lbanië: asielzoekers
krijgen toch paspoort
Wk
'buitenland
Diplomaten uit Oost-Europa
welkom op NAVO-hoofdkwartier
Servië
ontbindt
parlement
Kosovo
Gorbats jov wordt zeker herkozen
Burmese
CeidócSowuvnt
VRIJDAG 6 JULI 1990 PAGINA 5
Transe taal verder
iet minder 'dakjes'
PARUS In Frankrijk is gisteren voor een
(aantal woorden bij een nieuwe spellingsher
vorming officieel een eind gekomen aan het
jestaan van de 'accent circonflexe', het -dak-
E boven bijvoorbeeld être of hötel. Na 1991
lillen in sommige gevallen het circonflexe-
Éccent en het koppelteken niet meer worden
gebruikt op de Franse scholen. Het is de
Tweede fase van de overigens zeer be-
Jcheiden spellingshervorming, waarbij vo-
Kge maand al de accenten op een aantal
woorden werden afgeschaft of veranderd. De
lervormingen betreffen rond .1.200 Franse
lorden. De circonflexe is het -teken dat de
,nk van de klinker verkort en op de plaats
kwam waar vroeger een s stond.
Bulgaren eisen
aftreden Mladenov
'SOFIA In de Bulgaarse
hoofdstad Sofia hebben en
kele honderden mensen gis
teren het aftreden geëist van
president Petr Mladenov na
dat deze eerder had erkend
opdracht te hebben gegeven
tanks in te zetten tegen anti-
regeringsdemonstraties vorig
jaar december. Deskundigen
bevestigden de authenticiteit
van de videoband waarop
Mladenovs opdracht te zien
is, aldus het dagblad 'Duma'
dat hieraan echter toevoegde
de president té blijven steu-
Plunderingen
in Monrovia
MONROVIA De Liberiaanse presi
dent Samuel Doe hield gisteren wan
hopig vast aan zijn macht nadat hij
een Amerikaans aanbod om hem te
helpen ontvluchten had afgewezen.
De hoofdstad Monrovia is iri de greep
van de terreur geraakt waarbij rege
ringssoldaten overgingen tot wijdver
breide plundering. De opstandelingen
onder leiding van Doe's voormalige
medewerker Charles Taylor verste
vigden hun greep op de hoofdstad
Monrovia en hebben bijna alle ver
bindingen met de buitenwereld ver
broken om Doe te dwingen tot aftre
den.
Gewonden bij aanslag
in Johannesburg
JOHANNESBURG Bij een
bomexplosie in het centrum
van Johannesburg zijn van
morgen minstens 16 gewonden
gevallen. De bom was verstopt
in een vuilnisbak, in de buurt
van een bushalte en een taxi
standplaats, waar vooral zwar
ten druk gebruik van maken.
De explosie deed zich voor tij
dens de ochtendspits. Volgens
het persbureau SAPA was ze
ker een gewonde er ernstig
aan toe. Niemand heeft de
verantwoordelijkheid voor de
aanslag opgeeist. Wel hebben
rechts-extremisten deze week
gedreigd hun geweldscampag-
ne op te voeren.
Ministers
Polen bieden
ontslag aan
WARSCHAU Vijf
ministers van het 23
leden tellende Poolse
kabinet hebben hun
ontslag ingediend. Dit
heeft premier Mazo-
wiecki vanmorgen
verklaard. De demis
sionaire ministers zijn
Kiszczak en Siwicki,
portefeuillehouders
van binnenlandse za
ken en defensie. En
Janicki (landbouw,
Wieladek (transport)
en Kucharski (com
municatie).
DDR levert RAF-lid
Suzanne Albrecht uit
KARLSRUHE Suzanne Albrecht, die er
van verdacht wordt lid te zijn geweest van de
beruchte terreurorganisatie Rote Armee
Fraktion, is gisteren van Oost-Duitsland
overgebracht naar de Bondsrepubliek. Al
brecht stemde erin toe naar West-Duitsland
te gaan, omdat dit „voor haar in alle opzich
ten de beste oplossing is". Op 6 juni werd Al
brecht, die verdacht wordt van het dood
schieten van de president Juergen Ponto van
de bank van Dresden in 1977, voor haar flat
in Oost-Berlijn gearresteerd door de Oostduit-
se autoriteiten. Zij kan een levenslange ge
vangenisstraf krijgen. De Bondsrepubliek
heeft ook de uitlevering gevraagd van zeven
andere RAF-verdachten die in de DDR wer
den aangehouden.
:j TIRANA Het Albanese
5 ministerie van buiten
landse zaken heeft giste
ren gezegd dat de 400 Al
banezen die in de hoofd-
tad Tirana hun toevlucht
ïebben gezocht in buiten-
andse ambassades, toch
ien paspoort kunnen krij
gen. Deze toezegging
volgde op een verklaring
van enkele uren daarvoor
dat de versoepelde reis-
voorschriften weer waren
ingetrokken.
Onmiddellijk nadat bekend
werd dat de oude beperkingen
voor reizen naar het buiten
land weer van kracht werden,
zochten opnieuw tientallen Al
banezen hun toevlucht in wes
terse ambassades in Tirana.
Het aantal asielzoekers in de
Westduitse ambassade liep op
tot 200, terwijl in de Poolse
missie nu 46 Albanezen onder
dak hebben gezocht. Een aan
tal Albanezen zou de ambassa
des al hebben verlaten, een
paspoort gekregen hebben en
het land verlaten hebben.
Eerder hadden westerse lei
ders er bij de communistische
Albanese leiders op aange
drongen de asielzoekers naar
het buitenland te laten ver
trekken.
Het Albanese parlement had
op 21 juni een presidentieel
decreet goedgekeurd waardoor
Albanezen het recht kregen
naar het buitenland te reizen.
Naar verluidt hebben tot op
heden alleen ouderen van de
versoepelde regeling gebruik
kunnen maken.
De Albanese autoriteiten heb
ben tot op heden nauwelijks
gereageerd op de internationa
le verontwaardiging. Voor zo
ver over de asielzoekers werd
gesproken hield Tirana vast
aan eerder ingenomen stand
punten. De directeur van het
Albanese ministerie van bui
tenlandse zaken, Bashki Dino,
bestempelde de vluchtelingen
in gesprekken met buitenland
se diplomaten als „oproer
kraaiers, landlopers en oud-ge-
detineerden". In de Albanese
pers is inmiddels een campag
ne van start gegaan tegen de
asielzoekers, die „parasieten,
oproerkraaiers, zwervers en
schuim der mensheid" werden
genoemd.
In Athene circuleren geruch
ten dat er een machtsstrijd
gaande is in de top van de Al
banese communistische partij.
Waarnemers vermoeden dat
de weduwe van oud-partijlei
der Envir Hoxha een afschei
ding voorbereidt. Nexhamia
Hoxha is voorzitter van het
Democratisch Front, een be
langrijke politieke macht in
het land.
Secretaris-generaal Worner (links) van de NAVO verwelkomt president Mitterrand en premier That
cher bij aankomst in het Lancaster House in Londen.
FOTO AFP
(Vervolg van de voorpagina)
LONDEN De NAVO-
ministers zijn in Londen
tevens overeengekomen
dat de Sovjetunie en de
Oosteuropese landen di
plomaten kunnen statio
neren bij het NAVO-
hoofdkwartier in Brussel.
I De NAVO wil de Sovjetunie
I duidelijk laten zien dat zij de
Koude Oorlog achter zich laat
en naar Samenwerking zoekt
met het Warschau Pact. De
nieuwe opstelling van de
NAVO moet tevens de Sovjet-
houding tegenover de Duitse
eenwording beïnvloeden. De
Sovjetunie voelt tot nu toe een
bedreiging uitgaan van een
NAVO-lidmaatschap van een
verenigd Duitsland en zou de
nieuwe natie liever „neutraal"
zien.
Volgens zegslieden zal de
Bondsrepubliek Duitsland bin
nenkort aangeven wat de
maximale omvang van de ge
zamenlijke Duitse troepen zal
worden. De NAVO is steeds
van mening geweest dat de
omvang van de Duitse troepen
niet als een „apart geval" be
handeld moet worden, maar
onderdeel moet zijn van de
CFE-besprekingen over reduc
tie van conventionele bewape
ning. Een van de Britse func
tionarissen gaf vrijdagochtend
echter aan dat „de Duitsers
zich graag in een aparte positie
geplaatst hebben".
Aids rampzalig voor Zimbabwe
HARARE Bijna negentig procent van de
beroepsbevolking in Zimbabwe dreigt voor
de eeuwwisseling te overlijden aan de gevol
gen van Aids, zo voorspelt de Zimbabwaanse
organisatie van werkgevers in de industrie
(CZI) in een rapport.
Volgens het rapport is tussen de tien en twin
tig procent van de 10 miljoen Zimbabwanen
besmet met het aids-virus. De schrijvers van
het alarmerende rapport schatten dat in de
komende jaren het aantal seropositieven ie
dere tien maanden zal verdubbelen. De
werkgeversorganisatie heeft er bij de rege
ring op aangedrongen de ware cijfers over de
omvang van de ziekte in Zimbabwe te publi-
BELGRADO De rege
ring van de Joegoslavi
sche deelrepubliek Servië
heeft gisteren naar het ui
terste middel gegrepen. In
haar poging de Albanese
verlangens naar meer zeg
genschap in Kosovo te on
derdrukken heeft zij in
deze autonöme provincie
het parlement opgeheven
en de regering ontslagen.
Bovendien hebben de bestuur
ders in Belgrado - de hoofd
stad van de federale republiek
Joegoslavië maar ook van Ser
vië - de Albaneestalige media
onder Servisch toezicht ge
plaatst en in twee mijnbouw-
gebieden in de Zuidjoegoslavi-
sche provincie bestuurders uit
Belgrado aangesteld.
De staatsrechtelijk omstreden
daden van de Servische rege
ring zijn een reaktie op de ver
klaring die het parlement van
Kosovo eerder deze week aan
nam en waarin het zich tot on
afhankelijke republiek uitriep.
De bevolking in Kosovo be
staat voor meer dan negentig
procent uit Albanezen.
Servië heeft de toch al sterk
aan banden gelegde autonomie
in Kosovo nu volledig opgehe
ven. De autoriteiten in Belgra
do proberen al maanden tever
geefs Serviërs ertoe te bewe
gen zich in Kosovo te gaan
vestigen en zo de provincie te
„koloniseren". De Zuidjoegos-
lavische regio dreigt volledig
Albanees te worden nu de Ser
vische minderheid wegtrekt,
als gevolg van de geweldda
digheden van de laatste jaren.
De Servische autoriteiten zeg
gen dat de rellen worden ver
oorzaakt door seperatisten die
de provincie bij Albanië willen
inlijven. Zelf zeggen de ruim
twee miljoen Albanezen van
hun provincie een afzonderlij
ke republiek te willen maken
binnen de Joegoslavische fede
ratie. Zij verwijzen daarbij
naar de 1,3 miljoen Macedo-
niërs en de 600.000 Montene-
grijnen die ook hun eigen re
publieken hebben.
-■ DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
DE TERUGKEER VAN PEER DEN SCHUYMER
De gang die ze hebben gevolgd, leidt onder het paleis
door en komt ten slotte uit op de binnenplaats. „Nu voorzichtig,
mannen", waarschuwt Rob, die voorop loopt, „bij het minste on
raad moeten we gereed staan om toe te slaan. We moeten zo
snel mogelijk in de stad zien te komen. Daar kunnen we ons wel
schuil houden. Ssst... Ik hoor iemand aankomen". De mannen
drukken zich plat tegen de muur en Rob kijkt voorzichtig om het
hoekje. „Het is een vrouw", fluistert hij en ja, even later komt
een zwaar gesluierde vrouw te voorschijn. Maar ze schrikt hele
maal niet en wanneer ze de sluier wegslaat, blijkt het helemaal
geen vrouw te zijn, maar Bartje, Robs kajuitsjongen! „Ik heb kle
ren voor u meegebracht, seigneur!" fluistert hij. „Drommelse jon
gen, wat laat je ons schrikken", zegt Rob, maar hij drukt tegelij
kertijd Bartje stevig de hand en hij laat er op volgen: „Je bent
een flinke kerel, Bartje; we hebben ons leven aan jou te danken".
Dan steken ze zich snel in de gewaden die Bartje heeft meegeno
men. Ziezo, nu moet hun vlucht wel gelukken... - Alleen, ze weten
niet, dat een der wachters inmiddels is bijgekomen en alarm
heeft geslagen!
Terug naar
Nicaragua
De eerste gezin
nen van Nicara
guaanse con
tra's staan klaar
bij de bussen en
vrachtwagens
die hen weer te
rugbrengen
naar Nicaragua.
Ze hebben bijna
tien jaar doorge
bracht in Hon
duras terwijl hun
vaders, broers
en echtgenoten
het sandinisti-
sche regime in
Managua be
streden. In juni
droegen de laat
ste rebellen hun
wapens over
aan vredestroe
pen van de Ver
enigde Naties en
eindigde de bur
geroorlog. De
Verenigde Na
ties hopen dat
voor volgend
jaar alle 20.000
familieleden van
de contra's weer
thuis zullen zijn.
FOTO: AFP
PARTIJCONGRES ERKENT 'WANSTALTIGE ACHTERSTAND'
(Van onze correspondent
Alexander Münninghoff)
MOSKOU Partijleider
Michaïl Gorbatsjov zal ze
ker worden herkozen.
Ondanks de vaak felle
kritiek op zijn beleid tij
dens het 28e Congres van
de CPSU heeft zich nog
geen tegenkandidaat voor
zijn functie gemeld.
„Zonder hem verliest de partij
helemaal haar geloofwaardig
heid", zei een partijlid, docent
aan de Moskouse staatsuniver
siteit. „En Gorbatsjov kan op
dit moment de partij nog niet
helemaal los laten omdat deze
nog te machtig is. Het is een
verstandshuwelijk".
Intussen gonst het in de wan
delgangen wel van de geruch
ten wie binnenkort de vacante
plaatsen in het centraal comité
en het politburo, de partijtop
dus, gaan innemen. Want de
klappen van rechts die eigen
lijk voor Gorbatsjov bedoeld
waren, komen nu terecht bij
zijn perestrojka-team binnen
de partij, zo wordt alom ver
wacht. De slachtoffers (Sje-
vardnadze, Jakovlev, Ryzjkov)
willen echter allerminst zo be
titeld worden en gaan met op
geheven hoofd verder in wat
zij terecht als de werkelijke
politieke arena van het echte
machtscentrum zien: het par
lement, hier Opperste Sovjet
geheten.
De vraag of de CPSU, on
danks alle kritiek op haar
functioneren, toch nog die
macht in de samenleving kan
behouden, werd gisteren voor
Boris Poego, hoofd van de con
trolecommissie van de partij,
resoluut ontkennend beant
woord. „We kunnen nu open
lijk zeggen dat de partij ziek is.
Corruptie, bureaucratie, slaafs
heid en leugens hebben de
partij ondermijnd en ik heb
dat in de anderhalf jaar dat ik
hier zit niet kunnen verande
ren", zei hij in zijn verslag
voor de commissie voor partij
vernieuwing, een van de acht
commissies die gisteren in be
sloten zitting, zonder pers er
bij, op deelgebieden de stand
van zaken binnen de CPSU
opmaken.
Achterstand
Wat er van deze vergaderin
gen naar buiten is gekomen,
leidt tot de conclusie dat er in
feite hevige meningsverschil
len bestaan. Algemeen erkent
men een wanstaltige achter
stand op alle gebieden van de
economie en sociale voorzie
ningen ten aanzien van het
Westen te hebben opgelopen,
maar tot een behoorlijk econo
misch herstelplan is men niet
in staat. Men verkettert alleen
de hardlopers in de richting
van een vrije-markteconomie.
Dat de partij als economische
generator morsdood is en in
feite alleen nog maar wat
stuiptrekkingen kan maken
naar haar enige prooi van de
afgelopen zeventig jaar, de to
talitaire macht, is op dit con
gres pijnlijk duidelijk gewor
den.
Niet voor niets kwam het
grootste gemor uit de groep die
de macht met zichtbare sym
bolen uitdroeg: de militairen.
Generaal Ogarkov (indertijd
betrokken bij het neerschieten
van het Koreaanse lijnvlieg-
tuig) zei dat het aanzien van
de partij nog nooit zo laag was
geweest en gaf de linkse jon
gens van de pers de schuld.
Defensie-specialist Baklanov
noemde de oorlogsdreiging
vanuit het Westen nog steeds
reëel. Generaal Moekasjov
klaagde dat door de conversie-
politiek (militaire fabrieken
die op produktie van gebruiks
goederen overschakelen) het
militair potentieel van de natie
wordt aangetast en generaal
Mikoelin noemde het concept
van het Europese Huis een fic
tie waarin voor een verzwakte
Sovjetunie hooguit de rol van
huisknecht zou bestaan. De
chef-staf van het Rode Leger,
generaal Mojsejev, maakte het
helemaal bont door te zeggen
dat de westerse gesprekspart
ners in het ontwapeningsover-
leg doelbewust de opzet heb
ben om de Sovjetunie tot een
derderangs mogendheid te de
graderen. Een mening
staan door de schrijver Kiril-
lov, die op grond van bronne
nonderzoek het bewijs kon le
veren dat er in de jaren zestig
in het Westen een meesterplan
ter vernietiging van de Sovjet
unie was ontworpen dat begon
met de ontmanteling van de
CPSU. „Is men al niet bezig
dit plan ten uitvoer te bren
gen?", zo vroeg hij zich rade
loos af.
Andere naam
De enige generaal die een an
der toontje blies, was de histo
ricus Volkogonov. Hij noemde
de communistische idealen
„vage utopieën" en vond dat
men nu al de naam van de
CPSU moest wijzigen in 'partij
voor democratisch socialisme'.
Over een paar jaar zou dat im
mers sowieso moeten. Nee, rie
pen anderen, een partij die
van de ene dag op de andere
zowel zijn beleid als zijn naam
radicaal wijzigt, kan al hele
maal niet meer hopen op enig
vertrouwen van de achterban
en het volk.
Gorbatsjov benutte zijn aan
wezigheid op de vergadering
slechts met nogmaals erop te
wijzen, dat de kameraden nu
eindelijk goed moeten beseffen
dat het voortaan met hun
machtsmonopolie afgelopen is.
Het is juist dit besef, dat ook
zijn grootste vijanden volgen
de week hoogstwaarschijnlijk
zal dwingen Gorbatsjov als lei
der te herkiezen. Men kan
hem op dit congres gemakke
lijk afzetten, maar dan tekent
men tegenover de Sovjet-sa
menleving definitief het eigen
doodvonnis.
Korte weg
Laverend
tussen de
brokstukken
van de Muur
hobbelt dit
Trabantje
over de voor
malige 'zone
des doods'
richting
West-Berlijn.
Het is de
kortste weg
naar het
Westen. Dat
het ook de
ongemakke
lijkste is,
schijnt de
Oost-Berlijn-
se inzitten
den niet te
deren.
FOTO: AP
x,m i
door Roger Simons
LONDEN Burmese is
dood. Ze was 28. Erg jong
gestorven, zult u zeggen,
maar kenners spreken dat
tegen. Want Burmese was
een paard, een zwarte
merrie. Volgens echte
paardenliefhebbers stemt de
leeftijd van een ros van 28
overeen met 90 menselijke
levensjaren.
Burmese verkeerde dus niet
in haar eerste jeugd. Haar
stille verscheiden werd deze
week plechtstatig gemeld
door de Britse media. „Ze is
vredig gestorven spraken
eerbiedig klinkende BBC-
stemmen. Dat stond ook in
de krant. Zelfs de quality
papers', die worden gelezen
door mensen die wat langer
op school zijn geweest,
treurden mee over de dood
van Burmese. De Daily
Telegraph' plaatste het
trieste nieuws op zijn society
pagina want Burmese was
geen gewone merrie. Op het
kasteel van Windsor bij
Londen genoot zij een
uitstekende verzorging. Zij
sliep in koninklijke stallen
en mocht naar hartelust
grazen op het weiland van
de koningin. Queen
Elizabeth had haar in 1969
gekregen van de Canadese
Bereden politie, alsof zij in
Londen en Windsor nog niet
genoeg paarden had. Omdat
Burmese een mak beest was,
placht de Britse vorstin haai
te berijden ter gelegenheid
van de jaarlijkse officiële
viering van haar eigen
verjaardag.
Op een dergelijke morgen in
juni schouwt ze in Londen
de troepen, 'Trooping the
Colour' heet dat. Het is een
kleurrijk schouwspel; er
komen altijd veel toeristen
kijken. De koningin ziet
doorgaans maar bleekjes. Dit
komt wellicht omdat ze wat
ongemakkelijk en ook een
beetje bangelijk op haar
dameszadel zit. De koningin
schijnt doorlopend te
denken: 'Als ik niet oppas,
val ik op de grond'. Enorm
veel hangt daarbij af van het
gedrag van haar paard. Op
Burmese kon ze vertrouwen.
Het goede dier trok zich het
getoeter, getrommel,
geschreeuw en de
aanwezigheid van
honderden beremutssoldaten
nooit erg aan. Burmese was
trouwens een en ander
gewend want zij werkte
tussendoor voor de politie
van Groot-Londen. De
zwarte merrie uit Canada
leverde in 1981 een
overtuigend bewijs van haar
betrou wbaarheid.
De morgen van het
'Trooping the Colour'-festijn
trappelde ze met de bleke
Britse koningin op haar rug
geduldig over The Mali. En
toen gebeurde het. Een 17-
jarige snoodaard, Marcus
Sargeant genaamd, haalde
een revolver tevoorschijn en
schoot zowaar zes losse
flodders af. Elk ander
koninklijk paard zou zich
een aap zijn geschrokken,
maar Burmese bleef
doodkalm. Dit had tot gevolg
dat de vorstin niet eens uit
het zadel viel. Het
raadselachtige optreden van
Marcus Sargeant werd later
gestraft met vijf jaar
hechtenis.
Vanwege Burmeses hoge
leeftijd werd het koninklijke
rijdier na 1986 niet meer
gebruikt voor de jaarlijkse
show. Burmese was dus al
enkele jaren met pensioen.
Maar je kunt in Londen nog
steeds prentbriefkaarten
kopen met een afbeelding
van koningin Elizabeth op de
rug van de zwarte Canadese
merrie die nu dood is. De
necrologie van het
beroemdste paard stond in de
'Daily Telegraph' tussen de
dagelijkse 'Court Circular'
(Nieuws van het Hof), de
society-huwelijken en
'obituaries' (berichten van
prominente dode Britten en
buitenlanders). Burmese
werd plechtig begraven in
het Home Park van
Windsor, dicht bij het kasteel
van zijn meesteres. Van een
koninklijk paard kan geen
voer voor katten of honden
worden gemaakt.
