'Milieucrisis testcase
voor christelijk geloof'
CcidócSotvtcwv"
brieven van lezer
kerk
wereld
Licht
'Te weinig
respect voor
pastoraal
werksters'
Gevangene van eigen tradities
mT CcidócSouocmt
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
CeidócSouuwt
ZATERDAG 7 JULI 1990 PAGI
Bisschop waarschuwt voor 'terugtocht uit politiek'
BERLIJN Bisschop Gottfried Forck van Oost-Berlijn heeft
de kerken gewaarschuwd voor „een terugtocht uit de politiek".
Nu vele predikanten politieke functies hebben gekregen, is het
gevaar levensgroot dat de kerken op hun lauweren gaan rus
ten. De sociale problemen in de DDR zijn door de omwenteling
niet opgelost, aldus de evangelische bisschop. De kerken
moeten de politiek kritisch volgen op heilgebied van de werk
loosheid, discriminatie van buitenlanders en de vernietiging
van het milieu. Door deze kerkelijke betrokkenheid zullen
conflicten tussen de overheid en de kerken net als voor de om
wenteling niet uitblijven, maar dat vindt Forck geen probleem.
„De kerk mag zich niet aanpassen, ze moet dwars blijven", al
dus de Berlijnse bisschop.
Paus moet strijd aanbinden tegen 'duivelse' lambada
MEDELLIN Paus Johannes Paulus II moet de strijd aanbin
den tegen de lambada. Dat vindt de Colombiaanse bisschop Al
fonso Lopez Trujillo, die in de Braziliaanse dans, die in korte
tijd razend populair is geworden, het werk van de duivel ont
waart. Trujillo staat in zijn strijd tegen de erotisch ogende dans
niet alleen. Ook zijn collega's Carlos Ganzales uit Chili en
Prospero Penados del Barrio uit Guatemala hebben zich tot het
Vaticaan gericht met het verzoek verbreiding van 'de nieuwe
zonde' tegen te gaan. Aan het begin van de eeuw heeft het Va
ticaan een dergelijk verzoek gekregen met het oog op de tango.
De toenmalige paus nodigde daarop twee tango-dansers om
zich een oordeel te vormen. De overlevering wil dat hij de
dans wel aardig vond.
Zonder vriend kun je
geen aangenaam leven
leiden.
Thomas a Kempis
door Marinus van der Berg
De kleine parochiekerk was
volgestroomd. De beiden
koren die zij rijk is, zongen.
Gasten zaten op de eerste rij
en onopvallend verscholen
ergens in de kerk.
Mijn oog viel op de Paaskaars
die precies in het midden van
het priesterkoor stond. De
stemming was weemoedig. Er
werd afscheid genomen van de
pastoor. Na 42 jaar moet de
parochie verder zonder
priester. Zal dat voor altijd zijn
of slechts tijdelijk. De hoop is
gericht op tijdelijk. Zo is dat in
vele priesterloze parochies. Er
werden die avond woorden van
dank, woorden van vertrouwen
en ook van twijfel
uitgesproken. 'Het Woord van
God verkondigen: kunnen wij
dat al?' We zijn er zo aan
gewend geraakt dat dat
gebeurde door priesters en
predikanten dat wij
toehoorders zijn geworden.
Kunnen wij dat ook zelf?
De melodie van het slotlied was
geinspireerd op de finale uit de
negende symfonie van
Beethoven: 'Alle Menschen
werden Brüder..' We zullen
eikaars zusters en broerders
worden. Bij het laatste couplet
verliet de vertrekkende
pastoor in een kleine processie
de kerk. Omgekeerde intocht.
Uittocht. Het was nu weer leeg
op het priesterkoor zoals voor
de aanvang van de dienst. De
Paaskaars stond nog te
branden. Zij trof mij als een
bemoedigende gedacht: 't
Licht...daf blijft. Dat licht kan
branden in ieder huis en in
ieder mensenhart. Dat is het
Woord dat we te verkondigen
hebben: Licht. Er zal licht zijn.
Licht wil er zijn. Licht bestrijdt
de duisternis. De duisternis zal
wijken. Dat Woord is niet te
zwaar. Het is te volbrengen,
leder kan licht zijn. Maar
misschien is de vraag of we het
licht in onszelf al ontdekt
hebben of misschien is de
vraag of we ons eigen licht niet
verdonkermanen. En
misschien is ook de vraag of
alle licht dat er is wel gezien
wordt?
Er is zoveel licht in vrouwen en
mannen, in kinderen en
jongeren. In ouden van dagen
en in mensen van wie deze
wereld nog maar weinig
verwacht. Er is licht genoeg
maar het licht moet ook gezien
worden. Het licht moet
vertrouwen worden gegeven.
We zijn zo gewend geraakt om
naar de priester te kijken en
hem centraal te zetten dat ons
oog weer geoefend moet
worden om te zien dat er nog
zoveel meer licht is. Wij zijn in
het licht geboren en tot het
licht geroepen. Toen de
priester was vertrokken, was er
niet louter leegte, maar toen
stond daar de Paaskaars te
branden. Het Licht van
Christus dat verder brandt in
de harten van allen die
geloven. Zo kan een periode
zonder priester kan zeer
zuiverend werken. En als er
dan na zo een periode weer
een priester komt dan moet
dan misschien wel allereerst
iemand zijn die er zorg voor
draagt dat al die lichten blijven
branden.
Zo groeien we toe naar een
nieuw leiderschap, zoals de
vertrekkende pastoor van deze
parochie in de afgelopen jaren
reeds veel parochianen had
uitgenodigd om mede-dragers
van de gemeenschap te
worden. Het nieuwe
leiderschap zal steeds meer
met al die mensen die een licht
zijn in de kring zitten. In het
midden van de kring staat de
Paaskaars, 't Licht ...dat blijft.
Het licht dat uitnodigt. Het licht
dat vriendelijk is. Het licht dat
de weg wijst. Het Licht dat
sterker is dan welke macht en
welke duisternis ook. Dat Licht
komt steeds weer aan het licht.
Zij wordt telkens weer
gevonden. Soms is de kring om
het licht heen slinkend en klein
en dan weer groeit ze aan.
Maar het Licht dat blijft en het
moedigt aan om zelf een mens
te zijn van wie licht uitgaat. De
brandende Paaskaars in die
kleine parochiekerk op
zaterdagavond inspireerde en
bemoedigde mij. Misschien
ook omdat de vertrekkende
zelf altijd de moed erin hield.
HERVORMDEN UITGENODIGD MEE TE DENKEN OVER MILIEUPROBLEMATIEK
LEIDSCHENDAM Het mi
lieu is de kerk een zorg. Het
bestuur van de hervormde sy
node heeft als uitdrukking
daarvan een boekje de ge
meenten ingestuurd: 'De gaar
de een woestijn'? Het is onder
meer de bedoeling dat op het
plaatselijk vlak de kerken
zich intensief gaan bezighou
den met geestelijke aspecten
van 'de milieucrisis en de ver
antwoordelijkheid van de
kerk' maar ook overgaan tot
'groene acties'.
Het synodebestuur heeft de
1300 hervormde gemeenten
gevraagd op het boekje te rea
geren en voor 1 juni 1991 de
reacties in te sturen. Een en
ander in het kader van de
door de overheid voorgestane
participatie van maatschappe
lijke groeperingen waartoe
de kerken zich rekenen in
het overheidsbeleid dat zich
mede via het Nationaal Mi
lieuplan richt op duurzame
ontwikkeling.
Volgens het synodebestuur is
de milieucrisis is een testcase
voor het christelijk geloof.
'Onze zorgeloosheid met be
trekking tot het stervende mi
lieu is een vorm van liefde
loosheid tegenover God',
meent het synodebestuur.
De mondiale milieucrisis zou
voor de kerken aanleiding
moeten zijn om 'onze knieën
te buigen voor God, tot beke
ring te komen en Christus
werkelijk te volgen. Inkeer
en omkeer zullen ons de
kracht en vrijheid geven om
in de praktijk van ons leven
andere wegen in te slaan'.
In het boekje, waarvan de
tekst enkele maanden geleden
door de synode werd vastge
steld, wordt gezegd dat de mi
lieubeweging zich als eerste
zorgen heeft gemaakt over de
ontwikkelingen. Kerken zijn
betrekkelijk laat actief gewor
den en kunnen dan nog heel
wat leren van 'diegenen die
inzich al sinds jaar en dag met
milieuvragen bezighouden'.
Geleerd kan worden over bij
voorbeeld beïnvloeding van
overheidsbeslissingen en de
ontwikkeling van milieu
vriendelijke alternatieven. De
kerken zouden hun deelname
aan de milieubeweging
moeten intensiveren en ook
zelf kleinschalige milieu
vriendelijke projecten kunnen
opzetten. De vraag wordt ge
steld of de kerken dan ook
niet wat intensiever moeten
deelnemen aan milieuorgani
saties, zowel in concrete parti
cipatie als door financiële on
dersteuning van projecten
met bijvoorbeeld geld van de
diakonie.
In de nota is een apart hoofd
stuk opgenomen over 'bijbelse
motivaties' om zich in te zet
ten voor het milieu. Achter
eenvolgens komen aan de
orde het verbondsmotief;
scheppingsmotief, rentmees
termotief, bevrijdings-, ver-
zoenings- en sabbatsmotief.
Ook wordt enige aandacht ge
geven aan 'christelijke milieu-
ethiek'.
'De gaarde een woestijn?' is
uitgegeven door het Boe
kencentrum en kost ƒ14,90;
verkrijgbaar in de boekhan
del.
Ondergaande zon, door luchtvervuiling versluierd.
HEERLEN De behan
deling van pastoraal
werksters in de Rooms-
Katholieke Kerk is verre
van optimaal. „Iemand
die zich na jarenlange
studie met groot idealis
me inzet voor haar plaats
in het pastoraat, zou toch
mogen rekenen op aan
dacht, respect en collegia
liteit".
Tiny Augustus-Vijgen betoogt
in haar onderzoek naar de po
sitie van jonge vrouwen in
het pastoraat dat dit meestal
niet het geval is. Zij is sinds
1974 betrokken bij de pastora
le training van toekomstige
pastores aan de Universiteit
voor Theologie en Pastoraat
(UTP) te Heerlen en gaat per
1 augustus met de VUT.
De titel van haar onderzoeks
verslag duidt op de vreemde
reacties die pastoraal werk
sters in de rooms-katholieke
'mannenkerk' kunnen krij
gen. Augustus-Vijgen sprak
met 17 van de 138 Nederland
se pastoraal werksters. De
UTP-docente was vooral geïn
teresseerd in het lot van jonge
pastoraal werksters, omdat
deze vrouwen nauwelijks
identificatiefiguren hebben en
door de kerk niet specifiek
worden uitgenodigd om theo
logie te gaan studeren of een
pastorale functie te ambiëren.
Bovendien nemen zij binnen
de steeds ouder wordende
groep 'kerkvrouwen' een
aparte plaats in.
De onderzoekster heeft vooral
„zeer weerbare vrouwen ont
moet, die bovendien veel zelf
kritischer zijn dan andere
pastores, zeker dan menig
jong priester".
Regelmatig wordt pastoraal
werksters tijdens de sollicita
tieprocedure gevraagd of zij
niet liever maatschappelijk
werkster worden. „Wat niet
wordt overgebracht is respect
voor deze persoon, noch voor
haar opleiding, noch voor
haar intenties. Wat wel wordt
overgebracht is het gevoel
van niet welkom zijn, ontken
ning van gelijkwaardigheid
tussen man en vrouw, een ge
brek aan vertrouwen", aldus
Augustus-Vijgen.
De Engelse schrijver Aldous
Huxley heeft ooit eens opge
merkt dat de kerk nooit
slaapt, net zo min overigens
als andere organisaties. Slaap
is onontbeerlijk voor de mens,
niet alleen om nieuwe krach
ten op te doen maar ook om
andere visies te kunnen ont
wikkelen.
Dat de kerk niet slaapt bete
kent dus in feite dat zij nooit
kan vergeten. Zij heeft een
monstrueus' geheugen. Alles
wat door kerkvaders en pau
sen in de kerk van Rome in
vroeger eeuwen ooit te berde
is gebracht wordt bewaard en
doorgegeven. Het fundament
dijt zo als maar uit en wordt
traditie genoemd. Zij is op
haar beurt weer door latere
uitspraken geheiligd en van
het waarmerk der onfeilbaar
heid voorzien. En daarbij zou
men geheel uit het oog verlie
zen dat daar gedachten aan
ten grondslag hebben gelegen
die ooit in iemands hoofd zijn
opgeborreld en met andere
gedachten bestreden zouden
kunnen worden.
Bijvoorbeeld op het gebied
van de seksualiteit. Waar zijn
de kuisheidsopvattingen en,
nauw daarmee samenhan
gend, de ondergeschikte posi
tie van de vrouw vandaan ge
komen die het christendom in
zo'n hoge mate kenmerkt,
zelfs zozeer dat velen die op
vattingen voor universeel en
onaantastbaar houden en van
binnen uit beleven?
De Westduitse katholieke the
ologe Uta Ranke-Heinemann
heeft de seksualiteitsopvattin-
gen die de kerk van Rome
zich in de loop der eeuwen
heeft eigen gemaakt onder
zocht. Het is een boek dat uit
woede is ontstaan en daarvan
ook heel duidelijk de sporen
draagt. In juni 1987 werd zij,
de dochter van de algemeen
gerespecteerde vroegere
Westduitse president Gustav
Heinemann, uit haar ambt ge
zet, toen zij voor de televisie
zei dat ze niet geloofde in de
biologisch maagdelijke ge
boorte van Maria, een opvat
ting die andere theologen met
haar al eerder discutabel had
den gevonden. Maar voor bis
schop Hengsbach van Essen
was dit reden haar leerbe
voegdheid in te trekken.
Vermaagdelijking
In haar boek traceert zij het
ontstaan van de kuisheidsop
vattingen en de lustvijandig
heid van het christendom
precies rond de vermaagdelij
king en heiligmaking van
Maria, de moeder van Jezus.
Deze kon naar het oordeel
van de kerkvaders onmoge
lijk met het „smerige zaad"
van een man verwekt zijn.
Opvattingen over kuisheid en
ingetogenheid leefden overi
gens, zo is algemeen bekend,
ook volop bij de Grieken en
Romeinen. Veelvuldige ge
slachtsgemeenschap werd
door artsen onder wie niet
minder dan Hippocrates als
iets ongezonds gezien. Bij een
beweging als de Stoa was die
afkeer weer het gevolg van
een levensfilosofie. Het vroe
ge christendom heeft zich die
opvatttingen in een ingewik
keld proces eigen gemaakt.
Deze contrasteerden duidelijk
met die van de joden die juist
een zinnelijke reputatie geno
ten. Alleen al een verwijzing
naar de vele smeuïge verha
len in het Oude Testament is
daarvoor voldoende.
De kuisheidsopvattingen van
de kerkvaders en pausen
staan ook op gespannen voet
met de verhalen uit het Nieu
we Testament, die een „kuise-
lijke" interpretatie kregen in
de nadien door de Romeinse
kerk wijd verbreide vertaling
van de Vulgaat van Hiërony-
mus. Uit het Nieuwe Testa
ment blijkt bijvoorbeeld dat
Maria meer kinderen moet
hebben voortgebracht dan
haar enige in maagdelijkheid
geconcipieerde zoon. En dit
stelde de vormgevers van de
christelijke doctrine voor de
nodige problemen. De vrou
wen speelden bij de apostelen
een veel grotere rol dan de la
tere commentatoren zoals
Hiëronymus en Augustinus
voor wenselijk achtten. De
broers van Jezus werden op
grond van taalkundige spits
vondigheden gedegradeerd tot
neven. Bovendien is het niet
onwaarschijnlijk dat Jezus
zelf getrouwd was. In ieder
geval was voortplanting voor
elke joodse man een dure
plicht. Als hij een uitzonde
ring op die regel geweest zou
dat juist vermelding hebben
gevonden.
Over het celibaat is in de
evangelieverhalen evenmin
iets terug te vinden, wel daar
entegen over echtscheiding,
zo stelt Ranke-Heinemann.
Het zijn Ambrosius, Hiërony
mus en uiteindelijk vooral
Augustinus, die overigens zelf
enige tijd in concubinaat leef
de, die de toon hebben gezet
voor de christelijke kuisheid
sopvattingen en de onderge
schikte positie van de vrouw.
Volgens Augustinus werd de
erfzonde doorgegeven tijdens
de lustvolle geslachtsdaad. Al
leen al om die reden kon Je
zus op deze wijze niet zijn
verwekt, zo redeneerde Au
gustinus. De geslachtsdaad
zou vervolgens alleen ge
rechtvaardigd zijn met een
beroep op het verwekken van
kinderen en zelfs was het vol
gens hem denkbaar dat deze
verricht kon worden met be
hulp van de rede en zonder
de lust. Deze is in de daarop
volgende eeuwen gestigmati
seerd en aan deze kruistocht
zijn beroemde namen verbon
den als Thomas van Aquino
en Albertus Magnus. In wat
de gouden eeuw van de theo
logie is genoemd - de dertien
de - zijn bibliotheken vol ge
schreven over de lust en zijn
gevolgen, over de kwalijke rol
van de vrouwen. Om haar on
der controle te houden werd
alle uit haar voortvloeiende
activiteiten gecatalogiseerd en
van een waarde-oordeel en
strafmaat voorzien. Door de
ongezonde fixatie van de celi
batairen was de kennis in de
biechtstoel over deze fenome
nen beduidend groter dan
daar buiten. En het werd
daarna nog erger toen de dui
vel zich vermomde in de ge
daante van de lust en de hek
senverbrandingen in de vijf-
Veertiende eeuwse uitbeelding van de verdrijving van Adam
en Eva uit het paradijs
sualiteit in de rooms-katholie-
ke kerk is de onontkoombaar
heid waarmee deze doctrine is
ontwikkeld, van de maagde
lijke geboorte van Maria tot
de nu gevoerde strijd van an
ticonceptie die onder de hui
dige paus zelfs tot een hoek
steen van de kerkelijke leer is
uitgegroeid. De juristerij die
de kerk van Rome op dit punt
heeft ontwikkeld is het resul
taat van het tot reusachtige
proporties uitgegroeide sy
steem van zelfverwijzing naar
teksten uit het verleden. Zij
hebben steeds minder norme
rende werking voor de bui
tenwacht en vormen een web
waarin kerkelijke gezagsdra
gers zelf verstrikt raken. De
rekeningen die de kerk van
Rome op dit terrein gepresen
teerd krijgt, zullen dan ook
niet gauw voldaan worden.
Toch zijn het niet de leerstel
ligheden maar de mensen die
er uiteindelijk toe doen. Want
het paradoxale feit doet zich
nu eenmaal voor dat er grote
figuren zijn opgebloeid in de
schaduw van doctrines die we
nu achterhaald of verwerpe
lijk achten.
PAUL VAN VELTHOVEN
Uta Ranke-Heinemann: Eu
nuchen voor het hemelrijk.
De rooms-katholieke kerk
en seksualiteit. Uitgave
Ambo, Baarn. Prijs 39,50.
Schizofreen
Natuurlijk is het niet moeilijk
daarin nu een kolossale schi
zofrene abberratie te zien.
Maar waren in de middeleeu
wen binnen de kerk nog wel
tegengeluiden te horen, na de
contrareformatie, wanneer de
groter wordende vijandige
buitenwacht vereist dat de ge
lederen geslopen worden, is er
eeuwenlang voor dissidente
geluiden geen plaats meer.
Het boek van Ranke-Heine
mann kan daar natuurlijk ook
onder gerangschikt worden.
Maar op andere kritische ge
schriften van buitenstaanders
van nu op dit punt heeft het
voor, dat het geschreven is
door een vrouw die een lange
carrière in de katholieke the
ologie achter de rug heeft en
die de evangelieteksten en
van de katholieke traditie uit
stekend kent. Zij hoefde als
het ware haar boekenkast
maar naar een bepaalde kant
te laten uitvallen om deze stu
die te produceren. Het resul
taat is er in zekere zin ook
naar, de schrijfster herhaalt
zich nogal eens en de studie is
nogal verbrokkeld.
Het meest verbijsterende aan
deze geschiedenis van de sek-
Krachttoer
01
dai
Enigszins tegen de verwachtingen in zijn de staatsk^
den en regeringsleiders van de NAVO er de afgelopenust
dagen in Londen in geslaagd een politieke krachttoerjat
betekenis uit te halen. Ze slaagden erin een groot aantalr I
tegenstrijdige ideeën en voorstellen tot een samenharjg.
geheel te verwerken. Dat alles in een sfeer van grote pcjid'
ke eensgezindheid. jet
Met de resultaten van deze top op zak reist NAVO-sed»nf
ris-generaal Manfred Wörner op 14 juli naar Moskou,
voornaamste taak is de Sovjet-leiders te verzoenen me
idee dat het nieuwe Duitsland in het Atlantisch bondge
schap wordt opgenomen. Het heeft er alle schijn v;
Moskous zeer principiële bezwaren tegen het NAVi
maatschap van de beide Duitslanden langzaam maar
wegebt. Minister Van den Broek zei niet voor niets
den, dat het hem niet zou verbazen 'als deze top crucii
voor Moskous houding ten opzichte van het Duitse Ni
lidmaatschap'. Van den Broek noemde de 'plafonneringj
de Duitse troepenmachten 'van doorslaggevende betefc
voor de houding die de Sovjet-leiders zullen innemen)
betreft de plaats van Duitsland in de NAVO.
De NAVO heeft nu alle mogelijke knievallen in de fielj
van de Sovjetunie gedaan. De bondgenoten hebben een I,
van vriendschap uitgestoken naar Moskou en de Oosteun
se hoofdsteden. „We zien hen niet meer als tegenstann'
maar als vrienden", zei Van den Broek in Londen. Alle
dere deelnemers aan de top lieten zich in dezelfde zin'
Zelfs de Britse premier mevrouw Thatcher liet geen wajo
gekletter horen. jj f
PRESIDENT Gorbatsjov zal de komende dagen wel
twee dingen gaan doen. Hij zal de resultaten van de Lon el
se NAVO-top nauwkeurig gaan bekijken en vooral de
taire aspecten ervan aan een diepgaande analyse onder ^e]
pen. Hij zal tegelijkertijd de blik gericht houden op de t0
conferentie, binnenkort, van de zeven grote westerse in
trielanden in Houston. Want dat overleg kan cruciaal) v
voor de vraag of het Westen bereid is Gorbatsjovs kwijntu,
hervormingsbeleid met een miljardeninjectie overeinto^
houden.
Is het Westen niet tot grootschalige economische hulp
reid, dan zou Gorbatsjov op zijn beurt weinig enthousiff^
voor de in Londen geformuleerde NAVO-voorstellen aaiej,
dag leggen. Want die worden zonder dat daar econjde
sche hulp aan wordt toegevoegd in het Kremlin welll c
als te beperkt gezien. Gorbatsjov zal de militaire leidersjd6
zijn land niet kunnen winnen voor het accepteren var0
NAVO-voorstellen, als hij daarbij niet het argument kaitj
bruiken dat het Westen bereid is veel geld te betalen
een welwillende Sovjet-houding. Dat geldt met name igei
het NAVO-lidmaatschap van het nieuwe Duitsland. ora
TT C
X1ET is vooral bondskanselier Kohl die precies begrijpt ;ec
Moskou wil en die dan ook de vurigste pleitbezorger is d'
westerse economische steun aan de Sovjetunie. Kohl 1
grote haast. Immers, de Duitse hereniging is niet com|
zolang de politieke, en militaire plaats van het nieuwe DlTT
land niet definitief is bepaald. Kohl heeft het in Londen
eens met de grootst mogelijke nadruk gezegd: Duitsland i01
omwille van zijn veiligheid in de NAVO blijven. Dat
batsjov zowel Kohl als de NAVO vooralsnog op armle
houdt duidt erop, dat Moskou uit is op het grootst moge
voordeel op zowel politiek en militair als economisch get
De NAVO is nu tot het uiterste gegaan. Verdere tegei/J
komingen aan Moskou kan het bondgenootschap zich 11
meer permitteren. Gorbatsjov wil nu ook dat het rijke 1
ten tot het uiterste gaat en hem de economische hulp
die zijn mokkende en ontevreden land in feite niet la ;rv
kan ontberen. De Londense top heeft gesproken. Het bqéft
sende woord is nu aan Houston. el
Brieven graag kort en duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezonc
stukken te bekorten
Begrotingstekort
Minister Kok van financiën
komt in de begroting 1991 nog
bijna één miljard gulden te
kort. Een redactioneel artikel
vorige week laat het financie
ringstekort een soort natuur
verschijnsel zijn, dat de rege
ring niet zelf voortbrengt.
Tóch is dat laatste voor 1990
wel de werkelijkheid en de re
dactie schrijft daar niet over.
De belastingoperatie Oort
dreef de kostendekkende
AWW-premie op tot 2,55%,
maar de staatssecretaris van
sociale zaken heeft deze pre
mie voor 1990 vastgesteld op
1,25%. Hierdoor ontstond ver
lies aan inkomsten van het
weduwen- en wezenfonds; dit
tekort werd ten laste van de
begroting van het ministerie
van sociale zaken gecompen
seerd met een rijksbijdrage
van 2350 miljoen voor 1990.
Deze rijksbijdrage zal ook in
1991 nodig zijn opdat de Socia
le Verzekeringsbank de wette
lijke financiële verplichtingen
jegens nabestaanden kan na
komen. Indien de regering
niet de oplossing van plij'
rijksbijdrage had gekén
doch een kostendekkfl
AWW-premie had aangaf
den of andere principes
belastingoperatie Oort ha4et
kozen teneinde de AWWfk
mie kostendekkend te hoi#ur
dan was er voor 1991 eerfnv
grotingsoverschot van /ï^e
miljoen 2350 miljoen radU!
1000 miljoen). Dan had rap®'
ter Kok voldoende geldje"
eens leuke dingen vooift01
mensen te doen! Nu loopj°01
man maar te klagen da|e£
geen geld heeft en de meiet
vinden dat de PvdA te wffn
doet. Was Oort niet ingeviji
dan zou de kostendekkfei
AWW-premie voor 1989De
1990 nagenoeg gelijk zijning
melijk 1,2% in 1989 en l,6fem.
1990. Het verhogend effefem
dat weduwnaars aansJKs
kunnen maken op de wedifcoi
nuitkering van de AWW.j-en
Cees Streef, big
voorzitter Crisisgroep Weofem
naars, &ai
DEN HAAG. fel
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers)
Kantoor: Apothekersdijk 34. Leiden.
Telefoon: 071 - 122 244.
Postadres, postbus 11. 2300 AA Leiden.
Abonnee service
Telefoon: 071 - 313 677 van ma t/m vr van 8.30 tot 17 00 u
Nabezorging
Telefoon: 071 -122 248
van ma. t/m vr van 18.00 tot 19.00 u. op za van 14.00 tot 15.00 u
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girokaa
per maand 24,85 per maand f.
per kwartaal f. 74,10 per kwartaal
per jaar 284,50 per jaar
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 -122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswijk
070 - 3902 702.
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050 i