Bisschoppen vrijwel voltallig bij Maastrichtse heiligdomsvaart Gert en Hermien wilden „weer eens uit de bol" Aleksej: staat moet kerk volledig erkennen CcidócSomont kerk wereld beroepingen brieven van lezers mSr CcidócSouwnt GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CcidócSoiuant DONDERDAG 9 AUGUSTUS 1990 PAGINA Jï Argentijnse kerken tegen doodstraf BUENOS AIRES Acht protestantse kerken in Argentinië hebben bij president Carlos Menem geprotesteerd tegen diens wetsvoorstel om de doodstraf opnieuw in te voeren. Negen van de ruim honderd rooms-katholieke bisschoppen in hebben zich al voor de indiening van het wetsvoorstel tegen de doodstraf gekeerd. Volgens de protestantse kerken moet de staat het le ven verdedigen en God dienen door rechtvaardig te handelen. Zij veroordelen het, dat de doodstraf wordt opgelegd aan ar men, die slachtoffer zijn van een economisch systeem dat „honger, ellende en gebrek aan sociale zorg" teweegbrengt. De kerken herinneren Menem aan het gebod 'Gij zult niet doden' en noemen elke menselijke wet die daarmee strijdig is, immo reel. KERKELIJKE GROEPEN: Andere kant Europa 1992 laten zien AMSTERDAM Onge veer 130 kerkelijke groe pen en organisaties in Eu ropa bereiden een hoor zitting voor over de ge volgen van de openstel ling van de Europese bin nengrenzen eind 1992. Het is de bedoeling dat deze hoorzitting in het voorjaar van 1992 in Straatsburg wordt gehou den. Tot de Nederlandse organisa ties die hierbij betrokken zijn, behoren DISK (Dienst in de Industriële Samenleving van wege de Kerken), het Inter kerkelijk Vredesberaad en de Basisbeweging van kritische groepen en gemeenten in Ne derland. Het initiatief voor de hoorzit ting is afkomstig van de Westduitse theoloog Ulrich Duchrow, aldus directeur dr. C.H. Koetsier van DISK. De organisaties willen Europa 1992 combineren met de her denking van de ontdekking van Amerika door Columbus in 1992. De hoorzitting mikt vooral op beleidsmakers in de EEG-landen. Tijdens de hoorzitting willen de kerkelijke organisaties vol gens Koetsier „de andere kant van de euforie over Europa en de ontdekking van Colum bus laten zien. Tot de onder werpen die aan bod komen, behoren de nieuwe armoede in Europa, de schuldenlast van de Derde Wereld, de strijd voor gelijkberechtiging van man en vrouw en de massaslachting onder de Indi anen van Amerika. Zeven eeuwen joods leven in Maastricht MAASTRICHT Ter gele genheid van de herdenking van 150 jaar Joodse synagoge in Maastricht verschijnt in au gustus een door ars. J.M. Lemmens geschreven boek onder de titel „Joods leven in Maastricht". Onder dezelfde titel wordt zaterdag in het zo genaamde Generaalshuis aan het Vrijthof een expositie geo pend die tot en met 16 sep tember dagelijks is te zien. Volgens voorzitter drs. A. Jenniskens kent Maastricht al tenminste zeven eeuwen lang joods leven en is het één van de oudste Joodse gemeenten, misschien zelfs de oudste van Nederland. Reeds in 1295 be zat deze stad een Jodenstraat en in 1377 was er sprake van een synagoge, die toen even wel al niet meer in gebruik was. De Joden verdwenen in de veertiende eeuw uit Maas tricht om er pas tegen het eind van de 17e eeuw terug te keren. De stad stelde zich Poolse Raad Kerken tegen rooms-katholieke catechismus WARSCHAU De Raad van Kerken in Polen heeft de herin voering van de rooms-katholieke catechismus op de staatsscho len scherp veroordeeld. In de raad zijn de tien belangrijkste niet-rooms-katholieke kerken in Polen vdt-tegenwoordigd. De raad betreurt het, dat de regering-Mazowiecki alleen heeft overlegd met de Rooms-Katholieke Kerk, waarbij 90 procent van de Polen is aangesloten. Zeven niet-rooms-katholieke ker ken hadden juist een commissie ingesteld voor het overleg met de regering over het godsdienstonderwijs. De raad van kerken toont zich in zijn verklaring bezorgd over het „steeds duidelij ker wordende gebrek aan politieke cultuur en tolerantie"in Polen. „De school is neutraal en moet dat blijven", aldus de orthodoxe bisschop Bazyli. Veel wenst zich de mens, en toch heeft hij slechts weinig nodig. aanvankelijk afwijzend op te gen de joden. Met de komst van de Fransen in 1794 kwam daarin verandering. De joden kregen gelijke burgerrechten en het vestigingsverbod werd opgeheven. Daardoor kon een door de overheid erkende joodse gemeente ontstaan. De joodse gemeente Maastricht telde honderden leden van wie er vierhonderd tijdens de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gebracht. De hoofd synagoge voor het ressort Limburg was in 1944 veran derd in een totale ruïne. Het gebouw werd voorlopig opge knapt en kon in 1952 weer in gebruik worden genomen. Na een grondige restauratie, die drie jaar duurde, was de synagoge in 1967 weer in oude luister hersteld. De Joodse ge meente Maastricht is met nog circa honderd leden verspreid over heel Limburg de enige in de provincie. Nederlandse Hervormde Kerk Beroepen te Haarlem-Schoten mw. J.E.T. Nak-Visser, kandidaat te Overveen; te Willige-Langerak K. Groenendijk te Sommelsdljk. Gerormeerde Kerken Beroepen te Zuldhorn als geestelijk venhage-Locsdulnen, die dit beroep heeft aangenomen. Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt Beroepbaar m.i.v. 13 aug. J.J. Schreuder, l.l. zend.pred. te Cura cao, Brederodelaan 52, 3852 BC Er- melo. Adres per 3 sept: Pr. Marljke- straat 9, 3751 CR Bunschoten-Spa kenburg, tel: 03499-81484. MAASTRICHT Alle bisschoppen van Neder land, met uitzondering van bisschop Ernst van Breda, hebben toegezegd deel te nemen aan de 51ste heiligdomsvaart, die van 23 augustus tot en met 2 september aan staande in Maastricht op grootse wijze wordt ge houden. Het evenement, dat eens in de zeven jaar plaatsheeft, staat dit keer in het teken van de her inwijding van de basiliek van St. Servatius aan het Vrijthof. king van de woorden Heilig- domskermis en Roomse Vaart, dateert uit de Middel eeuwen. In Maastricht gaat deze traditie terug tot het jaar 1393. Essentieel voor dit sterk religieus getint evenement is het ten toon stellen van de re lieken van de plaatselijke hei ligen, onder wie de 21 bis schoppen van Maastricht, met als eerste de in 384 in deze stad overleden geloofsverkon diger St. Servatius. Ook in de basiliek van Onze Lieve Vrouw Sterre der Zee zullen relieken worden ge toond. De heiligdomsvaart wordt donderdag 23 augustus geo pend met een plechtige eu charistieviering in de Ser- vaasbasiliek, waarin bisschop dr. J.M. Gijsen van Roermond voorgaat. Bijzondere eucharis tievieringen zijn voorzien op zondag 26 augustus en zondag 2 september, telkens op het celebrant. Die dag zijn twaalf bisschoppen en twee abten concelebrant, onder wie de pauselijk pro-nuntius in ons land, mgr. Audrys Backis, en de vicaris-generaal van Vati caanstad, mgr. P. van Lierde. Bij de sluiting op zondag 2 september is kardinaal Simo- nis hoofdcelebrant. Concele brant zijn dan 14 bisschoppen en 3 abten. Uit België komen vier bisschopen en twee hulp bisschoppen. Ook uit Duits land en Luxemburg komen bisschoppen naar Maastricht. Diverse wereldlijke autoritei ten hebben laten weten aan wezig te zullen zijn, onder wie minister Hirsch Ballin van justitie. Op 26 augustus en 2 septem ber trekt 's middags een om megang door de stad, waarin de grote devoties van Maas tricht aanwezig zullen zijn, zoals de zogenoemde Zwarte Christus van Wyck en het beeld van Onze Lieve Vrou we Sterre der Zee. Ook wordt er een gouden schrijn meege voerd met relieken van St.Servatius, in de volksmond De Noodkist geheten, omdat dit schrijn alleen in tijden van nood werd rondgedragen. Op het Vrijthof wordt zeven dagen een massaspel opge voerd over het leven van St.Servatius, waaraan 800 mensen meewerken. Er wor den speciale bijeenkomsten gehouden voor zieken, voor bewoners van dekenaten uit binnen- en buitenland. Voor jongeren is er in de nacht van 25 op 26 augustus een wake nabij de St.Servaasbron. De kosten zijn begroot op meer dan 800.000 gulden. De organisatoren hebben subsi dies gekregen van het bisdom Roermond (50,000 gulden), de gemeente Maastricht (ruim 150.000) en de provincie Lim burg (30.000 gulden). Ook hebben bedrijven bedragen geschonken. Zij mogen in ruil daarvoor op de hekwerken rond het Vrijthof bescheiden reclame maken. De nog reste rende meer dan vier ton ho pen de organisatoren binnen te krijgen uit bijdragen van de pelgrims en van de toe schouwers van de ommegang. EVANGELISATIEBEWEGING VERBREEKT SAMENWERKING DOORN De vereni ging Het Zoeklicht, een protestants-christelijke beweging met een evan geliserende taak, heeft besloten de samenwer king met het zingende echtpaar Gert en Her mien Timmerman voor een jaar op te schorten. Aanleiding is het recente optreden van het echt paar met de Achterhoek- se rockgroep Normaal. Tussen oktober 1989 en maart 1990 werkten Gert en Her mien Timmerman aan 26 sa menkomsten van de vereni ging mee. Na de berichten in de pers over het optreden met Normaal, dat volgens voorzit ter H. H. Blok van Het Zoek licht bekend staat als een 'wil- déboel', heeft de vereniging het echtpaar om opheldering gevraagd. Gert en Hermien gaven te kennen dergelijke optredens voort te willen zet ten. Het bestuur van de vere niging heeft daarop de samen werking voor een jaar opge schort. Op 29 juni traden Gert en Hermien met de rockgroep Normaal op in Toldijk. Daar na volgde ook een gezamen lijk optreden in het TV-pro- gramma 'Nederland Muziek- land' van Veronica. Naar aan leiding daarvan verklaarden Gert en Hermien dat ze na zestien jaar muziek te hebben gemaakt in kerken "weer eens uit de bol" wilden gaan. "In de kerk kan alleen de or ganist zijn muzikaliteit kwijt". Eind vorig jaar besloten Gert en Hermien voortaan alleen zondags in kerken op te tre den. De rest van de week ver zorgden ze optredens voor een 'gewoon' publiek. „Een ouder ling werkt toch ook door de week gewoon en is ir^ het weekend in de kerk?" aldus Gert Timmerman. Hermien Timmerman zei vanmorgen het "jammer" te vinden dat „de mensen niet begrijpen dat je als christen gewoon je werk moet doen". „De mensen denken dat wij alleen in de kerk horen te zit ten". Volgens de zangeres is het echtpaar veel uitnodigin gen voor kerkelijke optredens kwijtgeraakt. "Er staan nog wel wat op het programma, maar we treden niet meer wekelijks op, zoals vroeger het geval was". Blok vindt de publikaties over het zangduo in "boulevardbla den" en berichten over hen in het 20.000 abonnees tellende „stijlvolle blad" Het Zoeklicht „een combinatie van niks". Als eindredacteur kan Blok dat niet met zijn geweten in overeenstemming brengen. Blok laat wel weten het „ver draaide jammer" te vinden dat de samenwerking tussen Gert en Hermien Timmerman samen met Bennie Jolink (midden) van de popgroep Normaal tijdens de repetitie voor het concert in Toldijk. foto: anp Gert en Hermien en Het Zoeklicht ten einde is. "Ik had ze graag bij ons gehou den. Ik mag Gert en Hermien graag". Blok heeft de Tim mermannen overigens niet geprobeerd te overtuigen om hun optredens met Normaal te staken. „Ik begrijp het wel. Ze zijn kunstenaars en moeten voor een groot pu bliek optreden", aldus Blok. „Maar ik heb ook begrip ge vraagd voor ónze situatie". Over een jaar wil Blok met Gert en Hermien rond de ta fel om te zien of samenwer king weer mogelijk is. "Ik hoop dat ze in de toekomst weer bij ons kunnen optre den". Niet alleen bij Het Zoeklicht leven bezwaren tegen de me tamorfose die het gospel-duo heeft ondergaan. Ook bij de de Evangelische Omroep zijn protesten binnengekomen. Verschillende briefschrijvers hebben geklaagd over het op treden met Normaal. Het be stuur van de Evangelische Omroep beraadt zich waar schijnlijk eind deze maand over de kwestie. Patriarch Aleksej foto: ap MOSKOUAls de au toriteiten in de Sovjetunie werkelijk willen, dat de Russisch-Orthodoxe Kerk een „positieve rol" speelt in de vernieuwing van het land, zullen zij zich moeten distantiëren van de „vernederende" ma nier waarop zij de kerk vroeger behandelden. Decennia lang zijn alle kerkelijke structuren, van de Heilige Synode tot de dorpsparochies toe, door deze houding van de staat bepaald, vindt patri arch Aleksej volgens een bericht van het Russische persbureau Tass. Aleksej, die in juni werd ge kozen tot opvolger van patri arch Pimen, vindt de betrek kingen tussen staat en kerk de afgelopen jaren aanzienlijk verbeterd. Maar belangrijker is, dat ook de „maatschappe lijke atmosfeer rond de kerk is verbeterd". De meest uit eenlopende maatschappelijke stromingen schenken nu aan dacht aan de kerk en „ziin be reid in haar een factor bij de geestelijke en morele herge boorte van het land te zien", aldus Aleksej. Volgens de nieuwe patriarch moet in de nieuwe wet voor de gewetensvrijheid worden gegarandeerd, dat de kerk als geheel rechtspersoonlijkheid krijgt en dat niet elke paro chie als een afzonderlijke juri dische eenheid wordt gezien. De kerk moet worden erkend op de manier waarop zij zich zelf al eeuwen verstaat, meent de patriarch. Kinder catechismus legt sterke nadruk op hiërarchie RK Kerk ROERMOND „Wij zijn op aarde om van God te houden, te genieten van alles wat Hij ons geeft en om heilig te worden". Zo wordt in de nieuwe kin dercatechismus van het bisdom Roermond de vraag beantwoord: Waar toe zijn wij op aarde? De kindercatechismus, waar van de inhoud de norm wordt voor het godsdienstonderricht op de basisscholen in het bis dom, is gisteren in een oplage van 9.000 stuks verschenen. Het is de eerste kindercate chismus in ons land sinds 1948, waarin het antwoord op dezelfde vraag nog luidde: Wij zijn op aarde om hier en in het hiernamaals gelukkig te zijn. De catechismus, uitge geven door uitgeverij Tabor in Brugge, bestaat uit drie de len voor de leeftijdsgroepen van 7 en 8, 9 en 10 en 11 en 12 jaar. In een begeleidend schrijven spreekt bisschop Gijsen de wens uit dat de catechismus „een echte bijdrage mag zijn aan het tot leven brengen van het geloof bij onze kinderen". Volgens de woordvoerder van het bisdom is de voorinteke ning succesvol verlopen en kunnen al meteen tweedui zend exemplaren worden af gezet. Na de verschillende les sen volgen enkele vragen waarop de kinderen, net als vroeger, de antwoorden van buiten moeten leren. Bij voor keur bij wijze van huiswerk. Rol kerk Op de vraag „Hoe weten wij wat Jezus ons heeft geleerd?" luidt het antwoord: „Door de Kerk weten wij alles wat Je zus ons geleerd heeft". De catechismus legt grote na druk op het hiërarchisch ka rakter van de Rooms-Katho- lieke Kerk. De kerk wordt bestuurd wordt door de paus als opvolger van Sint Petrus en plaatsbekleder van Chris tus op aarde. De bisschoppen zijn de opvolgers van de apos telen. De Heilige Geest kiest de bisschoppen uit om samen met de paus de kerk te bestu ren. Helpers van de bisschop pen zijn de priesters en de di akens. De paus als hoofd van de Kerk en de bisschoppen heb ben het onfeilbare leergezag van Christus ontvangen. Zij zijn onfeilbaar door de bijzon dere hulp van de Heilige Geest wanneer zij bindend de leer van Christus uitleggen. De tien geboden komen ruim schoots aan bod, evenals het verschil tussen dood- en dage lijkse zonden en het bestaan van hemel, vagevuur en hel. Door de doodzonde, zo houdt de catechismus de kinderen voor, „verliezen wij de genade en zijn wij geen kind meer van God en kunnen wij ook niet in de hemel komen. Om vergeving van de doodzonde te krijgen is biechten ver plicht, tenminste een keer per jaar". De bekoring op zich is geen zonde, maar eraan toegeven wel. De hel is het eeuwig moeten missen van God. Het vagevuur is de plaats waar mensen zonden of straffen voor hun zonden uitboeten die op aarde nog niet zijn ver geven. Ook de leer van de af laten en het verplichte celi baat van de priester komen aan de orde. ja Bouterse maakt de dienst uit EN NlEUWE ontwikkelingen in Suriname tonen aan dat mini 831 ter Pronk van Ontwikkelingssamenwerking bij zijn recen1 bezoek aan dat land terecht tot de conclusie is gekomen d KT, het moment nog niet is aangebroken waarop Nederland d ,d opgeschorte hulp aan het voormalig rijksdeel kan hervattei n r De verhoud'ngen zijn nog lang niet genormaliseerd. Er is i de verste verte nog geen sprake van een herstel van de deie mocratische verhoudingen. In de afgelopen dagen is wederom gebleken dat de milita ren nog altijd de dienst uitmaken in Suriname. De moord o de; politie-inspecteur Gooding maakt pijnlijk duidelijk dat Bouiet1 terse en zijn maats de regels van de rechtsstaat nog steed aan hun laars lappen. Na de Iraakse agressie in het Midden-Oosten schroomde d I Amerikaanse president Bush niet om de leiders in Baghda te kwalificeren als een verzameling terroristen en bandietei Diezelfde kwalificatie zou gebezigd kunnen worden ten op zichte van de Surinaamse legertop. Bouterse laat geen gele genheid ongebruikt ter bevestiging van de kwalijke reputati die hij heeft sinds de moorden op de belangrijkste leiders va de Surinaamse oppositie in december 1982. Ondertussen zijn er steeds meer aanwijzingen dat dl Surinaamse legertop rechtstreeks is betrokken bij de interna tionale drugshandel. Bouterse heeft op die manier kennelij een alternatief gevonden voor het uitblijven van financiël steun uit Nederland. De president van de democratisch geko zen regering, Ramsewak Shankar, doet intussen manmoedi I pogingen afstand te nemen van het leger. Ook hij wordt ech ter voortdurend met de harde werkelijkheid geconfronteeri legerleider Bouterse maakt de dienst uit en niemand ander M In Paramaribo en daarbuiten zijn politiemensen na d moord op hun collega Gooding in staking gegaan. Die moor vond plaats omstreeks hetzelfde tijdstip waarop een politie bureau in de Surinaamse hoofdstad met zware wapens onde vuur werd genomen. Alles wijst er op dat ook voor dez wandaad het leger verantwoordelijk is. De vermoorde hoofdinspecteur was al eerder in conflict gi komen met het leger. Hij leidde een aantal onderzoeken naa misdrijven waarbij het leger een rol zou hebben gespee] Een van die onderzoeken had betrekking op de moord op ei kele tientallen burgers in het dorp Moiwana. De bond van het stakende politiepersoneel eist van de regA ring structurele maatregelen om nieuwe gevallen van schend ding van de rechtsstaat te voorkomen. Het is triest te moetei constateren dat de regering Shankar, alle goede wil ten spijf simpelweg niet bij machte is de regels van de rechtsstaat t| handhaven. Om te voorkomen dat de miljoenen aan Nederlandse ontM wikkelingshulp bij de verkeerde lieden terechtkomen, heb ben het kabinet-Lubbers en de Tweede Kamer een aanta W voorwaarden geformuleerd. Een daarvan heeft betrekkin) op een deugdelijk saneringsplan van de Surinaamse econo mie. We kunnen ons voorstellen dat zo'n plan op niet al ti L lange termijn kan worden opgesteld. Realisering van die an dere belangrijke voorwaarde terugkeer naar democrat )Eb sche verhoudingen is evenwel nog ver weg. «r< Brieven graag kort en duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden stukken te bekorten. Geloven en leven In de Middeleeuwen hebben de kloosters Europa bewoon baar gemaakt en de grondslag gelegd voor de economie. La ter is ook het Westland gecul tiveerd onder de leiding van de kerk, zodat nu het West- land grote delen van de we reld van groente en fruit voor ziet. Want ook de materiële toekomst van de mens heeft de kerk altijd na aan het hart gelegen. Haar priesters, reli gieuzen en leken altijd hebben gewerkt, gestreden en zich ge offerd voor hun medemensen. En als het om Zuid-Afrika of Zuid-Amerika gaat is de kerk nog tot hetzelfde bereid. Er is echter een belangrijk verschil. „Toen" mocht de kerk volle dig kerk zijn, en haaf identi teit was voor iedereen bekend en geaccepteerd. Tegenwoor dig is dat anders. Zij gaat vaak schuil, of zij moet vaak schuil gaan onder het mom van sym pathie voor bepaalde ideolo gieën. En zo gaan anderen ook met de eer strijken van wat de kerk doet. In Oost-Europa hebben we ondervonden wat aldus van de kerk terechtge komen is. Zij werd alleen maar vervolgd terwijl zij toch waar het kon meewerkte aan het zogenaamde paradijs van het communisme. Ook in Zuid-Afrika en Zuid-Amerika zal datzelfde gebeuren wan neer de kerk niet kan of mag zijn wat zij is, en zogenaamd zich moet verschuilen achtefbl andere groeperingen en ide< logieën. Het zal vroeg of la< haar ondergang zijn. Zij zal gejr t dwongen worden haar leveift en haar geloof te scheiden. C.D. Noorderwier, DEN HAAG. Oud-strijders Het interview vorige week onze krant met voorzitter Ego van het Oud Strijders gioen, pakte niet zo gunst uit. Het is maar net hoe je dl zaken belicht en door wer bril je het bekijkt. Wat is verkeerd aan als de heer Ego zegt dat ons land zo'n gerii aanzien heeft in de wereli Waarom mag hij niet zeggei „Nooit lees je iets in de inter nationale pers over ons land of het moet over een voetbal Ier zijn, maar dat is dan no| 11 een Surinamer". Je kunt zoii toch moeilijk racistisch noe men. De Surinamers kunnen er alleen maar trots op zijn dal zij zulke goede voetballen ioi hebben. En wat betreft die on gelooflijke aantallen illegale! die nog steeds ons land bin nenkomen en in de watten worden gelegd, daarover zul len de meeste Nederlanden het wel met hem eens zijn Verreweg de meeste illegalen zijn 'economische vluchtelin gen'. Ons land is veel te klein om zoveel mensen te kunnen opnemen. C. Jansen, DEN HAAG. be Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers). Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden. Telefoon: 071 - 122 244 Postadres: postbus 11. 2300 AA Leiden. Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, Rijswijk. Telefoon: 070 - 3190 933. Postadres: postbus 9, 2501 CA 's-Gravenhage. Abonnee service Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u. Nabezorging Telefoon: 071 - 122 248 van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00 u. Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.) Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girokaart: per maand f. 24,85 per maand 25.85 per kwartaal f. 74,10 per kwartaal f. 75,10 per jaar 284,50 per jaar 285,50 Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244. Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941. Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk 070 - 3902 702. Bankiers AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK NV 663 050

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 2