,Sail legt slaafsheid publiek bloot"
SAILPONT
Programma Sail '90
Prins Bernhard Fonds en de lof der zelfwerkzaamheid
CDA'er Rinnooy Kan
voorzitter van VNO
Verliefde
autodief
weer thuis
Geluidhinder huisdieren
kost politie miljoenen
INA
[NNENLAND
CeidócSommit
ZATERDAG 11 AUGUSTUS 1990 PAGINA 3
ijdioreclame
I] PV Limburg
.KENBURG Via Radio
II gaat de VVV in Lim-
g in september zestig recla-
ipots van elk twintig secon-
uitzenden. Daarbij zal het
;nt komen te vallen op de
itief geringe afstand naar
iburg vanuit de rest van
Ierland. Uit onderzoek is
leken dat er bij menig po-
jrte tiële bezoeker van Limburg
vooral psychologische
impel bestaat om het 'verre'
1 lelijke vakantiegebied te
oeken. Het bedrijfschap ho-
i heeft aan de Limburgse
V een bedrag van 60.000
:omijen toegekend voor de ra-
erei eclame.
Extreem-rechts blijft
tegen 'Eigen volk eerst'
AMSTERDAM/BRUSSEL De ex-
treem-rechtse partijen Vlaams Blok
en Centrumpartij '86 willen op twee
manieren proberen te bereiken dat
'Eigen volk eerst', de tentoonstelling
die in het Amsterdamse Anne Frank
huis wordt gehouden, wordt verbo
den. CP '86 wil, aldus haar secretaris
Egbert Peree, via een kort geding
trachten de expositie verboden te
krijgen. Het Vlaams Blok heeft, zo
zei VB-kamerlid Filip Dewinter gis
teren in Brussel, een brief geschre
ven aan de Belgische minister van
buitenlandse zaken, Mark Eyskens,
waarin hem wordt gevraagd zijn in
vloed aan te wenden om de expositie
te laten verbieden.
Beroepsvereisten voor leraren
ZOETERMEER Staatssecretaris Wallage (onder
wijs) wil een goede aansluiting voor leraren tussen
hun opleiding en de lespraktijk garanderen door
de formulering van zogeheten beroepsvereisten.
Drie nog in te stellen commissies moeten hem ad
viseren hoe die beroepsvereisten er precies uit
moeten zien.
Beroepsvereisten zijn de kwaliteiten op het gebied
van kennis, inzicht en vaardigheden waarover le
raren bij de aanvang van de beroepsuitoefening
dienen te beschikken", schrijft Wallage in een no
titie aan de onderwijsorganisaties. Deze entree-ei
sen komen in de plaats van de voorschriften voor
examenprogramma's zoals die nu door de overheid
aan de opleidingen voor leraren worden opgelegd.
De vervanging van exameneisen door beroepseisen
past in de algemene ontwikkeling naar een grotere
vrijheid voor de onderwijsinstellingen, aldus Wal-
'Private
eye'
De bijna blinde
Gordon Fuller
kan dank zij een
•private eye'
goed lezen. De
speciale leesbril
projecteert een
19"beeld met
behulp van len
zen direct op het
netvlies alsof het
50 cm voor het
oog zweeft. De
private eye wordt
met draagband
op de markt ge
bracht door Vla
stra Helmond.
foto: anp
Zomerleven iets duurder
DEN HAAG De prijzen in ons land
zijn tussen half juni en half juli met 0,3
procent gestegen. Vooral de huurverho
ging (3,2 procent per 1 juli) en de stijging
van de huurwaarde van eigen woningen
drukten het prijscijfer omhoog (met 0,6
procent), aldus CBS-cijfers. Ook aardgas
en autobenzine werden duurder, waar
door het cijfer met nog eens 0,2 respec
tievelijk 0,1 procent steeg. Daarentegen
daalden kleding en schoeisel in prijs
(respectievelijk 0,4 en 0,1 procent), waar
mee de stijging per saldo op 0,3 uit
kwam.
Van alle goederen daalde 38 procent in
prijs, steeg eveneens 38 procent in prijs
en bleef 24 procent onveranderd. Tussen
midden juli vorig jaar en midden juli dit
jaar stegen de prijzen met 2,3 procent.
pre -
J?ael EDI A - SOCIOLOOG HOFSTEDE OVER „MENSELIJKE LEMMINGEN'
-ji
one ONINGEN Sail
id Me honderdduizenden
D' nsen hebben al rond
1 boorden van het
jfdstedelijke IJ gedren-
1, miljoenen zullen nog
•olitgen. Wat trekt de mas-
De bekende Groningse
idelldia-socioloog Peter
odti fstede heeft daar een
iti (esproken mening
e la r: Sail legt de slaafs-
oedjd van het volk bloot,
de
es wat op televisie, in kran
en tijdschriften ruime aan-
it krijgt, trekt volgens de
derlldiakenner kijkers. Op dit
ijde ment zijn dat de spanning
het Midden-Oosten en het
sterdamse botenspektakel
de twee hoofditems in het
n maal. „Als mensen de kans
in den krijgen om de troepen
ov< iet Midden-Oosten te zien
Ij entrekken, zouden ze
saai heengaan. Maar dat
niet, dus kiezen ze voor
het 'andere evenement'
irtr< iet Journaal",
op
izin? Nee hoor. Dat zie je
i ook als er op de kust een
nun |p gestrand is? Op het Jour-
ikaal zien mensen de beelden
Er zal is het dan midden in de
V0( ht: iedereen er naar toe",
mag duidelijk zijn, Hofste-
verafschuwt massa-evene-
Vooral de massale
zSamheid stuit hem tegen
,n torst. „Het lijkt erop dat de
sheid bezig is als een hor-
immingen in de afgrond te
ïgen. Dat zie je ook weer
fit Sail-evenement. Dat is
poli
;>nd
Als mensen de kans zouden krijgen om de troepen in het Mid- gaan, volgens socioloog Hofstede. Maar dat kan niet, dus kiezen
den-Oosten te zien samentrekken, zouden ze er massaal heen- ze voor Sail, het 'andere evenement' op het Journaal, foto: Step
hen evenhuis
toch een prachtige vergelij
king. Alleen springen die vijf
miljoen mensen nog net niet in
het water; lemmingen zouden
dat wel doen".
Sail en soortgelijke massa-bij-
eenkomsten zijn voor Hofstede
een duidelijk voorbeeld van
het gedwee nalopen van prik
kelende beelden die de massa
media mensen voorspiegelen.
Hofstede gelooft er niet in dat
de massa afkomt op de oud
heidkundige aspecten van Sail,
gevaarten van weleer die in
vroeger tijden de zeeën af
stroopten. „Dat is slechts een
element. De romantiek van de
zee, dat speelt een beetje mee.
Nee, vooral het spectaculaire
trekt. Ze komen niet om een
vissersbootje of zeiljachtje te
zien. Op televisie en foto's
worden vooral de spectaculai
re kanten uitgelicht. En men
sen willen dat dan ineens ook
in het echt zien".
En verder is het feit dat Sail
overvallen wordt door miljoe
nen landgenoten voor Hofste
de vooral een teken dat men
sen kennelijk niet weten wat
ze anders moeten doen. „Het is
doden van de verveling. Ze la
ten zich meevoeren op de gol
ven van de massa-media. Dat
is natuurlijk een griezelig as
pect aan het geheel".
„Mensen zouden zich in plaats
daarvan eigenlijk veel druk
ker moeten maken om bij
voorbeeld de sociale verar
ming in de samenleving, het
milieu of noem maar op. Na
tuurlijk zeggen de critici dan
dat je mensen zo'n festijn niet
mag misgunnen, want dan ben
je een kniesoor. Maar wat heet
vermaak. Wat blijft daarvan
over bij al die files op weg
daarheen, en die gigantische
opeenhoping van mensen".
„Ik constateer tegelijkertijd
dat de eenzaamheid toeneemt.
En dat mensen op hetzelfde
moment ervoor kiezen op te
gaan in grote massa's. Kenne
lijk geeft ze dat een gevoel van
geborgenheid, veiligheid".
Evenementen als Sail bestaan
bij de gratie van veel geld,
commercie en massa-media,
denkt Hofstede. „De media le
ven van dit soort evenemen
ten; ze bemiddelen tussen de
bedenkers van de festijnen en
het publiek dat er op afkomt.
Als de media zouden zwijgen,
zouden er ook geen mensen
naar toe gaan".
LEX VAN KOOTEN
In de grachten van Amsterdan zijn ook enkele zeer actuele vaar
tuigen. foto: anp
ZATERDAG 11 AUGUSTUS:
10.00-16.00 Drakebootraces in het Oosterdok
14.00-15.00 Tjotterwedstrijden op1 het IJ
16.00-17.30 Aquacorso in IJ-haven
17.00 Grachtentocht sloeproeiers naar Sloterplas
21.00 Défilé van verlichte schepen op het IJ
23.00 Laser/vuurwerkshow boven IJ
ZONDAG 12 AUGUSTUS:
14.00-15.30 Vlootschouw op het IJ
15.00-19.00 Grachtentocht voor sloeproeiers
17.00-19.00 Drakebootraces in het Oosterdok
22.30 Laser/Vuurwerkshow boven IJ
MAANDAG 13 AUGUSTUS:
10.00-12.00 Parade of Sail (kleinere schepen) over het
Noordzeekanaal
11.00 Concert Koninklijke Landmachtband in
Oosterdok
14.00 Watershow van nautische diensten op het IJ
14.00-14.30
15.30-16.00 Concert Koninklijke Landmachtband in
Oosterdok
22.00 Sluiting Sail
22.30 Laser/Vuurwerkshow boven IJ
e ie-orakel
lell
larschuwt
m ior ernstige
1STERDAM De prijs
i de vrije-marktecono-
Jloj i heet speculatie. De
'n leprijs die de afgelopen
Go ek als een jojo omhoog
ag is gegaan,
use|rdt in veel sterkere
te dan voorheen door
tulanten beheerst.
ntd|reven de vrije markt is be-
jeling van de vraag waar-
jnlijk het énige middel om
c0 olieprijs weer in de hand te
artil gen f)aarom drong ener-
gebr leskundige Peter Odell, be-
n J|' rad olie-orakel, gisteren tij-
ail' is een door de Erasmus
zonr iversiteit van Rotterdam
-bl°' egde bijeenkomst aan op
Btische maatregelen om de
sumptie van olie in het
sten terug te dringen. Een
belastingverhoging op
een groter gebruik van
en kolen en versnelde ont-
keling van alternatieve
ndstoffen moeten de klap
i een dreigende derde olie-
ek dempen.
dreiging is volgens Odell
el als de spanning in het
Iden-Oosten verder op-
pt. De westerse olieboycot
i Irak die volgens Odell een
de kans van slagen heeft,
neerkomen op een reductie
de olietoevoer met vier
rlAi
Energiedeskundige Peter Odell tijdens
een door de Erasmus Universiteit van
Rotterdam belegde bijeenkomst.
foto: anp
miljoen vaten per dag. Dat
komt overeen met de helft
van de Westeuropese oliebe
hoefte en 15 procent van de
olie die omgaat op de interna
tionale markt. Berekeningen
van het Centrum voor Inter
nationaal Energie Onderzoek,
waarvan Odell directeur is,
hebben dat uitgewezen.
Afhankelijk van de politieke
en militaire ontwikkelingen in
en rond de golf sluit Odell na
het weekeinde een stijging van
de olieprijs tot boven de dertig
dollar niet uit door toedoen
van speculanten op oliebeur
zen in vooral Londen en New
York. De situatie is volgens
Odell ernstiger dan bij de vori
ge oliecrises. Daarom zijn
structurele matregelen nood
zakelijk. Naast vermindering
van de olieconsumptie stelt
Odell onder meer voor om ge
sloten Amerikaanse olievelden
in ere te herstellen en de olie-
produktie op de Noordzee ver
der op te voeren.
Op korte termijn is er strikt
gesproken niets aan de hand,
meent Odell. De terminals in
Rotterdam zitten vol en de
voorraden in Japan en de VS
zijn enorm. De stijging van de
olieprijs is immers niet het ge
volg van een tekort, maar het
onmiddellijke gevolg van spe
culatie.
AMSTERDAM Het
Prins Bernhard Fonds
vierde gisteren zijn vijftig
ste verjaardag, en als het
aan het fonds ligt is dat
meer dan bij welke voor
gaande feesten ook
merken.
te
Begin dit jaar werd al een lan
delijke campagne aangekon
digd die het fonds en zijn vijf
tien regionale Anjerfondsen
een grotere bekendheid moet
geven. Dat gebeurde gisteren
onder andere met de presenta
tie van het boek 'Tot stand ge
komen met steun van...'.
Ter gelegenheid van het hal-
ve-eeuwfeest kreeg prins
Bernhard, regent van het
fonds, een speciaal ontworpen
briefkaart aangeboden uit
handen van PTT-directeur W.
Dik. Het fonds gaat daarmee
de straat op, hetgeen ook tot
uiting moet komen in een
reeks bijzondere opdrachten,
maandelijkse televisie-uitzen
dingen, direct-mail-acties, een
naamsaanpassing (Cultuur
fonds voor Nederland) en een
nieuw logo.
„Geven om de cultuur die je
lief is" is de slogan waarmee
het Prins Bernhard Fonds
naar buiten treedt. Daarmee is
ook de essentie aangegeven
van de activiteiten van het
fonds. Vreemd genoeg klinkt
de naam Prins Bernhard
Fonds velen bekend in de
oren, maar vraag een wille
keurige Nederlander wat het
fonds precies doet, en hij zal
geen antwoord weten. Van
daar het boek 'Tot stand geko
men met steun van...', dat gis
teren werd gepresenteerd in
de Nieuwe Kerk in Amster
dam. Het boek geeft over ruim
driehonderd pagina's een
chronologisch overzicht van
de vijftig jaren waarin het
Prins Bernhard Fonds ope
reerde. Met als doelstelling het
inzamelen van geld voor de
aankoop van Spitfires en an
der oorlogsmaterieel werd het
fonds in augustus 1940 opge
richt in Londen. Het fonds le
verde zo in het eerste oorlogs
jaar een bijdrage aan de geal
lieerde strijd.
Na de oorlog werd het omge
vormd tot een fonds voor gees
telijke weerbaarheid. Volgens
de schrijvers van het boek was
er toen een sterke behoefte om
de nationale eensgezindheid
die men in de oorlog had leren
kennen, te behouden. Met het
ondersteunen van culturele
zelfwerkzaamheid trachtte het
Prins Bernhard Fonds de na
tionale saamhorigheid te be
vorderen.
De doelstellingen van het
fonds veranderden bijna elk
volgend decennium. Zo werd
in de jaren vijftig de voor
naamste drijfveer 'de strijd te
gen de vervlakkende massa
cultuur'. De jaren zestig en ze
ventig kenmerkten zich door
een snel veranderend geeste
lijk en cultureel klimaat, en zo
veranderde het Prins Bern
hard Fonds mee.
Tegenwoordig laat de doelstel
ling zich het best omschrijven
als het bevorderen van activi
teiten op cultureel gebied en
op het gebied van natuurbe
houd, waarbij het particuliere
initiatief altijd voorop staat.
Het fonds uit die bevordering
in het verstrekken van subsi
dies. Daarvoor heeft het een
jaarlijks variërend budget. Dit
jaar bedraagt dat 19 miljoen
gulden, waarvan ruim 11 mil
joen naar het Prins Bernhard
Fonds gaat; de rest wordt ver
deeld over de Anjerfondsen.
Per jaar komen zo'n zesdui
zend verzoeken tot subsidie bij
het fonds binnen. De helft
daarvan wordt gehonoreerd.
De belangrijkste bijdrage van
het Prins Bernhard Fonds
wordt door de regent zelf in
een voorwoord van 'Tot stand
gekomen met steun van...' ge
schreven. De prins: „Het Prins
Bernhard Fonds heeft vele
Nederlanders de kans geboden
zich op cultureel gebied te ont
plooien. De zelfwerkzaamheid
is immers één van de meest
kenmerkende aspecten van de
Nederlandse cultuur. Hierin
ligt, meen ik, dan ook de be
langrijkste bijdrage van ons
cultuurfonds in de afgelopen
DEN HAAG De Rotter
damse hoogleraar dr.
Alexander Rinnooy Kan
is de belangrijkste kandi
daat voor de opvolging
van voorzitter mr. Cees
van Lede van het Ver
bond van Nederlandse
Ondernemingen (VNO).
Van Lede, bezig aan zijn zes
de en laatste jaar als eerste
man van het VNO, vertrekt
over een paar maanden. Het
is de bedoeling dat Rinnooy
Kan per 1 januari VNO-
voorzitter wordt. Rinnooy
Kan, die bekend staat als een
progressieve CDA'er, is uit
gekozen door een VNO-com-
missie. Eind augustus zal
Rinnooy Kan officieel tot
voorzitter worden gekozen
door het VNO.
De christelijke zusterorgani
satie NCW, waar voorzitter
Andriessen eind vorig jaar
verdween om minister van
economische zaken te wor
den, krijgt oud-minister van
financiën Ruding als eerste
man. De diverse samenwer
kingsverbanden tussen VNO
en NCW zullen afwisselend
worden voorgezeten door
Rinnooy Kan en Ruding.
Rinnooy Kan, van huis uit
wiskundige, was van 1986 tot
vorig jaar rector magnificus
van de Erasmus Universiteit
Rotterdam. Momenteel is hij
daar hoogleraar operationeel
onderzoek. Rinnooy Kan, te
vens commissaris bij de bank
Mees en Hope en de Pers
combinatie, heeft altijd ge
pleit voor een hechte relatie
tussen onderwijs en bedrijfs
leven.
AAIBAAI
door WILLEM RITSTIER
lSC»T
BCSMÊ7leiuxz
HARDENBERG De 18-jari-
ge Jeroen is terug in Harden-
berg. Vader Douwes is weer in
het bezit van zijn dure Opel
Omega en Nies Westra (16) uit
Krabbendam is verliefd als
nooit tevoren op 'haar' Jeroen.
Ziedaar het gelukkige slot van
een amoureus avontuur van
Jeroen Douwes, die zondag
nacht in de 'geleende' auto
van zijn pa - zonder in het be
zit te zijn van een rijbewijs -
zijn vakantievriendin achterna
reisde naar het Noordholland
se Krabbendam. Pa Douwes,
die eerst bij de politie aangifte
van diefstal had gedaan, ging
later een lichtje op. Zijn uit
huizige zoon had zich immers
al vaker schuldig gemaakt aan
joy-riding. Jeroen stond Krab
bendam voor de moeilijke taak
de auto weer bij de rechtmati
ge eigenaar te krijgen, maar
hij wilde voor geen goud zijn
vader onder ogen komen. Be
sloten werd dat Nies' vader de
auto naar het politiebureau in
Langedijk zou brengen, waar
vader Douwes de volgende
dag per trein zou arriveren om
zijn voertuig op te halen. Je
roen reisde vervolgens per
trein terug naar Hardenberg.
Hij weet niet of zijn amoureu
ze avontuur voor hem nog een
vervelend vervolg zal krijgen.
„Ondanks alles vind ik het
enorm tof dat mijn vader de
aangifte van diefstal heeft in
getrokken. Ik heb hem geloof
ik wel gedupeerd. Hij moest
het twee dagen zonder zijn
auto stellen, terwijl hij verte
genwoordiger is".
Latere elf doden niet door voedselvergiftiging
VENLO Het justitieel on
derzoek naar de salmonella
voedselvergiftiging in het
Venlose verpleeghuis Maria
Auxiliatrix vergt meer tijd dan
verwacht en zal nog ten min
ste een week duren. Het
WVC-onderzoek duurt nog
langer.
Berichten als zouden na het
bekend worden van de zeven
sterfgevallen op 30 juli nog ze
ker vijf bewoners van het ver
pleeghuis aan de voedselver
giftiging zijn overleden, wor
den door directeur G. van Os
van de GGD in Venlo ont
kend. Er zijn volgens hem na
die dag nog elf zieke hoogbe
jaarde bewoners van Maria
Auxiliatrix overleden, maar
beslist niet aan de gevolgen
van het eten van de mogelijk
met de salmonellabacterie type
D besmette pudding op zondag
22 juli.
Van de zeven aanvankelijk
opgegeven sterfgevallen waar
bij de salmonellabesmetting
een rol kan hebben gespeeld,
is van één gebleken dat dit
niets met de voedselvergifti
ging te maken heeft gehad.
Volgens Van Os is bij zes over
leden bewoners van hfet ver
pleeghuis hoogst waarschijn
lijk sprake geweest van salmo
nella-besmetting, in combina
tie met andere doodsoorzaken.
LEIDEN Geluidhinder veroorzaakt door huisdieren kost de
Nederlandse politie jaarlijks meer dan zes miljoen gulden. Dit
bedrag is zo hoog omdat de politie doorgaans meer tijd nodig
heeft problemen met blaffende honden of kraaiende hanen te
kunnen oplossen. De eigenaar is niet altijd thuis, in tegenstelling
tot de bezitter van een te hard staande muziekinstallatie, aldus
de Nederlandse Stichting Geluidhinder (NSG).
Uit een onderzoek van de stichting RIGO (Research Instituut
Gebouwde Omgeving) blijkt dat jaarlijks 1200 politiemensen een
dagtaak hebben aan de bestrijding van burenlawaai in het alge
meen. Gemiddeld zeven procent van de assistentieverleningen
betreft geluidhinder van huisdieren. In kleine gemeenten (tot
50.000 inwoners) is dit percentage zelfs 18.
Samen met muziek en loopgeluiden vormen de huisdieren de
top-3 van burenlawaai. Bij de NSG kwamen vorig jaar bijna
2000 informatie-en adviesaanvragen binnen over burenlawaai,
waarvan de categorie huisdieren 19 procent uitmaakte. Volgens
de NSG is de hond de grootste boosdoener, niet alleen omdat
deze dieren veel geluid kunnen produceren, maar ook wegens
het grote aantal (inmiddels zo'n 1,8 miljoen). Andere huisdieren
waarover wordt geklaagd zijn hanen, eenden, duiven en pau-
De NSG heeft een brochure uitgebracht over de geluidhinder
van huisdieren, die volgens de stichting gretig aftrek heeft ge
vonden bij zowel de gehinderden als de bazen, politie en dieren
artsen.
LSVB wil
oplossing
OV-kaart
studenten
in buitenland
DEN HAAG Er moet een
oplossing komen voor studen
ten in het buitenland die door
de invoering van de O V-kaart
wel 62,50 gulden gekort wor
den op hun basisbeurs, terwijl
ze de kaart niet kunnen ge
bruiken. De Landelijke Stu
denten Vakbond (LSVB) heeft
dit probleem gisteren aange
kaart bij minister Ritzen van
onderwijs. Op dit moment is er
alleen voor eilandbewoners en
mensen die op zeer afgelegen
plaatsen in Nederland wonen
een regeling getroffen om niet
de dupe te worden van de ver
plichte OV-studentenkaart.
Wanneer zij kunnen aantonen
dat ze niets aan de kaart heb
ben, is het mogelijk om via
een beroep op de hardheids
clausule de korting te ontlo
pen. De LSVB heeft tot zijn
grote verbazing moeten con
stateren dat net voor een
groep studenten die in een
vergelijkbare situatie zit niet
mogeliik is een beroep te doen
op de hardheidsclausule.
