ji het Land van Ooit
luurt strijd tussen
roed en kwaad voort
I
Wereldsymfonie voor de stervende aarde
BEAU-TIE
Gravenstraat 1, Den Haag
Tel. 3462179.
Nieuwe speciaalzaak in dassen!
Vader in oranje
Vader met 'n oranje das?
Uni, met een stippel of
streep of met de
brullende leeuw, bij
BEAU-TIE
kunt u terecht voor
ƒ19.90
(polyester).
Vader in de kunst
Prachtige kunstdassen
van Van Gogh, Picasso,
Dali, uit de serie van
Ralph Marlin
ƒ37.50
(polyester).
MINISTER D'ANCONA:
„Nederland en Vlaanderen vormen culturele eenheid"
DEN HAAG De
Vlaamse en de Neder
landse cultuur zijn twee
verschillende subculturen,
die samen een grotere cul
turele eenheid vormen.
Het beleid moet niet wor
den gericht op het onge
daan maken van de ver
schillen tussen de subcul
turen, maar op het optre
den in culturele contacten
met andere landen als een
door dezelfde taal verbon
den Nederlands-Vlaams
cultuurgebied.
Dat antwoordde minister
D'Ancona van cultuur gisteren
op vragen van de Tweede-Ka
merleden Postma, Glasz,
Franssen, Houben-Sipman en
Hendriks. Zij eisten dat de mi
nister zich verantwoordde
voor haar wegblijven van het
Algemeen Nederlands Con
gres, op 28 april in Brussel.
De minister had, zo blijkt uit
de beantwoording, „dringende
persoonlijke verplichtingen".
Zij stuurde een ambtenaar en
liet hem zeggen dat samen
werking wel, maar integratie
niet mogelijk was. De Belgen
reageerden zwaar beledigd.
De Kamerleden vroegen zich
af of de minister het nu wel of
niet eens was met de woorden
die premier Lubbers op 20 fe
bruari van dit jaar in de Eerste
Kamer sprak: „Het is natuur
lijk waar dat de Nederlandse
cultuur en taal niet samenval
len met de Nederlandse gren
zen. Sterker nog, één van de
redenen waarom ik zo graag
spreek met de Taalunie en er
contacten mee onderhoud, is
het historische effect van de
gemeenschappelijke wortels en
wat deze hebben opgeleverd
aan Nederlandse cultuur."
Volgens d' Ancona lijken de
woorden die zij op 28 april in
Brussel liet uitspreken in te
genspraak met wat Lubbers
heeft gesteld, maar is dat toch
niet het geval omdat zij de
grotere culturele eenheid er
kent
Inmiddels zijn de Vlamingen
ook weer boos op hun eigen
cultuurminister Dewael, om
dat die het afgelopen dinsdag
liet afweten bij een vergade
ring van de Nederlandse Taal
unie in Den Haag. Dewael zat
bij de voetbalwedstrijd van
Belgie in Italië.
SJNST/RTV Cetdóc Coulant donderdag u juni 1990 pagina 9
Kunstbloemen
In een bootje leggen Mac
Thiadens en Jaap Rouen-
dal de laatste hand aan
een van de drie drijvende
bloemperken in het Open
t Havenfront bij het Amster-
1 damse Centraal Station.
De kunststofbloemen zijn
elk 1.50 meter hoog. Af
hankelijk van de windrich
ting, golfslag en plaats van
de toeschouwer tonen de
bloemvelden steeds een
andere kleur. Dit kunstpro
ject, een initiatief van de
twee kunstenaars, blijft te
zien tot eind september.
FOTO: ANP
Emmy Verhey: alle
Beethovensonaten
op één dag
AMSTERDAM De violiste
Emmy Verhey en de pianist
Carlos Moerdijk zullen op 14
juli in de AGA Zaal van de
Beurs van Berlage in Amster
dam alle tien vioolsonaten van
Ludwig van Beethoven uit
voeren. De sonaten worden
verdeeld over drie concerten.
Het eerste concert begint om
12.00 uur en omvat de sonaten
1, 2, 3 en 4. Het tweede concert
met de sonaten 5, 6, 7 en 8
start om 16.00 uur en het laat
ste met de sonaten 9 en 10 om
20.15 uur.
CHAGALL BEURS VOOR
STUDENT MEDIA-KUNST
ENSCHEDE De 24-jarige Folko Boermans,
die aan de Akademie voor Beeldende Kunst
in Enschede media-kunst studeert, krijgt de
eerste Chagall Beurs. De beurs bedraagt 22.000
gulden en is bedoeld om een jaar lang te stu
deren aan het Duncan of Jordanstone College
in Dundee in Schotland.
Het Prins Bernhard Fonds bepaalt wie de
beurs krijgt. De beurs is echter ingesteld door
de Chagall Holding (hotels, restaurants). Boer
mans werd als „meest veelbelovende" uitge
kozen uit tien kandidaten. Allen moesten zij
werk insturen en schrijven waar ze in het bui
tenland een vervolgopleiding zouden willen
volgen en waarom. De Chagall Holding be
taalt zo'n vervolgopleiding tot het bedrag van
30.000 gulden. Boermans krijgt de beurs zater
dagmiddag 30 juni uitgereikt in het Green
Park Hotel in Leidschendam.
Internationale dag
van de architectuur
AMSTERDAM Op 1 juli wordt voor de vijfde
keer ook in ons land de Internationale Dag van de
Architectuur gevierd. De bedoeling daarvan is de
aandacht voor de gebouwde omgeving bij het grote
publiek te stimuleren, aldus een bekendmaking
van de organisator, de Koninklijke Maatschappij
tot Bevordering der Bouwkunst Bond van Neder
landse Architecten BNA.
Overal in het land is door de Kringen BNA een
programma georganiseerd dat bestaat uit publieks
prijzen, forumdiscussies, tentoonstellingen, boot
tochten, wandelroutes, fietstochten en rondleidin
gen door steden en gebouwen.
In Den Haag zullen onder meer de ministeries van
buitenlandse zaken (op voorintekening), sociale za
ken, verkeer en waterstaat en de nieuwbouw van
de Tweede Kamer worden opengesteld voor het
publiek.
STOA vreest
vermindering
programma's
allochtonen
HILVERSUM De
Stichting Omroep Alloch
tonen (STOA), is aller
minst gerust op de plan
nen die de NOS heeft met
de programma's voor al
lochtonen op radio en te
levisie. De NOS heeft
daarover een nota gepro
duceerd en hoewel vice-
voorzitter dr. A.H. van
den Heuvel van de NOS
STOA schriftelijk heeft
verzekerd dat de aandacht
voor allochtonenprogram-
ma's gehandhaafd blijft,
heeft de toon van de nota
STOA hevig gealarmeerd.
Een groot deel van de pro
gramma's die nu vóór minder
heden worden gemaakt wor
den programma's óver min
derheden, zegt STOA-coördi-
nator Ed Klute in een gesprek
met het ANP. Niet dat Klute
tegen programma's over min
derheden voor een ruimer pu
bliek is, maar dan wel graag
buiten de zendtijd die nu nog
speciaal voor minderheden-
programma's is gereserveerd.
Vrijdag behandelt de Pro
grammaraad van de NOS, een
adviesorgaan voor het bestuur,
de nota. Het NOS-bestuur zal
waarschijnlijk na de zomer
een besluit nemen over de
programmering voor allochto-
STOA, een samenwerkings
verband van ethnische min
derheidsgroepen, dat streeft
naar meer aandacht voor al
lochtonen op radio en televi
sie, vreest dat de NOS zich
heeft laten leiden door de Hil-
versumse concurrentiekoorts,
die wil scoren in de slag met
de commerciële omroepen. De
kijk- en luistercijfers van de
minderhedenprogramma's zijn
over het algemeen aan de lage
kant en, meent STOA, speci
fieke programma's voor min
derheden moeten daarom wij
ken voor programma's die ge
acht worden een breder pu
bliek te trekken.
Over wat de NOS tot nu toe
heeft gedaan is Klute niet on-,
tevreden. „Het kan altijd meer
en beter, maar de NOS doet
erg haar best om in de algeme
ne programma's tot uiting te
brengen dat zij een afspiege
ling zijn van een multiculture
le samenleving." Van de spe
ciaal op de allochtone bevol
king toegesneden programma's
moet de NOS echter afblijven,
vindt hij, omdat datgene wat
er nu is echt een noodzakelijk
minimum is.
Op het moment heeft de NOS
op televisie op jaarbasis onge
veer 105 uur zendtijd beschik
baar voor programma's die
speciaal op allochtone groepen
in het land zijn gericht. Vol
gens de inzichten van STOA
schiet daar maar 52 uur van
over als de ideeën in de NOS-
nota worden uitgevoerd. De
rest van de zendtijd zal wor
den besteed aan programma's
over minderheden voor een
breder publiek.
De NOS zegt in de nota het tot
haar taak te rekenen program
ma's te maken voor minderhe
den, maar zij vindt dat radio
en televisie massamedia zijn,
waardoor zij zichzelf beperkin-
fen meent te moeten opleggen,
ecent in Nederland gevestig
de vreemdelingen bij voor
beeld hebben zeker specifieke
programma's nodig, maar ge
zien de beperkte omvang van
die groep vindt de NOS dat
onder hen programma's op au
dio en videocassette verspreid
moeten worden, die de NOS
graag zegt te willen vervaardi
gen.
Van de reeds lang in Neder
land verblijvende buitenlan
ders vindt de NOS eigenlijk
alleen de Turkse en Marok
kaanse en misschien de Chine
se groeperingen groot genoeg
om via de landelijke radio en
televisie in de eigen taal te
worden bediend. Kleinere
groepen, zoals Grieken en Joe-
goslaven, Portugezen en Span
jaarden, kunnen beter worden
bereikt via kleinschaliger me
dia als de lokale radio en ka
beltelevisie, vindt de NOS.
STOA is het daarmee grondig
oneens. De lokale radio-om
roepen hebben één zender tot
hun beschikking, de landelijke
heeft er vijf. Bovendien wo
nen die mensen verspreid over
het land, wat juist een reden te
meer is om ze niet op lokaal,
maar op landelijk niveau te
bedienen, zegt Klute.
IP VARA-TV OP ADVIES VAN HERMAN VAN VEEN
'an Goghmuseum
dagen dicht na
"n! inde herdenkings-
xpositie
(MSTERDAM In ver-
and met herinrichting
lal het Van Goghmuseum
Amsterdam na het ein-
van de grote herden-
jfjingstentoonstelling met
ihil'derijen van Van
ogh op 30 en 31 juli en 1
igustus gesloten zijn.
'anaf 2 augustus wordt in
let museum weer de vaste
llectie getoond.
laarnaast opent er op 17 au-
istus (tot en met 10 decem-
ir) een speciale expositie
ider de titel „De briefschet-
:n van Vincent van Gogh".
'anwege hun grote kwets-
iarheid en lichtgevoelig-
:id zijn de 250 brieven met
jjfchetsen nog niet eerder j
'.poseerd.
Fanaf 24 augustus (tot en
net 4 november) is er een
nvangrijke overzichtsten-
onstelling gewijd aan Emi-
Bernard (1868-1941), èen
Fan de beste vrienden van
Van Gogh. Op deze expositie
net schilderijen, tekeningen
in grafiek worden vooral
wens rol als vernieuwer
Pjn stilistische en technische
Veelzijdigheid belicht.
herdenking van de hon-
irdste sterfdag van Van
ogh (1853-1890) wordt afge
goten met de expositie „Van
uogh en de moderne kunst
11890-1914)". Het thema
iarvan is de invloed die
an Gogh heeft gehad op de
■hilderkunst van onder an-
leren Kokoschka, Schiele,
^erain, Matisse, Van Don-
jen, Kirchner, Kandinsky en
limt. Deze tentoonstelling
juurt van 16 november tot
[n met 18 februari 1991, al-
de bekendmaking.
Land Van Ooit, folkloristisch
ler van Compagnie van Ooit, re-
Oncko Grader, VARA-tv, Ned. 1
18.40 uur, donderdag.
ILVERSUM Op zes
inderdagavonden, te be
nnen vanavond, geeft
IVRA-tv direct verslag
n het ontstaan van het
and van Ooit' en de
jebelen die er heersen,
et gaat om op zichzelf
lande verhalen, met als
de draad en thema de
ijd tussen goed en
vaad. Het is geschreven
lor alle leeftijden. Pak-
n de kijkers dit op, dan
aan er nog 24 afleverin-
m te wachten.
:t 'Land Van Ooit', gelegen
Drunen (NB) nabij Waal-
jk, bestaat sinds vorig Jaar
i een theatertuin, waar dag-
ireanten continu allerhande
peel kunnen bekijken in
aalf theaters met benamin-
als Baldakijn, Open doek-
Rode Oortjes en Manege-
eater, in welk laatste hip-
erblijf er behendig
irdt geacteerd vanaf paar-
n. Van Pasen tot voorbij de
rfstvakantie vinden er tien-
len acteurs emplooi in de
;ie van Oncko Grader en
ar ideeën en teksten van
re Taminiau en Monique
rijbosch.
irman van Veen werd aan
trokken als adviseur en
;rd te dien einde voor het le-
:n benoemd tot baron van
=$t „Land van Ooit". Deze op
in beurt sloeg met een rid-
Irslag Juffrouw Stemband
(Annemiek Hoogendijk) tot
kasteelvrouwe, zodat in beider
naam een artistiek hoogwaar
dig toneelprodukt kan worden
geleverd.
Ontstaan
Het 'Land Van Ooit' ontstond
uit een gat. Op het 25 ha. om
vattende landgoed van de
adellijke familie d'Oultremont
spleet niet lang geleden de
aarde met geweld open. Tot 17
meter hoog rees tot veler ver
bazing uit de grond de steven
van een schip op. Wetenschap
pers stelden na zorgvuldig on
derzoek vast, dat dit schip
geen ander kon zijn dan de
bark, die in 1863 in Nieuw-
Zeeland wegdook in het ha-
venslib en door het binnenste
van de aarde heen zijn weg
vond naar Drunen. Men mag
dit om meer reden een histori
sche plaats noemen. Uit de
Vlaamse familie d'Oultremont
stamde in de vorige eeuw ene
Henriëtte, die de gade werd
van koning Willem I. Henriët
te stond bekend als een vrouw
die met verheffing van stem
wist te spreken en daarom bij
het volk de naam kreeg van
'Jetje Dondermond'. In haar
nog steeds bestaande eigen
kasteeltje op dit landgoed kan
de bezoeker zijn maaltijd uit-
geserveerd krijgen.
Om het ontstane gat heen
werd op de weilanden en ven
nen een historische burcht ge
bouwd, waarbinnen kinderen
in een enclave hun eigen hun
eigen vrije wereld beleven vol
speeltuig en theatervertier.
Het land kent eigen wetten en
voorschriften, een eigen volks
lied, een eigen munteenheid,
nu op voorspraak van Herman
van Veen ook een eigen tv-
programma en een eigen Gou
verneur, die elke bezoeker
met hoofse handgebaren wel
kom heet.
Troebelen
Geen land zonder troebelen en
onrust en daarover handelen
alle toneelstukken, die de hele
dag door in deze theatertuin
en nu dus ook op VARA-tv
worden opgevoerd, begeleid
door muziek op de oude in
strumenten van het Barocco-
co-ensemble. De vroegere be
woners van het landgoed
Graaf Wildebras en Gravin
Rondalia roddelen en chicane
ren bij het leven en brengen
de menselijke geest in het on
gerede. Zij worden betoverd
en moeten hun verdere be
staan dolend slijten als zwart-
nekzwanen, waarvan er inder
daad twee in de vennen dob
beren. Op bekijks van kinde
ren blijken zij niet gesteld.
Dan duiken zij weg in de
oeverbegroeiing. Het ridder-
paard Kos-met-de-Snor en rid
der Graniet-sterker-dan-ik-
kan-niet stellen voortdurend
orde op zaken in de strijd tus
sen de oerkracht van het
kwaad en het eeuwige begin
sel van de liefde. Edele vrou
wen staan daarbij de Gouver
neur ten dienste, niet terug
deinsend voor de grimmigheid
van het kwaad. Ooit zal het
goede zegevieren.
Directeur/stichter/motor van
al deze bedrijvigheid Mare Ta
miniau, met voorheen directie
functies in de Efteling, de Au-
totron en VVV Tilburg: „Ka
rakterologisch ziet men in de
toneelfiguren een treffende
doorsnee van het gemiddelde
van de bevolking, maar elke
gelijkenis moet aan een mis
verstand worden toegeschre-
TON OLIEMULLER
HILVERSUM Met de
gezondheid van de aarde
is het niet best gesteld.
Van een lichte verkoud
heid is al jaren geen spra
ke meer. Toch lijken haar
bewoners nauwelijks ge
ïnteresseerd hun levens
bron voor een totale on
dergang te behoeden. Op
een klein groepje na. Om
de mensheid wakker te
schudden organiseerden
achttien omroepen over
de hele wereld eën week
durende actie om de na
derende crisis nog eens
onder de neus van hun
kijkers te wrijven. Hoog
tepunt vormde 'One
World One Voice', een
muzikale roep om een ge
zonder milieu, waaraan
292 wereldberoemde ar
tiesten meewerkten.
Nederland liet het weer eens
afweten, zelfs aan het als mi
lieu-vriendelijk te boek staan
de Veronica, in het verleden
strijders voor Greenpeace,
trok het hele gebeuren geruis
loos voorbij. „Nee, het lijkt ons
niet interessant", was het com
mentaar van de" omroep die
zijn jeugd blijft toeroepen „Je
bent jong en je wilt wat". Ze
worden daar waarschijnlijk
pas wakker als de zojuist ver
schenen compact disc „One
World One Voice" een succes
wordt.
Gelukkig reikt de kabeltelevi
sie ver zodat in het westen van
ons land massaal op de BBC en
in het oosten van het land op
het Duitse WDR kon worden
afgestemd. Hierdoor werd de
echte liefhebber niets onthou
den. 'One World One Voice' is
een idee van Kevin Godley.
Hij bedacht, op verzoek van de
BBC, het concept van een mu
zikale kettingbrief. Het idee
was simpel: laat een zo groot
en divers mogelijk aantal ar
tiesten improviseren op een
thema, zorg dat de video-ca
mera daarbij aanwezig is en je
hebt niet alleen een unieke
soundtrack, maar ook een
boeiend relaas over de be
zorgdheid van artiesten over
het milieu. Dat daarbij voor
muziek werd gekozen, lijkt
duidelijk: het is de enige uni
versele taal, die bovendien een
grotere kracht heeft dan het
geschreven woord. Kevin
Godley nam zelf de beeldregi
stratie voor zijn rekening en
vroeg producer Rupert Hine
de muziek in goede banen te
leiden.
Het werd een reis rond de we
reld. Hét tweetal legde in
tweeënzestig dagen ruim
60.000 kilometer af, via New
York, Dublin, Londen en Rio
naar Los Angeles, Helsinki,
Pariis, Afrika en Leningrad.
Godley keerde met honderd
vijftig uur documentaire-mate
riaal en zestig uur gefilmde ar
tiesten terug, terwijl Hine en
zijn technicus Stephen W.
Tayler in die tijd honderdtien
24-sporenbanden verzamelden,
waarop de 292 artiesten waren
terug te vinden.
Muzikaal palet
Het resultaat is een symfonie
voor wie van de wereld houdt.
Het is een werkstuk waarbij
de stem van Lou Reed in Los
Angeles wordt ondersteund
door de accordeonklanken van
Richard Guilliano in Parijs en
waarbij de Zulu-muziek van
Johnny Clegg, opgenomen in
Lille, wordt voorzien van ras
pende vocalen van Eddy
Grant in Londen. De symfonie
is een uiterst rijk, muzikaal
palet, dat prachtig is opge
bouwd en helemaal aan het
einde, met het Leningrad
Symphony Orchestra onder
leiding van Alexander Dimi-
triev, zijn klassieke gezicht
toont.
Daarvoor is het een komen en
gaan van artiesten, die geheel
in hun eigen stijl een steen of
steentje bijdragen. Sting levert
een fikse bijdrage op bas, het
zelfde geldt voor het snerpen
de, altijd fantasievolle gitaar
spel van Steve Stevens (gita
rist van Michael Jackson) en
voor de vocalen van Peter Ga
briel bijvoorbeeld, terwijl het
aandeel van zangeres Maria
McKee en zanger Terence
Trent D'Arby beperkt blijft.
Solo-uitstapjes
Het internationale karakter
van de symfonie blijkt niet al
leen uit de grote hoeveelheid
talen waarin voor een gezón-
der millieu wordt gepleit,
maar ook uit de diversiteit aan
muziekstijlen die niet alleen
rockmuziek omvat, maar rap
naadloos laat overvloeien in
Ierse volksmuziek (The Chief
tains) en reggae verbindt met
de gevarieerde stemmen en de
uitheemse instrumenten van
Oost-Europa. Simpel gezegd
worden de „orkestpartijen"
telkens doorbroken door solo
uitstapjes, waarbij Robbie Ro
bertson (ex-Band) met zijn
donkere, pakkende stem sterk
opent met een verhaal dat al
het leven op aarde, als het web
van een spin, onverbrekelijk
met elkaar is verbonden. Hoe
wel je bij een symfonie moei
lijk kan praten over hoogte
punten verdient een aantal bij
dragen een aparte vermelding.
Lou Reed, op gitaar, is onge
compliceerd indringend in
„Everyone Has A Choice",
Laurie Anderson is zichzelf en
daarmee uiterst herkenbaar in
een verhaal over een walvis in
een waterbasin, die zich af
vraagt of alle oceanen muren
hebben. Dave Stewart weet
zich ondersteund door vrou
wenkoortjes, de Gypsy Kings
laten in Helsinki hun flamen
co-snaren trillen, terwijl de
boodschap voor elke wereld
burger duidelijk wordt ge
maakt.
Verplicht
Ook voor wie de toestand van
het milieu een worst zal zijn, is
„One World One Voice" epn
verplichte aanschaf. Zeker in
de collectie van muzieklief
hebbers mag hij niet ontbre
ken. De plaat, waarvan de de
opbrengst naar verschillende
milieu-organisaties gaat, blijkt
een leerzaam vakantiespelle
tje. Wat is er leuker dan on
derweg naar de vakantiebe
stemming te raden wie de in
strumenten bespeelt of zijn
stem laat klinken. Dat kan nog
hele discussies tot gevolg heb
ben. Het is overigens niet de
bedoeling dat thuis de aange
schafte compact disc wordt
overgetaped. Hiervoor dient
de cassette te worden aange
schaft. Zie het maar als een
vergoeding voor de milieu
vervuiling die de auto veroor
zaakt waarmee de vakantie
bestemming wordt bereikt. En
al ga je met de fiets, dan nog
zul je zelf wel iets kunnen ver
zinnen, dat jouw (extra) finan
ciële bijdrage aan de milieu
organisaties, de gehele op
brengst van „One world one
voice" wordt geschonken aan
milieu-organisaties, rechtvaar
digt.
HANS PIËT
Scène uit het VARA-tv-spel het „Land Van Ooit".
Baron-voor-het-leven Herman van Veen slaat met een ridderslag Juffrouw Stemband (Annemiek Hoogendijk) tot kasteelvrouw-
voor-het-leven. Op de achtergrond slaat de Gouverneur dit tafereel met welgevallen gade.
