen
de jaren nog aanzienlijk zal worden vergroot door het materi
aal dat de vertrekkende Sovjet-militairen achterlaten.
Jacques Delors
wil helderheid
PARIJS Duitsland moet
een duidelijke belofte geven
dat de eenwording van
West- en Oost-Duitsland
niet ten koste zal gaan van
de plannen voor de Europe
se economische eenwording.
Jacques Delors, president
van de EG-commissie, heeft
deze eis gesteld in een fo
rum over de toekomst van
Duitsland. „Zijn de Duitsers
echt geïnteresseerd in eco
nomische en monetaire
unie", zo vroeg Delors zich
af, en hii voegde eraan toe
dat een duidelijke uitspraak
nodig is van de Duitsers
„omdat een Europa zonder
hen een een zwakke con
stellatie zal worden". De
ongewoon harde opmerkin-
fen van Delors maken dui-
elijk dat bij veel Westeuro-
pese leiders ongerustheid
bestaat over de rol die het
nieuwe Duitsland zal gaan
spelen in Europa.
Strausberg. Hun papieren lig
gen in ordeloze stapels nutte
loos in de kofferbakken van
hun donkerblauwe dienst-La-
da's. De stafofficieren die nu
achter hun bureaus zitten zijn
de voorposten van luitenant-
generaal Jörg Schönbohm. Hii
neemt op 3 oktober om nul
uur nul het commando over
van wat dan het 'Territoriale
Leger Oost van de de Bundes
wehr' zal heten. Wat de taak
van dat leger zal zijn is nog
onzeker. Vast staat alleen dat
Vrijheid eist meer levens dan Muur
BERLIJN De vrijheid die de DDR-burgers zich in de herfst
van vorig jaar hebben bevochten heeft cynisch genoeg inmid
dels aanzienlijk m,eer levens gekost dan de Berlijnse Muur in
alle jaren dat die heeft gestaan. In de maanden januari tot en
met juli werden in de DDR 39.605 verkeersongevallen geregi
streerd, waarbij 1379 mensen om het leven kwamen. Vergele
ken met dezelfde periode vorig jaar steeg het aantal dodelijke
verkeersslachtoffers met 562, ofwel 69 procent. Mislukte pogin
gen om de Berlijnse Muur te overwinnen kostten in 28 jaar aan
een kleine 200 mensen het leven. Bij de zorgwekkende stijging
van het aantal verkeersongevallen speelt onder meer mee, dat
veel DDR-burgers van de ene op de andere dag van hun goed
moedige Trabantjes in westerse auto's met hoge motorvermo
gens overstappen. Het wegennet in de DDR, ook dat van de
autosnelwegen, leent zich absoluut niet voor hoge snelheden.
het niet onder bevel van de
NAVO zal vallen.
'Conversie' heet het proces
van omvorming, ontwapening
en ontbinding dat de NVA
moet doormaken. De conversie
heeft een chaotisch karaker
gekregen. Veel goede bedoe
lingen werden doorkruist door
de plicht tot afname van een
massa Sovjetrussisch oorlogs
tuig, dat jaren geleden al was
besteld. Dat paste helemaal
niet in het assortiment van de
Bundeswehr. Het meeste daar
van is inmiddels voor een ap
pel en een ei doorverkocht
naar andere Warschau Pact-
landen als Polen en Bulgarije.
Hoe het met de 'personele con
versie' verder moet is slechts
voor een deel duidelijk. Van
de dertigduizend beroepsoffi
cieren wü de Bundeswehr niet
meer dan vijf- a zesduizend
overnemen. In tegenstelling
tot hun collega's van de Bun
deswehr hebben de meesten
NV A-officieren geen hoogge
kwalificeerde beroepsoplei
ding gehad die hun de kans
geeft om in het burgerleven
snel een goede baan te vinden.
Voor hun militaire carrière
was hun instelling jegens de
communistische partij SED
immers belangrijker dan hun
competentie.
Een gering aantal nog-NVA-
officieren heeft de bui zien
hangen en heeft zelf een baan
in het vrije bedrijfsleven ge
vonden. Offertes uit het Wes
ten ziin er genoeg: pachter van
een benzinestation, verzeke
ringsagent, technische beroe
pen, kantoorbanen bij IBM of
uitgeversreus Bertelsmann,
colporteur van een boeken
club.
Alsof het erom te doen was de
chaos nog wat groter te maken
is op 4 september een nieuwe
lichting dienstplichtigen naar
de kazernes geroepen. Onge
veer tien procent van de opge-
roepenen is niet eens versche
nen. Sancties op deze desertie
zijn uitgebleven. De overigen
krijgen nu de basisopleiding
volgens de principes van de
NVA. Tot 3 oktober nul uur
nul natuurlijk. Dan zijn ze,
vermoedelijk voor niet meer
dan enkele weken, soldaat in
dienst van de Bundeswehr. De
overstap vindt letterlijk plaats
in hun ondergoed. Dat mogen
ze aanhouden wanneer ze de
Bundeswehr-uniformen aan
trekken.