lotverklaring CYSE basis voor
eheel democratisch Europa'
IRAN
r
,Elke dag kan het afgelopen zijn
„Recht op humanitaire hulp
heeft zijn plaats gekregen"
NAVO op
zoek naar
look'
new
AARDBEVING
GIRO 800.800
qTENLAND
ËeicLeSoutant
VRIJDAG 29 JUNI 1990 PAGINA 5
ruaans verzet
ecuteert 34 man
dorpsplein
RAS De Peruaanse terreur-
ging Sendero Luminoso heeft
j en 'revolutionair proces' in het
esdorp Choras 34 mensen ge-
1 uteerd. Op het dorpsplein wer-
't de slachtoffers, leden van zelf-
v edigingsmilitis en ambtenaren
Choras en twee omliggende
en, door zo'n 200 rebelen met
linegeweren doodgeschoten.
;,de massa-executie verdwenen
(bellen het oerwoud in, waarbij
en drietal bruggen opbliezen
iet leger de achtervolging te
'Vilijken.
Veel doden
bij autobom
in Medellin
MEDELLIN Een bom
aanslag in de Colombiaanse
stad Medellin heeft gisteren
14 levens geëist. Er zijn
meer dan 30 gewonden, van
wie er vijf ernstig aan toe
zijn. Voor een gebouw van
de politie was een auto ont
ploft die volgestouwd was
met 150 kilo dynamiet. De
aanslag is niet opgeëist. In
Medellin zetelt het gelijkna
mige drugskartel van Pablo
Escobar.
Roemeense premier belooft hervormingen door te voeren
BUKAREST De Roe
meense premier Petre
Roman heeft gisteren
zijn nieuwe kabinet ge
presenteerd en een plei
dooi gehouden voor ra
dicale economische her
vormingen in zijn land.
Het parlement hechtte
later op de dag zijn
goedkeuring aan het re
geringsprogramma. In
de stad Brasov gingen
echter enkele duizenden
arbeiders de straat op
om voor drastischer her
vormingen te demon
streren.
In de 23 leden tellende
Roemeense regering, die
voornamelijk uit techno
craten bestaat, zijn slechts
enkele ministers uit het
oude interim-kabinet opge
nomen dat Roemenië heeft
bestuurd sinds de val van
dictator Nicolae Ceausescu,
in december vorig jaar.
Premier Roman, dié ook
aan het hoofd stond van de
interim-regering, kreeg vo
rige week van president
Ion Iliescu opdracht een
nieuwe regering samen te
stellen.
„De huidige staat van de
economie kan alleen wor
den overwonnen door radi
cale hervormingen, die
met snelle passen moeten
worden uitgevoerd", zo zei
Roman tijdens een geza
menlijk zitting van de bei
de kamers van het Roe
meense parlement. „Plasti
sche chirurgie en opper
vlakkige aanpassingen van
oude structuren zullen de
crisis alleen maar verdie
pen". Roman zei dat bin
nen zes maanden een eer
ste pakket hervormings
maatregelen aan het parle
ment zal worden voorge
legd. Hij beloofde „de his
torische overgang van een
supergecentraliseerde eco
nomie naar een markteco
nomie" geheel ten uitvoer
te zullen brengen en merk
te op dat de Roemeense
staat „zijn rol als bezitter
en manager in zo groot
mogelijke mate moet opge
ven".
Prins Charles
breekt arm
LONDEN Prins Charles, de
Britse troonopvolger, heeft gis
teren zijn rechterarm gebro
ken tijdens een polo-wedstrijd.
De 41 jaar oude prins is na het
ongeluk op een speelveld van
Girencester Park in het Wes
tengelse graafschap van Glou
cestershire naar een zieken
huis gebracht. De politie zei
dat de prins van zijn paard
viel en een ander paard op
hem terecht kwam. Prins
Charles staat bekend als een
ervaren polo-speler. Hij komt
uit voor het team van Windsor
Park.
•ENHAGEN De
en dertig landen die
nemen aan de CVSE-
erentie over de men-
ichten in Kopenha-
hebben gisteren een
erklaring aanvaard
uitgaat van de „be-
•ming van de rechten
de mens" en „funda-
itele vrijheden". De
igraaf over de rechten
minderheden, het
st omstreden vraag
stuk, vormt volgens waar
nemers het zwakste
hoofdstuk in de vandaag
ondertekende slotverkla
ring.
Het is de eerste keer dat de
aan de CVSE deelnemende
landen, de Europese staten mi
nus Albanië, plus de Verenig
de Staten en Canada, tot een
hten. Dat lukte tij
dens de vorige bijeenkomst,
vorig jaar in Parijs, nog niet.
De vijf en dertig landen zijn
het eens geworden over een
'consensus'-tekst, die is uitge
werkt door Oostenrijk, Fin
land, Hongarije en Zwitser
land. De Oostenrijkse delega
tieleider, Helmut Turk, noem
de de verklaring „een revolu
tionair resultaat dat in lijn is
met de diepe veranderingen
van de politieke realiteit in
Europa". Hij sprak van een
„catalogus van verplichtingen"
en een „point of no return
naar een democratisch Euro
pa".
De westerse delegaties uitten
zich vooral verheugd over de
overeengekomen principes
van de rechtsstaat, die „van
wezenlijk belang zijn voor de
volledige uitdrukking van de
menselijke waardigheid". Het
gaat daarbij met name om het
geregeld houden van vrije ver
kiezingen, het recht een repre
sentatieve regering te vormen,
de scheiding van staat en poli
tieke partijen, het wettelijk
waarborgen van de rechten
van de mens en de fundamen
tele vrijheden, de gelijkheid
van individuen voor de wet en
het respect van de individuele
rechten. De Sovjetunie meent
dat het slotdocument „de hui
dige veranderingen in Europa
weerspiegelt". „Het is een goe
de tekst en mijn land heeft er
geen enkel probleem mee die
te accepteren", zei de Russi
sche delegatieleider Joeri Res-
jetov. De Westduitse delegatie
leider Detlev Graf zu Rantzau
zei: „De CVSE staat voor een
nieuwe grote uitdaging: die
van de minderheden, de meest
delicate kwestie in de geschie
denis en ook van vandaag,
want zonder beschermng van
de minderheden, zal er geen
vrij en veilig Europa zijn".
lanse
is huwt
igdliefde
tstreeks
de Shlnto-
iden zou af-
mmen, een
[-edele op-
mt. Eerder
jwde keizer
hlto met Mi-
o, de
ihter van
rijke mo-
lezitter.
FOTO: AFP
QEDSELTRANSPORTEN ETIOPIË AAN ZIJDEN DRAAD
N BOSCH „Geld is
het belangrijkste pro
em. Het is de oorlog
de voedselhulp in
opië zeer breekbaar
akt. Elke dag kan het
dopen zijn. Eén offen-
en de operatie ligt stil.
dan zullen mensen
ssaal vluchten of ster-
i van de honger".
Amerikaan John Wiater
rdineert de voedselhulp
i vijf kerken in Etopië, die
lenwerken in het Joint Re-
Programme (JRP). De
igerende bevolking van de
vincie Tigre is volledig af-
ikelijk van de kerken. Door
dróogte is van de oogst wei-
overgebleven en andere
porganisaties zijn niet wel-
n in de strijdende provin-
anwege de burgeroorlog
het voor ons vanaf eind
onmogelijk de distributie-
itra in Tigre en Welo te be
ken. In maart hebben we
overeenkomst kunnen
iten met de Etiopischs (rege-
g en het bevrijdingsiront
EPLF. Vanaf dat moment be
voorraden we negentien distri
butiecentra in Tigre en Welo.
In mei hebben we ongeveer
257.000 mensen van voedsel
voorzien. In juli hopen we
meer dan een miljoen mensen
te bereiken", zegt Wiater.
Hij is twee dagen in Nederland
voor een vergadering van de
noodhulpgroep van Caritas In-
ternationalis, een samenwer
kingsverband van katholieke
hulporganisaties uit 126 lan
den, waaronder de Nederland
se Stichting Mensen in Nood.
Samen praten ze over de situa
tie in Etiopië, Roemenië, Libe
ria, Soedan, Nicaragua en
sinds vorige week ook over
Iran. Voorzitter Brand zou de
lijst graag nog aanvullen met
hulp voor Libanon, Rusland
en Polen, maar de middelen
hiervoor zijn beperkt. „En we
gaan geen geld dat is ingeza
meld voor Roemenië naar Li
banon of Rusland sturen. De
wil van de donateur is heilig.
Het is nu eenmaal moeilijker
om mensen te mobiliseren
voor Libanon dan voor Roe
menië, terwijl er toch al sinds
'76 een burgeroorlog woedt in
Libanon", zegt voorzitter
Brand van de noodhulpgroep.
Hoe langer een noodlijdende
situatie aanhoudt, hoe moeiza
mer mensen in de portemon
nee tasten. En de honger in
Etiopië heerst al lang.
Toch is geld nu niet het be
langrijkste obstakel bij hulp
verlening. Het JRP hunkert
naar vrede. Het voedseltran-
sport naar Tigre moet hele
maal vanuit de havenstad As-
sab aan de Rode Zee worden
aangevoerd. Van daaruit
wordt het voedsel in honderd
vijftig vrachtwagens naar de
stad Dese gereden om vervol
gens in Noord-Welo en Tigre
te worden uitgedeeld.
Volgens Wiater valt er niets in
handen van het leger en wor
den de wagens zelfs amper
aangehouden of gecontroleerd.
„Maar er hoeft maar het min
ste of geringste te gebeuren,
een communicatiestoornis tus
sen de regering en het bevrij
dingsfront, en het is afgelo
pen", voorspelt hij.
Zeer voorzichtig
Volgens de Amerikaan lijden
er circa twee miljoen mensen
honger in Tigre. Ongeveer de
helft wordt van voedsel voor
zien door het JRP, de andere
helft krijgt hulp via de zoge
noemde 'transborder opera
tion', vanuit Soedan. „De rege
ring ziet deze hulplijn als een
illegale activiteit", zegt Wiater
bijna fluisterend. De breekba
re voedselhulp gebiedt hem di
plomatiek te zijn. „Zeer voor
zichtig". De 'Cross-boarder'
loopt dwars door de bergen en
is volgens Wiater erg kwets
baar. „Straks komt er regen en
zijn de wegen slecht berijd
baar. Bedoeling is, dat wii dan
het transport overnemen'
In de provincie Eritrea, ten
noorden van Tigre, is de nood
volgens Wiater nog hoger. De
oogst is volledig verloren ge
gaan en de haven van Massa-
wa, de belangrijkste aanvoer-
haven voor voedselhulp voor
Eritrea, is tijdens gevechten
tussen het Etiopische leger en
het bevrijdingsfront EPLF
verwoest. Het JRP moet nu
met dure vliegtransporten en
omslachtige wegtransporten de
hongerende mensen bereiken.
De organisatie hoopt op die
manier bijna 700.000 mensen
te helpen.
MONIQUE VAN DE VEN
E AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB de terugkeer van peer den schuymer
Documenten uit
Stalin-tijdperk
worden openbaar
MOSKOU De Sovjetunie
bereidt wetten voor die ge
heime documenten uit het
Stalin-tijdperk in de open
baarheid moeten brengen,
zodat historici beter de oor
sprong van de Koude Oorlog
kunnen onderzoeken. Dat
hebben Amerikaanse weten
schappers gezegd die gisteren
in Moskou de eerste van
twee bijeenkomsten bijwoon
den waarop met Soviet-histo-
rici wordt onderzocht waar
om de Sovjetunie en de Ver
enigde Staten 45 jaar geleden
een vijandige koers gingen
varen. Zowel de Amerikaan
se als de Sovjet-geleerden
werden het donderdag eens
dat de Koude Oorlog voorbij
is of in elk geval achter
haald.
Uit de brand
Ook deze kat in Glendale wordt niet vergeten bij het verlaten van
een brandend huis. Bij de bosbranden die woeden in het even
hete als droge zuidwesten van de VS, en die in een aantal geval
len zijn aangestoken, zijn al diverse mensen omgekomen of ge
wond geraakt. Vijfhonderd huizen zijn verwoest. Het zwaarst ge
troffen is het zuiden van Californië.
FOTO: EPA
deze voor de
hulpacties
onmisbare
telefooncel is
gelukkig heel
'4 gebleven.
FOTO: EPA
DIRECTEUR 'ARTSEN ZONDER GRENZEN' OVER ALLE ACTIES:
11 Aan de brutale interruptie van Rob danken de gevange-
wonder boven wonder hun leven, want de sterrenwichelaar
left de Bey in het oor gefluisterd, dat deze zeeman over bijzon-
te gaven moet beschikken, want hij ziet dingen, die voor de
toone mens nog verborgen zijn. De gevangenen worden dan
*er naar de gevangenis gebracht en op de binnenplaats aan
Hens vastgeklonken. In het midden bevindt zich een gat; daar
ïrden - weet Philipo - de ter dood veroordeelden ingegooid;
teeden is 'n kelder, waaruit ze niet kunnen ontsnappen en daar
sterven ze dan de hongerdood... En om de gevangenen vast een
voorproefje te geven van wat hun te wachten staat als ze een
poging zouden ondernemen te vluchten, wordt voor hun ogen
een der zeelieden gegeseld. - Eé# is er, die het echter nogal
heeft getroffen en dat is Bartje. De jongen moet in de keuken
.werken en nieuwsgierig komen af en toe vrouwen van de Bey een
kijkje nemen, want ze vinden hem wel grappig, dat ventje met
zijn blauwe ogen. Maar Bartje denkt aan heel andere dingen en
vaag vormt zich een plan in zijn hoofd.
SCHIPHOL De inter
nationale hulporganisatie
Artsen zonder Grenzen is
niet ontevreden over het
bedrag dat tot nu toe is in
gezameld voor Iran.
Op het gezamenlijke gironum
mer was zeven dagen na de
aardbeving al anderhalf mil
joen gulden binnen gekomen.
„Dat is een half miljoen meer
dan we met een vergelijkbare
actie voor Armenië na de
aardbeving ophaalden in een
week", aldus woordvoerster
Janine Osmers van Artsen
zonder Grenzen.
Osmers zei dit gisteravond bij
de terugkeer uit Iran van Jac
ques de Milliano, directeur
van Artsen zonder Grenzen,
op Schiphol. De hulporganisa
tie heeft sinds vorige week
vrijdag 48 ton aan medische
hulpgoederen naar het getrof
fen gebied gebracht. Momen
teel werken twintig medewer
kers van Artsen zonder Gren
zen uit Nederland, Frankrijk
en België in Iran. Hun visum
is door de Iraanse autoriteiten
verlengd tot 15 juli.
Volgens De Milliano is de
hulpverlening aan Iran na de
eerste fase, de directe hulp aan
gewonde overlevenden, in een
tweede stadium gekomen.
„Onze aandacht gaat nu uit
naar de medische zorg aan de
ruim 500.000 daklozen", aldus
de directeur. Hoewel het do
dental na de aardbeving vol
gens tellingen op 20.000 ligt,
schat De Milliano het werke
lijke aantal op 70.000. Grootste
probleem is op dit moment de
snelle stijging van het aantal
zieken onder de overlevenden
van de aardbeving. Vooral
longontstekingen komen veel
voor. „Het is een bekend gege
ven dat in dergelijke grote
puinhopen het aantal zieken
en ziekten snel oploopt", aldus
De Milliano. De ziekenhuizen
in de rampgebieden, waar de
gewonden verpleegd worden,
zijn volgens de directeur intact
gebleven.
Het tot nu toe ingezamelde
geld is volgens De Milliano
toereikend voor de eerste fase
van de hulpverlening aan
Iran. „Voor de tweede fase zijn
echter nog vele tientallen mil
joenen guldens nodig". Vol
gens De Milliano verloopt de
samenwerking met de Iraanse
hulpinstanties als de Rode
Halve Maan en het leger goed.
„Op hoger niveau spelen wel
politieke stekeligheden, maar
nig van". Hij prees de Rode
Halve Maan als een organisa
tie met „een perfecte logistiek,
veel vrijwilligers en een grote
ervaring". Artsen zonder
Grenzen maakt van de organi
satie vooral gebruik als gids en
als vertalers.
Vergeleken met de Iraanse
voorzieningen ziet De Milliano
de bijdrage van internationale
hulporganisaties als „een be
scheiden rol in het geheel".
Het belangrijkste resultaat van
de hulpacties tot nu toe vindt
hij dat „het recht op humani
taire hulp duidelijk zijn plaats
heeft gekregen. „Het belang
van het individu staat boven
de politiek, en dat is een ver
dienste".
Hoewel Iran als één van de
meest gesloten gebieden voor
buitenlandse organisaties gold,
heeft Artsen zonder Grenzen
volgens De Milliano. bij de hui
dige hulpactie dankbaar ge
bruik kunnen maken van een
eerder bezoek aan het land.
Dat was in 1988, tijdens de
Golfoorlog, toen de bevolking
van het stadje Halabja met gif
gas werd uitgemoord. Artsen
zonder Grenzen was toen de
enige organisatie die het ge
bied kort na het bombarde
ment mocht bezoeken.
(Vervolg van
de voorpagina)
WASHINGTON De
Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken Baker
zei gisteren dat het be
langrijkste op de NAVO-
top zal zijn een „New
look" te ontwerpen voor
de NAVO, waarbij krach
tiger dan tot nu toe de po
litieke rol wordt onder
streept, en de toekomstige
taken te omschrijven Van
de CVSE, de conferentie
over veiligheid en samen
werking in Europa.
Dit mag echter niet ten koste
gaan van de veiligheid. Daar
om keerde Baker zich ertegen
dat de NAVO afziet van de
mogelijkheid om als eerste van
kernwapens gebruik te ma
ken. „Ik denk niet dat wij Eu
ropa zo kunnen beveiligen dat
een conventionele oorlog ge
heel onmogelijk is", noemde
hij als reden. Tijdens de
NAVO-top zal wel een onder
zoek worden overeengekomen
om vast te stellen hoeveel
kernwapens voor de korte af
stand in Europa noodzakelijk
zijn.
Baker noemde het „gepast, ze
ker het idee van een soort
niet-aanvalsverklaring, met
defensieve en vreedzame be
doelingen, in overweging te
nemen... Het hoeft niet van
bondgenootschap tot bondge
nootschap te gaan, naar mijn
mening zal het waarschijnlijk
eerder lopen van bondgenoot
schap tot afzonderlijke lidsta
ten van het Warschaupact".
Het voorstel voor een niet-
aanvalsverdrag was door Sov
jet-president Michail Gorbats-
jov gedaan tijdens zijn bezoek
aan Washington, die daarmee
de angel uit de kritiek in eigen
land op het NAVO-lidmaat-
schap van een verenigd Duits
land zou kunnen halen.
Tijdens een vraaggesprek met
verscheidene Europese dagbla
den had president George
Bush woensdag verklaard dat
de VS zo'n verklaring, die
geen formeel verdrag zou zijn,
zouden kunnen aanvaarden.
Bush verklaarde toen dat een
niet-aanvalsverdrag „niet
wenselijk" is. Maar, zo zei hij,
een „verklaring zou deze en
gene kunnen geruststellen".
VS reageren
voorzichtig op
brief Shamir
WASHINGTON De Vere
nigde Staten hebben voorzich
tig gereageerd op een brief
van de Israëlische premier,
Yitzhak Shamir, aan president
George Bush. De Amerikaanse
minister James Baker van bui
tenlandse zaken zei gisteren
dat meer tijd nodig is om de
brief grondig te bestuderen.
Volgens hem leek de brief
geen definitieve afwijzing in te
houden van het Amerikaanse
vredesplan voor het Midden-
Oosten. De Israëlische radio
berichtte echter dat Shamir af
wijzend heeft gereageerd op
twee kernpunten van Bakers
vredesplan dat besprekingen
beoogt tussen Israël en Pales-
tijnen uit de bezette gebieden.
Zo blijft Shamir nog steeds
vasthouden aan zijn weigering
te gaan praten met verbannen
Palestijnen en Arabische in
woners van Oost-Jeruzalem.
Ook schreef Shamir dat de
joodse vestigingen op de Wes
telijke Jordaanoever en in de
Gaza-strook geen beletsel vor
men voor vrede. Waarnemers
achten de kans groot dat de
betrekkingen tussen Washing
ton en Jeruzalem verder zul
len verslechteren. Zij menen
dat de voorzichtige reactie van
Washington laat zien dat men
zich in de VS realiseert dat
hiermee de toon wordt gezet
voor de relatie met de nieuwe
extreem-rechtse regering van
Shamir.
(ADVERTENTIE)
HELP DE
SLACHTOFFERS
VAN DE
AARDBEVING
DEN HAAG
de gezamenlijke
hulporganisaties
