Leidse Courant | 1990 | 6 juli 1990 | pagina 3

Zondagsreclame
blijft verboden

Studenten moeten OV- kaart voor 1 oktober aanvragen

m binnenland

Conducteurs eisen
veiligheid na moord
op Belgische collega

'Hilversum restaureert
Even geduld a.u.b.'

EeidóeSouotmt

VRIJDAG 6 JULI 1990 PAGINA 3

FÖPPE!...MATPÖET
PAT HCM75HOKIU
M1M TUUT

...SLIK. MOW
MAAK IK ZIE AA

mrneriö.

IjKRO: Veronica

moet maar
""commerciële
omroep worden

HILVERSUM Binnen
jt hjjiet publieke bestel wordt
Detbhet nooit meer helemaal
et. [goed met Veronica, zo
boopchrijft Richard Schoon-
n, ofaoven, de mediadirecteur
ie wan de KRO, in de KRO-
uitebladen van volgende
'erelweek.

piu het Cc mmissariaat voor de
Media aangetoond acht dat
Veronica hulp heeft geboden
bij het oprichten van de com-
er ftierciële zender RTL Véroni-
£ld ^ue, heeft de publieke omroep
ijionfcr volgens Schoonhoven een
in formeel probleem bij gekre-
fere !en- samenwerking tussen
jHe omroepen, het gezamenlijk
uitwerpen van strategieën
r^( roor een doelmatige concur-
*shu fgntie met de commerciële
;n vumroep, het wordt ondoenlijk
n abdit soort beraad te laten plaats-
Vinden in aanwezigheid van of
zelfs samen met Veronica. De
concurrentie wordt vriendelijk
uitgenodigd aan te zitten aan
e vede tafel waar het beleid wordt
jej .gemaakt. In die situatie be
vindt de publieke omroep zich
no® volgens Schoonhoven „en nie-
mevmand schijnt een eind aan
nisfodeze situatie te kunnen ma-
ent ken". De straf die Veronica
>n k noet ondergaan lost volgens
dan iem n*ets °P' conclustes
Van het Commissariaat voor
ls °de Media zouden vertrekpunt
ew%noeten zijn voor verdergaan
de sanering van de omroep,
khoonhoven vindt dat Vero-
lica het bestel maar uit moet
een commerciële omroep
n Vftmoet worden. „Eventueel kan
laaqVéronique een handje helpen.
an jGraag welkom als een eerlijke
ommerciële concurrent. Bin-
len het publieke bestel wordt
iet nooit meer helemaal goed
iet Veronica",
op 4

t vsSTER weet met
<IM zijn tijd geen raad

HILVERSUM Directeur
C.J. Smeekes van de STER
hoopt dat uiterlijk in septem
ber bekend zal zijn wie de eer
ste zeven weken van januari
de radio- en televisieprogram-
n va ma's gaan maken, die wegval-
geelen als Veronica zeven weken
uit de lucht moet.
Het Commissariaat voor de
Media heeft de NOS gevraagd
om voor 1 december met een
programmavoorstel te komen,
reai maar Smeekes is juist van plan
Irire de STER-tijd te gaan verkopen
con op basis van programmasche
ma's, eventueel voorzien van
*or' kijkprognoses van de afdeling
mee kijk- en luisteronderzoek van
ereis de NOS. Als na 1 december
erna het Commissariaat zich ook
vJnog over het NOS-voorstel
moet buigen wordt de tijd zeer
krap, vreest hij.

Verkrachter
gepakt na vele
tips tv-kijkers

VOERENDAAL De politie
van het Zuidlimburgse Voe-
rendaal heeft een 40-jarige
man gearresteerd die heeft be
kend op 22 mei van dit jaar in
Voerendaal een 25-jarige
vrouw te hebben verkracht.

De man - zonder vaste woon-
of verblijfplaats - werd aange
houden met behulp van meer
dan tweehonderd tips die deze
week binnenkwamen na een
tv-uitzending van 'Opsporing
Verzocht'.

Ambassadeur Schoo
legt functie neer

DEN HAAG De huidige Neder
landse ambassadeur in New Dehli,
mevrouw drs. E.M. Schoo, verlaat dit
najaar de buitenlandse dienst. Haar
contract loopt pas op 1 januari 1991
af.

De benoeming in India van mevrouw
Schoo, oud-minister van ontwikke
lingssamenwerking, ging in 1987 niet
onopgemerkt voorbij. Het was een
ongebruikelijke constructie om am
bassadeurs te benoemen die niet uit
de Nederlandse diplomatieke dienst
voortkomen. Minister Van den Broek
van buitenlandse zaken meldde daar
om destijds al dat mevrouw Schoo
niet voor een tweede termijn in aan
merking zou komen.

Koningin op vakantie

DEN HAAG Koningin Beatrix en prins Claus zijn
gistermiddag met vakantie naar Italië vertrokken. De
rijksvoorlichtingsdienst (RVD) wil geen mededelingen
doen over de duur van de vakantie en wie precies met
het koninklijk paar mee zijn naar Italië.

Kamer april '92 naar nieuwbouw

DEN HAAG De Tweede Kamer zal haar eerste
vergadering in de nieuwbouw op 28 april 1992 hou
den, zo heeft voorzitter Deetman aan het einde van
de laatste vergadering voor het zomerreces meege
deeld. De Kamer is vanaf vandaag met vakantie tot
4 september. Deetman zei ook nog in zijn slotwoord
over de afsluiting van het parlementaire jaar 1989-
1990 dat de Kamer 266 wetsontwerpen en 74 nota's
heeft behandeld.

Vijftien cent
statiegeld voor
elke liter olie

DEN HAAG Een terugnameplicht en een
statiegeldregeling voor afgewerkte olie.
Daarover wil minister Alders (milieube
heer) nog dit najaar vrijwillige afspraken
maken met producenten en importeurs van
smeerolie. Later, wellicht over ruim een
jaar, wil de minister het nieuwe inzamelsys
teem wettelijk vastleggen als de Kamer ten
minste met het plan akkoord gaat. Alders
wil op deze manier niet alleen voorkomen
dat afgewerkte olie in het milieu verdwijnt,
maar bovendien dat de afgewerkte olie op
nieuw vermoedelijk door één bedrijf
bewerkt wordt. Op elke liter smeerolie zal
naar verwachting 15 cent statiegeld worden
geheven.

Cao-overleg kruiswerk
gaat nog tijdje door

UTRECHT Het overleg over de cao voor het
kruiswerk wordt volgende week nog voortge
zet. De Nationale Kruisvereniging (NK), de
werkgeversorganisatie, heeft de cao voor 1990
nog niet willen ondertekenen. Zij wil eerst
meer inzicht hebben in de gevolgen van het ge
meenschappelijk beleidskader voor de zorgsec
tor dat kabinet, werkgevers en bonden vorige
week hebben vastgesteld. Voor dit jaar is er
voor het kruiswerk geen extra geld beschik
baar, maar in 1991 heeft de sector wel enige
tientallen miljoenen extra te verdelen. De
werkgevers willen nu eerst bekijken of de
functiewaardering, die in vier jaar tijd zou wor
den ingevoerd, sneller operationeel kan wor
den. De CFO is het daarmee eens, maar Abva
Kabo is tegen het uitstellen van de onderteke
ning.

(Van onze parlementaire re
dactie)

DEN HAAG Volstrekt
tegen de verwachting in
blijft het verbod op zon
dagse tv- en radioreclame
(voorlopig) bestaan. Een
wetsvoorstel van minister
D'Ancona van wvc om het
verbod op te heffen, zodra
de doordeweekse STER-
inkomsten van de publie
ke omroepen drastisch
zouden dalen, werd in de
Tweede Kamer met ruime
meerderheid verworpen.

Alleen de PvdA, de eigen par
tij van mevrouw D'Ancona,
stemde voor en dan nog niet
eens voltallig. Drie socialisten,
De Visser, De Pree en K. Zijl
stra, verklaarden zich tegen
het wetsontwerp, evenals de
fracties van CDA, VVD, D66,
Groen Links, SGP, GPV en
RPF.

De houding van VVD en D66
wekte verbazing, omdat deze
partijen fervent voorstander

zijn van het opheffen van het
zondags verbod. Maar juist
daarom hadden de liberalen
en Democraten een wijzigings
voorstel ingediend, met als
strekking dat er zonder nadere
voorwaarden een streep ge
haald zou worden door het
zondagsverbod.

Zij hoopten op steun van de
PvdA, aangezien die partij
zich een week geleden nog in
dezelfde zin had uitgelaten.
Maar toen de sociaal-democra
ten gisteravond aankondigden
dat zij tegen het liberaal /de
mocratische amendement zou
den stemmen, reageerden
VVD en D66 boos. „Wij weige
ren mee te werken aan rom
melige wetgeving", verklaar
den de liberaal Hermans en de
Democraat Wolffensperger. Zij
verweten de PvdA dat zij on
der het juk van coalitiepartner
CDA was doorgegaan.
De sociaal-democrate Van
Nieuwenhoven ontkende dit.
Zij wees op een eigen amende
ment, waarin werd voorge
steld het zondagsverbod op te
heffen en de regering te ver

plichten met nadere voor
waarden te komen. Volgens
Hermans en Wolffensperger
was dit echter een loos gebaar,
omdat er voor die nadere
voorwaarden geen ingangsda
tum was aangegeven. „Daar
mee laat u het geheel aan het
kabinet over en zolang het
CDA daar deel van uitmaakt
gebeurt er dus ook niets", al
dus Hermans.

Hij kondigde aan dat VVD en
D66 in het najaar, bij de be
handeling van het wetsont
werp waarin de oprichting
van echte Nederlandse com
merciële stations wordt gere
geld, opnieuw een poging zul
len doen zondagsreclame mo
gelijk te maken. „Dan krijgt
de PvdA een nieuwe kans de
rug recht te houden". Her
mans zelf zal dat trouwens
niet meer als kamerlid mee
maken. Medio september
wordt hij burgemeester van
Zwolle. Minister D'Ancona
slaagde er wel in de uitbrei
ding van de doordeweekse
STER-reclame veilig te stel-

Barbecue

De jaarlijkse barbecue op het Binnenhof, ter afsluiting van het par
lementaire jaar, werd gisteren bezocht door demonstranten die op
spandoeken hun afgrijzen kenbaar maakten over het eten van
vlees. Daar bleef het echter niet bij: deelnemers aan de barbecue
kregen, bij voorkeur op het moment dat zij een hap wilden nemen,
schalen onder de neus gehouden met broodjes belegd met slacht
afval. Kamervoorzitter Deetman kon het niet veel deren. Hij accep
teerde dankbaar een gebraden worst van scharrelvlees.

FOTO'S: MILAN KONVALINKA

DEN HAAG De onge
veer 570.000 studenten die
vanaf 1 januari 1991 recht
hebben op een openbaar-
vervoeijaarkaart zullen
dit reisdocument ten min
ste drie maanden tevoren
zélf moeten aanvragen.

De komende weken zullen de
studenten via een uitgebreide

publiciteitscampagne worden
geïnformeerd. De OV-Studen-
tenkaart BV heeft de invoe
ring van de kaart voldoende
technisch voorbereid, zei mi
nister Ritzen van onderwijs
gisteren in de Tweede Kamer.
De bewindsman heeft overi
gens niet de illusie dat de uit
gifte van de kaart vlotjes zal
verlopen. „Er zullen zich ze
ker problemen voordoen,

maar ik verwacht dat die be
perkt zullen zijn". Studenten
die de kaart op tijd aanvragen
krijgen vier weken tevoren
een afhaalbericht. Wie niet tij
dig zo'n bericht ontvangt zal
schadeloos worden gesteld, zo
kondigde Ritzen aan.

De regeringspartijen CDA en
PvdA zijn blij dat de zaak nu

eindelijk rond is. De oppositie
partijen D66, VVD en Groen
Links zetten nog een aantal
vraagtekens bij de beslissing
van Ritzen en minister Maij
van verkeer. Zij verbaasden
zich vooral over de „dramati
sche massa-bekering" van de
NS: vorige week nog tegen de
OV-kaart en nu ineens vóór.
D66-woord voerder Nuis had
het daarom verstandiger ge

vonden als het kabinet de be
slissing nog even had uitge
steld. Volgens hem is het op
dit moment nog helemaal niet
zeker dat de invoering van de
OV-kaart op verantwoorde
wijze kan gebeuren.

De Nederlandse Spoorwegen
gaan intussen met spoed het
aantal rijtuigen vergroten om
volgend jaar het grotere aan

bod reizigers als gevolg van de
openbaar-vervoerkaart voor
studenten te kunnen opvan
gen. In de spits dreigde, zon
der de nu gebleken grotere be
reidheid tot 'schuiven met les
roosters' door onderwijsinstel
lingen, een tekort van 156 rij
tuigen en een toename van het
aantal overbezette treinen van
tien naar achttien procent.
Van de extra reizigers had dan

m de spits ongeveer veertig
procent moeten staan. De
drukte in de spits zal meer
worden gespreid, maar deson
danks moet volgend jaar over
de hele linie met meer reizi
gers in de treinen gerekend
worden. Voorlopig zal hoe dan
ook een deel van de klanten
(vooral in de spits) genoegen
moeten nemen met een staan
plaats.

Meer salaris klussende soldaten

(Van onze parlementaire redactie)

DEN HAAG Dienstplichtige militairen krijgen voortaan ho
gere vergoedingen voor allerlei 'klussen' die op ongunstige tijd
stippen moeten worden verricht. Zo gaan de bedragen omhoog
voor wachtlopen in het weekeinde, meerdaagse oefeningen en
continudiensten. Daarmee krijgen de soldatenmonden na jaren
lange strijd hun zin. De verhoging is ingegaan met terugwerken
de kracht vanaf 1 januari. De beloning is nog niet zo hoog als die
voor beroepsmilitairen! Maar waarschijnlijk worden de bedra
gen de komende jaren wel tot dat niveau opgetrokken. Voor
wachtlopen in het weekeinde krijgen soldaten ruim zestig gul
den per etmaal, bijna drie keer zo veel. De toeslagen voor meer
daagse oefeningen en continudiensten stijgen met veertig pro
cent.

Tilburg bekeurt
hondebezitters

TILBURG Hondenbezitters
in Tilburg mogen vanaf mor
gen hun dier niet langer op
straat hun behoefte laten doen,
zoijder de uitwerpselen daarna
onmiddellijk op te ruimen. Ge
beurt dat toch dan komt dat de
overtreder op een boete van 35
gulden te staan. Dat heeft een
woordvoerder van de gemeen
te Tilburg bevestigd. De maat
regel is een üitvloeisel van de
klachten over hondepoep op
straat. Voor de controle zijn
zes extra krachten van de rei-
nigingspolitie aangesteld.

Uitspraak beroep
Hoos op 19 juli

DEN HAAG De behande-
ling in hoger beroep gisteren
van de strafzaak tegen de 43-
jarige E. Hoos van het voor
malige Haagse beveiligingsbe
drijf Toetanchamon, is een ko
pie geworden van de zitting
voor de rechtbank van vorig
jaar. Medewerkers die volhiel-
deh dat Hoos het brein achter
de terreurdaden is geweest en
Hoos zelf die in een lang be
toog volhield van niets te we
ten. Het hof doet in alle zaken
uitspraak op donderdag 19 juli.

AMSTERDAM De buiten
landconducteurs van Wagon-
Lits (WL) willen betere veilig
heidsmaatregelen tijdens de
nachtelijke internationale
treinreizen, die zij dagelijks
maken. Aanleiding vormt de
beroving van en de moord op
een Belgische WL-conducteur,
vorige week in de nachtex
presse van Milaan naar Brus
sel.

De WL-directie heeft haar
verontrusting uitgesproken te
genover de spoorwegpolitie en
de Nederlandse spoorwegen.
De directie drukte haar con
ducteurs deze week in een
brief op het hart, „niet de held
te willen spelen en in de eerste
plaats te denken aan de eigen
veiligheid". In België heeft de
moord eerder deze week ge
leid tot een werkonderbreking
van de buitenlandconducteurs.
WL-Nederland heeft vijftig
buitenlandconducteuren in
dienst. Na vertrek uit Neder
land zijn zij verantwoordelijk
voor het wel en wee van de
reizigers. Zij controleren
's nachts de treinkaartjes en
de paspoorten en regelen ver
snaperingen. Over hun eigen
veiligheid dachten de conduc
teurs tot voor de moord op
hun Belgische collega niet veel

„Die aanslag doet je wel besef
fen dat we tijdens ons werk ri
sico's lopen'aldus WL-con
ducteur F. Voorthuizen. Het
station Milaan is een gewilde

plek voor rovers om toe te
slaan. De trein staat daar lang
stil en mensen letten slecht op
hun eigendommen. De daders
zijn vaak groepjes van twee of
drie mannen die doen alsof ze
een plaatsje zoeken, maar op
zoek zijn naar slapende passa
giers of reizigers die van de
lange stop gebruik maken om
een versnapering te kopen.
Volgens Voorthuizen gaat de
veiligheid met sprongen om
hoog als de conducteurs een
eigen afsluitbare coupé krij
gen. „Als tussen drie en vijf
uur 's nachts de vermoeidheid
toeslaat liggen we op een
bankje in de gang vrij kwets
baar te slapen met veel geld en
de sleutel van de kast met pas
poorten op zak. In Amsterdam
worden passagiers gewaar
schuwd voor zakkenrollers en
loopt de spoorwegpolitie voor
het vertrek door de trein.
Maar in Kopenhagen en Mi
laan hebben ze nooit van dit
soort simpele preventie ge-

De Belgische conducteurs zijn
na de begrafenis van hun col
lega weer aan het werk ge
gaan. „We hebben druk uitge
oefend op de directie van de
spoorwegen in Italië, Zwitser
land, en België. Maar we we
ten niet of dat leidt tot concre
te maatregelen. Wagon-Lits
heeft wel de toezegging dat op
het traject Chiasso-Milaan in
tensief door de spoorwegpolitie
gepatrouilleerd zal worden",
aldus een woordvoerder van
de WL-compagnie in BruSsel.

'Snoezelen'
biedt zwaar
dementen
tijdelijk rust

DEN HAAG Sterk gede
menteerde ouderen leven in
een geheel eigen, ondoordring
bare wereld. Met hen is niets
te beginnen. Verpleeghuis
Houtwijk in Den Haag vindt
dat het afgelopen moet zijn
met dat soort berustende ge
dachten. De dementen reage
ren wel op licht, geluid, tast,
reuk en smaak. Ook dat zijn
vormen van communicatie. In
het verpleeghuis is een 'snoe-
zelruimte' ingericht om de
menten door lichamelijk en
zintuiglijk contact momenten
van welbehagen te bezorgen.
Dat kan bijvoorbeeld door het
geurkanon in de nieuw inge
richte snoezelruimte. Dan
blijkt dat een bewoner met
een starre mimiek ineens be
gint te ontspannen. Volgens
D. Verbeeten, psycholoog in
verpleeghuis Houtwijk, is het
effect overigens niet blijvend.
De nawerking is hooguit, dat
bewoners zich een tijdje iets
rustiger voelen.
De snoezelruimte een voor
de psychiatrie ontwikkeld fe
nomeen bevat naast het ka
non dat allerlei geurtjes uit
stoot nog vele andere attribu
ten die de zintuigen prikkelen.
Een bubbelbuis waar kleurrij
ke confetti doorheen wordt ge
blazen, een zand- en waterbak,
draaiende discolichten, een
kast met warme en koude
vlakken, zachte knuffelbees
ten en een bed bank, zodat de
dementen ook liggend naar
rustgevende muziek kunnen
luisteren.

GAAIBAAI

ti BEROEMD BOUWWERK DUDOK VAN HEEL DREIGT TE VERVALLEN

taan

HILVERSUM De mar
kante toren van het Du-
dok-raadhuis in Hilver
sum lijkt nog van niets te
weten. 'Hilversum restau
reert. Even geduld a.u.b.'
staat er op het met groen
plastic en steigers omge
ven bouwwerk. Maar als
het aan minister D'Anco
na van wvc ligt kan dat
'even' wel wat langer
gaan duren.

Deze week stuurde de hoofd
directeur Cultuurbeheer na
mens de minister een brief
naar de gemeente Hilversum,
waarin werd meegedeeld dat,
ondanks de eerder gedane toe
zeggingen, er verder geen sub
sidie voor de restauratie van
het raadhuis wordt gegeven.
Oorspronkelijk was afgespro
ken dat het rijk 11,5 miljoen
gulden van de kosten voor
haar rekening zou nemen. De
rest van de facelift (begroot op
33 miljoen) zou door Hilver
sum zelf worden opgebracht.
Op deze voorwaarde is inmid
dels de eerste van de vier res
tauratiefases ook afgerond.
De brief van het ministerie be
sluit dan ook met een soort ex
cuus: „Het spijt mij in hoge
mate dat het tekort aan monu
mentenbudget voor urgente si

tuaties pijnlijk aan het licht
komt bij de tweede fase van de
restauratie van het raadhuis".
Maar de Hilversumse wethou
der H. Walch van ruimtelijke
ordening en volkshuisvesting
koopt hier geen enkel steentje
voor.

„Dit is geen manier van doen.
Je kunt toch niet eerst afspra
ken maken en dan halverwege
afhaken. Hilversum kan on
mogelijk voor alles allen op
draaien. Financieel staan we
al op het randje. Hilversum
heeft er gewoon recht op dat
de overheid zich aan haar ver
plichtingen houdt".

Walch noemt het curieus dat
de cultuurminister voor het
Dudok-raadhuis de subsidiek
raan dichtdraait, maar tegelij
kertijd wel groen licht geeft
voor een restauratie-onder-
zoek van het ziekenhuis Zon
nestraal, een ander jong mo
nument in de Omroepstad.
Heeft dat te maken met een
wisseling van de wacht op
haar ministerie? Walch: „Wij
hebben afspraken gemaakt
met dé minister van wvc. Het
interesseert ons dan niet welk
rugnummer ze in Den Haag
hebben. Iedere minister moet
zich aan afspraken houden".
Het Hilversumse raadhuis
stamt uit 1931 en trekt als
kroonwerk van Willem Mari-
nus Dudok van Heel (1884-
1974) alom grote belangstel
ling. Er gaat geen week voor-

groeien. En dan moet dit nog
doorgaan voor een van de be
tere onderkomens. Het rijk
moet aan zijn verplichtingen
voldoen. Bovendien kunnen
we niet eens meer stoppen.
Alle 700.000 stenen moesten
vorig jaar ineens worden aan
gekocht, de kozijnen zijn al be
steld en de ambtenaren zitten
in tijdelijke kantoorjes her en
der verspreid. Elke dag dat de
restauratie stil ligt, kost ons
onnoemelijk veel geld".

Drie jaar geleden kwam Hil
versum in het nieuws door de
restauratie van het theater
complex Gooiland deels te wil
len betalen door de verkoop
van een Mondriaan-schilderij.

Cultuurminnend Nederland
reageerde geschokt: het werk
zou en moest binnen Neder
land blijven. Uiteindelijk werd
de Mondriaan voor 2,5 miljoen
gulden (volgens kenners een
kwart van de waarde) aan het
Stedelijk Museum in Amster
dam verkocht.

„Nee, méér Mondriaans heb
ben we niet", laat Walch met
een maar weten. „Maar ik ver
wacht wel dat iedereen die
toen op de barricade stond om
de Mondriaan als Nederlands
cultuurbezit te behouden, nu
ook zal roepen: hé minister,
eerst je werk afmaken!".

HELMA VAN DEN BERG

faTisGeeu
HOtüPBHOK...

De toren van
het

Hilversumse
stadhuis staat
er 'ingepakt'
bij. Mogelijk
voor zeer lange
tijd.

FOTO:

PERS UNIE

bij of studenten en architec
tuur-minnaars uit binnen- en
buitenland komen het karak
teristieke en lumineuze ge
bouw bekijken. En ook in de
internationale vakliteratuur
wordt het monument als her
vormende, westerse bouw
kunst bejubeld.

Dat alles neemt niet weg dat
het raadhuis de laatste jaren
een wel zeer verpauperde in
druk maakte. Uitstellen van
restauratie was ook voor de
160 ambtenaren niet langer
verantwoord. Walch: „Ik zit
hier in een kamer waar de ste
nen uit de muur vallen en de
planten door de verroeste
raamsponningen naar binnen