Buurten moeten sociale
vernieuwing gaan dragen
ALLER
LEI(DS)
36 dagen lang
vaderdag vieren!
Rijnland wil lozing stikstof halveren
Orgelpijpen als mikadostokjes
STAD OMGEVING/RTV
Overvaller postagentschap
ontkent plotseling alles
WOENSDAG 13 JUNI 1990 PAGINA 13
IDEN Een
-andeling le-
een 22-jarige
denaar gister-
i fikse snij-
en op. Hij
door de Eer-
Hulp Dienst
,r het Diacones
huis worden ge-
,cht. De man was
zijn woning aan
Steenstraat aan
slaapwandelen
aakt. Tijdens zijn
:htelijke tocht
ir het huis viel
door een ruit.
Politie vindt
vuurwapens
in woning
LEIDEN De Leidse politie
heeft bij een huiszoeking in
een woning aan de Oranje
gracht vier vuurwapens ge
vonden. De 39-jarige Leidse
eigenaar van de wapens werd
aangehouden voor het overtre
den van de Wet wapens en
munitie. Drie geweren had de
man onbruikbaar gemaakt,
maar volgens de politie was dit
niet grondig genoeg gebeurd.
Daarnaast werd een wapen
van klein kaliber met munitie
aangetroffen. De man krijgt
een proces-verbaal.
LASTEN OMHOOG DOOR
MILJOENENINVESTERING
LEIDEN Het Hoogheemraadschap
van Rijnland gaat in totaal 40 miljoen
gulden investeren om de overbemes
ting door stikstof van het oppervlakte
water te bestrijden. Rijnland loopt
daarmee vooruit op een wettelijke re
geling. „We steken onze nek uit", aldus
dijkgraaf E. van Tuyll van Seroosker-
ken. Het succes van de maatregelen
staat of valt volgens de dijkgraaf met
het tegelijk terugbrengen van de over
bemesting door de landbouw en de
neerslag van stikstoflozingen uit ande
re bronnen.
Rijnland wil dat die wettelijke regeling
komt voor het lozen van stikstof, ook al
omdat er anders geen grondslag is om
de kosten door te berekenen aan gezin
nen en bedrijven. De plannen van het
Hoogheemraadschap betekenen in eer
ste instantie een lastenverhoging van 5
gulden per gezin per jaar. Dat loopt uit
eindelijk op tot 15 gulden per iaar in
1998.
Rijnland trekt in eerste instantie 13,5
miljoen gulden uit om bij nieuwbouw
en uitbreiding van van zuiveringsin
stallaties ook stikstof aan te pakken.
Het gaat daarbij om installaties in Lei
den, Alphen aan den Rijn (Kerk en Za-
nen), Reeuwijk, Haarlem-Waarderpol-
der en Haarlem-Schalkwijk. Het hele
programma moet er uiteindelijk toe lei
den dat de lozing van stikstof via afval
water wordt verminderd van nu 3.200
ton per jaar tot 1.700 ton in 1998.
Gifbelt
Maar van de stikstof in het oppervlak
tewater van Rijnland is slechts een der
de afkomstig uit rechtstreekse lozingen.
Het grootste deel komt van de land
bouw bijvoorbeeld door uitspoelen
van mest door regen maar ook uit de
lucht door verkeer en industrie en door
het inlaten van rivierwater in de pol
ders van Rijnland. Als de overbemes
ting door de landbouw niet aan banden
wordt gelegd, zijn de investeringen
door het Hoogheemraadschap in feite
zinloos, aldus dijkgraaf Van Tuyll. Hij
waarschuwt ervoor dat maatregelen ge
nomen moeten wörden omdat de stik
stof zich ophoopt in het milieu. „Je
bouwt in feite een gifbelt op in het wa-
Sctikstof veroorzaakt net als fosfaten
overmatige algengroei in het water.
Dat wordt daardoor 's zomers groen.
Doordat de algen afsterven gaat het bo
vendien stinken. De algen nemen licht
weg uit het water en verdringei\ ander
leven.
Rijnland stelt dat het met dit investe
ringsplan het eerste waterschap is dat
inspeelt op het Rijnaktieplan en het
Noordzeeaktieplan waarin staat dat de
stikstoflozingen moeten worden gehal
veerd. Het plan loopt bovendien voor
uit op het Nationaal Milieuplan Plus
waarin de overbemesting niet eens
meer zou worden genoemd, aldus Van
Tuyll. De voorgestelde investeringen
komen bovenop het al bestaande inves
teringsprogramma van 400 miljoen gul
den. Op 20 juni moet de algemene ver
gadering van het Hoogheemraadschap
een besluit nemen over de uitvoering.
Van Tuyll verwacht dat de vergadering
in zal stemmen met de eerste fase van
de plannen alleen al omdat latere aan
passingen veel duurder uitvallen.
Fosfaten
De aanpak van de stikstof volgt een
jaar na de maatregelen tegen fosfaten.
Ingenieur-directeur A. Overgaag van
Rijnland stelde vanmorgen dat die
maatregelen al merkbaar resultaat heb
ben. Experimenten met een korrelreac
tor om fosfaat uit afvalwater te halen
verlopen zeer goed. Belangrijkste is
echter dat fosfaten uit wasmiddelen
zijn verdwenen. De hoeveelheid fosfaat
in het water is sindsdien met 40 pro
cent verminderd.
LEIDEN Buurt- en
wijkorganisaties moeten
|in Leiden meer betrok-
;en worden bij het op
lossen van knelpunten
in hun woongebied. Dat
at in de vanochtend
loor drie wethouders
jepresenteerde nota
„Sociale vernieuwing in
iden, een eerste ver
kenning". De burgers
'mogen samen met de
;emeente het definitieve
teleid voor sociale ver
nieuwing bepalen. Dat
beleid moet tussen nu
en medio 1991 gestalte
krijgen.
Het college van B en W heeft
op aandrang van het Rijk een
eerste aanzet gegeven. „Soci
ale vernieuwing is een er
kenning van het feit dat je
het als overheid niet alleen
kan", staat in de nota die de
betrokken wethouders H.
van Dongen, H. Walenkamp
en H. de la Mar vanochtend
presenteerden.
Voorlopig wordt in Leiden
nog doorgegaan met de reeds
gemaakte aanzetten van de
gemeente zoals omgevings-
vakploegen en buurtbeheer.
Gemeentelijke directies
moéten beter op elkaar afge
stemd zijn en anders gaan
werken. „Dat betekent niet
automatisch dat er meer
werk komt", aldus Van Don
gen die toegeeft dat sociale
venieuwing ook voor een
groot deel een voortzetting is
van het Leidse FIKS-beleid.
Nieuw in de zogeheten raam
nota is de vergrote invloed
van buurt- en wijkorganisa
ties met name in de Slaagh-
wijk, Leiden-Noord en Pan-
cras-Oost. Verbetering van
de leefbaarheid en het terug
dringen van de achterstand
situatie zijn hier de hoofdza
ken. Speciale aandacht wordt
gevraagd voor sociale veilig
heid, vandalismebestrijding,
uitbreiding van de kinderop
vang en versterking van de
thuiszorg. Wijkonderhouds-
ploegen, worden aangevuld
met wijkteams van de direc
ties groen, civiele werken en
reiniging. Het gemeentebe
stuur en de ambtelijke orga
nisatie moeten zo worden
aangepast dat beter op de
wensen van de buurt in kan
worden gegaan. De wijken
krijgen een zogeheten loket
functie.
Bij de nota is een lijst van
knelpunten en wensen ge
voegd die de gemeente graag
in het kader van de sociale
vernieuwing verwezenlijkt
ziet. De reeks is verdeeld in
sociale vraagstukken zoals de
organisatie van een banen
pool. Op onderwijsgebied
meer aandacht voor jeugdi
gen, en het verbeteren van
spijbelopvang.
Een aantal vernieuwingen
met betrekking tot het doel
groepenbeleid (allochtonen,
vrouwen, langdurig werklo
zen en randgroepjongeren)
worden voorgesteld. Het
creëren van eerlijke kansen
is het doel. Hierbij wordt
aangesloten op de gemeente
lijke projectgroep Maatwerk.
Er wordt gedacht aan uit
breiding van het jeugdwerk
garantieplan. In de nota
staat: „Een taakstelling van
200 arbeidsplaatsen lijkt
haalbaar".
De bevordering van cultuur
emancipatie is slechts een
klein onderdeel van de nota.
In het kort moet de deelna
me aan musea, theater en bi
bliotheek worden vergroot.
Dat geldt ook voor de deelna
me aan sportvoorzieningen.
FOTO: WIM VAN NOORT
ans Muller bij de opbouw van Mikado in De Waag: „Toonhoogte wordt door toeval bepaald".
1ULLER BOUWT INSTALLATIE IN DE WAAG:
jEIDEN Mikado is dat
oofdpijnverwekkende
lelletje waarbij je een
lerg stokjes op de grond
itstrooit, die je vervol-
ens stuk voor stuk moet
prapen zonder de stapel
bewegen. Voor beel-
end kunstenaar Hans
luller was dat spel de in-
piratiebron voor een in-
allatie, die sinds van-
laag is te zien in De Waag
ian de Aalmarkt.
het .mikado-spel van Hans
luller zijn de stokjes vervan
en door enorme orgelpijpen.
Ie pijpen stapelt Muller op tot
ier torens. Tezamen vormen
een instrument, dat wordt
lespeeld en aangedreven door
en oud draaiorgel-mechaniek,
'r wordt een compositie uitge-
oerd die speciaal daarvoor is
ervaardigd werd gemaakt
'oor Hans Muller. De kunste-
iaar hoopt met de installatie
ien eenheid te bereiken van
uimte, beeld en geluid. In
'laats van een catalogus geeft
tag een CD uit met re-
lente composities van Hans
Kuiler. Het spektakel is de be
loning van het eerste seizoen
ran de nieuwe programmering
'an De Waag als podium voor
'edendaagse beeldende kunst
>n muziek.
lans Muller kan boeiend ver
ellen over zijn fascinatie voor
samenhang tussen beeld en
geluid. Hij studeerde in 1988 af
aan de audio-viuele afdeling
van de Rietveld Academie in
Amsterdam en won een be
langrijke prijs met zijn eind
examenproject.
Klankbeelden
Hans Muller: „Ik heb geen
muzikale opleiding gehad,
maar ik ben wel heel sterk in
muziek en geluid geïntere-
seerd. Ik kan het geluid niet
los zien van het visuele. Daar
om zoek ik naar werk, waarin
ik die twee elementen kan sa
menvoegen. Ik ga uit van de
ervaring die je ook hebt in het
dagelijks leven: je ziet en hoort
twee mensen met elkaar pra
ten, tegelijkertijd blaft er er
gens een hond en er passeert
een auto. Dat geeft vaak hele
mooie klankbeelden. Dat uit
gangspunt gebruik ik om mijn
eigen ideeën vorm te geven'
Muller begon daarbij te kijken
naar naar muziekinstrumen
ten. Hij onderzocht waarom ze
een bepaalde vorm hebben,
wat daarvan de functie is en
hoe ze worden gebruikt.
„Vooral in onbruik geraakte
mechanische instrumenten
vind ik boeiend. De „draai
lier" bijvoorbeeld. Dat is een
snaarinstrument waarbij de
snaren in trilling worden ge
bracht door een wiel, dat langs
de snaren draait. Uiteindelijk
ben ik zelf muziekinstrumen
ten gaan ontwerpen. Ik had
een hele lijst met fantasiena
men voor instrumenten ver
zonnen en die ben ik toen
gaan maken. De 'lippenkast' of
de 'leischijf'. De 'zweikoffer' is
een houten kist met een dek
sel, dat langzaam op en neer
beweegt. Aan het deksel is een
balg bevestigd, die geluid
maakt als de kist open en
dicht gaat. Zo ontstaat een zeer
dramatisch geheel".
Grootschaliger
Het werk van Hans Muller
wordt steeds monumentaler en
grootschaliger. Muller: „De
laatste tijd hou ik me vooral
met architectuur bezig. Ik
vraag me af wat er gebeurt
wanneer je een ruimte of. een
gebouw als instrument gaat
gebruiken. Ik heb vorig jaar
een serie lezingen gevolgd
over een projekt van de com
ponist Jan Boerman, die vond
ik heel- inspirerend. Bij dat
project speelde hij vanaf drie
hoge punten in Rotterdam, zo
als de Euromast, elektronische
muziek over de stad. Zo bracht
hij in het statische, driedimen
sionale beeld van de architek-
tuur ook het dynamische ele
ment van het geluid. Ik heb
nu een ontwerp gemaakt voor
een kubusvormige ruimte,
waar langs de ribben van de
kubus snaren zijn gespannen
die van buitenaf kunnen wor
den bespeeld. Het publiek kan
erin in lopen en bevindt zich
zo in de klankkast van een in
strument".
Hans Muller maakt zijn muzi
kale composities niet zozeer
volgens klassieke principes,
ymaar vanuit een centraal idee
over de betekenis van het
stuk. „Ik begin met de tijd in
te delen. Als je die structuur
hebt, ben je al heel ver. De
klankcombinaties komen tot
stand door smaak en worden
voor de rest bepaalt door de
vorm van het instrument en
de tijdsstructuur. Toeval speelt
een belangrijke rol, maar er zit
wel een systeem in. Bij Mikado
heb ik eerst een zorgvuldige
compositie gemaakt, maar die
krijgt nog een extra dimensie,
doordat ik de orgelpijpen wil
lekeurig ga aansluiten op het
mechaniek. Ik weet dus van te
voren alleen hoe de compositie
rythmisch gestructureerd is.
Over de toonhoogte van de
klanken weet ik niets, dat is
een experiment".
De resultaten noemt Muller
steunpunten in een zoektocht.
„Ik probeer dat zoeken open te
houden. Ik heb wat dat betreft
heel veel geleerd op de audio
visuele afdeling van de Riet
veld Academie. Dat was oor
spronkelijk een werkgroep die
grafische animatiefilmpjes
maakte, maar later werd het
meer een afdeling voor men
sen die nergens specifiek te
recht konden. Normaal ga je
etsen of keramiek maken,
maar als je die media wilt ver
mengen, dan wordt het moei
lijk. De audiovisuele afdeling
is in de loop der jaren een
soort knooppunt geworden
van disciplines. Je wordt er
gestimuleerd om visie te ont
wikkelen en manieren te ver
zinnen hoe je zo'n visie uit
werkt. Ik ben niet bewust op
zoek naar één resultaat en ik
ga mijn resultaten ook niet
analyseren, zo van: „hier is het
goed gegaan en daar niet". Dat
heeft weinig zin, dan loop je
vast".
ONNO SCHILSTRA
Ireneschool
blijft
voorlopig open
LEIDEN De protestant-
christelijke basisschool Irene
aan de Stadhouderslaan blijft
voorlopig open. De Raad van
State heeft de beschikking van
de staatssecretaris van onder
wijs om de school per 1 augus
tus te sluiten geschorst. De
Protestant-Christelijke School
vereniging (PCS) was maan
dag in beroep gegaan tegen
deze beschikking. De school
zat al drie jaar onder de norm
van 125 leerlingen en moest
daarom worden gesloten van
de staatssecretaris. De PCS
bracht op de zitting naar vo
ren dat de school duidelijk is
gegroeid. En dat er ook nog
leerlingen worden verwacht
naar aanleiding van de nieuw
bouw aan het HCG-terrein.
Orgelconcert
Joop Brons, organist van
de Hooglandse Kerk, geeft
vrijdag in die kerk een
concert. Dat is het eerste
in een serie zomeravond-
concerten van K O. Een
veelheid aan componisten
en muziek uit vele landen
staan op het programma.
Brons begint om 20.15 uur.
Kaarten zijn verkrijgbaar
bij K O aan de Oude
Vest 45 in Leiden.
Onderhoud
In het kader van het pro
gramma „Groot onder
houd aan straten en wegen
1990", begint de gemeente
de komende twee weken
met herbestratingen. Aan
de beurt ziin de Vollers-
gracht en de Eendenzijde.
Verder worden de trottoirs
in de Paul Krugerstraat
versmald.
Leidse Hout
concert
Harmoniekapel Werk-
mans Wilskracht opent
zondag het concertseizoen
in de Leidse Hout. Jaar
lijks organiseren de Vrien
den van de Leidse Hout
zondagse concerten in dat
park. Het optreden van
Werkmans Wilskracht be
gint om 14.00 uur. Het
wordt gehouden bij het
theehuis in de Leidse
Hout.
Het tweede concert op 24
juni wordt verzorgd door
de Old Rhine Jazzband.
Studenten in mineur
Om even over negen uur zat de stemming er nog goed in in een studentenhuis aan de MooiJapik-
steeg in Leiden. Daar werd gistermiddag de gezamenlijke keuken door de bewoners omgetoverd
tot een oranje mini-bioscoop annex voetbaltribune. Met z'n twintigen op enkele vierkante meters
werden de elf van Beenhakker luidruchtig aangemoedigd, de bekende liederen aangeheven en
vloeide het bier rijkelijk. De gezichten werden naar mate de wedstrijd vorderde steeds bedrukter
(zie foto). Na negentig minuten stond de leeuw lelijk in z'n hempie en vertrok men stilletjes naar
huis. Dit in tegenstelling tot het personeel van shoarmazaak Camp David aan de Haarlemmerstraat:
„Eigenlijk hadden we nog moeten winnen ook. We hadden de betere kansen en onze beste speler
Abou Zeed deed niet eens mee", aldus een uitgelaten Yasser Selim. Zijn landgenoot Ahmed Ramzy
was het met hem eens: „Van te voren hadden we gedacht dat we met vier of vijf nul zouden
verliezen. Voor ons was het een good game".
FOTO: WIM VAN NOORT
DEN HAAG/LEIDEN
Maar liefst vijf keer had
de 27-jarige Amsterdam
mer bekend dat hij deel
had genomen aan de over
val op het postagentschap
in de Cobetstraat op 22
december 1988. Bij de
overval werd bijna 180.000
gulden buitgemaakt, de
beheerder werd met een
vuurwapen gedwongen de
kluis te openen. Gister
middag voor de Haagse
rechtbank ontkende hij
alles voor het eerst. Offi
cier van justitie, mevrouw
I. Klopper, eiste toch drie
jaar gevangenisstraf. Zijn
advocaat pleitte voor vrij
spraak.
De president van de recht
bank, mevrouw Koningsveld,
las verbaasd de verklaringen
voor die de verdachte bij de
politie had gegeven, en de ver
klaringen van twee andere
overvallers die inmiddels tot
vier en zes jaar gevangenis
straf waren veroordeeld. Uit
die verklaringen bleek dat de
Amsterdammer wel had mee
gedaan aan de overval. De
man hield echter vol dat hij
een hersenschudding had van
wege een auto-ongeluk en dat
hij niet wist wat hij deed. De
details had hij van zijn vrien
den gehoord, en hij had een
verklaring gelezen. „Ik heb
het toegegeven omdat de re
chercheurs van politie me dan
naar het ziekenhuis zouden la
ten gaan. Ik heb echt niet
meegedaan", zo beweerde hij.
De Amsterdammer leverde
ook een verklaring waarom de
andere overvallers hem had
den genoemd als medeplichti
ge. „Ik had plannen om naar
Suriname te gaan. Ze dachten
dat ik in het vliegtuig zat dat
toen was neergestort en scho
ven alles op mij. Weg is weg,
dachten ze Dat deden ze ook
om iemand te beschermen".
Vrijspraak
„U kletst maar een beetje in
het wilde weg", was het oor
deel van de president. „De
zaak nam een onverwachte
wending. Daar had ik niet op
gerekend", begon de officier.
„Maar het bewijs is zo ruim
schoots aanwezig, dat ik geen
enkele twijfel heb. Het is jam
mer dat ik nu ook geen reke
ning kan houden met positieve
punten, wat voor waarde moet
ik aan uw verhaal hechten?".
Ze eiste drie jaar gevangenis
straf.
Raadsman Carli vertelde dat
hij al.eerder had gehoord dat
zijn cliënt de overval niet had
gepleegd en dat hij dat ter zit
ting zou vertellen. In verkla
ringen van de andere overval
lers werd de naam van zijn
cliënt volgens hem eerst niet
genoemd. „Daar mogen op zijn
minst vraagtekens bij worden
geplaatst". De advocaat be
schouwde het noemen van de
naam van de Amsterdammer
als „rondzingende informatie
die iedereen oppikt en gaat
napraten. Bovendien wisten ze
dat hij naar Suriname ging en
zochten ze een zondebok, hele
maal toen bleek dat hij vlieg
tuig waarmee hij zou vertrek
ken neerstortte'benadrukte
hij.
De raadsman noemde het ont
breken van een confrontatie
met de slachtoffers een zwak
punt. „Het zou sterker zijn als
hij daarbij zou zijn aangewe
zen, maar dat is niet gebeurd.
Toch moet u misschien maar
eens denken aan de mogelijk
heid dat hij misschien nu wel
de waarheid spreekt. Als u al
leen de verklaringen meetelt,
komt dat niet zo plezierig
over". De advocaat pleitte
voor vrijspraak. „Maar anders
moet de mogelijkheid van een
voorwaardelijke straf niet
worden uitgesloten", aldus
Carli.
De president doet 26 juni uit
spraak.
ADVERTENTIE
U geeft op 17 juni niet
zomaar een cadeautje
aan vader.
Voor slechts^
u 'm op
verrassen
cadeauc
voor 6 wel
plezier met
Dat is goed
I Naam:
Straat:
Postcode/plaats:
Laat van 18 juni t/m 28 juli
de Leidse Courant bezorgen bij:
De heer:
Straat:
'ostcode/plaats:
lefoon:
controle bezorging)
deze bon in open envelop - geen postzegel plakken -
Leidse Courant, abonneeservice,
antwoordnummer 998, 2501 VC Den Haag.
Indien daartoe aanleiding bestaat, kan een verzoek om een
proefabonnement worden geweigerd.
CcidóC0ouAant
