Spaanse regering snapt niets
van ETA-aanslagen Nederland
HP
uit de weekbladen
FNV: plan
Simons
onnodig
duur
Proef: vijf stoelen op rij in stoptrein
Nederlandse Rode Kruis helpt Polen
On tluistering
DE TIJD
ELSEVIER
Htf
d0ENE
BINNENLAND
CcidócGoutcmt
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1990 PAGINA 4
UTRECHT De vakcentrale
FNV vreest dat het plan van
staatssecretaris Simons (volks
gezondheid) voor een nieuw
stelsel voor ziektekostenverze
kering vele honderden miljoe
nen duurder gaat uitpakken
dan het huidige stelsel. De
hele operatie wordt onnodig
duur, meent de FNV, door de
verschillende nominale
premies die worden gehan
teerd, door de mogelijkheid
om eigen risico's te nemen en
door het zogeheten restituties
telsel (waarbij de patiënt eerst
zelf de rekening krijgt en die
vervolgens bij de verzekering
declareert). Op die manier lo
pen de administratie- en be
heerskosten snel op zodat het
nieuwe stelsel per saldo duur
der wordt, aldus de FNV in
een brief aan de Tweede Ka-
Meer ontvangers
huursubsidie
DEN HAAG Het aantal
ontvangers van individuele
huursubsidie is vorig jaar met
5 procent gestegen tot 918.000.
In 1988 bedroeg die stijging
nog 6 procent en het jaar er
voor 7 procent. Het bedrag dat
vorig jaar aan huursubsidie
werd uitgegeven nam toe met
4 procent tot ruim 1,6 miljard.
Ook die stijging is minder dan
in 1988, toen 5 procent meer
werd uitgegeven, zo blijkt uit
het jaarverslag van het direc
toraat-generaal volkshuisves
ting van het ministerie van
VROM. Het aantal alleen
staanden dat huursubsidie ont
vangt, nam vorig jaar weer toe
en bedraagt nu 49 procent van
het totaal, aldus het het jaar
verslag.
TUCHTHUIS VOOR
DODEN VROUW
MAASTRICHT Een 15-jarige
jongen uit Heerlen is gisteren ver
oordeeld tot vijf maanden tucht
huis. De jongen stak op 18 april
een 76-jarige alleenwonende
plaatsgenote in haar flat dood na
dat hij haar had beroofd van geld
en sieraden. Officier van justitie
mr. J. Verbaas had hem achter ge
sloten deuren doodslag ten laste
gelegd. De rechtbank sprak de
jongen daarvan echter vrij. Wel
achtte zij beroving met geweld be
wezen en veroordeelde de ver
dachte tot zes maanden tuchthuis
waarvan één voorwaardelijk met
een proeftijd van twee jaar. Te
vens legde zij hem één jaar onder
toezichtstelling op.
Eindhoven opent
opvangcentrum
EINDHOVEN B en W
van Eindhoven hebben in
beginsel ingestemd met de
komst van een asielzoe
kerscentrum in Eindho
ven. Het ministerie van
WVC had de gemeente om
medewerking verzocht. In
het centrum is plaats voor
275 asielzoekers en vluch
telingen. Volgens de plan
ning kunnen de eersten op
1 september terecht. De
opvang en het verblijf van
de asielzoekers vallen on
der verantwoordelijkheid
van het ministerie, evenals
de financiële begeleiding.
MADRID De Spaanse
terreurbestrijders tasten
nog altijd in het duister
over de redenen achter de
bomaanslagen in Den
Haag, eind vorig jaar, en
Amsterdam, vorige
maand, waarvoor de Bas-
kische terreurbeweging
ETA de verantwoordelijk
heid heeft opgeëist.
„Het is voor ons totaal onbe
grijpelijk waarom de ETA juist
alleen doelwitten in Neder
land heeft qitgekozen en daar
bij, herhaling aanslagen heeft
gepleegd", verklaarde gisteren
Luis Peiro, woordvoerder van
het Spaanse ministerie van
binnenlandse zaken, waaron
der de terreurbestrijding valt.
Volgens Peiro zou het logi
scher zijn geweest, wanneer de
ETA haar doelwitten in ver
schillende landen zou hebben
uitgezocht. „De aanslagen zijn
allemaal gericht tegen vesti
gingen van Spaanse bedrijven
en tegen officiële vertegen
woordigingen van de Spaanse
regering in Nederland. Maar
die vestigingen hebben we in
alle landen ter wereld. Van
een werkelijke campagne te
gen Spaanse belangen in het
buitenland kun je dus niet
spreken. Dat juist Nederland
bij herhaling is uitgekozen,
maakt het allemaal nog raad
selachtiger".
De ETA eiste vorige week in
een communiqué in het Baski-
sche dagblad Egin de verant
woordelijkheid op voor de
aanslagen in Amsterdam op
het Aurora-gebouw, waarin
een kantoor van de lucht
vaartmaatschappij Iberia is ge
vestigd, en op een kantoor van
de Banco Bilbao Vizcaya,
waarbij drie mensen gewond
raakten. Het communiqué
haalde slechts in één zin die
acties op 30 juni en 6 juli aan.
Woordvoerder Peiro van Bin
nenlandse Zaken: „Het is de
gebruikelijke manier van me
dedelingen doen door de ETA;
ze laten een enorme woorden
brij publiceren, waarin ze van
leer trekken tegen de Spaanse
overheid en politie en in een
aparte noot noemen ze even
alle aanslagen die ze sinds het
vorige communiqué hebben
gepleegd. Het vreemde is dat
de aanslagen in Amsterdam in
één adem worden genoemd
met die in het Baskenland, als
of het allemaal niets bijzonders
is en het 'normale' aanslagen
betreft".
Geen hulp
Overigens heeft de Nederland
se politie niet de hulp ingeroe
pen van haar Spaanse colle
ga's, nu bekend is geworden
dat de ETA achter de bommen
in Amsterdam zit. Die steun
werd wel gevraagd na de eer
ste aanslagen, vorig jaar okto
ber op de ambassade-vestigin
gen in Den Haag, maar de
Spaanse terrorisme-experts
konden toen geen enkel spoor
vinden dat in de richting van
de daders wees. „Wij hebben
hier met de terreurbestrijding
veel meer ervaring en betere
middelen tot onze beschik
king, waarom de Nederlandse
regering altijd kan vragen.
Maar zolang dat verzoek er
niet is, gaan wij ons niet men
gen in de aangelegenheden
van een bevriend land", aldus
•Bovendien hebben de Spaanse
terreurbestrijders het op het
moment druk genoeg met de
laatste ontwikkelingen in ei
gen land. Deze week werden
acht rechtse extremisten aan
gehouden, die ervan worden
verdacht in november vorig
jaar een parlementslid van de
Baskische partij HB, de politie
ke arm van de ETA, te hebben
vermoord. De aanslag in een
hotel in Madrid, waarbij een
ander Congreslid zwaar ge
wond raakte, is vrijwel zeker
gepleegd door twee van de ar
restanten, een zoon van een in
1986 door de ETA vermoorde
militair en een politieagent.
De Spaanse politie en regering
hebben het succes van deze
week hard nodig, omdat een
steeds groter deel van de Bas
kische gemeenschap zich tegen
Madrid keerde, nu de moord
op het parlementslid onopge
lost bleek te blijven. Boven
dien was de regering in juni
het slachtoffer van een golf
van verontwaardiging na een
mysterieuze schietpartij tussen
leden van de ETA en een pa
trouille van de Guardia Civil
in de buurt van Pamplona.
Twee ETA-leden werden dood
aangetroffen en volgens de of
ficiële verklaring van het mi
nisterie van binnenlandse za
ken hadden ze zelfmoord ge
pleegd omdat ze in de val za
ten.
De regering baseerde haar
verklaring mede op de getui
genverklaringen van twee Ne-
declandse toeristen, die van
dichtbij de schoten hoorden en
de laatsten waren diè de ETA-
leden in leven hadden gezien.
In de loop van de maand juli
hebben de verklaringen van
de Nederlanders echter alleen
maar meer vraagtekens toege
voegd aan de toedracht en het
verloop van de schietpartij.
Politieke waarnemers zien in
de dood van de ETA-leden een
onverwacht geschenk voor de
partij HB, drie maanden voor
de verkiezingen in het Bas
kenland.
ZITCOMFORT KOMT NIET IN DE KNEL
UTRECHT De directie
van de NS heeft bij de
Duitse wagonfabriek Tal
bot in Aken een proefse-
rie stoptreinen van een
nieuw type besteld. Het
gaat in eerste instantie om
een order voor negen
treinstellen, waarmee een
bedrag van ruim 59 mil
joen gulden is gemoeid,
aldus de NS.
De treinstellen zijn enkele
tientallen centimers breder
dan het huidige materieel. NS
wil bekijken of er in de nieu
we treinen vijf stoelen op een
rij kunnen worden geplaatst
zonder dat het zitcomfort van
de reizigers al te zeer in de
knel komt. In het huidige ma
terieel zijn er niet meer dan
twee stoelen aan weerszijde
van het gangpad. De proef se
rie wordt gedeeltelijk uitgerust
met vijf stoelen op een rijtje en
gedeeltelijk traditioneel inge
deeld.
De uit twee rijtuigen bestaan
de treinstellen worden vanaf
eind 1991 afgeleverd en gaan
vervolgens in het najaar van
1992 tussen Zwolle en Emmen
rijden. In de proefserie wor
den nieuwe technische snufjes
getest, zoals een databussys-
teem. Daarbij worden op een
monitor allerlei grotere en
kleinere mankementen aan
het materieel bijgehouden, zo
dat de monteur in de werk
plaats met één druk op de
knop kan zien wat er aan
mankeert.
Oorspronkelijk wilde de NS na
enkele jaren van proefdraaien
al vanaf 1995 op grote schaal
het nieuwe type trein in dienst
nemen. Maar de bestelling van
die grote vervolgserie - waar
schijnlijk enkele honderden
stuks - is voorlopig op de lan
ge baan geschoven, omdat de
NS inmiddels voorrang geeft
aan de versnelde bouw van
dubbeldekkers voor de kortere
afstanden.
Dubbeldekkers
Door de voortgaande forse
groei van het reizigersvervoer,
heeft de NS het meest behoef
te aan dubbeldekkers, die een
veel grotere capaciteit hebben
dan het tradionele enkeldeks
materieel. De NS kan dé en-
keldeks-treinen niet veel ver
der meer verlengen omdat dan
ook de perrons langer zouden
moeten worden.
Dat laatste is in veel gevallen
niet mogelijk of kan alleen ten
koste van zeer gróte investe
ringen. Daarom zoekt NS de
capaciteitsuitbreiding niet
meer in de lengte maar vooral
in de hoogte (met de dubbel
dekker) en «in de breedte (met
de Duitse treinen).
De Duitse fabriek Talbot - al
s;,ids jaar en dag hofleveran
cier van de NS - is ook bij het
zogenoemde SM-materieel
hoofdaannemer. Maar net als
10.000 extra NS-reizigers
UTRECHT De Nederlandse Spoorwegen verwachten da
gelijks acht- tot tienduizend extra reizigers als gevolg van de
aftopping van het reiskostenforfait, zo blijkt uit een studie.
Door de aftopping kunnen vanaf 1 augustus de kosten van
woon-werkverkeer per auto boven de dertig kilometer niet
meer van de belasting worden afgetrokken. De regering wil
daarmee het gebruik van het openbaar vervoer stimuleren.
Volgens een woordvoerder van de Spoorwegen is er vol
doende capaciteit om de extra reizigers te vervoeren. In
welk deel van het land de meeste nieuwbakken reizigers in
de trein zullen stappen blijkt niet uit de studie. „Je kunt je
voorstellen dat dat niet in de Randstad is", aldus de NS-
woordvoerder, „omdat daar de afstanden vaak niet groter
zijn dan dertig kilometer".
bij de meeste eerdere NS-be-
stellingen zal ook deze keer
een fors deel van de order bij
Nederlandse bedrijven terecht
komen, waaronder Holec
(elektrische apparatuur) en
Philips (verlichting).
Het nieuwe SM-materieel gaat
samen met de dubbeldekkers
de komende jaren de honder
den treinstellen vervangen uit
de jaren '60 die op de stopdien
sten rijden. Bovendien is het
nieuwe materieel nodig om de
verwachte vervoersgroei op te
kunnen vangen. De NS mikt
zoals bekend met zijn toe
komstplan 'Rail 21' op een
verdubbeling van het reizi
gersvervoer rond het jaar 2005.
Stichting eist twaalf miljoen van universiteiten
DEN HAAG De Stichting
Reprorecht, een stichting die
door de overheid is aangewe
zen om een deel van het au
teursrecht te bewaken, wil dat
de universiteiten twaalf mil
joen gulden betalen voor het
kopiëren van auteursrechtelijk
beschermde boeken en tijd
schriften.
De stichting wil dat de univer
siteiten dat bedrag betalen
voor kopieën die in de jaren
1988, 1989 en 1990 zijn of nog
zullen worden gemaakt. Vanaf
1991 wil de stichting voor deze
kopieën jaarlijks vier miljoen
gulden hebben. Deze week
stuurt de Stichting Reprorecht
de Vereniging van Samenwer-
kende Nederlandse Universi
teiten (VSNU) een brief waar
in de universiteiten wordt ge
vraagd een eerdere afwijzing
van dit bod van de stichting
opnieuw te overwegen, aldus
directeur A. Beemsterboer.
Reprorecht wil binnen een
maand van de universiteiten
weten of zij alsnog zullen beta
len. Blijft het antwoord een
gezamenlijk nee, dan wil de
stichting proberen om per uni
versiteit tot een vergelijk te
komen, maar Beemsterboer
zegt nu al dat de universiteiten
hem langzamerhand hebben
gemanoevreerd in een positie
waarin hij eigenlijk alleen nog
naar de rechter kan.
De Stichting Reprorecht werd
in 1974 opgericht door auteurs
en uitgevers. Sinds 1986 int en
verdeelt de stichting, daartoe
aangewezen door de minister
van justitie, gelden die volgens
de wet bij het kopiëren van
korte gedeelten uit boeken en
tijdschriften aan auteurs of
uitgevers moeten worden be
taald.
Anders dan bij lange stukken
is het bij korte stukken niet
nodig om vooraf toestemming
aan de uitgever of auteur te
vragen. Achteraf is echter wel
een vergoeding van 2,5 cent
per pagina verplicht.
Reprorecht probeert contrac
ten af te sluiten met het rijk,
de provincies en de gemeen
ten, met onderwijsinstellingen,
met bibliotheken en met ande
re instellingen die door de
overheid worden betaald. De
stichting biedt deze instellin
gen zo de gelegenheid om hun
verplichting tot vergoeding af
te kopen tegen een vast bedrag
per jaar.
Een woordvoerster van de
VSNU ontkende gisteren dat
de universiteiten het bod van
de Stichting Reprorecht heb
ben afgewezen. Volgens de
woordvoerster hebben de uni
versiteiten een tegenbod ge
daan. De universiteiten zijn
bereid om voor de periode
1988-1990 2,4 miljoen gulden te
betalen. En ook voor de ko
mende jaren zijn zij bereid tot
een vergoeding van 800.000
gulden per jaar.
SUSKE EN WISKE DE KLEINE POSTRUITER
l^AMBIM VOELT ZHH
WAT 0PGEKMAPT AH
H'J MERKT DAT Dl
mofthap hog sum
•JEILIG IS. UI MIDDELS
HEEFT JER0M MERCEDES
VOOR DE ME UWE KA A
GESPAMMEM EM EVEM
LATEA GAAT DE TOCHT
VEADEA RICHT/MO
IIU1SBRUCH
(c) Standaard Ultgeverlj/Wavery Productions
Giraffe Ad
geboren
Moeder Grena
(4) maakt
zorgzaam haar
zoon Ad
schoon voor
de fotosessie.
De baby-
giraffe is
dinsdag in
Artis geboren.
Een volslagen
verrassing.
Grena bleek
vijftien
maanden (de
draagtijd)
buiten
medeweten
van de
verzorgers van
de dierentuin
drachtig te
zijn. In Artis is
in 1985 voor
het laatst een
giraffe
geboren. De
nieuwe
aanwinst is
reeds te zien
voor het
publiek. De
geboorte
verliep zonder
problemen.
Een baby-
giraffe weegt
bij geboorte
rond de 60
kilo.
FOTO: ANP
DEN HAAG Deze week
wordt er in Polen voor een be
drag van 6,2 miljoen gulden
aan medische hulpgoederen
van het Nederlandse Rode
Kruis gedistribueerd. De zen
ding van in totaal 6158 kilo be
vat onder meer antibiotica, in
suline, hechtmateriaal, scharen,
catheters, medicijnen tegen
hartklachten en anti-epileptica.
Voor deze hulpoperatie werd
eind vorig jaar door het minis
terie van buitenlandse zaken
een bedrag van 10 miljoen gul
den beschikbaar gesteld. Voor
september staat nog een tweede
zending op het programma.
Ontluistering alom. Simone
de Beauvoir, vreselijk mens;
Robert Maxwell, plebejer met
macht; de verworvenheden
van de DDR, nauwelijk het
redden waard; Marbella, va
kantieoord vol criminelen;
het dagelijkse leven, lelijk
heid alom - waterpokken,
tatoeages, speekselklieren,
steunzolen, opgeschoren nek
ken, kniekousen, dikke bril
len, Amerikaanse toeristen,
bierbuiken. (Uit: Dat vind ik
nou lelijk!; kleurenbijlage
VN)
Misschien kunnen toch al
leen Engelsen zo schrijven.
Peter Conrad volgde voor
The Observer een dag media-
tycoon Robert Maxwell. HP
kocht en vertaalde het ver
haal dat, heel rustig alsof er
eigenlijk niets bijzonders ge
beurt, de man door de wc
spoelt. Maxwell pleegt nogal
veel per helicopter te doen
en dus stond er boven het
originele artikel: The ego has
landed. Prachtig Engels, niet
te vertalen. De Voorzitter,
maakte HP er van. Het stuk
zelf maakt veel goed. „Vrien
den? Van mij? Ik ben een
plebejer. Ik ga niet met aris-
to's om. Als je me ooit ziet
aanpappen met prinsen, weet
je dat ik er geweest ben". Het
terugkerende thema is macht
het vermogen om mensen
die afhankelijk van je zijn te
denigreren; fanatieke kies
keurigheid en tevens opmer
kelijke verspilling.
Wat HP allemaal niet moest
doen om Hunter S. Thomp
son te spreken, tart bijna elke
beschrijving. Bijna, vandaar
dat hij op vier bladzijden
maar een paar alinea's aan
het woord komt. By the way,
Hunter S. Thompson? Jawel,
de vader van de Gonzo-jour-
nalistiek; denk maar aan
Gonzo uit de Muppetshow,
die sfeer. Reeg alle Ameri
kaanse presidenten aan zijn
pen, die veelal was gedoopt
in geestverruimende midde
len. Losgelaten op de presi
dentsverkiezingen van 1972
vergeleek hij Nixon met Hit-
Ier en Hubert Humphrey was
volgens hem een aasgier met
een hersenbeschadiging, die
maar het best meteen gecas
treerd kon worden. Met zijn
52 jaar is hij een cultfiguur
geworden, dus was HP er bij.
Het verstandigste dat dit be
hoorlijk geflipte type nog
kan uitbrengen: „Ik wilde ze
pakken, de Nixons en Rea-
gans. Ik wilde George Bush
te grazen nemen. Maar het is
niet gelukt".
Uit de geroemde Sartre-bio-
grafie van Annie Cohen So-
lal leerden we dat er één stu
dent uit de lichting van Jean
Paul nog intelligenter was
dan de filosoof zelve: Simone
de Beauvoir. Toch werd ze
vooral beroemd door haar le
ven naast Sartre en daarna
pas door haar boeken. Na
haar dood in 1986 en de daar
na verschenen biografie van
de Amerikaanse Deirdre Bair
en haar 'Brieven aan Sartre'
is er nog weinig over van de
legende. Ton Crijnen rekent
in De Tijd voor eens en voor
altijd af met de vrouw die hij
ooit platonisch beminde.
„Een vrouw die openheid
verwarde met meedogenloos
heid, die hartelijkheid vaak
terugbetaalde met kilheid,
die humorloosheid paarde
aan drankzucht, die in vre
destijd principes hooghield
die ze in de oorlog had verge
ten, en die, als moederoverste
van het feminisme, tegen
over vrouwen vaak een dé
dain aan de dag legde waar
van menig mannelijk macho
nog wat kan leren".
In de Tweede Wereldoorlog
stierven 35.000 Roemeense
zigeuners in concentratie
kampen. Ceausescu deed of
ze nooit bestonden. Nu willen
ze hun waardigheid tonen. In
een helaas ontoegankelijk
verhaal over vele soorten(?)
zigeuners en politieke tegen
stellingen. „Die zigeuners
zijn werkelijk een ziekte van
ons land. Doordat zij in Ber
lijn zitten te bedelen en te
stelen, met bordjes voor zich
dat ze uit Roemenië komen
(ik schaam me dood), denkt
de hele wereld dat wij alle
maal zijn zoals zij".
Ze was dikke maatjes met
Mussert en Himmler was ook
wel een toffe knul. Maar
voor jonk vrouwe Julia op ten
Noort was dat uit ein voriges
Leben. Ze woont in Duits
land, verstaat geen Neder
lands meer en over haar ver
leden praat ze nog nauwe
lijks. Nu zit ze in een tweede
leven dank zij het hindoeïs
me. Geen spijt. „Nee, waar
om?" Om demiljoenen
slachtoffers. „Daar voel ik
me niet verantwoordelijk
voor. Mijn leven is gelopen
zoals het gelopen is. Een
mens maakt verschillende
stadia door. Dit was één sta
dium. Das muss sein".
In Marbella leven louche en
luxe naast elkaar. De hostess
danst er tot diep in de nacht
met Sean Connery en heeft
er de tijd van haar leven,
maar Ronnie Knight krijst
met hulp van zijn bodyguard
iedereen het dorp uit die het
lef heeft te vragen hoe hij
zijn kapitaal heeft vergaard.
Het Nederlandse echtpaar
Krijger heeft hun villa te
koop gezet. „Deze week is
mijn auto weer eens openge
broken en de villa naast ons
is verkocht aan een stel lou
che Noordafrikanen". Het
duurste appartementencom
plex is van de broer van pre
sident Assad van Syrië, be
kend als de grootste drugs
handelaar van het Midden-
Oosten en tevens minister
van justitie onder zijn broer.
Zoals met alle voorgaande
oproepen aan lezers maakte
Vrij Nederland ook weer een
lawine van creativiteit los
met de oproep te schrijven
over „het lelijkste dat u heeft
gezien of gehoord of heeft
moeten memaken". Mijn he
mel. Het joggingpak is de ab
solute winnaar, direct ge
volgd door de nieuwbouw in
alle verschijningsvormen.
Een hele leuke: ondertitelde
muziek - trali, trala, trala.
Bisschop Jacques Gaillot van
Evreux blijft Frankrijk pro
voceren na zijn interview in
het blootblad Lui en een bij
drage aan het homoblad Gai-
Pied. Hij benut elke goede
kans een massapubliek toe te
spreken en gaat daarom een
talkshow niet uit de weg.
Zelf begrijpt hij weinig van
alle opwinding omdat het om
voor hem vanzelfsprekende
zaken gaat. Gaillot heeft ge
kozen voor les autres, de an
deren, zoals aidspatiënten.
„Als condooms levens kun
nen redden, laten we ze dan
in hemelsnaam gebruiken!"
En hij gaat tekeer tegen ka
tholieken die lid zijn van Le
Pen's Front National. „Je
kunt niet om het even wat
vinden en doen op basis van
het evangelie, want dat is nu
eenmaal niet neutraal".
Van Jos Brink verscheen al
weer een tijdje geleden een
boek, God, waarom toch? De
lange tijd onvermoede kan
ten van de theaterman lagen
in de kerk; hij is pastoraal
werker en maakt deel uit
van een kring voorgangers in
De ÏJuif in Amsterdam. Voor
het dagblad Trouw schrijft
hij columns over geloven.
„Lijden is in eerste instantie
niet zinvol. Het kan daaren
tegen een functie hebben.
Een mens kan al lijdende
worden teruggeworpen op de
zin en onzin van het leven,
en daarmee op personen die
om hem heen staan. Maar je
kunt ook tot dat besef komen
door bewust te leven".
Nel Noorland en Paul van
der Harst keken heel goed
om zich heen in Nicaragua,
waar ze zes jaar woonden,
met hun twee kinderen, in
een armenwijk. „De zending
moet bij de mensen zijn om
de geschiedenis op hun huid
te kunnen voelen. Je moet
tot je oren in de drab gaan
staan".
Wat is er van de verworven
heden van de DDR nog de
moeite waard? Wist ik het
maar, verzuchtte de kunste
naar. De Groene/Martin van
Amerongen: „De vrouw was
gelijkberechtigd aan de man,
wat in de praktijk betekende
dat ook zij overdag de tractor
op mocht, terwijl zij daar
naast moest wassen, strijken,
koken en geacht werd het
kroost op een socialistische
wijze op te voeden. Bij God,
veel meer verworvenheden
weet ook ik niet te beden
ken".
Loek Zonneveld ging kijken
bij de Passiespelen in Tege-
len. Een kinderdroom ging in
vervulling, maar na de ont
goocheling van een aanvan
kelijk trouwe gang naar
Lourdes („Het Volenaam van
de Maria-verering") wachtte
hem een nieuwe smart. „Dan
wijkt het tempeldoek en
wordt Christus zwijgend en
geboeid weggeleid. Daarna
kraait de haan. Ook in Bachs
Mattheils Passie blijft de scè
ne een moment suprème. Ze
ker omdat daar de evangelist
tergend langzaam over Si
mon Petrus zingt: 'Und ging
heraus, und wein te bitter-
lich'. Nadat we in Tegelen
met zijn drieduizenden had
den gezucht over de ontmoe
ting, de stille blikken en dan
die haan, begon de Petrus-fi
guur - u raadt het al - tus
sen de varens extravagant
bitterlich te wenen. Mijn
oma's en ik bestudeerden
onze schoenen maar weer
eens".
DICK HOFLAND