Provinciaal archeologisch
depot in Oudheden zit vol
Mathesis Scientiarum Genitrix
stond voor twee eeuwen techniek
•8-
STAD OMGEVING/RTV
5ersoneel verzorghuis
ndl af van directie
Gemeente dringt bij NS aan op
versnelde openstelling De Vink
Fraaie reiswekker
£eidóc@oma/nt
Liuua
VRIJDAG 29 JUNI 1990 PAGINA 11
(akenhal lid van
verkoepelende
luseumvereniging
SIDEN Negentien, middel
de, stedelijke musea uit even-
vele gemeenten hebben een
erkoepelende organsiatie op
richt onder de naam CIMM.
oördinatie en Informatie Mid-
Igrote Musea) Doel van het
MM, waar ook de Leidse La-
nhal deel van uitmaakt, is het
vorderen van de onderlinge
menwerking. Voorzitter F.
esing, directeur van museum
Beyerd in Breda, denkt hier-
B aan het uitwisselen van ten-
,nstellingen en het bespreken
in museumbeleid in het alge-
Hoger reinigingsrecht niet voor minima
LEIDEN De verhoging
van de reinigingsheffing, ge
volg van het sluiten van de
vuilverbrandindsinstallatie
in Leiden, hoeft niet te wor
den betaald door mensen
met een laag inkomen.
Het college stelt voor om
kwijtschelding van de verhoging
van 22,36 te geven volgens een
door de staatssecretaris van fi
nanciën bepaalde norm. Het
voorstel wordt aanstaande don
derdag besproken in de commis
sie financiën. Volgens de gehan
teerde norm krijgen vanaf 1 juli
1990 alleenstaanden met een in
komen van 885 gulden per
maand vrijstelling. Hetzelfde
geldt voor een woningdeler die
kan beschikken over 780 gulden
per maand en echtparen/samen
wonenden die per persoon 677
gulden te verteren hebben. Voor
eenoudergezinnen geldt een
grens van 1195 gulden per
maand. Het is de bedoeling dat
de mogelijkheid tot kwijtschel
ding op 1 september ingaat. Het
college van B en W had in het
collegeprogramma 1990-1994 al
laten weten dat de verhoging van
de reingingsrechten door de slui
ting van de vuilverbranding voor
de huishoudens uit de laagste in
komensgroepen zou worden ge
compenseerd.
Snelheid
kanaalweg
omlaag
LEIDEN De maxi
mum snelheid op de
Kanaalweg wordt ver
minderd van 80 naar 50
klometer per uur. Dat
komt doordat het be
heer van de nu nog pro
vinciale weg wordt
overgedragen aan de
gemeente. De gemeente
mag nu de maximum
snelheid zelf bepalen
maar draait wel op voor
de onderhoudskosten
van de weg. Wanneer
de maatregel ingaat in
nog niet precies bekend.
Handtekeningenactie tegen
onveiligheid Churchilllaan
LEIDEN Leden van de Socialistiese Partij en bewoners van
de omgeving van de Churchillaan overhandigden gisteravond
ruim 600 handtekeningen aan wethouder J. Walenkamp. Dat
gebeurde in het Gulden Vlies aan de Breestraat voorafgaand aan
de gemeentelijke commissievergadering. De omwonenden zijn
verontrust over de onveiligheid van de weg voor voetgangers
met name op het kruispunt met de Telderskade. Daar moeten
dagelijks veel kinderen oversteken op weg naar school. „Er
wordt wel honderd gereden", zette een vrouw de handtekenin
gen kracht bij. Ook vonden de aanwezige bewoners dat de ver
keerslichten „onlogisch" waren afgestemd. Het hoofd van de di
rectie verkeer G. Aletrino zegde toe in overleg met de politie
naar de afstemming van de verkeerslichten te zullen kijken.
Een bewoonster opperde het plan om een ongelijkvloerse krui
sing aan te leggen in de vorm van een tunnel of een (voetgan-
gers-)viaduct. Op aandrang van het SP-raadslid T. van Houten
zal Walenkamp direct na de vakantie verslag doen van de alter
natieven die gemeente voor het probleem zal onderzoeken.
Boot (PvdA) uit kritiek op YVV
LEIDEN „Dat de ge
meente op het laatste mo
ment met een initiatief
moet inspringen op de
verwachte verwachte gro
te aantallen bezoekers
naar de dinosauriërsten
toonstelling valt me van
de VVV zwaar tegen".
Dat zei het PvdA-raadslid A.
Boot gisteravond tijdens de
presentatie van de kortings
kaart die de gemeente heeft
laten maken. De directie eco
nomische zaken heeft, in sa
menwerking met een aantal
Leidse toeristische bedrijven,
een kortingskaart gemaakt.
Daarmee hoopt men een deel
van de bezoekers van het
Pesthuis naar de Leidse bin
nenstad te lokken. De organi
satoren van de dino-expositie
verwachten minimaal 100.000
bezoekers deze zomer.
Namens de afdeling economi
sche zaken nam J. van Iersel
het enigszins voor de VVV op
door te zeggen dat het een
„haastklus" was geweest maar
dat de VVV deels betrokken
was bij de totstandkoming van
de kortingskaart. Verder deel
de hij mee dat de nieuwe voor
zitter van de VVV, K. Post, de
promotie van Leiden in zijn
portefeuille krijgt.
LEIDEN Het Provin
ciaal Archeologisch De
pot, gevestigd in het
Rijksmuseum van Oud
heden, zit overvol. Daar
door moet nu al een
groot aantal dozen met
archeologisch materiaal
worden opgeslagen bij de
Rijksdienst voor het
Oudheidkundig Bodem
onderzoek in Amers
foort. Het is de bedoeling
dat er binnen een half
jaar ruimte wordt gevon
den zodat Leiden dan
weer kan beschikken
over voldoende depot
ruimte.
Volgens W. Hessing, provici-
aal archeolog en werkzaam
vanuit Amersfoort, kampt
Leiden met opslagproblemen
door het twee jaar geleden in
werking treden van de mo
numentenwet. „Vanaf toen
was het de bedoeling dat elke
provincie een provinciaal de
pot zou hebben voor de ar
cheologische vondsten. Maar
dat moet goed worden opge
zet, daarvoor zijn voorzienin
gen en geld nodig". Ook
speelt het feit dat het archeo
logisch werk de laatste jaren
enorm is toegenomen een be
langrijke rol bij het onstaan
van de capaciteitsproblemen.
Beheren
In Leiden nam het Rijksmu
seum van Oudheden een jaar
of vijf geleden de taak op
zich om de archeologische
vondsten uit Zuid-Holland te
gaan beheren, omdat Zuid-
Holland niet beschikt over
een provinciaal museum. Het
depot in oudheden zit nu
echter vol. Ongeveer zesdui
zend dozen met vondsten die
afkomstig zijn uit de omge
ving van Valkenburg staan
daardoor in Amerfoort in het
landelijke depot. Hessing:
„Daar is nog wel even ruim
te, want vorig jaar is er een
nieuw depot geopend hier in
Arriersfoort. De spullen lig
gen hier veilig en er moet
toch nog onderzoek worden
gedaan met de vondsten.
Maar op termijn moeten die
zesduizend dozen wel naar
Leiden". Voorlopig worden
nieuwe vondsten in Amers
foort opgeslagen. Ook is bij
het Rijksmuseum voor Na
tuurlijke Historie in Leiden
tijdelijk ruimte gehuurd. „In
tussen is oudheden op zoek
naar een blijvende uitbrei
ding van de depotruimte. Ik
verwacht dat er binnen een
half jaar een oplossing is. Tot
zo lang slaan we de boel hier
maar op", aldus Hessing.
Het is overigens niet zo dat
er helemaal niks meer bij
kan in Leiden. „Negenenne
gentig procent van de vond
sten komen van georgani
seerde opgravingen. Die
spullen kunnen er niet meer
bij. Daarbij gaat het steeds
om duizenden dozen. Maar
toevalsvondsten en het mate
riaal dat amateur-archeolo
gen opgraven kan irif Leiden
nog wel worden onderge
bracht. Daarvoor houden we
altijd ruimte".
SIDEN De ondernemingsraad van het Elisabethgasthuishof
(eft J. Hamond voorgedragen als algeheel directeur. Hij moet
huidige economisch directeur A. Kuipers vervangen. Ook
eft de ondernemingsraad voorgesteld om de medisch directeur
van der Hoeve te vervangen door A. Stroomer die reeds als
s werkzaam is bij het Elisabethgasthuishof.
ondernemingsraad deed de voordrachten aan het algemeen
estuur van het verpleeghuis aan de Caeciliastraat. Ze vindt dat
r een wanbeleid wordt gevoerd. Zo zou de werkdruk onaan-
aardbaar hoog zijn als gevolg daarvan. Hamond is bereid ge-
onden de taak op zich te nemen. Van Stroomer is dat nog on-
uidelijk.
amens de directie wilde Kuipers gisteravond geen mededelin-
in doen: „Volgens de wet op de ondernemingsraden mgen zij
(ze voorstellen doen. Wij als directie wachten nog met een re-
:tie".
LEIDEN De gemeente gaat
er bij de NS op aandringen de
bouw van het Stevenshof-
dreefviaduct te versnellen. Dat
deelde M. Kuzee van de direc
tie verkeer gisteravond mee
tijdens een commissievergade
ring. Door de huidige afslui
ting van de Stevenshof bij De
Vink, die vanwege uitbreiding
van de spoorlijn tot medio 1993
moet duren, onstaan dagelijks
verkeersproblemen bij dè
Haagse Schouwweg. Dat is
voor auto's de enige ingang
van de wijk Stevenshof.
Kuzee hoopt dat het openstel
len van het viaduct met een
jaar kan worden vervroegd
naar medio 1992. Toezeggin
gen hierover kon hij nog niet
doen want „het kost de ge
meente wel extra geld". Vol
gens Kuzee is de drukte bij de
Haagse Schouwweg sinds de
afsluiting vorig jaar meegeval
len: „Er zijn wel files maar het
loopt niet uit de hand. De ver
keersdrukte zal nog minder
worden als de nieuwe weg
vanuit Katwijk wordt aange
sloten op de Plesmanlaan".
G. Aletrino van dezelfde di
rectie deelde mee dat vanaf
mei 1991 een nieuwe buslijn
naast de lijnen 15 en 16 op de
Stevenshof gaat rijden. Lijn 17
zal vanaf de Korevaarstraat
via de nieuwe Stevenshofbrug
de wijk bereiken. Als in 1992
lijn 30 weer zijn oude route via
De Vink neemt, komt lijn 17
weer te vervallen: „Tenzij de
animo voor de bus groot is,
dan zal deze permanent wor
den", aldus Aletrino.
Ambassadeur opent expositie
over Mexicaans keramiek
De Mexicaanse ambassadeur
in ons land; Ezequiel Padilla,
opende gistermiddag in het
rijksmuseum voor Volkenkun
de een keramiekexpositie. Het
keramiek is gemaakt door de
51-jarige Mexicaanse potten
bakker Gorky Gonzales. Hij
heeft de oude keramische tra
ditie van zijn land uit de perio
de van voor 1500 in ere her
steld. Gonzales exposeerde
behalve in eigen land in onder
andere de Verenigde Staten en
Canada en kreeg voor zijn
werk diverse onderscheidin
gen.
De expositie kwam tot stand
met medewerking van het
Mexicaanse cultureel centrum
in Parijs, de ambassade en de
stichting Nederland-Mexico.
Tot 30 september is de ten-
toonsteling dagelijks van tien
tot vijf en 's zondags van een
tot vijf te zien in het museum
aan de Steenstraat 1 in Lei
den.
FOTO: ANDRÉ VAN HAASTEREN
iEIDEN Er heerst
zeemoed aan de Dieper-
oellaan 2. Per 1 augustus
an dit jaar verliest Lei
en ruim twee eeviwen
echnische traditie. Dan
zordt de Stichting Het
loninklijk Genootschap
lathesis Scientiarum Ge-
litrix opgeheven. Het
ISG, zoals de naam van
e middelbaar technische
chool in het dagelijks le
ren luidt, fuseert met vier
indere technische oplei-
ingen tot Middelbare
''echnische Sector School
jeiden. „Er gaat iets ver
wen, de naam en een tra-
itie", drukt leraar/de-
aan J. Peeters zijn gevoel
ufemistisch uit. „Maar de
usie verloopt vloeiend,
edereen is dus bereid er
ets goeds van te maken",
directeur F. Her
mans.
pe weemoed overheerst in de
van Peeters. Geen
zonder. Met zichtbaar genoe-
heeft hij kort ervoor ge-'
in de boeken in het
jrchief van de school, een ka-
ner vol mooie oude boeken,
iotulen, instrumenten en der-
Hij heeft weer het
besef van de 205 jaar
cultuur die in de
aart van de opgelegde fusies
i MTS-land gestopt wordt.
Je^ stichting met de „moeilij-
e" naam werd opgericht in
en tijd van ernstige politieke
economische crisis. De nij-
erheid en vooral de textiel
in de 18e eeuw in de
'ederlanden in verval. Het
'as echter ook de tijd van de
rijheid, gelijkheid en broe
en een groeiende be-
voor het „gewone"
dat verheven moest wor-
uit de armoe en de onwe-
ndheid.
1 1785 werd het Genootschap
r beschouwende en werkda-
Wiskunde opgericht on
de spreuk Mathesis Scien-
Genitrix (Wiskunde is
moeder van de wetenschap
en). Conform de standbewus-
maatschappij had de school
>k standen van leerlingen. Er
aren „aankweekelingen van
uit de studeerende jeugd",
werden opgeleid tot leer-
eester en bestuurder en
tankweekelingen van eer uit
:n burgerstand" en wezen
e werden opgeleid voor zee-
krijgsdienst
OUDSTE TECHNISCHE SCHOOL GAAT LAATSTE MAAND IN
Beschermheer
werd Willem Hendrik, de late
re koning Willem I, als 17-jari-
ge de eerste beschermheer van
Mathesis. Het bezoek van de
prins aan de school in 1789
ging gepaard met een examen
dat tevoren was geoefend. De
prins reikte als hoogtepunt
van de poppekast studieboe
ken en medailles uit aan de
knapste leerlingen.
De beginjaren van het genoot
schap waren voorspoedig. Het
MSG trok veel leerlingen, die
vooral werden opgeleid voor
de zeevaart. Er traden vervol
gens veranderingen op. Ma
thesis had schulden door een
kortstondige scheuring. En
Nederland zuchtte onder het
bewind van Napoleon. De
doelstelling werd veranderd.
Mathesis ging zich meer rich
ten op de aanstaande am
bachtsman. Het aantal leerlin
gen daalde en het bestuur
moest alle zeilen bijzetten.
overleed en liet MSG een om
vangrijke erfenis na. Waarom
juist MSG bedacht werd is,
nog duister.
Het midden van de 19e eeuw
werd gekenmerkt door groei,
en bloei van MSG en in de pe
riode erna zette Mathesis met
het stadsbestuur een burgera
vondschool op om het gat te
vullen tussen de lagere school
en het door MSG gegeven
technisch onderwijs. Ook Lei
den veranderde erg. Meer in
woners en een groeiende in
dustrie kenmerkten die veran
deringen. Er waren arbeids
krachten nodig. De school ging
samenwerken met de in 1883
opgerichte Practische Am
bachtsschool. MSG ging ook
met de tijd mee. Handtekenen
verdween naar de achter
grond, nieuwe vakken deden
hun intrede, waaronder elek
trotechniek.
Ook op andere gebieden ging
Mathesis met de tijd mee. De
emancipatie van de vrouw
kwam in 1905 tot uitdrukking
in de persoon van mejuffrouw
A.E. Groll, het eerste vrouwe
lijke bestuurslid. De eerste
vrouwelijke leerling liet nog
15 jaar op zich wachten.
Tot de Eerste Wereldoorlog
ging het prima met Mathesis.
De afdelingen elektrotechniek
en stoomwerktuigbouwkunde
kregen veel belangstelling en
het aantal leerlingen was 400.
Ze kwamen uit Leiden, maar
ook uit de verre omstreken.
De school barstte door de bloei
uit de behuizing aan de Pie-
terskérkgracht, maar er was
door de mobilisatie geen geld
voor een ander gebouw. Ma
thesis bleef in het gebouw van
1867 tot 1966.
Dagschool
Na de Eerste Wereldoorlog
ging een droom in vervulling.
Dankzij moeizaam losgepeu
terde subsidies kon een éénja
rige dagschool worden gestart.
Dat was echter geen succes. De
mensen hadden overdag een
baan en konden het zich niet
permiteren er een jaar uit te
stappen om naar school te
gaan. In 1928 was het dan ook
gedaan met de dagschool.
MSG ontkwam niet aan de ge
volgen van de crisis in de ja
ren dertig. Er werd wel uit
bundig gefeest ter gelegenheid
van het 150-jarig bestaan,
maar intussen moest de cur
susduur worden ingekrompen
als een van de bezuinigingen.
De op de crisis volgende
Tweede Wereldoorlog was een
„zwarte periode" omdat „veel
leraren en leerlingen noodge
dwongen verdwenen om on
der te duiken of wegens ge
dwongen tewerkstelling. Na
de verduistering die in de
herfst van 1940 werd afgekon
digd, werd hét helemaal moei
lijk de avondlessen door te zet
ten". In 1944 werden de lessen
opgeschort.
De periode direct na de oorlog
was moeilijk, maar in 1950 zat
de loop er weer in bij MSG. Er
werd zelfs weer gestart met
een dagopleiding, bedoeld voor
het middenkader. Uit die UTS
(Uitgebreid Technische
School) is de huidige MTS on
staan.
Exercitie
Het einde van het traditierijke
Mathesis Scientiarum Genitrix
komt na 205 jaar met de fusie,
een min of meer verplichte
exercitie. Het ministerie van
onderwijs wil in het middel
baar beroepsonderwijs „mam
moetinstituten". De school
gaat met de Middelbare Labo-
ratoriumschool Rijnland, de
Christelijke Middelbare Tech
nische School en de KMBO's
De Brittenburg en Het Groene
Hart op in een MBO-kolos die
2500 leerlingen gaat tellen.
Aanvankelijk merken de leer
lingen daar nog niet veel van,
omdat de huidige vestigingen
van de fuserende scholen nog
in gebruik blijven. „Maar",
vertelt Peeters, „het is de be
doeling dat de hele school uit
eindelijk in een gebouw aan
het Lammenschanspark wordt
gehuisvest". Het enthousiasme
straalt niet van Peeters, en la
ter in het gesprek directeur
Hermans af. Of fuseren pijn
doet wordt aarzelend beves
tigd. Hermans: „Het fusie pro
ces verliep vloeiend en dat is
uitzonderlijk. Maar het blijft
zo dat iedere deelnemer inle
vert".
Peeters ziet in de opgelegde
iusie wel voordelen. „Door ge
zamenlijke inkoop kun je kos
ten beheersen, nodig om te
overleven". Ook voor de leer
lingen zijn er voordelen. Die
kunnen binnen de school
makkelijk naar een andere
richting overstappen en er
kunnen makkelijker veel ver
schillende vakken worden
aangeboden. Verder hoeven
ouders uit bijvoorbeeld de Bol
lenstreek hun kinderen niet
meer persé naar de christelijk
MTS te sturen in het Lam
menschanspark voor de gods
dienstlessen. Nadelen zijn er
ook. „De oudste technishce
school van Leiden, met een
goede naam in het bedrijfs
leven, verdwijnt. Leerlingen
gingen naar het MSG, niet
naar 'de MTS'. Dat gevoel
overheerst", meldt Peeters.
V rolijk
De traditie eindigt echter vro
lijk. De Stadsgehoorzaal is
voor vrijdag 6 juli afgehuurd,
zoals dat in het verleden tradi
tioneel gebeurde. Met het
vaandel van het MSG, dat nu
in een kamertje staat bij de
restanten van de oude archie
ven, worden vanaf 20.00 uur
de laatste MSG-diploma's uit
gereikt. Daarna is er vanaf
22.00 uur voor de huidige leer
lingen en docenten en de
voormalig leerlingen en -do
centen een groots feest met or
gelmuziek, een jazzband, een
jaren zestig band en de huidige
toppers Kadanz en Vitesse.
„We willen de boel waardig
uitluiden", verklaart Peeters
de grootse opzet van het feest.
„Waardig de periode MSG af
sluiten". Dat doet hem denken
aan het Rueck-kamertje,
waarin een deel van het impo
sante archief ligt: „Wat doen
we daar eigenlijk mee. Dat
mag niet verloren gaan".
ERIK HUISMAN
Jukebox gestolen
LEIDEN Onbekenden heb
ben ingebroken bij een coffes-
hop aan de Lange Scheistraat.
Gestolen werden een jukebox,
televisie, videorecorder en go-
kappara tuur. Verder verdwe
nen twee notenautomaten,
wisselgeld en twee biljartkeus.
De dieven zijn waarschijnlijk
met een valse sleutel binnen
gekomen.
Fietsen verwijderd
op Stationsplein
LEIDEN De Leidse politie
heeft gisteren 48 fietsen ver
wijderd op het Stationsplein.
Dat gebeurde in samenwer
king met de spoorwegpolitie.
Het ging om fietsen die op
plaatsen stonden waar het ver
boden is fietsen te plaatsen.
Demonstratie voor
Parmentier-
complex
LEIDEN De Stichting'ln-
dustrieel Erfgoed Leiden
(STIEL) houdt volgende week
zaterdag 7 juli een demonstra
tieve optocht naar het pand
van Ico Athibu aan de Lam
mermarkt. STIEL wil met de
actie aandacht trekken voor
het pand dat gesloopt dreigt te
worden.
Ondersteund door harmonie-
kapel Werkmans Wilskracht
gaat het om 14.00 uur vanaf de
Beestenmarkt langs Molen De
Valk naar de Lammermarkt
Bij het gebouw worden enkele
officiële handelingen verricht.
Volgens de plannen die er nu
zijn, komen er op de plaats
van het voormalige gebouw
van de Parmentierfabriek een
L-vormige flat met apparte
menten. Daarachter zou de
Koets-0-theek worden geves
tigd.
De STIEL is het helemaal niet
ens met die plannen. De stich
ting heeft inmiddels bij het
ministerie van WVC gepleit
voor het zetten van het ge
bouw op de rijksmonumenten
lijst. Daarin wordt de STIEL
gesteund door de vereniging
Oud-Leiden.
Oud-Leiden heeft deze week
ook een brief geschreven aan
WVC met het verzoek het
voormalig Koninklijk Militair
Invalidenhuis aan de Hoge
Rijndijk 25 op de rijksmonu
mentenlijst te zetten.
Deze handige opvouwbare Quartz
reiswekker, uitgevoerd in donker
bruin kunstleer, is voor u wan
neer u ons een nieuwe abon
nee opgeeft. In opgevouwen
toestand meet de wekker
slechts 8 x 8 x 1,5 cm. De
nieuwe abonnee wordt
ook hartelijk onthaald:
deze krijgt de krant de
eerste twee weken gratis.
Noteer als nieuwe abonnee ingaande
I Naam: V
Postcode/plaats:
Telefoon:
J Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
I Daarna wordt het abonnementsgeld betaald per:
j maand (automatisch betalen) f 24,85
l kwartaal via acceptgiro f75,10
I Stuur als dank de fraaie reiswekker naar:
Naam:
J Adres:
I Postcode/plaats:
I Stuur deze bon in een open envelop - postzegel niet nodig - naar
I Leidse Courant, antwoordnummer 998, 2501 VC Den Haag.
)NZ 1
