Tnnï
•pslagplaatsen van klein
hemisch afval puilen uit
«v
Teleurstelling over
misser prof. Buck
rjLinderontvoering
ipter bestreden
tweeds koningspaar
ezoekt Nederland
NENLAND
CeidócSommit
VRIJDAG 31 AUGUSTUS 1990 PAGINA 3
HAAG Bij het ministerie van jusititie gaat
if morgen een speciale instantie zich bezighou-
enfmet gevallen van internationale kinderontvoe-
Het gaat daarbij meestal om een kind dat
de ene ouder bij de andere is weggehaald en
het buitenland is meegenomen zonder toe-
ning of in strijd met bestaande afspraken,
jf morgen treden in ons land twee verdragen
jerking die als doel hebben deze vorm van kin-
ntvoering tegen te gaan. Bij die verdragen zijn
jveer 25 verschillende landen van zowel bin-
als buiten Europa aangesloten, aldus het mi-
1 rie van justitie. Onder de ondertekenaars van
jrdagen zijn geen Islamistische landen als Tur
en Marokko. Ontvoeringen naar deze landen
in vaak de meeste problemen op.
Winkels moeten meehelpen
in strijd tegen graffiti
DEN HAAG In winkels waar verfspuitbussen worden ver
kocht moeten betere maatregelen worden genomen ter voorko
ming van diefstal van deze spuitbuissen. Daarmee kunnen de
winkeliers een belangrijk aandeel leveren aan de vermindering
van graffiti. Een werkgroep van het Landelijk Bureau Voorko
ming Misdrijven en de 'Halt-bureaus' is tot deze conclusie geko
men na een onderzoek naar het verschijnsel graffiti. De schade
als gevolg van graffiti bedraagt in Nederland momenteel circa
25 miljoen gulden per jaar. Daarin zit niet alleen het schoonma
ken van bekladde muren begrepen maar ook de diefstal van
verfspuitbussen. Gebleken is namelijk dat graffiti meestal wordt
bedreven met gestolen spuitbussen. Volgens de werkgroep zal
het bekladden van muren, deuren en schuttingen dan ook aan
zienlijk kunnen afnemen als winkeliers hun verfspuitbussen be
ter tegen diefstal beschermen. Tot nu toe heeft nog maar zeven
procent van de grootwinkelbedrijven en handelaren in verf en
lak iets aan diefstalpreventie gedaan.
Twaalf jaar geëist in
moordzaak vioolbouwer
AMSTERDAM Procureur-generaal mr. C.P.T.
Fehmers heeft gisteren in hoger beroep bij het ge
rechtshof in Amsterdam gevangenisstraffen van drie
tot twaalf jaar geëist tegen vijf mannen wegens hun
aandeel in de overval op en het doodschieten van
vioolbouwer B.M. Möller. Dat gebeurde juni vorig
jaar. De procureur-generaal eiste tegen de 26-jarige
B. een gevangenisstraf van twaalf jaar en tbs wegens
poging tot doodslag. Eerder dit jaar veroordeelde de
rechtbank B. tot vijf jaar cel en tbs. De officier van
justitie had ook twaalf jaar en tbs geëist. Tegen een
tweede verdachte, de 33-jarige H.J., eiste de procu
reur-generaal een gevangenisstraf van twaalf jaar.
Ook deze strafmaat is conform de eis van de officier
van justitie. De rechtbank in Amsterdam legde de
man destijds een gevangenisstraf van tien jaar op.
Tegen de drie andere verdachten werd drie, vijf en
negen jaar cel geëist.
Bestuurskundige kraakt
Rotterdams Heijplaatbeleid
ROTTERDAM Het College van B en W
van Rotterdam had zijn onvermogen op het
gebied van beleidsmanagement op de bevol
king van Heijplaat afgewenteld, als het had
vastgehouden aan zijn voornemen tot sloop.
Tot deze conclusie komt de bestuurskundige
dr. A.H. Peterse van de Rijksuniversiteit in
Leiden in een rapport in opdracht van de be
woners van dit tuindorpje.
Heijplaat mag blijven, nu het college deze
week een ommezwaai maakte van sloop op
termijn naar behoud.
Peterse vindt het niveau van de politieke
oordeelsvorming van het college zo laag, dat
hij gelooft dat dat niet op korte termijn ver
beterd kan worden.
Volgens hem besloot het college tot sloop om
te voorkomen dat ambtelijke diensten elkaar
in de haren zouden vliegen.
Zomer was warm,
zonnig en droog
DE BILT De zomer van dit jaar tel
de maar liefst 27 zomerse dagen van
ten minste 25 graden en 3 tropische
dagen (ten minste 30 graden). Gemid
deld komen in deze periode 13 zomerse
en 2 tropische dagen voor, zo blijkt uit
een overzicht van het KNMI. De zo
mer, -die meteorologisch gezien van
juni tot en met augustus loopt, was
deze keer nogal droog. Gemiddeld
werd over het land iets meer dan 150
millimeter regen afgetapt, de laatste
jaren kwam dit gemiddelde uit op cir
ca 225 millimeter. Op 4 augustus steeg
de thermometer in De Bilt tot 35,3 gra
den Celsius, de hoogste waarde sinds
de zomer van 1947, toen op 27 juni het
kwik 36,8 graden bereikte.
ILIEUBEWUSTZIJN OVERVALT AFVALVERWERKING
HAAG De inza-
Idepots voor klein che-
;h afval puilen uit. Als
ministerie niet snel
grote opslagplaats ter
;hikking stelt, kunnen
inzamelaars geen che-
,'h afval meer aanne-
5 het zo doorgaat, kunnen
"e tent over twee maanden
zegt G. Kuipers van
>eldorp in Lichtenvoorde,
seldorp is één van de ze-
kien bedrijven die in Fïe-
jand chemisch afval inza-
van huishoudens, ge-
|nten en bedrijven. Alle-
van het chemisch afval
achterblijft bij het fanatis-
jwaarmee huishoudens bat-
<jjen, verfresten, medicijnen
ipuitbussen inleveren,
hadden bij de start van
campagne enkele jaren
len niet verwacht dat de
ms van huishoudens zo
jt zou zijn", zegt een
[voerder van het minis-
van milieu. In anderhalf
tijd is de hoeveelheid in
gezameld klein chemische af
val per huishouden vervijf
voudigd. Eind '88 hield een
huishouden nog slechts een
halve kilo gif apart per jaar,
nu 2,5 kilo. Actieve voorlich
tingscampagnes van met name
gemeenten, doordachte inza
melsystemen en een groeiend
milieubewustzijn hebben de
gescheiden inzameling tot een
succes gemaakt. Zo'n groot
succes dat de Afval Verwer
king Rijnmond (AVR) het
aanbod absoluut niet aan kan.
Omdat de regering heeft be
sloten Nederlands gif niet lan
ger in het buitenland (met
name het Oostduitse Schön-
berg) te dumpen, is Nederland
aangewezen op de AVR, die
met twee ovens niet meer dan
10.000 ton chemisch afval per
jaar kan verbranden. De bouw
van een derde oven staat op
het programma, maar die is
niet voor 1993 gereed. Daar
naast wordt volgend jaar in
Wierden een fabriek geopend
die batterijen verwerkt en
wacht de Afvalstoffen Termi
nal Moerdijk (ATM) voor toe
stemming voor de bouw van
een fabriek die verfresten ver
werkt.
Maar als inzamelaars van che
misch afval moeten wachten
op het moment dat de schoor
stenen roken, dan zijn de op
slagplaatsen al lang uit hun
voegen gebarsten. De meeste
bedrijven hebben de hoeveel
heid chemisch afval die zij
volgens hun vergunning mo
gen opslaan, al lang overschre
den. P. Krijger van Eco Tech
niek in Rotterdam: „Met 350
ton chemisch afval zitten we
nu 80 ton over onze grens. We
hebben dat gemeld bij het mi
nisterie, maar die gedoogt dat
gewoon. Wat moet ze anders?"
Krijger spreekt van 'een on
aanvaardbare situatie'. „Nog
even en we kunnen niets meer
aannemen. Dan blijft het che
misch afval op honderden
plaatsen verspreid over het
land staan. Dat is niet alleen
onverantwoord maar ook frus
trerend. Je loopt het gevaar
dat mensen in hun reactie al
les weer in de vuilnisbak gaan
gooien". Veel particuli'ere in-
zamelbedrijven hebben voor
een aantal chemische produk-
ten al een inname-stop afge
kondigd voor bedrijven en ge
meenten. De depóts van ge
meenten raken daardoor vol
ler en voller want zij willen
koste wat kost de huishoudens
lemocar op pad. Het inzamelen van chemisch afval is een zo groot succes dat de opslagplaat-
Iovervol raken.
foto: sp
blijven bedienen. „We hebben
eerst met veel bombarie ge
zegd dat iedereen chemisch af
val apart moet houden, dan
kunnen we nu niet stoppen
met inzamelen. Doen we dat
wel, dan krijgen we de ge
scheiden inzameling nooit
meer op gang. Burgers zijn
niet gek!", reageert voorzitter
Laurijsens van de Nederlandse
Vereniging van Reinigingsdi
recteuren.
Verf
De snelheid waarmee opslag
plaatsen aan hun plafond zit
ten, heeft iedereen verrast.
„Vorig jaar is besloten verfres
ten tijdelijk op te slaan in
loodsen van de ATM in Vlis-
singen. Toen,dachten we dat
we nog wel een jaar vooruit
konden, maar begin dit jaar
begon de opslagplaats al vol te
raken", aldus secretaris Nij-
dam van de vereniging van
Nederlandse Chemische Af
valverwerkers (NCA). De
loodsen van de ATM herber
gen inmiddels 7000 ton verf en
daar kan over enkele maan
den geen blikje meer bij.
In afwachting van de nieuwe
verbrandingsoven bij de AVR
heeft het ministerie beloofd
eind dit jaar een tijdelijke op
slagruimte te bouwen in Moer
dijk, waarmee Nederland tien
jaar vooruit zou kunnen. Maar
de nood is zo hoog dat de inza
melaars hier niet meer op
kunnen wachten. „Moerdijk
duurt te lang. Iedereen zit bo
ven zijn wettelijke tonnage.
We moeten een oplossing vin
den ter overbrugging", aldus
Nijdam. Volgens de secretaris
is die oplossing ook al gevon
den en zal VROM binnen en
kele dagen bekend maken wat
die tijdelijke oplossing behelst.
Een woordvoerder van het mi
nisterie daarentegen zegt dat
er geen tijdelijke oplossing
klaar ligt.
Op langere termijn hoopt het
ministerie verlost te zijn van
de opslagproblemen. Niet door
het bijbouwen van verbran
dingsovens, maar door minder
gebruik van chemische midde
len en meer hergebruik. Zo
wil het Rotterdamse Eco Tech
niek chemische produkten
verder uit elkaar trekken om
optimaal gebruik te maken
van de recyclingmogelijkhe-
den. Verfresten zouden in de
toekomst kunnen worden op
gewerkt tot brandstof.
MONIQUE VAN DE VEN
s,r| lai
HAAG Koning Carl XVI Gustaf van Zweden brengt op
ig 7 tot en met zondag 9 september samen met zijn echtge-
koningin Silvia een privé-werkbezoek aan ons land. De ko-
5 opent vrijdag onder meer de manifestatie 'Zweden op de
in Den Haag.
paar wordt vrijdagmorgen om half fien op het marinevlieg-
ip Valkenburg verwelkomd door kóningin Beatrix, 's A-
ds vindt ter gelegenheid van het bezoek een galaconcert met
jr plaats in het Congresgebouw, waarbij prinses Margriet en
eer Pieter van Vollenhoven aanwezig zullen zijn.
Zweedse koning bezoekt zaterdag 8 september in gezelschap
prins Claus de vrachtwagenfabriek Scania in Zwolle. Daar
laat de Zweedse vorst naar Emmen om het nieuwe bedrijfs-
fplex van Ericsson Paging Systems te openen.
l echtgenote bezoekt die ochtend het Van Goghmuseum in
iterdam. De Zweedse koningin woont tevens een seminar bij
et SAS Royal Hotel. Koning Gustaf opent zaterdagmiddag in
ivezigheid van zijn echtgenote vijf exposities in het kader
de genoemde manifestatie in de Grote Kerk in Den Haag.
paar maakt zondagmorgen een rondvaart door de Rotter-
se havens en woont tevens een dienst bij in de Zweedse Zee-
skerk.
Het Zweedse koningspaar
IAIBAAI
door WILLEM RITSTIER
Een van de hobby's die in de vakantietijd nu op zijn laatste benen lopend
veelvuldig wordt uitgeoefend is fotograferen. Mooie plaat maken met koeien in de
wei. Rent daar ineens een heel andere vrijetijdsbesteder door het beeld. Mopgelijk
ook op zijn laatste benen. Nog op tempo gehouden door het zoontje op een cross
fietsje. Een zwart-op-wit-voorbeeld van hoe meer vormen van vrije tijdsbesteding
elkaar kunnen kruisen. FOTO; brand qvereem
Aantal
tegenstanders
kernenergie
neemt toe
LEIDEN Het aantal tegen
standers van kernenergie is in
Nederland het afgelopen jaar
toegenomen van 55 tot 67 pro
cent, zo blijkt uit onderzoek
van de Rijksuniversiteit van
Leiden. De resultaten staan
gepubliceerd in het jongste
nummer van het tijdschrift
Nieuwe Bèta.
Volgens de onderzoekers zijn
een groter milieubewustzijn en
gebrek aan vertrouwen in de
overheid de belangrijkste re
denen voor het grotere aantal
tegenstanders. Sinds het onge
luk in de Sovjet-centrale van
Tsjernobyl, in april 1986,
wordt jaarlijks de houding van
de Nederlandse bevolking ge
peild.
Tot 1988 was de weerstand te
gen kernenergie vrij stabiel.
De stijging van 1989 noemen
de onderzoekers fors. Kern
energie wordt door velen als
milieu-gevaarlijk beschouwd.
Voorstanders van deze ener
giebron wijzen er juist op dat
bij de opwekking van elektri
citeit door kernenergie geen
kooldioxyde, de belangrijkste
veroorzaker van het broeika
seffect, vrijkomt.
Half september spreekt de
Tweede Kamer met minister
Andriessen van economische
zaken over de veiligheid van
kernreactoren.
Upjohn wint slag
over verkoop van
haargroeimiddel
AMSTERDAM Het far-
maceutische concern Up
john lijkt de slag om de
verkoop van Minoxidil
definitief in zijn voordeel
te hebben beslecht.
Het gerechtshof in Amsterdam
heeft gisteren bepaald dat de
bedrijven Farzoo uit Helmond
en Makati uit Krommenie het
middel niet als cosmetisch
haargroeimiddel mogen ver
kopen. Het hof bevestigde
daarmee het vonnis in kort ge
ding dat de president van de
rechtbank in Haarlem in no
vember vorig jaar uitsprak.
Minoxidil, waarvan de effecti
viteit overigens omstreden is,
is omgeven door een web van
juridische procedures. Upjohn
brengt het middel als genees
middel tegen mannelijke kaal
heid onder de naam Regaine
op de Nederlandse markt via
de apotheek. Farzoo en Makati
verkopen hun produkt via
drogisten en kappers als cos
metisch haargroeimiddel. Up
john heeft steeds beweerd daar
grote schade door te lijden.
„ANDERHALF JAAR WERK VERLOREN GEGAAN"
AMSTERDAM „Terug
naar af. Anderhalf jaar
aan inspanningen van een
groot aantal mensen is
verloren gegaan". Viro-
loog prof.dr. J. Goudsmit
van het Academisch Me
disch Centrum (AMC) in
Amsterdam klinkt afstan
delijk, maar zijn teleur
stelling is evident.
„Het is een droevige situatie
en bij wie de schuld ligt is
moeilijk te achterhalen. In elk
geval is de samenwerking met
de Technische Universiteit in
Eindhoven niet zo goed verlo
pen", aldus Goudsmit in een
reactie op het nieuws dat de
veelgeprezen 'doorbraak' van
de Eindhovense professor
Buck in de speurtocht naar
een medicijn tegen aids op fout
onderzoek was gebaseerd.
De samenwerking met Buck
dateerde van de zomer van
1988. Het AMC wilde pogingen
ondernemen om het aids-virus
aan te pakken op DN A-ni
veau. Dit in afwijking van de
tot dan toe gebruikelijke me
thoden die zich voornamelijk
richtten op enzymen en eiwit
ten. De speurtocht naar een
partner voor dit onderzoek,
leidde naar Eindhoven. Goud
smit: „De produkten van Buck
waren het eerst bedrijfsklaar".
Het bange vermoeden dat er
iets ernstig mis was met de le
veranties van de TU ontstond
bij Goudsmit pas toen enkele
maanden geleden de stoffen
voor de dier- en mensproeven
maar niet arriveerden. Die
stoffen, zo had de Amsterdam
se viroloog geëist, moesten aan
strenge kwaliteitscontroles
voldoen. Het werd al snel dui
delijk dat Eindhoven daaraan
niet kon voldoen.
Had Goudsmit dan niet in eer
dere stadia gevraagd om een
garantie voor de zuiverheid
van de produkten? „Ik heb
geen moment gedacht dat ze
onzuiver konden zijn. Normaal
gesproken krijg je in een der
gelijk samenwerkingsverband
niet-besmette stoffen. Ik heb
nooit de neiging gehad om zelf
kwaliteitscontroles uit te voe
ren op hetgeen binnen
kwam".
Eind juni verbrak Goudsmit
de samenwerking nadat was
gebleken dat medewerkers
van Buck reeds tijdens de ex
perimentele fase en vóór de
publikatie in gezaghebbende
Amerikaanse tijdschrift Scien
ce op de hoogte waren van het
feit dat het syntheseproces niet
de bewuste stof fosfaatgemet-
hyleerd DNA had opgeleverd.
Goudsmit noemt dat „een on
begrijpelijke en zeer betreu
renswaardige gang van za
ken".
Het Aids-fonds en de HIV-
vereniging zijn zeer teleurge
steld. „Hoopgevend onderzoek
heeft helaas niet geleid tot be
hoorlijk resultaat in de rich
ting van klinische toepasbaar
heid", aldus het fonds in een
reactie. Het fonds stelde des
tijds na de enthousiaste uit
spraken van prof. Buck een
DN A-synthesizer van 210.000
gulden ter beschikking aan de
TU in Eindhoven. Daarmee
zou het fosfaatgemethyleerde
DNA kunnen worden gepro
duceerd, dat daarna volgens de
methode Buck zou worden
veranderd en voor testen
doorgestuurd naar Goudsmit.
Waarnemend voorzitter P.
Zuidervliet van de HIV-vere-
niging zegt ondanks het te
leurstellende nieuws toch blij
te zijn dat de onzekerheid voor
mensen met aids slechts vier
maanden heeft geduurd. De
vereniging reageerde al direct
na de eerste uitlatingen van
Buck zeer terughoudend. „Wij
vonden dat er eerst maar eens
bewijzen op tafel moesten ko
men. Nu is eens temeer bewe
zen dat zowel de pers als on
derzoekers voorzichtig met
dergelijke berichten moeten
omgaan".
Prof. Buck is intussen met
ziekteverlof gegaan. De resul
taten van het interne onder
zoek van de TU Eindhoven
naar het functioneren van het
door hem ontwikkelde aids-
middel hebben hem erg aange
grepen, aldus een woordvoer
der. Volgens hem is Buck op
dit moment zelf niet in staat
om commentaar te geven. Het
faculteitsbestuur heeft Buck
inmiddels laten weten ervan
uit te gaan dat hij zijn functie
als dekaan neerlegt.
Prof.dr. H. Buck bij zijn DNA-synthesizer voor aids-onderzoek. Buck is gestruikeld over zijn voor
barige uitspraken.
foto: anp