taat sociale vernieuwing
Itraks bij het grof vuil?
Man vrijgelaten na vijf
jaar onschuldig zitten
lEUWi
Wallage en bonden naar commissie-Albeda
PvdA ligt dwars
bij ondertekenen
van Schengen
Gids voor nabestaanden
Straat één
dag voor
kinderen
5ii JENLAND
QeidóaQowumt
DINSDAG 12 JUNI 1990 PAGINA 3
rverbod voor schip
H explosieve stof
'LBURG Het Antwerpse transportbe-
ntroline heeft gisteren een kort geding te-
staat verloren, waardoor het vrachtschip
niet door het Schelde-Rijnkanaal mag va-
rs( ft schip dat vrijdag door het korps contro-
evaarlijke stoffen werd vastgelegd, heeft
itainer met ruim 18 ton tertiair buthyl-pe-
s a benzoaat (een explosieve stof) aan boord,
!en wettelijk vijf ton is toegestaan. Rijkswa-
lert had eerder laten weten bij ontheffing
ble t vaarverbod een borg van 60 miljoen te
Pr dekking van risico's bij explosie. Het
ie bedrijf wil dat bedrag niet betalen en
explosieve stof nu over de weg moeten
ren. De president van de Middelburgse
is i nk achtte het garantiebedrag wel aan-
WVC gaat roken
verder terugdringen
DEN HAAG De antirookcampag
ne in een aantal openbare ruimten is
een succes. Het ministerie van WVC
is er zelfs zo mee ingenomen, dat ze
het rookverbod wil uitbreiden.
Komende winter start het ministerie
een campagne om personeel van be
drijven niet te laten roken in de
ruimten van die gebouwen waar het
publiek vrij naar binnen kan lopen,
doorgaans de ontvangstruimten.
Sinds 1 ianuari dit jaar bestaat er een
rookverbod in openbare ruimten van
de overheid, onderwijs, gezondheids
zorg en maatschappelijke dienstverle
ning, sociaal-culturele sector en de
gesubsidieerde binnensport.
Tiofine maakt
eind aan lozingen
ROTTERDAM Tiofine heeft gisteren
in de Botlek een geheel nieuwe fabriek
voor de produktie van titaandioxyde of
tewel titaanwit, een witmaker voor
verf, plastic en papier, officieel in ge
bruik genomen. De nieuwe fabriek staat
naast de oude, waarvan het produktie-
proces niet meer aan de milieunormen
voldeed. De oude fabriek van Tiofine,
een dochter van het Amerikaanse che
mieconcern Cyanamid en Billiton
(Shell-groep), stond bekend als één van
de grootste industriële vervuilers van
het land wegens de lozingen van afval-
zuren als cadmium, kwik en zwavelzuur
op de Nieuwe Waterweg. Met de nii
fabriek is een einde gekomen
lozingen.
„Beddenreductie in
psychiatrie onverantwoord"
UTRECHT Gezien de hoge bezet
tingsgraad van de bedden in de psychia
trische ziekenhuizen (97 procent) en de
problemen die daardoor ontstaan is een
verdere vermindering van het aantal
bedden op korte termijn onverant
woord. Het Nationaal Ziekenhuisinsti
tuut (NZI) concludeert dit na een onder
zoek naar de omvang van de wachtlij
sten. Vrijwel alle psychiatrische zieken
huizen hebben meegedaan aan het on
derzoek. De ziekenhuizen zijn er de af
gelopen jaren in geslaagd de wachtlij
sten binnen de perken te houden, hoe
wel het aantal opnamen sterk groeide
en het aantal bedden daalde. De gemid
delde opnameduur werd korter, maar
patiënten werden vaker opnieuw opge
nomen.
Pieter-
Christiaan
slaagt
voor examen
APELDOORN
Prins Pieter-Chris-
tiaan, de derde
zoon van prinses
Margriet en mr.
Pieter van Vollen
hoven, is geslaagd
voor het eindexa
men gymnasium.
De prins volgde de
opleiding aan het
Gymnasium van
Apeldoorn.
Besparen op medicijnen
VELDHOVEN Als artsen ertoe zouden kunnen worden ge
bracht om efficiënter medicijnen voor te schrijven, zou er in
Nederland geen enkel probleem bestaan met de kostenbeheer
sing van geneesmiddelen.
Volgens S. van der Kooij van de Ziekenfondsraad bestaat er
een grote verscheidenheid in het voorschrijfgedrag. Sommige
huisartsen schrijven vijf tot tien keer zoveel antibiotica voor
als collega's. Volgens Van der Kooij wordt het voorschrijfge
drag beïnvloed door de industrie. Bovendien passen huisartsen
zich vaak aan bij het voorschrijfpatroon van de specialisten
naar wie zij hun patiënten verwijzen.
Overleggroepen van huisartsen en apothekers, soms met een
adviserend specialist, kunnen kostenbesparende afspraken ma
ken over een standaard-voorschrijfbeleid. Van der Kooij zei
vanmorgen op een congres over de kosten in de gezondheids
zorg in Veldhoven dat de ziekenfondsen te weinig gebruik ma
ken van deze mogelijkheid. Succes is volgens Van der Kooij
ook geboekt met een systeem van premies en boetes van een
Brabants ziekenfonds voor huisartsen die goedkoop en duur
voorschrijven.
VANDAAGi
IN HET
Wordt het nog
it die sociale vernieu-
Zeker is dat de wat
*e fase met de wanstal-
aijtefinities achter de rug is
roifeelijk is dat de gemeen-
:liiit beleid vorm moeten
geven. Maar verder?
de gemeenten het
wel aan, geeft de over-
it niet te veel uit han-
ïelhtstaat er geen compe-
•ijd tussen de betrok-
listeries en weten alle
;enen wel duidelijk wie
er sociaal vernieuwd
aitorden? Voorzichtig dui-
parallellen pp met de
jaren zestig en zeven-
raarin welzijnswerkers
jrtten op de verbetering
eft maatschappij. Maar
osin
leits
tachtig is die gedachte
amenleving maakbaar
heel snel bij net grof
■zet. In het boek 'Lessen
iale vernieuwing', vra-
W. Beek (hoofddocent
e Universiteit van Am-
[yn) en drs. A. de Jong
f igoog) zich af of dit pre-
•s\ize motto van de CDA/
n,-coalitie hetzelfde lot is
iefcren. Ze overhandigden
faiek en hun twijfels van-
aan minister D'Ancona
WC, die overigens zelf
jjdrage aan het werk le-
e Ze zegt daarin dat het
tebcialisten een verdrietige
suning is dat de verzor-
De ministers De Vries (Sociale Zaken), D'Ancona (WVC) en Dales
(Binnenlandse Zaken) bij de presentatie van de sociale vernieu-
FOTO: ANP
met proefgemeenten dat in
1977 van de kade werd ge
duwd en dat als twee druppels
water lijkt op de pogingen soci
ale vernieuwing vorm te ge
ven.
Domeinoorlogen
In eerste instantie waren bij
dat experiment in de jaren ze
ventig 23 gemeenten betrok
ken en later ongeveer hon
derd. Het project raakte direct
het beleid van zeven departe
menten. De gemeenten zouden
ervaring kunnen opdoen met
het nemen van zelfstandige be
sluiten over te voeren beleid.
Maar zie: die ruimere armslag
liep volledig vast in domei
noorlogen van de departemen
ten en de daaraan gelieerde
maatschappelijke organisaties.
Beek en De Jong: „Sindsdien
roept alleen al het woord 'wel
zijn' bij onderwijsorganisaties
en arbeidsvoorzieningen aver-
wing.
gingsstaat niet bij machte is ge
bleken de verwijdering tussen
groepen mensen in de samen
leving te voorkomen. „Maar
voor het eerst sinds jaren
breekt het inzicht weer door
dat het zondér welzijnsbeleid
niet kan. De tweedeling, de
dualisering van de samenle
ving heeft wel degelijk plaats
gevonden. Er is een grote ach
terstand ontstaan tussen de
meerderheid van de bevolking
waar het goed mee gaat, die
geprofiteerd heeft van de eco
nomische opleving van de laat
ste jaren, en een aantal catego
rieën waar het slechter mee
gaat, dat op generlei wijze
deelt in de welvaart". Een be
kend deuntje, dat niettemin es
sentie en doel van sociale ver
nieuwing weergeeft. Maar,
vragen Beek en De Jong zich
af, is ideologie alleen wel vol
doende voor een op zich lo
venswaardig streven? Ze ver
wijzen naar het welzijnsproject
sie op en wordt het geasso
cieerd met 'koeterwaals' en
'gebakken lucht', kortom met
holle frasen. Welzijsspecialis
ten in de Tweede Kamer ver
dwenen naar de achterste ban
ken en wethouders van welzijn
wisten niet hoe snel ze hun
portefeuille aan nieuwelingen
moesten overdoen. Die moch
ten er op oefenen en uitglijden.
Zelden is in zo'n korte periode,
van 1978 tot 1983 met een na
sleep tot in het heden, de repu
tatie van een complete sector
ten onder gegaan. Zal die angst
voor verlies van reputatie, dat
wil zeggen van macht, ook de
toekomst van sociale vernieu
wing gaan beheersen?" De au
teurs concluderen dat opnieuw
een diffuus begrip tot politiek
Leitmotiv is gebombardeerd en
ondanks vele vraagtekens tot
prestige-object van een kabinet
verheven. In het boek komen
ook diverse mensen aan het
woord die sinds 1973 een
hoofdrol speelden in het wel
zijnsbeleid, zoals oud-bewinds
lieden als Van Doorn, Brink
man, Gardeniers en Kraaije-
veld-Wouters. Zonder uitzon
dering spreken ze over de on
gewenste tweedeling in de sa
menleving, de 'nieuwe armoe
de', waartegen meer gedaan
moet worden dan het scheppen
van betaald werk. „Want de
huidige maatschappij is zowel
prestatiemaatschappij als ver
zorgingsmaatschappij", aldus
Kraaijeveld. Minister Dales
van binnenlandse zaken, die
het project coördineert, heeft
echter gezegd dat sociale ver
nieuwing ervoor moet zorgen
dat mensen in de eerste plaats
betaalde arbeid krijgen. Dat
kan onder meer worden gerea
liseerd door scholing, in dienst
nemen van (langdurig) werk
lozen, mensen met een handi
cap en migranten. Daarom
moet, als het goed is, sociale
vernieuwing uiteindelijk even
wicht brengen tussen sociale
en economische ontwikkeling.
Welbevinden
Dales weet zich gesteund door
prof.dr. H. Adriaansens, hoog
leraar sociologie aan de uni
versiteit van Utrecht en lid
van de Wetenschappelijke
Raad voor het Regeringsbeleid.
Adriaansens: „Arbeid is wel
degelijk, meer dan menigeen
denkt, de spil van het indivi
duele en collectieve welbevin
den. Ik denk zelfs dat die rol
in steeds toenemende mate op
de schouders van arbeid komt
te liggen, nu het individualise
ringsproces zich zo sterk door
zet". In Nederland heeft mo
menteel nauwelijks de helft
van de bevolking tussen 15 en
65 jaar werk, terwijl dat cijfer
in andre landen aanzienlijk
hoger ligt. Nederland is boven
dien één van de landen waarin
dit zogeheten 'sociaal-econo
misch participatiecijfer' gelei
delijk omlaag is gegaan, terwijl
vele landen op dat punt juist
een stijging laten zien. Adri
aansens stelt dat er in de perio
de tot het jaar 2000 ten minste
een miljoen banen nodig is om
het groeiende aanbod, met
name van vrouwen, op te van
gen. Ook voor Beek en De
Jong gaat het bij sociale ver
nieuwing meer dan ooit om de
factor arbeid. „Zelden was
voor mensen betaalde arbeid
zo essentieel als nu, want dat
geeft sociale zekerheid, maat
schappelijke erkenning, sociale
contacten, kans op het uitoefe
nen van invloed en macht,
ontplooiing en uitdaging".
DICK HOFLAND
C-2-deponie
De vaste kamercommissie voor milieuzaken heeft gisteren
een bezoek gebracht aan de vuilstort op de Maasvlakte.
Daar werd gisteren de C-2-demonie voor de opslag van
niet verwerkbaar chemisch afval in gebruik genomen.
FOTO: ANP
AMSTERDAM Het ge
rechtshof in Amsterdam
heeft gisteren de 37-jarige
S.H. uit Alkmaar vrijgela
ten, nadat de man bijna
vijf jaar ten onrechte in de
gevangenis heeft gezeten
voor de zogeheten Antil
liaanse carnavalsmoord.
De tijd die hij ten onrechte in
de cel doorbracht kan volgens
het hof afgestreept worden te
gen de paar jaar gevangenis
straf die hem nog te wachten
staat voor het doodsteken van
een medegedetineerde.
H. stond gisteren in hoger
beroep terecht vobr het dood
steken van een gevangene op
30 oktober 1988. H. zat inder
tijd in gevangenis Schutters-
wei in Alkmaar, naar later
bleek ten onrechte, een straf
van twaalf jaar uit wegens het
doodschieten van een Antilli
aan in 1984 in Rotterdam bij
een carnavalsfeest. H. heeft
die moord altijd ontkend.
Tot eind vorig jaar echter ge
loofde niemand in zijn on
schuld. Dat veranderde toen
zijn halfbroer in gewetensnood
kwam en verklaarde dat niet
H. maar hijzelf de Antilliaan
vermoord had. Deze zaak
dient donderdag in Rotterdam.
Tijdens zijn onschuldige deten
tie werd H. in de gevangenis,
volgens zijn zeggen, ernstig be
dreigd door een medegedeti
neerde. Dit escaleerde in okto
ber 1988 in de steekpartij
waarbij de medegevangene om
het leven kwam. Deze steek
partij, doodslag in het juridisch
jargon, heeft H. nooit ontkend.
Wel vroeg hij steeds begrip
voor de gigantische spannin
gen die hem teisterden omdat
bank echter veroordeelde hem
toch tot vijf jaar cel wegens de
doodslag op de medegedeti
neerde. Dat was ook de eis van
procureur-generaal mr. J. de
Bruin bij het hof in Amster
dam.
Een van de grotere aantoonba
re rechterlijke dwalingen van
na de oorlog, zo noemde advo
caat mr. C. Korvinus de ver
keerde veroordeling tot twaalf
jaar van H. Ondanks alle twij
fels in de dossiers is de man
door vijf rechterlijke colleges -
van rechtbank tot Hoge Raad
en terug - veroordeeld, aldus
de raadsman.
Het hof doet in de zaak rond
de doodslag in de gevangenis
op 25 juni uitspraak.
imp krijgt
ortpijt van
nti banken
oiJYORK De project-
keiaar Donald Trump
met zijn banken een
schuldenregeling
fen, die hem zowel tijd
rgöd geeft om zijn wanke-
imperium weer op orde
engen. De Wall Street
—tel meldde gisteren dat de
ïn in het weekeinde heb-
jesloten Trump nog eens
pjoen dollar te lenen en
èntebetalingen over een
pnde schuld van 2 mil-
lollar op te schorten.
soek aan casino
I slecht bij
A-kamerleden
IHAAG Het voorge-
p bezichtiging van het
p in Nijmegen heeft in
DA-kamerfractie tot ge-
geleid.
zoek maakt deel uit
iet jaarlijkse uitstapje
e fractie (met mede-
irs en partners) op 23
De Gelderse kamerle-
ladden het programma
teld met een bezoek
let bijbelmuseum van de
Landstichting, een
lienst, een fietstocht
iet Gelderse landschap
bezoek aan de opge-
Waalkade in Nijme-
iclusief het casino.
Baby
omgekomen
bij brand
AMSTERDAM Bij
een brand in een wo
ning aan de Marnix-
straat in Amsterdam
is gisteravond een
baby van twee we
ken om het leven ge
komen. Drie andere
personen, waaronder
een kind van acht
maanden, zijn zwaar
gewond geraakt. Zij
zijn opgenomen in
het Brandwonden
centrum in Bever
wijk. Over de oor
zaak van de brand is
niets bekend.
De brandweer in ac
tie bij te uitslaande
brand in de Marnix-
straat in Amsterdam.
FOTO: ANP
DEN HAAG. Staatsse
cretaris Wallage (onder
wijs) en de ambtenaren-
centrales stappen binnen
kort naar de advies- en
arbitragecommissie voor
de rijksoverheid (de com-
missie-Albeda). De be
windsman en ambtenaren
kunnen het niet eens wor
den over een nieuwe re
geling voor arbeidstijdver
korting.
Gisteren werden de onderhan
delingen voor zo'n regeling,
die al maanden duurden, afge
broken. Wallage maakte het
mislukken van de onderhan
delingen op een pereconferen
tie in Den Haag bekend. Aan
leiding voor de besprekingen
was de forse overschrijding op
het budget dat voor de atv-re-
geling beschikbaar is. Dit jaar
kost de regeling 78 miljoen
gulden meer dan de 366 mil
joen die beschikbaar is. Vol
gend jaar bedraagt de over
schrijding 95 miljoen en in
1992 zelfs 140 miljoen.
De bonden hebben uiteindelijk
niet kunnen kiezen, zei Walla
ge gisteren. Zij wilden èn 5
procent atv voor alle leer
krachten in het basis- en
voortgezet onderwijs èn de
voorzieningen voor oudere le
raren zoveel mogelijk in stand
houden. Ook Wallage wilde de
oudere leraren die nu atv-per-
centages van tien tot twintig
procent hebben, ontzien, maar
dat zou dan ten koste gaan van
het atv-percentage in de rest
van het onderwijs. Hij bood
3,57 procent atv.
De centrales wilden de voor
stellen laten betalen uit de 155
miljoen gulden die Wallage en
zijn minister Ritzen vanaf vol
gend jaar ter beschikking heb
ben voor de verbetering van
de positie van het leraarschap.
Volgens Wallage is dat geld
daar echter niet voor bedoeld.
Volgens bestuurder Van Moor-
sel van de KOV (Katholieke
Onderwijs Vakorganisatie)
zullen de bonden het niet kun
nen nalaten heel goed naar het
advies te kijken dat de com-
missie-Albeda gaat uitbrengen.
Hij weersprak het bericht dat
de bonden het advies als niet-
bindend zullen verklaren.
AIBAAI
X. FOPP6, IICMP6 tiïu
AAlé ZIM. MAAJ? IK
M£ NOG NÉT*
M IfMA«P,
20ZMZ',
door WILLEM RITSTIER
Balorige koe
logeert in
fietsenstalling
KAMPEN Een balorige koe
heeft de nacht doorgebracht in
de fietsenstalling van het poli
tiebureau in Kampen. Het dier
had tot drie keer toe uit een
weiland weten te ontsnappen,
en zorgde vervolgens telkens
voor overlast bij een verzor
gingshuis in een nabijgelegen
woonwijk. Ten einde raad be
sloot de politie het dier mee te
nemen naar het bureau. De
koe is inmiddels door de eige
naar opgehaald.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het zogeheten
Akkoord van Schengen leidt
opnieuw tot een botsing tussen
regering en Tweede Kamer.
De PvdA weigert vooralsnog
zich neer te leggen bij het
voornemen van het kabinet
om volgende week dinsdag
een handtekening te zetten
onder het akkoord.
Pvd A-buitenlandspecialist
Maarten van Traa zal nog deze
week de 'eigen' verantwoorde
lijke staatssecretarissen Dan-
kert (buitenlandse zaken) en
Kosto (justitie) in de Tweede
Kamer ter verantwoording
roepen. „Ik zal hun onder
meer vragen: Vindt u dat u er
verstandig aan doet te teke
nen, terwijl u weet dat u niet
zonder meer op onze steun
kunt rekenen?'aldus Van
Traa. Het (aanvullend) Ak
koord van Schengen regelt de
opheffing van de grenzen tus
sen de Benelux, Frankrijk en
de Bondsrepubliek. 'Schengen'
heeft vooral betrekking op de
samenwerking van politie en
justitie in de betrokken lan
den. De PvdA heeft zich
steeds, samen met de vluchte
lingen- en migrantenorganisa
ties, verzet tegen het akkoord.
De sociaal-democraten zijn
vooral bang dat het asielbeleid
„nog minder ruimhartig" zal
worden. Ook het CDA was
aanvankelijk tegen, maar om
geheel andere reden. De chris
ten-democraten vreesden dat
een massale stroom Oosteuro-
pése vluchtelingen via de open
grens tussen de BRD en de
DDR op gang zou komen. Het
verzet van PvdA en CDA (èn
de aarzelingen van de West-
duitse bondskanselier Kohl)
leidde ertoe dat de onderteke
ning een paar maanden gele
den, in Schengen, niet door
kon gaan. Er zouden onder
handelingen worden gevoerd
over een aanvullend akkoord.
Dankert en Kosto menen dat
deze gesprekken „bevredigend
zijn verlopen".
UTRECHT Het Lande
lijk Steunpunt Rouwbege
leiding (LSR) heeft de
„Gids na een overlijden"
uitgegeven, een handlei
ding waarin nabestaanden
informatie kunnen vinden
over rouwverwerking en
over de na een overlijden
te regelen administratieve
en financiële zaken. De
LSR hoopt dat uitvaartor
ganisaties en -verzeke
raars het boekje aan nabe
staanden uitdelen.
Aan informatie als in „Gids
na een overlijden" is volgens
de LSR grote behoefte. Een
recent onderzoek van de
Leidse universiteit wees uit
dat circa de helft van alle
nabestaanden direct na het
overlijden om informatie en
hulp verlegen zit. Bij een
overlijden komen vaak ad
ministratieve en financiële
zaken kijken waar niemand
aan gedacht heeft. Het ver
driet maakt de problemen
extra moeilijk oplosbaar. De
gids brengt de zakelijke pro
blemen en de rouw apart in
kaart.
Drs. A. Strootmann schreef
het zakelijke gedeelte. Punts
gewijs en beknopt worden
daarin onderwerpen als de
uitvaart, sectie, spoedeisende
administratieve zaken, fi
nanciële en sociale zaken en
de erfenis besproken. Drs. A.
Polspoel gaat vervolgens op
dezelfde wijze in op de rouw
verwerking.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00
en 15.00 uur, telefoon 071-12.22.48 en uw krant wordt nog dezelfde avond
'nabezorgd.
AMSTERDAM Het
aantal verkeersslachtof
fers van 0 tot 14 jaar nam
vorig jaar met 24 procent
toe. In 1989 overleden 155
kinderen als gevolg van
een verkeersongeluk, in
1988 waren dat er 123.
Cijfers van het Centraal Bu
reau van de Statistiek die vol
gens de Stichting Stop de Kin
dermoord aantonen dat er no
dig iets aan de verkeersveilig
heid voor kwetsbare wegge
bruikers moet worden gedaan.
Morgen zullen naar schatting
60.000 kinderen aandacht vra
gen voor de veiligheid op
straat, door tijdens de derde
nationale straatspeeldag in
tweehonderd steden een straat
te bezetten om te spelen. Een
afvaardiging van de Stichting
Stop de Kindermoord zal in
-Den Haag aan een aantal ka
merleden een petitie aanbie
den. Daarin dringt de stichting
aan op verlaging van de maxi
mumsnelheid binnen de be
bouwde kom van vijftig naar
dertig kilometer per uur en op
herinrichting van straten in de
steden en dorpen.
In de Leidse regio zullen de
kinderen 'actie voeren' in de
Van der Veldstraat in Lisse.
Daar worden voor en door
kinderen allerlei activiteiten
georganiseerd. De straat is dan
afgesloten voor alle verkeer
behalve voetgangers.
Op wegen met een maximum
snelheid van 50 kilometer per
uur steeg het aantal verkeers
slachtoffers volgens het CBS
in 1989 met drie procent, op
80-kilometerwegen met 6 pro
cent. Daarentegen daalde het
aantal slachtoffers op wooner
ven en in gebieden waar 30 ki
lometer per uur is toegestaan.
Daarmee wordt volgens Bart
Schouten, organisator van de
straatspeeldag keihard aange-'
toond dat een dertig- kilome-
tergrens veiliger straten zal
opleveren. Dat diverse steden
op dit moment voor woonge
bieden de maximumsnelheid
al naar dertig kilometer per
uur terugbrengen, vindt
Schouten een goede aanzet,
maar nog niet voldoende.
