Deuk in chemische industrie
Veel geschreeuw en weinig wol
GELD GOED
:conomie
Beurs van Amsterdam
TIEES VOOR OVERCAPACITEIT DOET PRIJZEN DALEN
CeidóeGommit
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1990 PAGINA 9
iovjetunie wacht
inieke graanoogst
fASHINGTON Het Ameri-
aanse ministerie van landbouw
eeft zijn raming van de graan-
jgst in de Sovjetunie flink ver-
oogd van 215 tot 230 miljoen
in. De reden daarvoor is dat het
aanhoudend gunstig is.
aardoor wordt tevens geschat
it de Sovjetunie het komend
izoen geen 36 miljoen ton maar
miljoen ton hoeft te importe-
Als de nieuwe raming blijkt
kloppen zal de Sovjetunie dit
ir de grootste graanoogst bin-
inhalen sinds het recordtotaal
in 237,4 miljoen ton uit 1978.
orig jaar bedroeg de graanpro-
ïktie 210,9 miljoen ton.
Goed jaar Sara Lee
UTRECHT Voor Sara Lee-
/DE voorheen Douwe Eg
berts tabak, koffie en thee - is
het boekjaar 1989/90 per 30
juni gunstig verlopen. De on
derneming verwacht voor het
lopende jaar een gematigde
winstgroei. Het bedrijfsresul
taat steeg met 18,1 procent en
bedroeg 625,5 miljoen tegen
529,7 miljoen in het voorgaan
de boekjaar. Aan de stijging
hebben alle produktgroepen
bijgedragen. De nettowinst ver
beterde met 16,9 procent van
ƒ330,2 miljoen tot ƒ386,1 mil
joen. De stijging van de netto
winst bleef enigszins achter bij
die van het bedrijfsresultaat als
gevolg van een daling van de
buitengewone resultaten.
Pensioenfondsen
Rabo, PTT en DSM
bezien samenwerking
UTRECHT De pensioenfondsen van
Rabobank, PTT en DSM onderzoek of
het mogelijk is vergaand samen te wer
ken bij beleggingen in onroerend goed.
Er moet een gezamenlijke verantwoor
delijkheid komen voor de uitvoering en
er dient een maximale ruimte te bestaan
voor de individuele keuze en verant
woordelijkheid van de fondsen voor een
eigen samenstelling van de portefeuille.
De totale omvang van het samenwer
kingsverband bedraagt ongeveer 1
miljard. Het onderzoek moet omstreeks
januari 1991 zijn afgerond en bij een po
sitieve uitslag moet de samenwerking
medio 1991 een feit zijn.
KLM MAG NIET MEER
NAAR KANO VLIEGEN
SCHIPHOL De KLM heeft de vluchten op
de in het noorden van Nigeria gelegen bestem
ming Kano voorlopig moeten staken. De
vlucht die gisteren van Schiphol naar deze
stad had moeten vertrekken is geannuleerd.
Aanleiding is dat de Nigeriaanse federale
luchtvaartautoriteiten de landingsrechten op
Kano met onmiddellijke ingang hebben inge
trokken. De rechten waren verbonden aan een
commerciële overeenkomst tussen de KLM en
Nigeria Airways. De Nigeriaanse maatschappij
heeft de overeenkomst met de KLM opgezegd.
Passagiers voor Kano zullen zoveel mogelijk
via de Nigeriaanse hoofdstad Lagos worden
vervoerd of worden geboekt op vluchten van
andere maatschappijen, aldus de KLM. Op
Kano werd tweemaal per week gevlogen. La
gos doet de KLM driemaal per week aan. De
KLM heeft 43 jaar gevlogen op Kano.
Kleiner overschot op
Japanse handelsbalans
TOKYO De Japanse handelsba
lans vertoont over juli een overschot
5,99 miljard dollar in dezelfde maand
van 1989. Ten opzichte van juni, toen
het overschot in vergelijking met juni
van het afgelopen jaar met 27,6 pro
cent groeide tot 6,69 miljard dollar,
was er een nog veel sterkere vermin
dering.
Uit de cijfers die gisteren zijn gepu
bliceerd door het Japanse ministerie
van financiën blijkt dat de waarde
van de export vorige maand ten op
zichte van juli 1989 met 1,8 procent is
gestegen tot 23,89 miljard dollar. De
import nam met 6,0 procent toe tot
18,51 miljard dollar.
Vooral de ontwikkelingen in de chemie zorgden er
voor dat de nettowinst van Shell over het eerste
half jaar van 1990 scherp daalde. De cijfers van
Akzo over het tweede kwartaal waren nog slechter
dan verwacht en van DSM, dat dinsdag met cijfers
komt, worden ook al geen vrolijke verhalen ver
wacht. Wat is er aan de hand in de chemische in
dustrie?
iEIDSCHENDAM Het
ng al niet goed in de
ïemische industrie en nu
>rgt Irak voor nog meer
ïzekerheden. Zwartkij-
ers voorspellen een lage-
economische groei, een
ogere rente en een grote
inflatie. Maar de che-
lische industrie blijft op-
j mistisch. Zij baart zich
io-ni\ eer zorgen over een mo-
ilijke overcapaciteit dan
ontwikkelingen in het
2 idden-Oosten.
JU overcapaciteit lijden we
leen. Een hogere energieprijs
eft iedereen. De chemische
Hdustrie is niet gevoeliger
Hor een hogere energieprijs
n andere bedrijfstakken. Als
Duitë!B êaan' dan Saan we alle-
kleuiaal. Achtentwintig en een
dollar een barrel. Om
n uur althans".
Dei et is woensdag tien over half
ee en directeur E. Vies van
tm Vereniging van de Neder-
Hidse Chemische Industrie
^HNCI) verontschuldigt zich
n beetje dat hij de laatste
ieprijs niet weet. In zijn kan-
<r in Leidschendam volgt hij
ontwikkelingen in het Mid-
n-Oosten op de voet. Niet
dat Akzo of DSM staan of
vat
totale olieverbruik
rland gaat als grondstof
ar de chemische industrie,
laar er bestaat de angst dat
olie-ontwikkelingen een
m zullen vormen op de tota-
consumptie. Vooral in de
irenigde Staten en Groot-
ittanië wordt een lagere eco-
mische groei voorspeld, een
igere rente en grotere infla-
Kortom, de energie kan de
aag aantasten".
leer energie
bedoelt de vraag
inststof produkten, maai
va,
perso^
IS
ToeLaarde
avoer stijgt
arder dan
an uitvoer
EN HAAG De waarde
de Nederlandse invoer
n goederen stijgt harder dan
uitvoerwaarde, zo blijkt uit
fers van het CBS. In de pe
lde januari-mei van dit jaar
beide de uitvoer tot 98,2 mil-
d gulden, wat 3 procent
ten opzichte van de
lfde periode in 1989.
invoer nam daarentegen
6 procent toe en bereikte
waarde van 96 miljard
ilden. Het uitvoeroverschot
'am hierdoor uit op 2,2 mil-
d gulden, tegen 4,5 over de
rste vijf maanden van 1989.
mei, de laatst gemeten
land, daalde de uitvoer zelfs
!t 2 procent ten opzichte van
ei vorig jaar. Daar stond een
voerstijging met 9 procent
[enover. Doordat de invoer
it 20,5 miljard gulden de uit-
er (19,6) overtrof, was er
rake van een negatief saldo
de handelsbalans van 900
ljoen gulden.
opzichte van de eerste zes
landen van 1989 stegen
oral de uitvoer van kleding,
itrumenten en apparaten,
schaaldieren en fruit
rk. Belangrijke waardeda-
deden zich voor bij de
van ijzer en staal, or-
nische chemische produk-
i, aluminium en melk- en
ivelprodukten.
de invoerkant deden zich
verhouding grote stijgingen
or bij de import van instru-
inten en apparaten, elektri-
machines en toestellen en
n hout. Er werden daarente-
minder dierenvoedsel, or-
nische chemische produkten
melk- en zuivelprodukten
gevoerd.
naar auto's, geluidsapparatuur
of kleding. „Onze produkten
zullen duurder worden, maar
andere even zo. De chemie is
niet gevoeliger voor een hoge
re energieprijs dan andere be
drijfstakken. Neem bijvoor
beeld de staal- of papierindus
trie. Die verbruiken veel meer
energie. Gaat het bergafwaarts
met de economie, dan kunnen
wij relatief gezien onze positie
handhaven".
Vies' collega A. Alting knikt
instemmend. „Centrale vraag
is of wij terrein zouden verlie
zen ten opzichte van natuurlij
ke produkten. Dat geloof ik
niet. Veel produkten die heel
natuurlijk lijken, blijken bij
nadere beschouwing toch veel
energie te verbruiken. Suiker
bieten bij voorbeeld. Die gedij
en onder de zon zou je denken.
Maar bij de bevloeiing en ver
werking komt toch weer ener
gie kijken. En vergeet niet dat
de chemie in staat is nieuwe
behoeften te creëren. Kunst
stoffen voor de surfsport, del
ta-vliegen, maar ook produk
ten voor off-shore activitei-
De schier oneindige toepassin
gen van synthetische stoffen
komt de chemische industrie
gelegen. Want aan de bestaan-'
de produkten wordt geknab
beld. Akzo betaalt het gelag
voor de geleidelijke afschaf
fing van CFK's, de voor het
milieu schadelijke oplosmidde
len in spuitbussen en koelkas
ten.
In navolging van de teleurstel
lende resultaten van Britse en
Westduitse chemiereuzen pre
senteerde het Arnhemse che
mieconcern vorige week de
sombere halfjaar-cijfers. De
resultaten lieten een onver
wacht scherpe winstval zien
door een daling van de dollar,
de moeilijke economische situ
atie in Brazilië, tegenvallende
verkopen in de chemie, een
forse aderlating van de Euro
pese afzet van verf en de on
verwacht hoge kosten voor in-
Kommer en kwel
Dinsdag is het woord aan
DSM, dat naar verwachting in
de algehele malaise zal delen.
Het Limburgse bedrijf zal
waarschijnlijk nog een grotere
stap terug moeten doen dan
Akzo, omdat het evenals Shell
Chemie sterk vertegenwoor
digd is in de petrochemie.
Akzo kon nog pronken met
opbeurende cijfers van de di
visie farmacie, maar in de pe
trochemie is het kommer en
kwel. En Nederland heeft veel
petrochemie. Met ongeveer 52
procent ligt Nederland zo'n
twaalf procent boven het
Westeuropese gemiddelde.
De prijzen van petrochemische
produkten gaan omlaag. Over
anderhalf jaar worden nieuwe
fabrieken geopend en daar
houden de afnemers van plas
tics en plasticgrondstoffen nu
al rekening mee. „De verko
persmarkt wordt langzaam
een kopersmarkt, waarin de
prijzen worden bepaald door
de klanten", zegt Alting.
In het laatste jaarverslag
schreef DSM al dat de resulta
ten van zowel kunststoffen als
chemische produkten (zoals de
vezelgrondstof caprolactam en
plastic grondstof acrylonitril)
beïnvloed zullen worden door
capaciteitsuitbreidingen. Maar
DSM breidt zelf ook uit. In het
Limburgse Geleen verrijst een
fabriek die prolypopeen gaat
maken. Een stof die voorkomt
in onder meer auto's, boter
hamdoosjes en injectiespuiten.
„In prolypopeen zou ook een
overcapaciteit zijn. Maar wij
houden ons bezig met een hele
specifieke sector: de special
ties, voor heel hoogwaardige
toepassingen", klinkt het ge-
Overcapaciteit
Toen de chemieconcerns begin
jaren tachtig bijna voor de
tweede keer verdronken in
hun bulkprodukten zijn velen
zich gaan toeleggen op de zo
genoemde specialties. Er werd
niet langer geïnvesteerd in
meer van hetzelfde (kunstmest
bijvoorbeeld) maar in de ver
breding van het produkten-
pakket, met bijvoorbeeld verf.
„West-Europa is redelijk wijs
geworden in petrochemische
installaties. Alle landen zijn
zeer voorzichtig met de uit
breiding van de kraakcapaci-
teit", aldus Vies. Maar de lan
den buiten Europa trekken
zich weinig aan van de drei
gende overcapaciteit. In Korea
worden vier kraakinstallaties
uit de grond gestampt. „Reden
voor enige ongerustheid. Die
fabrieken zullen de bedrijfstak
niet opbreken maar het mag
geen tendens zijn", aldus Vies.
De chemische industrie ge
bruikt volgens de directeur nu
88 procent van haar capaciteit.
„Onder de 75 procent wordt
het slecht", weet Vies. „We
spreken nu over een ruime ca
paciteit, maar de marges met
overcapaciteit zijn klein".
Door de ruimte markt zijn de
prijzen verlaagd. Ondanks de
stijgende vraag van afgelopen
half jaar zijn de winsten ten
opzichte van het eerste half
jaar van 1989 gedaald. „Maar
'89 was ook exceptioneel
goed", vergoelijkt Vies de te
genvallende cijfers van dit
jaar.
De Nederlandse chemische in
dustrie behaalde vorig jaar een
recordomzet van 47,5 miljard
gulden, 3,3 miljard meer dan
in '88. Maar alles zat dan ook
mee. „We hadden een stabiele
vraag, stabiele valuta, energie
prijzen en de vergroting van
produktiecapaciteit was even
wichtig", aldus Vies. In het
topjaar groeide het produktie-
niveau met 4,5 procent. Voor
dit jaar zou de chemische in
dustrie met minder genoegen
moeten nemen. In mei ver
wachtte de VNCI dat de pro-
duktie dit jaar met 3,5 tot 4
procent zou stijgen. Maar nu,
drie maanden later, zijn de
prognoses bijgesteld. Vies: „De
valuta zijn minder stabiel dan
wij hadden verwacht. En dan
spreek ik niet over de laatste
week. Vóór de invasie van
Irak waren de koersen ook al
instabiel".
Oost-Europa
Vorige week nog zei bestuurs
voorzitter A. Loudon van
Akzo dat een stabiele olieprijs
en een herstel van de dollar
koers de omlaag hollende
winstcijfers moeten redden.
De dollar heeft inmiddels een
na-oorlogs dieptepunt bereikt
bijstellen", erkent
Vies. „Het zal moeilijk worden
om die 3,5 procent porducties-
tijging te halen. De chemische
industrie heeft deuken opgelo
pen, maar geen majeure".
Vies blikt niet graag vooruit.
Het zicht is veel te mistig om
een duidelijk beeld te schetsen.
Niet alleen de situatie in het
Midden-Oosten, maar ook die
in Oost-Europa maakt de toe
komst uiterst onzeker. „Wat
gaat daar vooruit lopen, de
vraag of de produktie?" Als de
Oostduitse industrie moet vol
doen aan de Westduitse mi
lieunormen dan worden alle
fabrieken volgens Vies geslo
ten. „Wie wil er vandaag de
dag nog een oude fabriek ko
pen?" Zeker van het ant
woord, leunt hij tevreden ach
terover. De Oosteuropese fa
brieken zullen het Westen
geen overcapaciteit bezorgen.
Daar zorgen de rijke westerse
industrieën zelf wel voor. Het
ene na het andere samenwer
kingsverband wordt gesloten.
„De vraag zal groter worden
dan de lokale capaciteit",
voorspelt Vies. En die leemte
wordt met graagte opgevuld
Het is niet alles goud wat
er blinkt. Verleden jaar is
de Amsterdamse effec
tenbeurs getuige geweest
van drie daverende intro
ducties of herplaatsingen
van aandelen. Die drie
grote operties zijn de be
leggers nu al op een ver
lies van in totaal één mil
jard gulden komen te
staan.
Nu is het uiteraard het een
voudigst om te zeggen dat de
genen die hun geld in de des
betreffende aandelen
DAF, DSM en Pirelli
hebben gestoken de tijd tegen
hebben. Natuurlijk, het beurs-
klimaat is op het ogenblik bar
slecht en dreigt nog slechter
te worden. Niet vergeten mag
echter worden dat die drie
fondsen de beleggers met
groot geweld zijn aangepraat.
Kosten noch moeite werden
gespaard voor de presentaties
ten behoeve van analisten en
de pers, terwijl de institutio
nele beleggers (zoals pensi
oenfondsen en levensverzeke
ringsmaatschappijen) te ma
ken kregen met road shows,
die in slecht Nederlands pro-
motietoers heten.
Bij veel beleggers zijn na al
die opwindende dagen de ka
ters ten tonele verschenen. Zij
slaan 's avonds met angst en
vreze de koerslijsten in hun
krant open, om dan met eigen
ogen te zien hoeveel geld zij
nu weer moeten inleveren op
die schitterende aandelen van
eerste kwaliteit, die hen ver-
Geen genoegen
Het moet voor de banken die
deze introducties verzorgden
geen onverdeeld' genoegen
zijn daarover te spreken met
^verdrietige dan wel boze
klanten. Eerst even een klei
ne flop.
Vredestein, die in 1986
2.170.000 aandelen aan de be
leggers aanbood, besprak ik
verleden week al. Door die
herintroductie plus emissie te
gen een koers van 31 gulden
zijn de ongelukkigen, die aan
dat zoet gefluit gehoor hebben
gegeven, bij een koers van
dertien gulden al in totaal 39
miljoen gulden kwijt.
Herinnert u zich nog de ge
weldige fanfares waarmee de
staat in 1989 het chemiecon
cern DSM aan beleggend Ne
derland aanbood? DSM is zon
der twijfel een kwaliteitsaan
deel, maar op dit moment kan
allleen de staat zich nog ver
genoegd in de handen wrij
ven. Hoewel de vele miljoe
nen die door die introductie
in de staatskas zijn gevloeid
allang zijn verdwenen in de
bodemloze put die financie
ringstekort heet.
De aandelen DSM zijn in 1989
in twee tranches aangeboden.
De eerste tranche van twaalf
miljoen aandelen bracht in fe
bruari tegen een koers van
108 gulden in totaal 1.296 mil
joen gulden op. De tweede
tranche van eveneens twaalf
miljoen aandelen, die op 26
september tegen een koers
van 125 gulden aan de markt
kwam, leverde de staat 1.500
miljoen gulden op.
Tegen de huidige koers van
102 gulden zijn die 24 miljoen
aandelen nog 2.448 miljoen
gulden waard en zijn de be
leggers er dus 348 miljoen gul
den bij ingeschoten. Voor de
staat moet het vervelend zijn
dat de derde en laatste twaalf
miljoen aandelen door het
slechte beursklimaat niet aan
de straatstenen te slijten zijn.
Risicodragend
Nu besef ik ten volle dat een
belang in de aandelensfeer al
tijd risicodragend is en dat de
belegger daarom altijd be
door het bankenconsortium
met zoveel elan aan de man
gebracht, dat de arme beleg
gers vermoedelijk dachten on
verantwoord te handelen als
zij niet inschreven.
Het is jammer dat zo weinig
buitenlandse kranten worden
gelezen, want de risico's van
de bedrijfstak chemie en dus
ook van DSM werden eind
1988 al groot geacht. Mede
daarom kan worden gesteld,
dat de koers van 108 gulden in
februari nog aanvaardbaar
gulden in september op niets
leek. Op 6 december 1988
werd bijvoorbeeld in de Fi
nancial Times gesteld dat
Kerstmis 1989 voor de chemie
wel eens niet zo gelukkig zou
kunnen zijn als Kerstmis 1988.
Even droef of misschien nog
wel erger is de introductie ge
weest van de vrachtautofa-
briek DAF. Op 1 juni 1989
werd de inschrijving gesloten
op 18.103.560 gewone aandelen
tegen een koers van 47 gul
den. De oude aandeelhouders
ontvingen dus in totaal 851
miljoen gulden. Tegen de hui
dige beurskoers is daarvan
nog 465 miljoen gulden over.
In iets meer dan een jaar leed
beleggend Nederland dus een
strop van 386 miljoen gulden.
In mei 1990 was er voor de
aandeelhouders al reden tot
gemor, mede omdat de beurs
koers toen al fors gedaald
was. Kritische kreten kwa
men op de aandeelhouders
vergadering helaas veel te
weinig voor, hoewel een ver
lies van zeker 20 miljoen gul
den in het eerste halfjaar was
geleden. Bedenk daarbij dat
het aandeel DAF elf maanden
tevoren was geïntroduceerd.
Meer ellende
U wilt nog meer ellende van
deze soort horen7 Neem Pirel
li Tyre Holding, die eveneens
in juni 1989 naar de beurs
ging. De beleggers werden in
de gelegenheid gesteld tegen
een koers van 54 gulden in te
schrijven op negen miljoen
125
stakkers die deze aandelen zo
nodig moesten kopen: 279
miljoen gulden.
De waarde van het concern
viel terug met 1,1 miljard gul
den. Daar zullen die Italiaan
se Pirelli-aandeelhouders niet
blij mee zijn. Pirelli ontkomt
echter net zo min als Goodye
ar, Goodrich, Michelin, Vre
destein en de Japanse ban
denconcerns aan een marktsi
tuatie die ten tijde van de in
troductie ook al niet briljant
Een ramp van kleine omvang
vormde de introductie van de
aandelen Air Holland in okto
ber 1989. Herplaatst werden
1.507.075 aandelen tegen een
prijs van 37 gulden. Totale op
brengst van deze herplaatsing
dus 55,8 miljoen gulden.
Koers thans 22 gulden, verlies
beleggers 22,6 miljoen gulden.
Air Holland lijdt als andere
chartermaatschappijen een
moeizaam bestaan.
Natuurlijk, er zijn ook een se
rie geslaagde aandelenemis
sies en introducties geweest.
Dat waren doorgaans kleinere
ondernemingen met overzich
telijke en aantrekkelijke leve
ringsprogramma's. Maar
eerder genoemde drie gro
ten. brr. Een naar gevolg:
de bank die de aandelen van
de drie introduceerde, pro
beerde ook de aandelen van
de schitterende Randstad-
groep te introduceren. Dat
werd een mislukking en daar
over is op de beurs „besmuikt
gegniffeld". Het was dus al
met al veel geschreeuw en
weinig wol.
WIM VAN DER MEULEN
Noteringen van vrijdag 10 augustus 1990 (tot 16:30 uur)
133.50 18/7 102.70 26/2
148.50 15/6 111.50 26/2
141.90 3/1 100 50 6/8
86/87 5% SL
89/2.65
89/90 4.24
159.401/8
63.60 3/1
91.704/1
126.50 18/4
97.1017/7
53.50 18/7
35.80 8/6
16.90 1/8
134.80 16/7
91.00 3/1
111.50 2/1
107.40 11/1
50.30 4/1
53.60 3/1
156.702/8
76.90 23/5
109.80 18/4
54.70 23/5
63.70 9/5
227 50 26/7
115.00 10/1
47.30 28/6
53.50 2/1
76.40 30/5
57.20 25/5
152.3023/2
50.30 6/8
83.40 7/8
102.70 102.80 103.10
33.80 33.70 33.70
158.90 158.90 158.90
5120+ 5120
14.90 14.90
123.00 123.00 123.40
146.50 146.90 147.50
51.50 6/8
141.90 2/1
24.80 6/8
29.50 18/1
92.80 1/5
75.106/8
90.70 1/5
57.1013/3
41 80 26/2
137.60 26/2
90.00 6/8
33.20 5/1
32.507/8
59.70 10/8
42.20 26/2
nmb pwtbk
pakhoede
52.50 52.50
149.30 149.00 149.30
92.60 93.00
40.00 39.40
3320 33.00
Nedlloyd omlaag
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs is giste
ren zwak gesloten bij een on
geanimeerde handel. De CBS-
stemmingsindex eindigde op
107,90 tegenover een slot van
108,50 punten op donderdag.
De handel was iets groter dan
normaal met een totaalomzet
van f 1,75 miljard waarvan de
aandelen 524 miljoen voor
hun rekening namen. De obli
gaties sloten bijna onveran
derd met hier en daar een
winstje van 0,05 punt. Bij de
opening van de markt konden
sommige leningen nog een
plus van 0,2 punt behalen.
Het merendeel van de hoofd
fondsen was lager. Nedlloyd
werd afgestraft door de beleg
gers met een verlies van 8 op
59,90, oftewel een verlies van
11,78 procent. Donderdag na
beurs maakte het bedrijf een
lagere winstverwachting be
kend door de oliecrisis en de
hogere brandstofprijzen. Het
Rotterdamse transportconcern
komt op 23 augustus met de
halfjaarcijfers. Het andere ha
venconcern Internatio werd
meegesleept en noteerde een
4 lagere koers op 67. Inter
natio maakte al eerder een la
gere winstvoorspelling be
kend. Daarop moest het be
drijf maandag een koersverlies
van twintig procent accepte
ren. VOC kreeg een terugslag
op ƒ39,10, een verlies van
0,90. De tweede-kwartaalcij
fers die Philips donderdag be
kendmaakte, hadden ook gis
teren een negatief effect op de
koers. Het elektronicaconcern
zag zijn verlies verder oplopen
tot 0,90 op 25,40 (3,42 pro
cent). Koninklijke Olie profi
teerde van het bescheiden her
stel op de oliemarkten. De
olies gingen met 1 omhoog op
147,50. De stijging van de
winst per aandeel met 5 pro
cent bij Unilever zorgde voor
een dieptepunt van de note
ring in de ochtend op 147,50
om later terug te krabbelen tot
de slotkoers van donderdag op
149,30. Fokker maakte een
come-back op 46,80, een plus
.van ƒ1,10.
I
