pionagerel
eïnvloedt
erkiezingen
Fujimori erft
failliete boedel
Nieuwe moeilijkheden
bij formatie van Shamir
Stevig fundament voor fluwelen revolutie
TENLAND
Cetdóc Souocmt
MAANDAG 11 JUNI 1990 PAGINA 5
^endiefstal uit
Vische kazerne
EL Een groep van vier of vijf
i heeft zaterdag een overval ge-
een kazerne in de Belgische"
en daarbij zware wapens
^itt. Het was voor de overval-
ivoudig de kazerne in Marche-
"inenne op te komen. Het kamp
'zo'n 4.000 hectare en is amper
id. Eenmaal binnen overmeester-
boeiden de dieven elf soldaten
an >en er vandoor met dertien revol-
rie machinegeweren en vijf ge-
alsmede munitie. De soldaten
pas na een kwartier alarm om-
in de waan waren gelaten dat de
een gijzelaar hadden meegeno-
m Tan de overvallers ontbreekt elk
Veel doden door
hittegolf Mexico
MEXICO-STAD De langdurige
droogte en de hittegolf die Mexico teis
teren, en waarbij de temperatuur soms
tot 42 graden stijgt, heeft aan 380 men
sen het leven gekost. Tienduizenden
mensen hebben uitdrogingsverschijn
selen en buikloop. Vooral kinderen en
ouderen zijn het slachtoffer. De hitte
heeft ook fatale gevolgen voor de
landbouw. Zeker 500.000 dieren, voor
al kippen maar ook runderen en ander
vee, hebben door de al zes weken du
rende hittegolf de dood gevonden. De
oogst op zeker 120.000 hectare land
bouwgrond is verloren gegaan. Vol
gens deskundigen is het de afgelopen
zestig jaar in sommige gebieden niet
meer zo warm geweest.
Boze jongen kaapt
Sovjet-vliegtuig
STOCKHOLM Een 17-jarige
jongen uit de Sovjetunie heeft
zaterdag een vliegtuig op een
binnenlandse vlucht gedwongen
uit te wijken naar Stockholm
door te dreigen met een na
maak handgranaat. De politie
arresteerde de jongen meteen
na landing op het vliegveld Ar-
landa bij Stockholm. De 114
passagiers bleven ongedeerd.
Het toestel werd gekaapt tijdens
een vlucht van Minsk naar
Moermansk. Volgens de politie
was de jonge kaper tot zijn daad
gekomen uit woede over het
feit dat hij door zijn ouders het
huis was uitgezet.
Chilenen ontdekken
massagraf uit 1973
SANTIAGO De ontdekking
van een massagraf in het noor
den van Chili heeft, bijna hon
derd dagen na de machtsover
dracht door de militairen aan een
burgerregering, de gruwelen van
de militaire dictatuur weer vers
in herinnering gebracht. In de
kustplaats Pisagua zijn 21 lijken
gevonden van mannen die waar
schijnlijk kort na de militaire
staatsgreep van september 1973
zijn doodgeschoten. De lijken za
ten verpakt in met bloed be
smeurde zakken en door de
droogte en het hoge zoutgehalte
van de grond zijn zij goed be
waard gebleven.
Protest
Blank, zwart,
bruin en geel:
kinderen van
alle rassen
liepen
zaterdag in het
Zuidafrikaanse
Fordsburg
mee in een
mars tegen de
apartheid. Op
borden werd
onder meer
afschaffing
geëist van de
rassen
scheiding in
het onderwijs.
foto: afp
Barry niet
herkiesbaar
WASHINGTON De
van druggebruik en
meineed verdachte burge
meester van Washington,
Barry, zal zich niet ver
kiesbaar stellen voor een
vierde ambtstermijn.
Door zich terug te trek
ken als kandidaat voor
het burgemeesterschap
zou Barry besprekingen
over strafvermindering
opnieuw op gang willen
brengen. Die besprekin
gen liepen vorige week
vast, nadat Barry had ge
weigerd een bekentenis af
te leggen inzake een aan
tal gevallen van meineed.
(Vervolg van de voorpagina)
LIMA Tot voor enkele
maanden was de 51-jarige
Alberto Fujimori een vol
slagen onbekende in de
Peruaanse politiek. Er be
stond nauwelijks twijfel
over dat de wereldbe
roemde schrijver Vargas
Llosa de opvolger zou
worden van president
Alan Garcia.
Bij de eerste verkiezingsronde
in april kwam Fujimori, een
landbouwexpert en jarenlang
rector van een universiteit in
Lima, echter als een verras
sende tweede uit de bus. Hij
had slechts enkele procenten
minder dan Vargas Llosa.
In de aanloop naar de tweede
verkiezingsronde kwam Fuji
mori zelfs even voor te liggen
op Vargas Llosa. De peilingen
beloofden uiteindelijk een
nek-aan-nek race tussen de
twee kandidaten, waarbij de
schrijver toch als winnaar
werd getipt.
De officiële uitslag zal nog wel
enkele dagen op zich laten
wachten, maar verschillende
peilingen na sluiting van de
stembussen gaven aan dat Fu
jimori de strijd uiteindelijk
ruim in zijn voordeel heeft be
slist.
Fujimori wacht geen gemak
kelijke taak. Peru gaat door
een diep economisch dal. De
inflatie bedroeg verleden jaar
meer dan tweeduizend procent
en de werkloosheid is bijzon
der hoog. Daarbij komt nog
eens het geweld van het
maoïstische Sendero Luminoso
(Lichtend Pad), dat aan vele
duizenden mensen het leven
heeft gekost, en het harde op
treden van het leger tegen het
linkse verzet.
Na zijn overwinning verklaar
de Fujimori dat hij de ontwik
keling van de economie boven
die van het militaire apparaat
stelt. Hij is tegen zeer ingrij
pende bezuinigingen en voor
stander van voedselsubsidies
en prijsmaatregelen. Tegelij
kertijd zal hij echter niet te
rugschrikken voor hard optre
den van de politie om een eind
te maken aan het linkse ge
weld en de drugshandel.
De opkomst bij de tweede ron
de van de presidentsverkiezin
gen in Peru was laag. Veel
voetbalgekke Peruanen verko
zen de wedstrijden van het
WK in Italië boven de gang
naar de stembus.
DER TSJECHISCHE VOLKSPARTU
TKENT BESCHULDIGINGEN
van de voorpagina)
.G De uitermate
verlopen verkiezin-
Tsjechoslowakije
;n toch nog enkele
itmakende inciden-
[ekend. Dr. Barton-
vice-voorzitter van
jechoslowaakse par-
t en leider van de
ipartij, werd zaterdag
in persconferentie in
aagse Burcht het
^entiële paleis be-
ligd van spionage
de geheime dienst.
il het dossier van dr.
icik, dat nummer 15.301
net als duizenden ande-
iiers uit het ministerie
linnenlandse zaken ver
in is, hebben zowel pre-
Havel als de procureur-
'fraal kennis genomen van
kende verklaringen van
•Voormalig agent van de
Ime dienst. Daaruit blijkt
Bartoncik gedurende 17
een betaald agent was
^ide geheime dienst. Bar-
)(k, die halverwege deze
met acute hartklachten
gs ziekenhuis werd
omen, heeft in een
[eschreven brief alle be-
d ligingen ontkent. Hij
l gde aan dat hij na zijn
j g uit het ziekenhuis de
voor de rechter uitge-
wil hebben.
1 rond Bartoncik is voor-
or de christen-democra-
een klap geweest. Zij
den met de Volkspartij
verkiezingscoalitie. Het
heeft de Christen-democrati
sche Unie ongetwijfeld veel
stemmen gekost, zodat in som
mige delen van het land de
communisten meer stemmen
kregen en de tweede partij
werden.
Bartoncik zou een aantal jaren
geleden bewust hebben aange
papt met mede-onderteke
naars van Charta'77, onder
wie de leider van de Christen
democratische partij in Bohe-
men en Moravië, dr. Vaclac
Benda. Op die manier kon
Bartoncik de geheime dienst
informeren over het doen en
laten van vooraanstaande
Chartisten.
De leider van de Democrati
sche Partij, dr. Vaclac Benda,
is van mening dat Bartoncik
terug moet treden en zijn
functies moet neerleggen, ten
zij hij erin slaagt zijn onschuld
te bewijzen. Benda gaat nog
niet zover om nu al elke ver
dere samenwerking met de
Volkspartij op te schorten.
Ook Jan Budaj, leider van de
Slowaakse Nationale Partij en
plaatsvervangend voorzitter
van de Slowaakse Nationale
Raad, heeft zich teruggetrok
ken, omdat hij geregistreerd
zou staan op een lijst van me
dewerkers van diezelfde ge
heime dienst. Budaj verklaar
de dat hij in de jaren '70 het
land uit wilde, maar van de
overheid geen paspoort kreeg,
tenzij hij schriftelijk zou ver
klaren met de geheime dienst
te willen samenwerken. Hij
noemde zijn terugtreden geen
bewijs van schuld, maar een
protest tegen diegenen, die het
verleden van alle kandidaten
voor de verkiezingen hebben
onderzocht.
(Van onze correspondent
Frans Wijnands)
PRAAG Bijna honderd
procent. Een indrukwek
kende opkomst. Interna
tionale waarnemers uit
alle delen van de wereld
die in Tsjechoslowakije de
verkiezingen hebben bij
gewoond prijzen de waar
digheid en het enthousias
me waarmee de Tsjechen
en Slowaken de afgelopen
dagen hebben gestemd.
Het land heeft de overwinning
van Burgerforum als een van
zelfsprekendheid ervaren. Er
was in de hoofdstad Praag
nauwelijks sprake van feest
vreugde, en zeker niet van een
massale feestvreugde. De eer
ste verkiezingen sinds 45 jaar
hebben de inwoners van Praag
niet uit hun ritme gebracht.
Dik zestig procent stemde vrij
dag al, waarna de gebruikelij
ke weekendtrek naar het plat
teland begon: naar buitenhuis
jes, volkstuin^es en campings.
De stad maakte ook dit verkie-
zingsweekeinde de bekende,
verlaten indruk. Doodstille
straten, nauwelijks verkeer.
Alleen op het Oude Plein van
de hoofdstad het meest his
torische en geliefde plein van
de stad stroomden zaterdag
middag duizenden mensen sa
men.
Rafael Kubelik, de vermaarde
Tsjechische dirigent, is voor
het eerst sinds 42 jaar terug in
zijn geboorteland. De commu
nistische autoriteiten hebben
al die tijd niet toegestaan dat
in Tsjechoslowakije iets be
kend werd van de wereldwij
de successen die Kubelik be
haalde. Nu is hij terug in ver
band met het jaarlijkse Lente
festival in Praag. En zaterdag
speelde hij, trots en ontroerd,
op het Oude Plein met een ge
legenheidsorkest van Tsjechi
sche en Slowaakse topmusici
het 'Mijn Vaderland', de natio
nale cyclus van Smetana, met
onder meer het bekende 'de
Moldau'.
Doodstil was het op het plein
gedurende de uitvoering. Pre
sident Havel op de eerste rij,
en tientallen kinderen in de
ereloge; hoog op en rond het
immense beeld van kerkher
vormer meester Jan Hus,
wiens beroemde uitspraak 'Het
recht zal zegevieren' in grote
letters op het decor achter het
orkest stond.
Havel heeft zichzelf nauwe
lijks rust gegund de afgelopen
dagen. Hij dook links en rechts
in de stad op; sprak ernstige
woorden en maakte grappen.
Hij omhelsde Kubelik en in
troduceerde 's avonds op het
zelfde plein tijdens een uren
durend popspektakel de zan
ger Paul Simon. 'Bridge over
troubled water' werd massaal
meegezongen, althans die paar
zinnen.
Praag vlagde bescheiden. Be
halve langs de oude koninklij
ke weg, die van het Oude
Plein, via een groot aantal his
torische straten en over de be
roemde Karelsbrug naar de
hooggelegen Burcht met het
presidentiële paleis voert, hing
het blauw-wit-rood gevel aan
de gevel.
Incidenten zijn niet gemeld. In
sommige stemlokalen bleken
de bussen te klein voor de vele
formulieren die de Tsjechen
en Slowaken bij deze gecom
pliceerde verkiezingen hebben
moeten invullen. Tientallen
miljoenen formulieren zijn een
week geleden al huis aan huis
afgeleverd, zodat de stemge
rechtigden thuis in alle rust
hun keuze konden bepalen.
De fluwelen revolutie heeft dit
weekeinde een betrouwbare
democratische fundering ge
kregen, maar de Tsjechen en
Slowaken hebben nog geen re
den tot uitgelatenheid. De
communisten blijven met zo'n
twaalf procent van de stem
men een factor om blijvend
rekening mee te houden, en de
nieuw te formeren regering
zal eerst moeten laten zien hoe
succesvol, baanbrekend
snel ze de problemen van de
gevreesde stijgende werkeloos
heid, de stagnerende econo
mie, de oplopende prijzen en
het verslechterende milieu zal
aanpakken.
Roemeensé
revolutie eiste
duizend levens
TEL AVIV Het was
vandaag rond het middag
uur nog steeds niet zeker
of formateur Shamir het
groene licht zou krijgen
voor de vorming van de
meest rechtse regering die
Israël ooit heeft gehad.
De nieuwe regering zou de
steun hebben van 62 van de
120 leden van de Knesset, het
Israëlische parlement. Vier af
gevaardigden van verschillen
de facties van de Likud heb
ben echter gedreigd de rege
ring hun steun te onthouden,
omdat Shamir hun geen func
tie heeft willen geven in het
kabinet. Daarnaast heeft de ul
tra-orthodoxe Shas-partij van
Shamir geëist dat de politie
een onderzoek staakt naar mo
gelijke financiële malversaties
door minister van binnenland
se zaken Aryeh Deri. Volgens
de politie wordt de Shas-be-
windsman verdacht van frau
de en schending van vertrou
wen bij de toewijzing van gel
den van het departement aan
allerlei religieuze instellingen.
Shamir presenteerde zijn nieu
we coalitie gisteren aan het
centrale comité van de Likud.
Het regeerakkoord omvat zes
beloften die Shamir gedaan
heeft om vijf religieuze facties
in zijn coalitie te krijgen. De
voornaamste religieuze belof
ten omvatten de invoering van
een wet die steden het recht
geeft om winkels op de sab
bath te sluiten, de verkoop
van varkensvlees te verbiedën
en om abortus te beperken.
Voorts heeft Shamir maatrege
len beloofd om reclame-uitin
gen met schaars geklede vrou
wen tegen te gaan, het open
baar vervoer op de sabbath te
beperken en het werken op
die dag te verbieden
Volgens Arabische media is
het beleid dat de nieuwe rege
ring voorstaat „een blauwdruk
voor oorlog". In Jordanië ver
klaarde minister van buiten
landse zaken Marwah Kassem
dat de vorming van het nieu
we kabinet van premier Sha
mir „negatieve gevolgen" zou
hebben in de regio en een „te
rugslag" betekent voor alle
vredesinitiatieven.
Shamir verklaarde de Pale
stijnse opstand in de bezette,
gebieden te zullen „uitroeien"
en dat hij zal toestaan dat op
de westelijke Jordaanoever en
in de Strook van Gaza meer
Israëlische nederzettingen
worden gevestigd. De grote
angst van de Palestijnen is dat
hun gebied zal worden bevolkt
door honderdduizenden immi
granten die uit de Sovjetunie
worden verwacht. Shamir
heeft ook gezegd in geen geval
met de PLO te zullen onder
handelen.
BUKAREST De omwente
ling in Roemenië in december
heeft aan 1.033 mensen het le
ven gekost. Er raakten 2.198
personen gewond. Deze cijfers
heeft procureur-generaal Ghe-
orghe Robu bekendgemaakt.
In februari was uit gerechtelij
ke bron een dodental genoemd
van 639 en 1.200 gewonden.
Het nieuwe cijfer blijft ver
achter bij de geruchten die in
december de ronde deden.
Daarin was sprake van tien
duizenden doden. Het grootste
aantal slachtoffers viel in de
hoofdstad Bukarest. aldus
Robu: 540 doden en 1.040 ge
wonden. De materiële schade
van de revolutie is 'aanzien
lijk', maar kan nog niet precies
becijferd worden, aldus de
verklaring van de procureur-
generaal. Onder de medewer
kers van het oude bewind van
president Nicolae Ceausescu
die in de gevangenis zitten,
zijn tien generaals. Eén van
hen is Julian Vlad, die hoofd
was van de Securitate, de ge
vreesde politieke politie van
het vorige bewind.
in
ionden
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB de terugkeer van peer den schuymer
1 Ondertussen bevalt het Peer de Schuymer best aan het
van Mohammed Bey. Hij Is nu onderkoning en laat zich ook
ten! Driemaal in de week spreekt hij recht en hij is niet zuinig
I het uitdelen van zweepslagen. Gezeten op een fraaie troon,
ooid met zijn mooiste kleren, voelt Peer, dat hij inderdaad zijn
richt in goud waard is... In goud? Nou, maar zijn opperstuur-
i denkt daar anders over. Wanneer ze op zekere dag samen
maaltijd gebruiken, rekent de stuurman hem eens voor wat
dit nou al gekost heeft. ,,Wie heeft dat feest betaald, toen ge tot
onderkoning werd verheven? Wie betaalt de soldaten en ge
rechtsdienaren, die u omringen? Hebt ge al die kostbare kleren
soms cadeau gekregen van Mohammed Bey? En dit duurt nu pas
enkele weken zo, maar ge zijt al dertigduizend realen van achten
kwijt". Drommels, daar schrikt Peer toch even van. Eigenlijk
heeft de stuurman gelijk; dit grapje kost hem een vermogen! En
bezorgd krabt Peer zich achter 't oor.
Buitenlanders weg uit Liberia
MONROVIA De Verenigde
Staten zijn gisteren begonnen
met de evacuatie van hun
staatsburgers uit Liberia. Ook
andere buitenlanders proberen
het land te verlaten.
Het toestel waarmee de Ame
rikanen werden geëvacueerd
was geland op een klein vlieg
veld bij de Liberiaanse hoofd
stad Monrovia, omdat het in
ternationale vliegveld Roberts-
field in handen is van rebel
len.
Het Rode Kruis is ondertussen
in het buurland Sierra Leone
op zoek naar onderdak voor
zo'n tienduizend Liberiaanse
vluchtelingen, die hun land
vanwege de bloedige burger
oorlog hebben verlaten. Het
grootste probleem is de voed
selvoorziening.
riet
nant deze
i bij het
iran de
elde
in van
ieleden op
lodse
aafplaats
e Olijfberg
ruzalem.
r tachtig
tenen in
rikaanse
van deze
te joodse
aafplaats
vernield.
ap
Paus Johannes Paulus heeft
gisteren een dringende beroep
gedaan op de regering van
president Samuel Doe en de
rebellen .onder leiding van
Charles Taylor om vrede te
sluiten. De menigte, verzameld
op het Sint Pietersplein, vroeg
hij te bidden voor vrede in Li
beria, waar de afgelopen da
gen zware gevechten woedden
en honderden slachtoffers zijn
gevallen.
Het regeringsleger heeft alleen
nog de hoofdstad Monrovia in
handen, de rest van het Afri
kaanse land is ingenomen door
het Nationaal Patriottisch
Front. De Liberiaanse rege
ring heeft inmiddels inge
stemd met onderhandelingen
met de rebellen, die vandaag
hadden moeten beginnen.
Op de dag voor de verkiezingen ging Fujimori nog even uit vis
sen. Zijn vangst was mager. Maar de dag van gisteren maakte
alles goed. foto: afp
Kurden vallen Turks dorp aan
ANKARA Bij een aanval van Kurdische rebellen op het dorp
Cevrimli in het zuidoosten van Turkije, vijftig kilometer van de
Syrische grens, zijn gisteren zeker twintig burgers gedood. De
slachtoffers zouden vooral vrouwen en kinderen zijn, zo meldt
het semi-officiële persbureau Anatolian News Agency. Het was
het hoogste dodental onder burgers sinds de aanval van rebellen
van de Kurdische Arbeiderspartij (PKK) op het dorp Behmenin
in mei 1988, waarbij 25 burgers om het leven kwamen.
