„Milieu veel leuker dan een moordzaak" „Geen goede communicatie, Ter Beek Ritzen past voorstellen studiefinanciering aan Een partij met Politiek houdt hele vieze smaak over aan wangedrocht 800inwoners BINNENLAND CcidócSomant WOENSDAG 4 JULI 1990 PAGINA Vanaf 1997 werk voor alle schoolverlaters DEN HAAG Vanaf 1997 krijgen school verlaters tot 27 jaar, die zes maanden werk loos zijn, een baan en /of opleiding aangebo den bij de overheid of in de zorgsector. In dat jaar is dan sprake van een 'sluitende aanpak' van de jeugdwerkloosheid, die daarmee op papier niet meer bestaat. Dat blijkt uit wijzi gingsvoorstellen van de Jeugdwerkgarantie- wet, die de bewindslieden De Vries en Ter Veld van sociale zaken en werkgelegenheid aan de Tweede Kamer hebben gezonden. Vanaf volgend jaar juli zal stap voor stap naar de 'sluitende aanpak' worden toege werkt, totdat alle jongeren tot 27 jaar onder de regeling vallen. Wie dan aangeboden werk of de scholing weigert, krijgt dan geen uitke ring. De bedoeling is dat de jongeren na enige tijd naar 'echte' banen doorstromen. Mannen en vrouwen kunnen gevangeniscomplex delen DEN HAAG Staatssecretaris van justitie Kosto wil af van het strikte onderscheid tussen mannen- en vrouwengevangenissen. Naar zijn mening moet het mogelijk worden dat binnen één gevan geniscomplex zowel mannelijke als vrouwelijke gedetineerden hun straf uitzitten, zij het elk in aparte vleugels. Kosto wil hiervoor de 'Beginselenwet Gevangeniswezen' uit de jaren vijftig aan de ont wikkelingen van de laatste tijd aanpassen. Een van de argumenten van Kosto is de stijging van het aantal vrouwelijke gevangenen, waardoor er plaatsgebrek dreigt in de huidige vijf vrouwengevan- genisen. Het toegenomen aantal buitenlandse gedetineerden (een kwart van de bijna zevenduizend gevangenen) heeft de staatssecre taris doen besluiten om personen uit hetzelfde land indien mogelijk bij elkaar te zetten. Hierdoor kan worden voorkomen dat een bui tenlandse gedetineerde in een isolement geraakt. Ten slotte wil Kosto dat er meer aandacht wordt besteed aan psychisch gestoorde gevangenen en aan de honderden drugsverslaafden in de gevange nissen. Mede met het oog hierop moeten gevangenbewaarders een bredere opleiding krijgen. Kamer heeft haast met STER-wetje DEN HAAG De Tweede Kamer deba- teert morgen over het voorstel van minister D'Ancona (WVC) de reclame op zondag los te koppelen van de uitbreiding van de STER-reclame. De minister heeft een apart wetje aangekondigd dat slechts één enkel artikel bevat: omroepreclame op zondag is verboden, tenzij het kabinet anders beslist. Met haar manoeuvre wil de minister de im passe doorbreken rondom het wetsvoorstel om door de week meer zendtijd in te rui men voor tv-reclame. Het CDA zal hierte gen stemmen, wanneer de PvdA steun geeft aan een voorstel van de VVD ook reclame op zondag mogelijk te maken. De uitbrei ding van de STER-zendtijd levert de omroe pen extra inkomsten op van circa 75 miljoen gulden. Met groene zeep uit onderzeeër ROTTERDAM Een mede werker van de Rotterdamse Droogdok Maatschappij (RDM) heeft gisteren enkele angstige uren doorgemaakt, toen hij vast kwam te zitten in het mangat van een in aanbouw zijnde on derzeeër. De 24-jarige man was door het mangat in het schip af gedaald. Toen hij weer naar bo ven wilde, bleken zijn lichaam safmetingen te groot voor het gat en raakte hij bekneld. De gedurende twee uur ploeteren de brandweer smeerde de man uiteindelijk in met groene zeep 'en rukte hem met behulp van een harnas aan een takel uit het POLITIE BUIGT ZICH OVER NIEUWE TAAK Groen Links heeft een zestal zetels in de Tweede Kamer, maar er is een andere 'groene' Partij, waarin bijna iedere Nederlander zich thuisvoelt. In de zomerserie „Een andere kijk op toeristisch Nederland" een heus 'stemadvies' voor wie zijn of haar vakantie in eigen land wil doorbrengen. I G]f nniHT mioopf retool nvsm nm oe mem meen cm ome reu en oen Al ÏM6 OP Wf6 AU 01 ion A006 A AH oe Hinei haat tiAfiKen en (Van onze parlementaire re dactie) DEN HAAG Minister Van den Broek van bui tenlandse zaken betreurt het dat zijn collega Ter Beek van defensie hem niet van tevoren heeft ge raadpleegd over zijn zoge heten inkrimpingsbrief. „Dit was geen goede weder zijdse communicatie. Daar moeten we exra zorg aan be steden, zeker als het om zulke belangrijke zaken gaat", zei Van den Broek gisteren in de Tweede Kamer. Daar werd een spoeddebat gehouden op verzoek van D66. Deze opposi tionele fractie was verbaasd over de publicatie van de in krimpingsbrief in de Defen siekrant van vorige week vrij dag. De Tweede Kamer kreeg deze notitie pas gisteren. Mi nister Ter Beek (PvdA) legde uit dat dit was gebeurd in de veronderstelling dat de brief op diezelfde dag naar de Ka mer zou kunnen gaan. Maar op het laatste moment had mi nister Van den Broek (CDA) om nader beraad gevraagd, „omdat hij misverstanden vreesde". Ter Beek sprak van een „ongelukkige samenloop van omstandigheden". De minister van defensie ont kende dat het nadere beraad belangrijke wijzigingen had gebracht in zijn brief. Hij gaat nog steeds uit van een reductie van de strijdkrachten in de komende tien jaar met een derde deel. Maar de PvdA-be- windsman heeft dit 'uitgangs punt' nu wel uitdrukkelijk af hankelijk gemaakt van de in ternationale situatie, met name in Oost Europa. Deze mededeling stelde Van den Broek in staat te zeggen dat ook hij niet van opvatting is veranderd. Zoals al eerder in een reactie op geruchten in een radio-interview is gezegd, is een inkrimping van de krijgsmacht met een derde deel nog steeds niet aan de orde. „Er zijn ook geen beslui ten van dien aard genomen", benadrukte hij. Van den Broek kreeg steun van zijn fractie. Het CDA- merlid Frinking stelde nai lijk met bezorgdheid vast de minister van defensie ki nelijk alleen uit is op gaande insnijdingen", hij de afweging van buil lands-politieke aspecten o1 laat aan zijn ambtgenoot buitenlandse zaken. „Dat geen voorbeeld van goed menspel in de eredivisie", ties van de oppositie wa deze gang van zaken offici door de Kamer wordt keurd, krijgen evenwel ge steun van het CDA. NOORDWIJKERHOUT „De wet van behoud van ellende" noemt com mandant S.J. van Hulst van de rijkspolitie in Lei derdorp het. Hij en zijn vele collega's moeten in de toekomst net zo alert zijn op milieudelicten als op foutparkeerders. En daarmee wordt hun taak nog moeilijker dan hij nu al vaak is, want de gemid delde politieman of - vrouw is nauwelijks in staat te beoordelen wat nu goed of slecht voor het milieu is. „Je ziet het aan de discussie over de melkfles", lichtte Van Hulst gisteren op een thema dag over de milieutaak van de politie toe. „Eerst denk je dat melkpakken slecht voor het milieu zijn en er beter flessen kunnen worden gebruikt, hoor je later weer dat er voor die vriendelijke flessen allerlei schadelijke chemicaliën nodig zijn om ze schoon te krijgen. Je weet gewoon niet meer waar je goed aan doet". In Noordwijkerhout kwamen gisteren, een week na de pre sentatie van het rapport Poli- tie-milieutaak door de geza menlijke politiekorpsen, poli- tieménsen uit Zuid-Holland bijeen om zich* te buigen over de gevolgen van die nieuwe taak. Minister Dales van bin nenlandse zaken beloofde vo rige week nog zeventig man extra personeel voor een deug delijke opsporing van milieu delicten, maar hoe zij die taak moeten uitvoeren is nog de vraag. „Opsporen en berechten van overtreders van milieuwetten moet altijd samengaan met het dienen van het algemeen be lang", betoogde de Haagse mi lieu-officier van justitie mr. J.J. van Eek. „Het openbaar ministerie is gewend zich in de achterhoede van het maat schappelijk krachtenveld te begeven. Voor de milieu- rechtspraak is die houding echter ongewenst". Een offen- sievere en hardere opstelling van het OM tegenover milieu vervuilers dus. En die alert heid zou ook de politieagent moeten hebben voor het uitoe fenen van zijn nieuwe taak. Het dienen van het algemeen belang is voor de politie en het openbaar ministerie volgens Van Eek echter lang niet altijd een even duidelijk begrip. „Soms noopt het algemeen be lang juist niet tot het optreden tegen een overtreder". In dat kader pleit Van Eek dan ook voor nauwe samenwerking tussen lokale milieupolitie teams en het OM. Verantwoordelijkheid Het stimuleren van de eigen verantwoordelijk moet, nu de politie zich over het milieu gaat bekommeren, ook sterk worden bevorderd. Volgens L.A. Bakker, werkzaam bij de algemene inspectie van de rijkspolite van Voorburg, is dat tot nog toe nauwelijks ver wezenlijkt als gevolg van een aantal specifieke politieproble men (gebrekkige continuïteit, uitvoering, organisatie en sa menwerking). Terwijl een simpel optreden van de politie soms zo effectief kan zijn. Bakker: „Ik herinner mij een garagebedrijf dat in één jaar tijd drie keer van eigenaar was verwisseld. Het bedrijf was voor honderd procent in over treding met milieuwetten. Na een bezoekje van twee agen ten, die niet eens proces-ver baal opmaakten, kon het per centage overtredingen van het bedrijf binnen enkele maan den al met 85 procent worden teruggebracht". Volgens Bakker zijn het onder meer de opleidingen voor poli tieagenten waarbij meer aan dacht aan milieu-overtredin gen zou moeten worden ge schonken. Dat dit nodig is, blijkt uit het feit dat jaarlijks 150.000 ton chemisch afval spoorloos verdwijnt. Zo'n der tig procent van de milieu- overtreflingen gebeurt louter door onwetendheid van de be trokkenen. Ongeveer tien pro cent maakt deel uit van harde criminaliteit. De rest vormt volgens Bakker een grijs ge bied, waarin mensen zich deels bewust zijn van hun overtre ding. Volgens Bakker zijn nog te weinig politiemensen ver trouwd geraakt met het oplet ten in de omgeving op milieu overtredingen. „Hoe leuk dat werk kan zijn, blijkt wel uit die rechercheur die ik onlangs op een grote overtreding zette. In eerste instantie riep hij mokkend dat milieu niets voor hem was. Twee weken later kwam hij bij me en zei: Prach tig is dit. Veel leuker dan een moordzaak, met veel interes santere complicaties!". JEAN-PIERRE GEELEN DEN HAAG Ruim een jaar na de val van het CDA-VVD-kabinet is het er eindelijk van gekomen: de beperking van de belastingaftrek voor het woon-werkverkeer, in het Haagse jargon de 'aftop ping van het reiskosten forfait' genoemd. De politiek heeft er een vieze smaak aan overgehouden. De ellende begon vorig jaar in mei. Het toenmalige CDA- VVD-kabinet wilde het reis kostenforfait stapsgewijs af schaffen. De VVD-fractie was daar fel op tegen, waarna pre mier Lubbers op een breuk aanstuurde. Met de nieuwe coalitiegenoot de PvdA dacht Lubbers de klus wel. even te klaren. Vlak na het aantreden van het nieuwe kabinet werd het wetsvoorstel naar de Ka mer gestuurd. Maar tot verras sing van het kabinet waren het juist de fracties van CDA en PvdA die grote bedenkin gen hadden. Zij vonden dat de openbaar-vervoerreizigers de dupe werden van het plan. Zo als CDA-woordvoerder Vreug- denhil, die samen met zijn PvdA-collega Vermeend keer op keer wijzigingsvoorstellen indiende. De VVD, die uiter aard tegen de aftopping was, had het nakijken. Dat gold ook een beetje de bewindslieden Kok (PvdA) en Van Amels- voort (CDA) van financiën. Zij gingen dor de knieën voor de CDA-PvdA-wensen. Toen de Tweede Kamer on langs eindelijk akkoord ging, wachtten Kok en Van Amels- voort met angst en beven op de Eerste Kamer. De Senaat, kritisch als altijd, stelde de be handeling enkele keren uit. Vrijwel alle senatoren hadden grote bedenkingen tegen het plan. Niet geheel ten onrechte. Want de aftopping, of beter gezegd de uitvoering en nale ving van de regels, druist in tegen de vereenvoudigingsge dachte van de geroemde en verguisde Oort-operatie. Automobilisten kunnen voor hun woon-werkverkeer maxi maal nog maar 1520 gulden per jaar aftrekken. Dat bedrag is gebaseerd op een afstand van dertig kilometer. De hoog ste onbelaste vergoeding die een werkgever mag schenken is 2280 gulden. Voor de eerste tien kilometer mag niets wor den afgetrokken of onbelast worden vergoed. Wel onbelast is het vervoer in busjes dat door de werkgever wordt ge regeld. Ingewikkeld Voor reiziges met het open baar vervoer geldt een inge wikkelder verhaal. Zij moeten aantonen met bus, tram of trein te reizen. De kaartjes die zij kopen, dienen bij de baas te worden ingeleverd. Deze moet de plaatsbewijzen op zijn beurt op een „controleerbare plaats" bewaren. Voor openbaar-ver- voerforensen geldt de eerste tien kilometer wel. Daarvoor mogen zij een onbelast bedrag van 640 gulden ontvangen De vergoeding loopt op tot 4460 gulden voor afstanden van meer dan zestig kilometer, en kele reis wel te verstaan. Maar het aftrekken van de kosten ligt voor de ov-reiziger nog moeilijker. De werknemer kan dat alleen doen als hij of zij over een ov-jaarkaart be schikt. Bij de NS of busmaat schappij moet een 'ov-verkla ring' worden afgehaald, die bij de belastingpapieren dient te worden gevoegd. Het beroerde is nu dat deze verklaring lou ter wordt gegeven voor jaar kaarten, en dus niet voor an dere abonnementen. Als de jaarkaart bij de fiscus wordt ingeleverd, mag de werkne mer maximaal 3180 gulden af trekken voor afstanden van meer dan zestig kilometer. Daarnaast wil het kabinet het carpoolen, het meerijden meer werknemers in eikaars auto, bevorderen. De werkge ver mag de chauffeur een be lastingvrije vergoeding geven van 44 cent per kilometer. De afspraken tussen het bedrijf en de werknemers moeten per auto op schrift worden vastge legd in een 'meerij-contract'. Ten slotte treedt een verande ring op voor degenen die met een wagen van de zaak rijden. Rij je meer dan duizend kilo meter per jaar privé, dan val je onder de regeling. De werk nemer die minder dan dertig kilometer van de zaak woont, moet 20 procent van de catalo- guswaarde van de auto bij zijn inkomen optellen. Voor grote re afstanden is dat percentage 24. Er wordt de komende maa den in veel bedrijven druk rekend, dat is zeker. Maar de kans is groot dat al het reken werk binnen de kortste keren is achterhaald. De commisi Stevens, die zich in opdracht van het kabinet buigt over verdergaande belastingvereen voudiging, zegt straks ook iets over het reiskostenforfait. Het advies wordt binnen een jaar verwacht. Voor zowel de fis cus als de consument breken onzekere tijden aan. VVD-se- nator Van Graafeiland zei het zo: „Ik zou als belastinginspec teur doodziek worden van een dergelijk plan. Het is een wan gedrocht, een afgang voor het parlement". ROB SEBES SP wil boycot van wasverzachters ROTTERDAM De Socialis- tiese Partij (SP) organiseert volgende week een landelijke „kopersstaking" van wasver zachters. Met de actie wil de SP bereiken dat fabrikanten met onmiddelijke ingang de milieugevaarlijke stoffen DTDMAC of DSDMAC uit sproken dat de stoffen eind dit jaar uit de wasverzachters zul len verdwijnen, is de actie de SP niet achterhaald. „Deze af spraken zijn niet bindend, al leen een direct verbod van de overheid sorteert effect", aldus een woordvoerder van de SP. hun wasverzachters halen. Voor de actie zullen in grote winkelbedrijven honderddui zend folders worden verspreid. Hoewel de producenten Unile ver (Robijn), Procter Gam ble (Lenor) en Henkei (Silan) met de overheid hebben af, SUSKE EN WISKE DE KLEINE POSTRUITER Prins te fiets Prins Claus fietste gisteren een gedeelte mee van de eerste etappe van de Drentse Rijwielvierdaag- se. Het is de 25e editie van het wielerevenement, waaraan opnieuw vele duizenden mensen deelne men. FOTO: ANP DEN HAAG Minister Ritzen van onderwijs gaat zijn bezuinigingsvoorstel len voor de studiefinan ciering veranderen. Wel zal daarbij het bezuini gingsbedrag van 700 mil joen gulden in 1994 onver kort overeind blijven. De meeste kritiek oogstte Rit zen gisteren in de Kamer met de maatregelen waardoor de studieschulden van studenten hoger oplopen dan in het hui dige systeem het geval is. Rit zen wil nu overwegen studen ten van wie de ouders tot de lage inkomensgroepen beho ren in het eerste jaar meer aanvullende beurs (een gift) te geven dan in de latere jaren, waardoor de rentelast voor die groep minder hoog oploopt. Op voorstel van het PvdA-kamer- lid Vermeend heeft Ritzen zich verder bereid verklaard te bekijken of het mogelijk is een extra jaar van lenen toe te voegen aan zijn voorstel; stu denten zouden dan recht krij gen op twee 'leningenjaren' nadat de studiefinanciering is afgelopen. Het ander punt is de leeftijds grens voor het recht op in schrijvingsduur aan een hoge school of universiteit. Ritzen wil deze grens verlagen van 30 naar 27 jaar. Wie zijn 27e ver- rdag passeert krijgt geen cent meer en moet alles lenen. CDA en PvdA vinden dat te ver gaan. De Landelijke Stu denten Vakbond (LSVB) vindt de aanpassingen van Ritzen een „wassen neus". De punten waarover CDA, PvdA en Ritzen het wel eens werden, zijn onder meer de in voering van de openbaar-ver voerkaart, de bevriezing van de basisbeurs op het huidige niveau, de verhoging van het collegegeld met vijf jaar lang honderd gulden per jaar, de verruiming van de mogelijk heden om bij te verdienen van 2400 naar 8000 gulden per jaar en het invoeren van een col lectieve ziektekostenverzeke ring voor studenten. Bent u een besluiteloos type? Iemand die zich altijd en overal neutraal opstelt? Iemand die bij enquêtes steevast tot de groep „geen mening" behoort? Deze vakantie- tip zal u deugd doen: ga naar Zuid-Limburg, want daar kunt u einde lijk eens Partij kiezen. Geintje. Partij, een dorpje verscholen in het Geuldal, is gewoonweg ieders keus waard. Samen met zijn broers Wahlwilier, Nijswil ier, Eys, Epen en Slenaken en een ris kleine zusjes (der tig buurtschappen) maakt Partij onderdeel uit van de moedergemeente Wittem. Wie het oogstrelend heuvel landschap van deze uitge strekte gemeente eenmaal heeft aanschouwd, kan niet anders dan volmondig bea men wat de Wittemers (en dus ook de Partijenaren) met zwellende borst uitdragen: „Dit is het mooiste stukje Nederland". De vraag hoe de naam Partij is ontstaan hebben de plaat selijke geschiedvorsers nooit bevredigend kunnen beant woorden. In de late middel eeuwen stond het dorpje be kend als Tyrtei of Tortey, een woord dat naar men vermoedt is afgeleid van het latijnse tortus, wat bocht be tekent. Bocht Dat is heel goed mogelijk, want de nederzetting in kwestie lag precies in een bocht van de romeinse heer baan tussen Maastricht en Aken. Er is zelfs in Partij nog altijd een weg die Oude Heirbaan heet en die over de Geul naar de buurge meente Gulpen loopt. Ook elders in Partij leeft de ge schiedenis voort, zoals in Het Wienhoes (Wijnhuis), een zestiende-eeuwse hoeve die vroeger als herberg diende bij het inmiddels verdwenen tolhuis, waar passanten moesten dokken om het landgoed van de adellijke heren van Wittem te mogen doorkruisen. „Partij telt ongeveer 800 in woners", vertelt Werner van Wissen, die met zijn vrouw Lianne 'Café Van Wissen' aan de Partijerweg bestiert. Voor de oorlog waren het er veel minder, maar er zijn de laatste decennia aan de oost kant van het dorp aardig wat nieuwe huizen bijge bouwd. Werner en Lianne zijn zelf geen Partijenaren (hij is geboren in Gulpen, zij in Valkenburg) maar ze wo nen er al 23 jaar en voelen zich nauw met het dorp er. zijn bewoners verbonden. l Een deel van die bewoneri vertoont zich maar zelden 0|j straat. Lianne wijst met haar duim naar de achterwanr van de tapkast: „Dat zijn d< zusters van het slotklooster hierachter. Ze zijn van eer heel strenge orde, de Re j demptoristen, en ze mijder zoveel mogelijk elk contae met de buitenwereld. Zonde hoor, want ze zijn ontzettend mooi gekleed, in rood-wit r blauwe habijten. Heel chic". De was De meeste dorpelingen zien de nonnen enkel bij speciale gelegenheden zoals op ver kiezingsdagen, wanneer hel woord Partij ter plaatse een, fraaie dubbele bodem krijgt De religieuzen voorzien gro- tendeels in hun onderhoud door voor diverse instellin- gen in de buurt de was te verzorgen. Lianne: „Dal doen ze nog niet zo lang hoor. Vroeger waren ze I vooral afhankelijk van gif ten. Als ze geen eten meer hadden, gingen ze de nood klok luiden en dan stroom den de mensen uit de buurt toe met levensmiddelen en maaltijden". In de zomer is Partij, net als de omliggende dorpen, een trekpleister voor toeristen die te voet, per fiets of per auto het dorp aandoen er daarbij vaak een verfrissir\l of versnapering halen b/j café Van Wissen, 's Winters daarentegen hebben de be woners hun dorp voor zich zelf. „Ook een leuke tijd", vindt Werner. „Tijdens he 1 jachtseizoen maken wij bij voorbeeld maaltijden en ko: -, fie met vlaaien voor de ja gers in het bos. Dat brengen we allemaal naar ze toe. En verder is er natuurlijk hel verenigingsleven hè? Het wemelt hier van de vereni gingen, variërend van een eigen voetbalclub, Partij '33, tot een dialectclub. Kortom er is hier elke dag van het jaar wel wat te doen". Lianne knikt beamend en vult aan: „Hij vergeet de harmonie nog. 'Kunst en Vriendschap' heet die. Hee beroemd hoor. Nooit van ge hoord? Nou, ze hebben an ders in de loop der jaren alle wimpels en prijzen gewon nen die er maar te winnen zijn. D'r zitten ook wel men sen uit andere dorpen bij maar de meeste leden ko men toch uit Partij. Er wo nen er hier zelfs twee die ook in de Marinierskapel spelen, dus dat wil toch wel wat zeggen, nietwaar?" DICK VAN RIETSCHO TEN

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 4