rinkman aarzelt nog ver reparatie Oorl gs tl spel overeenkomsten tussen imaanslagen in Amsterdam imer wil toch proef met winkelsluiting Anti-autobeleid vrouwonvriendelijk Meer studenten op kamers Gewapende overval op café ^dere - Nederland Gehucht 'Nummer Een' weerstaat het water Vr Tevredenheid over cao ziekenhuizen ENLAND £«idócSomant MAANDAG 9 IULI 1990 PAGINA 3 o Ono terug redesbed ,AG Yoko Ono heeft lopen weekeinde doorge- n de John Lennon-suite Amsterdamse Hilton ho- 3eatle en zijn vrouw de erden er 21 jaar geleden vrede door zeven dagen bed te blijven. Ono had ia zifjarige zoon Sean meege ef om uit te leggen wat zijn lestijds bezielden om een ionstratie te houden. Vol- ko is er nu geen noodzaak êez ior een vredesmissie zoals oj 169, „omdat er zoveel posi- twikkelingen zijn ten aan- de wereldvrede". :cht< len Fietser met walkman op door trein gedood SINT PANCRAS Een 15-jari- ge fietser uit het Noordhollandse Sint Pancras is zaterdagmiddag in zijn woonplaats om het leven gekomen door een aanrijding met een trein. Volgens de Alkmaarse politie droeg de jongeman een walkman en heeft hij vermoedelijk daar door de trein niet horen aanko men. De spoorwegovergang is be veiligd met knipperlichten en heeft geen slagbomen. Het trein verkeer is ruim twee uur ge stremd geweest. Bewaarders ontslagen WINSCHOTEN Het minis terie van justitie heeft de laatst overgebleven bewaarders van de Winschoter gevangenis de Noorderschans ontslagen. Vier van de zeven personeelsleden kregen vrijdag een brief met die mededeling in de bus. Zij hebben zich inmmiddels ziek gemeld. Volgens het personeel gaat de brief tegen alle eerdere afspra ken en toezeggingen van justi tie in. Twee bewaarders wach ten nog op bericht vanuit Den Haag, een laatste is een rege ling aangeboden. Japan toont begrip voor indienen schadeclaims DEN HAAG Japan heeft er begip voor getoond dat de slachtoffers van de oorlog bij dit land scha declaims willen indienen. Het voelt zich echter, op basis van verdragen uit 1952 en 1956, nergens toe verplicht. Wel wordt de kwestie nader bestudeerd. Dat heeft de voorzitter van de Stichting Japanse Ereschulden, S. Lapré, vernomen tijdens een be zoek aan de Japanse ambassade in Den Haag. De ambassade had de stichting uitgenodigd voor een gesprek nadat het initiatief voor de claim bekend was geworden. Lapré noemde de ontvangst „stijl vol" en het gesprek „open". De raadsman van de Stichting Japanse Ereschulden, R. Huntley, denkt dat Japan op basis de derde Conferentie van Genè- ve, die al in 1949 werd gehouden, wel kan worden aangesproken. Het aantal schadeclaims is inmid dels opgelopen tot 30.000, aldus Lapré. Tandarts vervuilt water door lozing kwik DEN HAAG Tandartsen lozen jaarlijks 2600 kilo kwik op de ge meentelijke riolering. Ruim 300 kilo daarvan komt uiteindelijk terecht in het oppervlaktewater. Dit blijkt uit een onderzoek van de Coördinatie commissie Uitvoering Wet Verontrei niging Oppervlaktewateren. Volgens de commissie kan de tandarts de ver vuiling met de helft verminderen, door het kwik zoveel mogelijk apart te houden. Het kan dan worden her gebruikt of verwerkt. De commissie adviseert dat hierover afspraken moeten worden gemaakt tussen het ministerie van verkeer en waterstaat, de tandartsen en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. RST HARDE CIJFERS OVER INKOMENS BEJAARDEN" ken (Van onze ulementaire redactie) 47 rs IjHAAG Het CDA nog over de vraag leren met een klein en en zelfstandigen ;enoen beneden-modaal len volgend jaar een tje moeten krijgen, we eerst eens be- of het werkelijk zo anp deze groepen er an- lk \(0p achteruit zouder\ dd Daarover hebben ig geen harde cijfers. als het zo is dan is jensCDA bereid prakti- oplossingen aan te aldus fractie- tter Brinkman dit ■einde voor de )-radio. begrotingsoverleg in het kabinet geeft minister Kok van financiën hoge prioriteit aan compensatie van het na deel dat ouderen en alleen staanden zouden hebben als gevolg van het belastingplan 'Oort'. De PvdA-fractie heeft de vice-premier dan ook onder zware druk gezet om er voor deze groepen een forse bonus uit te slepen. De fractie denkt in eerste instantie aan het ver lengen van de alleenstaande- naftrek met één jaar en het verhogen van de belastingvrije voet voor aow'ers. Het CDA wil nog niet zo ver gaan. Volgens fractievoorzitter Brinkman ligt het voor de hand het voordeel dat bejaar den hebben van het nieuwe ziektekostenstelsel van staats secretaris Simons bij'de bere keningen te betrekken. De verwachting is dat de premies voor aow'ers op jaarbasis zo'n 150 gulden verlaagd kunnen worden. „Een andere moge lijkheid waar we naar kunnen kijken is de kinderbijslag. Daar zit nog wel wat ruimte", aldus Brinkman. Gat Vandaag praat s het kabinet verder over het' opstellen van de begroting voor volgend jaar. Hierbij moet nog een gat van ongeveer één miljard gul den gedicht worden, dat gro tendeels veroorzaakt wordt door de onverwacht hoge rentestand- en tegenvallers op de begroting van Onderwijs. „Het jasje is wat krapper gaan zitten, vooral door macro-eco nomische factoren", merkte premier Lubbers vrijdagavond laat op, na afloop van de eerste vergaderronde. Naar verluidt wil Kok de pro blemen verlichten door de ac cijnzen op sigaretten, shag en alcohol op te trekken. Hier door zouden de- inkomsten voor de overheid met ruim een half miljard gulden ver hoogd kunnen worden. Ook CDA-fractie- voorzitter Brinkman wordt gesiuaeera op een ner schikking van het btw-regiem. Voorwaarde voor Kok is ech ter wel dat Nederland niet uit de pas mag gaan lopen met de overige EG-landen. Uit de 'hangpuntennota' die Kok eind vorige maand naar de Kamer stuurde blijkt dat diverse ministers forse claims voor extra geld op tafel heb ben gelegd. Zo wil Justitie ruim 90 miljoen, onder meer voor de reorganisatie van de rechterlijke macht; WVC wil 27 miljoen voor de opvang van vluchtelingen, Volkshuisves ting 61 miljoen voor de rijks gebouwen en Landbouw 15 miljoen voor het landbouwon derwijs. Kok heeft al op voor hand laten weten dat hij deze zaken bij voorkeur gefinan cierd moeten worden uit be zuinigingen op de eigen begro ting. Minister Dales van binnen landse zaken heeft alvast een verlanglijstje voor de begro ting van 1992 op tafel gelegd. In een brief aan de minister raad vraagt zij de overheidsbij drage in de pensioenfondsen van ambtenaren vanaf dat jaar met 400 miljoen gulden te ver hogen. Tot en met 1994 zou er totaal 1,6 miljard gulden op ta- fel moeten komen om de re serves bij het ABP aan te vul len. Dales vreest dat de ambte naren met extra looneisen ko men als zij zélf geheel voor de tekorten in het pensioenfonds moeten opdraaien. ppugebouw aan de Herengracht in Amsterdam was er na de bomaanslag van vrijdagavond geen he, ïer heel. •3fg FOTO: ANP proi kJTERDAM Het be er steeds meer op te reji, dat de bomaansla- die op zaterdag 30 en vrijdag 6 juli in werdam grote schade en aangericht op de "ling kunnen worden breven van de Spaan ifscheidingsbeweging technisch onderzoek bomaanslag van vrij- ond op de Banco de Bil- r #izcaya aan de Heren ten t 479 in Amsterdam, is lijk gebleken dat er veel (enkomsten zijn tussen bomontploffing en die J'orige week zaterdag op ioli w Aurora aan de Over toom. In dat gebouw is een kantoor van de Spaanse lucht vaartmaatschappij Iberia ge vestigd. Overigens heeft zich nog niemand voor de aansla gen verantwoordelijk gsteld, een van de redenen waarom de Amsterdamse politie dit vermoeden nog niet bevestigt. „De kracht van de ontploffing van vrijdagavond was dezelfde als die bij gebouw Aurora en ook deze bom was tegen de ge vel geplaatst", aldus de Am sterdamse politie, die verder geen nadere mededelingen wilde doen: „Het onderzoek gaat door." De Banco de Bilbao Vizcaya de grootste van Spanje ont stond in 1988 door een fusie van de banken Bilbao en Viz caya, beiden met het Basken land als thuisbasis. Bij de aanslag op het Spaanse doelwit van vrijdagavond raakten drie mensen licht ge wond door rondvliegend glas. Zij moesten daarvoor korte tijd in het ziekenhuis worden op genomen. Een vierde persoon kreeg hartkloppingen van de schrik, maar hoefde niet te worden opgenomen. Ook dit keer liepen panden in de om geving veel glasschade op. Verder werd een aantal aan de gracht geparkeerde auto's be schadigd. Gistermiddag werd Amster dam opnieuws opgeschrikt door een bomalarm. Tussen vier uur en half vijf werd daarvoor de omgeving van ge bouw Aurora aan de Over toom in Amsterdam tijdelijk afgezet. Het alarm bleek ech ter vals te zijn. onze parlementaire redactie) HAAG Een kamermeederheid van VVD en D66 wil toch experimenteren vrijere winkelsluitingstijden. De proefne- die was aangekondigd in tien gemeenten jaan, zo vinden de fracties. De PvdA veegt na het Kamerreces met een initia- lorstel te komen. Het CDA reageert daar lsnog geprikkeld op, vooral omdat gespro- wordt over proeven met openstelling op J. Volgens de christendemocraten is het rstandig te tornen aan het compromis dat minister Andriessen van Economische Zaken na veel hangen en wurgen met de betrokken groeperingen heeft bereikt. Volgens deze af spraak krijgt men de vrijheid de winkels tot half zeven 's avonds open te houden. Overi gens pleitte CDA-minister Maij-Weggen on langs nog in haar Structuurschema Verkeer en Vervoer wél voor een „verdere flexibilisering" van de openingstijden en voelt ook CDA-staats- secretaris Piet Bukman van Economische Za ken ook wel wat voor uitbreiding van de ope ningstijden, vooral in toeristengebieden. MATEMAN IN OPEN BRIEF AAN MINISTER MAIJ: (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Verkeers minister Hanja Maij-Weg gen komt steeds veelvul- diger in aanvaring met haar eigen fractie, het CDA. Twee dagen nadat de CDA-fractie de plan nen voor verlaging van de maximumsnelheid in de Randstad torpedeerde, be ticht kamerlid Wim Mate- man haar nu in een open brief ervan een vrouwon vriendelijk verkeersbeleid te voeren en bovendien mensen met lage inko mens op kosten te jagen. Mateman, die de minister van verkeer en waterstaat al eerder in een column in het blad 'De Onderneming' op de hak nam, wijst er zaterdag in het dagblad 'Trouw' op dat Maij nog steeds frequent en met veel plezier van haar auto met chauffpur gebruik maakt. „Als jij vindt dat je de auto mag gebruiken omdat je niet met zware loodgieterstassen wenst te zeulen, waarom zou den huisvrouwen dan hun zware boodschappentassen per fiets moeten vervoeren?", te kent hij daarbij aan. „Wie te gen de auto kiest jaagt de vrouw weer achter het aan recht", concludeert het CDA- kamerlid. Bij de presentatie van haar verkeersplannen maakte Maij vorige week bekend dat zij de dag tevoren Mateman een bloemetje had gestuurd met de mededeling 'Het is nooit te laat voor een mooie bekering', als reactie op diens eerdere pro- auto-relaas in 'De Onderne ming'. Deze bloemenwens gaat echter niet in vervulling. „Per openbaar vervoer had deze fraaie bos mij waarschijnlijk nooit bereikt", werpt Mateman tegen. Bovendien plaatst hij vraagtekens bij de bekering van Maij zélf: „Bekering is geen geringe zaak. Echte bekering moet aan een veran derd gedrag af te lezen zijn. En wat is er dan veranderd? Je reed auto, en je rijdt nog auto, alleen word je nu gere den". Mateman onthult in zijn open brief dat de minister op een zeer stroeve manier met haar fractie communiceert. Over de voorbereiding van de politiek zeer zwaarwegende verkeers- nota SVV-deel D is geen enkel overleg geweest, aldus Mate man. „Wij beiden weten dat jij in alle stadia van voorberei ding geweigerd hebt de stuk ken aan de fractie voor te leg gen". Het CDA-kamerlid voelt zich danook vrij om gepeperde kri tiek op de nota te geven. In de nota wordt veel te weinig geld uitgetrokken om schonere au totechnieken te stimuleren, vindt Mateman. De kosten die gemoeid zijn met het verbete ren van het openbaar vervoer worden verder vooral uit de zak van de automobilist ge klopt. „Wie zullen bij lasten verhogingen hun auto het eerst laten staan? De mensen met de lage inkomens, die krijgen de hardste klappen". Ook de door Maij zo vurig be pleite invoering van een spits- vignet valt bij Mateman niet in goede aarde. „Zo'n vignet kost al gauw honderden gul dens per jaar. Is dat de straf voor het feit dat men in de file moet staan? En wat krijgen ze ervoor terug? Niet meer, maar minder wegen. Wie legt deze mensen uit dat ze nog meer geld voor nog minder moeten gaan betalen?". Main wil niet reageren op de brief. Een woordvoerder van Verkeer en Waterstaat laat weten dat het niet de gewoon te van de bewindsvrouw is om via de pers met kamerleden in debat te gaan. NA INVOERING OV-JAARKAART BREDA De invoering van de OV-jaarkaart zal het minis terie van onderwijs en weten schappen per jaar zo'n vijftig miljoen gulden meer gaan kos ten. Meer studenten zullen op kamers gaan wonen en komen daardoor in aanmerking voor een basisbeurs, zo heeft een onderzoek van de Hogeschool voor Toerisme en Verkeer uit gewezen. Daaruit is gebleken dat van de nieuwe lichting studenten 75 procent op kamers zal gaan wonen. Dat was bij de lichting 1989/90 nog zestig procent. Volgens het onderzoek is dat een rechtstreeks gevolg van het vroeger laten beginnen van de lessen. En dat is een van de afspraken die is ge maakt bij de beslissing de OV- jaarkaart in te voeren. Volgens het onderzoek zullen ook veel meer studenten het eerste lesuur laten schieten. Dat betekent dat ze dan toch weer met het openbaar ver voer zullen reizen tijdens de ochtendspits, aldus de onder zoekers. ROTTERDAM Drie mannen hebben in de nacht van zater dag op zondag een gewapende overval gepleegd op een café in Rotterdam. Daarbij werd de 36-jarige caféhouder uit Rotterdam in de linkerzij geschoten. Zijn hond werd door één van de over vallers gedood toen hij zijn baas te hulp schoot. De mannen, die bivakmutsen over hun hoofd droegen, vluchtten daarna zonder buit mee te nemen. PvdA wil plan aanpak gevaarlijke stoffen DEN HAAG De PvdA-frac tie vindt dat ruim zeventig ge vaarlijke landbouwgiffen bin nen twee a drie jaar geheel verboden moeten worden. Mi nister Braks van Landbouw moet hiertoe een plan opstel len. Daarin moet ook staan welke stoffen het eerst uit de handel genomen worden. Dit stelt het PvdA-kamerlid J. Feenstra in een reactie op een nog niet gepubliceerd onder zoek van het RIVM naar de milieuschade van 150 gewas beschermingsmiddelen. Zeker' vijftig van de zeventig gevaar lijke middelen belanden in het grondwater, dat daarmee on geschikt wordt voor de drink watervoorziening. Twintig stoffen zorgen voor sterfte in sloten en plassen. Nummer zoveel in de serie Een andere kijk op toeristisch Neder land" is Nummer Een. Een gehucht in Zeeuws- Vlaanderen. In de jaren vijftig uit de vergetel heid gerukt door de landelijke bekendheid van een kapper, die daar beweerde een op zienbarend werkend haargroeimiddel te heb ben uitgevonden. Het is nooit iets geworden met de kapper, maar Num mer Een is er, vooral dank zij de ook zo ge noemde dijk, nog steeds. - En de stem van het water wordt er gevreesd en ge hoord!". Na een ongeveer anderhalf uur durende autorit vanuit Rotterdam en een mooie boottocht over de Wester- schelde van Vlissingen naar Breskens staan we op een stoere Zeeuwse zeedijk in Zeeuws-Vlaanderen. Bene den ons, enkele honderden meters landinwaarts, ontwa ren we het tot de gemeente Oostburg behorende plaatsje Nummer Een dat zijn naam ontleent aan de eeuwig du rende strijd van ons land te gen het water, die Marsman inspireerde tot het hierboven aangeheven slotvers van het gedicht 'Holland'. Het gehucht, een verzame ling aardige boerenwoningen links en rechts van de de Hoofdplaatseweg tussen Breskens en Hoofdplaat, is door dijkaanleg en inpolde ring ontstaan. Samen met het wat verderop gelegen gehucht Nummer Zeven vormt Nummer Een het overgebleven dijkrestant van de oospronkelijk zeedijk van de Hoofdplaatpolder, oostelijk van de interessante vissers-en veerhaven Bres kens. Nummer Een, gelegen in het wijde landschap van het door dijken en duinen beschermde West-Zeeuws Vlaanderen verhaalt ook van de neergang van de handel met Brugge. Na de verzanding van het Zwin moest de Zeeuws-Vlaamse bevolking, nazaten van Salz- burgers en Hugenoten, zich gaan toeleggen op de land- Inpoldering Menige beginnende boer wierp vroeger een begerig oog op de vette klei bij de Westerschelde en het was dan ook niet verwonderlijk dat het vruchtbare land stuk je bij beetje werd ingepol derd. In vorige eeuwen werd die Hoofdplaatpolder bedijkt en het stille groepje huizen bij de eerste kavel die aan snee kwam kreeg heel toe passelijk de naam Nummer Een. Maar met een beetje fantasie kan men zich ook voorstellen dat het 'vlekje' de naam kreeg van de dijk die als eerste de door woedende Noordwesterstormen opge zweepte golven van Noord zee en Westerschelde moet weerstaan. De 75-jarige oud-loonarbei der en ex-bouwvakker Jo hannes Scherbeijn, bezitter van een fraaie witgepleister de woning aan de Hoofd plaatseweg, nabij de halte van de Zwin-bus spreekt met respect oveï de sterkte van de zeedijk. Staande op het machtige door schapen be graasde dijklichaam aan het Magereind van waar men een fraai uitzicht heeft over de de Westerschelde, keert hij in gedachten terug naar die beruchte februarinacht in 1953 toen een groot deel van Zeeland door de zee werd verzwolgen. Terwijl op de zonovergoten Westerschelde een giganti sche tanker zijn weg zoekt naar het in de verte opdoe mende Antwerpen, bekent Scherbeijn met een veront schuldigend lachje dat hij die nacht van zaterdag op zondag niets bemerkt heeft. „De ca tastrofe is godzijdank aan Nummer Een voorbij gegaan. Dat danken we in de eerste plaats aan deze geweldige dijk. Want elders kwamen er gaten in de dijken. Hier sloeg het water er wel over, maar het kon er geen vat op krij- geh. Een geluk was dat er destijds een soort wiel in de buurt was, waar een deel van het over de dijk gestroomde water in wegvloeide. Voor ons in Nummer Een was er in feite geen vuiltje aan de lucht, maar dat we door het oog van de naald waren ge gaan, beseften we uiteraard de daarop volgende zondag morgen toen we werden ge confronteerd met de omvang van de overstromingsramp". Eeuwige strijd De Zeeuwse wapenspreuk Luctor et Emergo (Ik worstel en kom boven) is toepasselijk voor Nummer Een. Die eeu wige strijd weerspiegelt zich ook in het moeizame duel van de boerenbevolking met de grond. In historische kro nieken staat dat tussen de ge huchten Nummer Een en Nummer Zeven een deel van de in 1778 bedijkte Hoofd plaatpolder, mede door de vele ontgrondingen verloren ging, waarbij het voor 'val len' gevoelige jonge zeezand parten heeft gespeeld. Dat bleek al in de 16e eeuw in een geschil tussen Brugge en de andere Leden van de toenmalige Raad van Vlaan deren over de afdamming van het Zwarte Gat, het ver dronken land van Gaternisse, gelegen in het gebied waar men nu nog Nummer Een kan vinden. „Al was de dijk van de beste klei gemaakt, die er in Vlaanderen maar te vinden was", zo verhaalt de histori cus, „toch was door de zande rige ondergrond vlak onder de kust een grote diepte ont staan. Daar dreigde voortdu rend ondermijning van de grond. Men had er verschei dene 'inlagen' moeten ma ken. In 1505 ontstond er een ernstige oeverafschuiving, waarbij Gaternisse een beroep deed op zijn naburen. Daar Gaternisse eertijds lag tussen Nummer Een en Nummer Zeven is dit volgens de geschiedkundige een aan wijzing voor de problemen die de bewoners van Num mer Een hadden met de on dergrond van de nu veilig achter de zeedijk verscholen polder. ALEX SNELLEMAN IAIBAAI door WILLEM RITSTIER 5UK HO. StOf'. WAT 16 EE AAW PE HAM?... WWMAAf? Pie HAAST?.. ryjVn f~W <Z V- /....wk UTRECHT De meeste bonden en werkgeversor ganisatie zijn tevreden met het zaterdagmorgen bereikte principe-akkoord voor een nieuwe cao voor het ziekenhuiswezen. De vereniging Verplegenden en Verzorgenden in Op stand (VVIO) reageert af wijzend. Het tweejarige cao-akkoord voor de 223.000 werknemers in het ziekenhuiswezen be helst onder meer een salaris verhoging van vier procent per 1 september 1990, behalve voor leerlingen. Die krijgen er tien procent bij. Werknemers met een salaris tot 2.810 gul den krijgen een extra verho ging van 0,35 procent. Het zakgeld voor leerlingen wordt met honderd gulden netto ver hoogd tot 495 gulden per maand. Uiterlijk in september volgt een eenmalige uitkering van 675 gulden bruto voor ieder een. Het totale pakket behelst een stijging van de loonsom met 4,98 procent voor de con tractsperiode die loopt van 1 april 1990 tot 1 april 1992. De bonden AbvaKabo en CFO zijn tevreden met het resul taat. „De cao biedt praktisch alles wat we aan loon en geld voor meer personéel hebben gevraagd. Het is een goede cao", aldus onderhandelaar A. Wirtz. Onderhandelaar drs. C. Meijers van de ziekenhuis werkgevers (NZR) sprak de hoop uit dat de rust in de ver pleging zal terugkeren. De VVIO - zelf niet betrokken bij het cao-overleg - vindt vooral de overeengekomen loonsverhoging van 4 procent, die bovendien in weerwil van de VVIO-wensen deels uit verlaging van de pensioenpre mie wordt gefinancierd, te ma- fer. Volgens woordvoerster lappendel had die minstens 6 procent moeten bedragen. Wel positief is de VVIO over de verhoging van de salarissen en het zakgeld voor leerlingen. Ook de verbetering van een aantal secundaire arbeidsvoor waarden is bij de voormalige actiegroep in goede aarde ge vallen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 3