Mandela laat niemand koud
i
Mandela pept
PvdA wat op
België mogelij
basis van IRA lt
voor campagne1
op het vastelan
m
BINNENLAND CeidacSomatit
JOVD wil huwelijk tussen
drie mensen toestaan
HAREN Commercieel draagmoederschap moet wor
den toegestaan om het aanbod van vrouwen die voor een
ander een kind willen baren te vergroten. De liberale
jongerenorganisatie JOVD vindt dat op dit gebied het
„marktmechanisme" zijn werk moet doen. De prijs die.
een draagmoeder vraagt mag echter niet zo ver worden
opgedreven, dat mensen met een laag inkomen langs deze
weg geen kind kunnen krijgen. Dé JOVD sprak zich dit
weekeinde op een congres in Haren ook uit voor me-
disch-wetenschappelijk onderzoek met embryo's en afge
dreven vruchten. De overheid moet daarvoor de me-
disch-ethische maatstaven vaststellen. Volgens de JOVD
moet iedereen, ongeacht seksuele geaardheid of burgerlij
ke staat, de kans krijgen om via kunstmatige inseminatie,
draagmoederschap of reageerbuisbevruchting aan een
kind te komen. Verder moet een huwelijk tussen meer
dan twee mensen mogelijk worden gemaakt.
Vijf Middenamerikaanse
landen willen eigen
gemeenschappelijke markt
ANTIGUA De presidenten van vijf Middenamerikaan
se landen hebben gisteren aan het einde van een Cen-
traal-Amerikaanse top besloten om, net als de Europese
Gemeenschap, een gemeenschappelijke markt te vormen.
Met dit plan hopen de presidenten van Guatemala, Costa
Rica, Honduras, El Salvador en Nicaragua de economi
sche ontwikkeling van hun gebied te ondersteunen. De
eerste stap van het „Plan voor Economische Actie voor
Midden-Amerika" voorziet in het scheppen van de juridi
sche en institutionele instellingen die de economische in
tegratie van de vijf landen moet vergemakkelijken. Voor
november moeten de landen op het gebied van douane,
transport en de ontwikkeling van de infrastructuur al tot
gezamenlijke projecten komen.
NS dreigt fabrikant
loc met schadeclaim
UTRECHT De Nederlandse
Spoorwegen zullen een schadeclaim
indienen bij de fabrikanten van de
dieselelektrische locomotieven van
de serie 6400, als de trekkracht van
de locs niet wordt verbeterd. De
claim kan in de miljoenen guldens lo
pen omdat de fabrikanten voor de le
vensduur van de locs, dertig jaar,
schadevergoeding zouden moeten be
talen. De Duitse fabrikanten Asea
Brown Boveri (ABB) en Machinenfa-
briek Kiel (MaK) hebben in 1988 de
eerste locomotieven afgeleverd. De
heeft op dit moment 37 van deze locs
in dienst, maar ze ontwikkelen alle
maal te weinig snelheid en trek
kracht.
FNV eist groter aantal
controleurs in haven
ROTTERDAM In een open brief,
waarin gedreigd wordt met stakingen
en werkonderbrekingen, heeft de
Vervoersbond FNV de Rotterdamse
havenbedrijven vandaag geëist iets te
doen tegen het heersende tekort aan
controleurs. In de haven werken er
ongeveer duizend, hegeen volgens de
bond honderd tot tweehonderd te
weinig is. Ze controleren de hoeveel
heid en de geleverde kwaliteit van de
lading. De bond verdenkt de bedrij
ven ervan het tekort moedwillig in
stand te houden om een alibi te heb
ben goedkopere bedrijven in te huren
of werknemers extreem lang te laten
werken.
MAANDAG 18 JUNI 1990 PAG
SUSKE EN WISKE DE KLEINE POSTRUITER
Taart
Visserij, mest en
koeien bezorgen
minister Braks
zoveel hoofdbre
kens dat hij gis
termorgen in zijn
woonplaats werd
gehuldigd als
'meest geprang
de bewindsman'.
De prijs in de
vorm van een
taart werd Braks
overhandigd
door jury-voorzit
ter Westerterp.
Braks nam de
taart lachend in
ontvangst, maar
het is de vraag of
hij er echt blij
mee moet zijn.
FOTO: ANP
DEN HAAG Over één
ding was iedereen het
roerend eens: Nelson
Mandela doet je wat.
Slechts achttien uur verbleef
de vice-voorzitter van het
Afrikaans Nationaal Congres
afgelopen weekeinde in Ne
derland. Maar waar hij in die
korte tijd ook kwam, overal
viel hem een enthousiast, om
niet te zeggen een uitzinnig
onthaal ten deel. Slechts wei
nigen konden hun emoties be
dwingen bij het zien van de
man, die meer dan 25 jaar ge
vangen zat om zijn verzet te
gen de alom verfoeide apart
heidspolitiek van de Zuidafri
kaanse regering.
Ook minister van buitenlandse
zaken Van den Broek toonde
zich, nadat hij de Zuidafri-
kaanse ANC-leider en zijn
vrouw Winnie op Schiphol
had uitgezwaaid, zichtbaar on
der de indruk. Hij karakteri
seerde Mandela als iemand
met wijsheid, als iemand die
vastberaden is de vrede in zijn
land op vreedzame wijze tot
stand te brengen.
Maar niet alleen Van den
Broek was diep getroffen, ook
koningin Beatrix moet onder
de indruk zijn geweest. Het
bezoek van Mandela en zijn
vrouw aan het koninklijk paar
zaterdagochtend liep ondanks
het krappe tijdschema een half
uur uit.
Agent redt bp
uit bouwkrai
UDEN Een agent j
gemeentepolitie i
bantse Uden heeft het
pen weekeinde met f
voor eigen leven een r
red uit een 28 meteijj
bouwkraan. De man,
jarige inwoner van Udei
psychisch in de war en U
dronken. Hij was in del
geklommen en vervol)!
de uitstekende giek. Dal
hij luidkeels dat hij zij
laten vallen. Op een zeil
ment viel de man indl
maar hij kon zich op hP
ste moment nog vastg__
Vanaf dat moment hi^
aan zijn handen aan d|aa
Een van de Udense ageLQ|
daarop zelf in de kra£je|
klommen. Hij zag kansfje|
weer op de giek te tij
Het tweetal is vervolgeiL^
de brandweer naar btjQ(
gehaald. fni(
Gullit
Mandela zelf, zo verklaarde
Sanjay Kumar, de ANC-verte-
genwoordiger in ons land, was
zeer onder de indruk van de
steun en sympathie van de Ne
derlandse bevolking. Er was
slechts één kleine teleurstel
ling voor de ANC-voorman
geweest, zo bleek gisteren in
Vara's Achter het Nieuws. Hij
had gehoopt de Nederlandse
voetbalster Ruud Gullit te
kunnen ontmoeten. „Het eer
ste wat ik premier Lubbers za
terdagmorgen vroeg was: is
Gullit er niet? Ik had hem
graag willen bedanken voor
het feit dat hij in 1987, toen hij
Europees voetballer van het
jaar werd, zijn prijs aan mij en
de anti-apartheidsbeweging
opdroeg. Had ik geweten dat
hij in Italië was, dan had ik
geprobeerd hem daar te ont
moeten", aldus Mandela die
Gullit hartelijk bedankte voor
zijn steun en inzet voor de
anti-apartheidsbeweging.
Het echtpaar Mandela arri
veerde vrijdagavond laat op
het vliegveld Valkenburg. De
nacht werd doorgebracht op
het Catshuis alwaar 's och
tends een ontbijtbespreking
plaatsvond met premier Lub
bers, vice-premier Kok en mi
nister Van den Broek. In een
krap bemeten tijdschema ver
trok het gezelschap later op de
ochtend naar koningin Bea
trix, waarna men drie kwar
tier later dan gepland arri
veerde irf het Haagse Prome
nadehotel. Daar werd Mandela
verwelkomd door de burge
meester Havermans van Den
Haag en had hij een ontmoe
ting van enkele minuten met
vertegenwoordigers van de
Nederlandse anti-apartheids-
beweging. Bewoners van de
Haagse wijk Transvaal, waar
de straten genoemd zijn naar
de Zuidafrikaanse Boeren, de
voorouders dus van de blanke
machthebbers, beloofden Man
dela dat die straatnamen zul
len worden veranderd.
Op een persconferentie in het
Promenadehotel benadrukte
de ANC-voorman dat er geen
Belgische agenten zoeken naar meer aanwijzingen over
verdachten rondom de auto die het aangehouden
Nederlandse grens heeft achtergelaten.
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
BRUSSEL België zit
omhoog met de 23-jarige
Donna Maguire, een be
ruchte en veelgezochte
IRA-terroriste.
Ze werd zaterdag in de bossen
bij de grensplaats Hoogstraten
met nog een ander vermoede
lijk lid van het verboden repu
blikeinse leger gepakt. Dat
haar medestander na hun ar
restatie wist te ontsnappen en
dat een derde terrorist nog
steeds voortvluchtig is, maakt
voor de Belgen de zaak alleen
nog maar erger.
Het feit dat het drietal werd
gepakt bij wat als een onver
valste schietpartij mag worden
aangeduid en dat er een overi
gens kleine 'hoeveelheid wa
pens en munitie in de bossen
van Hoogstraten werd aange
troffen, leidde bovendien tot
het vermoeden dat de terroris
ten zich voor kortere of lange
re tijd in België hebben opge
houden. Mogelijk hebben ze
zelfs de cel gevormd die de
sinds 1988 op het Europese
vasteland gevoerde terreur-
campagne heeft geleid en uit
gevoerd, met tot dusver acht
tien aanslagen en elf doden.
België zit nu in een moeilijk
parket omdat het andermaal
met ingewikkelde uitleve
ringsprocedures te maken
krijgt. Al eerder is de uitleve
ring van een IRA-verdachte
België opgebroken. Nu vraagt
West-Duitsland om de uitleve
ring van de 23-jarige Donna
Maguire, omdat die in juni van
het vorig jaar betrokken zou
zijn geweest bij een bomaan
slag in de buurt van Osna-
brück. Nog geen maand later
zou ze betrokken zijn geweest
bij een moordaanslag op een
Engelse officier in de buurt
van Hannover.
Het is bovendien niet uitgeslo
ten dat ook de Ierse republiek
(waar de terroriste vorig jaar
werd gearresteerd, maar later
vrijgelaten) om haar uitleve
ring zal vragen. En als het vast
komt te staan dat Donna Ma
guire inderdaad bij aanslagen
op Britse militairen betrokken
is geweest, dan zullen ook En
geland en Nederland om haar
uitlevering verzoeken. Donna
Maguire werd gisteren voorge
leid aan de officier van justitie
in Turnhout. Ze is beschuldigd
van bendevorming, onwettig
wapenbezit en het gebruik van
valse papieren.
Thuisbasis
De gebeurtenissen van het af
gelopen weekeinde hebben
nieuwe grond gegeven aan het
vermoeden dat België moge
lijk als 'draaischijf' voor de
IRA-terreur is gebruikt. Kort
na de moordaanslag in Roer
mond werd de auto waarmee
de moordenaars de wijk had
den genomen, in Belgisch
Limburg teruggevonden. In de
bossen in de buurt van Opgla-
ANC in gesprek met extreem-rechts
NEW YORK De Zuidafrikaanse anti-apartheidsorganisatie
ANC (African National Congress) onderhandelt met vertegen
woordigers van extreem-rechtse blanke organisaties. Het ANC
wil de radicale blanken winnen voor de hervormingsplannen
van president Frederik de Klerk. Dat heeft ANC-voorman Nel
son Mandela gezegd in een interview met het Amerikaanse
weekblad 'Time' gezegd.
enkel verschil van mening is
tussen hem en de Nederlandse
regering over voortzetting van
het sanctiebeleid tegen Zuid-
Afrika. „Uw regering heeft
mij de nodige helderheid ver
schaft". Ondanks de goede in
tenties van de Zuidafrikaanse
president De Klerk blijft eco
nomische druk op het apart
heidsregime volgens Mandela
noodzakelijk. De sancties
kunnnen pas worden afge
schaft als de apartheid in
Zuid-Afrika volledig is uitge
bannen.
De ANC-voorman zei te hopen
dat de Europese topconferen
tie, eind deze maand in' Dub
lin, „goede nota zal nemen van
de wens van het Europees
Parlement dat de sancties wor
den gehandhaafd".
Mandela noemde president De
Klerk „een integer man" die
de problemen op vreedzame
wijze wil oplossen. „Er bestaan
nog diepgaande meningsver
schillen, maar De Klerk heeft
de moed gehad om aan de on
derhandelingstafel te gaan zit
ten", aldus Mandela. Hij zei
het Zuidafrikaanse staatshoofd
zo spoedig mogeliik in te zul
len lichten over de resultaten
van zijn Europese rondreis.
Eerder deed De Klerk, na zijn
tournee door Europa, hetzelfde
in een gesprek met Mandela.
De ANC-voorman deed verder
een beroep op de Nederlandse
regering voor financiële steun,
bijvoorbeeld in de sfeer van
hulp aan onderwijsprojecten.
Verder riep hij Nederlandse
onderwijzers op in Zuid-Afri-
ka te komen werken. Ook
maakte hij bekend dat hij in
september een onderhoud zal
hebben met een Nederlandse
delegatie uit de Tweede Ka
mer. De delegatie is vanaf 3
september voor een politiek
oriënterend bezoek in Zuid-
Afrika.
Na de ochtenduren in Den
Haag te hebben doorgebracht
vertrokken Nelson en Winnie
Mandela kort na de middag
richting Amsterdam, waar een
uitzinnige menigte van vijf
tienduizend mensen hen op
het Leidseplein opwachtte.
Ook daar ging zijn toespraak
over handhaving van de sanc
ties: „Het opheffen van de
sancties frustreert de strijd
van de zwarte bevolking in
zijn streven naar vrijheid.
Juist met uw hulp kunnen we
onze strijd voortzetten", aldus
Mandela.
Burgemeester Van Thijn van
Amsterdam verraste de ANC-
leider met de mededeling dat
de gemeente Amsterdam een
ANC-studiebeurs heeft inge
steld. De beurs (7.500 gulden)
is bedoeld als ondersteuning
van een Zuidafrikaanse vluch
teling, die in Amsterdam stu
deert.
Tijdens de verschillende bij
eenkomsten die Mandela aan
deed, waaronder ook het
PvdA-congres in Amsterdam,
bedankte hij keer op keer de
Nederlandse bevolking en de
pers voor de steun die hij en
zijn medestrijders hebben ont
vangen in de strijd tegen
apartheid. „We hebben respect
voor jullie, we bewonderen
jullie en bovenal houden we
van jullie", aldus Mandela, die
zaterdagmiddag omstreeks
kwart voor vijf zijn bezoek
aan Nederland afsloot. Hij
vloog naar Londen, van waar
uit hij gisteren is doorgevlogen
naar Canada. Daarvandaan
vliegt hij binnenkort naar de
Verenigde Staten voor het be
langrijkste onderdeel van zijn
wereldreis: een ontmoeting
met president Bush.
MARGA REIJERSE
Zwarte agenten gedood bij herdenking
JOHANNESBURG Gewapende mannen hebben vier zwarte
politie-agenten gedood tijdens een weekeinde, waarin overal in
Zuid-Afrika de opstand in Soweto werd herdacht. De politie
schoot in 1976 in Soweto zeshonderd zwarte scholieren dood.
Veel herdenkingsbijeenkomsten hadden overigens voor het
eerst een feestelijk karakter. Het Afrikaans Nationaal Congres
(ANC) trok 40.000 toeschouwers naar een stadion waar verschei
dene muziekgroepen en de zangeres Miriam Makeba optraden.
AMSTERDAM Menig
PvdA-partijraadslid pink
te zaterdag een traantje
weg bij het horen van de
toespraak van Nelson
Mandela.
Maar er waren ook PvdA'ers
die het liefst hadden gehuild
om het verloop van het twee
daagse congres in Amsterdam.
De partij, die de aanhang met
de week ziet slinken, kwam
niet tot een diepgaande inhou
delijke discussie over de poli
tieke koers.
Optimisten zagen de bedeesde
houding van de partijraad juist
als een positief punt. „Kenne
lijk zijn de leden het eens met
de houding van de partijlei
ding en de fractie", luidde hun
mening. Maar anderen hadden
scherpe kritiek. Die ventileer
den zij niet in het openbaar,
maar in de wandelgangen. Een
'topper' verwoordde de onvre
de aldus: „Vooral vrijdagavond
stelde de discussie niks voor.
Het was een genante verto
ning".
De zaterdag werd voorname
lijk gevuld met 'gemekker'
over de partijbladen, met als
kernvraag: moeten onze tijd
schriften onafhankelijk zijn of
kunnen ze beter pure propa
ganda bedrijven? In deze non-
vraag waren slechts weinigen
echt geïnteresseerd. De toe
spraak van Wöltgens was in
houdelijk aardig. Maar de
Limburger verkondigde zijn
verhaal alsof hij een borre
luurtje bijwoonde. Die gezapig
heid kenmerkte de hele partij
raad. Het wachten was op
Mandela en op niemand an
ders.
De binnenkomst van de ANC-
voorman bracht eindelijk
sfeer. Mandela, die zijn toe
spraak in het Afrikaans begon,
voelde aan dat de Pvda
smachtte naar een bedankje.
Zijn gloedvolle betoog degra-
déerde de discussies van de
partijraad tot die van een ge
zelligheidsvereniging. „Ik
dank Nederland en de PvdA
voor alles dat is gedaan om de
apartheid te bestrijden", zei
Mandela met krachtige stem.
De duidelijk geëmotioneerde
Kok had toen al gesteld dat er
maar één persoon op de we
reld is die uitmaakt of de sanc
ties tegen Zuid-Afrika kunnen
worden opgeheven: „Dat is
niet Maggie Thatcher, dat is
Nelson Mandela". En partij
voorzitter Sint beloofde Man
dela dat de PvdA pas de sanc
ties zal opheffen als de apart
heid volledig is verdwenen:
„Our party will do its best!".
ROB SEBES
an
,5oli
beek en Bree waren
grenswacht gisteren
zeer actief.
Het feit dat de terrorii
in Roermond hun gru\*
verrichtten naar
vluchtten geeft
wellicht hun thuisbas
den. Vorig jaar
Antwerpse haven een F'
partij plaats waarbij e4bel
twee IR A-leden waren
ken. Een van hen nam 1 Bu
naar Nederland, maai
later in Amsterdam gej}P°l
aan België uitgeleverd.
Anderhalf jaar geledei
den in de kustplaats r
twee IRA-leden
Maar de voor Belgii
verkwikkelijke situatii
stond twee jaar L
de Belgische politie diprt
priester Patrick Ryan «Ai
die eveneens voor
werkte. Zowel de Iers
bliek als Engeland
de uitlevering van
intusen in hongerstaker)
gegaan en de Belgische?an
teiten aldus in grote
heid bracht. Ryan w
slotte aan Ierland i
tot grote woede van
premier Margaret
Tezelfdertijd werd in j d
rage in het Brusselse stptt
Ukkel een grote hoevfgh
explosieven gevonden js
de IRA toebehoorde, 'aar
In 1988 startte de IRA ki
het Europese vasteland
te terreurcampagne tl
daar gemakkelijk succej
behalen zouden zijn
acties meer publiciteit j(
krijgen. Een golf van i
gen op Duits en
grondgebied,
in Roermond
Nieu w-Bergen,
geland richt de
kort op wat 'zachte
worden
op te
gerkampementen en
wen en aan Britse
toebehorende auto's.
