„Ouderen hebben rechtop
studiekostenvergoeding9
Tbr werkt voor bepaalde groepen wèl
„Afschaffen aparthïid onomkeerbaar proces"
Schiphol wil school
vliegtuigtechnici
Voor en nieuw bankje hoefje niet naar de bank.
INLAND
Qeid&iQowujunl
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1990 PAGINA 3
Ïsoek naar handel
en rij-examens
(G Het ministerie van verkeer en
stelt een onderzoek in naar het
»n van het instituut voor rij-exa-
Jl in Voorschoten. Er zou sprake
'eih van handel in examenvragen voor
^e^urs. In september vorig jaar werd
rtefen van staatsexamens voor rij-in-
^eddoor het ministerie overgedragen
ecl\M in Voorschoten. seen jaar
.een evaluatie opgesteld. De VAM
Jn met vier gFote opleidingsinstitu-
ministerie geattendeerd op moge-
ituk bij de examens. Hoewel er niets te
t-mlt, wijzen vermoedens in de rich-
laifenclel in de vragenlijsten. Sommige
rjieouden in hun antwoorden dezelfde
pen gemaakt als die in de antwoor-
ran de VAM voorkwamen.
UTRECHT Er zou in Nederland weten
schappelijk onderzoek gedaan moeten wor
den naar de effecten van tbr (ter beschikking
stellen van de regering) binnen elke specifie
ke groep delinquenten. Aangezien dit onder
zoek nu nog voor vrijwel elke groep ont
breekt, kan er nauwelijks iets zinnigs gezegd
worden over de effecten van tbr.
Dat vindt drs.mr. A. P. de Boer, die vandaag aan de
Katholieke Universiteit van Nijmegen is gepromo
veerd op het proefschrift „Partnerdoding. Een empi
risch forensisch-psychiatrisch onderzoek". De Boer
werkt al twaalf jaar als psychiater bij het Pieter
Baan Centrum (PBC) in Utrecht, de plaats waar elke
misdadiger die ook maar de suggestie wekt geestelijk
niet in orde te zijn, onderzocht wordt vcxdat zijn
rechtszaak plaatsvindt. De adviezen van et PBC
over de mate waarin gestraft moet worderworden
volgens De Boer in bijna 95 procent van dgevallen
door de rechters opgevolgd.
„Het PBC is een unicum in de wereld, hd deze
maand kopit bijvoorbeeld een groep Russehier kij
ken. Het instituut tbr zoals wij dat kennen, omt ook
nergens voor. Maar het wordt pijnlijk als litenlan-
ders gaan vragen naar de wetenschappelijk onder
bouwing van dit Nederlandse justitiële visekaartje.
Na 41 jaar ervaring en meer dan zesduizer rappor
ten ontbreekt vrijwel elk wetenschappeli onder
zoek", aldus de promovendus.
De Boer heeft in 1981 gekozen voor ondeüek naar
partnerdoding, omdat hij een selecte groep innen de
groep geweldsdelinquenten zocht, die vrirel altijd
in aanmerking komt voor tbr. „Ik spreek jg steeds
over tbr, omdat mijn onderzoek zich voornamelijk
afgespeeld heeft voordat in 1988 de wet op de terbe
schikkingstelling veranderd werd. Tegenwoordig
heet het tbs met verpleging (onvoorwaardelijke tbr)
en tbs met aanwijzingen (voorwaardelijke tbr)".
„Uit mijn onderzoek blijkt dat partnerdoders het
heel goed doen nadat zij een gedwongen behandeling
hebben ondergaan. Maar 7 procent wordt opnieuw
veroordeeld, terwijl maar 7 procent opnieuw een
geweldsmisdrijf begaat".
„Dat staat in schrille tegenstelling tot de cijfers van
het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatie
centrum (WODC) dat onlangs met cijfers kwam
waaruit bleek dat maar liefst 55 procent van de de
linquenten na tbr opnieuw in de fout gaat. Het
WODC beweerde dan ook dat tbr niet werkt. Ik be
wijs met dit onderzoek dat tbr voor bepaalde groepen
wèl werkt".
Moordenaar uit VS mag
hier niet worden berecht
DEN HAAG De 36-jarige Amerikaanse mili
tair die op 25 maart 1988 in Amersfoort zijn echt
genote doodde, komt mogelijk vrij.
Hij kan niet in Nederland worden berecht, zo be
paalde de Hoge Raad gisteren in een cassatiebe
roep.
Al eerder werd bekend dat uitlevering aan de VS
niet mogelijk is, zolang de man daar de doodstraf
wacht.
Als de Amerikanen inderdaad de zwaarst denk
bare straf eisen, blijft de militair in Nederland.
Maar zijn zes jaar celstraf geldt dan niet meer, nu
de Hoge Raad vindt dat de Nederlandse justitie
niets over de militair te zeggen heeft.
Het wachten is daarom op de aanklacht van de
Amerikanen, die zelf een gerechtelijk vooronder
zoek doen, dat eind september klaar is. Tot die
tijd blijft de Amerikaan in het huis van bewaring.
ttscheeps
rzoek
Irugs
iriname
G Een spe-
lercheteam van
politie, dat ope-
at jder de naam
een onderzoek
Ie smokkel van
partijen co-
gaat om drugs
oijtt Colombia via
s (f naar Nederland
rscheept.
im een grootscheeps
aldus een woord-
de Haagse politie,
.past bij het onder-
io^justitiële middelen
ik|nder het aftappen
[gesprekken bij het
AwHij zwijgt over een
trokkenheid van
lamse legerleider
>P|
"Onderzoek, waarvan
termijn resultaten
irwacht, begon in
lp jit jaar. Het Haagse
j deed toen een in
loods in het weste-
ïrnjebied van Amster-
ilafcj werd 140 kilo co-
!ir$it Colombia via Su-
napr Nederland was
jjjJi beslag genomen,
i j met die vondst
aanhoudingen ver-
m1aagse politie kwam
enje een straatwaarde
zi^ miljoen gulden, op
ra(»a aanwijzingen uit
B E criminele circuit.
was verpakt in
t 6van een kilo, die
vejaren in 35 balen
id(bonen. De balen
nnp 28 maart in Am-
n met het schip The
®be politie was toen
igte van de lading,
itte af waarheen
vervoerd, om ver-
april de inval te
gebeurde omdat,
ifdinspecteur H.
rge van de Haagse
beleid er niet al-
'ericht om partijen
pl* middelen in be-
vooral om
at Ichter slot en gren
zen. De aanhouding
tomensen in de loods,
st. een 41-jarige Co-
aru advocaat die door
is. als hoofdverdachte
en, was dan ook
begin van het on-
it nu op grote schaal
'tgezet.
GROEIEND AANTAL GRUZE STUDENTEN
HOUTEN Ouderen die
willen studeren worden
gediscrimineerd. Zij heb
ben recht op een studie
kostenvergoeding en een
uitgebreid aanbod van
cursussen op universitei
ten. Dat vindt de landelij
ke vereniging voor Hoger
Onderwijs Voor Ouderen
(HOVO), die vandaag in
Utrecht is opgericht.
'Nooit ophouden met begin
nen' staat er op de eerste pagi
na van de beleidsnota van de
nieuwe vereniging. Voorzitter
J. van Eupen draagt die bood
schap met overtuiging uit. „Ie
dereen heeft recht op levens
lang leren. In onze jeugd wor
den we met onderwijs voorbe
reid op de maatschappij en de
arbeidsmarkt, daarna kunnen
we van werkgevers studiever
lof krijgen of bijscholingscur
sussen volgen. Dat recht houdt
toch niet op bij het pensioen?
Dat is discrimineren op grond
van leeftijd", zegt Van Eupen.
In theorie kunnen ouderen
nagenoeg elke opleiding of
studie volgen die zij maar wil
len, maar in praktijk is de
drempel voor hoger onderwijs
erg hoog. Omdat er geen stu
diekostenregeling bestaat voor
ouderen zijn de collegegelden
voor veel 50-plussers niet op te
brengen. Daarnaast missen
veel ouderen de juiste voor
opleiding en hebben zij vaak
alleen belangstelling voor de
hoofdvakken en niet voor on
dersteunende vakken zoals
statistiek of wiskunde. Tot '88
was het mogelijk om als toe
hoorder alleen naar de colle
ges te gaan die men interes
sant vond maar door bezuini
gingsmaatregelen is dit bijna
niet meer mogelijk. Slecht een
half procent van de studenten
bevolking in het regulier ho
ger onderwijs is dan ook ouder
dan vijtig jaar. Maar de be
langstelling is groot en groeit.
Van Eupen: „Nederland ver
grijst in snel tempo. Door al
lerlei vut-regelingen ga je
eerder tot de groep ouderen
behoren, terwijl de levensver
wachting stijgt. In 2010 zullen
ongeveer drie miljoen Neder
landers (twintig procent) ou
der zijn dan 55-jaar. Als je met
55 jaar uitgewerkt bent, heb je
Voorzitter Van Eupen: „Veel ouderen die vroeger niet de kans
hebben gehad om te studeren of een studie niet hebben afge
maakt, willen dat graag alsnog doen".
gemiddeld dus nog twintig,
dertig jaar voor je. Veel oude
ren die vroeger niet de kans
hebben gehad om te studeren
of een studie niet hebben afge
maakt, willen dat graag alsnog
doen".
Vitaal
Omdat een dagstudie aan de
universiteit voor veel ouderen
onbetaalbaar en onaantrekke
lijk is, worden cursussen gege
ven op een tiental universitei
ten en hogescholen in het
land. Cursussen rechtsgeschie
denis, filosofie, neurose, talen,
Nederlandse letterkunde, ar
chitectuur, sociale gerontolo
gie, Limburgs dialect, geschie
denis van de bijbel, kunst en
religie, etc. Omdat de cursus
sen (tien twaalf dagen) wor
den gegeven door docenten en
gepensioneerde professoren
„die het leuk vinden om leef
tijdsgenoten te onderwijzen",
blijven de kosten beperkt tot
twee- a driehonderd gulden.
Maar het hoger onderwijs aan
ouderen mag en kan niet af
hankelijk zijn van de goedwil
lendheid van docenten en pro
fessoren. De cursussen trek
ken inmiddels zo'n tweedui
zend belangstellenden (meer
vrouwen dan mannen) en Van
Eupen verwacht dat dit aantal
binnen vijf jaar is verdrievou
digd. Maar dan zal er wel sub
sidie moeten komen. Van de
universiteiten en hogescholen
kunnen de ouderen volgens
Van Eupen geen tegemoetko
ming verwachten; „Ze zijn te
veel afgeknepen door Deet-
man". In de veronderstelling
dat studerende ouderen langer
vitaal en zelfstandig blijven
wordt de universiteit van Nij
megen voor vijf jaar gesubsi
dieerd uit het Preventiefonds
Volksgezondheid. Maar ook
dat is volgel Van Eupen geen
oplossing. ït fonds is nooit
toereikend ;enoeg om alle
universiteit» en hogescholen
te subsidiën. Bovendien be
valt het Vi Eupen niet dat
onderwijs vrdt betaald door
ziektekostererzekeraars. „Zij
betalen nievanwege het on
derwijs mae omdat ze er van
uit gaan d; mensen minder
ziek worde en dus minder
kosten".
Investera
De verenigg heeft inmiddels
aangeklopt ij het ministerie
van ondervs en wetenschap
pen maar "ie beschouwt de
cursussen s contractonder
wijs en damoet kostendek
kend zijn. het beroepson
derwijs lukiat inderdaad om
dat bedrijv» meebetalen aan
de diverse opleidingen. Zij
hebben er :lang bij dat hun
bedrijven /orden bemand
door goed tgeleid personeel.
Maar wie zt er waarom geld
investeren i mensen van vijf
tig jaar en <der? Van Eupen:
„De kennis an ouderen komt
van pas inhet vrijwilligers
werk. Er ordt een groot
beroep op ln gedaan als het
gaat om btuursfuncties en
dergelijke, ftar ouderen kun
nen ook de stenschap verder
brengen. Zecunnen door on
derzoekers orden ingescha
keld bij projiten. Niet om jon
geren te vdringen; bereke
ningen latenu al zien dat we
straks kampi met een tekort
aan jongererVerder is het be
langrijk datouderen op de
hoogte blijvi van technolo
gie, gemotived blijven en vi
taal. Als het ;eld van de der
de levensfas als rustperiode
blijft, dan lo< je kans dat ou
deren zich nsr als rustenden
gaan gedrag» en eerder een
beroep zullerioen op de kost
bare zorginstlingen".
De verenigir hoopt dat het
ministerie alsg over de brug
zal komen eriat de cursussen
veel ouderen illen stimuleren
om regulier (derwijs te gaan
volgen. Deelime aan het re
guliere hoge onderwijs zou
betaalbaar Deten worden
door een stuekostenvergoe-
ding, waarva de hoogte af
hankelijk is vi het inkomen,
zoals ook bij ïursubsidie het
geval is.
MONIQU1VAN DE VEN
Roodkapje gehuldigd
Om meer bekendheid aan de gezinsverzorging te geven is gisteren in het pretpark de Efteling een
grote campagne begonnen. Dat gebeurde op de „Dag van de Thuiszorg", die door ongeveer vijf
honderd gezinsverzorgsters uit het hele land werd bijgewoond. „Roodkapje" werd daarbij als
„goede verzorgster van haar grootmoeder" gehuldigd en benoemd tot erelid. In Nederland zijn
ongeveer 100.000 personen in de thuiszorg werkzaam. foto: anp
Trek naar
landelijke
provincies
DEN HAAG De
trek van ouderen van
uit met name Zuid- en
Noord-Holland naar
meer landelijke pro
vincies zal de komen
de jaren alleen maar
toenemen.
Dit komt omdat er steeds
meer beter opgeleide ou
deren komen, die er finan
cieel beter voorstaan dan
eerdere generaties oude
ren. De overheid speelt
met haar beleid nauwe
lijks in op die migratie, zo
stelt W. Revet, de woon-
specialist van de Cosbo, de
overkoepelende organisa
tie van de ouderenbonden
in ons land. „De redenen
om de Randstad te verla
ten voor een meer lande
lijke woonomgeving zijn
legio. De grote steden in
het westen zijn te druk, er
is een gevoel van onveilig
heid, op de flat zijn er wei
nig mogelijkheden, en de
woon- en leef kosten zijn
hoog. Veel ouderen ver
ruilen de flat van zeven
hoog achter voor een klei
ne woning op de begane
grond in een kleinere
plaats," zo stelt Revet.
SCHIPHOL Schiphol
heeft een grote school
voor de opleiding van
vliegtuigtechnici op het
niveau van het middel
baar beroepsondérwijs no
dig.
De school zou volgens het van
daag aan staatssecretaris Wal
lage van onderwijs aangebo
den rapport „Schiphol scho-
len-alliantie, haalbaarheid en
ontwikkeling" zeker duizend
leerlingen kunnen herbergen
en moet per jaar 180 tot 200
vliegtuigtechnici afleveren.
In het rapport, dat is opgesteld
in opdracht van de gemeente
Haarlemmermeer, wordt ver
der gemeld dat aanverwante
technische opleidingen nodig
zijn om aan de personeelsbe
hoefte op Schiphol te voldoen.
Ook in de sfeer van het mid
delbaar economisch admini
stratief onderwijs (meao) is be
hoefte aan een opleiding in de
nabijheid van Schiphol.
De gemeente Haarlemmer
meer speelt via het rapport in
op de problematiek rond de
mts-vliegtuigtechniek „Antho
ny Fokker" in Den Haag. De
Anthony Fokker School
kampt met ruimtegebrek. In
Haarlemmermeer zou de An
thony Fokker School ruimere
huisvesting kunnen vinden.
De op Schiphol gerichte mid
delbare opleidingen zouden in
totaal 1.500 studenten moeten
kunnen opnemen. De kosten
van zo'n project worden ge
schat op 44 miljoen gulden.
Haarlemmermeer speelt in op
de groeiende behoefte aan met
name middelbaar opgeleid
personeel die zich op Schiphol
manifesteert. De gemeente
huisvest nog geen middelbare
beroepsopleiding.
Actie voor kopen van „aardige" aardappel
EMMELOORD Niet alle rassen aardappelen hebben voor hun
teelt grote hoeveelheden milieu-bedreigende bestrijdingsmiddelen
nodig. Dat meent de Vereniging Milieudefensie (VMD), die giste
ren in Emmeloord samen met consumentenorganisaties de actie
„Gifpiepers genoeg gegeten, koop eens een aardige aardappel" be
gon. In de aardappelteelt wordt jaarlijks 14 miljoen kilo aan be
strijdingsmiddelen gebruikt. Onder „aardige" aardappels rekent
VMD de soorten Corine, Doré, Escort en Santé. Het „best" noemt
de organisatie de aardappelen die ecologisch of biologisch zijn ge
teeld. Deze soorten zijn herkenbaar aan een speciaal keurmerk.
subsidiegeld niet voor
fe belasting
1 Minister Kok van financiën vindt dat het geld
;el wordt verdiend door te korten op subsidies moet
jbruikt om het financieringstekort te verminderen,
ii de bedoeling dat geld te gebruiken voor een belas
ing. Kok zei vanochtend voor de VAR A-radio dat nog
len bekeken of mensen met een minimum-inkomen
je moeten krijgen als hun subsidie eventueel wegvalt,
iprbeeld de huursubsidie. De minister vindt dat men-
1 op achteruit mogen gaan. Het kabinet besloot giste
ler kritisch onderzoek in te stellen naar de noodzaak
rtig miljard gulden die het rijk jaarlijks aan subsidies
VVD had om een dergelijk onderzoek gevraagd.
/ordt met 70 min gekort
Minister Ritzen en staatssecretaris Wallage van
villen volgens bronnen buiten het ministerie volgend
'g miljoen gulden bezuinigen op het middelbaar be-
vijs (mbo) en het leerlingwezen.
jlslieden maken hun voornemen waarschijnlijk op
I bekend. De bezuiniging van 70 miljoen is één van de
jjt een pakket van maatregelen dat dan wordt gepu-
titzen en Wallage willen 45 miljoen gulden bezuinigen
felijke opleidingsorganen voor het leerlingwezen, waar
een opleiding in een bedrijf krijgen,
pit een subsidie van vijf miljoen voor overleg tussen
én bedrijfsleven te vervallen, is de door Wallage be-
miljoen gulden voor vernieuwing in het mbo van ta
len enkele kleinere maatregelen tien miljoen aan be-
i opleveren.
en zijn er van overtuigd dat de twee dinsdag of vlak
d maken dat de komende jaren minstens 200 miljoen
inigd op het beroepsonderwijs.
SCHIPHOL Volgens
CDA'er Aarts zijn alle leden
van de kamerdelegatie met
wie hij vandaag terugkeerde
van een bezoek aan Zuid-Afri-
ka het erover eens dat de af
schaffing van de apartheid een
onomkeerbaar proces is. De le
den kunnen instemmen met
de manier waarop het land be
zig is een non-raciale demo
cratie te worden, al zal het
volgens de kamerleden nog
lang duren voordat het daad
werkelijk zover is.
De kamerleden verschillen
volgens Aarts wel van mening
over de vraag of de economi
sche sancties moeten worden
opgeheven. Pas over enkele
maanden zullen de leden na
mens hun fracties daarover in
de Kamer hun standpunten
uiteenzetten. CDA en PvdA
verschillen op dit punt van
mening. Er is al een wetsont
werp ingediend die nieuwe in
vesteringen in Zuid-Afrika
zou moeten regelen, maar bei
de partijen hebben besloten
dat voorlopig maar niet te be
handelen.
Zeker is al wel, dat er voorlo
pig geen cultureel akkoord
met Zuid-Afrika komt. Daar
van kan pas sprake zijn als er
een democratisch gekozen re
gering is. Wel is men voor het
onderhouden van culturele
contacten. CDA'er De Hoop
Scheffer zei deze week tijdens
het bezoek de tijd rijp te ach
ten voor een vsoepeling van
de boycot. De positiepartijen
D66 en GroerLinks voelen
daar vooralsnopchter weinig
voor. Volgens arts gaan de
leden van de degatie wel ak
koord met eei versoepeling
van het visumbeid, voor on
der andere de qvissleing van
studenten.
Tijdens het bezk aan presi
dent De Klerk ;bben de ka
merleden hun jchuw uitge
sproken over hegeweld. „Dat
moet op alle molijke manie
ren worden besïden. Alleen
al in één weeked dat wij er
waren, vielen t vijftig do
den", aldus Aart;,Wij hebben
gezegd de situie menson
waardig te vinde'.
De uit Zuid-Afrika teruggekeerde kamerleden vanmorgen tijdens een persconferentie op Schiphol.
Van links naar rechts: D.Eisma (D66), F.Weisglas (VVD), H.Aarts (CDA) en J.Verspaget (PvdA).foto:
anp
Wetenschappelijke samenwerking met Sovjetunie
AMSTERDAM De presi
denten van de Nederlandse en
Russische Academies van We
tenschappen hebben vanmor
gen in Moskou een overeen
komst voor wetenschappelijke
samenwerking ondertekend,
aldus een mededeling van de
Koninklijke Nederlandse Aka-
demie van Wetenschappen
(KNAW) in Amsterdam. De
samenwerking houdt in dat
Nederlandse wetenschappelijk
onderzoekers voor korte ver
blijven naar de Sovjet-Unie
kunnen gaan, terwijl omge
keerd Russische wetenschaps
beoefenaren Nederlandse in
stellingen kunnen komen be
zoeken.
door WILLEM RUSTIER
(ADVERTENTIE)
Grandfoulards.andbedrukt. Van 100% katoen. Keuze uit diverse dessins en kleuren. Voor over een
bank of stoel of gebruiken als tafelkleed wandkleed of bedsprei.
Circa 220x270 Van JfT,- voor
- 't Wordt steeds leuker bij V&D. -
Aanbiedingen geldig t/m zadag 22 september of zolang de voorraad strekt
Nieuw middel
tegen brandend
maagzuur
UTRECHT Het nieuwe
middel tegen brandend maag
zuur, omeprazol blijkt goed te
helpen. Hetgeneest in negentig
procent van de gevallen zeer
ernstige slokdarmonstekingen.
Gastro-enteroloog E. Klinken
berg-Knol, die vrijdag op haar
onderzoek aan de Vrije Uni
versiteit Amsterdam promo
veert, volgde vier jaar lang 112
patiënten met brandend maag
zuur. Driekwart van hen was
op geen enkele andere manier
meer te helpen. Brandend
maagzuur ontstaat door slecht
functioneren van de sluitspier
tussen maag en slokdarm.
Daardoor komt een deel van
de maaginhoud in de slokdarm
terug. Dit zure goedje irriteert
de slokdarm en veroorzaakt
ontstekingen. Het middel ome
prazol onderdrukt de maag-
zuurproduktie en heeft verder
geen enkele bijwerking.