Atheïsten in Sovjetunie
zijn „tweederangs burgers
Pauselijke vluchtweg
staat op instorten
kerk
wereld
Chinese dominee van
verboden kerk preekt
in bovenkamertje
brieven
van
lezers
CeidócSouxcmt
C; GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
£«idóe Sou/iont
DONDERDAG 2 AUGUSTUS 1990 PAGINA 2
Indiase christenen demonstreren tegen verkrachting nonnen
NEW DELHI Berichten over de verkrachting van twee
rooms-katholieke nonnen in de deelstaat Uttar Pradesh hebben
tot grote beroering onder de christenen van India geleid. In de
hoofdstad New Delhi gingen ongeveer 10.000 mensen, onder
wie talrijke religieuzen en drie bisschoppen, de straat op. De
verkrachting van de nonnen had plaats op 13 juli, maar is door
de kerk lange tijd geheim gehouden om beide vrouwen niet
nog meer te vernederen. De Indiase bisschoppen hebben de re
gering opgeroepen christelijke instellingen beter te bewaken.
Volgens hen is er in juli al twee keer eerder een overval op
een klooster gepleegd. De bisschoppen stellen vast dat de over
heid niks heeft gedaan om de daders te vinden. In India wo
nen ongeveer 14 miljoen rooms-katholieken.
Obando y Bravo: Chamorro negeert wil van het volk
BONN Kardinaal Miguel Obando y Bravo, aartsbisschop
van Managua, vindt dat de Nicaraguaanse president Violeta
Chamorro de wil van het volk negeert als zij gaat samenwer
ken met de Sandinisten. „Het volk heeft met een grote meer
derheid voor de politieke verandering gestemd, dus tegen de
Sandinisten". „Het is niet verwonderlijk dat er onder het volk
onrust ontstaat, als de president de wil van het volk niet res
pecteert", aldus de kardinaal in een gesprek met het Westduit-
se persbureau KNA. Hij vindt het kwalijk dat Chamorro „een
zekere sympathie" voor de Sandinisten heeft. Deze hebben
volgens Obando y Bravo nog steeds te veel macht en gebruiken
die volgens de kardinaal om „politiek van onderop" te bedrij
ven. Leger en politie zijn volgens hem nog steeds in hun han
den.
De mond van een
vrouw heeft heel wat
kwalen genezen.
Onderzoek naar
moord op
Popieluszko
heropend
WARSCHAU Het Open-
baar Ministerie in Polen heeft
het onderzoek naar de moord
op de priester Jerzy Popie
luszko heropend. Dat heeft de
'plaatsvervangend procureur-
generaal, Aleksander Herzog,
gezegd voor de Poolse televi
sie.
Volgens Herzog heeft het
Openbaar Ministerie daartoe
besloten na een verhoor van
kapitein Adam Pietruszka,
een van de vier officieren van
de geheime dienst die voor de
moord op Popieluszko zijn
veroordeeld. Popieluszko,
voorvechter van de toen ver
boden vakbond Solidariteit,
werd in oktober 1984 ont
voerd, gemarteld en op gru
welijke wijze om het leven
gebracht.
Er zijn aanwijzingen dat de
geheime dienst plannen had
de paus te vermoorden.
Ds. Van Nijen
is nieuwe
NCRV-pastor
HILVERSUM De
NCRV heeft per 1 juli een
nieuwe pastor in huis. Ds.
H.A. Visser heeft een
punt achter dit deel van
zijn werk gezet. Zijn ra
dioprogramma 'Onder de
hoogtezon' wordt'- echter
nog voortgezet tot mei
volgend jaar. De nieuwe
NCRV-pastor is drs. A. J.
van Nijen uit Driebergen-
Rijsenburg.
Ds. Van Nijen begon in 1965
zijn loopbaan als predikant in
Terzooi/Sijbrandaburen. Vier
jaar later werd hij docent aan
de pedagogische academie De
Him te Sneek. In 1980 zei hij
de academie vaarwel en werd
predikant in Driebergen-Rij-
senburg. Sinds 1987 is hij als
ziekenhuispredikant verbon
den aan het streekziekenhuis
Gooi-Noord te Blaricum.
"Alleen ziekenhuispredikant
zijn is te beperkt", licht Van
Nijen toe. Hij blijft overigens
naast zijn werk als NCRV-
pastor ook nog voor een deel
van de week werkzaam in
ziekenhuis Gooi-Noord. Ds.
Van Neijen vertelt het als een
uitdaging te beschouwen om
als NCRV, temidden van het
geweld van de commmerciële
omroepen, iets van haar iden
titeit waar te maken. Wat on
derscheidt de NCRV van de
andere omroepen? Wat is
haar recht van bestaan?
Verder trekt het hem aan om
als pastor temidden van de
NCR V-mede werkers te staan.
De opnameduur in de zieken
huizen is zo kort geworden
dat je als predikant daar al
leen intensieve biksemcontac-
ten hebt, terwijl bij de NCRV
de mogelijkheid bestaat om
met de medewerkers langdu
riger contacten op te bouwen.
Ds. H.A. Visser die tot voor
kort het pastoraat voor de
NCRV-medewerkers behar
tigde, gaat nog tot volgend
jaar mei door met zijn pro
gramma 'Onder de hoogte-
zon'. De reden daarvan is dat
Visser die bezig is alle 150
psalmen te bespreken, pas in
mei 1991 toe is aan Psalm 150.
WHEATON Atheïsten
in de Sovjetunie zijn in
korte tijd „tweederangs
burgers" geworden. Ze
krijgen overal de schuld
van, omdat ze de econo
mie, cfe moraal en de cul
tuur zouden ruïneren,
zegt prof. Alexander
Krasnikov van de staatsu
niversiteit in Moskou.
Terwijl de religieuze vrijheid
in de Sovjetunie toeneemt, is
er een groep 'gelovigen' die
zich hevig gediscrimineerd
voelt: de atheïsten. Lange tijd
leverden zij de belangrijkste
elementen voor de politiek en
filosofie, maar nu luistert nie
mand meer naar hen.
Ondertussen floreren de door
het atheïsrpe verfoeide gods
diensten. Het aantal gelovigen
wordt grofweg geschat op 90
miljoen, terwijl het officiële
cijfer nog steeds 27 miljoen is.
„De belangstelling voor gods
dienst groeit ei) groeit", aldus
de politicoloog.
Het atheïsme beleefde zijn
hoogtijdagen onder Sovjetlei
der Brezjnev, aldus Krasni
kov. Overal werden centra
voor de verspreiding van het
atheïsme geopend; op scholen
en universiteiten stond het
hoog genoteerd. „Het werken
voor het atheïsme was een
voorrecht".
Sinds 1985, het jaar waarin
Gorbatsjov aan de macht
kwam, is het bergafwaarts ge
gaan met het atheïsme. De
Sovjetleider koos voor dialoog
met de godsdiensten en liet dé
confrontatie varen. Vanaf dat
moment werden in kranten
en bladen steeds meer „kriti
sche pijlen" gericht op het at
heïsme, zelfs in de Pravda.
Zelfkastijding
Een fanatieke sji'iet druipt van het bloed nadat hij tijdens een ceremonie in het Zuidlibanese
stadje Nabatiyeh met een zwaard zichzelf heeft verwond. De ceremonie wordt jaarlijks gehouden
ter herdenking van imam Al-Hussein, de belangrijkste heilige van de sji'iten die veertien eeuwen
geleden werd gedood. foto: ap
Pax Christi onderzoekt gevolgen vanvele
veranderingen in Europa voor Derde Wereld
DEN HAAG De rooms-ka
tholieke vredesbeweging Pax
Christi wil in samenwerking
met het Studiecentrum voor
Vredesvraagstukken te Nij
megen de komende jaren bij
zondere aandacht besteden
aan de gevolgen van de ver
anderingen in Oost-Europa
voor de Derde Wereld. Zij
vraagt zich af, wat maat
schappelijke organisaties van
deze veranderingen kunnen
leren bij hun pogingen om bij
te dragen aan een oplossing
van de conflicten in de ont
wikkelingslanden.
Pax Christi, dat zich om fi
nanciële redenen genoodzaakt
ziet haar activiteiten te beper
ken, wil in het project samen
werken met bevriende orga
nisaties in Nederland, Oost-
Europa en de ontwikkelings
landen. De vredesbeweging
wil vooral aandacht besteden
aan die elementen in de om
wentelingen in Oost-Europa
die alle organisaties raken.
De veranderingen in Oost-Eu
ropa verliepen vrijwel ge
weldloos en zijn daarom soms
morele revoluties genoemd.
Waarden die daardoor meer
aanzien kregen, zijn: respect
voor de mensenrechten, de
democratie, geweldloosheid
en het primaat van de samen
leving tegenover de staat.
Welk belang hebben deze
waarden voor de oplossing
van conflicten in de Derde
Wereld, vraagt Pax Christi
zich af.
Verder hebben de verande
ringen in Oost-Europa en het
nieuwe beleid van de Sovjetu
nie ertoe geleid, dat conflicten
in dë" Derde Wereld niet meer
in het Oost-West-schema zijn
in te passen. Maar welk we
reldbeeld komt daarvoor in
de plaats?
Tenslotte heeft het socialisme
als ontwikkelingsmodel een
gevoelige klap gehad. Bete
kent dit dat het kapitalisme
het enige alternatief is of is er
een derde weg, waarin
„markt en samenleving, winst
en algemeen belang op een
rechtvaardige en duurzame
wijze met elkaar verzoend
kunnen worden?".
Pax Christi hoopt deze vragen
volgend jaar aan de orde te
stellen tijdens een conferentie
met de bevriende organisaties
in Oost- en West-Europa en
de ontwikkelingslanden. Ver
der wil zij een studiedag met
Nederlandse deskundigen
houden. Zij mikt op beïnvloe
ding van het beleid van de
westerse regeringen, de EEG
en de ontwikkelingsorganisa
ties in Europa.
KANTON Een man pro
beert een katje te bevrijden
dat klem zit tussen de spijlen
van het hek van Damazhan-
straat 35. Op de begane grond
bevindt zich het volkstellings
bureau van Kanton, zoals de
vaandels buiten aangeven. Op
de deur naar de eerste en
tweede verdieping hangt een
kennisgeving van de regering
dat het streng verboden is re
ligieuze bijeenkomsten te
houden in het huis. Twee
gammele trappen hoger zitten
echter ongeveer honderd
mensen in kerkbanken, hun
hoofden gebogen tijdens een
avondlijke gebedsdienst.
In februari viel de politie bin
nen, nam de gezangboeken en
bijbels in beslag en sloot de
kerk. Nu negeren echter tien
tallen, soms honderden men
sen vijf keer per week de
kennisgeving, of halen er ge
woon hun schouders voor op,
en gaan de trappen op om de
dienst bij te wonen in de huis
kerk van dominee Lin Xian-
gao.
De bovenste verdieping, waar
negen verwoed draaiende pla
fondventilators verkoeling
moeten brengen in de Kanto-
nese hitte, biedt slechts ruim
te aan ongeveer honderd
mensen. Op zondagmorgen,
wanneer de boeren van het
platteland toestromen, is de
eenvoudige woning van domi
nee Lin op de eerste verdie
ping overbevolkt .en staan
zelfs op straat nog mensen te
wachten om zijn dienst te mo
gen bezoeken.
Werkkampen
Lin heeft twintig jaar in
werkkampen doorgebracht.
Hij weigert echter categorisch
zich te laten registreren bij de
door de staat gecontroleerde
kerk. In plaats daarvan pre
dikt hij een eenvoudige, maar
voor de plaatselijke autoritei
ten zeer verontrustende bood
schap. Hij vertelt zijn volge
lingen dat zij Chinese burgers
zijn en dus de wet moeten na
leven. Als zij echter bevolen
worden iets te doen dat in
conflict is met de leer van de
bijbel, moeten zij „naar God
luisteren, niet naar de mens".
Lin predikt ook dat de tweede
komst van Christus nabij is.
Dergelijke voorspellingen ma
ken de autoriteiten natuurlijk
zenuwachtig.
Onlangs deden geruchten de
ronde dat de autoriteiten Lin
graag ter dood veroordeeld
zouden zien. Lin gelooft dit
niet en wijst erop-dat hij dan
eerst gearresteerd zou moeten
worden, wat niet gebeurd is.
De geruchten, zo zegt hij'„zijn
verspreid door de autoriteiten
om de mensen angst aan te ja
gen zodat ze niet meer hier
komen". Hij gelooft dat de
door de staat goedgekeurde
Protestantse Kerk nog meer
vastbesloten is dan de autori
teiten om een eind te maken
aan zijn activiteiten.
„Dit is een strijd tussen de
staatskerk en de huiskerk",
zegt een lid van Lins aanhan
gers. Sinds zijn vrijlating uit
het werkkamp in 1978, maar
in het bijzonder de afgelopen
twee jaar, heeft de politie er
een gewoonte van gemaakt
hem mee te nemen voor on
dervraging over zijn bezighe
den en geloof. Op alle moge
lijke manieren is geprobeerd
hem ertoe over te halen zich
aan te melden bij de door de
staat goedgekeurde kerk, ech
ter zonder succes.
Lin is in 1924 geboren. Zijn
grootvader verliet China om
in Detroit in de Verenigde
Staten te gaan wonen. Zijn
vader, een Baptistische domi
nee, keerde naar China terug
toen Lin een kind was. Lin
zette zijn huiskerk op in 1950
en werd in 1955 voor twee
jaar gevangen gezet als con
tra-revolutionair. In 1958
werd hij veroordeeld tot twin
tig jaar werkkamp. Hij heeft
een dochter en een zoon,
maar zijn vrouw stierf twee
jaar voor zijn vrijlating.
Jongeren
Lin heeft de politie duidelijk
gemaakt dat hij op geen enke
le manier betrokken was bij
de studentendemonstraties
van vorig jaar en dat hij zijn
volgelingen gezegd heeft bin
nen te blijven en te bidden in
plaats van de straat op te
gaan. De autoriteiten zijn ech
ter bezorgd over de grote aan
tallen jongeren, waaronder
studenten, die zijn kerk be
zoeken.
„We komen hier omdat we
niet dezelfde diepgang in de
leer kunnen vinden in de
door de staat goedgekeurde
kerk", zo zegt een van de jon
ge kerkgangers.
De kerk is een compromis
aangegaan met de communis
tische partij en ziet zich zo
doende beperkt tot een leer
die keurig binnen het com
munistische kader past.
VATICAANSTAD/RO
ME Het is voor paus
Johannes Paulus II niet
te hopen, dat hij binnen
kort moet vluchten voor
de opstandige Vaticaanse
medewerkers die al jaren
actie voeren voor een be
tere salariëring. Want de
'Passetto', de 700 meter
lange verbindingsmuur
tussen het Vaticaanse pa
leis en de Engelenburcht,
waarlangs de paus vroe
ger vijanden ontvluchtte,
dreigt in te storten.
Bovendien loopt de paus het
gevaar te struikelen over wa
ter- en gasleidingen.
Voorzitter Carmine Gullino
van de wijkraad van de Bor-
go, de wijk van Rome waarin
de Passetto ligt, vindt dat zo
snel mogelijk met de restaura
tie ervan moet worden begon
nen om het historische bouw
werk voor de ondergang te
behoeden. Volgens de ad
junct-perschef van het Vati-
caan, mgr. Piero Pennacchini,
wordt er tussen het Vaticaan
en de Italiaanse regering on
derhandeld over overname
door Italië van de Passetto.
Volgens Gullino staat niets
een overdracht van de ver
bindingsmuur in de weg. Hij
schat de totale kosten van de
restauratie op 15 miljard lire
(ruim 23 miljoen gulden). Het
is nog onduidelijk waar het
geld vandaan moet komen.
Voordat de Italiaanse monu
mentenzorg in actie kan ko
men, zullen eerst de water- en
gasbuizen moeten worden
verwijderd en ondergronds
moeten worden gelegd. Gulli
no hoopt dat de Passetto na de
restauratie een toeristische at
tractie kan worden.
De verbindingsmuur is in
1277 aangelegd door paus Ni-
colaas III. Bij gevaarlijke situ
aties maakten pausen er ge
bruik van om naar de ver
sterkte Engelenburcht aan de
oever van de Tiber te komen.
Zo ontkwam paus Clemens
VII in 1527, toen de troepen
van keizer Karei V Rome
plunderden.
Het gemeentebestuur van
Rome heeft vorig jaar steigers
tegen de Passetto gezet en
voetgangers verboden nog
langer van de weg langs de
muur gebruik te maken. In de
bogen werden voorzieningen
aangebracht, zodat auto's niet
door vallende stenen worden
getroffen.
De Engelenburcht
Gevaren in de Golf
De vannacht in alle vroegte uitgebroken oorlog tussen de
dwergstaat Kuwayt en het veel groter en militair veel mach
tiger Irak betekent een uiterst gevaarlijke ontwikkeling, die
bij verdere escalatie ingrijpende gevolgen zou kunnen heb
ben voor het gehele Midden-Oosten. Binnen enkele uren
blijkt Kuwayt volledig onder de voet te zijn gelopen. Als de
door Irak gecontroleerde overgangsregering inderdaad de
macht in het land in handen krijgt, betekent het dat één van
de belangrijkste olieleveranciers van het Westen in handen
komt van het gevaarlijkste regiem in het Midden-Oosten en
het Golf-gebied.
HOE onbetrouwbaar en onberekenbaar de Iraakse macht
hebber Saddam Husayn is, werd opnieuw duidelijk toen hij
de laatste dagen de militaire pressie op Kuwayt steeds verder
opvoerde, maar tegelijkertijd verklaarde „zeker niet van
plan te zijn het buurland aan te vallen". Dat dit slechts loze
woorden waren is inmiddels wel gebleken.
In de afgelopen dagen heeft Saddam Husayn, die door zijn
vele vijanden wordt gekenschetst als een uiterst gevaarlijke
gek, bovendien duidelijk gemaakt, dat er met hem geen en
kel redelijk overleg mogelijk is. Zijn ultimatieve eisen aan
het buurland Kuwayt waren niet voor onderhandeling vat
baar. Ook de rest van de Arabische gemeenschap bleek niet
in staat hem tot enige inschikkelijkheid te bewegen. Pogin
gen van de Egyptische president Mubarak en de Saudische
koning Fahd om in het conflict te bemiddelen zijn gestrand
op de botte weigering van de Iraakse dictator om ook maar
een duimbreed van zijn standpunt te wijken.
DiE eigenzinnige houding laat weinig ruimte voor optimis
me over de kansen om via diplomatieke druk op Irak een
einde te maken aan de gevaarlijke situatie in het Golfgebied.
Mede op verzoek van de Verenigde Staten is vanmorgen al
een spoedzitting gehouden van de Veiligheidsraad. Maar
zelfs indien deze, zoals verwacht, op korte termijn tot een
veroordeling van de invasie in Kuwayt zou komen, dan nog
is de kans zeer gering dat Husayn zich daaraan ook maar iets
gelegen zal laten liggen. Alleen indien de Sovjetunie zou be
sluiten alle Russische hulp aan Irak te staken, een stap waar
Washington vanmorgen op heeft aangedrongen, dan zou dat
een van de weinige drukmiddelen zijn waar Irak wellicht
gevoelig voor is.
EeN militaire interventie van de Verenigde Staten ligt des
ondanks niet onmiddellijk voor de hand. Het behoort niet
meer tot de Amerikaanse buitenlandse politiek om zich on
middellijk in situaties als deze te mengen. Dat kan echter
veranderen indien de olieleveranties vanuit het Midden-Oos
ten in gevaar zouden komen. West-Europa en vooral de Ver
enigde Staten zijn voor een belangrijk deel afhankelijk van
deze oliestroom en zouden bij een stagnatie daarvan in grote
moeilijkheden komen. Saddam Husayn weet dat en maakt
keer op keer gebruik van deze situatie. Daarmee staan de in
ternationale grootmachten in dit gevaarlijke conflict weer
voor een dilemma, waarvan de uiteindelijke afloop nog vol
strekt onduidelijk is.
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Hittegolf
Eindelijk is het dan mooi,
warm zomerweer en waar
opent de krant mee? Met de
'hittegolf', die Nederland ge
selt. Men schetst een beeld van
een natuurramp van de eerste
orde. Wie'het wil overleven
kan dat slechts door bijzondere
maatregelen te treffen, zo wil
men de lezer welhaast doen
geloven. Op pagina drie jam
mert men voort. Hier wordt
een arts aan het woord gelaten
die stelt dat leeftijd en conditie
belangrijke factoren zijn waar
het gaat om het al dan niet ge
zond doorstaan van een hitte
golf. Briljante man! Daar was
echt niemand opgekomen.
J.P. Kronenbergh,
DEN HAAG.
Gehandicaptensport (2)
ingezonden stuk over de ge
handicaptensport zijn wij
dankbaar. Hij heeft meer
moed dan ik als het erom gaat
de kat de bel aan te binden.
Voor degenen die zijn brief
niet begrijpen willen ga ik nu
zelfs nog een stapje verder.
Stel u voor: een bridgedrive,
een damtoernooi of een inter
nationaal schaaktoernooi voor
geestelijk gehandicapten. Uit
gebreide tv- en persverslagen.
Zulke dingen zijn voor een
verstandig mens toch óók niet
serieus te nemen?
D. van Fessum,
DEN HAAG.
Zin van het bestaan
De Mariënburgvereniging
roept in een brochure op na te
denken over de vraag naar de
zin van het bestaan. Nadenken
hierover, met de dood voor elk
mensenleven in het vooruit
zicht, geeft al gauw als ant
woord dat het bestaan geen
enkele zin heeft. De mens wil
iets blijvends, niet de dood.
Wat heeft de mens in feite aan
het bestaan als hij toch alles
met zijn dood moet opgeven?
Als men daaraan denkt dan
roept de vraag naar de zin van
het bestaan alleen maar sar
casme op. De enige die deze
toestand doorbreekt is Chris
tus. Deze heeft gezegd: „Ik be
reid voor u een woonplaats bij
mijn Vader in de Hemel". Met
deze Blijde Boodschap is de
vraag naar de zin van het be
staan serieus te nemen. Echter,
als het christendom een on
waarheid zou zijn dan blijft
voor het bestaan niets anders
over dan te concluderen dat de
met verstand begiftigde mens
met al zijn streven niet meer is
dan een onvoorspelbaar veel
zijdige maar ook onbepaalde
kuddeachtige diersoort zonder
enige betekenis en naast ande
re diersoorten zeker niet te be
nijden.
Ing. Q.J. van der Horst,
RIJSWIJK.
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.
Telefoon: 071 - 122 244
Postadres; postbus 11, 2300 AA Leiden.
Hoofdkantoor: Koopmansstraat 9, Rijswijk.
Telefoon. 070-3190 933.
Postadres: postbus 9. 2501 CA 's-Gravenhage.
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u.
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.00 u.
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girokaart
per maand 24,85 per maand f. 25,85
per kwartaal 74,10 per kwartaal f. 75,10
per jaar f. 284,50 per jaar f. 285,50
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk
070 - 3902 702.
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
