Zorgsector krijgt er
11.000 mensen bij
„Morgen zullen we weer andere fouten maken"
Voedselvergiftiging
bij Van der Valk
Rechters verbieden
te veel
PTT-PERESTROJKA VOLGENS HET RECEPT VAN DIK
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Een deel
van de 215 miljoen gulden
die het kabinet extra uit
trekt voor de zorgsector
moet worden opgebracht
door de burgers, die vol
gend jaar een iets hogere
ziektekostenpremie
moeten gaan betalen.
Ook wil het kabinet een greep
doen in de reserves van het
fonds voor de algemene wet
bijzondere ziektekosten
(awbz). Het bedrag van 215
miljoen moet beschouwd wor
den als het 'extra geld', waar
de ziekenhuisdirecties en de
verpleegkundigen tijdens de
acties voortdurend om ge
vraagd hebben.
Hoe de salarisverhogingen in
de zorgsector zullen uitpakken
is nog niet te zeggen. Daarover
moet nog overeenstemming
worden bereikt in het cao-
overleg tussen werkgevers en
vakbonden uit deze sector.
Volgende week zullen de on
derhandelingen daarover wor
den heropend. De actiegroep
Verplegenden en Verzorgen
den In Opstand (VVIO) heeft
inmiddels al de vrees uitge
sproken dat de loonsverhogin
gen uiterst bescheiden zullen
zijn, waardoor er nog lange
tijd een grote achterstand zal
blijven bestaan op de salari
sontwikkelingen in het
bedrijfsleven.
Over de vermindering van de
werkdruk zijn al enkele con-
Familie komt in
bejaardentehuis
stoffen
EPE Groot gebrek aan
geld en personeel is er de
oorzaak van dat het be
jaardentehuis De Boskamp
in Epe naar eeh ongebrui
kelijke noodmaatregel
heeft gegrepen. De direc
tie van het 150 bejaarde
bewoners tellende tehuis
heeft de familie in een
brief dringend verzocht
tijdens de zomermaanden
op gezette tijden in het te
huis stoffer en blik ter
hand te nemen. Normali
ter doet het personeel dat
werk, maar tijdens de va
kantiemaanden juli en au
gustus is de personeelsbe
zetting zo gering dat de
vaste krachten niet meer
aan stoffen toekomen. In
vroeger tijden kon de di
rectie dan nog betaalde
vakantiekrachten aantrek
ken maar die weelde kan
het tehuis zich door het
krappe budget niet meer
permitteren.
crete afspraken gemaakt. Het
is de bedoeling dat er de ko
mende twee en een half jaar in
de gehele sector ongeveer
11.000 personeelsleden bij ko
men. Verpleeghuizen, bejaar
denoorden en zwakzinnigenin
richtingen zullen daarvan het
meest profiteren.
In de gisteren gesloten over
eenkomst, die namens het ka
binet werd ondertekend door
de ministers D'Ancona (WVC)
en De Vries (sociale zaken) en
staatssecretaris Simons (volks
gezondheid), is ook afgespro
ken dat de directies van zie
kenhuizen en andere zorgin
stellingen regelmatig aan het
kabinet en de bonden verant
woording zullen afleggen voor
datgene wat ze met het ter be
schikking gestelde geld heb
ben gedaan.
Staatssecretaris Simons toonde
zich gisteren erg blij met de
bereikte overeenkomst, te
meer daar het om afspraken
gaat die een looptijd van ruim
twee jaar hebben. „Als nu ook
de cao-onderhandelingen snel
slagen, zal er voor lange tijd
rust aan het front zijn", aldus
een opgeluchte Simons. Op de
vraag of het kabinet niet
eerder met extra geld over de
brug had kunnen komen, ant
woordde Simons ontkennend.
„We wilden niet met een op
lossing komen in de zin van
'hier zijn een paar guldens en
dan zien we volgend jaar wel
weer verder'. Er moesten af
spraken voor langere tijd wor
den gemaakt. Bovendien von
den we het noodzakelijk de
problemen in deze sector eens
goed in kaart te brengen. Nu
dat is gebeurd kunnen er ge
richte maatregelen worden ge
nomen om de knelpunten op
te lossen".
- NNENLAND fieidaeSoutOflt vrijdag 29 juni 1990 pagina 3
herpcre bewaking
Jjhakelkasten PTT
I n HAAG De hoofddirectie van de
T heeft besloten in alle districten het
jicht op de schakelkasten voor het
ifoonverkeer te verscherpen. Aanlei-
a hiertoe is de vernieling van twee
akelkasten in Nijkerk en Vianen en
doorknippen van alle kabels, waar-
ir van 250 bedrijven het telefoonver-
.r werd lamgelegd, maar ook het
tujm werd uitgeschakeld. Inmiddels
•ein beide plaatsen de verbindingen
er hersteld. Voorlopig gaat PTT-
I ordvoerde B. de Vos er vanuit dat de
nielingen een incident zijn geweest.
01 werd afgelopen weekeinde ook een
1 islag uitgevoerd op een schakelkast
in Den Haag, maar voorlopig wordt die
U islag niet in verband gebracht met de
e, ies in Vianen en Nijkerk.
Engwirda (D66) naar
Rekenkamer
DEN HAAG Voormalig D66-kamerlid
drs. M.B. Engwirda treedt 1 oktober aan als
lid van de Algemene Rekenkamer. Engwir
da (46) vervult de vacature die ontstaat door
het vertrek van H. Kooien uit het Hoge Col
lege van Staat. De Tweede Kamer is giste
ren akkoord gegaan met de voordracht van
Engwirda. De Rekenkamer oefent controle
uit op de uitgaven en ontvangsten van het
rijk. Engwirda was kamerlid sinds 1971, met
eea onderbreking van 1973-1977, tot de ver
kiezingen van september 1989. Hij opereer
de van november 1982 tot 1986 als D66-frac-
tievoorzitter, maakte in 1971 en 1972 tevens
deel uit van het Europees Parlement, was
lid van de parlementaire enquêtecommissie
naar het RSV-debScle en voorzitter van de
kamercommissie voor de rijksuitgaven.
Hoge Veluwe is woest
op Defensie
HOENDERLOO Het nationale
park de Hoge Veluwe is woest op het
ministerie van defensie vanwege de
aanleg van een militair oefenterrein
van 1000 hectare aan de zuidwest
kant (Ginkelse heide) van het park.
Daarvoor moet onder meer 350 hec
tare bos worden gekapt. Volgens di
recteur Stefels van het park is zelfs
de militaire top er zeer verbaasd over
dat de Tweede Kamer inmiddels al
toestemming heeft verleend voor de
uitbreiding. Volgens Defensie is er
een kan dat de uitbreiding niet door
gaat. DSat zou het geval zijn als er
door de bezuinigingen op het ministè
re (in geld en mensen) minder oefen
terreinen kunnen komen. Dit wordt
vermoedelijk in december beslist.
BREDA Tientallen gasten van het Van
der Valk restaurant Princeville bij Breda,
hebben een voedselvergiftiging opgelopen.
Begin juni kwam een klacht binnen van een
gezelschap uit Lent. Eén van hen moest
zelfs worden opgenomen in het ziekenhuis.
Eerder zouden ook leden van de Bond van
Wapenbroeders na een diner in Princeville
last hebben gekregen van maag- en darm
klachten. Zij hebben inmiddels de kosten
van het etentje teruggekregen. Uit een on
derzoek van de Keuringsdienst van Waren
blijkt dat de salmonella-bacterie de boosdoe
ner is. Twee personeelsleden zijn ermee be
smet. Met de hygiëne in de keuken noch
met de bereiding van het voedsel is iets aan
de hand.
LEIDSE HOOGLERAAR:
LEIDEN Honderden keren per jaar
doen de rechters in Nederland uitspraak
over perspublikaties en reclame. Maar
vrijwel nooit oordelen- zij aan de hand
van het zogenoemde Straatsburgse criteri
um. Er wordt te veel verboden, vindt
prof. mr. D. Verkade, hoogleraar infor
matierecht aan de rijksuniversiteit in Lei
den. In zijn oratie bij de aanvaarding van
het hoogleraarschap zei Verkade vanmid
dag dat Nederland nog een ontwikke
lingsland is, als het gaat om de toepassing
van de uitingsvrijheid volgens het Euro
pese mensenrechtenverdrag.
Vezelgehalte voedsel
moet op verpakking
MAASTRICHT Het wordt steeds duide
lijker dat een hoog vezelgehalte in voeding
beschermend werkt tegen kanker van de
dikke darm. Met een royale consumptie van
vezels kan het aantal gevallen van dikke-
darmkanker wellicht met veertig procent
worden teruggedrongen. Dr. G. Blijham zei
dit vandaag bij het aanvaarden van het
hoogleraarschap inwendige geneeskunde, in
het bijzonder de medische oncologie, aan de
Rijksuniversiteit Limburg. Hij vindt dat de
bevolking met meer nadruk op het nut van
vezels zou moeten worden gewezen. In dit
verband suggereerde hij, op verpakt voedsel
in begrijpelijke termen het vezelgehalte te
vermelden. In Nederland sterven jaarlijks
ongeveer vierduizend mensen aan kanker
van de dikke darm.
or
ij s
TT Telecom
neer grote
nnstmaker
(Vervolg van voorpagina)
ge DEN HAAG PTT Tele-
ïl om leverde de grootste
u lijdrage aan de winst van
de PTT: 1,2 miljard netto,
jver een omzet van 8,9
niljard gulden. In vrijwel
e; alle sectoren werd een for-
e groei gerealiseerd.
|o steeg het aantal tele-
5 jonaansluitingen met
61 25.000 tot 6,69 miljoen.
'B Het aantal autotelefoons
groeide nog stormachtiger:
van 33.000 naar 58.000. Ook
werd meer met het buiten
band gebeld: 222.000 ge-
f rekken tegen 188.000 in
88. Bij de verkoop van
iJrandapparatuur heeft de
u PTT minder terrein aan de
concurrentie prijsgegeven
dan eerder was verwacht.
„In vrijwel alle markten is
prake van een bevredi
gend marktaandeel", 'meldt
iet jaarverslag.
PTT Post deed het bedui
dend slechter met een net
towinst van 208 miljoen
over een omzet van 4,3
miljard gulden. Het aantal
verstuurde poststukken
groeide licht tot 6,1 miljard,
de lokethandelingen op de
postkantoren gingen voor
het eerst sinds jaren berg
afwaarts, van 226 naar 222
miljoen. Zoals bekend is de
PTT voornemens een groot
aantal postkantoren te slui
ten om de winstgevendheid
van het lokettenbedrijf
weer op peil te brengen.
Ook worden de koeriers
diensten uitgebreid.
Voor de lopende reorgani
satie heeft de FTT 1,5 mil
jard gulden gereserveerd.
Een ingrijpende wijziging
nn het aantal personeels-
Men (nu 94.500) wordt
overigens niet verwacht.
Vorig iaar investeerde de
PTT 3,5 miljard gulden
(1988: f 2,6 miljard), onder
meer in nieuwe telefoon
centrales en postdistribu-
tiecentra. Dit jaar verwacht
de PTT voor een ongeveer
gelijk bedrag in Nederland
te verspijkeren.
Volgens het jaarverslag zijn
de cijfers over 1989 niet
vergelijkbaar met het voor
gaande jaar, toen de PTT
nog niet verzelfstandigd
was en de afdelingen Post
en Telecom nog niet strikt
van elkaar gescheiden wa
ren in zelfstandige bv's. In
1988 boekte de PTT nog
een bedrijfsresultaat van
1,28 miljard gulden.
[scheid
tolman
ijdens een
Dbere
ijeenkomst
eeft
Dormalig
Jorzitter van
bTweede
(amer Dick
tolman
Ischeid
enomen van
6 actieve
tolitiek. Hij
ordt lid van
1 Raad van
tate nadat
lij, zeer tegen
jn zin, na de
Brkiezingen
an
Bptember op
litiatief van
tot CDA uit de
toorzitters-
loel werd
astoten.
tolman kreeg
lij zijn
Ischeid
'nder meer
sn
sprekend?)
tortret van
lemzelf
angeboden.
OTO: CORNÉ
PARIDAENS
Duiken naar
mysterie van
de Lutine
TERSCHELLING Binnen
een uur was het in die okto
bernacht van 1799 gedaan met
de Lutine. Het Britse goud
schip eindigde zijn laatste reis
op de banken voor Terschel
ling. De jacht op de miljoenen
lading kon beginnen. Zonder
veel resultaat. Bergers met
eenvoudige middelen en fan
tasten met ingenieuze plannen
beten zich stuk op de wispeltu
righeid van zee en zand.
Deze zomer gaat een duik-
ploeg de Lutine opnieuw te
lijf. En wonder boven wonder
gaat het niet om de staven
goud en zilver, die een waarde
van wellicht twintig miljoen
gulden vertegenwoordigen.
Het gaat om wetenschappelijk
onderzoek onder verantwoor
delijkheid van de Rijksdienst
voor het Oudheidkundig Bo
demonderzoek. Het duikteam
wil vaststellen op welke ma
nier de Lutine is vergaan. Het
team koestert een wat alterna
tieve theorie die men wil tes
ten.
Volgens een al in 1976 in de
Sunday Times gepubliceerde
theorie zou een deel van het
achterschip zijn afgebroken en
zijn gezonken op een andere
plaats dan de rest van het
schip. De Lutine zou twintig
meter langer zijn dan het
wrak zoals men dat gelokali
seerd heeft. De amateur-ar
cheologen van het duikteam
Caranan denken dat de wijze
van vergaan te maken heeft
met het zeemanschap dat kapi
tein Skynner aan de dag legde
toen de ramp zich voltrok.
Aan de hand van nauwkeuri
ge waarnemingen proberen zij
het moment van vergaan te
reconstrueren. Pas volgend
jaar wordt er resultaat van het
onderzoek verwacht.
GAAIBAAI
ME ECHT VOOR
LOPEU, FOPPZl
DEN HAAG Honder
den postkantoren gaat de
PTT de komende jaren
sluiten en het satirische
tv-programma 'Ook dat
nog' heeft nog steeds wei
nig moeite de meest
bloedstollende voorbeel
den te verzamelen van
klant-onvriendelijk optre
den van Tante Pos. Het
lijkt nog steeds een zooitje
bij de PTT. Volgens
hoofddirecteur ir. Wim
Dik valt het allemaal best
wel mee. Anderhalf jaar
privatisering hebben het
bedrijf al een stuk klant-,
gerichter gemaakt, vindt
hij.
Toen ir. Wim Dik twee jaar
geleden het roer overnam,
kroop menig PTT'er in zijn
schulp. Nu gaat de zweep ero-
yer vreesde men, want Dik
had bij zijn vorige werkgever
Unilever de reputatie opge
bouwd een manager te zijn die
desnoods ook over één nacht
ijs gaat.
„We moeten het gaan waar
maken!", riep Dik bij de ver
zelfstandiging van het staats
bedrijf strijdlustig. „We gaan
het alerter, beter en sneller
doen". De PTT, kondigde hij
aan, zou niets minder dan een
metamorfose moeten doorma
ken.
In zijn modern ingerichte di
rectiekamer in het PTT-
hoofdkantoor in Den Haag
tracht Dik duidelijk te maken
hoe omvangrijk het karwei ei
genlijk was waar hij destijds
vol goede moed aan begon.
„Een diep gewortelde cultuur
verander je niet één twee
drié", steekt hij van wal. „Ik
heb niet de pretentie dat ik in
de schoenen van Gorbatsjov
zou kunnen staan, maar er zijn
wel overeenkomsten. De PTT
heeft bijna tweehonderd jaar
monopoliedenken achter de
rug en moet nu de concurren
tie op de vrije markt aan. Gor
batsjov tracht na ruim zeven
tig jaar staatsmonopolie de sa
menleving rijp te maken voor
een markteconomie".
Wind mee
Waar het hervormingsproces
in de Sovjetunie lijkt te stok
ken en gesaboteerd wordt door
de opgelaaide stammenstrijd
tussen conservatieven en pro
gressieven, heeft Dik naar ei
gen zeggen de wind mee. In
het vandaag gepresenteerde
jaarverslag blikt hij tevreden
terug op de geleverde presta
ties: „De eerste uitkomsten
van het op gang gekomen pro
ces zijn positief. De slagvaar
digheid van het bedrijf werd
vergroot en de kwaliteit van
de dienstverlening is op pun
ten al merkbaar verbeterd".
Toch wordt de PTT nog steeds
achtervolgd door het imago
een wat ambtelijk en klanton
vriendelijk bedrijf te zijn. Af
gaande op de hemeltergende
verhalen die Aad van den
Heuvel in zijn tv-programma
'Ook dat nog' opdist, moet de
PTT-clientèle ook in het ge
privatiseerde tijdperk nog op
de blote knietjes smeken als zij
een telefoon wil hebben of een
postwissel wil verzilveren.
Op dit punt aangekomen gaat
Dik er echter eens goed voor
zitten: „Natuurlijk hebben we
genoeg klanten die soms te
recht de stenen uit de straat
kankeren", erkent hij. „Maar
wat wil je: met dagelijks vijf
endertig miljoen klantencon
tacten doe je het al snel een
paar duizend keer per dag
verkeerd. Wie zich er op toe
legt de allergrofste fouten daar
uit te pikken en de indruk
wekt dat dat maatgevend is
voor het PTT-bedrijf, die
maakt een leuk programma.
Ik kijk zelf regelmatig naar
'Ook dat nog', en dan denk ik:
dat mag nooit meer zo gebeu
ren. Tegelijk realiseer ik me
dat we morgen weer andere
fouten zullen maken".
Het lot is soms wreed. Het feit
dat de PTT een dienstverle
nend bedrijf is impliceert vol
gens Dik dat men zich eigen
lijk geen fouten kan permitte
ren.
Dik: „Wie een ranzig pakje
margarine koopt, ruilt dat zon
der veel protest bij de melk
boer in voor een ander, in de
wetenschap dat met al die an
dere pakjes niets mis is. Nie
mand die roept dat Unilever
zijn poorten maar moet slui
ten. Maar als de telefoon het
op een kwaaie dag laat afwe
Hoofddirecteur ir. Wim Dik, de Gorbatsjov van de PTT: „Een diep gewortelde cultuur verander je niet één twee drie".
FOTO: MILAN KONVALINKA
ten dan roept men veront
waardigd: wat zullen we nou
krijgen? Mijn telefoon doet het
niet! Vrijwel niemand reali
seert zich dat er met die tele
foon alle andere dagen van het
jaar niets aan de hand was".
Nieuwe stormen van kritiek
staken op toen de PTT-directie
vorige week de sluiting van
enkele honderden postkanto
ren aankondigde. De primaire
dienstverlening aan de klant
komt in het gedrang, protes
teerde de Consumentenbond.
Dik ziet het allemaal niet zo
dramatisch. „De Consumen
tenbond roept aan de ene kant
dat er meer geldautomaten bij
moeten komen en aan de an
dere kant dat alle postkanto
ren open moeten blijven. Kijk,
het is van tweeën één. De
klant blijkt nu eenmaal liever
buiten in de rij voor een auto
maat te staan dan dat hij bin
nen in het postkantoor prompt
wordt geholpen. Dan moet je
jezelf vroeg of laat aanpassen
aan de veranderde omstandig
heden".
Ten aanzien van het aantal ar
beidsplaatsen (94.500) worden
geen ingrijpende wijzigingen
verwacht, belooft het jaarver
slag. Is er dan niets waar van
de verhalen dat de PTT als
oud-staatsbedrijf nog veel te
veel vet op de botten heeft?
Dik: „Het is een continue op
dracht om ervoor te zorgen dat
de verhouding tussen de top
en de werkvloer zo zuinig mo
gelijk is. Maar ik zou de PTT
niet bijzonder vetzuchtig wil
len noemen. Realiseer je wel:
als je geen vet meer op je bot
ten hebt, dan ben je stervende.
Een situatie waarin ik met de
PTT niet graag terecht zou ko
men".
Franse koek
Dik is vastbesloten van de
PTT een multinationale on
derneming te maken die ook
ver buiten de Nederlandse
grenzen actief is. De Europese
eenwording en liberalisatie
maakt het mogelijk de concur
rentiestrijd met de andere
PTT's aan te gaan, meent hij.
Hij geeft een voorbeeld: „We
kunnen straks in Frankrijk
pakketpost gaan bezorgen. Na
tuurlijk kunnen zij dat hier
ook, maar voor buitenlandse
concurrentie ben ik niet zo
bang. Ik vind het niet erg als
de Fransen aan mijn koekje
zitten, als ik maar ook aan hun
veel grotere koek mag knab
belen. Ik ben eigenwijs genoeg
om te denken dat wij daar
veel geld mee kunnen verdie-
De Europese samenwerking
heeft mogelijk ook een minder
zonnige kant, voor de Neder
landse consument dan wel te
verstaan. Dik vreest namelijk
dat de Europese Commissie zal
besluiten de tarieven in de Ge
meenschap te harmoniseren.
Dik: „Naar Europese maatsta
ven berekenen wij onze klan
ten bijzonder lage tarieven
voor telefoon en postverkeer.
Als de Commissie het in zijn
hoofd zou halen de tarieven
gelijk te trekken, dan kan de
Nederlandse overheid ge
dwongen zijn het telefoneren
en het postverkeer fors duur
der te maken. Ik hoop niet dat
het gebeurt, want ik ga ervan
uit dat je langer gezond blijft
als je je tarieven zo laag houdt
als bedrijfseconomisch verant
woord is
De PTT-omzet blijft de ko
mende jaren nog wel groeien,
vooral bij dochter Telecom,
verwacht Dik. Hij schrijft dat
toe aan de ijzingwekkend snel
le ontwikkelingen op telecom-
municatiegebied. Dik noemt
als voorbeelden de onstuitbare
opmars van de autotelefoon en
faxapparatuur. „Die fax heeft
toch de wereld veroverd? Het
zou me niet verbazen als elk
gezin over een aantal jaren
thuis een faxapparaat heeft
staan. Met de autotelefoon gaat
het idem dito".
Ongrijpbaar
Met de opkomst van de fax en
elektronische post lijken de
laatste uren voor de 'ouder
wetse' postbesteller intussen
geslagen te hebben. Wanneer
breekt het moment aan dat elk
jaar weer minder gewonê brie
ven bezorgd worden? Hier
neemt Dik echter gas terug.
„Gaan we ooit massaal corres
ponderen via het beeld
scherm? Ik betwijfel het. Zou
den we niet herontdekken hoe
leuk het eigenlijk is om ons ei
gen vriendinnetje gewoon
weer te schrijven met een ei
gen pen en een hartje aan de
onderzijde van de bladzijde?
Dat lijkt mij in elk geval een
stuk romantischer dan in haar
elektronische brievenbus een
memocombericht te depone
ren".
Pessimistisch over de toe
komstkansen van het postbe
drijf is Dik niet. „Toen de tele
foon werd uitgevonden werd
ook geroepen dat het snel af
gelopen zou zijn met de post.
En vorig jaar hebben we even
goed 6,1 miljard poststukken
bezorgd. Niets is zo ongrijp
baar als de toekomst".
PAUL KOOPMAN
