ak voor Kerstmis in het nauw
aatregelen De Klerk
1 slachting in trein
^1 nieuwe top
rbatsjov-Bush
1
iVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
CDA verontrust over
uitnodigingsbeleid
viering Duitse eenheid
Vier doden bij vliegtuig
ongeluk in Sverdlovsk
Nieuwe grondwet en doden in Kosovo
fENLAND
£cidóc6omcwvt
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1990 PAGINA 5
J De kans bestaat dat dit jaar een nieu-
|t-Amerikaanse top zal worden gehouden.
Uident Michail Gorbatsjov heeft dit giste-
baar gemaakt tegenover de Amerikaanse
ivan buitenlandse zaken, James Baker, die
Haags bezoek heeft gebracht aan Moskou.
3 nog een hoop werk worden verricht door
listers en ambassadeurs, maar ik denk dat
JJr opnieuw zullen ontmoeten", zei Gor-
T)e VS zouden graag zien dat nog dit jaar
f-verdrag wordt gesloten over de beper-
rjde conventionele troepensterkte in Euro-
Jrland wordt 'bewaarder' van het komende
Jrag, maar de gezamenlijke groep vah
Jan alle ondertekenende landen die moet
j naleving, zal in Wenen vergaderen.
WHO: duizenden doden
door luchtvervuiling
GENÈVE Duizenden Europeanen
sterven jaarlijks aan de gevolgen van
luchtverontreiniging. Veel meer nog
worden chronisch ziek, zo meldt het Eu
ropese bureau van de WHO, de wereld
gezondheidsorganisatie van de Verenigde
Naties, in een rapport bestemd voor de
economische commissie van de VN voor
Europa. Volgens de WHO leven miljoe
nen Europeanen in regio's met een ge
vaarlijk hoge graad van luchtverontrei
niging. Door hoge ozon-waarden in de
zomer, de smog in de winter en de voort
durende graad van vervuiling worden de
in 1987 door de WHO opgestelde grens
waarden sterk overschreden. Het rapport
eist dan ook onmiddellijk maatregelen.
Gifgasgranaten
Voorzichtig worden con
tainers met Amerikaanse
gifgasgranaten van de
trein aan boord van de
'Gopher State' gebracht
in de Duitse havenstad
Nordenham. De grana
ten, die in de Stille Zuid
zee zullen worden ver
nietigd, zijn afkomstig uit
VS-opslagterreinen in
West-Duitsland. Om het
Duitse volk te tonen dat
het treinvervoer van
deze chemische wapens
door hun land echt niet
gevaarlijk is, is de Ame
rikaanse ambassadeur
in de Bondsrepubliek,
één van de transportbe
geleiders. foto: anp
Giftige wolk
boven Sovjetstad
MOSKOU Bij een ex-
plosie, gevolgd door een
brand in een fabriek in de
Sovjetunie die brandstof
produceert voor kerncen
trales, zijn enkele gewon
den gevallen. Bij het onge
luk zijn giftige gassen vrij
gekomen, maar er zou
geen verhoogde radioactie
ve straling zijn gemeten,
zo heeft het persbureau
TASS bekendgemaakt. De
stad Ust-Kamenogorsk in
de republiek Kazachstan
kwam onder een wolk gif
tige rook te liggen, die
door het windstille weer
slechts langzaam oploste.
DDR-minister
mag aanblijven
OOST-BERLIJN De Oostduitse minis
ter van binnenlandse zaken, Peter-Mi
chael Diestel (CDU), heeft gisteravond
een motie van wantrouwen overleefd.
Twintig parlementariërs hadden premier
Lothar de Maizière gevraagd Diestel naar
huis te sturen, omdat deze er niet in is ge
slaagd voormalige Stasi-medewerkers van
regeringsposten te verwijderen. Voor het
eerst werd gisteren ook een minister er
van beschuldigd als informant te hebben
gewerkt voor de voormalige Oostduitse
geheime politie. Werner Fischer, die de
gemeenteraad van Oost-Berlijn adviseerde
over de opheffing van de Stasi, zei dat de
christen-democratische minister Karl-
Hermann Steinberg van milieu (49) voor
de geheime politie heeft gewerkt.
CTIECOMMISSIE VN:
nas
fluiten
^tellingen
Hart
buitenland
>la|
ENTO Meer
'öujnderd Amerikaanse
instellingen
d, waarvan
;1 in Europa, zullen
:omende twee jaar
oedgesloten, zo heeft de
aanse minister van
i, Dick Cheney, gis-
;r klaar d.
jeen bijeenkomst van
treniging van de
jacht in Sacramento
tney dat hij binnen
^-jt maanden zal aan-
C~En welke instellingen
bï- De sluitingen zul-
ctijdig plaatsvinden
terugtrekking van
lanse militairen uit
overeenkomstig een
met de Sovjetunie,
irdvoerder van het
benadrukte dat
in Sacramento had
:n over instellingen
over bases. Volgens
ait'^Flood gaat het bij-
ad om scholen en zie
len op de bases. Af-
e t januari kondigde de
rrel van defensie al de
eei van 86 bases aan,
l. Her veertien in het
lurind, met name in de
mepubliek.
Deze door een vluchteling over
gebouw van Kuwait Airways in
NEW YORK Irak be
gint de gevolgen van het
internationale handelsem
bargo te voelen en binnen
enkele maanden zullen de
sancties de Iraakse bevol
king hevig parten gaan
spelen, zo heeft Maijatta
Rasi, de voorzitter van de
de grens gesmokkelde foto van 6 j
de hoofdstad van Kuwayt.
sanctiecommissie van de
VN-Veiligheidsraad, giste
ren gezegd.
Rasi, de ambassadrice van Fin
land bij de VN, zei dat er aan
wijzingen zijn dat Irak grote
voedselvoorraden heeft opge
slagen, waarvan sommigen
schatten dat ze toereikend zijn
Amerikaanse
onderminister
van
buitenlandse
zaken,
Lawrence
Eagleburger
(linkls), biedt
tevergeefs de
Bush-
videoband aan
aan de Iraakse
ambassadeur
in de VS,
Mohamed al-
Mashat.
foto: anp
voor een jaar. nasi voegde er
aan toe dat Irak voedsel als
wapen gebruikt en buitenlan
ders eten ontzegt. Ondanks de
vermeende voorraden zal Irak
volgens Rasi voor Kerstmis de
gevolgen van het VN-embargo
ondervinden.
Irak heeft de VS gisteren ge
waarschuwd voor terroristi
sche aanslagen, waarmee de
„misdaden" en „beledigingen"
zullen worden gewroken
waaraan Washington zich je
gens de Arabische en islamiti
sche landen schuldig maakt.
De angst voor terroristische
aanslagen is toegenomen om
dat Saddam Husayn onlangs
opriep tot een heilige oorlog
tegen de door de VS geleide
strijdmacht. Ook geestelijk
leidsman Khamenei van Iran
heeft de strijd tegen de buiten
landse troepen in het Golf ge
bied aangemerkt als een ji
had".
Sy:
Syrië heeft gisteren besloten
aartsvijand Saddam Husayn
nu totaal te tergen. Het vluch
telingenprobleem dreigt de or
ganisaties en zeker Jordanië
boven het hoofd te groeien.
Syrië, een van de felste anti-
Israël-landen in het Midden-
rie
Oosten, besloot nu een comple
te tankdivisie van 300 tanks
en 10.000 man naar de Golf te
zenden, die daar zij aan zij
komt met Amerikaanse troe
pen.
Een hoge VN-functionaris
waarschuwde in Genève voor
mogelijke nieuwe enorme gol
ven vluchtelingen uit Irak en
Kuwayt. „Het kunnen er nog
twee miljoen worden, terwijl
van de één miljoen mensen die
tot dusverre al op drift raak
ten, nog niets eens de helft het
gebied heeft kunnen verla
ten", zei prins Sadruddin Aga
Khan.
De VS zouden het toejuichen
als ook hun Europese bondge
noten tanks en gepantserde
personeelsvoertuigen sturen,
die in de woestijn kunnen ope
reren, zei de bevelhebber van
de Amerikaanse troepen in
Saudi-Arabië'. Volgens Nor
man Schwarzkof is de Ameri
kaanse legermacht over twee
maanden op volle sterkte.
NAVO-secretaris-generaal
Manfred Wörner zei tijdens
een bezoek aan Warschau dat
de wereld niet kan rusten
voordat Iraq uit Kuwayt ver
trekt en de gijzelaars vrijlaat.
Weigering
Het plan van de Amerikaanse
president George Bush om
zich via een videoband recht
streeks tot het Iraakse volk te
richten is vertraagd door de
weigering van de Iraakse am
bassadeur in de VS om het
beelmateriaal in ontvangst te
nemen. De Amerikaanse on
derminister van buitenlandse
zaken Lawrence Eagleburger
wilde in het bijzijn van televi
siecamera's een kopie van de
acht minuten durende toe
spraak van Bush aan ambassa
deur Mohamed al-Mashat
overhandigen. De ambassa
deur weigerde echter. Het
Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken besloot
vervolgens de videoband per
koerier naar Baghdad te stu
ren. Al-Mashat zou verzekerd
hebben dat de koerier van het
departement op een visum kan
rekenen. De Iraakse ambassa
deur zei dat zijn weigering
niets met de inhoud van de vi
deo te maken had, maar wel
met de wijze waarop de VS de
beeldband aan Irak wilde
overhandigen.
De Japanse ambassade in Was
hington heeft aangekondigd
dat Tokyo nog eens een mil
jard dollar uittrekt voor logis-
Milji
bij
iljoen binnen
ii Rode Kruis
DEN HAAG Binnen
twee dagen is het saldo van
giro 777 van het Nederland
se Rode Kruis voor hulp
aan vluchtelingen in de
Golfregio bijna vijftig keer
zo groot geworden. Het be
drag op de rekening is toe
genomen van 26.000 gulden
tot 1,2 miljoen gulden. Deze
versnelde toename van de
geldstroom hangt volgens
een Rode-Kruiswoordvoer
der samen met de spotjes
die sinds vrijdagavond via
radio en televisie worden
uitgezonden. Daarvóór
werd alleen hulp gevraagd
via landelijke dagbladen.
Het ministerie van buiten
landse zaken stelde vorige
week 350.000 gulden ter be
schikking. Voor vandaag en
morgen stonden twee
vluchten met hulpgoederen
naar Amman gepland. De
beide zendingen omvatten
een totaal gewicht van
72.242 kilo. Gestuurd wor
den ingeblikte tonijn, mak
reel, sardines, corned beef,
kaas, witte bonen, pakken
melk en 4512 stuks water
zakken (van 15 liter). Twee
weken geleden is er door
het Nederlandse Rode Kruis
al voor een bedrag van 1,3
miljoen gulden verstuurd.
tieke steun aan de door de
Verenigde Staten geleide mul
tinationale, troepenmacht in
het Golfgebied. Daarbij zal Ja
pan twee miljard dollar aan
economische hulp geven aan
landen in de frontlinie, zoals
Egypte, Turkije en Jordanië.
Met deze nieuwe toezeggingen
komt de totale Japansebijdra-
ge op vier miljard dollar, de
grootste financiële steun van
een Amerikaanse bondgenoot,
aldus de ambassade.
Een radarsysteem van Franse
makelij (Thomson CF), dat ge
bruikt wordt door het Saudi-
sche leger, heeft de afgelopen
weken meerdere keren Ame
rikaanse Stealth-bommenwer-
pers waargenomen, die vol
gens het Amerikaanse leger
nagenoeg niet door radar op te
sporen zouden zijn. Het Franse
weekblad L'Express beroept
zich op bronnen die in nauw
contact staan met het Saudi-
sche leger.
1SBURG De
:aanse president
de Klerk heeft
t extra maatrege-
;ekondigd om de
gewelddadighe-
jtoppen die al aan
700 zwarten
njhannesburg het le
ft gekost. Hij zei
riTfvolgende week na
met de regering
veiligheidstroepen
iud ervan bekend
reld van de afgelopen
week heeft ons land in* een
rampzalige draaikolk ge
bracht. Er zijn krachten die
niet willen dat vreedzame on
derhandelingen succes heb
ben", zei De Klerk. „Het nieu
we Zuid-Afrika, dat het doel is
van alle oprechte Zuidafrika
nen, wordt bedreigd door de
huidige gebeurtenissen". In
antwoord op beschuldigingen
dat politie en leger het geweld
aanmoedigen, riep de presi
dent alle politieke leiders op
hun volledige steun te geven
aan regering en troepen om
criminaliteit tegen te gaan en
gezag en orde te handhaven.
De Klerk kwam met zijn ver
klaring rond middernacht na
dat eerder die avond twee ge
wapende zwarte jeugdbendes
in een forenzentrein in Johan
nesburg een slachting hadden
aangericht. Daarbij zijn zeker
dertien passagiers gedood en
honderd anderen verwond.
ANC-leider Nelson Mandela
stelde duistere doodseskaders
verantwoordelijk voor de
moordpartij en zei dat het
Afrikaans Nationaal Congres
de roep van ANC-leden om
wapens moeilijk kan weer
staan. „Ik heb de bevolking
nog nooit zo kwaad gezien",
zei Mandela in een interview
met de BBC.
echtgenote
van ANC-
leider Nelson
Mandela,
bezoekt in het
Natalspruit-
ziekenhuis in
Tokoza
slachtoffers
van de rellen in
Zuid-Afrka.
foto: afp
HET GEHEIM VAN DE TUNNEL
R°b is doodmoe, wanneer hij in Tanger voet aan wal
noifiu snel naar het bureau van majoor Ross. Maar opeens
:ev een hevig geblaf achter zich. Dat moet Skip zijnl Ja, het
-beond, achter in de kleine sportwagen, waarin Marga en
501 drijden. „Rob!" schreeuwt Willy opgewonden, „ben jij
beielijk?" De meisjes hadden het ergste al gevreesd... Ze
Rob snel naar majoor Ross, die direct de film laat ont
wikkelen. „Er zitten twee plaatjes op, die ik niet heb gemaakt",
zegt Rob. Dat klopt, en één foto heeft Mona waarschijnlijk geno
men: het stelt nl. Harries zelf voor. Rogers bekijkt het plaatje
nauwkeurig en mompelt: „Waar heb ik dat gezicht toch méér ge
zien?" Dan-krijgt hij een idee, hij loopt naar een kast en haalt er
een stapel oude Duitse oorlogstijdschriften uit. Dan roept hij
opeens: „Komen jullie's kijken; ik heb iets aardigs gevonden!"
Anti-Mossad-boek mag toch in VS
NEW YORK Een rechtbank in New York heeft gisteren
in hoger beroep de publikatie van een omstreden boek, ge
schreven door een voormalige Israëlische spion, vrijgegeven.
Een dag eerder had een lagere rechter bepaald dat 'By Way
of Deception' over de handelwijze van agenten van de Israë
lische geheime dienst Mossad voorlopig niet mocht worden
gedistribueerd in de VS, omdat het boek levens in gevaar zou
brengen.
De beroepsrechtbank zei echter dat bewijzen voor dit gevaar
ontbraken en een distributieverbod geen zin meer had omdat
het boek al aan diverse winkels is geleverd.
Het gebouw van de voormalige Rijksdag in Berlijn wordt ook van
buiten aangepast aan de Duitse hereniging. foto: epa
DEN HAAG Het CDA
heeft gisteren zijn veront
rusting uitgesproken over
de mogelijkheid dat het
uitnodigingsbeleid voor
de viering van de eenwor
ding van Duitsland be
perkt blijft tot de groten
der aarde.
Tijdens een mondeling overleg
in de Tweede Kamer met
staatssecretaris Dankert van
buitenlandse zaken maakte
CDA-woordvoerder Gualthé-
rie van Weezei, daarin ge
steund door de VVD, duidelijk
dat zeker de EG, maar naar
zijn mening ook de buurlan
den van Duitsland die onder
de Tweede Wereldoorlog heb
ben geleden, op die uitnodi-
gingslijst behoren te staan.
Voor de viering, die gepland
staat op 3 oktober in Berlijn,
zijn tot nu toe alleen de Vere
nigde Staten, de Sovjetunie,
Frankrijk en Groot-Brittannië,
als de voormalige bezettende
mogendheden van Duitsland,
uitgenodigd. Van Weezei, die
sprak van een zeer gevoelige
zaak, liet doorschemeren dat
een verenigd Duitsland er
voor moet waken zich al direct
vanaf het begin als een super
mogendheid te gedragen. De
Bondsrepubliek heeft veel aan
de EG te danken en de afzon
derlijke lidstaten hebben zich
in het algemeen constructief
tegenover de vereniging opge
steld. In zijn antwoord zei
staatssecretaris Dankert dat hij
zich niet kon voorstellen dat
Duitsland de voorzitter van de
EG - op dit moment Italië -
en de voorzitter van de Euro
pese Commissie, Delors, niet
op de lijst zou zetten. Voorts
mag verwacht worden dat mi
nister Van den Broek van bui
tenlandse zaken, die volgende
week maandag zijn Duitse col
lega weer ontmoet, voorzichtig
een eventuele uitnodiging van
Nederland zal aansnijden. Een
woordvoerder van de Duitse
ambassade in Den Haag ver
klaarde dat een definitieve
uitnodigingenlijst volgens hem
op zijn vroegst pas over een
week te verwachten is.
SU-bladen bang voor staatsgreep
MOSKOU De steeds ernstiger crisis in de economie van de
Sovjetunie kan tot een militaire staatsgreep leiden, zo waarschu
wen diverse Sovjetbladen. Het weekblad Moskovskije Novosti
publiceert in haar jongste uitgave zelfs een scenario voor een
militaire staatsgreep. Verwijzend naar informaties uit kringen
van liberale officieren zouden militairen op „een dag X" de
macht willen overnemen.
SVERDLOVSK Tijdens de
landing op .het vliegveld van
Sverdlovsk in de Sovjetunie is
vanochtend een verkeersvlieg
tuig van Aeroflot uit Volgo
grad verongelukt. Daarbij zijn
volgens het persbureau Tass
vier van de 110 inzittenden om
het leven gekomen. Verschei
dene passagiers zijn opgeno
men in ziekenhuizen in Sverd
lovsk, 1500 kilometer ten oos
ten van Moskou. Volgens Tass
had het driemotorige toestel
tijdens de nadering van het
vliegveld Koltsovo te kampen
gekregen met motorstoring. Er
is een onderzoek geopend om
de precieze oorzaak vast te
stellen.
Treinen rijden niet in België
BRUSSEL Het Belgische treinverkeer is vandaag volledig
verlamd als gevolg van een 24-uursstaking. Ook de internatio
nale treinen rijden niet. Het was daardoor in de ochtendspits
drukker dan normaal op de Belgische wegen maar er deden zich
geen grote problemen voor. De stakingen, die gisteravond om
tien uur begon, zijn georganiseerd door de officiële vakbonden
die daarmee een betere cao willen afdwingen. Het buitenlandse
treinverkeer zal vermoedelijk pas vanavond om tien uur weer
op gang komen. Voor maandag en dinsdag staan nog twee 24-
uursstakingen aangekondigd.
BELGRADO Een
schietpartij in de buurt
van het plaatsje Podujevo
in Kosovo heeft gister
avond aan ten minste
twee Albanezen het leven
gekost.
Een Servische politieman
raakte zwaargewond, een col
lega liep lichte verwondingen
op. Vrijwel gelijktijdig maakte
de oppositie in Kosovo wereld
kundig dat leden van het door
Servië ontbonden parlement
in het geheim een nieuwe
grondwet hebben opgesteld.
De provincie krijgt daarin de
finitief de status van een repu
bliek binnen Joegoslavië. Het
vuurgevecht was het eerste in
cident met dodelijke afloop
sinds de Servische autoriteiten
begin juli het parlement van
Kosovo ontbonden en de op
papier nog altijd autonome
grovincie in de praktijk onder
ervisch gezag plaatsten. Ru-
gova sloot gisteren niet uit dat
Servië hem en andere opposi
tieleiders plus leden van het
parlement zal arresteren. Ru-
gova ontkende dat de Albane
zen met een nieuwe grondwet
beoogden een nieuwe onaf
hankelijke staat op te richten.
„Kosovo blijft een onderdeel
van Joegoslavië", zei hij.
