Audrey Hepburn
en Roger Moore
in Nederlands
U nicef-programma
Uitmarkt Amsterdam
trekt opnieuw
half miljoen mensen
Al ayre Espanol nieuwe ster
op festival Oude Muziek
Gespierde schoonheid
op Monsters Of Rock
KUNST/RTV
CeidócSowumt
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1990 PAGINA
Kunstgezelschappen in
VS staken tegen censuur
BOSTON Dertig Amerikaanse gezel
schappen die deelnamen aan een traditioneel
zomerfestival hebben zaterdagavond drie
minuten lang de opvoeringen gestaakt uit
protest tegen bezuinigingen en censuur. Het
protest van muziek-, toneel- en dansgezel
schappen in het Berkshire-gebergte in de
Amerikaanse staat Massachusettes was geor
ganiseerd door „Kunst op zwart" („Arts blac
kout"). De werkonderbreking was met name
gericht tegen het Nationale Fonds voor de
Kunst (NEA), die de subsidiering van enige
controversiële artiesten heeft gestopt. Werk
loze balletdansers van het Berkshire Ballet
hielden met aanhangers een kaarswake. De
dansers raakten hun baan kwijt toen hun
voorstellingen in het zomerseizoen werden
afgelast wegens bezuinigingen.
A.D. de Jonge
directeur
R'damse
Kunststichting
ROTTERDAM De heer
drs. A.D. de Jonge begint
op 1 september als direc
teur van de Rotterdamse
Kunststichting. De heer
De Jonge woont in Rotter
dam, is 45 jaar en momen
teel directeur van het cen
traal Bureau voor Genea
logie in Den Haag. Daar
naast heeft hij zowel lan
delijk als plaatselijk be
stuursfuncties vervuld op
het gebied van media,
kerk en welzijn.
Kijktijdaandeel van RTL
Veronique gaat omhoog
HILVERSUM Het aandeel van RTL Veronique in de to
tale tijd die kijkers aan televisie besteden is vorige maand
ten opzichte van juni gestegen van rond 15 procent tot 21
procent. Dat valt op te maken uit het continu kijkonderzoek
van de NOS over juli. Nederland 1 had een aandeel in de
kijktijd van 18 procent, Nederland 2 van 23 procent en Ne
derland' 3, dat voor een deel van de maand nog profiteerde
van het WK-voetbal, van 19 procent. Het totale marktaan
deel van de publieke zenders lag daarmee op ruim 60 pro
cent. In juli vorig jaar lag het nog op 70 procent. In de
avonduren (18.00 tot 24.00) liep de gemiddelde kijkdichtheid
voor de uitzendingen op Nederland 1 en 2 in juli bij de A-
omroepen uiteen van 4 procent voor KRO, NCRV en VARA
tot 6 procent voor de TROS. De gemiddelde kijkdichtheid
bij de B-omroepen EO en VPRO was 2 procent en de NOS
behaalde 's avonds op Nederland 3 gemiddeld 6 procent. Het
gemiddelde van de NOS op alle drie de zenders (op Neder
land 1 en 2 zendt de NOS uitsluitend het journaal uit) be
droeg in juli 7 procent.
Expositie
over
kunstenaars
ENSCHEDE Minis-
ter D'Ancona van wvc
heeft zaterdag in het
Rijksmuseum Twen-
the in Enschede de ex^
positie „Beroep: Kun
stenaar" officieel geo
pend. De tentoonstel
ling laat het werk zien
van 150 kunstenaars
aan wie het fonds voor
beeldende kunsten,
vormgeving en bouw
kunst in 1989 een be
roepskostenvergoeding
heeft verstrekt.
Audrey Hepburn, die als goo
afgelopen weekeinde in ons
gen komen. „Ik denk dat ze
mij als gastheer wilden hebben
omdat ik aan m'n tweede
jeugd bezig ben" zegt hij met
een stalen gezicht dat inder
daad jeugdiger oogt dan toen
hij zijn laatste 007-rol speelde.
Hij filmt nog altijd, heeft er
net een speciaal voor beide
Britse acteurs geschreven film
met Michael Caine opzitten, en
vat zijn werk voor het Danny
Kaye Awards-programma sa
men met: „Het uit m'n hoofd
leren van een lijst met on-uit-
spre-ke-lij-ke namen van deel
nemers". Of hijzelf de taak
van 'goodwill'-ambassadeur
zou willen vervullen? Diplo
matiek antwoordt Moore: „Ik
ben nog niet gevraagd". Ex-
kamerlid Suzanne Bisschof
van Heemskerck, werkzaam
voor Unicef New York, rea
geert er meteen op: „Daar ma
ken we dan een notitie van".
Danny Kaye
Audrey Hepburn en Roger
Moore blijken tot nu toe nooit
tezamen onder het licht van
de schijnwerpers gestaan te
hebben. Maar wat hen bindt is
de figuur van Danny Kaye,
wiens naam het Ivo Niehe-
progamma als hommage
draagt. Bijna unisono herinne
ren ze zich de komiek en eer
ste Unicef-ambassadeur met
een „hij kon zo voortreffelijk
koken". De een: „Hij kon een
heerlijke chili-saus maken".
De ander: „Heb je zijn Itali
aanse keuken wel eens ge
proefd?".
Roger Moore: „De eerste keer
dat ik Danny Kaye ontmoette
was in de eerste klas van een
vliegtuig van Londen naar
New York. Hij is een pantomi
me-versie gaan geven van de
stewardessen die de veilig
heidvoorschriften demonstre
ren. Dé passagiers hebben tot
l-ambassadrice voor Unicef ook
I was.
FOTO: ANP
New York maagkrampen van
het lachen gehad. Pas vlak
vóór de landing waren de ste
wardessen zo ver dat ze kon
den laten zien hoe je de buik
riemen sluit".
Serieuze vraag aan Audrey
Hepburn: Betekent het Uni-
cef-werk voor het verlagen
van de kindersterfte dan niet
dat je er een probleem bij
hebt? Dat de overbevolking
van de wereld nog groter
wordt? „Nee" zegt ze gedeci
deerd. „Wanneer ouders in
ontwikkelingslanden weten
dat hun kinderen grotere
overlevingskansen hebben,
zullen ze er niet zoveel krij
gen. Dat is bewezen. Boven
dien is het werk van Unicef
voor een groot deel het opvoe
den van de ouders. Ook wat
gezinsplanning betreft". In
haar emotionele pleidooi voor
een andere benadering van
wereld en milieu - de perscon
ferentie vindt in het Engels
plaats - kan ze zelfs het juiste
Angelsaksische woord niet
vinden en gebruikt in het in
ternationale gezelschap dan
maar tussendoor het goed-Ne-
derlandse en accentloze 'afval'.
Alle hoofden van staat zijn uit
genodigd voor de Wereldtop
over Kinderen op 29 septem
ber. Ook Sadam Husseyn? Ja,
zegt een Unicef-functionaris,
hij is uitgenodigd, maar er is
geen antwoord van hem bin
nen. En als Husseyn, die net
een walgelijk-cynische show
met kinderen voor zijn eigen
belang heeft uitgevoerd, tóch
wil komen? Audrey Hepburn
trekt opeens een strijdbaar ge
zicht: „We zullen onze maatre
gelen nemen dat dat niet ge
beurt". Roger Moore heeft een
andere oplossing. Met een ve
nijnig lachje zegt hij: „Dan zal
ik wel voor hem koken".
BERT JANSMA
Museumplein
als concertzaal
AMSTERDAM De der
tiende driedaagse Uit
markt op en rond het Mu
seumplein in Amsterdam
heeft dit weekeinde tradi
tiegetrouw een half mil
joen bezoekers getrokken.
Dit werd zondagmiddag
bekendgemaakt door di
recteur A. van Schendel
\fen het Amsterdams Uit
BUro (AUB).
IJet AUB is verantwoordelijk
voor de organisatie van dit
landelijke festijn ter opening
van het uitgaansseizoen waar
voor een telkens wisselende
l{>katie wordt gekozen. Van
Schendel wilde zich zondag
nog riiet vastleggen op de lo
catie voor volgend jaar on
danks de gebleken ruimtelijke
voordelen van het Museum
plein, met genoeg loopruimte
voor het publiek. „Behalve het
Museumplein, de omgeving
van de Dam en de Amstel, zijn
er wellicht nog andere moge
lijkheden te bedenken", zo zei
hij. „Daarbij moeten we wel
altijd rekening houden met de
mogelijkheden de Uitmarkt
met het openbaar vervoer te
bereiken".
Een van van de hoogtepunten
van het programma was net
als twee jaar geleden het op
treden door het Koninklijk
Concertgebouworkest onder
leiding van Riccardo Chailly.
Voor het podium op het Mu
seumplein hadden zich naar
schatting 70.000 mensen verza
meld, evenveel als de vorige
keer. Bij wijze van experiment
was de akoestiek van de con
certzaal nagebootst door mid
del van vier zogenoemde ref-
lexiewanden en 144 geluids
boxen die boven het plein hin
gen. Van Schendel prees de
geluidskwaliteit, maar deelde
mee de kritiek op het volume
te delen. „Buiten een straal
van vijf meter rond de boxen
hoorde het publiek te weinig.
We hopen daarvan te leren".
Het verdere programma be
stond uit talrijke optredens
van artiesten en toneelspelers
die een voorproefje gaven van
wat er het komende seizoen in
de theaters valt te zien. Als
hoogtepunt daarvan noemde
Van Schendel onder meer de
compilatie van de musical 'Les
Miserables', met als solisten
onder anderen Paul de Leeuw
en Danny de Munck. Op de
'Amsterdamsche Boeken
markt' werd voor het eerst
speciale aandacht besteed aan
het kinderboek. Ook dat on
derdeel van de Uitmarkt
noemde Van Schendel een
succes en voor herhaling vat
baar.
Al ruim voor aanvang van het
openluchtconcert dat het Con
certgebouworkest afgelopen
zaterdagavond tijdens de Uit
markt gaf, was het Amster
damse Museumplein bomvol.
De meeste van de 70.000 be
zoekers moesten zich behelpen
met zicht op een aan de hori
zon spelend orkest. Daarvoor
Riccardo Chailly, als een mi
nuscuul poppetje. Wat kan een
groot dirigent klein zijn!
Gelukkig had men er alles aan
gedaan de oren van de con
certgangers in de watten te
leggen. Bij het eerste Uit
markt-concert van het Con
certgebouworkest twee jaar
geleden had men te kampen
met akoestische problemen.
Dit jaar werd de hulp ingeroe
pen van ir. Viktor Peutz, die
ook de akoestiek van de Phi-
lipszaal in Den Haag 'maakte'.
Hij greep deze gelegenheid aan
om een nieuw systeem uit te
testen, luisterend naar de
naam „grossofonie". Met 144
geluidsboxen toverde hij het
plein om tot een ware concert
zaal. Het orkestapparaat kwam
inderdaad luid genoeg, mooi
en onvervormd over.
Maar „grossofonie" of niet, de
bronnen van afleiding blijven
bij elk openliichtconcert on
vermijdelijk. Ook hier mas
keerden ritselende bierblikjes
en opmerkingen van grapjas
sen het orkestgeluid enigszins.
Zo'n gebeurtenis krijgt er ech
ter wel een aparte sfeer door:
gezelligheid overheerst. En
Chailly hield de concentratie
erin, zelfs toen vlak na zijn
startschot voor Rossini's
ouverture „Semiramide" de
ietwat hard afgestelde, tien
uur slaande klokken van de
Vondelkerk het ritme pro
beerden te verstoren.
„Wat is klassieke muziek ei
genlijk mooi", merkte een me
vrouw op tijdens de „Romeo
en Julia"-ouverture van Tsjai-
kovski. Gelukkig: tenminste
één persoon op wie de bedoel
de populariserende functie
van de gebeurtenis een positie
ve uitwerking heeft. Chailly
FOTO: ANP
slaagde er evenwel niet in het
hele publiek voor zich te win
nen. De vier gespeelde Slavi
sche dansen van Dvorak heb
ben de mogelijkheid in zich
een mènigte in cadans te bren
gen, maar waarschijnlijk door
de wat saaie uitvoering ging
slechts een enkeling 'uit z'-n
bol'. Hij of zij kreeg dan direct
strenge en verwijtende blik
ken van de omstanders.
Een overdonderend applaus
dat bij een popconcert niet zou
misstaan dwong het orkest tot
het spelen van toegiften. Na de
tweede, Sjostakovitsj' versie
van het lied „Tea for Two"
kwam presentatrice Leonie
Jansen vertellen dat het. nu
echt afgelopen was. Het con
cert is voorbij, laat het seizoen
maar beginnen.
ARTHUR VAN DER DRIFT
VAN DEN BERG SPEELT THUISWEDSTRIJD
Na een innige omhelzing na
men Whitesnake-gitarist Adje
van den Berg en zanger David
Coverdale gisteravond in Gal
genwaard Utrecht samen af
scheid van een dol-enthousias-
te menigte. Na meer dan vijf
uur gespierde schoonheid van
veelbelovend talent als Quire-
boys en Poison en de aanste
kelijke rock van, supergroep
Aerosmith, zette Whitesnake
uiteindelijk de kroon op dit
Monsters Of Rock Festival:
Vanaf de eerste gitaarsolo was
het rock dat de klok sloeg, al
was het telkens met een ande
re slag. Na te zijn opgewarmd
door de middle of the road-
rock van Poison en de niet ge
heel van ster-allures ontdane
Quireboys, was het Aerosmith,
die het publiek trakteerde op
de eerste paradijselijke genoe
gens. De dik aangezette gitaar
partijen van Joe Perry gingen
hand in hand met de vaak
fraaie samenzang, waarbij het
a-capella einde van 'Elevator'
net als een week eerder in het
Engelse Donington, kippevel
veroorzaakte.
Aerosmith had het losse van
The Rolling Stones in hun
goede dagen en tegelijkertijd
het vakmanschap van een
groep die even lang meegaat.
Het vijftal is muzikaal gezien
een duizendpoot, die voor zijn
vaak uiterst humoristische
teksten gebruik maakt van
een heel breed klankbord.
Rock, boogie, rhythm blues
en hier en daar een sentimen
tele ballade, alles is bij Aeros
mith mogelijk. Het zorgt er
voor dat de muziek nooit gaat
vervelen. Bovendien heeft Ae
rosmith met Steven Tyler en
Joe Perry twee uiterst sterke
troeven in huis. Perry, die bij
elk nummer wisselde van gi
taar, is een kei op. ziin instru
ment en Steven is benalve een
goede zanger, ook een bekwa
me showman. Toen de groep
na een uur voor de kleedka
mer koos, was de teleurstelling
voelbaar.
Zooitje
Adje van den Berg beloofde
het publiek dat Whitesnake er
een zooitje van zou maken en
dat gebeurde ook, al was het
een uiterst professioneel zooit
je. Nadat Coverdale's soepele
stem op temperatuur was ge
komen, klonk hij als engelen
zang in de nacht. Aerosmith's
Steven Tyler, die samen met
zijn jongste nog even de kunst
bij David kwam afkijken, was
net op tijd om te zien hoe een
vol Galgenwaard in de ban
raakte van de uiterst gedreven
gitaarklanken van Steve Vai
en Adje van den Berg. Beiden
zijn grootmeesters op de zes
70 STAATSHOOFDEN OP WERELDTOP VOOR KINDEREN
Al Ayre Espanol, dat tijdens het optreden op het festival Oude Muziek een uitstekende indruk ac
terliet.
UTRECHT Beiaardier Arie
Abbenes luidde dit weekeinde
vanaf de Dom in Utrecht het
negende festival Oude Muziek
in Utrecht in. Televisie- kij
kend Nederland kon met hem
vanaf het carillon van de
Domtoren over de stad uitkij
ken. Daar kunnen de liefheb
bers - en er worden er meer
dan 60.000 verwacht - 10 da
gen lang uit een alweer groter
aanbod van 68 officiële- en 55
fringe-concerten voor begin
nende musici kiezen.
Twee van de vier hoofdthe
ma's van het festivalprogram
ma stonden deze eerste dagen
centraal, de 'story telling',
over een periode van 1000 jaar
en het Italiaanse oeuvre van
en rond de jonge Handel. Veel
van de concerten van dit
tweede thema zijn in de huis
kamer te beluisteren omdat de
concerten die avonds om acht
uur in het Vredenburg worden
gegeven in dit licht staan en
direct via Hilversum 4 worden
uitgezonden. Heel opmerkelijk
in dit verband was zaterdaga
vond het optreden van Musica
Antiqua Köln. De techniek en
het samenspel van dit kleine
ensemble zijn adembenemend,
maar door hun flitsende snel-
Supergroep Aerosmith, e#0N
van de toppers van het Mo J-
sters-of-rock-festival.
snaren, al gebruikt Steve pH
zeven.
In het bijna twee uur durem
concert bleken Vai en V:
den Berg aan elkaar gewaag
Zij zorgden voor soms fra
duo-spel, maar gingen ei
wedstrijdje, niet uit de we
Daarbij speelde Vai, die ei
tovenaar is op zijn instrumer
een verloren partij, want Ac
speelde een thuiswedstrijd
al snel werd het stadion g
vuld met spreekkoren voor
gitarist. Terecht, want 1
speelde uiterst fraaie soli, c t
hem zelfs een schouderklop*'
van Steve Vai opleverde. Zo<
een week eerder in Doningtc
was er ook nu weer voor
musici alle ruimte om hi na
solo-kwaliteiten te tonen. St jyot
ve Vai, die een stuk rustiger' 17
geworden sinds zijn dagen
David Lee Roth, gebruikte
tijd om zijn nieuwe solo-elp ^er
te promoten. Hij speelde tw er
nummers om vervolgens z Pst
gitaar, via een goocheltruc, 8111
het dak te laten verdwijnen
Whitesnake had zichtbaar pi g
zier in het gebeuren, zek
toen het publiek massaal b z
gon mee te zingen, wat 'Is Tl
Love' een speciale tintje g
Hoewel het in de onderlin
verstandhouding
rommelt, klonk Whitesna
hechter dan ooit en deed Cmorc
verdale graag een stapje ter Zon i
om Adje van den Berg ondc
hoofdrol te gunnen. Een liMaa
rechte keuze. oncfc
HANS PlflÉ-K.
ia ZOI
AMSTERDAM - „Nee, ik
wórd niet depressief van
mijn werk voor Unicef"
zegt Audrey Hepburn met
nauw bedwongen emotie
in haar stem, „ondanks de
situatie waarin kinderen
overal ter wereld nog ver
keren. Omdat ik wéét en
gemerkt heb hoeveel wij
daaraan kunnen doen. Ik
word depressief van deze
crisis rond de Perzische
Golf. Omdat daar uitein
delijk ook kinderen weer
het slachtffer zullen zijn."
Twee sterren op een perscon
ferentie in het Amstelhotel:
Audrey Hepburn en Roger
Moore. Geen spatje glamour
echter, de toon is serieus, het
gaat om Unicef. Gisteren is in
de Amsterdamse Rai met bei
de filmsterren als gastheren
een programma opgenomen
waarin de Danny Kaye Inter
national Children Awards uit
gereikt worden. Het is het der
de programma in een serie
naar een Nederlands idee dat,
zegt producent Ivo Niehe „op
een velletje A-vier is ont
staan".
Niehe interesseerde er destijds
Peter Ustinov voor en naar
hun allereerste versie keken
in ons land 3.5 miljoen men
sen. Het programma bracht
Unicef tien miljoen gulden in
het laatje. Want daar is het
tenslotte om begonnen: 'fund
raising'. Een tweede versie
haalde in een van acties bol-
staand televisie-jaar slechts 1,5
miljoen kijkers, maar
niettemin sloeg het idee inter
nationaal over. Het gisteren
door de tv-camera's geregis
treerde programma zal in het
najaar in twaalf landen uitge
zonden worden, waaronder
Japan en Australië.
De Nederlandse uitzending
valt op 29 september via Vero
nica. Audrey Hepburn: „Een
ongelooflijk belangrijke da
tum. Want dan vindt er in
New York iets unieks plaats.
De 29ste is het begin van een
Wereldtopconferentie voor
Roger Moore: „Als Sadam Husseyn komt wil ik wel voor hem ko
ken".
Kinderen. Staatshoofden en
presidenten van zeventig lan
den hebben inmiddels toege
zegd te zullen komen. Dat is
meer dan er bij welke top ook
aanwezig geweest zijn, mili
tair, ecologisch of wat dan ook.
Voor het eerst staan kinderen
bovenaan de lijsten van de di
verse regeringen in plaats van
onderaan. Elke dag sterven er
op de wereld 40.000 kinderen.
Naar schatting zullen er in de
loop van de jaren negentig 150
miljoen kinderen sterven. Van
hen kunnen 25 miljoen gered
worden. Met een succesvolle
wereldtop en afspraken om
iets extra's te doen zullen dat
er zelfs 50 miljoen kunnen
zijn".
Tweede jeugd
U nicef-good will-ambassadrice
Audrey Hepburn is in haar
tweede 'mandaat'. Of er straks
FOTO: SP
een derde termijn volgt weet
ze niet: „Sinds ik voor Unicef
werk ben ik aan één stuk door
over de wereld gevlogen. Het
begon in Ethiopië en het is
niet meer gestopt. Het gaat
erom de aandacht van de we
reld te vestigen op de proble
matiek van kinderen. Om de
goedgeefsheid van de wereld
op te wekken. Nederland is
een land waar dat betrekkelijk
gemakkelijk kan slagen, waar
er een traditie in bestaat. Maar
voor de rest is het hard wer
ken. Ik heb de afgelopen tijd
gemerkt dat er een grens is
aan mijn kracht. Maar hoe dan
ook ben ik van zins zo veel als
kan te blijven doen voor Uni
cef".
Ex-Robin Hood, ex-Saint en
ex-James Bond Roger Moore is
een nieuweling in Unicef-con-
treien en van hem moeten in
het Amstelhotel de kwinksla-
heid beperken zij zich noodge
dwongen in de articulatie- en
kleuringsmogelijkheden en
dreigt het spook van een te
grote eenvormigheid.
Bij de story tellers was zater
dag zowel de alleroudste mu
ziek te beluisteren als die van
de gekozen uiterste grens, na
melijk de vroeg-negentiende
eeuwse romantiek. De recon
structie van het epische hel
dendicht Beowulf zoals dat in
de 7e eeuw aan het Engelse
hof zou hebben kunnen klin
ken, door de zichzelf op een
oud-Germaanse lier begelei
dende bard Benjamin Bagby,
had een sterk suggestieve wer
king, ookal was er van het
oud-Engels geen woord ver
staanbaar. Dat is echter een al
gemeen probleem bij dit thema
omdat nu eenmaal niemand
iets van die vreemde talen
verstaat en zelfs het Duits van
de balladen en romances van
onder meer Mozart, Haydn en
Loewe maar half te volgen
was.
Bagby's zang was suggestiever
dan het spel en de zang van
Talip Ozkan, terwijl die toch
direkt in de levende traditie
van de oude Turkse balladen
en liederen staat. Wat bij hem
het sterkste trof waren zijn be
weeglijke spel op de saz - een
soort langhals-luit- en zijn
sympathieke en ongekunstelde
directheid.
Het gekunstelde karakter van
de romantische Duitse liede
ren in hun authentieke verti
king door Jos van Immers
en de sopraan Rosmarie H
mann contrasteerde daar st<
mee en markeerde als zodai
het eind van een ontwikkel:
in midden- en noord
Even groot was de
ling tussen het vocale
Orlando Consort
Espanol. De vier
gers zongen de
polyfone structuur van
missen van Dufay naar de
te tradities van de
Engelse koorzang. Maar
dat wordt na een half uur
teveel van hetzelfde.
Zo niet bij de tot nu toe wpiil,0'
bekende Spaanse
cantates uit de
hun korte en uitgesprol
mische golfpatroon een
lijk en levendig eigen
gezicht bleken te hebb
twee mannen en
wen van het vocale
onder wie als enige
Spaanse, Xenia Meyer,
lovende studente aan het
ninklijk Conservatorium
Den Haag - toonden een
te betrokkenheid in hun
uitgebalanceerde zang
hartverwarmend was. Als
den duur het begeleidende
strumentaal ensemble ond$.D
ling nog wat hechter
is er met Al ayre
weer een nieuwe
firmament van de Oude
ziek zichtbaar
