finale
Nr.35
Ruitenpuzzel
m
m
w
ZATERDAG 8 SEPTEMBER 1990 PAGINi
Oplossing vorige puzzel
De winnaars van puzzel nr. 34 zijn:
J. Wansink, Potgieterlaan 4, 2394 VE
Hazerswoude.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 35 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 112300 AA Leiden.
Rondom de genummerde vakjes die
nen woorden van vier letters van na
volgende betekenis te worden inge
vuld. Alle antwoorden lezen in de
richting van de wijzers van de klok.
De beginletter van het eerste antwoord
komt in het vakje boven het cijfer 1.
Het vakje waarin de beginletter van de
overige antwoorden komt, dient door
combinatie met de letters van de om
ringende antwoorden te worden vast
gesteld. Bij juiste oplossing vormen de
letters op de buitenrand - te beginnen
met de letter boven het cijfer 1 en ver
der gaande in de richting van de wij
zers van de klok - een spreekwoord.
Deel van een theepot.
Tijdvak van 100 jaren.
Loods bij bouwwerken.
Sportploeg.
Advies.
Engelse lengtemaat.
Eer bewijzen.
Zwaardwalvis.
Hoefijzervormig staafje.
In zee vooruitstekende hoge
landpunt.
Apparaat tot het opzamelen van
elektrische energie.
Tweestemmig gezang.
Ambtskleed van een rechter.
Strijdperk voor boksers.
Sierspeld.
Bruinachtige verfstof.
Jong persoon.
Zonder hoofdhaar.
Bezieldheid.
Ongeschonden.
Zetel van overtuiging.
Staat in de VS.
Europeaan.
Onsierlijk van vorm.
Overblijvend teken -van een vlek in
en stof.
Fijn, licht weefsel.
27. Oorsieraad.
28. Houding, stand.
29. Vogel.
30. Heideplant.
Acties in de vierde hand
De laatste tijd hebben we wat spellen
van Louk Verhees (jr) en Ed Hoogen-
kamp uit Deauville laten zien.
We hebben daar als conclusie uit kun
nen halen dat scherp bieden alleen maar
zin heeft wanneer daar aansluitend ook
een sterk speelplan op losgelaten wordt,
want scherp bieden en matig afspelen is
een puntenverslindende combinatie.
In de finale tegen Polen had Louk Ver
hees (zuid) een ruitjespak:
8
A 8
A 10 876432
*A6
Zuid is gever en OW zijn kwetsbaar.
Wat te openen als zuid (viertallen).
Louk koos voor 1 ruiten en toen volgde
ZUID WEST
1 Ru pas
3 Ru 4 Sch
overige kleuren.
Wat nu?
Louk Verhees redeneerde als volgt: "Als
partner 4 schoppen niet kan doubleren,
zal hij wel iets in ruiten hebben", en
bood 5 ruiten. Liever -100 dan -420 (of -
590) zal ook wel een overweging zijn ge
weest.
West doubleerde en startte met
schoppenaas.
NOORD
H 6 3
V 9 7 6 4 3 2
H B
B 8
ZUID
8
V A 8
A 10 876432
A 6
Minister vertelt hoe postzegel
gebruikt moet worden
De minister van financiën liet in 1851
een heuse handleiding maken voor het
gebruik van postzegels. „Ja, tegenwoor
dig lijkt dat wat vreemd. Maar vergeet
niet dat die mensen in dat jaar niet wis
ten wat een postzegel was", vertelt René
Hillesum, veilingmeester.
Die ministeriële handleiding (inzet 100
gulden) vormt één van de hoogtepunten
van de tweede veiling op 22 september
van Boekenland uit Vlaardingen, het be
drijf van Hillesum. De enige Nederland
se filatelistische veiling die geen postze
gels in de aanbieding heeft.
„Nederland raakt steeds meer geïnteres
seerd in filatelistische boekwerken", ver
telt Hillesum. Wordt ook hoog tijd vol
gens hem omdat in het buitenland al
veel meer gebruikt wordt gemaakt van
oude geschriften om nóg meer te weten
te komen over filatelie. Voor de veiling
betekent die grotere interesse meer ka
vels (en daardoor meer provisie).
Het heeft ook tot gevolg dat de prijzen
stijgen van brochures, met de pen of ty
pemachine gemaakte manuscripten en
boeken. Desondanks worden sommige
zeldzame kavels volgens Hillesum nog
„bespottelijk" laag ingezet zoals die zeer
mooie éerste uitgave van de NVPH-ca-
talogus uit 1934 (inzet 60 gulden) en de
„nog zeldzamere" eerste junior-NVPH
die met drie tientjes wordt ingezet.
Bij de totaal 1470 kavels zit ook het
handgeschreven manuscript van J.P.
Traanberg met de titel 'Aantekeningen
over de afstempelingen van Nederland
en koloniën'. Van dat filatelistisch hoog
standje is er maar één in Nederland. In
zet: 200 gulden.
STIJGEND
De tweede veiling heeft direct een record
aantal kavels met die 1470, dat zijn er
een slordige 400 meer dan de eerste. Hil
lesum verwacht dat er jaarlijks minstens
twee veilingen met filatelistische litera
tuur komen van Boekenland. De eerste
veiling bracht overigens totaal zo'n 20
mille op, dat is twee tientjes per kavel.
Het is haast niet zo gek te noemen of het
onderwerp wordt 'op schrift' op de vei
ling aangeboden. Dat is ook de kracht
van de veiling. Hillesum: „Een verzame
laar die een boekje nodig heeft over
kleinrondstempels kan dat bij ons als
apart kavel vinden, bij Van Dieren (een
in postzegels gespecialiseerd veilinghuis
red.) zit dat ergens tussen ander materi
aal in een verhuisdoos".
Zo'n 60 procent van het geschreven ma
teriaal betreft informatie over Neder
landse postzegels, de rest gaat over het
buitenland. Omdat deels van het aanbod
de nalatenschap betreft van de bekende
filatelist Jan Dekker zitten daarbij
hoogst interessante boeken bij, daaron
der Dees West-Indië en Scandinavië.
De mensen die inleveren zijn volgens
Hillesum in drie categoriën onder te de
len. Het gaat om nalatenschappen, ver
zamelaars die om welke reden dan ook
stoppen met hun hobby en filatelisten
die een deel van hun collectie (waaron
der de boeken) opruimen om plaats
en/of geld vrij te maken voor de over
blijvende filatelistische gebieden. Omdat
op die manier de halers van oud-papier
buiten schot blijven spreekt Hillesum
van een volledige „recycling".
CATALOGI
Wereldwijd zijn er vele duizenden boek
werken en andere publicaties over filate
lie. De eerste postzegelcatalogus laat pre
cies 973 zegels op zich wachten tot de
uitgifte in 1861. Het gaat om de uitgave
'Timbres-Poste' uit 1861 van opnieuw
een Fransman: Oscar Berger-Levrault.
Het eerste postzegelalbum is 22 jaar na
de eerste postzegel (Penny Black) ver
schenen, zo meldt het Groot Guiness
Postzegelboek (isbn: 90-245-0854-1). Het
gaat om een album van H. Justin Lallier
die vanuit Parijs een editie voor Frank
rijk, Engeland en Duitsland maakte. Het
eerste Nederlandse album is van W.F.
Dannefelser uit Utrecht. In het PTT-
Museum staat zo'n oud album. Daar is
goed aan te zien dat de landen in die
eerste tientallen jaren nog mondjesmaat
zegels uitgeven. Later verschenen er nog
talloze andere albums in diverse maten,
soorten en kleuren. Tegenwoordig is
voor elk land of thema een album be
schikbaar. In de eersten moeten de ze
gels geplakt worden, later ontstaat het
insteekalbum terwijl klemstroken na de
Tweede Wereldoorlog massaal opko
men. In Nederland groeit het Deventer
bedrijf Davo - als enige - uit tot een in
ternationaal opererend bedrijf. Europees
gezien zijn de Duitse bedrijven echter de
grootste en sterkste.
Kijkdagen: vrijdag 21 september van ne
gen tot vijf uur en zaterdag van negen
uur tot half vier op het kantoor van Boe
kenland, Galgkade 3, 3133 KN Vlaar
dingen.
Ladderwedstrijd
Na de gebruikelijke zomerstop, wil ik in
deze rubriek weer starten met de ladder
wedstrijd. Alvorens u de eerste vraag
stukken van het nieuwe seizoen voor te,
leggen, eerst nog de oplossingen van de
slotronde van het seizoen 1989/1990:
33. (Van den Boogaard) 1.39-34 28x30;
2.44-39 24x44; 3.50x39 31x42; 4.47x38
36x47; 5.39-34 47x40; 6.45x12 17x8;
7.26x28 met oppositiewinst.
34. (Van den Boogaard) 1.28-23 31x22;
2.23-19 14x23; 3.32-28 23x32; 4.38x18
12x23; 5.46-41 36x47; 6.48-42 47x40;
7.33-29 34x43; 8.45x1 23x34; 9.1x40
35x44; 10.50x48 met opnieuw oppositie.
De heer Christiaans uit Zutphen merkt
bij dit vraagstuk op dat wit ook kan win
nen door de zet 1.27-22! te spelen. Om
dat dan 1 ...9-13; 2.22x2 31-37; 3.32x41
36x47 vermoedelijk verloren is voor
zwart, en op de reaktie 1...35-40; 2.22x4
40x49 nog eens 3.32-27 31x22; 4.28x8
volgt, draait het om 1...7-11 en 1... 17-21.
Met de volgende fraaie varianten laat de
heer Christiaans zien dat wit ook dan
kan winnen:
- 1...7-11; 2.33-29! 34x23; 3.28x10
17x37; 4.38-32 37x28; 5.39-33 28x39;
6.43x3 met gewonnen eindspel.
- 117-212. 22-18 12x23; 3.28x10 9-
14; 4.10x19 en nu:
4...31-37; 5.32x41 36x47; 6.19-13! 8x19;
7.33-28 47x6; 8.45-40 34x45; 9.39-33
6x39; 10.42x23 met winst.
4...8-13; 5.19x8 31-37; 6.32x41 36x47;
7.45-40! 34x45; 8.39-34 30x28; 9.8-2
47x24 (nog de beste) 10.2x30 35x24 weer
is het uit. Een bijzonder mooi geheel!
35. (Prins) 1.37-32 36x47; 2.32-27
22x31; 3.33-28 23x32; 4.38x36 47x49;
5.36-31 26x37; 6.48-42 37x48; 7.34-30
25x43; 8.44-39 43x34; 9.40x20 14x25;
10.50-44 49x40; 11.45x34 48x30;
12.35x4+.
36. (Prins) 1.34-30 26x46; 2.39-34
35x34; 3.34-29 23x34; 4.40x7 11x2; 5.47-
41 36x29; 6.27-21 16x38; 7.48-43 38x40;
8.45x5 46x23; 9.5x6 (dreigt 6-1) 13-18;
10.6x22 en wit wint door met zijn dam
op de diagonaal 4/367 te blijven.
Na deze ronde is de stand als volgt:
1. Pruijs, Emmeloord 323; 2. Van den
3. VAN DEN BOOGAARD
4. VAN DEN BOOGAARD
Brink, Heerde 288.5; 3. Cloosterman,
Schipluiden 279; 4. Visser, Deventer
259.5; 5. Knotters, Zwolle 240.5; 6. De
ters, Deventer 218; 7. Van de Beek, Wij-
he 206.5; 8. Stoelwinder, Apeldoorn
184.5; 9. Huisjes, Gorssel 182; 10. Chris
tiaans, Zutphen 155; 11. Schokker, Olde-
markt 154.5; 12. Alfring, Beerta 142.5;
13. Lelieveld, leidschendam 139; 14.
Ten Kate, Zwolle 135; 15. Groenenberg,
Amersfoort 131.5; 6. Heuveling, Emme
loord 124.5; 17. Haijtink, Brummen 117;
18. Nieuwenhof, Wapenveld 111.5; 19.
Lamberts, Brummen 100; 20. Van Os,
Ermelo 94; 21. Adam, Putten 87; 22.
Van Ooijen, Eerbeek 72; 23. Van de
Beek, Apeldoorn 71.5; 24. Hoe vers,
Zutphen 69.5; 25. Hoogendoorn, Leus
den 96.5. Winnaar is dus geworden de
heer Pruijs uit Emmeloord. Van harte
gefeliciteerd, u kunt uw prijs tegemoet-
zien.
Dan nu de vraagstukken van de eerste
ronde. Wellicht ten overvloede vermeld
ik bij dit nieuwe begin nog dat iedereen
te allen tijde aan deze ladderwedstrijd
mee kan gaan doen.
De cijferstanden:
1. Prins
Zwart: 7, 10, 17, 18, 19, 20, 22, 24, 25,
26 en 27.
Wit: 29, 31, 33, 34, 35, 37, 38, 42, 43, 46
en 47.
2. Prins
Zwart: 7, 9, 12, 13, 15, 16, 18, 19, 22, 23
en 36.
Wit: 21, 25, 29, 30, 34, 38, 39, 40, 47, 48
en 49.
3. Van den
Zwart (10): 1, T, 11, 12, 13, 18, 19, 20,
24 en 28.
Wit (11): 16, 22, 26, 27, 30, 33, 34, 35,
37, 43 en 45.
De combinatie resulteert in een eindspel
van Schut, dat lastiger is dan het er op
het eerste gezicht uitziet.
4. Van den Boogaard
Zwart (8): 6, 7, 8, 9, 13, 19, 20 en 30
Wit (9): 16, 18, 21, 22, 32, 33, 38, 40 en
47.
Hier heeft de auteur eveneens een pittig
eindspel van L. Schut bewerkt.
De oplossingen weer binnen vier weken
naar mijn adres:
W. v.d. Kooij, Maaspoortweg 137, 5235
KC Den Bosch.
In slag twee volgde hartenvrouw rder
het aas. Hoe verder? Wanneer (uur
Verhees met 5 ruiten zou hebbenlherc
pend, had hij niet de informatie {jja£
waar hij nu over beschikte: oosts dhen
butie en wests strafdoublet. nidc
Hij vervolgde met ruiten naar de jkel
en haalde daarmee 11 slagen alsmet po]
!UWf
;le 1
impen binnenboord!
Zo lag dit spel:
flote
z/ow
NOORD
4
H 6 3
9 7 6 4 3 2
H B
B 8
WEST
OOST
A 10 9
7
4 V B 5 4 2
V B 5
H 10
V 9 5
-
V 9 5
4 H 10 7.4 3
ZUID
8 S
A 8
A 10 8 7 6 4 3
A 6
NI
4 schoppen is onverliesbaar, dus 5 n .1.
is evengoed een goede actie. Wanne
het dan nog maakt ook...
ACTIES IN DE VIERDE HAND f
Oosts 2 ruiten, waarmee hij een
kleurenspel aangeeft, is een alleraari
terrein van de biedtheorie. Wannej
bijvoorbeeld kijkt in 'TNT and comy
tive bidding' van Payne Amsljr
wordt daar een heel hoofdstuk aai!"
wijd.
Dit. is het biedbegin:
WEST
SP
f
Wat betekenen nu bijvoorbeeld doi
en 1 SA?
En 2 Ru en 2 Ha?
Een tweekleurenspel kan mooi iijQ.
kleur van de vijand worden getooiu
Ru kan dan wijzen op meer klavers'y
schoppen en 2 Ha toont in ieder jP
meer schoppens. In deze situatie git i
Payne Amsbury met een doublet reel
(niet sterk) tweekleurenspel aan. Mfrrz(
delijke handen adviseren ze 1 SA i up
Ru 2 Ha.
Met sterke handen bijvoorbeeld 2 Sv
Wanneer de antwoordende hand 1 in
i.p.v. 1 Ha biedt, wordt het weer le 1
anders: er
Nu geven doublet en 1 SA een 3-j 1S
renhand aan (kort in klaver!) met v.e'
pectievelijk een vijf- en een vierf 1S
schoppen en doorgaans 4 3 in de ,°P
kleuren. Partner kan dan zeer snel <P_[i
zien of en zo ja, hoe er
moet worden.
ZUID
1 KJ
2 KJ
ocd d'
pasvan
w
en dan heeft oost het veel moeilijke^er
zijn actie te bepalen met bijvoorlj he
een 5341! Het voordeel van deze [ion
ventie is dat geenszins wordt uitgeslukk
om in schoppen te gaan spelen! nde
st.
Stel dat je als oost lak
A B 8 3
f H 10 4 3
9 7 3
4 3
2UID
1 KJ
2 KJ
hebt. Dan wil je zulks toch wel aan ^er
ner overbrieven. Lei
^a- ma c
NOORD oof ge
1 Sch pas^_
pas
is de schoppenkleur als speelkleuL-*
vrijwel uitgesloten.
heeft partner west een perfect overig
en kan hij met bijvoorbeeld: ^ej.
zijl
V 10 5 h-n
'B9 ie r
een goede beslissing nemen.
hinj
teger
Engels Schaak
Zo'n twintig jaar geleden speelde een
Nederlands tiental jaarlijks wedstrijden
tegen een Engels team. Hoewel we die
matches soms verloren, waren velen er
van overtuigd dat ons land sterkere spe
lers had. Over de oorzaken kan men gis
sen, maar Engeland is daarna uitge
groeid tot een schaaknatie die alleen in
Rusland hun duidelijk meerdere moet
erkennen. Vier topgrootmeesters, Speel
man, Short, Miles, Nunn en een groot
aantal sterke (groot)meesters maken bij
voorbeeld ons land kansloos in onderlin
ge krachtmetingen.
Vorige week was bijna de gehele Engelse
top aanwezig in het Engels kampioen
schap. Men speelde elf ronden Zwitsers
systeem met vierenzeventig deelnemers.
Een toernooivorm die niet ideaal is,
daar iedereen verschillende tegenstan
ders krijgt, maar wel geschikt om de
sterkste aan te wijzen. Dit jaar was dat
verrassend Jim Plaskett (ELO: 2445), die
met negen punten de grote favorieten
achter zich liet.
Veel Engelse spelers hebben de neiging
normale hoofdvarianten te ontwijken.
Misschien uit luiheid, maar het geeft wel
originele partijen te zien. Het ergste
voorbeeld daarvan is Michael Basman,
oordeel zelf over de volgende partij.
BIBBY BASMAN
Onregelmatig.
I.e4 h6?! 2.d4 a6?! 3.f4
Als we niet beter zouden weten zou men
denken dat de zwartspeler net de loop
der stukken machtig is.
3...C5 4.Pf3 g5!?
Als beide partijen normaal verder zou
den ontwikkelen, is wit, door het sterke
centrum, in het voordeel. Zwart moet
daarom in troebel water blijven vissen.
5.fxg5 hxg5 6.Lxg5 Lg7 7.Pc3 cxd4
8.Pxd4 Pc6 9.Pxc6 bxcö 10.Lc4? Db6
II.Lb3.
DIAGRAM 2.
Graag zou ik Kasparov eens tegen dit sy
steem zien spelen om de incorrectheid
daarvan aan te tónen. Wit lukt dat in
deze partij zeker niet.
ll...Txh2! 12.Txh2 Dgl+ 13.Kd2 Dxh2
14.DI3 Dd6+ 15.Ke2 Dg6 16.Le3 a5
17.Tdl Lxc3 18.bxc3 a4 19.Lc4 d5
20.Lxd5 cxd5.
Wit gaf het op.
De volgende fragmenten uit het
kampioenschap zal ik in opgavevorm ge
ven.
9
1
n
H
i
i
B
m
3
0
ia
B
8
CAVENDISH MARSH
Stelling na de 19de zet van zwart.
Zie diagram 1.
Na welke zet gaf zwart het op?
SPEELMAN WELLS
Stelling na de 25ste zet van zwart.
Zie diagram 2.
Probeer aan te geven hoe wit moet profi
teren van zijn aktieve stukkenopstelling.
LITTLEWOOD KUMARAN
Stelling na de 18de zet van zwart.
Zie diagram 3.
Alle witte stukken staan gericht op de
zwarte koning, maar kan wit ook iets
ondernemen?
COOPER MUIR
Stelling na de 16de zet van wit.
Zie diagram 4.
Nu alleen nog rokeren, moet wit gedacht
hebben. Waarom ging dat niet door?
OPLOSSINGEN:
1. 20.Te7! en na 20...Dxe7 leidt
21.Dd3+ tot mat.
Dg7 29.Db3 Td7 30.Ld2! De
van het kwaliteitsoffer, de diagoi1
al-h8 is dodelijk verzwakt. 3»-^
Td4 32.Pf3 c5 33.Td2 Tad8 34.D 1011
Zwart gaf het op.
3. 19.Pxf6+! gxf6 20.Lxf4 Dxf4 21.t)Y
Dd2 22.Tg4+.
Zwart gaf het op.
4. 16...Tc8! en wit gaf het op len
r pi
Corr. adres: Leo Hofland, C. FockslFde-
113, 2613 DE Delft. ovei
'£eid6c6ou4ant
