)en Haag aarzelt sterk
ver komst traumacentra
YYD wil uitbreiding
N AYO - bevoegdheid
Publikatie vonnis wekt weerstand
„Kampeerders dupe
van asielbeleid"
Zwolse boekverbrander bestraft met boete
ibinet wil doelmatigheid
so verheid verbeteren
H Stena Line
(Van onze
parlementaire redactie)
UTRECHT De be
voegdheid van de
NAVO om op te treden
in crisissituaties moet
worden uitgebreid. Het
bondgenootschap moet
ook kunnen ingrijpen in
conflicten die buiten het
eigen gebied vallen.
Dat betoogde VVD-fractie-
leider Bolkestein vandaag
tijdens de partijraad van de
liberalen in Utrecht. Ook
haalde Bolkestein fel uit
naar de bezuinigingen die
Defensie staan te wachten
en laakte hij nogmaals de
Miljoenennota van het CDA-
PvdA-kabinet.
Bolkestein meent dat de
Golf-crisis aantoont dat niet
te licht over de krijgsmacht
mag worden gedacht. De op
stelling van de Nederlandse
regering maakt volgens de
VVD bitter weinig indruk.
„Door hun veel te laconieke
houding laten onze ministers
zien de ernst van de toe
stand te onderschatten", al
dus Bolkestein. „Ik vraag
mij af of defensieminister
Ter Beek wel weet wat hij
wil".
Daarmee doelde de VVD-
leider op de volgens hem
voorbarige plannen van Ter
Beek. „Eerst moet worden
vastgesteld hoe Defensie er
na afloop van de bezuinigin
gen moet uitzien en wat de
taken in NAVO-verband
zijn".
De VVD is oprecht verbaasd
en teleurgesteld over de Mil
joenennota. Volgens Bolke
stein is PvdA-minister Kok
(financiën) er niet in ge
slaagd aan te tonen de ver
mindering van het financie
ringstekort van het rijk se
rieus te nemen. „De begro
ting barst nu al uit zijn voe
gen". Ook het CDA heeft
boter op het hoofd, aldus
Bolkestein. Aan de ene kant
pleit CDA-fractieleider
Brinkman voor een sober fi
nancieel beleid, aan de ande
re kant steunt hij de koppe
ling tussen lonen en uitke
ringen. „Het kabinet geeft
van te voren een loonruimte
van 3 procent aan. Dat is een
enorm risico. De vakbonden
zullen dat percentage niet
zien als plafond, maar als
bodem".
Voor de VVD, die de laatste
jaren veel aanhang heeft
verloren, voorziet Bolkestein
een gezonde toekomst. „Wij
krijgen volop kansen een
ferme oppositie te voeren.
Onze koers is niet links, niet
rechts, maar omhoog".
JNENLAND
CcidócSomcmt
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1990 PAGINA 3
ïenstaanden gaan er
ik op achteruit
HAAG De 200.000 alleenwo-
>n tussen 28 en 65 jaar met een
inkomen gaan er volgend jaar
25 gulden netto per maand op
■uit. Dat zal het gevolg zijn van
verlaging van de zogenoemde
angstoeslag van 1.125 gulden dit
aar 845 gulden in 1991. De mi
sraad is gisteren akkoord gegaan
I lit voorstel van minister Kok
ciën). Minister De Vries (socia-
i ;en) wilde deze fiscale toeslag
ifst afschaffen, maar dat stuitte
ate bezwaren bij de PvdA-mi-
s. Het wetsvoorstel van Kok is
"rie ompromis. Voor 1992 valt te
ïoo chten dat de toeslag verder
verlaagd of alsnog geheel
er,, geschrapt
Voorrang voor
werkloze leraren
DEN HAAG Werkloze leraren,
deels arbeidsongeschikte leerkrach
ten en pas afgestudeerden krijgen
voorrang bij de benoeming in vacatu
res op scholen. Het kabinet heeft gis
teren overeenstemming bereikt over
een tijdelijke wet arbeidsbemiddeling
onderwijs, waarin dit wordt geregeld.
Hiermee wil het kabinet niet alleen
de werkloosheid onder leraren terug
dringen, maar ook het aantal 'wacht
gelders' verminderen. Het onderwijs
krijgt de verplichting om vacatures
aan te melden, waarna door intensie
ve bemiddeling de drie genoemde
groepen leerkrachten een voorkeurs
behandeling krijgen voor leraren die
al een baan hebben, maar willen ver
anderen.
Autoloze donderdag slaat niet aan
APELDOORN De autoloze donderdag,
die komende week in Apeldoorn wordt ge
houden, dreigt een mislukking te worden.
Vrijwel geen enkel bedrijf heeft zijn mede
werkers gevraagd om die dag met de bus of
fiets te komen. Alleen bij de gemeente zelf
leeft het idee wel. Wethouder L. Mulderij
zal om 8 uur de fietsende ambtenaren met
koffie ontvangen. Het was de bedoeling dat
ook bedrijven hun medewerkers zouden
trakteren als beloning voor het laten staan
van de auto. Voor zover bekend zal echter
alleen TNO meewerken aan de actie. De au
teurs van de gemeentelijke fietsnota hebben
overigens nog hoop dat veel Apeldoorners
de auto toch laten staan. Gisteren ging een
brief de deur uit naar de zestien grootste be
drijven om iedereen nog eens aan de datum
te herinneren. De autoloze donderdag, die
ook landelijk aandacht, was bedoeld als af
sluiting van de f ietspromotie weken.
Bacteriehaard in
woning Nuth ontdekt
MAASTRICHT Bij het controleren van
de binnenleidingen in 1700 woningen in
Nuth en omgeving heeft de Waterleiding
Maatschappij Limburg (WML) gisteren in
één pand in Nuth mogelijk de bacteriehaard
ontdekt waardoor het drinkwater in Nuth
en Wijnandsrade sinds enkele dagen met de
E-coli-bacterie is besmet. Het advies aan de
7000 inwoners van Nuth en Wijnandsrade
het water te koken alvorens het te drinken
blijft nog van kracht tot en met maandag.
Volgens WML heeft de bacteriehaard ver
moedelijk niets te maken met een eerdere
besmetting van het water in een veel groter
deel van Zuid-Limburg. Oorzaak van de
eerste besmetting was waarschijnlijk het
met regenwater vermengd doorsijpelen van
faecaliën van vogels in het reservoir van
een watertoren.
DEN HAAG De eis van de Roermondse
officier van justitie mr. H. Droesen om de
Limburgse bevolking per advertentie te
waarschuwen tegen een verdachte van een
zedendelict heeft veel verwondering en
weerstand gewekt.
Het Dagblad voor Noord-Limburg weigert
een dergelijke advertentie te plaatsen, de
reclassering noemt de maatregel middel
eeuws en juridische deskundigen noemen
de eis uitzonderlijk.
Droesen heeft onlangs de directeuren van
twee Limburgse kranten gevraagd of zij
als de rechter zijn eis inwilligt - be
reid zouden zijn een waarschuwende ad
vertentie te plaatsen, waarin naam en
adres van de dader bekend worden ge
maakt.
Het gaat om een 30-jarige man, die een 15-
jarig meisje zou hebben verkracht. De man
is niet eerder voor een dergelijk delict ver
oordeeld. Justitie weigert verder elk com
mentaar in afwachting van de uitspraak
van de rechter. Die wijst dinsdag vonnis.
Directeur Gerits van het Dagblad voor
Noord-Limburg zegt op voorhand nee te
gen het verzoek van justitie. „Wij willen er
niet aan meewerken om iemand publieke
lijk aan de schandpaal te nagelen. Dat is
een principieel bezwaar", aldus Gerits.
Kritische geluiden laat ook mr. W. Meu-
lenkamp, de deken van advocaten in het
arrondissement Roermond, horen. Hoewel
er wettelijke mogelijkheden zijn om publi
katie van een vonnis als straf toe te passen,
kan Meulenkamp zich niet heugen dat een
dergelijke eis ooit is gesteld. „En het zou
mij ook zeer verbazen als de rechter de eis
inwilligt in een tijd waarin de minister van
justitie juist zo de
cy-bescherm ing'
Capitool terug op oude stek
Het theehuis op het landgoed Schaep en Burgh in 's-Graveland krijgt een laatste schoonmaakbeurt
voordat het morgen weer bruikbaar is als tv-studio voor het NOS-programma 'Het Capitool'. Het
historische pand is helemaal gerestaureerd nadat de januaristorm het gebouw nagenoeg had ver
woest.
DEN HAAG De ANWB heeft tientallen klachten ontvangen
van kampeerders die hun vaste plek dreigen kwijt te raken op
campings of bungalowparken die door het ministerie van WVC
zijn aangewezen als opvangcentrum voor asielzoekers. „Zo heb
ben we een dertigtal telefoontjes gehad van mensen met een
vaste plaats op de Klompjan in Markelo. Zij krijgen een andere
plaats of moeten helemaal weg. Onze juridische afdeling gaat
uitzoeken in hoeverre deze mensen gedupeerd zijn en hoe het zit
met de rechtsgeldigheid van de contracten", aldus een woord
voerder. De ANWB zit overigens met nog een probleem. Door
de permanente vestiging van asielzoekers voldoet een aantal
parken niet meer aan de voorwaarden die de bond stelt voor de
ANWB-erkenning. De ANWB vindt de plaatsing van asielzoe
kers „een eenzijdige verandering door de eigenaar van het pro
duct". Dat zou kunnen betekenen dat gedupeerden recht hebben
op een schadeloostelling of afkoopsom van de huidige eigenaar.
Campagne leidt tot
besparing gasverbruik
ARNHEM Ruim 850.000
Nederlandse gezinnen hebben
vorig stookseizoen meegedaan
met de actie Zuinig Stoken-
Zuinig Aan. De helft van die
gezinnen heeft bespaard op
het gasverbruik, een derde op
het electriciteit. De besparin
gen lopen per huishouden uit
een. Ruim de helft van het
aantal deelnemers zegt meer
dan 200 kubieke meter gas te
hebben bespaard. De actie gaat
half oktober weer van start en
geeft gezinnen de mogelijk
heid om van oktober tot eind
april via een speciale meter-
kaart wekelijks het energie
verbruik bij te houden.
worden bedreigd is dat van
het grootste belang. Bij deze
patiënten kan niet worden
volstaan met een EHBO-be-
handeling. Hulp is dan nodig
van medische specialisten ter
plekke, met daartoe geëigend
materiaal". Hij noemde met
name het eerste uur na een
ongeval, ook bekend als de
'Golden Hour', cruciaal voor
de verdere toestand van een
slachtoffer.
Van Eijndhoven beklemtoon
de dat uitbouw van de spoed
eisende hulp onder meer heeft
te maken met het gegroeide
inzicht dat stabilisatie van de
patiënt op de plaats van het
ongeval de voorkeur heeft bo
ven snel vervoer alleen. In
verband daarmee is de behoef
te ontstaan aan hoog gekwali
ficeerd ambulance-personeel
met speciale vaardigheden en
specifieke opleidingen. „Daar
door verschuift de grens van
het functioneren van de am
bulance-verpleegkundige.
Maar het zal duidelijk zijn dat
er medisch gezien altijd beper
kingen blijven. Aanvulling
door een trauma- of crashteam
kan wenselijk of zelfs noodza
kelijk zijn".
Inhakend op de stelling dat
stabilisatie ter plekke van een
ernstig gewonde belangrijker
kan zijn dan snel vervoer, riep
J. Schraa, directeur van de
Centrale Alarmpost Gronin
gen, melders van ongevallen
en publiek op goed te beseffen
dat de ambulancedienst er niet
altijd op uit is snel te komen,
iri te pakken ^en weg te wezen.
„In de ogen van toeschouwers
verspilt de hulpverlener vaak
te veel tijd ter plekke. Buiten
staanders beseffen niet dat
door die geavanceerde hulp
veel mensenlevens worden ge
red en invaliditeit wordt voor
komen".
Ploegwedstrijd
De Keniaan Wafula Mukenya zette gisteren in weer en wind zijn
ploeg in een stuk stoppelland tijdens de 37e wereldploegwed-
strijden op Flevoland. In totaal 28 landen met elk twee deelne
mers nemen aan de competitie deel. Vandaag is het grasland
aan de beurt.
FOTO: PERS UNIE
Twee jaar geleden ontdekte de
leraar tijdens zijn vakantie in
Joegoslavië dat zijn dochter
(12) het boek Scrupules van
Judith Krans had geleend.
Krans is een internationaal
goed verkopende schrijfster
die in weinig verhullende taal
overwegend goed gesitueerde
dames op mannenjacht por
tretteert. Kenners beschouwen
Scrupules daarbij als een hoog
tepunt in haar oeuvre.
De leraar ontstak na ontdek
king echter in grote woede
over het uitleenbeleid van de
bibliotheek en verbrandde het
boek op de barbecue. De kaft
en een foto van de verbran
dingsactie stuurde hij naar de
bibliotheek. „Ik heb de biblio
theek daarmee met de neus op
de feiten willen drukken en
had in plaats, van aangifte een
gesprek verwacht", aldus de
nog steeds zeer verontwaar
digde man. Hij hield staande
dat het bewuste boek een sfeer
ademt van nihilisme, waarin
geen enkel respect voor waar
den zou overblijven.
Maar politierechter mr. M.
Werkhoven snapte best dat de
bibliotheek niet meer met de
man heeft willen praten. In
zijn ogen heeft de Zwollenaar
belangrijke verworvenheden
als vrijheid van meningsuiting
en het recht op informatie met
voeten getreden. Volgens de
rechter is een ouder primair
verantwoordelijk voor de op
voeding van zijn kind. „Als u
de boekenkeuze van uw kind
niet vertrouwt, kunt u mee
gaan. Dat mag u niet afwente
len op de bibliotheek".
tdSNTER Politiek
itej laag heeft grote aar-
over het stichten
u ipeciale 'traumacen-
-ldi ziekenhuizen voor
zi eisende hulp aan
?iej|ersslachtoffers,
tijdens een door de
Deventer Zie-
lizen georganiseerd
isium 'Van Boom tot
;iekamer' over hulp
al lachtoffers van
de en bedrijfsonge
1 Zi
...1/UAT m MOPïG
UEZSEti, 15 ÉÊA)
VE&Üfef?If06...E£l)
MEüUie OITVAGIUGI
ZWOLLE Een 48-jarige
Zwolse leraar is door de
politierechter in zijn
woonplaats wegens boek
verbranding veroordeeld
tot een boete van 300 gul
den waarvan 200 voor
waardelijk. De man moet
bovendien binnen zes we
ken 23 gulden schadever
goeding betalen aan de
Zwolse bibliotheek, eige
naresse van het boek.
re h
!jan aathof van de dir
ïuiszorg van het minis-
in WVC maakte duide-
er nog onvoldoende in-
in de financiële conse-
s van traumacentra en
1 g([ wordt gewacht op ad-
in het college voor de
luisvoorzieningen.
lot op dat adviescon-
de hij alvast gereser-
at het ontwikkelen
:entra „met alles-erop-
n tot en met de inzet
likopters", grote inves-
n a^i vergt en zal leiden tot
'ing van de exploitatie-
a in ziekenhuizen. „Het
e behandelen patiënten
houdingsgewijs klein,
zal de vraag moeten
beantwoord of de ex-
tai ;n in een verantwoorde
d vüng staan tot de winst
Naliteit", aldus Straa-
oeft er volgens het mi-
ma niet te worden
ZQ net de behandeling van
wonden. Straathof:
llen ziekenhuizen, ver-
het hele land, be-
n over personele en
voorzieningen die
Ter plekke hulp verlenen met een traumateam is soms belangrijker dan
ziekenhuis rijden.
nodig zijn voor de opzet van
een goede traumazorg. Door
een goede interne organisatie
in die ziekenhuizen, door goe
de protocollen en door afspra
ken met andere ziekenhuizen
in de regio en met de Centrale
Post Ambulancevervoer kun
nen we al een heel eind in de
goede richting komen".
Straathof raakte daarmee de
kern van de zaak. Want cen
traal in het symposium giste
ren stond de stelling dat een
goede samenwerking levens
kan redden in een land, waar
in per jaar 60.000 keer ambu
lancehulp wordt ingeroepen.
Enkele honderden slachtoffers
zijn er zo ernstig aan toe dat
bijstand ter plekke van zoge
noemde traumateams (chirurg,
anaesthesist en twee verpleeg
kundigen) of van een zoge
noemd crashteam (iets kleiner
dan een traumateam) nodig is.
In Nederland is na enkele gro
te verkeersongelukken en ka
pingen in de jaren zeventig de
Landelijke Organisatie Trau
ma Teams (LOTT) opgericht,
waarbij inmiddels 28 zieken
huizen zijn aangesloten. De
LOTT hoopt dat deze teams in
de toekomst in een aantal goed
uitgeruste, aan ziekenhuizen
verbonden traumacentra kun
nen gaan werken. De ver
wachting is dat zo'n centrum
per ziekenhuis zeker lien mil
joen per jaar gaat kosten.
Levensreddend
R. van Eijndhoven, directeur
van de LOTT, benadrukte dat
traumateams en crashteams le
vensreddend en/of „invalidi-
teits-beperkend" werk kunnen
doen op de plaats van een on
geval. „Vooral bij die patiën
ten van wie de vitale functies
zen, die in totaal ten minste 20
procent van de eigen begroting
omvatten.
Vanaf 1991 moet de operatie,
een vervolg op de afslankings
operatie van het vorige kabi
net, leiden tot een daling van
de uitgaven. In 1994 moet de
grote efficiency operatie een
bedrag van 300 miljoen gulden
opleveren. Een deel van de op
brengst mogen de ministeries
zelf gebruiken. Over de rest
beslist de ministerraad.
Bij het bereiken van een gro
tere doelmatigheid zullen ver
schillende mogelijkheden wor
den bestudeerd, zoals het
beëindigen van taken, het af
stoten van taken naar andere
overheden, het verminderen
van regels, automatisering, be
tere coördinatie, of verzelf
standiging van uitvoerende
diensten.
Pagina 32: Finale
1 oktober is 't showtime bij Stena Line. Met live entertainment
keuze. Een sprankelende Broadway show? Kan. Een zwoele
;an night? Kan ook. Of geniet u liever van culinaire hoogstand-
icandinavische, Mexicaanse of Oosterse sfeer? U zegt 't maar.
f79,- (inkl. hut) beleeft u een eindeloos etmaal plezier op de
Noordzee Meer weten? Vraag de folder bij uw
reisburo of bel Stena *-'ne: 01747-4140.
JAAG Premier
rs heeft de leiding
genomen van een
iriële commissie,
taak heeft de doel-
eid van de rijks-
id te vergroten.
Z£
ÈÊe
rif
imissie bestaat verder
linisters Dales (binnen
zaken), Kok (finan-
\ndriessen (economi-
:en) en Ritzen (onder-
les treedt op als coör-
minister voor wat in
agse jargon heet de
grote efficiency'.
nisteries zullen de ko-
maanden voorstellen
n de minister van bin-
se zakenom de doel-
id van het rijk te ver-
Iedere minister moet
onderdelen aanwij-
