Kantoren, kantoren en nog eens kantoren GELD GOED Beurs van Amsterdai Iets te dichtbij afgrond .ECONOMIE fieidaeSoiwcwit ZATERDAG 7 JULI 1990 PAGU gj CSM neemt Droste, Venz en Roosvicee over AMSTERDAM Het voedingsconcern als Honig (soep en dergelijke), Redband- CSM uit Amsterdam neemt waarschijn- /Venco (drop), De Ruijter (broodbeleg) lijk Droste, Venz, Roosvicee, Tonnema en Zwaardemaker/Carvan Cevitam. en California over van Sara Lee/Douwe Van die 605 miljoen heeft 370 miljoen Egberts. betrekking op levensmiddelen en 235 miljoen zoetwaren. California zal aan de De beide bedrijven hebben gisteren be- levensmiddelendivisie worden toege- kendgemaakt dat zij verwachten hier- voegd waardoor de omzet stijgt van 370 over overeenstemming te bereiken. De naar 420 miljoen. Droste, Venz, King-fa- oyergenomen bedrijven zijn samen brikant Tonnema en Roosvicee komen winstgevend en hebben een gezamenlijk bij de zoetwarenpoot van CSM waarvan omzet van 165 miljoen gulden waarvan de omzet zal toenemen van 235 naar 350 40 miljoen in het buitenland. Er werken miljoen. Roosvicee wordt samengevoegd in totaal 435 mensen waarvan 35 in het met Zwaardemaker. Daarbij zullen een buitenland. Personeel en bonden zijn onbekend aantal arbeidsplaatsen verlo- gisteren op de hoogte gesteld. Het expanderende CSM had vorig jaar werkgelegenheid ren gaan. CSM garandeert vervangende een omzet van ruim 1,5 miljard g De van Sara Lee/DE overgenomen be- De afstoting van de voedingsbedrijven door Sara Lee/DE past in de strategie drijven sluiten direct aan op overige van het bedrijf om zich te concentreren CSM-dochters. CSM zette vorig jaar 605 op de kernactiviteiten koffie, thee en ta- miljoen gulden om met merkartikelen bak. Holland Signaal schrapt 900 banen HENGELO Bij Hollands Signaalap paraten Hengelo (HSH) zullen de ko mende anderhalf jaar 900 van de 5000 arbeidsplaatsen verdwijnen. Volgens di recteur Bosma zal de reorganisatie niet tot gedwongen ontslagen leiden. Bosma deelde mee dat HSH streeft naar een toekomstige omzet van slechts 700 mil joen gulden; gerekend was op 900 mil joen. Signaal heeft jaarlijks voor 800 miljoen gulden aan orders nodig, in de eerste vijf maanden van dit jaar is er slechts voor 160 miljoen aan opdrachten binnengekomen. De verdere ontspan ning van de internationale verhoudin gen speelt de producent van defensie- elctronica parten. Ruding adviseur Robeco Groep ROTTERDAM Oud-minis ter Onno Ruding van finan ciën wordt op 1 september ad viseur van de Robeco Groep. Ruding bevindt zich als advi seur van deze beleggingsgroep in het gezelschap van dr. M. Feldstein, hoogleraar aan de Harvard-universiteit en presi dent van het National Bureau of Economie Research, Y. Kas- niwagi, directievoorzitter van de Bank of Tokyo, en dr. F. Leutwiler, president van Asea Brown Boveri. Ruding wordt op 1 september ook voorzitter van het Nederlands Christelijk Werkgeversverbond (NCW). Philips verkoopt transport en expeditie aan Nedlloyd EINDHOVEN Philips wil de transport- en expeditieactiviteiten in Nederland overdoen aan de Konink lijke Nedlloyd Groep nv. In deze sec tor werken 450 mensen. De bonden zijn niet principieel tegen deze over name, maar eisen wel garanties met betrekking tot de werkgelegenheid en de arbeidsvoorwaarden. Dat is tot nu toe niet gebeurd. De bonden vre zen dat de chauffeurs die bij Ned lloyd worden ondergebracht er be hoorlijk op achteruit zullen gaan. 'BELEGGERS HEBBEN TE VEEL GELD' DEN HAAG Er is, in heel Nederland, op dit moment 25 miljoen vier kante meter kantoorruim te in gebruik. Dat is veel, heel veel, en het wordt nog veel meer. Reden voor sommigen een drama te voorspellen als de zes miljoen vierkante meter die in aanbouw is, daad werkelijk wordt gereali seerd. En daar ziet het wel naar uit. De hausse in de kantorenbouw is het gevolg van de halverwe ge de jaren tachtig sterk opge leefde economie en de progno ses van de economische groei met 2,25 procent per jaar tot en met i994. Veel geïnves teerd geld in de kantorenbouw blijkt afkomstig te zijn uit Zweden. Daardoor werd in wereldsteden als Parijs, Lon den en München als een gek gebouwd. Maar ook Amster dam-Zuid-Oost veranderde in enkele jaren tijd van een on verkoopbare, braakliggende en dus rentevretende zand woestijn in een aaneenschake ling van glanzende kantoorge bouwen opgezet in een eigen tijdse, soms baanbrekende ar chitectuur. Rotterdam haalt momenteel hard in. Vorig jaar is er in ons land weer 1,8 miljoen vierkante meter kantoorruimte bijgeko men. Een stijging met 7 pro cent. Daarnaast was er een toename van 1,9 miljoen vier kante meter aan produktie- en distributieruimte. In Amster dam vond met de afzet van Bedrijven in de utiliteitsbouw draaien momenteel op volle toeren. Ze kunnen de vraag naar kantoor- en bedrijfs ruimte bijna niet aan. In 'koploper' Amsterdam vervijf voudigde de produktie van kantoorruimte de afgelopen tien jaar. En nimmer kwam er zoveel kantoorruimte bij als het afgelopen jaar: 1,8 miljoen vierkante meter tegen 330.000 in 1983. De wethouders die de laatste vier jaar de boer op gingen om hun stad aan te prijzen als toplocatie mogen de verkiezingen dan hebben verloren, in hun ijver commerciële projectontwikkelaars binnen te slepen zijn ze veelal geslaagd. En behalve de bouw is ook de verhuur van kantoren naar recordhoogte gestegen. Is Nederland, met de Randstad voorop, straks één grote stad van glas en steen? Kantorenbouw neemt in Nederland een hoge vlucht. Moderne managers zijn daarbij gevoelig voor modetrends in de architectuur. Gevolg: een hausse in spiegelende Dallas-puien. FOTO: PERS UNIE maar liefst 343.000 vierkante meter (toename: 70 procent) een ware verhuurexplosie plaats. Dat is net zoveel als de kantoorafzet in 1983 in heel Nederland. Een duidelijke groei ondervond ook de regio Utrecht/Maarssen (98.000 vier kante meter). Het stuwmeer aan plannen zwelt alsmaar aan. Er zijn in ons land circa 425 plannen met een opper vlakte van 4,1 miljoen vier kante meter kantoorruimte. Ook daarbij staat de regio Am sterdam aan kop met bijna een kwart van het totaal. Rotter dam, Den Haag en Utrecht volgen in het kielzog. Uitbreiden Gevolg: aan alle kanten wordt er getrokken aan de steeds be perkter wordende open ruimte in de Randstad. Schiphol staat onder grote druk om uit te breiden, wil ze haar positie als vijfde Europese luchthaven kunnen behouden. De 'spin off aan activiteiten rondom Schiphol is ook een ruimtevre ter. Vooruitlopend op de ver wachte snelle groei is al zestig hectare grond gereserveerd voor Schiphol-gebonden be drijven. 'Europa 1992' maakt iedereen zenuwachtig. Filés, milieu-be leidsplan, planologische con cepten. Van dat alles trekt dit autonome proces zich niets aan. Gebouwd moet er wor den. En daarmee neemt de druk op de Rijksoverheid toe om toch maar weer tunnels en autosnelwegen aan te leggen en nieuwe bouwlocaties in produktie te nemen. Amster dam en de provincie Noord- Holland hebben al een plan voor een grootschalige invul ling met woningbouw voor het IJ-meer opgesteld. Zuid-Hol land denkt aan het volbouwen van de driehoek Den Haag- Delft-Zoetermeer. De Rand stad moet er nog 700.000 wo ningen bij bouwen, zo is bere kend; een toevoeging van 30 procent. Waar ze moeten staan: niemand die het weet zonder inbreuk te plegen op de groene ruimte. De sterk stijgende behoefte aan kantoorruimte heeft meerdere oorzaken. De werk gelegenheid in kantoren (mo menteel circa een miljoen ar beidsplaatsen) zal naar ver wachting de komende tien jaar met 20 procent toenemen. 2500 vierkante meter kantoorop pervlak erbij betekent gemid deld 100 nieuwe arbeidsplaat sen. De omvang van kantoor vloeroppervlakte per werkne mer stijgt de komende tijd met 8 procent. Alleen al om dat op te vangen is er tot het jaar 2000 een kwart meer kantoor ruimte nodig. Daarnaast bouwen bedrijven nieuwe kantoren omdat de produktieprocessen vernieu wen. Geautomatiseerde syste men vragen om moderne werkruimten. Efficiency dus maar óók identiteit. Architec tonisch mooie en opvallende gebouwen zijn gewild, want de bedrijven willen in het oog springen. Moderne managers zijn bovendien gevoelig voor modetrends in de architectuur Het gevolg is een hausse in spiegelende Dallas-puien fronten op zuilen en versierd met andere uiterlijke kenmer ken die de gevels markeren Maar panden verouderen ook steeds sneller; de term 'weg- werpgebouwen' heeft zijn in trede al gedaan. Autogebruik In milieu-kringen vindt men dat kantoorparken langs auto snelwegen het gebruik van de auto bevorderen en haaks staan op het streven van de di verse overheden het autpver- keer te beperken en het open baar vervoer te stimuleren Minister H. Alders (Vrom) zei begin dit jaar nog plannen voor kantorenlocaties langs autosnelwegen zoveel mogelijk ongedaan te zullen maken om een verdere toename van hel woon-werkverkeer per autc tegen te gaan. Waarna enkele provincies even zo vrolijk een hele serie beoogde snelweglocaties lan ceerde. De stichting Natuur en Milieü staat zeer kritisch te genover deze ontwikkeling Woordvoerder H. Kraal: „Der tig procent van de geplande snelweglocaties zou geschrapi moeten worden omdat ze niel met het openbaar vervoer be reikbaar zijn. Wij hebben de minister voorgesteld subsidies te verstrekken om gemeenten schadeloos te stellen. Gaan al die bedrijvenlocaties toch door, dan heeft dat zeer nega tieve gevolgen voor het mi lieu". De planologen M. Bier man en J. Veerkamp van het Interuniversitair Instituut voor Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek waarschuwden on langs ook al voor het roekeloos volproppen van ons land, met name de Randstad. Niet alleen met kantoren, maar ook met „veel te veel woningen waar in de toekomst, kijkend naar de demografische ontwikke ling, waarschijnlijk helemaal geen behoefte aan is". ARNOLD ZWEERS Swarttouw krijgt ere-doctoraat ROTTERDAM De Uni- versiteit van Rochester (New York) heeft vandaag een ere-doctoraat in de rechtswetenschappen aan dr. Frans Swarttouw ver leend. Swarttouw, voormalig voorzit ter van de raad van bestuur van Fokker, krijgt het docto raat ter gelegenheid van de uitreiking van diploma's aan studenten van het MBA- Exe cutive Development Program, een gemeenschappelijke oplei ding van de Erasmus Univer siteit Rotterdam en de Univer siteit van Rochester. De oplei ding is bestemd voor topmana gers uit het bedrijfsleven en de overheid. Bij de jaarlijkse bul uitreiking wordt er traditio neel een eredoctoraat toege kend aan een vooraanstaande Nederlandse ondernemer. In zijn toespraak belichtte Swarttouw de voor- en nade len van grootschalige indus triële ondernemingen. „Hoe wel in de regel geldt: hoe klei ner het bedrijf, hoe groter de kans op effectiviteit, kan er ook voordeel behaald worden uit de grootte van een onder neming, immers, het geheel is meer dan de som der delen". Swarttouw roemde in dit ver band een onderneming als Shell. Daartegenover plaatste hij „sommige electronica-con- cerns, die een grote verschei denheid aan onderling weinig samenhangende producten op de markt brengen". Swart touw is van mening dat „de enige koers voor dergelijke ondernemingen de splitsing is in een aantal onafhankelijke eenheden of produkt-gerela- teerde divisies, die een hoge graad van zelfstandigheid heb ben". Frans Swarttouw. Oorlogsschip In de Nieuwe Kerk in Amsterdam wordt een 17e eeuws model van een oorlogsschip zorgvuldig opgehangen. Het model is een onderdeel van de tentoonstelling „Helden en schepen" die ter gelegenheid van Sail Amsterdam in de kerk wordt gehouden. De vandaag geopende tentoonstelling duurt tot 20 augustus. FOTO ANP Leven in juni fractie goedkoper DEN HAAG Het prijsindexcijfer van de gezinsconsumptie is in de afgelopen maand met 0,1 procent gedaald, aldus het Cen traal Bureau voor de Statistiek. Dames- en kinderkleding, maar ook vers fruit en aardappelen werden goedkoper, maar onder meer de snijbloemen werden duurder. Al met al overtroffen de prijsdalingen (0,2 procent) de prijsstijgingen (0,1 procent), waar door het indexcijfer daalde tot 103,1. Tussen midden juni vorig jaar en midden juni dit jaar liep het prijsindexcijfer met 2,2 pro cent op van 100,9 naar 103,1. British Airways bestelt 33 Boeings i LONDEN De Britse luchtvaartmaatschappij British Airways (BA) heeft bij de Amerikaanse vliegtuigfabrikant Boeing 33 toe stellen van het type 747 besteld. De order heeft een waarde van 13,3 miljard gulden, zo heeft BA gisteren bekendgemaakt. Het is de grootste order die de Britse maatschappij in haar geschiedenis heeft geplaatst. Lord King, topman van BA, verklaarde dat zijn maatschappij met de order voldoende vliegtuigen heeft om aan de verwachte groei van het intercontinentale luchtverkeer voor de jaren negentig en daarna tegemoet te komen. Boeing heeft als compensatie-order de produktie van onderdelen ter waarde van 249 miljoen gulden overgedaan aan Britse ondernemingen. Het stemt niet vrolijk om te zien hoe het wereld wijde Philipsconcern al jaren onafgebroken streeft naar een betere rentabiliteit en daar on danks alle inspanningen, mutaties aan de top en een onafgebroken reeks personeelsinkrimpingen niet in slaagt. Echte ver beteringen blijven uit. Afgewacht moet worden of de nieuwe president en be zem, Jan D. Timmer, zal sla gen waar zijn voorganger C. van der Klugt zo plotseling en jammerlijk bleek te heb ben gefaald. Allereerst dient de vraag te worden gesteld of het niet verstandig zou zijn die concernonderdelen die een krakkemikkig bestaan leiden, af te stoten met het doel het concern weer be hoorlijk winstgevend te ma ken. Volgens de jongste berichten kent Philips twee grote pro bleemgebieden: informatie- (computer)techniek en (elek tronische) componenten. Het is duidelijk dat het concern er niet in geslaagd is de ra zendsnelle ontwikkelingen op computergebied bij te houden. De divisie compo nenten produceert halfgelei ders, micro-processoren en dergelijke. Produceren is mooi, maar wat heb je daar aan als je je high-tech-pro- dukten niet verkoopt of kunt verkopen? Zelfs grote Ameri kaanse ondernemingen op deze twee gebieden zien van tijd tot tijd geen kans hun (snel verouderende) produk- ten aan de man te brengen. De nieuwe president Timmer heeft in een vraaggesprek met de Philips Koerier onder meer dit gezegd over de divi sie consumer electronics (consumenten elketronica), die hij tot voor kort met suc ces leidde: „Een zeer hoge mate van alertheid, snelheid, agressiviteit en modebewust heid is vereist. Alles draait om de factor tijd: een beetje te laat en het hoeft al niet meer. Ik denk dat de hele di visie zich er zeer bewust van is dat het noodzakelijk is bij de winnaars te behoren. De komende jaren zal daar nog keihard aan verder gebouwd worden". Het klinkt drammerig, maar het is de rauwe werkelijk heid. Eenvoudig gezegd is het zo dat je op het juiste mo ment met produkten moet komen die technisch up-to- date zijn en die door de afne mers graag en gretig worden gekocht. Schort het daaraan bij Philips? Philips' divisie Informatiesy stemen zal nu ingrijpend ge reorganiseerd worden. Deze divisie probeert Philips com puters plus de bijbehorende software aan de man te bren gen en heeft daar kennelijk weinig succes mee. Wie zich op dit terrein oriënteert, komt al spoedig tot de con clusie dat zelfs een marktlei der als IBM zo nu en dan met ingrijpende reorganisaties poogt de rentabiliteit op te krikken. Eén van de oorza ken: de razendsnelle ontwik kelingen op technisch gebied, waardoor alles wat vandaag modern is morgen te koop staat in technische antiquari aten. Ik neem aan dat Philips op het gebied van zowel de in formatiesystemen als compo nenten achteraan komt hin ken en de concurrentie keer op keer heel beleefd moet la ten voorgaan. Helaas, daar redt men het niet meer mee. Gelooft u dat niet, volg dan eens enige tijd zorgvuldig de resultaten van Digital Equip ment, Hewlett Packard, Uni sys, Wang en tal van andere Amerikaanse high-tech-be-, drijven. Er is ook daar altijd iets aan de hand. Of de pro dukten blijken verouderd door de plotselinge komst van nieuwe, snellere chips of er komen nieuwe software- systemen zoals bijvoorbeeld „Windows 3.0", „OS/2" en wat al niet meer, die het computergebruik perfectio neren én vereenvoudigen. En als de technische ontwik kelingen de ondernemingen geen parten spelen, worden de resultaten vaak negatief beïnvloed door lage dollarno teringen, die de exporten be moeilijken. Ook Philips lijdt onder het probleem der eeu wige wisselkoersschommelin gen, waartegen kennelijk geen kruid gewassen is. Groepsvermogen Door alle ellende zal Philips dit jaar afsluiten met een verlies van twee miljard gul den. Daardoor zal Philips nog bepaald niet armlastig wor den, aangezien het in het concern werkzame groeps vermogen 16,9 miljard gul den groot is. Niettemin bete kent het een forse aderlating, die eigenlijk niet meer voor herhalingen vatbaar is zon der de bankiers en andere fi nanciers van het concern te alarmeren. Tihimer kondigde aan dat er voor de reorganisatie 2,7 mil jard is uitgetrokken en dat er 10.000 banen verdwijnen. Daardoor zal de onderne ming die over 1990 een omzet van ruim 56 miljard gulden verwacht, dit jaar afsluiten met een verlies van ongeveer twee miljard gulden. Mijn vraag: zou het resultaat zon der het 'gezondmakingspro- ces' zijn uitgekomen op.een winst van 700 miljoen gul den? Wie de cijfers van de afgelo pen vijf boekjaren bestu deert, komt al snel tot de conclusie dat het concern ei genlijk niet meer groeit. De omzetten hebben zich na een piek van rond 60 miljard gul den in 1985 bewogen tussen een laagste punt van 52,7 miljard (1987) en een hoogste van 57,2 miljard (in 1989). De winst per aandeel liep in de vijf jaar sinds 1985 op van 4,26 tot 5,16. Het dividend was voor al die jaren steeds twee gulden per aandeel. Al met al is het maar een droevige boel bij de „bekende gloeilampenfabriek in het zuiden des lands". Ik vrees dat Jan D. Timmer een we reldkampioen-krachtpatser moet zijn om binnen enkele jaren zodanig orde op zaken te stellen dat de werkgele genheid voor de resterende 295.000 medewerkers en de financiering van het kwak kelende concern redelijk vei lig gesteld zijn. WIM VAN DER MEULEN ho dd 133 20 4/7 148.50 15/6 141.90 3/1 41 50 3/1 158.60 4/1 63.603/1 91.70 4/1 81.80 9/1 94.508/6 73.806/7 89.30 6/7 43.80 3/1 138.304/1 126.50 18/4 92.50 26/6 50.30 17/5 35,808/6 16.30 5/6 131.5010/1 91.00 3/1 111.50 2/1 107.4011/1 50.304/1 53.60 3/1 150.60 3/1) 76.90 23/5 109.80 18/4 54.7023/5 63,70 9/5 204.50 5/7 47.803/1 .37.80 18/5 111.80 4/1 82.001/3 11080 4/1 59 70 29/6 5780 7/6 166 00 4/1 115.0010/1 47.3028/6 53.50 2/1 76.40 30/5 57.20 25/5 Slotkoers vrijdag 6 juli 1990 102.70 26/2 111.50 26/2 112.80 26/2 36.00 15/6 152.30 23/2 53.00 2/5 87.8021/3 71.50 19/6 66.20 26/2 53.10 26/2 72.30 6/3 26.20 2/5 123 80 24/1 101 00 26/2 74.002/3 31.90 21/2 23.60 26/2 11.50 7/3 100.00 26/2 60.70 26/2 90.00 12/2 81.50 26/2 31.00 23/5 35.60 1/3 135 50 24/1 68.30 1/3 89/2.40 88/89 1.80 78 1 4 40+5% st 129.40 129.20 35.50 35.50 Pr< 204.50 204.00 COI 52.80 52.80 ad holde ahrend gr c bam groep batenb.beh. 2.30 2.20 industmij 214.00 213.00 35.80 35.50 inlotheek c 6 40 ONG ing bb kond 55.80 55.20 sarakreek 29.00 2800.00B 2800.00B calvè c d lyonn 44.50 44.50 cvg gb c delft inslr dorp groep 39.50 39.50 econosto 416.00 416 00 emba 295.00B 327.00 129.00 128.40 flexovit c 98.00 99.00 136.00 13720 gamma hold 104.00 104.00 gamma h 5 pr gelronics 5.70- Bron: GWK/CDK-Bank amerik.dollar austr.dollar belg.frank (101 canad.dollar franse frank griekse dr. (10.000) (10.000) (100 nieuw) 49,15 turkse pond 34,75 zweedse kr. 1,24 zwifs.fr. GOUD Nieuw Vorige ZILVER onbewerkt 21880 - 21880 21140 - 21740 onbewerkt 255 - 325 bewerkt 23480 23340 bewerkt 370 Opgave: Drijfhout, A'dam ford genl elee genl motors genl public goodrich goodyear hewlett-pac inll flavor intl paper 441/8 375/8 473/4 42 3/4 291/8 47 1/8 70 5/8 511/4 19 1/4 36 1/8 561/4 85 3/8 56 7/8 36 5/8 341/8 Voorzichtig herstel AMSTERDAM De Amster- damse effectenbeurs heeft zich gisteren wat hersteld van de daling van donderdag. De beurs opende lager onder in vloed van het verlies van 32 punten op Wall Street, maar vond daarna onder aanvoering van de obligaties voorzichtig de weg omhoog. De CBS-stemmingsindex opende op 119,4, 0,1 punt lager dan het slot van- donderdag. De index sloot op 119,8. De koersindex won 0,3 punt op 196,7. De beurs zette gisteren 1,2 miljard om, waarvan ƒ501,1 miljoen in aandelen. Handelaren toonden zich niet ontevreden over de nieuwe staatslening. De lening deed een koers van 99,6 op de grijze markt. Smaakmaker onder de hoofd fondsen was CSM. Het voe dingsmiddelenconcern ma bekend merkfabrikanten Droste, Venz en Roost over te nemen van Sara /DE. De beleggers belooi de transactie met een van 3,50 op ƒ89,30. In Eindhoven moet het 30 langzamerhand een i sche klank krijgen, slaagde erin om weer b< die grens te komen. Het i fonds sloot op 30,20. Sta noot Philips dook er even der op 29,90, maar wi sluiten op ƒ30,20, toch no( laagste slot van dit jaar. lips was na Koninklijke het drukst verhandelde I met een omzet van f 40,4 joen. Op de optieheurs Philips, net als de rest va week, het meest verhani fonds. Op de lokale markt viel weer op, nu met een winst 32 boven de biedkoers 295 waarop het fonds derdag sloot. De hande Emba is gering doordat ne tig procent in vaste handt Volgens handelaren zou uit de notering moeten wo genomen. „Dit is geen bi fonds meer".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 6