I
I
Theatervoorstellingen
op literatuurlijst
2eidóc0ouxcmt
K](D®I
Peen door de
jaren heen
Soepele regels
moeten kinder
opvang stimuleren
«2 [DEN OMGEVING
EcidócSouoant
ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1990 PAGINA 15
tiek bespreekt
erdagverblijf
IDWIJK De gemeente Noord
ie «spreekt in de eerstvolgende com-
(i vergadering de gisteren uitgeko-
nota kinderopvang. De plannen
i woensdag aan de orde in de
cipatiecommissie. Deze vergade-
egint om half acht.
■3 wijk wil op het terrein aan het
'j epad, waar vroeger kleuterschool
i vertje stond, een nieuw kinder-
■blijf bouwen. De opvang moet in
el plaats bieden aan 33 kinderen,
i grotere behoefte aan opvangmo-
f ïeden kan de accommodatie wor-
tgebreid tot 40 plaatsen. De plan-
"4 omen eind september in de ge-
eraad. Om geen rijkssubsidie mis
»n wil Noordwijk nog dit jaar be-
1 met de bouw.
Vierdaagse
ten einde
NOORDWIJK
De 3-jarige Anouke
De Brouwer en de
2-jarige Lillian Os
kamp waren de
jongste deelnemers
die gisteravond de
avond-wielervier-
daagse in Noord-
wijk succesvol be
sloten. de slotavond
met als eindpunt
Noordwijk. Alle
ruim honderd deel
nemers kregen van
voorzitter M. Goze-
ling een standaardje
uitgereikt.
Smalspoormuseum vraagt bijdrage gemeenten
VALKENBURG De
Stichting Nationaal Smal
spoormuseum heeft de ge
meente Valkenburg en ze
ven andere omliggende
gemeenten financiële
steun gevraagd om in het
recreatiegebied Valken-
burgse Meer het Nationaal
Smalspoormuseum te kun
nen bouwen.
Dit staat naar verwachting
begin 1991 te gebeuren.
In het museum wordt een
collectie van 14 stoom- en 47
diesellocomotieven onderge
bracht. Op een twee kilome
ter lange smalspoorlijn zullen
voor het publiek ritten met
dit materieel worden gehou
den. Nu worden deze rondrit
ten nog verzorgd op het smal-
spoornet in de duinen tussen
Wassenaar en Katwijk.
De stichting heeft de gemeen
ten om geld gevraagd, omdat
zij meent dat heft museum en
de smalspoorlijn van belang
zijn voor de hele regio. Het
gaat hierbij om het belang
voor het toerisme, maar ook
als aanwinst voor de eigen
bevolking. De stichting heeft
de gemeenten ook aangebo
den de leerlingen van hun
scholen het museum te laten
bezoeken in het kader van
een scholenproject.
De gemeente Valkenburg is
gevraagd om een bijdi
van 25.000 gulden, Katwijk
en Leiden om 15.000 gulden
en de gemeenten Wassenaar,
Voorschoten, Noordwijk,
Rijnsburg en Oegstgeest is elk
een bedrag van 5000 gulden
gevraagd. De provincie Zuid-
Holland, het ministerie van
landbouw en visserij en het
Prins Bernhardfonds hebben
al toezeggingen gedaan voor
in totaal 450.000 gulden. Voor
een uiterst sobere uitvoering
van het project is 750.000 gul
den nodig.
Baak vraagt
Ihter
j3 stemming
«breiding
HAAG/NOORD-
„De recht-
kafdeling van de
van State kan er
ndilomheen Stichting De
in Noordwijk toe-
is. ning te geven voor
itbreiding van haar
"3 ;rruimte onder het
rentiecentrum aan
'J oningin Astridboule-
Dit betoogde raads-
A. van Gelder giste-
1 een beroepszaak bij
rechtspraakafdeling
Ie Raad van State. De
stond in deze zaak
over het provincie-
ur en het Hoogheem-
hr« chap Rijnland.
eigeren voor de bouw
de vereiste toestem-
te geven. Uitbreiding
kelder zou de water
onaanvaardbaar aan-
ns Van Gelder meten
ncie en Hoogheemraad-
Zlt met twee maten. Hij
eke hierbij op een vergun-
u, ti die is verleend aan het
inhi bedrijf Fraanje voor
appartementengebouw
(bei elder. Dit gebouw komt
tens aan de Zuidboule-
nst viakbij De Baak. Van
l,ne ir klaagde er voorts
dat de Noordboulevard
'Ml 1 is volgebouwd, terwijl
Jp® terkering daar juist het
396 kwetsbaar zou zijn.
laa ns de provincie zijn
7^ de vergunning van
5klJ bedrijf Fraanje voor-
ui den verbonden. Zo mag
nde zand worden verplaatst
pj tag niet worden uitge-
jre in de richtjng van de
1.0( Van Gelder zei daarop
Vo inzorgvuldig te vinden
>e*e° iet De Baak geen over
doe gevoerd over eventueel
i» Qen voorwaarden. „Die
2^ «spreekbaar", aldus de
is man.
a meente steunt De Baak
oor ar verzoek. Een bouw-
inning kan echter niet
30 en verleend vanwege
var itbrekende toestemming
00de provincie en het
3tj heemraadschap. Vol-
e«i een woordvoerder van
■0& imeente zullen de dui-
!..k lechts minimaal worden
E0'S itast als de kelder, die
15- ild is als ontspannings-
)0-i[e voor congresgangers,
[j® t uitgebreid. Overigens
n De Baak wel toestem-
alle van de provincie een
1 d e bouwlaag op het ge-
db'( te zetten.
00- echtspraakafdeling van
/ooiaad van State velt over
®!kp le weken een oordeel.
OEGSTGEEST Het
Rijnlands Lyceum in
Oegstgeest is uitverkoren
als proefschool in het ka
der van het experiment
„Theater voor de lijst".
Dit initiatief van het Lan
delijk Ondersteuningsin
stituut Kunstzinnige Vor
ming (LOKV) houdt in
dat leerlingen van HAVO
en VWO bezoeken aan ca
baret- en toneelvoorstel
lingen mee mogen laten
tellen als titel voor de li
teratuurlijst Nederlands.
De toetsing verloopt ana
loog aan die van gelezen
boeken.
Aan het experiment werken
verder de Leidse Schouwburg,
het Leidse LAK-theater en de
Koninklijke Schouwburg in
Den Haag mee. Volgens het
LOKV is toneelliteratuur een
gerespecteerd, maar tevens
stiefmoederlijk behandeld on
derdeel van het literatuuron
derwijs. Theater wordt vaker
gelezen dan gezien. Het project
„Theater voor de lijst" verge
makkelijkt de gang naar het
theater met speciaal hiervoor
gemaakte informatiefolders,
lessuggesties en een extra re
ductie op de toegangsprijzen.
Nederlandstalige voorstellin
gen van oorspronkelijk buiten
landse stukken tellen ook mee
voor de lijst. Op die manier
wordt de wereldliteratuur bin
nen het vak Nederlands ge
bracht.
Voor leerlingen van 4-HAVO
geldt een maximum van vier
en voor 5-VWO een maximum
van vijf voorstellingen. Voor
HAVO blijven minimaal 16 en
voor VWO minimaal 20 boe
ken te lezen voor de litera
tuurlijst. De Stichting Cen
trum voor Onderwijsonder
zoek zal de ervaringen van do
centen en leerlingen met het
project onderzoeken.
De leerlingen kunnen kiezen
uit een lijst van op kwaliteit
en aantrekkelijkheid voor een
jong publiek geselecteerde
voorstellingen of kunnen zelf
een keuze maken uit de pro
gramma's van de theaters. De
selectie is gemaakt door het
LOKV in overleg met de be
trokken theaters en het Rijn
lands Lyceum. Speciaal gese
lecteerd zijn onder meer: „De
wereldverbeteraar" van Tho
mas Bernard onder regie van
Harrie Hageman, „Hedda Ga-
bler" van Ibsen door Art
Pro, „Groot herenleed" door
Cherry Duyns, „Bruid in de
morgen" van Hugo Claus on
der regie van Marcelle Meule-
man en „De vrije val" van
Victor Thieu door Bavo Gale-
Plaatselijke jeugd kampeert in Voorhout
Een groep van 22 kinderen in de leeftijd van zes back show gehouden die door Marleen Alkema-
tot twaalf jaar heeft de afgelopen nacht enthou- de als Tina Turner werd gewonnen. Daarna was
siast gekampeerd in elf tenten rond het jeugd- er disco. De organisatie was enigszins teleurge-
centrum De Speleweij in Voorhout. Dit „evene- steld over het aantal deelnemers aan het kam-
ment" wordt jaarlijks georganiseerd door de peren. Vorig jaar namen nog veertig kleine
plaatselijke stichting Vakantie Evenementen. Voorhoutenaren deel.
Gisteravond werd door de kinderen een play-
FOTO: HENK VAN DEN ENDE
MINI-SYMPOSIUM IN KATWIJK
KATWIJK Keizer Ti
berius schijnt 2000 jaar ge
leden zo'n beetje de eerste
peenliefhebber te zijn ge
weest. Volgens overleve
ring liet hij de eerste ton
nen worteltjes uit de win
gewesten via de Rijn naar
Rome brengen. Tegen
woordig eet de doorsnee
Hollander zes kilo peen
per jaar.
Bovendien is de peensector
goed voor een omzet van 100
miljoen gulden per jaar. Grote
getallen bij een kleine lekker
nij. Daér werd gisteren door
de jubilerende Nationale Peen-
commissie in Katwijk dan ook
op gedenkwaardige wijze bij
stilgestaan.
De landelijke Peen-commissie
doet sinds 1980 uitgebreid aan
reclame; organiseert ontmoe
tingen met telers en anderen
in het vak en bedenkt nieuwe
methoden om peen te telen.
Dat de 'verjaardag' van de
commissie in Katwijk werd
gevierd is op zichzelf niet zo
vreemd. Volgens voorzitter
Houtkamp is die gemeente
juist de bakermat van de peen-
teelt in Nederland. De beken
de, oranje peen werd vroeger
in zandgronden achter de dui
nen voor het eerst verbouwd.
Nu is Katwijk bomvol, dus
voor peen is geen plaats meer.
Dit produkt wordt tegenwoor
dig geteeld in de kop van
Noord-Holland, Friesland, de
IJsselmeerpolders en de veen
koloniën in Drenthe. Bospeen
wordt verbouwd in Brabant.
Historie
Voorzitter Houtkamp is blij
met peen. „De consument
ook", zo verzekert hij. Peen
staat na tomaten, Uien en kom
kommers op een vierde plaats
wat populariteit betreft. Voor
al de bospeen doet het goed in
de export naar met name Zwe
den, Portugal en Joegoslavië.
De consumptiegraad in ons
land ligt ook hoog. „De meest
luxueuze diners zonder peen
zijn ondenkbaar. In rauwkost-
salade hoort sowieso peen", al
dus Houtkamp. Peen is er in
verschillende maten en soor
ten. Je hebt de bospeen, was-
peen, breekpeen. De bekende
winterpeen is vooral geschikt
voor hutspot.
Terug naar Rome. Volgens
Tjerk Buishand, peen-deskun
dige, spraken de Romeinen
niet over peen. Ze noemde het
'Gallac Pastinaca', de Galli
sche pastinaak, een cultuurge
was uit Midden- en Noord-Eu-
De jubilerende, landelijke peencommissie.
ropa. De Griekse arts en na
tuurkundige Dioscorides ge
bruikte de wortel van de peen
een eeuw na Christus als medi
cinaal rustmiddeltje en schreef
daarover in zijn geschriften.
Volgens Buishand heeft de
peen bij onze voorouders op
die manier lange tijd dienst
gedaan. De herkomst van de
wilde wortel schrijft hij toe
aan landen als Afghanistan,
Turkije en Syrië.
Helemaal zeker zijn de histori
ci niet. „De eerste duidelijke
omschrijving van de wortel
dateert uit de tiende eeuw na
Christus en komt van de Ara
bier Ibn Al Awam. Hij be
schreef een paarse en en gele
peen die geschikt waren voor
consumptie. Beiden zijn daar
na over de wereld verspreid.
In de twaalfde eeuw teelden
Arabieren hun peen in Spanje.
FOTO: HENK VAN DEN ENDE
Daarna volgden Italië, Frank
rijk, Duitsland en Nederland
De Mechelse dokter Dodo
naeus noemt in zijn 'Cruyde
boeck' (1554) drie peensoorten.
Het heeft tot ongeveer 1700
geduurd voordat de bekende
oranje peen in Nederland
werd geteeld. Tal van grote
meesters hebben de peen des
tijds met de kwast op doek
vereeuwigd".
Onder redactie van Ton Pieters.
5-1 ïeel in de Balti'sche sfeer
ciek I zestig jaar geleden, be-
,t®ne itte de Leidsche Courant
donderdag 14 augustus
het volgende: „Een Rus-
ïlle h vliegtuig verscheen gis-
ïiddag boven Estlandsch
tdgebied in de nabijheid
de monding der Narwa.
schip van de Estlandsche
"'♦twacht opende het vuur
de sovjet-machine, die te-
vuurde. Na een kort bom-
foni dement vloog het vliegtuig
Xlnr de grens terug. Waar-
3-° ijnlijk is het getroffen,
nt men zag, hoe het in de
telt 'ijheid van de grens daal-
De Estlandsche minister
buitenlandsche zaken zou
.den Russischen gezant met
™fls I kracht geprotesteerd heb-
tegen herhaalde grens-
ïding door Russische
®P igtuigen".
''kn, t waren me twee uit ges la
te 1 heren'. „Woensdagmor-
1 bracht R., te Woerden be-
>HI ger van 't „Weekblad", de
int bij zijn vriend v.L. Deze
dk W trakteeren op 'n borrel-
iUi maar pakte bij vergissing
in 1 flesch ammoniak. R. be-
flttkte ook niets en dronk
sje leeg met het ge
il, dat hij zich van binnen
"ig verbrandde en zijn keel
opzwol dat hij geen woord
meer kon zeggen. Per rijtuig
is hij naar het R.K.ziekenhuis
vervoerd. De politie heeft de
flesch in beslag genomen".
„Een 11-jarig jongmensch
(natuurlijk in Amerika!), Wil
liam Marsh genaamd, heeft
een boek geschreven over het
Leven van president Hoover.
Niet alleen heeft hij reeds een
uitgever gevonden, maar te
vens heeft de veelbelovende
jongeling verklaard, dat hij
hoopt veel geld met zijn boek
te verdienen".
Uit Koudekerk a.d.Rijn: „In
den laatst gehouden vergade
ring van de Oranjevereni
ging is besloten met het oog
op den financieelen toestand
der kas, dit jaar geen feest te
vieren".
Dat „vroeger" de vakanties,
en zeker in de maand augus
tus, altijd zonnig en warm wa
ren, is een sprookje dat bij
voorbeeld in aug.'30 (toen de
lage landen en de rest van
Europa werden geteisterd
door slagregens en cyclo
nen) werd ontzenuwd door de
huisdichter van de L.C.,
„Troubadour" gepseudo-
niemd, die een impressie
daarvan gaf in „Vacantie-
brief van Annie aan haar Ri-
nus":
„Lieve Rinus!
'k Heb vacantie
En zooals ik heb gezegd
Heb ik nu mijn domicilie
Naar een fijn pesjon verlegd,
't Is een heele fijne badplaats
Heel gezellig en niet duur,
Eten fijn enstroomend wa
ter",
Dus dat wordt een reuzekuur.
'k Ben zoojuist hier aangeko
men
En ik schrijf direct aan jou,
Op een heele kleine kamer
In het donker en de kou.
'k Hoop dat gauw de zon gaat
schijnen,
'k Zit hier fijn op mijn gemak,
Maar 'k vermoed dat „stroom
end water"
Is een lekkie in het dak.
'k Vind de kamer wel wat
kleintjes,
Maar die is maar voor den
nacht,
'k Ga direct gauw naar het
strand toe,
Want het regent nou maar
zacht.
'k Ga dan heerlijk liggen
droomen,
En dan denk ik steeds aan
jou,
'k Zal misschien dan wreed
ontwaken
Door de regen en de kou.
Op den tweeden dag, steeds
regen,
'k Ga weer verder met mijn
Natte zomers
had zijn van
alle tijden.
brief.
Gisteren kregen we salade
Met een fijne paardebief.
Alle gasten zijn verlangend
Naar de stralen van de zon,
En we kijken naar de regen
Door de ramen van 't pesjon.
Gist'ren wou ik eens gaan ba
den
In m'n eentje in de zee,
Maar dat was in-eens niet
noodig,
Toen ik de voordeur opendee.
'k Stapte argeloos naar bui
ten..
Midden in een groote plas!
Waarin ik, het scheelde wei
nig,
Bijna nog verdronken was.
Lieve Rinus, 't blijft maar gie-
Buiten heb 'k nog niks gezien,
't Is den heelen dag maar re
gen
En dan koud nog bovendien.
Alles is hier miserabel,
't „Stroomend. water" slechts
is goed.
Lieve Rinus, duizend kussen
Van je doorkletsnatte Snoet.
P.S. Eind'lijk is nou, lieve Ri
nus,
Hier het eerste weekje om.
'k Denk dat ik, als jij het goed
vindt,
Maar weer gauw naar huis toe
kom.
't Is hier allemaal heel prettig,
En het is een pracht-pesjon,
Maar aan één ding is gebrek
hier
En dat is: een beetje zon".
„Donderdagmorgen tijdens
een hevigen slagregen was
een groot aantal musschen te
Alkmaar zoo versuft, dat ze
zich niet meer konden bewe
gen. Eenige jongens pakten in
de omgeving van de Laat een
75-tal vogels met de hand op.
De stad is behalve door den
regen ook geteisterd door een
cycloontje. Daken werden vrij
ernstig beschadigd en in de
buurt van het Heilige Land
werd een handkar opgeno
men en tegen een luifel gesla
gen en daarna teruggeworpen
door de ruiten van een win
kel. Ramen werden inge
drukt, bomen ontworteld en
tuinbouwgewassen uit den
'grond gerukt. Persoonlijke
ongelukken zijn niet voorge
komen".
ALPHEN PRESENTEERT EIGEN NOTA
ALPHEN AAN DEN
RIJN Alphen wil de
kinderopvang aanzienlijk
uitbreiden en verbeteren.
Soepele regelgeving moet
het particulier initiatief in
de kinderopvang stimule
ren zonder de kans op
subsidie te blokkeren. De
Alphense normen moeten
voorkomen dat initiatief
nemers voortijdig afhaken
of gewoon afzien van hun
plannen.
De normen staan in de nota
kinderopvang die kort gele
den op aandrang van burge
meester en wethouders is op
gesteld. De nota moet vol
gende maand door de ge
meenteraad worden aan
vaard om te voorkomen dat
initiatieven op het gebied
van de kinderopvang subsi
die mislopen. Zonder ge
meentelijke verordening kan
vanaf 1 oktober geen aan
spraak meer op rijksgelden
worden gemaakt.
Alphen wijkt in haar nota
sterk af van de eisen die de
Vereniging van Nederlandse
Gemeenten (VNG) stelt. De
kwaliteitseisen worden gedu
rende een aanloopperiode
omlaag geschroefd om de ini
tiatiefnemers meer kans van
slagen te geven. In de veror
dening zijn onder meer bepa
lingen vastgelegd ten aan
zien van de openingstijden,
leeftijdsopbouw, groepsgroot
te en de kwaliteit van het
personeel. Verder stelt Al
phen eigen normen voor hy
giëne, brandbeveiliging en
de binnen- en buitenruimten
van de opvangcentra.
Keurmerk
Om de soepele regeling juri
disch vorm te geven stellen
B en W voor om een systeem
van erkenning-verlening in
te voeren, waar de VNG uit
gaat van vergunning-verle
ning. Volgens I. Siegers van
de gemeente Alphen een
voorwaarde om particulieren
meer kansen te bieden. „In
stanties hoeven niet meteen
te voldoen aan de normen.
Ze krijgen de gelegenheid
naar het keurmerk van een
erkenning toe te groeien".
Het behalen van dat keur
merk is weliswaar een voor
waarde voor het verkrijgen
van rijkssubsidie, maar bete
kent niet dat de opvangvoor
ziening ook automatisch sub
sidie krijgt. Daar is weer een
speciale toetsing voor nodig.
Via de rijksstimuleringsrege
ling krijgt Alphen tot 1993
jaarlijks 530.000 gulden. Ze
ker 106 plaatsen kunnen
hiermee gerealiseerd wor
den.
Alphen heeft de nota ook op
gesteld voor het bedrijfs
leven in de Alphense regio.
Bedrijven moeten mogelijk
heden krijgen voor het on
derbrengen van de kinderen
van hun werknemers. In
1989 huurden bedrijven nog
maar 15 opvangplaatsen. Nu
ligt dat aantal al op 50.
Woensdag 19 september
verschijnt bij deze krant
wintermode '90
Deze special biedt modehuizen en boetieks een prima
gelegenheid om hun wintercollecties en aanbiedingen onder
de aandacht te brengen van een groot publiek.
Informatie over de adverteermogelijkheden wordt graag
verstrekt door Bouke Jagt, bereikbaar onder nummer
071 - 122244.
Ccidoc SouAortt
