TNO ontwikkelt installatie
voor verwerking batterijen
J
Israël bestelt
5000 caravans
in Sliedrecht
TNO boekt
forse winst
WIE
MOOI
WIL GAAN,
KANHEf
INDE
KRANT
ZIEN
STAAN.
Rusland wil lid
worden van OPEC
7 Beurs van Amsterdam
'ECONOMIE
£eicUc(3oivui/nt
DINSDAG 21 AUGUSTUS 1990 PAGINA Ip^
Dagelijks miljoen ton
Sovjet-graan verloren
MOSKOU Bij de graanoogst in de Sov
jetunie gaat elke dag tenminste een mil
joen ton graan verloren als gevolg van
een tekort aan arbeidskrachten en proble
men bij het transport en opslag. Dit heeft
de Pravda, het dagblad van de communis
tische partij, gisteren gemeld. Het is voor
het eerst dat er een cijfer wordt gegeven
voor de omvang van de verliezen. De
oogst verloopt aanzienlijk trager dan vorig
jaar. Studenten, fabrieksarbeiders, solda
ten en zelfs medewerkers van de geheime
dienst KGB zijn naar de akkers gestuurd
om bij de oogst te helpen. Desondanks zal
de Sovjetunie dit jaar waarschijnlijk een
recordoogst van 260 miljoen ton hebben
dank zij de zeer gunstige weersomstandig
heden.
Inflatie DDR blijft
binnen de perken
BONN De prijzen in de DDR zijn na de
vorming van een monetaire unie met de
Bondsrepubliek per 1 juli relatief stabiel ge
weest. Voor afzonderlijke goederen en dien
sten waren er grote prijsveranderingen,
maar de gemiddelde prijsstijging bleef in juli
beperkt tot 7,5 procent. Bepaalde prijzen
gingen in één klap fors omhoog. Als gevolg
van het afschaffen van staatssubsidies werd
brood 122 procent duurder, terwijl de post-
tarieven en de prijzen in restaurants ver
dubbelden of zelfs verdrievoudigden. Ande
re prijzen, in het bijzonder die van tot voor
kort schaarse consumentenprodukten, gin
gen scherp omlaag. Koffie werd 57 procent
goedkoper, tropisch fruit 52 procent en tv-
toestellen veertig procent.
Franse wijnexport
niet toegenomen
PARIJS Frankrijk heeft in de eerste
helft van dit jaar voor ongeveer 10,4 miljard
frank (/"3,43 miljard) aan wijn geëxporteerd.
De wijnuitvoer stond daarmee op ongeveer
hètzelfde peil als in de eerste helft van vo
rig jaar. Over heel 1989 was er nog sprake
van een exportgroei van tien procent. Het
wegvallen van een groot deel van de export
naar de Verenigde Staten is de oorzaak van
de stagnatie in de groei. Nadat in sommige
Franse wijnen sporen van een gewasbe
schermingsmiddel waren gevonden dat in
de VS verboden is, kregen veertien soorten
Franse wijn een importverbod opgelegd.
Groot-Brittannië bleef in de eerste helft van
dit jaar de grootste importeur van wijn en
sterke drank uit Frankrijk.
Vendex International verzilvert
drie miljoen Dillard's-aandelen
AMSTERDAM Vendex International (onder meer Vroom
Dreesmann) gaat drie miljoen aandelen van zijn Ameri
kaanse deelneming Dillard's verkopen.
Dit levert Vendex 252 miljoen dollar op (ruim 440 miljoen
gulden). Door verkoop van het pakket brengt Vendex zijn
belang in de Amerikaanse warenhuisketen terug van 33,5
naar 24 procent. Dillard's is een van de best draaiende deel
nemingen van Vendex. Door de goede resultaten is de koers
van het Dillard's-aandeel op Wall Street doorlopend geste
gen. Het huidige koersniveau was voor Vendex aantrekke
lijk genoeg om een deel van de belegging te gelde te maken.
Vendex kan de opbrengst van de transactie op dit moment
goed gebruiken. Het concern is bezig met een ingrijpende
reorganisatie van de verlieslijdende V&D-warenhuizen die
gepaard gaat met kosten en verliezen.
Met de rest van het geld wil Vendex zijn bankschulden ver
minderen en de financiering van andere concernactiviteiten
zeker stellen.
DEN HAAG De Nederland
se Organisatie voor Toegepast
Wetenschappelijk Onderzoek
TNO in Den Haag zag haar
omzet in 1989 stijgen met 27
miljoen tot 651,5 miljoen gul
den. De winst bedroeg vorig
jaar 7,4 miljoen. In 1988 boekte
TNO nog een bescheiden posi
tief resultaat van drie ton. Uit
het zojuist verschenen jaarver
slag blijkt een geringere groei
van het contractonderzoek dan
was voorzien. Daardoor zal het
bedrijfsresultaat in 1990 welis
waar positief, maar onder het
niveau van vorig jaar blijven.
De organisatie verwacht de
komende jaren een geleidelijk
verder stijgende omzet, waarin
het aandeel van de buiten
landse opdrachtgevers steeds
belangrijker wordt.
Coöperatieve tuinbouwveilingvereni
ging „Westland West", 20 augustus
r 135-210,
062, courgette 1 9 011-067, marrows
1 7 010-036, nat. Ijsbergsla 35 2 000-
096, ogenmeloen gl 5 1 080-330,
papr rd 85 super am 365-420, papri
ka gr 85 super 165-200, paprika rood
2 85 360-395, pepers rood kg 280-
480, radijs V4 s middel 032-032, ra
dijs 2 gr. zakje 013-034, rettich 1 lang
25 020-165, sla 23 a 013-033, snijbo
nen 1 440-600, torn a- 2 hoop 179-
179, torn a 2 trim 161-180, torn a 2 li
hoop 153-161, torn a 2 li trim 153-
162. torn a 2 rd hoop 158-158, torn a
2 rd trim 158-158, torn a sup trim
186-186, torn a sup li trim 142-171,
torn a sup rd trim 165-165, torn b 2
hoop 203-203, torn b 2 li hoop 190-
190, torn b 2 li trim 190-190, torn b 2
rd hoop 174-174, torn b 2 rd trim
207-207, torn b sup li trim 207-207,
torn b sup rd trijm 194-194, tomaten
a super 099-217, vl torn b 2 140-196,
vlt ,bb 2 rd ds 6 162-171, vltom bbb 2
ds 198-198, alicante 600-650, ana
nasmeloen 260-390, char, meloen
300-300, cherry tomaten geel 410-
410, daikon 070-275, diversen 093-
093, eikebladsla 2 010-034, frisee an
dijvie 043-043, golden champion 450-
450, muskaat 940-940. netmeloenen
130-410, ogenmeloenen 210-320,
paksoi 325-500 1-1 020-020, paksoi
450-600 I-2 025-025, paksoi 550-800
zakje 027-027, radijs 2 mid. zakje
033-033.
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD Aanvoer 2.500.200 stuks,
stemming vlot. Prijzen in gulden per
100 stuks. Eieren van 51-52 gram
bruin 7,22-7,33, van 55-56 gram wit
8,14-8,22 en bruin 8,06-8,12, van 60-
61 gram wit 10,00-10,15 en bruin
gram wit
APELDOORN De
Hoofdgroep voor Maat
schappelijke Technologie
TNO in Apeldoorn is er in
geslaagd een proces te
ontwikkelen waarmee op
laadbare batterijen ver
werkt kunnen worden tot
zuivere produkten. Minis
ter Alders van Milieube
heer zal de proefinstalla
tie woensdag 19 septem
ber officieel in werking
stellen.
De nikkel-cadmiumbatterijen,
die men eerst automatisch uit
de afvalberg van verschillende
soorten batterijen haalt, wor
den in de installatie van TNO
bij de aanvang van het proces
ontdaan van de zware metalen
door ze op te lossen in een
sterk zuur. „Meer dan 99,9
procent kunnen we er uit ha
len", zegt ir. C. van Deelen,
leider van de werkgroep Ver
werking Chemisch Afval van
de afdeling Milieutechnologie
van het TNO-instituu(. De op
geloste metalen worden ver
volgens in verschillende stadia
van elkaar gescheiden.
Het uit het proces verkregen
cadmium en nikkel is zo zui
ver dat de industrie het op
nieuw kan gebruiken. Het
proces biedt daardoor duidelij
ke economische perspectieven.
„We hebben de kosten en ba
ten nog niet helemaal op een
rijtje staan. We moeten voor
zichtig zijn met te beweren dat
het systeem geld oplevert.
Maar in ieder geval kan de in
stallatie kostendekkend draai
en", aldus Van Deelen.
hem ontworpen proefinstallatie voor t
Het proces van TNO leidt tot
een opbrengst van 200 kilo
nikkel en 150 kilo cadmium
per ton ingebrachte batterijen.
Bij verkoop levert dit een be
drag op van ongeveer 5.000
gulden.
Statiegeld
Voor een goed lopende fabriek
is het van belang dat voldoen
de batterijen van dit type wor
den aangevoerd. De huidige
inzameling is te gering om een
commerciële installatie in Ne
derland rendabel te maken.
Volgens Van Deelen zou de in
zameling van batterijen gesti
muleerd kunnen worden door
onder meer de invoering van
een statiegeldsysteem. Momen
teel wordt de helft van de bat
terijen naar stortplaatsen ge
bracht. Veertig procent ver
dwijnt in verbrandingsinstal
laties. Slechts tien procent
wordt ingezameld.
In Frankrijk, Zweden en Ja
pan staan al commerciële in
stallaties voor de verwerking
van nikkel-cadmium batterij
en. Deze werken op basis van
thermische principes. Het cad
mium wordt daarin verdampt.
Als produkt blijft over een
mengsel van voornamelijk
nikkel, ijzer en verbrandings
resten. Dit proces vergt vol
gens Van Deelen veel energie
en het levert geen zuiver nik
kel op.
„Het grote verschil met onze
methode is dat wij er in ge
slaagd zijn te werken met een
proces dat weinig energie ge
bruikt. Tevens hebben we als
eindresultaat metalen van een
hoge zuiveringsgraad in han
den. Bovendien blijft er heel
weinig afval over", aldüs de
TNO-onderzoeker.
Afval
Jaarlijks worden 100 miljoen
batterijen in Nederland ver
kocht voor privé-gebruik.
Daarnaast gebruiken de indus
trie, ziekenhuizen en andere
instellingen nog een groot, on
bekend aantal batterijen. Er
zijn vele soorten batterijen,
maar één ding hebben ze alle
maal gemeen: een hoog me
taalgehalte. De meeste bevat
ten cadmium of kwik. Daar
door vormen ze een serieus
milieuprobleem. De meeste
batterijen komen in het afval
van huishoudens en de indus
trie terecht. Bij verbranding of
storten belasten de zware me
talen uiteindelijk het milieu.
Het kwik in batterijen loopt in
West-Europa mede door de
overeenkomsten die de over
heden met de fabrikanten
hebben gesloten terug. Er is
echter een explosieve groei in
de verkoop van oplaadbare
nikkel-cadmium batterijen. In
vijf jaar tijd is dit aantal ver
dubbeld tot 10 miljoen stuks
per jaar. Vanwege het hoge
cadmiumgehalte (vijftien pro
cent) vormen zij echter een
bedreiging voor het milieu. De
batterijen, die nog niet zolang
op de markt zijn, gaan onge
veer zeven jaar mee. Van Dee
len verwacht dat ze over twee
jaar massaal in de afvalstroom
terecht zullen komen.
MOSKOU De minister
voor buitenlandse econo
mische zaken van de Rus
sische Federatie heeft gis
teren gezegd dat de groot
ste republiek van de Sov
jetunie wil toetreden tot
de organisatie van oliepro
ducerende landen OPEC.
Minister Viktor Jarosjenko
verklaarde op een persconfe
rentie dat de Russische Fede
ratie meent de vrijheid te heb
ben om zich bij dergelijke or
ganisaties aan te sluiten, van
wege haar onafhankelijkheids
verklaring ten opzichte van
het centrale Sovjet-gezag. Het
parlement van de republiek
heeft beslist dat de natuurlijke
hulpbronnen van Rusland on
der zijn controle staan en niet
onder die van het Kremlin.
Voor het oplossen van de
problemen in hun eco
nomie zijn de Russen naarstig
op zoek naar buitenlandse va
luta, die met de uitvoer van
olie kunnen worden verdiend.
De grootste oliereserves van
de Sovjetunie, die alsgeheel
ongeveer 12,1 miljoen barrel
ruwe olie per dag produceert,
liggen in Rusland. Saudi-Ara-
bië, de grootste olie-exporteur
ter wereld, produceert 5,3 mil
joen barrel per dag.
De bekendmaking dat de
OPEC geen extra vergadering
zal beleggen over vergroting
van haar olieproduktie deed
gisteren de olieprijzen omhoog
gaan. Saudi-Arabië had ge
dreigd eenzijdig zijn produktie
uit te breiden als er geen extra
vergadering zou komen. Wat
het land, dat er niet in slaagde
een meerderheid te vinden
voor spoedoverleg, nu gaat
doen is niet bekend.
SLIEDRECHT De Is
raëlische regering heeft
5000 caravans besteld bij
een bedrijf in Sliedrecht
voor de opvang van joodse
immigranten uit de Sov
jetunie. Directeur G. Maat
hoopt de miljoenenorder
volgende week te teke-
Compleet beduusd was de Slie-
drechtenaar toen zondag een
delegatie onder leiding van
minister Sharon op stoep
stond. „Ze reizen de hele we
reld af. Moeten ze wel. Die
krijgen per dag tweeduizend
immigranten binnen!". Vol
gens Maat heeft Israël volgend
jaar 40.000 caravans nodig. Hij
is gevraagd binnen nu en drie
maanden 5000 caravans te le
veren a 20.000 gulden per stuk.
Met 400 caravans op voorraad
en acht Engelse leveranciers
kan Maat probleemloos aan de
Israëlische vraag voldoen.
Maat heeft het grootste cara-
vanbedrijf van Europa. Vorig
jaar had hij een omzet van 15
miljoen gulden. Dit jaar ver
wacht hij een omzet van 25
miljoen, exclusief de Israëlisch
order van 100 miljoen. Het
Sliedrechtse bedrijf levert bin
nenkort 500 caravans aan het
ministerie van WVC voor de
opvang van asielzoekers in
Nederland.
Drukte
voor
Firato
Tussen grote
stapels dozen die
allerlei soorten
elektronica
bevatten,
proberen de
standhouders
voor de Firato
deze dagen hun
weg te vinden
door de
Amsterdamse
RAI. Aanstaande
vrijdag gaat de
populaire audio/
video
tentoonstelling
voor het publiek
open.
FOTO: ANP
BP stoot
Nederlands
onderdeel af
LONDEN De oliemaat
schappij British Petroleum Co.
PLC heeft bekendgemaakt BP
Exploratie BV, een onderdeel
van de Nederlandse tak van
het bedrijf, af te zullen stoten.
BP weigerde te zeggen wat de
geschatte waarde is van het
gaswinningsbedrijf dat geheel
in handen is van BP Neder
land. Het onderdeel heeft be
langen in 23 booreilanden en
twee installaties op het vaste
land. De installaties winnen
gezamenlijk 4,2 miljoen kubie
ke meter aardgas per dag. Een
klein aantal aantal bedrijven is
gevraagd een bod uit te bren
gen, maar BP wilde hun na
men niet onthullen. De voor
gestelde verkoop maakt deel
uit van een nieuw beleid dat
zich richt op het aanboren van
velden, aldus BP.
Fusie op komst Pakhoed en Furness
ROTTERDAM Er is een fusie op komst tussen de in Rotter
dam gevestigde havenconcerns Pakhoed en Furness. De twee
ondernemingen zijn in gesprek over een algehele samenwer
king. De notering van beide fondsen op de Amsterdamse effec
tenbeurs is vanmorgen stopgezet. Indien de fusie doorgaat ont
staat een concern met een personeelsbestand van circa 5300
man, 3300 bij Pakhoed en circa 2000 bij Furness. Op basis van de
uitkomsten over 1989 zou de omzet uitkomen op ten minste 1,7
miljard.
Noteringen van dinsdag 21 augustus 1990 (tot 10:45 uur)
I23.1I
94 «rib;
137.00 13650 137.0B
11630 116.60 115.1
63.709/5
227.5026/7
47.80 3/1
37.80 18/5
41.00 6/8
49.00 21/8
141.90 2/1
24.1021/8
nmb pottbk 43.50 43.10
115.00 10/1 83.50 21/8
57.20 25/5 42.20 26/2
145.00 145.00 144.2
Slotkoers maandag
ahrend gr c 230.00 225.00
aulo ind pr 47.00 47.00
in.
burg heybr 2800.001 2800.00
395.00 394.00
104.50 103.50
137.00 137.00
208.00L 207.00L
13.10 13.00 polynormc 115.00
's mach 214.50 209.50
hunter d pr 3.15 3.10
induslmij 208.00 206.50
inlotheek c 27.40 26.30
ing bb kond 687.00 680.00L
innovest d90 103.50 103 50
koppelpoort 280.00L 278.001
3.70 3.90 mend gans 4120.00 4120.00 unll.6 pr
beh 23.30 23.10 moeara c op 15800.0 15700.0
242.00L 240.90 mijnbouw
43.00 42.50-
381.00L 370.001
re fles 166.00 166.001,,
tulip comp 40.30 37.70*
ill 7 c pr 106.50 106.50 1
ver.glas nb 331.00
vnu 7 pr 19.20
v.trans.hyp. 575.00B
wesl invest 25.00 25.00'
Bron: GWK/CDK-Bank
Opgave: Drijfhout, Adam
Beurs glijdt
weg na opening
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs is giste
ren na een vriendelijke ope
ning in de loop van de dag
weggegleden waarbij de koer-
sindex met een verlies van 0,9
punt op 183,8 het laagste ni
veau van dit jaar bereikte. Tot
nu toe was het laagste niveau
op 26 februari bereikt met een
notering van 184,2. De stem
mingsindex sloot 1,2 punt la
ger op 102,30 en begint de 100
punten-grens te bereiken, het
Unilever en Mora willen samenwerken
ROTTERDAM/MAASTRICHT Unilever en Mora/Saltos in
Maastricht verwachten overeenstemming te bereiken over ver
werving van een minderheidsbelang van 49 procent door Unile
ver in de hoofdactiviteiten van Mora/Saltos in Maastricht op het
gebied van diepgevroren snacks en vleesprodukten. Mora/Saltos
heeft een jaaromzet van ruim 150 miljoen. Er werken circa 600
mensen in Nederland bij de vestigingen in Maastricht en Veld
hoven en 150 in de Belgische vestigingen Mol en Lommei. De
produkten van Mora/Saltos en het uitgebreide diepvriesassorti
ment van Unilever sluiten uitstekend op elkaar aan. Beide on
dernemingen zien goede mogelijkheden voor verdere uitbrei
ding in andere Europese markten.
De -
s gering
miljard, waarvan 492 miljoen
in aandelen en 622 miljoen in
obligaties.
Het Damrak werd niet geïn
spireerd door de'buitenlandse
beurzen. Londen sloot 1 pro
cent lager en Frankfurt 1,8
procent, terwijl Tokyo 's och
tends al fors in de min was ge
sloten. Alleen de hogere ope
ning van de Dow Jones had
's middags heel even een posi
tieve invloed.
De internationals waren on
danks een licht hogere dollar
overwegend negatief gestemLaa
Akzo moest 2,60 terug
96,20, Hoogovens 1
58,40, Unilever acht dubb
tjes op 145 en Philips tiéjjul
cent op ƒ24,60. KLM kif
daarentegen twee dubbeltjj
toevoegen op 23,90, terw
Koninklijke Olie onder i»ïên
vloed van stijgende olieprijza
een winst noteerde van ƒ0,4
op 147,90.
Het transportfonds Nedlloy» je
dat rond het middaguur t4gtu|
55,70 was weggezakt, wist Les
de loop van de middag wr
terrein te winnen en sloot i
eindelijk met een verlies
1,70 op 57. Handelaren a
wachten donderdag „een k
drama" als de halfjaarcijfei^
van het fonds worden gepublf j^j(
ceerd. Borsumij Wehry wa_
lager op ƒ81, Fokker 1,61
42 en Heineken 1,80
U6.30. <00l
Op de parallelmarkt moest Ol
dina Beheer, waar Newtron ni
definitief een meerderheids)* }ee
lang in heeft, een gulden teruj ov
naar 14,70.