Nederlandse atleten vol zelfvertrouwen
Kulker kan niet tegen klok lopen
Scherpe controle op gebruik verboden middelen in Split
IAAF erkent records
met nieuwe speer niet
SPORT
QeidwQowuvnt
MAANDAG 27 AUGUSTUS 1990 PAGINA
SPLIT Eén op elke zeven deelnemers
aan het vijftiende toernooi om de Euro
pese atletiektitels, dat vandaag in Split is
begonnen, is ervan verzekerd dat hij of
zij °P gebruik van verboden spierver-
sterkende en stimulerende middelen zal
worden gecontroleerd.
De Europese Atletiek Associatie (EAA) heeft
aangekondigd dat 140 controles zullen wor
den uitgevoerd. In vergelijking met het laat
ste Europese toernooi, vier jaar geleden,
wordt het aantal controles daarmee bijna
verdubbeld. In 1986 werden in Stuttgart 80
deelnemers verplicht een urinemonster in te
leveren. De stalen zullen worden onderzocht
in het laboratorium van Kreischa in de DDR.
Een schandaal, zoals twee jaar geleden bij de
Olympische Spelen in Seoul met de Cana
dees Ben Johnson zal zich tijdens het toer
nooi in elk geval niet kunnen voordoen. Het
laboratorium in Kreischa heeft vijf a zes da
gen nodig voordat de uitslag van een contro
le beschikbaar is. Het betekent dat het toer
nooi, dat vandaag begint en zaterdag eindigt,
al is afgelopen wanneer de eerste resultaten
bekend zijn.
Volgens Pierre Dasriaux, de Franse secreta
ris-generaal van de EAA, heeft het feit dat
bij de Goodwill Games in Seattle de Russin
nen Tamara Bykova (hoog) en Larissa Niki-
tina (zevenkamp) werden betrapt, niets met
de verscherpte controle te maken. „Wij had
den vier jaar geleden in Stuttgart al meer
controles dan 80 willen uitvoeren, maar dat
was toen niet mogelijk", aldus de Fransman.
Tamara Bykova is naar aanleiding van haar
positieve controle in Seattle door de IAAF
voor drie maanden geschorst. De oud-we
reldrecordhoudster hoogspringen bleek efe-,
drine te hebben gebruikt. Op deze overtre
ding van het reglement staat een uitsluiting
van drie maanden. Nikitina, de Europese re
cordhoudster zevenkamp, mag twee jaar niet
in wedstrijdén uitkomen omdat in haar urine
sporren van amfetamine werden aangetrof
fen. Op het gebruik van dit preparaat staat
de maximale schorsing van twee jaar.
Wie in Split gecontroleerd gaan worden staat
nog niet vast. De EAA heeft dat, volgens
Dasriaux, nog niet bepaald of, wat veel aan
nemelijker is, wil dat niet prijsgeven.
SPLIT De 90,98 meter van de Brit Steve Backley zal nie
wereldrecord speerwerpen worden erkend. Dat heeft een of
al van de IAAF, de Internationale Amateur Atletiek Feder
gisteren in Split verklaard.
Volgens de official voldoet de gehanteerde speer, ontwoi^
door de Hongaar Miklós Nemeth, niet aan de voorwaarden.f
prototype werd vorig jaar tijdens het IAAF-congres goei
keurd", verklaarde de functionaris. „Maar sindsdien is het
del zodanig gewijzigd dat het niet meer aan de eisen voldof
Backley en de Tsjechoslowaak Jan Zelezny hebben dit jaar t
de omstreden speer verder geworpen dan het wereldrecord
technische commissie van de IAAFheeft zaterdag besloten
prestaties van Backley en die van Zelezny (89,66 m) als wei
record te erkennen. De verrichting van Backley op 2 jul
Stockholm (89,58 m) komt officieel in de boeken.
Programma
WOENSDAG
09.00 uur: kwalificatie speer V(groepA)
10.00 uur: 110m horden tienkamp
10.30 uur; kwalificatie speer V(groepB),
rles 100m horden V, kwalificatie ve
11.30 uur: discus tienkamp
15.00 uur: polshoog tienkamp
17.00 uur: Finale discus V
17.20 uur: series 200m V
17.50 uur: series 200m M
18.20 uur: 10km snelwandelen V
18.35 uur: series 400m horden V
18.50 uur: Finale kogelstoten M
18.55 uur: Finale 400m horden M
19.00 uur: speerwerpen tienkamp
19.20 uur: Finale 800m V
19.35 uur: Finale 800m M
19.55 uur: Halveflnales 100m horc
20.15 uur: Finale 400m V
20.30 uur: Halvefinales 400m M
20.40 uur: Finale 3000 m V
21.00 uur: 1500m tienkamp
DONDERDAG
09.00 uur- kwalificatie kogelslinj
M(groepA)
10.00 uur: 100m horden zevenkamp,
ficatie hinkstapsprong M
10.30 uur: series 11 Om horden M
10.45 uur: kwalificatie kogelsllnf
M(groepB)
11.00 uur: hoogspringen zevenkamp
16.00 uur: Finale polshoog M
e hoogspringen
20.40 uur: series 5000m M
09.00 uur: kwalificatie discus M(groepf
10.00 uur- verspringen zevenkamp,
catle hoogspringen M
10.15 uur: kwalificatie discus Mfgroepi
11.30 uur: speerwerpen zevenkamp
16.00 uur: Finale 50km snelwandelen
Finale kogelsllngeren M
17.15 uur: Finale hoogspringen
18.00 uur: Finale 400m horden
18.15 uur: 800m zevenkamp, Finale
stapsprong M
18.35 uur: series 4x100m V
18.50 uur: series 4x100m M
19.05 uur: Finale 110m horden
19.50 uur: Finale 10.000m V
s 4x400m M
s 4x400m V
zitten in een werkneemster
die bij de start van het nieu
we schooljaar zomaar vrijaf
wilde om mee te doen aan
het EK. Dus moest ze kiezen.
Homminga koos voor haar
atletiekloopbaan. En liet het
"troosten van haar leerlingen,
die tranen met tuiten huilden
toen ze hoorden dat juf Jo-
landa na de vakantie niet
meer zou terugkeren, aan de
directeur over.
Haar echtgenoot Eelco heeft
nog werk, dus het kan finan
cieel nog wel. Daarbij heeft
ze het geluk, dat een paar
huisvrienden als artsen
werkzaam zijn in het Acade
misch Medisch Centrum in
Amsterdam. Die begeleiden,
prikken en testen haar tot in
den treure. Dat kost Hom
minga niets, terwijl dat door
gaans dure diensten zijn.
De EK-marathon is voor
Homminga het eerste optre
den op een groot toernooi.
„Maar ik vind het nog geen
hoogtepunt. Dat moet Barce
lona '92 worden".
Mët haar persoonlijke record
van 2.37,44, in april gelopen
in de marathon van Rotter
dam, kan ze niet worden be
keken als een serieuze con
currente voor de torenhoge
favoriete Rosa Mota, de Por
tugese houdster van het' we
reldrecord (2.21,06). „Maar
een marathon is toch onvoor
spelbaar. Ik deed ooit aan de
marathon van Hamburg mee
met het uitgangspunt zeven
of achtste te worden en ik
won. Ik zeg niet dat dat hier
ook gebeurt. Maar ik kan wel
goed tegen de warmte en ik
ben een krachtmens. En het
parcours is wel zo pittig, dat
ik niet denk dat het een snel
le marathon wordt, meer een
werkmarathon".
Ontspannen
Ook Marti ten Kate heeft
vanavond al een finale voor
de boeg. Hij is de enige van
de zeventien atleten tellende
KNAU-ploeg die al een week
in Split verblijft. Dat deed hij
lekker ontspannen. Met en
kele vrienden en zijn vrouw
heeft hij een eigen apparte
ment. 'Daar blijf ik ook, want
mijn vrouw mag niet in het
atleten hotel'. Daarin is de
KNAU in de loop der jaren
dus veel soepeler geworden.
Toen Nelli Cooman in 1987
bij het WK in Rome niet in
het atletenhotel wilde1'slapen,
vlogen de ploegleiding en
Cooman elkaar publiekelijk
in de haren. In 1990 doet de
KNAU-leiding daar niet
moeilijk meer over.
Toen de Nederlandse equipe
zaterdagmiddag arriveerde,
zat Ten Kate op een terras
met een koel biertje te genie
ten van de zon. Hij gaat de fi
nale van tien kilometer van
avond in met hetzelfde uit
gangspunt als hij destijd in
Seoul koos, toen hij ook de
tien kilometer en de mara
thon liep. „Ik verwacht een
chaos, want het is gelijk een
finale en die Fransen, Span
jaarden en Italianen zijn van
die zenuwachtige types, die
kunnen absoluut geen gecon
troleerde race lopen. Maar ik
ga mijn eigen race lopen en
als ik ergens bij aan kan pik
ken is dat mooi".
Na zijn tegenvallende mara
thon van Rotterdam dacht hij
er even over in Split alles op
de tien kilometer te zetten,
maar uiteindelijk koos hij
toch maar voor de marathon.
Temeer omdat er naast de
Italiaanse favoriet Bordin
geen echte uitschieters zijn
op de marathon. En de kans
op een medaille, bij afwezig
heid van Afrikanen, dus niet
denkbeeldig is.
Tranen gedroogd
Bij Elly van Hulst zijn inmid
dels de tranen gedroogd
Twee weken terug huilde ze
bij de APM in Hengelo nog
tranen met tuiten toen het er
naar uitzag dat ze het EK
moest missen als gevolg van
een ischias. Die diagnose
bleek onjuist. 'Mijn bekken
stond scheef en drukte op de
zenuw die dezelfde pijn ver
oorzaakt als ischias', ver
klaarde een stralende Van
Hulstgisteren. Een Hilver-
sumse manueel-therapeut
zette de zaak recht en de we
reldkampioene indoor train
de afgelopen dagen zonder
pijn.
„Die serie vanavond moet ik
sowieso makkelijk door kun
nen komen, daarna zie ik het
wel. Als ik afgelopen weken
wel hard had kunnen door-
trainen had ik gezegd, dat ik
hier louter voor een medaille
zou lopen. Nu ben ik alleen
al dolblij dat ik kan lopen. Ik
dacht twee weken terug
zelfs, dat het misschien wel
voorgoed afgelopen zou kun
nen zijn. Dat schrikbeeld
heeft me echt wakker gehou
den".
RENE VAN HATTUM
SPLIT Elly van Hulst
heeft geen heupproble
men meer en loopt la
chend door Sglit.
Jolanda Homminga voelt
zich ijzersterk voor de mara
thon van vanmiddag en Mar
ti ten Kate is blij dat hij al
een week voor het begin van
het 15e EK atletiek naar Joe
goslavië is gereisd. Zijn
zweetklieren moesten be
hoorlijk wennen aan de
warmte (pakweg 35 graden).
Ellen van Langen geniet en
loopt aan de kust van de
Adriatische zee rond met een
houding van „wie doet me
wat". De ex-voetbalster, no-
tabene debutante op het EK,
kon wel eens voor een ver
rassing zorgen, menen velen
in Split. Ze is zo lekker bru
taal.
Ze moeten allemaal al aan de
bak vandaag, op de eerste
dag van het EK: Homminga
op de marathon, Van Hulst
voor de series van de 3000
meter en Ten Kate voor de
finale van de 10 kilometer.
Maar ook Van Lieshout en
Van der Meer (kwalificatie
speerwerpen), Tromp (series
400 meter), Van Helden en
Van Langen (series 800 me
ter) moeten vanavond al aan
treden in het schitterende
Gradski-stadion. Een rustige
start zit er voor de Neder
landse equipe bij het EK dus
D^f geldt al helemaal niet
voor Jolanda Homminga.
Voor de 31-jarige kleuterleid
ster uit Weesp is de openings
dag van het zesdaagse toer-
SPLIT Han Kulker is
geen atletiekfreak van
huis uit. Toen Sebastian
Coe in 1980 olympisch
kampioen werd op de
1500 meter was Han Kul
ker al 21 jaar, maar van
Coe had hij nog nooit ge
hoord.
De naam van Gerard Nijboer,
toen goed voor zilver op de
marathon, zei hem ook niets.
De familie Kulker was geen
sportfamilie. Han Kulker voet
balde zelfs nooit. Zoals iedere
gezonde Hollandse jongen. Pas
op zijn 21-ste werd hij voor het
eerst lid van een sportclub.
Toen kwam de omwenteling.
En daar mag de Nederlandse
atletiek wereld blij om zijn. Als
vandaag in Split het EK atle
tiek begint is Kulker de enige
van de KNAU-ploeg, die op de
afgelopen drie grote atletiek-
toernooien (EK '86, WK '87 en
Spelen '88) een medaille mee
pakte. De hoop van Oranje
voor het voetlicht.
Han Kulker (31) doet deze zo
mer precies tien jaar aan sport.
Aan atletiek dus. Daarin
bouwde de 1500 meter specia
list uit Leiden een staat van
dienst op die er zijn mag. Hij
heeft medailles in alle soorten:
goud (EK Indoor '87), zilver
(EK Indoor '89) en brons (EK
Indoor '86, EK outdoor '86 en
WK Indoor '87). En op de laat
ste drie grote atletiektoernooi-
en stond Kulker er altijd als
het er op aan kwam. Brons in
1986 bij het EK in Stuttgart,
negende bij het WK '87 in
Rome en zesde en beste Ne
derlander in het Olympisch
toernooi van Seoul. Daarmee
is hij verreweg de meest con
stante atleet die aan het EK
deelneemt.
Geen natuurtalent
Han Kulker was geen natuur
talent, dat plots werd ontdekt.
„Van huis uit werd .bij ons he
lemaal niet aan sport gedaan.
Op school won ik wel eens een
coopertestje en later deed ik
voor mezelf wat trimloopjes.
Maar ik was van atletiek hele
maal niet op de hoogte".
Hij weet niet meer goed waar
om hij in 1980 uiteindelijk bij
de atletiekclub de Bataven in
Leiden aanklopte.
„Ik zat wel binnen één jaar op
vijf trainingen per week. Niet
omdat ik zo graag wilde pres
teren, maar ik vond sociale
band op de club zo leuk, dat ik
veel naar de baan ging om te
trainen. Maar van wedstrijden
zag ik nog heel lang het nut
niet in. Het duurde jaren voor
de trainer me naar wedstrij
den kreeg. Pas toen ik in de
gaten kreeg, dat mijn tijden zo
goed waren, dat ik de top van
Nederland kon halen, vond ik
het interessant worden. Vooral
omdat er buitenlandse reisje
mee te verdienen waren".
Opmerkelijk is, dat Kulker
zich na een jeugd zonder team
sport ontwikkelde tot een tac
tisch loper. Een goaltjesdief, zo
is hij ook wel eens genoemd.
Met zijn persoonlijk record
van 3.36.08 uit 1987 hoort bij
nog lang niet bij de allersnel-
sten ter wereld op de metri
sche mijl. Maar als het op een
medaillerace aankomt, is hij
toch altijd van de partij. Nog
nooit miste hij in een groot
toernooi de finale. Slechts een
maal maakte hij een tactische
blunder. In Seoul miste hij in
de finale de beslissende de
marrage van Peter Rono. Hij
had kracht genoeg, maar lette
even niet op en was op slag
kansloos voor een medaille.
Die fout hoopt hij nooit meer
te maken. „Op een 1500 meter
mag je geen tel verslappen,
want dan ben je gezien".
Negatief
Kulker vindt de omschrijving
goaltjesdief geen negatieve be
titeling. „Iedereen doet het op
de manier waarop hij denkt
maximaal profijt uit zijn moge
lijkheden te halen. Als iemand
denkt beter te presteren door
de kop te nemen, dan moet hij
dat doen. In mijn ogen telt al
leen wie er als eerste over de
streep komt".
„Voor mij is een toernooi beter
dan een geënsceneerde wed
strijd met een haas die razens-
nel opent. Dan heb ik het
moeilijk. Ik kan alleen maar
een maximale prestatie leve
ren als ik tegen mensen strijd.
Dat is voor mij atletiek. Ik ben
niet iemand die tegen de klok
kan lopen, wel tegen tegen
standers. De wedstrijd als
wedstrijd en niet als tijdrace
ligt mij. In een wedstrijd om
de medailles kijkt iedereen el
kaar al bij de start angstig aan.
Dan druipt de nervositeit van
heel veel gezichten af. In een
Grand Prix gaat iedereen ach
ter de haas aan, alleen maar
voor een goede tijd. In een
medaille-wedstrijd wil ieder
een aan de buitenkant lopen
om maar niet ingesloten te ra
ken. Daardoor gaat de beginfa
se van zo'n wedstrijd nooit zo
hard en dat is in mijn voor-
Geen wereldtijd
„Mijn beste tijd is geen we
reldtijd. Ik stond bij de Spelen
in Seoul met jongens in de hal
ve finale die drie seconden
sneller waren geweest dan ik,
maar toen ik ze bij de start
aankeek, kon ik al zien dat ze
wisten dat het met ze gedaan
was. Ze konden de spanning
niet aan".
Spanning is er momenteel bij
Han Kulker ook. Hij weet nog
niet precies hoe zijn vorm is.
Kulker liet zich in juni 1989
opereren aan een pijnlijke lies,
die hem al lang hinderde. Tij
dens de Spelen van Seoul had
hij er al last van. Na Seoul
trainde hij nog een tijdje door
in de hoop dat het euvel van
zelf zou verdwijnen. Dat was
ijdele hoop, dus verkoos hij
vorige zomer onder het mes te
gaan en liet hij het hele zo
merseizoen '89 schieten. Dat
was geen ramp. Er stond dat
jaar geen groot toernooi op het
programma. „En een zomer
zonder atletiek was ook wel
eens lekker na drie zware ja-
Pas afgelopen winter stortte
de computer-programmeur
voor halve dagen zich weer
vol op de training. Dat ging
prima. Hij liep meer crossen
dan ooit en kwalificeerde zich
begin dit jaar zelfs bijna voor
het WK veldloop. „De eerste
zeven van het NK gingen naar
het WK. Ik werd achtste. Dat
was jammer, want het was
leuk geweest en het crossen
was een goede basis. Ik zat af
gelopen winter conditioneel
ook beter dan ooit".
Bij de eerste echte baantrai-
ning op snelheid sloeg even
wel het noodlot toe. In april
scheurde hij een hamstring.
En Kulker was net zo blij, dat
hij na jaren sukkelen met zijn
lies weer alles kon doen. De
blessure viel mee, maar hij be
gon weer te snel en moest nog
maals inhouden. Pas eind juli
liep hij zijn eerste wedstrijd.
Daarom kwalificeerde Kulker
zich pas twee weken terug, tij
dens de Ad Paulen Memorial,
op het nippertje voor Split.
Pieken
Maar Han Kulker wanhoopt
niet. Hij had wel vaker een
matig voorseizoen. En juist
dan presteerde hij precies op
tijd. In '88 had hij ook een
zwak voorseizoen, maar tij
dens de Spelen was hij in de
juiste vorm. In 1987 ging het
precies andersom. „Ik draaide
toen een sterk voorseizoen,
maar in Rome was ik uit
vorm. Daar heb ik wel lering
uit getrokken. Al blijft het
enorm moeilijk timen om op
het juiste moment in vorm te
„Het probleem is dat je in het
voorseizoen vaak nog hartstik
ke fel bent. Dan moet je je in
houden tijdens de trainingen
en de wedstrijden, terwijl je op
dat moment lekker draait en
het toernooi nog heel ver weg
lijkt. Op dat moment wil je ge
Elly van Hulst (links) kan weer
Mota die uitkomt op de marat
nooi gelijk de grote dag. Als
ze er in slaagt vanavond rond
vijf voor acht na de 42 kilo
meter en 195 meter het
Gradski-stadion weer binnen
te rennen, dan zal ze dik te
vreden zijn. „Als ik rond de
tiende plaats eindig, zou dat
De heupblessure is
heel mooi zijn", meent de
marathonloopster. Hommin
ga is de enige Nederlandse in
de vrouwenmarathon, omdat
Carla Beurskens al enkele
weken terug afhaakte. Beurs
kens vond dat ze door een
verhuizing te weinig had
i. In Split kan zij het uitstekend
kunnen trainen om in Split
goed voor de dag te komen.
Baan opgeven
Homminga heeft de laatste
maanden meer dan genoeg
nden met de Portugese Rosa
FOTO: ANP
kunnen trainen. Maar daar
voor moest ze wel haar baan
opgeven. Ze was onderwijze
res aan de basisschool De
Mobiel in de Bijlmermeer. De
directeur is weliswaar voor
zitter van de atletiekclub Pij
nenburg, maar zag het niet
woon zo hard mogelijk: het is
het begin van het seizoen en je
wilt laten zien wat je waard
beht. Maar dat is tegenstrijdig
met het bereiken van een top-'
vorm in augustus. Het moei
lijkste aan pieken is de gretig
heid in goede banen leiden".
„In 1987 bijvoorbeeld liep ik iri
mijn eerste wedstrijd van het
seizoen 3.36. Dan verwacht je
gelijk dat je er dat seizoen nog
wel een keer ruim onder
duikt. Maar dat gebeurde dat
seizoen niet meer. Ik weet nu
natuurlijk wel meer van pie
ken. Maar het probleem blijft,
dat er altijd externe zaken
meespelen, zoals blessures.
Eén ding is zeker: ik kan dit
seizoen nooit meer te vroeg
pieken. Ik heb nu ook goede
hoop, dat ik precies op tijd in
vorm ben. Die blessure kwam
er weliswaar tussendoor, maar
in de winter en in het voorsei
zoen heb ik enorm goed ge
traind. Daarom zal het met de
terugval wel meevallen. Dat
blijkt ook wel, want één
maand na de eerste wedstrijd
liep ik de A-limiet voor Split
alweer".
Kulker twijfelde in de achter
liggende periode nooit aan een
terugkeer op het hoogste ni
veau. „Ik ga er ook vanuit dat
ik er weer sta in Split. Als ik
ook maar even het idee zou
hebben, dat ik daar zou figure
ren, zou ik niet gaan".
Geen uitschieters
Han Kulker denkt veel meer
te kunnen doen dan figureren.
„Er steekt op dit moment op
de 1500 meter in Europa nie
mand met kop en schouders
bovenuit. Alles zit rond de
3.35. Elliot heeft een 3.32 neer
gezet, maar hij is de enige. Bij
het EK in 1986 waren er echte
uitschieters. Cram was in een'
bloedvorm en Coe was er bij.
Nu zijn er in mijn ogen geen
echte uitschieters. Misschien
alleen Elliot".
Hoewel het WK én de Olym
pische Spelen de toonaange
vende toernooien zijn in de at-
letiekwereld, beschouwen de
atleten het EK niet als een
tweederangs toernooi. „Het is
toch een vierjaarlijks toernooi.
Als je er een medaille, pakt
heb je er vier jaar profijt van.
Haal je een medaille, dan kom
je voorlopig toch weer bij iede
re grote wedstrijd binnen.
Daarvoor heb je toch een me
daille en een naam nodig. En
daar zitten altijd lucratieve
wedstrijden tussen. In '86 kon
ik gelijk door naar de Straat-
mijl van New York. Dat is een
bijzonder interessante wed
strijd. Maar wil je erbij horen,
dan moet je toch een prestatie
neerzetten. Daar is het EK pri
ma geschikt voor".
RENE VAN HATTUM
Han Kulker: „Op de 1500 meter mag je geen tel verslappen"
