Gorbatsjov blijft triomferen
jrorizia weer één stad
jia verdwijnen muur
Albanezen in Kosovo
massaal de straat op
probeert
Jbanezen te paaien
net hervormingen
Vladimir Ivasjko (58): „Geen beter idee dan het socialisme*
Chamorro wil gaan
praten met stakers
lidmaatschap
DDR-minister wil geen NAVO-
boord van het Italiaanse schip Appia bereiden Rode-Kruis-
zich voor op de aankomst in Albanië.
FOTO: AP
wel
INEN De regering
Albanië heeft gisteren
ter" endgemaakt dat met
ener; uiddellijke ingang op
ierkte schaal particu-
e ondernemingen zijn
gestaan voor ambachts-
en en kleine handela
de
huis
iflieden kunnen in het ver-
thuis, op straat en in win-
arbeid verrichten die zij
in rekening brengen, al-
het staatspersbureau ATA.
is daarvoor toestemming
j, in verband met de be
ng en pensioen- en verze-
ngsrechten. Wie zonder
fenning als particulier on-
ftemer optreedt, wordt be
tten f ambachtslieden en
n gidelaren die voor zichzelf
oej3nnen, mogen familieleden
laten meewerken, maar nie
mand in dienst nemen. De be
scheiden economische liberali
sering wordt gezien als een po
ging om de ontevredenheid
onder de bevolking te vermin-
Eén Frans en twee Italiaanse
passagiersschepen zijn van
daag naar de Albanese haven
Durres gezonden om de vluch
telingen op te halen. De Itali
aanse schepen nemen volgens
plan de naar schatting 3500
vluchtelingen uit de Italiaanse
en Westduitse ambassades op
en brengen hen naar de ha
venstad Brmdisi aan de Adria-
tische kust. Degenen die on
derdak zochten in de West
duitse ambassade worden naar
de Bondsrepubliek overge
bracht. Het Franse schip
brengt de vluchtelingen uit de
Franse ambassade direct over
naar Frans grondgebied.
(Van onze correspondent
Alexander Münninghoff)
MOSKOU Met de be
noeming van een hem
welgevallige tweede par
tijsecretaris is Sovjet-par
tijleider Michaïl Gorbats-
jov er gisteren in geslaagd
zijn zegetocht door het 28e
Partijcongres op triomfan
telijke wijze te besluiten.
Vladimir Ivasjko had er ook
wel oren naar om de dagelijk
se leiding binnen de partij te
krijgen. Hij had zelfs alle sche
pen al achter zich verbrand
door zijn post van president
van de Oekraïne op te geven.
En eigenlijk was er ook niets
op Ivasjko aan te merken. Hij
staat bekend als gematigd en
maakte zich tijdens zijn pre
sentatie gisteren nog iets aan
trekkelijker voor het groeien
de legioen van progressieve
partijleden door te zeggen dat
de perestrojka, waarvan hij
zich een overtuigd medestan
der noemde, al twintig jaar ge
leden had moeten beginnen.
Aanvankelijk leek niets zijn
verkiezing meer in de weg te
staan.
Maar daar kwam opeens de
witte, hanige kuif van Jegor
Ligatsjov boven het rostrum
opduiken. „Ik ben de marxis-
tisch-leninistische kandidaat
voor deze functie", zo gaf hij
zijn visitekaartje af. Waarna
hij alle democratische krach
ten opriep om het socialisme te
steunen. „De keus is duidelijk:
ofwel de Sovjetunie houdt op
een socialistisch, multinatio
naal land te zijn, ofwel we
houden onze verdiende plaats
temidden van landen die de
voorhoede van de menselijke
beschaving vormen", zo be
sloot Ligatsjov plechtig.
Erg verrassend was de kandi
datuur van de man uit Omsk
niet. De principiële Ligatsjov
had er nooit een geheim van
gemaakt dat hij weliswaar de
noodzaak van hervormingen
inziet, maar de in zijn ogen
daarmee gepaard gaande ver
kwanseling van de socialisti
sche waarden onaanvaardbaar
vindt. Met name de steeds va
ker geopperde mogelijkheid
om in de Sovjetunie particulie
re eigendom toe te laten en de
manier waarop het land in de
buitenlandse politiek voortdu
rend concessies aan het Wes
ten doet zijn dé 69-jarige
houwdegen een doorn in het
oog.
Voor Gorbatsjov was het voor
uitzicht met een voortdurend
principieel van mening ver
schillende tweede man in de
CPSU te moeten werken niet
erg aangenaam. En zo leek het
een geschenk uit de hemel,
toen in de pauze enkele gede
legeerden hem op een proce
durefout in de vergadering
wezen. Tegen de kandidaten
had men bezwaren kunnen
aantekenen en dat had Gor
batsjov verzuimd aan de zaal
voor te stellen. Uiteraard wa
ren enkele progressievelingen
in het congres er als de kippen
bij om Ligatsjov af te wijzen,
waarna de eigenlijke sensatie
van gisteren kwam. Het in
meerderheid conservatief ge
achte congres besloot, met 2293
stemmen voor en 1916 tegen,
Ligatsjov van de kandidaten
lijst af te voeren.
In de consternatie die volgde
werd een ander voorstel, om
het huishoudelijk reglement
als verouderd te kwalificeren,
evenwel ook aangenomen,
waarna Ligatsjov alsnog tot
kandidaat werd toegelaten.
Onnodig te zeggen, dat deze
door de televisie uitgezonden
gang van zaken weer in vele
huiskamers voor grote vrolijk
heid zorgde. Het is immers al
de zoveelste keer, dat de ka
meraden een beslissing her
roepen en in de Izvestija vroeg
commentator Andrejev zich
dan ook bezorgd af, hoe de
partij van Lenin met zo'n ge
ringe intellectuele bagage nog
pretenties kan hebben op de
macht.
Uit solidariteit met de stakende mijnwerkers legden gisteren ook de metro-bouwers in Leningrad
het werk neer. v FOTO: AP
Vladimir Ivasjko foto: ap
MOSKOU Vladimir Ivasj
ko, de zojuist gekozen plaats
vervangend secretaris-gene
raal van de Communistische
Partij van de Sovjetunie, werd
in 1932 geboren in Poltava in
de Oekraïne. In 1957 studeer
de hij af aan het Mijnbouwin-
stituut in Charkov. Vervolgens
verdiende hij zijn brood met
het doen van wetenschappelijk
onderzoek en het geven van
onderwijs. In 1960 trad hij toe
tot de Communistische Partij,
waar hij snel opklom in de
hiërarchie. Na verscheidene
functies te hebben bekleed,
werd hij in december 1988
plaatsvervangend leider van
de Communistische Partij in
de Oekraïne. In september vo
rig jaar werd hij partijleider en
vorige maand werd hij geko
zen tot president van de Op
perste Sovjet (parlement) in de
republiek. In de jaren tachtig
verbleef Ivasjko ongeveer tien
jaar in Afghanistan als politiek
adviseur van het communisti
sche bewind in Kabul dat door
Sovjet-troepen werd gesteund.
Over zijn werkzaamheden in
Kabul is verder weinig be
kend. Over de politieke kleur
van zijn gedachtengoed liet
Ivasjko op het Partijcongres
geen twijfel bestaan. „De
mensheid heeft geen beter
idee voortgebracht dan het so
cialisme", zo hield hij de afge
vaardigden voor die hem kort
tevoren hadden gekozen. De
leider van Roekh, Michailo
Horyn, reageerde na de benoe
ming van de 58-jarige Ivasiko
met de woorden: „Ivasjko's be
slissing betekent het einde van
zijn politieke carrière. Alleen
iemand die niet aan zijn toe
komst denkt, kan de functie
van president opgeven van
een natie met 52 miljoen inwo
ners om plaatsvervangend se
cretaris te worden van een
partij die op sterven ligt".
g 1
blice
™a& (Van onze correspondent
Par^ Aart Heering)
)RIZIA Ook de laat-
muur tussen Oost en
.Hetist, die de stad Gorizia
-. m rdeeld houdt tussen een
ie °liaans en een Joegosla-
tzomgedeelte, wordt bin-
an 2n afzienbare tijd
:n vicht.
°nd gij Pelhon, de burgemees-
ik yan de Sloveense stad
liei va'Gorica, heeft zijn collega
zinf> tonio Scarano van het Oost
en iaanse Gorizia voorgesteld
•onlq43 jaar een einde te maken
de absurde tweedeling.
Italiaanse zijde is daarop
Hi housiast gereageerd. Het
ca 60.000 inwoners tellende
i rizia, dat aan het begin
deze eeuw in Oostenrijk lag en
toen nog Görz werd genoemd,
werd in 1919 bij Italië ge
voegd. Na de Tweede Wereld
oorlog maakte zowel Italië als
Joegoslavië aanspraak op de
stad, die uiteindelijk bij het
vredesverdrag van 1947 in
tweeën werd gesplitst. De
oude stadskern bleef Italiaans,
terwijl de noordelijke wijken
en het Sloveenstalige achter
land naar Italië gingen. Om de
verdeling kracht bij te zetten
grendelden de Joegoslaven
hun deel af met een dwars
door de stad heen lopende sta
len afrastering. Bijna veertig
jaar lang is de verhouding tus
sen de tweelingsteden slecht
geweest. De Joegoslaven be
schouwden de Italianen als
voormalige fascistep, en aan
de andere kant van de grens
waren de bloederige represail
les van de Joegoslavische par
tizanen nog lang niet vergeten.
De Partij voor Democratische,
Hervorming, die momenteel'
aan de macht is in Slovenië en
waartoe ook burgemeester
Pelhon behoort, wil deze repu
bliek losweken uit de Joego
slavische federatie en de ban
den met West-Europa, in het
bijzonder met Italië en Oosten
rijk, nauwer aanhalen. De her
eniging van Gorizia past bin
nen dit schema. Pelhons eerste
voorstellen daartoe zijn bijzon
der concreet: dezelfde straat
namen aan beide zijden van de
grens, samenvoeging van de
beide zieknhuizen, integratie
van het transport en tweetalig
onderwijs op de scholen.
lat *akingen Haiti
RT-AU-PRINCE Het
■e v ders zo drukke leven in de
"aI itiaanse hoofdstad Port-aü-
ije ince is gisteren vrijwel tot
A ra stand gekomen door een al-
nene staking uit protest te-
i de terugkeer van twee fi-
l ren die een vooraanstaande
y hebben gespeeld tijdens de
eY-":tatuur. De staking was uit
roepen door een coalitie van
aalf politieke partijen.
Hezbollah: alle gijzelaars vrij
BAYRUT De pro-Iraanse Libanese groepering Hezbollah
(Partij van God) heeft gisteren opgeroepen tot de vrijlating van
alle 15 westerse gijzelaars in Libanon. Men neemt aan dat aan
hangers van deze groep de meeste westerse gijzelaars in hun
macht hebben. In het weekeinde had het Iraanse persbureau
IRNA gemeld dat op korte termijn een Europese gijzelaar zou
vrijkomen. Men neemt aan dat de Ierse leraar Brian Keenan de
gelukkige is. Behalve Keenan zijn in Libanon veertien mensen
uit westerse landen vermist. Zes van hen komen uit de Verenig
de Staten, drie uit Groot-Brittannië, twee uit de Bondsrepubliek
Duitsland, twee uit Zwitserland en één uit Italië.
Indianen
tegen golfbaan
Strijdvaardig
steekt deze Cana
dese Mohawk-indi-
aan zijn geweer in
de lucht nadat hij
stelling heeft geno
men op een omver
gegooide politie
auto. De Mohawks,
die er voor strijden
om land van hun
voorvaders niet in
een golfbaan te
zien veranderen,
hebben gisteren
een politieman ge
dood in een hevig
vuurgevecht met
de provinciale poli
tie van Québec.
Het gevecht begon
nadat de oproer
politie de barricade
bestormde die de
indianen bij de
toegang tot het
nieuwe golfterrein
in Oka, een stadje
dertig kilometer
ten westen van
Montreal, hadden
opgeworpen. De
indianen wonen in
een nederzetting
die het betwiste
stuk grond om
ringt. Het land is al
sinds 1947 in han
den van de ge
meente, maar de
Mohawks be
schouwen het als
hun eigendom.
FOTO: AP
Meer Cubanen in ambassade
HAVANA In Havana zijn gisteren nog zeven Cubanen de
Tsjechoslowaakse ambassade ingevlucht, waardoor het totaal op
veertien is gekomen. De zeven nieuwe vluchtelingen willen het
land uit, aldus de woordvoerder van de ambassade. Twee van de
Cubanen die eerder de ambassade invluchtten zijn studenten die
politiek asiel hebben aangevraagd in Tsjechoslowakije, terwijl de
andere vijf een bezoek aan Europa willen brengen om vervol
gens naar hun land terug te kunnen keren.
MANAGUA De Nicara
guaanse president Violeta
Barrios de Chamorro
heeft aangekondigd dat zij
wil onderhandelen met de
pro-sandinistische stakers.
Zij heeft daarmee een eerdere
eis, dat de stakingen beëindigd
moeten zijn alvorens er ge
praat kan worden, terugge
draaid. Zij blijft er echter wel
op staan dat eerst de straten
worden vrijgemaakt van bran
dende barricades, de openbare
voorzieningen hersteld en de
bezetting van regeringsgebou
wen opgeheven.
De stakers eisen onder meer
een loonsverhoging van 400
gulden en willen ook betrok
ken worden bij het econo
misch beleid van de regering.
De vakbonden vrezen verlies
van arbeidsplaatsen als bedrij
ven worden geprivatiseerd.
Ondanks de orders om de rust
in de hoofdstad te herstellen
werden er nieuwe blokkades
opgeworpen door legersolda-
ten, aldus ooggetuigen. Het
openbaar vervoer lag nog
steeds stil en de meeste win
kels bleven dicht. Gedurende
de nacht bleef geweervuur
hoorbaar. Legerleider generaal
Humberto Ortega, een broer
van de voormalige president
Daniel Ortega, sloot tijdens
een persconferentie het idee
van een staatsgreep uit en zei
dat de militairen niet op het
volk zullen schieten.
Gisternacht voerde een aantal
gemaskerde mannen in mili
taire uniformen een bomaan
slag uit op een radiozender in
Managua die de afgelopen da
gen heftig ageerde tegen de
sandinistische vakbond. De
bomaanslag volgde op beschul
digingen van de voormalige
sandinistische president Da
niel Ortega dat het radiosta
tion zou oproepen tot een
Amerikaanse interventie om
de stakingen te beëindigen.
EeidócSouaant
DONDERDAG 12 JULI 1990 PAGINA 5
Poolse boeren
blokkeren weg
WARSCHAU De boeren
bond van Solidariteit heeft gis
termiddag twee uur lang op
verschillende plaatsen in Po
len belangrijke wegen geblok
keerd met landbouwmachines
om kracht bij te zetten aan de
eis dat de boeren een mini
mumprijs voor hun produkten
wordt gegarandeerd. Een
woordvoerder van de politie
zei dat deze niet bevoegd was
de blokkade op te breken. De
politie hielp gestrande automo
bilisten terugkeren naar de
plaats waar ze vandaan kwa
men.
BEGRADO Duizenden etnische Albanezen
hebben gisteren voor de derde dag in Pristina,
de hoofdstad van de provincie Kosovo in Joego
slavië, geprotesteerd tegen de opheffing van het
provinciale parlement en de lokale regering.
Het was de grootste betoging nadat de Joegosla
vische deelrepubliek Servië vorige week Koso
vo onder directe controle plaatste. Servië nam
dit besluit nadat Albanese parlementariërs in
Kosovo de onafhankelijkheid hadden uitgeroe
pen van de provincie met 1,7 miljoen Albane
zen. Het collectieve presidentschap van Joego
slavië, die de onafhankelijkheidsverklaring van
de Albanezen een „illegale daad" noemde, gaf
gisteren zijn goedkeuring aan het Servische be
sluit. De demonstratie verliep vreedzaam. De
betogers verspreidden zich nadat de politie hier
toe het bevel had gegeven. Ongeveer tien- a
vijftienduizend mensen hadden hun werk verla
ten om aan de betoging deel te nemen. De de
monstratie was een onderdeel van de acties die
in het kader van de „passieve weerstand" al een
week lang worden gevoerd. De afgelopen tien
jaar zijn bij etnische onlusten in Kosovo dertig
doden gevallen en tweehonderd gewonden.
Mozambique wacht
wapenstilstand
ROME De Mogambiquaan-
se regering heeft voor het
eerst sinds in de jaren zeven
tig in het land een opstand
uitbrak direct overleg ge
voerd met de verzetsorganisa
tie Renamo. De gesprekken
zouden volgens Mario Raf-
faelli, het Italiaanse parle
mentslid dat namens de Itali
aanse regering het overleg in
Rome heeft gevolgd, kunnen
leiden tot een wapenstilstand.
Raffaelli zei dat hij optimis
tisch was dat de wapens in
Mocambique mogelijk voor
Kerstmis neergelegd worden.
sprekken tussen de twee
Duitslanden en de vier geal
lieerde overwinnaars van de
Tweede Wereldoorlog. Van
de vier geallieerden is de
Sovjetunie fel tegen een
Duits NAVO-lidmaatschap,
terwijl de VS, Groot-Brittan
nië en Frankrijk juist gelo
ven dat een Duits NAVO-
lidmaatschap kan helpen om
Duitsland aan het Westen te
binden.
Eppelmann verklaarde dat
hij zich zorgen maakte over
het gemak waarmee in het
Westen werd gesproken over
een Duits NAVO-lidmaat
schap en hij zei dat op die
manier niet genoeg op de be
langen van Oost-Europa
werd gelet. Een nieuwgeko-
zen parlement zou die zaak
na de eenwording moeten
regelen. Die opvatting staat
haaks op de afspraken die
tijdens het twee-plus-vier
overleg zijn gemaakt en erop
gericht zijn om de zaak vóór
de officiële eenwording op te
lossen.
Voordat Duitsland lid kan
worden van de NAVO moet
de alliantie worden omge
vormd in een politieke orga
nisatie en moet een aantal
van de op confrontatie ge
richte elementen uit de
NAVO-strategie worden af
gezworen door de NAVO, al
dus Eppelmann. De NAVO
heeft laten weten eventueel
akkoord te gaan met de sta
tionering van Sovjet-troepen
op Oostduits grondgebied als
de Amerikaanse en andere
troepen ook gedurende een
zekere periode in West-
Duitsland kunnen bliiven.
Het Nationale Volksleger
van de DDR, dat nu 98.000
man telt, zal volgens de mi
nister gehalveerd kunnen
worden en het aantal belang
rijke wapensystemen kan
met 25 tot 50 procent ver
minderd worden. De nieuwe
krijgsmacht van Oost-Duits-
land zal een strikt op de ver
dediging gerichte macht zijn
en eventueel gebruikt wor
den voor de bewaking van
de enorme hoeveelheden
munitie en explosieven die
op Oostduits grondgebied op
geslagen liggen en waar de
DDR niet zo makkelijk van
af kan komen, aldus Eppel
mann.
Mandela in
ziekenhuis
NAIROBI ANC-leider
Nelson Mandela is gisteren
onverwacht opgenomen in
een ziekenhuis in de Ke-
nyaanse hoofdstad Nairo
bi. De 72-jarige anti-apart
heidsleider moest om on
bekende redenen zijn be
zoek aan Etiopië onderbre
ken. Bij zijn aankomst in
Kenya maakte hij een uit
geputte indruk. Volgens
de Zuidafrikaanse krant
The Star zou Mandela in
Ierland een longontsteking
hebben opgelopen.
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
eldd Om zo weinig mogelijk op te vallen besluit het viertal niet
Eïzamenlijk op verkenning uit te gaan. Philipo en Bartje blijven in
en i stad, terwijl Peer en Rob zich naar de haven begeven. Ah,
aak lar koerst juist ,,'t Seepaert" de haven binnen. Knarsetandend
hoe oet Rob het aanzien, dat nu een ander het bevel voert over zijn
qbhip. Maar dat zal niet lang meer duren. „We moeten zien het
wip vannacht bij verrassing te nemen", zegt hij. „Er zijn veel
evangenen aan boord, die wel een handje zullen helpen. Als we
Alfiaar vast een boot hadden". Nu, een boot is wel te koop. En ze
ebben immers goudstukken bij zichl De handelaar, die hun na
DE TERUGKEER VAN PEER DEN SCHUYMER
OOST-BERLIJN Het
Westen moet niet zonder
meer aannemen dat Oost-
Duitsland deel zal uitma
ken van de NAVO, zo
heeft de Oostduitse minis
ter van defensie Rainer
Eppelmann gisteren ge
zegd. Volgens de minister
kan alleen het parlement
van een verenigd Duits
land beslissen over deze
kwestie.
Volgens de minister kunnen
geen NAVO-troepen gele
gerd worden op gebied dat
nu tot het territorium van de
DDR behoort. De toekomsti
ge militaire status van Duits
land is besproken in de zoge
naamde twee-plus-vier ge-
oog
?n pi
een
ïot ac
janjul
s wel
leugei
le des
bet i
,Een
gepl Ifc i
veel loven en bieden een kleine sloep verkoopt, zet eerst zijn tan
den in de goudstukken, omdat hij de muntstukken niet ver
trouwt. Ze mochten eens van lood zijnl... Dan slenteren Rob en
Peer langzaam terug naar de stad. Ze hebben met Philipo en
Bartje afgesproken, dat ze elkaar in een herberg zullen ontmoe
ten. Zwijgend beklimmen ze de trappen van een nauw straatje,
verdiept in hun plannen voor die nacht. En ze merken niet hoe
twee andere gestalten hun gangen volgen. Het zijn twee dienaren
van de Bey, die de vreemdelingen hebben ontdekt.
