Gebruik verse eieren
volstrekt overbodig"
QeidóaQowiamt
VOORZITTER VAN VERENIGING VAN INSTELLINGSKOKS:
Verpleeghuis neemt geen maatregelen tegen kok
Leeftijd
en
conditie
bepalend
voor
risico bij
hittegolf
Nieuwe ronde in strijd
om boringen IJsselmeer
RAAAAAAAZENDSNELLE
386SX P.C. VOOR EEN
BESCHEIDEN 286 PRIJS!
Delftse pagode in
Paleis Het Loo
BINNENLAND
WOENSDAG 1 AUGUSTUS 1990 PAGINA 3
Op de
uitkijk
Een politieman houdt
vanaf een
gebarricadeerde post op
een brug over de
Amsterdamse
Herengracht de omgeving
van het Spaanse
consulaat in de gaten.
Naar aanleiding van
recente aanslagen op
Spaanse doelen in de
hoofdstad zijn er scherpe
veiligheidsmaatregelen
genomen.
FOTO: AP
Oplichter The Wall
geeft zich aan
ENSCHEDE De politie heeft een
24-jarige Enschedeër aangehouden
die ervan wordt verdacht onlangs
ruim honderd popliefhebbers en een
busbedrijf voor in totaal bijna 35 dui
zend gulden te hebben opgelicht. Het
geld heeft de man inmiddels uitge
ven. De man, die zichzelf bij de poli
tie meldde, deed alsof hij een reis or
ganiseerde naar het muziekspektakel
The Wall in Berlijn. Hij vroeg 325
gulden per persoon en bestelde bus
sen bij Oad. in Holten. Dit bedrijf
maakte van te voren hotelkosten
over. Op de dag van vertrek bleek de
organisator en het geld verdwenen.
Door bij te betalen konden de men
sen alsnog naar het evenement.
EIS VAN 15 JAAR
VOOR 'EXECUTIE1
UTRECHT „Een koelbloedi-
ge executie om een wel heel
kleinzielige reden, waarbij men
kan en moet twijfelen aan de
gezonde geestvermogens van
de verdachten". Daarom eiste
de officier van justitie bij de
rechtbank in Utrecht, mr. J.
van Hout, gevangenisstraffen
van vijftien jaar tegen de twee
hoofdverdachten van de moord
op de portier van een Utrechts
jongerencentrum in april van
dit jaar. Zij zouden het slachtof
fer, dat vaker door hen was be
dreigd na opmerkingen over
een vriendin, met zeven kogels
hebben doodgeschoten. Uit
spraak op 14 augustus.
Bijna 900.000
fietsen gestolen
DEN HAAG In ons
land worden elk jaar
bijna 900.000 fietsen ge
stolen met een totale
waarde van minimaal
140 miljoen gulden. Dat
is meer dan de jaarlijkse
omzet van tweedehands
fietsen bij legale rijwiel
handelaren, blijkt uit
een onderzoek van het
bureau Regioplan in op
dracht van het ministe
rie van justitie. De
meeste diefstallen ko
men op het conto van
gelegenheidsdieven en
verslaafden.
T>T>
DEN HAAG De voor
zitter van de Vereniging
van Keukenhoofden in
Ziekenhuizen en Instellin
gen (VKZI) heeft te doen
met de kok van het Maria
Auxiliatrix-verpleeghuis
in Venlo, maar tegelijker
tijd begrijpt hij niet hoe
zijn collega zo dom heeft
kunnen zijn om te grijpen
naar rauwe eieren. Die
zijn in de keuken vol
strekt overbodig, zegt G.
Huegen, behalve voorzit
ter van de VKZI ook
chef-kok in het Haagse
bejaardenhuis Favente
Deo.
„Verse eieren heb je helemaal
niet nodig", aldus Huegen.
„Wat ik al tien jaar gebruik is
het gepasteuriseerde eiwit uit
de diepvries. Natuurlijk. Die
kun je zo kopen. In de fabriek
wordt het eiwit van de dooier
gescheiden, vervolgens wordt
het verhit en daarmee zijn de
ziektekiemen verdwenen. Ik
bewaar het in de diepvries tot
ik het nodig heb, want daar
buiten is het beperkt houd-
Voor de vereniging van instel
lingskoks is de af faire-Venlo
niet prettig, zegt Huegen. Hij
hoopt dat iedereen nu zijn lesje
geleerd heeft: gebruik nooit
verse eieren! Voor het overige
wijst hij op het enorme belang
van hygiëne in het algemeen.
„Het blijft altijd gevaarlijk hè.
Er kunnen altijd kruisbesmet-
tingen ontstaan. Bewaar je
misschien je ei veilig in de
diepvries, kan het bij gebruik
nog besmet worden door het
vlees, als dat te lang op het
aanrecht blijft liggen. Als 's
morgens je leverancier komt,
moet je je vlees wel direct in
de koelkast leggen want een
uur daarbuiten is al gevaarlijk.
Vroeger werd er misschien
niet zo op gelet, maar als er nu
eens iets misgaat, springen de
media er gelijk bovenop en
dan praat je tegenwoordig wel
over een miljoenenpubliek".
Pluimvee
Ir. A. Mijs, directeur van de
sector eieren van het Produkt-
schap voor Pluimvee en Eie
ren, bevestigt dat gepasteuri
seerde eieren heel goed de
plaats van verse eieren kun
nen innemen. Maar evenmin
als Huegen weet hij hoeveel
instellingen (ziekenhuizen, be
jaardenhuizen en dergelijke)
gebruik maken van deze mo
gelijkheid. In totaal wordt er
in Nederland 16.500 ton van
dit zogeheten ei-produkt (ge
pasteuriseerd eiwit en gepas
teuriseerd eigeel) afgezet, met
name in de levensmiddelenin
dustrie. Van de tien miljoen
eieren die per jaar in Neder
land geproduceerd worden,
zijn er twee miljoen bestemd
om te eindigen als ei-produkt.
De helft daarvan is voor de
export. Al met al wekt dat niet
de indruk dat er in de Neder
landse instellingen massaal ei-
produkt in plaats van verse ei
wordt aangewend en dat ver
baast Mijs wel een beetje. „Ik
had verwacht dat toch genoeg
zaam bekend zou zijn welke
voordelen hieraan verbonden
waren, maar nu denk ik dat
we maar eens met het ministe
rie van WVC om de tafel
moeten gaan zitten om te pra
ten over een mogelijk actie
plan".
Het pasteuriseren van eieren
is al sinds de Tweede Wereld
oorlog gebruik in Nederland,
zo zegt J. van der Boom, direc
teur van de eierenfabriek
Nivé in Nunspeet. Dat bedrijf
begon er in 1948 mee, toen het
nog voornamelijk handelde in
eendeëieren. Die stonden be
kend om hun salmonella's en
dus was pasteuriseren de aan
gewezen weg. „Het proces is
als volgt", begint Van der
Boom. „De eieren worden
eerst gewassen en de schaal
wordt gedesinfecteerd; dan
wordt het ei gebroken en het
eiwit machinaal gescheiden
van het eigeel, 30.000 eieren
per uur. Vervolgens wordt de
ei-inhoud gefilterd. Dan pas
gaan we pasteuriseren. Voor
het eiwit betekent dat een ver
hitting, tot 55 graden, voor het
eigeel een verhitting tot 60
graden". Het aldus ontstane ei-
produkt levert Nivé vooral
aan industriële ondernemers,
bakkerijen bijvoorbeeld of
mayonaise-fabrikanten. Instel
lingen ook wel, maar heel wei
nig. „De institutionele markt is
erg klein", zegt Van der Boom.
STEVO AKKERMAN
„DE MAN VOELT ZICH AL ONGELUKKIG GENOEG'
VENLO De directie
van het verpleeghuis Ma
ria Auxiliatrix in Venlo
zal geen maatregelen ne
men tegen de 23-jarige
kok die waarschijnlijk de
fatale fout gemaakt heeft
als gevolg waarvan zeven
bejaarden zijn overleden.
De kok, zelf ook het slachtof
fer van de salmonella-besmet
ting die ontstond nadat hij
rauwe ei door de bavarois had
geklutst, verblijft ziek thuis.
De directie van het verpleeg
huis heeft verschillende ge
sprekken met hem gehad, ook
gisteravond weer. Daaruit is
onder meer duidelijk gewor
den dat de kok de bavarois,
die bestemd was als nagerecht
voor (vorige week) zondag, al
vrijdag had gemaakt. Hij had
de pudding gekookt, laten af
koelen en al in de koelkast ge
zet, maar daarna toch nog
'verbeterd' door er het schuim
van rauwe eieren door te
kloppen. Zondag werd er nog
slagroom met nootjes op gespo
ten, waarna het dessert de be
woners werd voorgezet. Eén
verpleegkundige vond de pud
ding er niet aantrekkelijk uit
zien en liet zijn groep van
twaalf bewoners er niet van
eten. Zij zijn niet ziek gewor-
„We overwegen niet om de
kok sancties op te leggen",
zegt mede-directeur J. Spat-
jens. „De man voelt zich al on
gelukkig genoeg door alles wat
gebeurd is. Hij staat onder gro
te druk en wordt geplaagd
door schuldgevoelens, echt, hij
is al ernstig genoeg gedu
peerd". Volgens Spatjens ma
ken de meeste bewoners de
kok geen verwijten, al zijn er
ook die verontwaardigd zijn
omdat toch bekend mocht
worden verondersteld dat het
gebruik van rauwe eieren in
de keuken riskant is. Direct
nadat het nieuws over de
slachtoffers van de salmonel
la-besmetting bekend werd
waren er familieleden die het
verpleeghuis dreigden met
schadeclaims, maar gisteren
kwamen zij daar al weer op te
rug, aldus Spëtjens.
Dat justitie een onderzoek in
stelt naar de vraag of de kok
strafbaar handelen verweten
kan worden, juicht de directie
van Maria Auxiliatrix intussen
wel toe. Zelf is zij ervan over
tuigd dat van moedwillige na
latigheid geen sprake is, maar
het lijkt haar heel goed dat de
feitelijke toedracht door een
onafhankelijke instantie wordt
onderzocht. Overigens heeft
een onderzoek van de Keu
ringsdienst van Waren inmid
dels aangetoond dat de keuken
van het verpleeghuis voldoet
aan alle hygiënische eisen.
Deeltijdstudies
steeds populairder
DEN HAAG Op 1 decem
ber vorig jaar studeerden
14.057 studenten in deeltijd
aan één van de grote Neder
landse universiteiten. Nog
eens 225 studenten deden dat
zelfde aan één van de kleine
universiteiten zoals de theolo
gische universiteiten en de
Universiteit voor Humanis
tiek. Op 1 december 1988 wa
ren deze getallen: 12.917 en
212. Dit komt neer op een stij
ging van ongeveer 9 procent,
aldus het CBS.
Hilversum vecht
door voor raadhuis
HILVERSUM De gemeente
Hilversum heeft gisteren
beroep aangetekend bij de
Raad van State tegen een be
schikking van minister D'An-
cona van WVC om de subsidie
voor de restauratie van het
Hilversumse raadhuis stop te
zetten. De gemeente hoopt op
een schikking, aldus de burge
meester. Wel is nu tegelijker
tijd de AROB-procedure in
gang gezet. Als D'Ancona haar
besluit niet herroept, kan de
gemeente een bodemprocedure
voeren bij de Raad van State.
Maar die kan jaren duren.
Volgens de burgemeester zal
door stopzetting van de rijks-
subisidie de restauratie beëin
digd moeten worden.
Eenzame
fietser
Een vroege
deelnemer aan
de Nijmeegse
fietsvierdaagse
passeert in alle
eenzaamheid de
imposante
stalen Waalbrug
in Nijmegen.
Gisteren
verschenen
vijfduizend
mensen aan de
start.
FOTO: ANP
AMSTERDAM Volgens de
Amsterdamse internist dr.
Wouter Wieling zijn leeftijd en
conditie bepalend voor het ri
sico dat sommigen lopen tij
dens een hittegolf.
„Het is niet zo dat alleen zie
ken een risico lopen", zegt
Wieling. Als voorbeeld noemt
de internist een marathonloop
die enkele jaren geleden in
Amsterdam werd gehouden.
„De deelnemers waren allen
goed getraind, maar nooit had
den ze gelopen in een hitte als
toen. Het gevolg was, dat tien
tallen lopers naar het zieken
huis moesten".
Bij grote hitte verliest het li
chaam water en zout, wat aan
gevuld moet worden. Daar
naast is volgens internist Wie
ling het menselijk brein het
meest gevoelig voor overdadi
ge warmte. „Bij mensen die als
gevolg van de hitte overleden
zijn, zie je dan ook altijd een
beschadiging aan de hersenen.
Vóór het overlijden blijken de
mensen altijd in de war, later
raken ze in een comateuze toe
stand. Ze vertonen ook geen
transpiratie, een teken dat -het
regulatiesysteem danig ver
stoord is geraakt".
Dr. Wieling denkt dat we met
het huidige weertype weinig
te vrezen hebben. „Belangrijk
is de verhouding tussen warm
te en vochtigheid. Wanneer
het warm en vochtig weer is,
kost het meer energie om te
transpireren. De komende da
gen zal er echter voldoende
wind zijn. De luchtvochtigheid
zal dan afnemen, hetgeen de
risico's verkleint".
DEN HAAG De jarenlange
strijd om het al dan niet toe
staan van proefboringen in het
IJsselmeer is een nieuwe fase
ingegaan. De provincies Fries
land en Noord-Holland heb
ben samen met enkele natuur
beschermingsorganisaties een
procedure aangespannen bij de
Raad van State om te voorko
men dat de Nederlandse Aard
olie Maatschappij (NAM) op
zoek gaat naar gasreserves in
het gebied. Minister Andries-
sen van Economische Zaken
verlengde vorige maand de
boorvergunning van de NAM
tot 1996. In het bezwaarschrift
aan de Raad van State voeren
de provincies aan dat bij een
calamiteit de drinkwatervoor
ziening van grote delen van
het land in gevaar kan komen.
Minister Andriessen zou de ge
volgen van zo'n ramp onder
schatten.
(ADVERTENTIE)
Wie nu moet kiezen tussen een 80286 of een
80386SX PC, zou het de experts moeten vragen.
Die weten het wel! De 386SX kan namelijk veel meer,
o.a. het verwerken van meerdere DOS-taken tegelijk.
Een 386SX haalt het jaar 2000 wel. Alleen de prijs, hè...
Restart doorbreekt de prijsbarrière.
Bij Restart B.V. koopt u nu de fameuze 80386SX voor
een prijs waar u normaal net een 80286 voor heeft.
Laat u deskundig adviseren op onze salesdagen.
Waar u overigens ook een complete range occa
sions kunt bewonderen. IBM en IBM compatibles,
PC's en printers. Apparatuur met ervaring, maar voor
nog nooit gebruikte prijzen. Natuurlijk met 3 maan
den garantie. Kom naar de salesdagen. Dat levert u
heel wat op! Restart B.V., Overrijn 18, Leiden.
donderdag 2 augustus van 9.00-17.00 uur
en van 19.00-21.00 uur
vrijdag 3 augustus van 9.00-17.00 uur
zaterdag 4 augustus van 10.00-16.00 uur
Reken op Restart.
^REST/y^T B.\/.
Restart BV behoort tot de Infotheek Groep N.V.
Nederland is een
schatkamer boordevol
juweeltjes van steden,
dorpen, monumenten,
musea, natuurgebieden,
dagattracties en andere
beziens(w)aardigheden. De
meeste bezoekers hebben
uitsluitend oog voor de
overbekende plaatjes,
plekjes en pretjes. Maar wat
vinden mensen die dagelijks
beroepsmatig met cultuur,
natuur, toerisme of recreatie
te maken hebben, nu
eigenlijk zelf fraai of uniek
op hun eigen werkterrein
Vandaag de unieke keuze
van dr. A.W. Vliegenthart,
directeur van het
Rijksmuseum Paleis Het Loo
in Apeldoorn.
De anderhalve meter hoge bloemenpagode in het betegelde
keldervertrek van koningin Mary.
FOTO: PR
„Er zijn van die voorwerpen
waarvan je droomt ze voor
je museum te kunnen ver
werven, terwijl dat onmoge
lijk is. Voor mij was een
bloemenpagode zo'n droom,
een typisch stuk Delfts
blauw aardewerk in de
vorm van een Chinese pago
de uit het einde van de 17e
of begin 18e eeuw, die werd
gebruikt om bloemen in te
steken.
Het was bekend dat er vroe
ger, in de tijd van Willem en
Mary, twee grote en twee
kleine in Het Loo waren ge
weest, maar die zijn verdwe
nen. En er zijn er in totaal
hooguit enkele tientallen
van gemaakt. Het is een zeer
zeldzaam museumstuk".
De droom van dr. A.W.
Vliegenthart, directeur van
het Rijksmuseum Paleis Het
Loo, ging in vervulling.
Sinds eind 1988 is zo'n bloe
menpagode te bewonderen
in het betegelde kelderver
trek van koningin Mary. Te
midden van ander Delfts
blauw aardewerk dat ge
deeltelijk werd gerecon
strueerd uit scherven die tij
dens de restauratie in de
tuin zijn gevonden. Het is de
plaats waar in haar tijd ook
al dergelijke voorwerpen
stonden.
„In Delft werd aanvanke
lijk, net als elders, aarde
werk in verschillende kleu
ren vervaardigd. China le
verde blauw-wit porselein.
De vraag daarnaar was in
het begin van de 17e eeuw
zo groot geworden dat het
niet aan te voeren was. Toen
ging Delft zich op blauw-wit
aardewerk toeleggen, geïn
spireerd op het Chinese por
selein".
Zes sfinxen
Die inspiratie is te herken
nen. Aan de voet zijn zes
duidelijk Chinese hoofden te
onderscheiden. Daarop staat
een zeshoekige pagode die
wordt gedragen door zes
sfinxen. Die dragen vijf
steeds kleiner wordende eta
ges, elk met zes tuiten.
„Deze bloemenpagode be
staat uit vijf losse delen, die
op elkaar passen", legt Vlie
genthart uit. „Elk deel be
vatte water, nodig voor de
bloemen. Ook daardoor zijn
ze zo zeldzaam, want als éen
van die delen sneuvelde,
dan was de rest onbruik
baar".
Vliegenthart zag een soort
gelijke pagode voor het eerst
op een tentoonstelling over
Brits kunstbezit in Washing
ton. „Het daar getoonde
voorwerp was in het bezit
van Howard Castle. Het was
de enige met deze vorm en
afmeting die bekend was.
Meestal zijn ze meer recht
hoekig. Toen begon mijn
droom", vertelt hij. „Ik
dacht: dat is fantastisch,
maar absoluut onbereik
baar".
Veiling
Maar: „Eind 1988 lag er
opeens eep catalogus op mijn
bureau van een veiling in
Lille in Frankrijk. Daar
werd, tot mijn verrassing,
een soortgelijke pagode aan
geboden; een tweelingbroer
tje met slechts verschillen in
details. Hij was zelfs meer
compleet, omdat het dakstuk
in Engeland ontbreekt. Het
was een unieke kans, temeer
omdat verondersteld werd
dat het om aardewerk uit
Lille ging. De oorsprong als
'Delfts' werd niet herkend.
Gelukkig maar, want anders
was de belangstelling enorm
geweest en het stuk onbe
taalbaar geworden".
Echter ook het Rijksmuseum
in Amsterdam toonde inte
resse. „We besloten er een
deal van te maken. Het
Rijksmuseum bepaalde voor
zichzelf een bepaalde grens.
Onze mogelijkheden waren
groter, dank zij een schen
king van de Stichting 't Ko-
nings Loo, waardoor wij het
laatste bod konden uitbren
gen". Om welk bedrag het
gaat wil Vliegenthart niet
kwijt. Wel maakt hij duide
lijk dat het om tonnen gaat.
Ook daardoor is het onmo
gelijk de directeur van
Rijksmuseum Paleis Het Loo
samen met zijn favoriete
voorwerp op de foto te zet
ten. De bloemenpagode
heeft een plaats gevonden
achter1 dik plexiglas, in een
ruimte waar niemand
toegang heeft. „Het is een
uitermate kwetsbaar stuk. Je
moet er niet aan denken dat
iemand er tegenaan stoot".
ANDRÉ HORLINGS
Het Loo werd in 1684 ge
bouwd in opdracht van ko
ning-stadhouder Willem
III. Paleis en koninklijke
stallen herbergen een aan
tal gereconstrueerde, ge
meubileerde zalen en ka
mers (17e-20e eeuw). Ook
zijn er collecties zilver,
glas, porselein, munten en
penningen te zien. In de
westvleugel bevindt zich
het Museum van de kanse
larij der Nederlandse or
den. De prachtige tuin is
teruggebracht in de oor
spronkelijke 17e eeuwse
staat. Openingstijden:
dinsdag t/m zondag van 10
tot 17 uur. Entree: volwas
senen ƒ7,-; kinderen/65
ƒ5.-.
'rtjli*.
GAAIBAAI
FöFPti... MAW3
g£W3eN0ü6ER£ta)
