fDiepe armoede
bij grote gezinnen'
D'Ancona krijgt vrije hand
in opheffing zondagsverbod
Beslissing OV-kaart uitgesteld
Lubbers en Kok oneens over koppeling
'Standaard'
voor betere
aanpak van
alcohol
problemen
„Parlement moet
minister ter Beek
op matje roepen"
i SINNENLAND
CckUtóSouoont
ZATERDAG 30 JUNI 1990 PAGINA 3
(ADVERTENTIE)
i op in Maastricht
I Maastricht zal in december
1*991 een Europese Topconfe-
entie worden gehouden. Ook
- 1981 vormde Maastricht het
icor van een Eurotop. De
euwe commissaris van de
iningin in Limburg, ing. E.M.
astenbroek (links), deelde dit
stermiddag bij zijn installatie
ee. Geen van de sprekers in
aastricht zei iets tegen de
ersoon van de nieuwe com-
IU issaris van de koningin te
lr> ebben, al noemde de fractie-
ta lorzitter van Nieuw Limburg,
ai arckx, het een slechte zaak
;|j n een man, die volop in de
lbouwfase van zijn carrière
e erkeert, nog op te zadelen
iet een zware, ongewilde
inctie.
GGD in Amsterdam: weer
stijging aids-besmetting
AMSTERDAM Het aantal besmettingen
met aids in een groep homoseksuele man
nen in Amsterdam is na een jarenlange da
ling weer gestegen. In 1985 waren er 34 be
smettingen in deze groep, in 1989 vier en in
de eerste vijf maanden van dit jaar alweer
negen. De GGD wijt dit aan een toename
van onveilig seksueel gedrag. Het lijkt erop
dat de voorlichting over anticonceptie aan
vrouwen van wie bekend is dat zij seroposi
tief zijn, is verbeterd. Het aantal zwangere
seropositieve vrouwen in Amsterdam is vo
rig jaar ten opzichte van 1988 gedaald. Van
de 4812 onderzochte zwangere vrouwen ble
ken er vorig jaar vijf antistoffen tegen het
aidsvirus HIV te hebben. Dat is 0,1 procent
in 1988 was dat 0,28 procent.
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Vice-
premier Kok bestrijdt
de opvatting van pre
mier Lubbers dat de
koppeling tussen lonen
en uitkeringen alleen
bedoeld zou zijn om de
koopkracht van de
laagstbetaalden op peil
te houden.
Kok reageerde gisteren na
afloop van de wekelijkse
ministerraad op uitlatin
gen van Lubbers hierover,
eerder deze week in het
CDA-partijblad CD-Actu-
eel. Volgens Lubbers richt
de koppeling zich op koop-
krachtbehoud. Echte ver
betering zal, zo meent de
premier, slechts gering
kunnen zijn. Kok is van
mening dat de koppeling
ook bedoeld is om de uit
keringen te verbeteren als
de lonen in het bedrijfs
leven stijgen. „De mate
waarin die ontwikkeling
in de marktsector leidt tot
stijging van de koop
kracht, moet tot een dien
overeenkomstig resultaat
leiden voor de uitkerin
gen", vindt Kok. Behoud
alleen van de koopkracht
voor de uitkeringen dient
volgens de vice-premier
slechts plaats te vinden als
dit ook in de marktsector
het geval is.
Mocht er een situatie ont
staan die de koppeling on
betaalbaar maakt, dan zul
len volgens Kok alle inko
mens een bijdrage moeten
leveren en niet alleen de
uitkeringsgerechtigden.
De hoogte van het finan
cieringstekort alleen is
volgens de vice-premier
geen goede grond om de
koppeling niet of niet vol
ledig toe te passen.
De vice-premier verwacht
overigens niet dat de kop
peling volgend jaar in pro
blemen zal komen. De
ontwikkeling de afgelopen
maanden van de economie
als geheel, van de lonen en
van de werkgelegenheid
biedt daarvoor volgens
hem een goede basis.
Daarbij is wel van belang
dat de verhouding tussen
het aantal mensen met
werk en met een uitkering
verder verbetert.
UTRECHT Het Neder
lands Huisartsen Genoot
schap heeft een 'stan
daard' gepubliceerd over
problematisch alcoholge
bruik. Alcohol speelt een
rol bij veel kwalen en on
gemakken. Aan de hand
van de standaard kunnen
huisartsen nagaan of
klachten waarmee de pa
tiënten bij hen komen iets
met alcohol te maken
kunnen hebben.
Het is volgens het NHG van
groot belang dat de huisarts
daar op let. Bij iemand met
maagklachten kan het vragen
naar alcoholgebruik bijvoor
beeld voorkomen dat de pa
tiënt allerlei onnodige onder
zoeken ondergaat. Anderzijds
blijkt dat veel mensen minder
gaan drinken als ze beseffen
dat alcoholgebruik een rol
speelt bij hun problemen. De
alcoholconsumptie is in Neder
land de afgelopen 25 iaar ver
drievoudigd. Niet alleen het
aantal alcoholisten is toegeno
men maar vooral ook het aan
tal mensen dat meer drinkt
dan goed voor hen is. Als vei
lige grens wordt voor mannen
twintig en voor vrouwen on
geveer vijftien alcoholische
consumpties per week aange
houden.
Deltavlieger
Harbrink Numan
etappe verder
SONDRESTROMFJORD
Eppo Harbrink Numan, de 49-
jarige Haagse Deltavlieger, is
weer een etappe verder. De
Hagenaar bereikte het plaatsje
Sondrestromfjord aan de west
kant van Groenland. Harbrink
Numan is deze etappe gestart
in Kulusuk in het oosten van
Groenland, waar hij afgelopen
zondag arriveerde. Volgens
een familielid van de Haagse
restauranthouder heeft de
tocht over de ijsvlakten van de
poolkap ruim zeven uur ge
duurd. Het ultralichte vlieg
tuigje vloog op een hoogte van
drie kilometer. Van koude
heeft de vlieger geen last ge
had. Eppo Harbrink Numan is
onderweg naar de Verenigde
Staten. Het gaat de Hagenaar
niet alleen om het vestigen
van een uniek record. Het doel
van de avontuurlijke reis is
om bij de Verenigde Naties
aandacht vragen voor het mi
lieu.
Auto te water:
vijf doden
LELYSTAD Vijf inzitten
den van een personenauto zijn
gistermiddag door verdrinking
om Het leven gekomen. Door
nog onbekende oorzaak reed
de auto op de A6 ter hoogte
van Lelystad van het talud in
het water van de Larservaart.
De politie was binnen enkele
minuten ter plaatse. Met be
hulp van omstanders kon een
kind levend uit het water ge
haald worden. Het slachtoffer
is overgebracht naar het Zui-
derzeeziekenhuis en verkeer
de gisteravond nog in levens
gevaar. Voor de andere inzit
tenden, twee volwassenen en
nog drie kinderen, kwam de
hulp te laat.
Op vakantie zonder zorgen
Neem een reisverzekering
vanV&D.
Van Terschelling tot Turkije, of
waar u ook naar toe gaat:
met een reisverzekering van V&D zit
u altijd goed.
Snel geregeld, precies passend en
altijd voordelig. In Nederland bent
u al voor f 1,00 p.p. per dag verzekerd
en in het buitenland al vanaf f 1,40.
't Is zo geregeld bij V&D.
IEL AN GEN VERENIGIN G ONTEVREDEN MET VERDELING KINDERBIJSLAG
ever moet
j luitenlanders
11 ia dienstplicht
reer terugnemen
)EN HAAG Werknemers
van buitenlandse komaf die in
un geboorteland militaire
enstplicht vervullen, krijgen
et recht daarna weer bij hun
oude werkgever terug te ke-
itn. Het kabinet is gisteren
ilkoord gegaan met een voor
stel hiertoe van staatssecretaris
Kosto van justitie en minister
De Vries van sociale zaken.
Nu hebben alleen werknemers
die in Nederland in militaire
dienst geweest zijn ontslagbe-
cherming. Werkgevers kun
nen etnische minderheden
intslaan als zij naar hun ee-
oorteland gaan voor lde
ienstplicht.
jeregistreerde
nisdrijven licht
mhoog in 1989
EN HAAG De politie
Beft in 1989 bijna 1,2 miljoen
lisdrijven geregistreerd. In
ergelijking met 1988 was er
•rake van een stijging van
iree procent. Het aantal opge-
•ste misdrijven was 266.000.
at is een percentage van 23
rocent, dat gelijk is aan 1988.
e politie heeft in 1989 252.000
erdachten gehoord tegen
19.000 in 1988, aldus het CBS.
de vorig jaar geregistreer-
e misdrijven was 92 procent
rafbaar gesteld in het Wet-
oek van Strafrecht. Daarvan
'as 80 procent zogenaamde
ermogenscriminaliteit, zoals
iefstal, verduistering en be-
rog. Dertien procent betrof
ernielingen en misdrijven te
en de openbare orde. In vijf
rocent van de gevallen ging
et om geweldsmisdrijven te
en personen. Het aantal mis-
rijven dat strafbaar is gesteld
i de Wegenverkeerswet steeg
net acht procent tot 81.000.
BIJLAGE BI] UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
[El
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Het kabi
net heeft gisteren besloten
minister D'Ancona van
WVC de vrije hand te ge
ven bij het opheffen van
het verbod op STER-re-
clame op zondag.
D'Ancona heeft het opheffen
van het verbod ondergebracht
in een apart wetje, waarin
staat dat het verboden blijft op
zondag reclameboodschappen
uit te zenden, „tenzij de minis
ter anders besluit". Waarne
mend premier Kok heeft dit
gisteren na afloop van het ka
binetsberaad bekend gemaakt.
Het was de eerste keer dat
Kok inviel voor premier Lub
bers op diens wekelijkse pers
conferentie. Lubbers verblijft
dit weekeinde in Boedapest bij
een internationale conferentie
van christen-democraten.
Met dit kabinetsbesluit is de
mogelijkheid om het verbod
op zondagsreclame op te hef
fen losgemaakt van uitbrei
ding van de STER-zendtijd in
het algemeen. Het kabinet
heeft hiertoe besloten om het
CDA de kans te bieden vóór
uitbreiding door de week en
tégen reclame op zondag te
stemmen. De tegenstand van
het CDA zal overigens niet
kunnen verhinderen dat het
STER-wetje toch wordt aange
nomen. Een meerderheid in de
Tweede Kamer zal naar ver
wachting vóór de mogelijkheid
om het verbod te beëindigen
stemmen. Inmiddels is geble
ken dat het CDA ook niet van
plan is om het voorstel voor
uitbreiding van de reclame
zendtijd door de week te steu
nen.
Tegelijkertijd met het splitsen
van de twee reclamevoorstel-
len heeft het kabinet de speel
ruimte van D'Ancona ver
groot. Aanvankelijk zou zij al
leen het verbod kunnen
schrappen als erbij de publieke
omroepen financiële proble
men zouden ontstaan. In het
huidige voorstel kan de minis
ter dat besluit nemen onder
omstandigheden waarbij dat
haar goeddunkt.
DEN HAAG Uit het
'sociaal kader' bij de in-
krimpingsbrief van minis
ter Ter Beek van defensie
wordt nog niet duidelijk
waar de klappen precies
zullen vallen.
Dat is afhankelijk van het ta
kenpakket van de vernieuwde
krijgsmacht en dat wordt
mede bepaald door de uit
komst van de onderhandelin
gen tussen NAVO en War
schau Pact in Wenen. Maar nu
lijkt al duidelijk dat de ver
minderingen niet geheel kun
nen worden opgevangen door
het natuurlijk verloop, dat on
geveer 5 procent per jaar be
draagt.
De belangenverenigingen van
beroepsmilitairen hebben woe
dend gereageerd op de plan
nen. „Minister Ter Beek leeft
in een omgekeerde wereld
door niet de defensietaak,
maar de personeelsreducties
als uitgangspunt te nemen",
zegt het Samenwerkingsor
gaan Belangenverenigingen
Militairen. SOM-voorzitter
Van der Valk hoopt dat het
parlement de minister op het
matje zal roepen. De Algeme
ne Federatie Militair personeel
noemt het plan van de minis
ter „misleidend": het zou geen
duidelijkheid verschaffen over
taak en structuur van een ver
nieuwde krijgsmacht.
Volgens minister Ter Beek zal
de marine zowel het aantal
fregatten als de functie van
deze schepen opnieuw moeten
bezien. De plannen voor een
amfibisch transportschip en de
bouw van een nieuw bevoor
radingsschip, ter vervanging
van de Poolster, worden ge
handhaafd. De aangekondigde
reorganisatie van het Korps
Mariniers zal worden doorge
zet, „maar zal niet koste gaan
van het aantal operationeel in
zetbare mariniers".
Bij de luchtmacht wordt het
aantal NAVO-jachtvliegtuigen
verminderd van 162 tot 144.
De operationele levensduur
van de F-16 wordt verlengd.
Tevens zal voorrang worden
gegeven aan de verbetering
van de luchttransportcapaci
teit. Bij de landmacht zal niet
alleen het aantal brigades wor
den verminderd, maar ook het
aantal beschikbare tanks.
Zware bumperpers
In de haven van Harderwijk is gisteren een superzware metaalpers aangekomen op een ponton die werd getrokken door twee
sleepboten. Het 10 miljoen kostende apparaat gaat bij Reynolds Aluminium bumpers maken voor Ford Amerika. foto: anp
)EN HAAG „Het is de
a iraag of het regeringsbe-
r eid ten aanzien van de
,1 inderbijslag wel op de
raktijk geënt is. Ik vrees
q at het eerder natte-vin-
erwerk is".
[evrouw C. Sala, moeder van
1 even kinderen en oprichtster
an de Landelijke Belangen-
'i ereniging voor Grote Gezin-
en, is niet blij met het voor-
el van de SER om de 500
uljoen gulden extra die het
abinet voor de kinderbijslag
a eschikbaar heeft gesteld, al-
L een te besteden aan een ver-
ia ioging van de bijslag voor het
erste kind.
Dit is typisch een voorbeeld
van de geringe aandacht die
de overheid voor grote gezin
nen heeft. Deze maatregel is
alleen echt voordelig voor
kleine gezinnen".
Als het voorstel van de SER
wordt aangenomen, krijgt elk
gezin met kinderen jaarlijks
266 gulden gulden meer, onge
acht het aantal kinderen. De
kinderbijslag voor het eerste
kind komt daarmee op 1570
gulden per jaar. Mevrouw Sala
vindt dit een oneerlijke verde
ling.
„Er heerst armoede onder gro
te gezinnen. Zelfs met een
ruim inkomen is het bijna on
mogelijk om bijvoorbeeld een
gezin van acht mensen te on
derhouden. Er zou een groter
gedeelte van die 500 miljoen
naar de zwakste groep moeten
gaan. Bovendien moet het be
lastingstelsel gewijzigd wor
den. Nederland is voor zover
ik weet het enige land waar de
kosten die kinderen met zich
meebrengen niet afgetrokken
kunnen worden van de belas
ting. Een dergelijke regeling is
er wel geweest, maar die is
tien jaar geleden afgeschaft".
De kinderbijslag dekt bij één
kind ongeveer 30 procent van
de kosten, bij meer kinderen
loopt dat op tot 60 procent.
Sala: „De rest moet je dus zelf
betalen. Bij vijf kinderen en
meer blijkt dit onmogelijk te
En dan heeft een groot gezin
nog andere kosten waarmee
een klein gezin niet te kampen
heeft. Ik denk aan een grotere
woning, huishoudelijke hulp
en slijtage van de huisraad. Bij
mij draait de wasmachine vijf
keer per dag. Een goedkoop
apparaat kan dat niet opbren
gen, ik moet dus een dure
wasmachine kopen".
De geringe aandacht van de
overheid voor deze problemen
is volgens Sala te wijten aan
de heersende opvatting dat het
krijgen van veel kinderen een
bewuste keuze is. „Volgens mij
denkt de overheid gewoon: 'ei
gen schuld, dikke bult, had je
er maar niet zo veel moeten
nemen'. Maar er zijn mensen
voor wie dat niet geldt. Ik
denk aan mensen met een re
ligieuze levensovertuiging, die
geen gebruik willen maken
van voorbehoedsmiddelen en
abortus. Of mensen die her
trouwen en allebei kinderen
uit hét vorig huwelijk hebben.
Iedereen in Nederland heeft
recht op een bestaansmini
mum. Er zou een sociaal mini
mum voor kinderen moeten
komen".
CAROLINE VAN DER MIJ-
LE
worden. Dat gaat zelfs zo ver
dat je je kroost niet eens ge
zond genoeg kunt voeden.
Stel, je hebt acht kinderen en
je wilt ze elke dag een sinaas
appel van vijftig cent mee
naar school geven. Een simpel
rekensommetje leert dat dat
ongeveer honderd gulden per
maand kost. Een sportclub is
er al helemaal niet meer bij.
In grote gezinnen draait de wasmachine soms vijf keer per dag. Een goedkoop apparaat kan dat
niet opbrengen, er moet dus een dure wasmachine gekocht worden.
door WILLEM RUSTIER
KABINET HEEFT NOG ENEKLE DAGEN NODIG
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Het kabi
net heeft de definitieve
beslissing over invoering
van de openbaar-vervoer-
jaarkaart vooruit gescho
ven naar volgende week.
De minister-president en
de ministers van onder
wijs, van verkeer en wa
terstaat, van financiën en
van sociale zaken hebben
nog enkele dagen nodig
om een aantal „lastige
problemen" op te lossen.
Aanvankelijk had minister
Ritzen van onderwijs aange
kondigd dat er vóór 1 juli een
beslissing over de kaart geno
men zou worden. Dat is niet
gelukt. De bewindslieden ho
pen nu de komende week spij
kers met koppen te slaan.
Daarbij zal minister Maij-Weg
gen van verkeer aangeven of
de Nederlandse Spoorwegen in
staat zijn om de grote stroom
studenten te vervoeren, terwijl
Ritzen de garantie moet kun
nen geven dat de onderwijsin
stellingen bereid zijn mede
werking te verlenen door
spreiding van hun lesroosters.
Kok gaf toe dat de invoering
van de kaart per 1 ïanuari
1991 nog steeds onzeker is,
maar wilde het suggestie weg
nemen dat er opnieuw een
„donderwolk" boven de invoe
ring zou hangen. „In de loop
ven de volgende week moeten
we een eind verder zijn", zei
Kok. De ministers zijn ervan
doordrongen dat er haast is bij
de zaak, omdat het openbaar
vervoer en de onderwijsinstel
lingen tijd nodig hebben voor
organisatorische aanpassingen.
„Het kabinet mag echter ook
de zorgvuldigheid niet uit het
oog verliezen", zei Kok.
GAAIBAAI
föppe neixzi...
UITLOOPT ER M)
ueeem M'MTO/W?..