Corruptie-onderzoek Pakistan: heksenjacht of eerlijk proces 7 Toneelgroep Amsterdam herhaalt meest spraakmakende stukken Kylian opnieuw centraal in Holland Festival Poolse Opera met Die lustige Witwe BUITENLAND SaidMSoma/nt MAANDAG 13 AUGUSTUS 1990 PAGINA Noord-Korea weigert toch grens te openen SEOUL Noord-Korea weigert de grens te openen voor de naar schatting 61.000 Zuidko- reanen die vanaf vandaag voor vijf dagen Noord-Korea willen bezoeken. De regering van Zuid-Korea zegde gisteren toe dat Zuidko- reanen deze week de grens met Noord-Korea mochten passeren. De minister van hereni gingszaken, Hong Sung-Chul, zei dat wat hem betreft ook dissidenten konden deelnemen aan festiviteiten in de Noordkoreaanse hoofdstad Pyongyang. In de grensplaats Panmuniom hebben de twee Korea's geruime tijd onder handeld over condities waaronder wederzijdse bezoeken konden worden afgelegd tijdens de festiviteiten die deze week in heel Korea plaatsvinden rond de 45e verjaardag van het einde van de Japanse bezetting. Nieuw geweld Zuid-Afrika Terwijl het laatste slachtof fer van de vorige week in de Zuidafrikaanse stad Port Eli zabeth uitgebroken rellen wordt afgevoerd, brak el ders in het land alweer nieuw geweld uit. Zaterdag avond schoten gewapende mannen vanuit een migran tenpension in de zwarte woonwijk Sebokeng, 45 ki lometer ten zuiden van Jo hannesburg, negen mensen dood. Het aantal slachtof fers van het politieke geweld in Zuid-Afrika van de afgelo pen week is met deze actie opgelopen tot 94. FOTO: AP Miljoenenboete Chrysler voor verkoopfraude DETROIT Het Amerikaanse au tomobielconcern Chrysler is veroor deeld tot een boete van 7,6 miljoen dollar (bijna 15 miljoen gulden) om dat het ingereden auto's heeft ver kocht als splinternieuwe. Tussen 1949 en 1986 zouden werknemers van het concern één tot vijf weken in 60.000 nieuwe auto's hebben rond gereden. De kilometertellers waren buiten werking gesteld, zodat de au to's toch als nieuw konden worden verkocht. Ook zouden dertig veron gelukte auto's zijn opgeknapt en ver kocht als nieuwe wagens. Chinees leger doodde honderden Tibetanen LONDEN Een voormalige Chinese functionaris in Tibet, Tang Daxian, beweert dat in maart 1989 in de Tibetaanse hoofdstad Lhasa Chinese veilig heidstroepen meer dan 450 Tibetanen hebben ge dood. De Britse krant The Observer heeft dit giste ren gemeld op basis van documenten en films die door Tang ter beschikking zijn gesteld. Tang zei dat hij Beijing in mei 1989 had verlaten nadat hij was gewaarschuwd voor een mogelijke arrestatie in verband met inlichtingen die hij had verstrekt aan betogers op het Tiananmen-Plein. Volgens Tang hebben politietroepen op 6 maart 1989 vanaf daken met automatische geweren geschoten op Ti betaanse betogers. Daarbij vielen in de eerste 10 minuten zeker 300 doden. De Chinese autoriteiten meldden indertijd dat op 5 en 6 maart een tiental mensen bij ongeregeldheden de dood had gevon den. Duitse liberalen in één partij HANNOVER De liberalen uit Bondsrepubliek Duitsland en de DD hebben zich zaterdag in Hannover i0i één gezamenlijke Vrije Democratisch fj Partij (FDP) verenigd. De 63-jarig fractievoorzitter van de Westduitse lib tit ralen, Otto Graf Lambsdorff, werd latf» op de gezamenlijke partijconferentin met grote meerderheid van stemme n gekozen tot voorzitter van de niemvii FDP. De Oostduitse partijen die toetr, 5 den, zijn de Bond der Vrije Democratei 5c] de Duitse Forumpartij en de Oostduit! C FDP. Bij elkaar hebben ze ruim twtn keer zoveel leden als de Westduitii FDP, maar ze hebben ermee ingesteir rj de macht te delen. ing ISLAMABAD Voor een ontwikkelingsland als Pa kistan is het in zekere zin uniek dat het corruptie via de rechterlijke macht wil uitbannen. President Ghulam Ishaq Khan heeft vorige maand de rege- ring-Bhutto naar huis ge stuurd en het parlement ontbonden omdat de 'poli tiek' zich schuldig had ge maakt aan machtsmis bruik en corruptie. De vraag blijft of de presi dent alleen bepaalde poli tieke stromingen op het oog had, of alle politici. Corruptie is in landen als Pa kistan en India een maat schappelijk gegeven. Niet al leen politici maken zich er schuldig aan, maar ook ambte naren, politiemannen, taxi chauffeurs en zelfs de groente boer. „Het elkaar belazeren is een levenshouding. De presi dent klaagt nu politici aan. In feite klaagt hij een heel volk aan. Ik kan rfie niet voorstel len dat hier iets gebeurt zon der corruptie", zegt een sociaal werker in de stad Rawalpindi. De Pakistaanse en de Indiase pers staan bol van de gevallen Tiental aanhangers van premier Bhutto opgepakt KARACHI De nieuwe regering in Pakistan is gisteren be gonnen met het oppakken van aanhangers van de ontslagen premier Benazir Bhutto. Onder de acht arrestanten bevinden zich twee compagnons van Bhutto's echtgenoot, Asif Ali Zar- dari, die zakenman is. De arrestaties werden uitgevoerd nadat Bhutto zaterdag had aangekondigd dat zij haar ontslag bij het hooggerechtshof zal aanvechten. Bhutto zei dat zij en naar collega's wel bereid zijn voor een gewone rechtbank te ver schijnen wegens corruptie. Haar partij, de Pakistaanse Volks partij (PPP), heeft geen vertrouwen in de aangestelde inte rimregering, zei zij op een persconferentie. De interim-rege ring wordt geleid door Bhutto's politieke rivaal Ghulam Mus tafa Jatoi. Jatoi benoemde zaterdag zes nieuwe federale mi nisters, waarmee hij de omvang van zijn kabinet verdubbel de. De prominentste onder de nieuwe bewindslieden is me vrouw Abida Hussain. Zij was afgevaardigde in het parlement voor het ontbonden wprd en staat bekend als een van de fel ste critici van Bhutto. van al dan niet bewezen cor ruptie van de hoogste klassen die maar moeizaam zijn te be wegen hun rijkdom te delen met de ontelbare arme mas sa's. Maar van hoog tot laag wordt er om 'baksheesh' ge vraagd, wat zowel aalmoes als commissiegeld (smeergeld) kan betekenen. De dubbele la ding van het woord maakt duidelijk hoe dun de scheids lijnen zijn. Daarom is ook wat de presi dent als corruptie beschouwt, niet noodzakelijkerwijs 'wan- w g' in de ogen van de poli ticus. Rechters worden nu ge dwongen de grenzen aan te geven, tenminste in het geval van de politiek. De nieuwe, interim-minister van informatie, Syeda Abida Hussain zei gisteren dat er vijf speciale tribunalen komen, voor iedere provincie (deel staat) één en één voor de cen trale regering en het parle ment. De vijf tribunalen wor den ieder geleid door een rechter van het hooggerechts hof en zullen alle politieke vertegenwoordigers, ongeacht hun partij, aan een onderzoek onderwerpen. Burgers kunnen klachten indienen die ook zul len worden onderzocht. Deze tribunalen zullen bestaande Pakistaanse wetten hanteren. De tribunalen zijn gewone rechtbanken met de speciale taak om corruptie onder politi ci te behandelen. Het addertje onder het gras is er wel. Degene die schuldig worden bevonden, kunnen niet worden gekozen bij de verkiezingen die op 24 oktober van dit jaar gehouden zullen worden. „Aangenomen mag worden dat deze juridische on derzoeken door zullen gaan na 24 oktober. Wie daarna schul dig wordt bevonden, zal uit het parlement of regering moeten worden verwijderd", aldus minister Hussain. Ze zei gisteren nog niet te weten of politici dat lot ook treft als di recte familieleden schuldig worden bevonden. Daarbij doelde zij overduide lijk op Asiv Ali Zardari, de echtgenoot van ex-premier Be nazir Bhutto. Zardari is voort durend beschuldigd van frau de. De zakenman was een voornaam doelwit van de op positie, die nu tot aan de ver kiezingen de lakens mag uit delen met overlopers uit de af gezette PPP-regering. Zardari heeft tegen nagenoeg alle voormalige oppositieleiders een aanklacht ingediend. Deze zaken moeten nu nog worden behandeld door de rechtbank in Karachi. Verzet De bewindsvrouwe bleef ech ter vaag over de wijze waarop de corruptie-tribunalen zich van hun taak zullen kwijten. Wiens zaken zullen het eerst en dus ruim voor 24 okto ber worden afgewerkt? In kringen van de Pakistaanse Volkspartij (PPP) is men het erover eens dat dit haar verte genwoordigers zullen zijn. Maar PPP-leidsters Benazir Bhutto is niet van zins zich te 'offeren'. „Als ik voor een tri bunaal moet verschijnen, dan kom ik niet. Ik ben bereid vragen te beantwoorden voor een gewone rechter. Maar ver antwoording ben ik schuldig aan het Pakistaanse volk en aan het parlement. Niet aan een willekeurig aangestelde tribunaalrechter", zei zij dit weekeinde. Bhutto ziet in de instelling van de tribunalen een poging om de PPP in diskrediet te bren gen, maar minister Hussain en zelfs president Ishaq Khan ontkennen dit. „Het gaat om eerlijke processen zonder aan- ziens des persoons", aldus de president in een verklaring. Als de tribunalen werkelijk werk willen maken van hun Terwijl de aanhangers van zijn vrouw worden opgepakt, heeft Bhutto's echtgenoot Zardari ee luchtig onderonsje met een lid van de senaat. opdracht, dan liomen de leden van de huidige waarnemende regering ook in het beklaag denbankje te zitten. Premier Jatoi is in de tijd dat hij eerste minister was in de provincie Sindh vele malen beschuldigd van machtsmisbruik en cor ruptie. Sommige voormalige oppositieleden, maar ook PPP- parlementariërs hebben de af gelopen twintig maanden van de herstelde democratie pu bliekelijk laten ,merken hoe gevoelig zij zijn voor persoon lijk gewin. Toen er een motie van wantrouwen tegen Bhutto was ingediend, november vo rig jaar, kochten beide zijden kennelijk politici om teneinde FOTO: A ggS de motie te laten slagen rcje mislukken. De motie haalc, bi het uiteindelijk niet, ondanlir de beloofde auto's, bouwgron jijze en vakantiereizen. Drie ovef gelopen oppositie-leden den minister, volgens Bhutt; om de basis van de regering I verbreden, of was het toch ee vooraf bedongen 'prijs'? KUNST/RTV se NOB komt met plan voor nieuw Omroepkwartier HILVERSUM Stedebouwkundige T. Koolhaas uit Almere heeft in opdracht van het Nederlands Omroepproduktie Bedrijf (NOB) een schetsontwerp gemaakt voor de herinrichting van het Hilversumse Om roepkwartier. Dat bericht het blad voor omroepmedewerkers, Spreek'Buis, van deze week. Het NOB gaat tussen nu en het jaar 2000 uit van de bouw van een hotel, een vergadercentrum, een zogenoemd tele- theater en een gebouw voor de Utrechtse Hogeschool voor Kunsten. Het teletheater is volgens het plan een faciliteit waar thea- terprodukties op video kunnen worden ge registreerd eh zonodig op het zelfde mo ment kunnen worden uitgezonden. Het plan is voorgelegd aan de gemeente Hil- ATV -omroepen berichten samen over golfgebied HILVERSUM De actualiteitenru brieken van de Avro, Tros en Vero nica gaan vanaf vandaag een geza menlijke rubriek verzorgen over de crisis in het golfgebied. De drie om roepen hebben verslaggevers ge stuurd naar Israël, Jordanië, Egypte en de Verenigde Staten. Uitzending van de gezamenlijke rubriek vindt voorlopig plaats vanavond, dinsdag en woensdag, maar als de actualiteit daartoe aanleiding geeft, zal de sa menwerking ook verder in de week plaats vinden. De rubrieken worden gepresenteerd door Ria Bremer, Nico Steenbergen en Hans Emans, zo maakte Veronica zaterdag bekend. AMSTERDAM Tijdens het Holland Festival van volgend jaar staat gedu rende vier avonden het oeuvre van Jiri Kylién centraal. Van de artistiek leider van het Nederlands Danstheater zijn in totaal acht balletten geselec teerd, zo blijkt uit de programmering van het Amsterdamse Muziektheater voor het komende seizoen. Uitgevoerd worden de balletten 'Ver- klérte Nacht', 'Falling Angels' en de 'Psalmensymfonie', 'Soldatenmis', 'Si lent Cries', 'No More Play', 'Sechs Ténze' en 'Kaguyahime'. De choreo grafie van 'Kaguyahime' is gebaseerd op het eeuwenoude Japanse sprookje van de maanprinses. Voor de begelei ding zorgen het Nederlands Balletor kest onder leiding van Roelof van Driesten, het koor van het Nederlands Dans Theater, Circle Percussion en le den' van het Keizerlijk Gagaku En semble Tokyo, Het Nederlands Dans Theater gaat het komende seizoen ook een aantal ande re keren naar het Muziektheater met voorstellingen die alleen aan het werk van Kylian zijn gewijd. Zo worden op 19, 20 en 22 september twee reprises ('Overgrown Path' op muziek van Ja- nécek en 'Svadebka' op muziek van Stravinsky) en één première opge voerd. Op 1, 2 en 3 februari 1991 staan vier choreografieën van Kylién gepro grammeerd. Docenten exposeren AMSTERDAM Vijftien kunstenaars- /docenten die werk zaam zijn bij de Stichting Kunstzin nige Vorming Am sterdam (SKVA) ex poseren van 8 tot en met 18 september ei gen werk in de Meervaart in Am sterdam-Osdorp. De kunstenaars zijn be zig op het gebied van olieverf, aquarel, boetseren, etsen, sie raden en mode. De is gratis. Britten spelen Italiaanse slapstick AMSTERDAM Het Britse gezelschap Théétre de Complicité speelt van 21 tot en met 26 augustus „Help, I'm alive" in het Amsterdamse Nieuwe de la Mar Theater. Deze tiende produktie van dit gezelschap is geïnspireerd op de klassie ke Commedia dell'Arte. De acteurs ge bruiken deze Italiaanse toneelvorm in combinatie met de slapstick van Jacques Tati en Laurel Hardy. De voorstelling ging onlangs in première op het Mayfest Festival in Glasgow. Taal speelt geen rol in deze anderhalf uur durende op voering, aldus het Nieuwe de la Mar Theater. AMSTERDAM Toneel groep Amsterdam houdt enkele spraakmakende produkties van het afgelo pen speeljaar nog even op het repertoire. Het betreft de voorstellingen 'Lulu', 'Vrijdag', 'Werther Nie- land', 'Ballet', 'Nadien' en 'King Lear Junior'. 'Lulu' in de regie van Ivo van Hove is uitverkoren voor het Theaterfestival in Rotterdam, dat dit jaar van 30 augustus tot en met 14 september in de Rotterdamse Schouwburg plaatsvindt. De titelfiguur in dit stuk van Frank Wedekind is een jonge vrouw die vanaf dat ze nog meisje is steeds een enorme aantrekkingskracht uitoefent op mannen. Zij is de projectie van wat de mannen als de ideale, begeerlijkste vrouw beschouwen. Ook een lesbische gravin raakt geheel in haar ban. Chris Niet velt speelt voor Lulu. De andere medespelen den zijn onder andere Marjon Brandsma, Peirre Bokma, en Joop Admiraal. De speeldata zijn: van 14 t/m 18 augustus om 19.30 uur in de Amster damse Stadsschouwburg en op 9 september eveneens om 19.30 uur in de Rotterdamse Schouwburg. 'Ballet', geschreven en geregis seerd door de artistiek leider van Toneelgroep Amsterdam, Gerardjan Rijnders, is het tweede stuk van dit gezel schap, dat voor het Theaterfes tival is geselecteerd. Het li bretto van 'Orfeus en Euridy- ce' is in deze voorstelling met de structuuur van een ballet opvoering verwerkt. De mythologische kunstenaar Orfeus krijgt de unieke kans om zijn overleden geliefde 'Euridice' uit het dodenrijk te halen. Onder voorwaarde dat hij tijdens de terugtocht naar de aarde niet mag omkijken. Orfeus kan zijn nieuwsgierig heid echter niet bedwingen en raakt voorgoed Euridici kwijt. Tot de opvoerenden behoren onder andere Lineke Rijxman, Titus Muizelaar, Ann Hase- kamp, Hugo Koolschijn, Sigrid Koetse en Margo Dames. De speeldata zijn 2 en 3 september om 20.15 uur in de Rotterdam se Stadsschouwburg. Samen met Bert Edelenbos heeft Gerardjan Rijnders 'Na dien' geschreven. Een dame op leeftijd uit de provincie komt in Amsterdam toevallig in kontakt met een oude zwerf ster. Uit de tragi-komische esprekken die beide vrouwen met elkaar voeren, is te herlei den dat de 'nette', kortzichtige dame eigenlijk diep-ongeluk- kig is en dat de door een over daad aan leed gelouterde dak loze een soort van Verlosser voor haar is. Joop Admiraal is grandioos in zijn travestie-rol als zwerfster. 'Nadien' gaat volgende maand op tournee en zal onder meer op 15 september in de Twentse Schouwburg in Enschede, op 19 en 20 september in Theater aan de Haven in Den Haag, 27 september in De Lieve Vrouw in Amersfoort te zien zijn en op 28 en 29 september in De Blauwe Zaal in Utrecht. De door Peter Oosthoek gere gisseerde 'Werther Ni^land' naar de gelijknamige novelle van Gerard Reve wordt van 21 augustus tot en met 2 sep tember heropgevoerd in Thea ter Bellevue in Amsterdam. Op weg naar volwassenheid komt Werther Nieland tal van problemen van ouderen tegen. Hij interpreteert die op zijn ei gen manier. De niet-experimentele, punt gave voorstelling 'Vrijdag' van Hugo Claus in de regie van Sam Bogaerts is van 26 tot en met 29 september weer te zien in de Amsterdamse Stads schouwburg. MAX SMITH Voorproefje Twee actrices van de nieuwe 'zwarte' musical Streetsisters in actie tijdens het Zomerparkfeest in Venlo. Daar werd een voorproefje gegeven van deze Zuidafrikaanse musical, die op 22 augustus zijn officiële Europese première heeft in de Stadsschouwburg in Amsterdam. Streetsisters gaat over de onderdrukking van jonge zwarte prostituees door straatbendes, politie en klanten. FOTO: ANP Operette Die lustige Witwe van Franz Lehar door solisten, koor, ballet en orkest van de Staatsopera Bydgoszcz (Bromberg) uit Polen, het geheel on der leiding van Raphael Jack Delektra. Circustheater, Scheveningen. De operette-liefhebbers die het gisteravond in het Circusthea ter bij de opvoering van Le- hér's succes-operette Die lusti ge Witwe lieten afweten heb ben een alleraardigste voor stelling gemist. De operette werd gepresenteerd door de Poolse Staatsopera van By dgoszcz (Bromberg), een in 1956 opgericht instituut dat zich bezighoudt met opera en operette en dat per jaar 220 voorstelingen op de planken Het feit dat het Circustheater gisteravond een aanblik met nogal wat lege stoelen bood roept de vraag op of het feno meen operette nog kans van leven heeft, zeker als sprake is van - een presentatie door be roepsgezelschappen. Het pu bliek is dank zij de televisie verwend met glitter en ge schitter, met vocale sterren, met fraaie decors en onderti telde teksten. Het Poolse ge zelschap dat gisteravond op de planken van het Circustheater stond maakte even een tussen doortje, tijdens een tournee door Duitsland een retourtje Scheveningen. De kosten zijn dan relatief laag maar voor een toegangsprijs van enkele tientjes moet het publiek dan toch genoegen nemen met een leuk maar weinig luxueus de cor, met een klein koortje en dito orkest, met een middel maat aan zangers en een enke le positieve uitschieter. Of alle moeiten en kosten de op brengst dekken laat zich ra den. De operette Die lustige Witwe ging vijfentachtig jaar geleden in Wenen in première en de glansvoorstellingen die volg den zijn ontelbaar. Het was het eerste schot in de roos van Le- hér, er zouden er velen vol gen. Gisteravond werd toch weer duidelijk dat het gespro ken woord bij zo'n operette een bijzonder belangrijke plaats inneemt en dat juist bij dat onderdeel van de presenta tie het eerst sprake is van een routineuze aanpak. Complete zinnen vielen weg, zelfs kwam inde meeste gevallen de hu mor (of wat daarvoor door moet gaan) niet over. Het ge baar moest die plaats innemen en het lijkt nog altijd leuk om goedgevulde dames of dubbel zinnigheden uit te beelden. Het .etiket' van de Poolse Ope ra heet Sharon Markovich, een in Amerika geboren zan geres die ook bij de opera in Duitsland furore heeft ge maakt. Vocaal bleef zij zeker niet onder de maat, maar de echte ster, het stralende mid delpunt was zij toch niet. Meer een theaterdier bleek Katarzy- na Matuszak (meer Poolse na men zal ik U besparen) als Va- lencienne, maar het was Lutz Ulrich Flöth als Danilo die de show wist te stelen. Alle overi ge rollen vielen toch wel bleekjes uit en dat kan ook ge zegd worden van het ballet en het koor. ADRIAAN HAGER ch Overzichts- tentoonstellinger1 van Willem van Konijnenburg DEN HAAG De Rijk: dienst Beeldende Kunst i Den Haag heeft twe overzichtstentoonstellin gen van tachtig werke; van de schilder Willenatie van Konijnenburg (1868 1943) ingericht. De exposi^ ties worden gehouden i 1 het Centraal Museum i: Utrecht (27 oktober tot e; met 2 december) en in he|us Drents Museum in Assei (15 december tot en mef 17 februari). fcj Voor de tentoonstelling is eeiyj selectie gemaakt uit het helLt, oeuvre van Van Konijnen burg, met een accent op h« werk dat tussen 1916 en is ontstaan. Ook wordt specia£^ aandacht geschonken aan en kele monumentale opdrachter Het merendeel van de werke is de afgelopen 60 jaar nie meer tentoongesteld, aldus d RBK. Volgens de RBK zijn er vie perioden in het werk van dez jj laatbloeier te onderscheiden In de eerste (1886-1907) werk^l hij als landschapsschilder. Dr tweede periode valt tusse 1908 en 1919. Het landscha verdwijnt vrijwel als thema ei .jj maakt plaats voor portrette J., en grote composities met die ren en menselijke figuren. I de derde periode, van 1920 to 1928, wordt hij vooral voo monumentale opdrachtei (grote triptieken) g< de laatste periode van zijn le£"j ven (1929-1943) bestaat he schaarse vrije werk van Wil lem van Konijnenburg hoofd l\/ zakelijk uit religieuze voorstel lingen, aldus de RBK. Aanraken geboden in kerk Kortenhoef KORTENHOEF „Aam-akel geboden IV" is de titel van eei beeldenexpositie voor blindei en zienden die van 19 augustu tot en met 8 september in Kor tenhoef wordt gehouden. D tentoonstelling vindt plaats ii het oude kerkje aan de Kor tenhoefsedijk. De openin wordt verricht door de blind cabaretier Vincent Bijlo. In ei rond de kerk is een grote di versiteit aan sculpturen te ziei I van 22 beeldhouwers. Tijden et s de expositie zullen acht beel dende kunstenaars uit de DDÏ op het terrein rond de keriioor aan het werk zijn. Dan iipi he I'mt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 4