m>:
1
II
mal
Ie
p a B a n a a
Nr.22
Kruiswoordraadsel
ZATERDAG 9 JUNI 1990 PAGINA 33
Oplossing vorige puzzel
9 b a a ei a
JEHSBEluElïI E033Slt3l!l
JÜïÏÏÈ Ï3S30ES0 S
1 ÜS3EE
anaaaniin a n
so a ijus-rnni
De winnaars van puzzel nr. 21 zijn:
M.S.E. Wisse, Telderskade 12,
2321 TD Leiden.
Zij krijgen hun prijs binnen drie weken
per cheque toegestuurd
Oplossingen onder vermelding van
puzzel nr. 22 moeten uiterlijk
woensdagmiddag in bezit zijn van:
LEIDSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
HORIZONTAAL:
1. Fraaie bloem.
7. Kledingstuk.
14. Hoofdplaats van
gelijknamig
departement in
Algerije.
16. Metaal.
17. Eminentie (afk.).
19. Heidemeertje.
20. Europeaan.
22. Dik en plomp.
23. Per procuratie
(afk.).
24. Netelachtige plant
in de tropen.
26. Vis.
28. Tuinkamer.
30. Stekelhuidig dier.
31. Bijwoord.
32. Oude lengtemaat.
34. Muziekinstrument.
35. Metaal.
36. Grote menigte
(fig-)-
37. Vogel.
39. Honingdrank.
40. Voorzetsel.
41. Afzonderlijk
bedrag op een
rekening.
42. Schaaldier.
44. Voegwoord.
45. Na iets.
47 Europese omroep-
maatschappij
(afk.).
49. Verharding van de
opperhuid.
VERTICAAL:
1. Zangspel.
2. 0.01 meter (afk.).
3. Overtapbuis.
4. Denkbeeld.
5. Naaldboom.
6. En andere (afk.).
8. Merkteken in
maten.
9. Zeilvaartuig.
10. Heldendicht.
11Flesvormig hout.
12. Symbool van
krypton.
13. Terugkerend
quotiënt v.e.
repeterende breuk.
15. Drank.
18. Sterrenwichelaar.
20. In oprichting
(afk.).
21. Muzieknoot.
23. Tuinhuisje.
25. Onbepaald vnw.
26. Konijnenjager.
27. Grappig.
29. Drank.
31. Drooginrichting
33. Turks pond.
36. Op deze wijze.
38. Muzieknoot.
41. De gezamenlijke
personen die
iemands aanhang
De twee spreekwoorden luiden
en
Naam
Adres
Postcode Woonplaats
43. Vrouwelijk dier.
46. Buitendijks land.
47. Wedstrijdslede.
48. Klein vertrek.
50. Telwoord.
54. Plant met rode
bloem.
55. Verouderd
slaapvertrek.
56. Europeaan.
58. Heilige stier der
oude Epyptenaren.
60. Aanval om bijv.
demonstranten
uiteen te drijven.
61. Innig verdriet.
64. Voormiddag (afk.).
65. Strijdperk voor
boksers.
66. Bakruimte.
67. En andere (afk.).
70. Onderdeel van een
tennispartij.
73. Toestand waarbij
warmte ontbreekt.
75. Rivier in
Frankrijk.
78. Harde droge
oppervlakte van
iets dat week is.
80. Lang en smal stuk.
82. Bijwoord.
83. Persoonlijk vnw.
84. Lichte bedwelming
door sterke drank.
87. Schrijfgerei.
89. Bergruimte.
91. Persoonlijk
92. Lidwoord.
93. Dwarshout a;
94. Voorzetsel.
Welke twee sleutelwoorden vormen
de letters uit de vakjes 96 53 56 95
49 4 36 1 90 46 en 15 58 52 7 75 10
59 5 45 13?
Inspiratie
Vorige week zijn we geëindigd met een
eindspelletje van een spel uit de Inter
polis-finale, dat we al eerder hebben
behandeld:
NOORD
A 9 5
V A V 9
A H 8 7
954
ZUID
V 6 2
H B 10 7 6 5
10 6 3 2
-
Zuid eindigt (parenwedstrijd) na een
zwakke twee in harten in 4 harten en
west start met klaver aas. Het spel
ontwikkelt zich als volgt:
1. klaveraas getroefd
2. harten naar het aas
3. klaver 5 getroefd
4. harten naar de vrouw (O én W be
kennen)
5. klaver 9 getroefd
6. ruiten naar het aas
7. ruitenheer
8. ruiten na voor oosts vrouw.
Standaard-afspel. Niks bijzonders.
Uiteraard hopen we nu dat oost de
schoppenkleur een beetje prettig voor
ons aanbreekt, of: in de dubbele re
nonce speelt. Dit is over:
NOORD
A 9 5
V 9
7
-
ZUID
V 6 2
V H
10
-
De finale! Oost vervolgt met schoppen
10. Hoe pakken we dat aan?
Dit overkwam op de zuidstoel Hester
Gast uit Apeldoorn, die met partner
Nanning van Muiken op de tweede
plaats beslag legde in deze sterk bezet
te Interpolis-finale. Het ging nu na
tuurlijk:
9. schoppen 10 - V - H - A
10. ruiten naar de 10
11schoppen naar de 9
En toen viel plotseling het doek, want
het volledige zitsel was zo:
O/NZ
NOORD
A 9 5
V A V 9
A H 8 7
9 5 4
WEST
OOST
H 8 3
B 10 7 4
8 3
4 2
B 5
V 9 4
A H B
862 V 10 7 3
ZUID
V 6 2
H B 10 7 6 5
10 6 3 2
-
Hester schrijft: „Mevrouw Oost, een
onschuldig uitziende dame, legt zon
der erbij na te denken schoppen 10 op
tafel! Zo werd het toch nog 4 harten
contract en het verbaasde mij dat ik
daar toch nog 50% voor kreeg."
Die verbazing is Volkomen terecht. Op
een frekwentiestaat staan wel eens va
ker merkwaardige - om niet te zeggen:
tegennatuurlijke - zaken.
Als Hester deze mevrouw Oost nog
eens tegenkomt, zal ze haar met ande
re ogen beschouwen. Al was het alleen
maar vanwege het feit dat de 20 pun
ten die Hester op dit spel door haar
neus werden geboord, ruim voldoende
zouden zijn geweest om deze 20ste In
terpolis-finale te winnen! Hester en
Nanning eindigden nu tweede achter
Huub Bertens en Ton Lucassen met
slechts 6 punten achterstand (0.27%).
Dan denk je nog wel eens terug aan
zo'n spelletje en aan zo'n onschuldig
uitziende dame.
Vanwege onze excursie van een
maand naar wat biedtheoretische ge
bieden hebben we de actualiteit wat
uit het oog verloren. Ter compensatie
hier een speelprobleem uit een recent
toernooi.
NOORD
H V 3 2
V V 8 6
A V 7 4
B 2
ZUID
A 10 7 6 4
V A B 2
2
H 10 5 4
Zonder tussenbieden van OW is zuid
in een parenwedstrijd in 4 schoppen
geëindigd. West start met klaver 6
(derde of vijfde van boven), voor
oosts klaveraas en die speelt klaver 3
na, voor de heer (west de 7). Hoe spe
len we de troef aan, hoe de rode kleu
ren en wat doen we met de klavers?
Maak een uitvoerig speelplan (oplos
sing volgende week).
Agenda: 16 en 17 juni Schiphol-toer-
nooi (020-601.2279), vrijdagavond
van tevoren vierhoeks interland 20.00
uur in „de Elzenhof' om de Telegraaf-
Cup. 22 juni Aardbeiendrive Nijme
gen (080-441350). Verder zijn op tallo
ze plaatsen de zomerdrives begonnen.
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-
Kampioenschap van
Nederland
Na een onderbreking voor de ladder
wedstrijd en het Brinktoernooi, wil ik
in deze rubriek voor de laatste maal
terugblikken op het kampioenschap
van Nederland. Hier volgen drie par
tijen uit de spannende slotfase, die
stuk voor stuk het naspelen meer dan
waard zijn.
F. TEER-G. VAN AALTEN
Elfde ronde NK 1990.
Door zowel zijn elfde als zijn twaalfde
partij te winnen, zou de Huissense
speler Van Aalten uiteindelijk sterk als
derde finishen. Hier eerst zijn winst
op debutant Teer, wiens flankaanval
spositie door Van Aalten fraai werd
ondermijnd.
1.32-28 20-25 2.37-32 14-20 3.41-37
10-14 4.34-29 17-21. Kiest voor de
omsingeling. Op het alternatief 4... 16-
21 is de ruil 5.29-23 enz. mogelijk.
5.40-34 21-26 6.45-40 5-10 7.50-45 16-
21 8.29-24 20x29 9.33x24 19x30
10.35x24 11-16 11.38-33 12-17 12.42-
38 18-22 13.40-35 13-18 14.44-40 7-12
15.47-42 1-7 16.34-30 25x34 17.40x29
21-27 18.32x21 16x27 19.37-32 26x37
20.32x41 14-20 21.42-37.
Want zwart dreigde middels 21... 18-23
22.28x19 27-32 enz. naar 47 te combi
neren. 27-32 22.38x27 22x42 23.48x37
9-14 24.28-23 7-11 25.37-32.
Zie diagram 1.
Nu krijgt zwart lastig spel. Aangewe
zen was de opmars 45-34 waarna wit
mijns inziens zeker niet minder staat.
20-25! Om met 25-30 te gaan werken.
26.41-37. Hierna wint zwart gefor
ceerd een schijf. Daar 26.35-30 25x34
27.39x30 niet mocht vanwege 15-20!
28.24x15 4-9 29.15x22 en 17x48 met
dam, was 26.39-34 gedwongen. 17-22!
27.43-38. Wat anders? Zwart dreigde
immers te winnen met 27...25-30!
28.24-19 11-16! 29.35x24 12-17
30.23x21 14x34 31.39x30 en 16x20; en
behalve 27.24-19 (15-20 enz.) mochteiï
ook 27.35-30 en 27.39-34 niet. 25-30!
28.24-20. Op 28.24-19 kan zwart naast
direct 28... 12-17 enz. ook 28...11-16
29.35x24 12-17 enz. spelen. 15x24
29.29x9 3x14 30.35x24 18x20 en met
een schijf meer won zwart later de
partij.
G. VAN AALTEN-A. SCHOLMA
Twaalfde ronde NK 1990.
I.32-28 17-21 2.33-29 20-25 3.39-33
21-26 4.44-39 18-22 5.28-17 11x22
6.50-44 7-11 7.31-27 22x31 8.36x27
15-20 9.37-32 11-17 10.41-37 17-21
II.33-28 6-11 12.46-41 1-6 13.38-33
19-24 De onvoltooide hekstelling zal
de aanzet vormen tot een uiterst ge
compliceerde partij.
14.43-38 14-19 15.49-43 10-14 16.41-
36 12-17 17.29-23.
Hierna is er ook voor wit geen weg
meer terug. 5-10 18.27-22 10-15 19.23-
18 2-7 20.33-29 24x33 21.38x29 19-24
22.39-33 13-19 23.43-39 8-13 24.36-31
24-30 25.35x24 19x30 26.42-38 30-35
27.48-43 13-19 28.31-27 19-24 29.47-
41 9-13 30.18x9 4x13 31.41-36 3-8
32.36-31 7-12 33.22-18 13x22 34.27x7
11x2 35.28-22 17x28 36.32x23 24-30
37.23-19 14x23 38.29x18 6-11 39.33-
28.
Bij analyse bleek later dat wit hier
39.33-29 had moeten doen: na 20-24
40.29x20 15x24 41.38-32 2-7 42.34-29
24x33 43.39x28 heeft hij dan gewon
nen spel. 2-7 40.38-32 7-12 41.18x7
m m m
m m m i„
i i
m m it
B" o o
is m Q m
lp m m o
IIS!!
a a c
o c is
i o o o
JB ja JB JD„0
1 H IS H I'
DIAGRAM 2.
11x2 42.43-38 8-13 43.31-27 13-19
44.38-33 2-7.
En nu, ongetwijfeld mede als gevolg
van tijdnood, slaat de zwartspeler de
verkeerde weg in. Zoals hij later zelf
aangaf, had hij zijn tegenstander met
2-8 en 8-13 voor grote problemen kun
nen plaatsen. 45.28-22 7-12. Na 20-24
wint 46.22-18 enz. 46.22-17 12-18
47.33-29 21x12 48.29-24 20x29
49.34x14 12-17 50.32-28 15-20 51.14-
10 en zwart gaf zich gewonnen.
Van Aalten was niet de enige speler
die zich met behulp van een eind
sprint hoog klasseerde. Datzelfde de
den ook Hans Jansen en Van der Tak:
beiden zetten hun laatste twee partijen
in winst om. Jansen won achtereen
volgens van G. Jansen en Krajen-
brink, terwijl Van der Tak Bies en
Van den Borst versloeg. De winst van
Jansen op de Europese kampioen
kwam via een verrassend offer tot
stand:
G. JANSEN-H. JANSEN
Twaalfde ronde NK 1990.
1.32-28 19-23 2.28x19 13x24 3.33-28
9-13 4.37x32 4-9 5.41-37 17-22
6.28x17 12x21 7.32-28 7-12 8.39-33 1-
7 9.44-39 11-17 10.31-26 18-22 11.50-
44 20-25.
Een voor Hans Jansen kenmerkende
partijopzet. 12.38-32 12-18 13.43-38 8-
12 14.37-31 3-8 15.47-41 14-19 16.49-
43 10-14 17.41-37 14-20 18.46-41 5-10
19.31-27 22x31 20.36x27 18-22
21.27x18 13x22 22.34-29 9-13 23.28-
23 19x28 24.32x23 7-11 25.40-34 Zie
diagram 2. Wit lijkt in deze stand
heel goed te staan, maar zwart komt
met een verrassend offer: 22-28!!
24.23x32 21-27 25.32x21 16x27.
Ondanks zijn schijfachterstand heeft
zwart nu de beste kansen. 28.41-36 2-7
29.45-40 10-14 30.37-32 11-16
31.32x21 16x27 32.42-37 17-22 33.48-
42 6-11 34.35-30. Omdat een verdere
aanval tegen de zwarte voorpost op 27
de witte situatie bepaald niet zou ver
beteren, besluit Jansen z'n schijf terug
te geven. Achteraf had hij dat mis
schien al beter eerder kunnen doen.
24x35 35.29-23 14-19 36.23x14 20x9
Zwart heeft nu prachtig spel, en in het
verdere vervolg boekte hij een stijlvol
le overwinning: 37.33-28 22x33
38.39x28 15-20 39.43-39 20-24 40.38-
33 24-30 41.42-38 9-14 42.33-29 13-
19! 43.29-23.
Niet 43.38-33? vanwege de doorbraak
27-31 44.36x27 19-24 45.29x9 12x41.
8-13 44.38-33. Want 44.37-31? faalde
op 19-24 45.31x22 24-29.14-20
45.23x14 20x9 46.28-23 9-14 47.33-28
13-19 48.37-31 27-32 49.28x37 19x28
50.37-32 28x37 51.31x42 14-19 en hier
gaf wit op: verder spelen heeft inder
daad geen enkele zin meer.
PTT maakt belofte waar,
nu Oranje nog
De PTT houdt haar belofte dat ze een
zegel (frankeerwaarde 75 cent) uitgeeft
wanneer het Nederlands voetbalelftal
wereldkampioen wordt in Italië. De uit
gifte is vastgesteld op 9 juli, de dag ha de
finale. De PTT zal het ontwerp en de
naam van de ontwerper tot die datum
geheim houden.
Normaal wordt het 'plaatje' enige weken
van tevoren bekend gemaakt. Omdat er
echter een (grote) kans is dat de zegel
niet wordt uitgegeven wil de PTT het
ontwerp niet in de openbaarheid bren
gen. De PTT had in 1974 ook een wk-
zegel. Het gaat om een opdruk van de
voetbalzegel uit de jaren zeventig. Die is
echter nooit in de roulatie gekomen om
dat Cruijff en de zijnen in de finale te
gen West-Duitsland ten onder gingen.
Destijds is de miljoenenoplage, op een
vel van 100 zegels na, vernietigd.
Dat kan nu ook gebeuren. De 'geheime'
zegels worden gewoon gedrukt bij PTT-
postzegelhuisdrukker Joh. Enschedé in
Haarlem. Het gaat om een oplage van
zo'n zestien miljoen exemplaren. Het is
nog niet bekend of die allemaal daad
werkelijk gedrukt worden. Na de eerste
miljoenen kan de pers even een aantal
dagen stopgezet worden om - bij verlies
- de schade niet groter te laten worden.
PAPIERVERNIETIGER
Want mocht Nederland verliezen dan
gaan de zegels door de papiervernietiger.
Anders dan in veel andere landen is het
nog niet voorgekomen dat dergelijke of
ficieel nooit uitgekomen zegels toch in
(zeer kleine) oplagen op de markt ko
men. Ze zouden een kapitaal waard zijn.
PTT-woordvoerder Gert-Jan Versteeg
zegt niet wat zo'n risicovolle uitgifte
kost. Wel wil hij kwijt dat er veel werk
aan te pas komt. Zoals het ontwerpen,
een klus van maanden, de drukvoorbe-
reiding, het drukken en de verspreiding.
Het gaat volgens een eigen schatting om
tonnen. De grootste kostenpost is waar
schijnlijk het drukken van zegels dat on
der strenge controle staat. Maar ook de
verzending naar de honderden postkan
toren kost geld.
Ook in tegenstelling tot de normale pro
cedure is de termijn voor eerste-dag-
enveloppen. In overleg met de Neder
landse Vereniging van Postzegelhandela
ren (NVPH) is besloten om de inzend
termijn voor het eerste-dagstempel te
verlengen tot 31 juli.
KONINKLIJK
Vanwege het 25-jarig huwelijk van ko
ningin Beatrix en prins Claus verschij
nen er volgend jaar twee jubileumpost
zegels op 11 maart. Verder bevat het uit-
gifteprogamma van 1991 nog 19 andere
zegels.
Het complete progamma:
22 januari: milieu-serie van drie zegels,
25 februari: herdenkingszegel februari
staking 1941,
11 maart: 25-jarig huwelijksfeest konink
lijk paar,
16 april: zomerpostzegels met als thema
'monumentale boerderijen'; ook boekje,
15 mei: twee zegels, eentje over TOO jaar
Philips', de andere ter gelegenheid van
'75 jaar Normalisatie-instituut',
11 juni: twee Europa-zegels met als the
ma 'Europa in de ruimte',
9 juli: Nijmeegse vierdaagse 75 jaar,
3 september: drie zegels van Nederland
se Nobelprijswinnaars,
1 oktober: twee zegels betrekking heb
bende op het bibliotheekwerk en
6 november: kinderpostzegels met het
thema 'buiten spelen'; ook velletje.
Het hangt o.a. van Marco van Basten af, of de filatelisten een speciale „voetbalzegel" in
hun album kunnen steken. FOTO: ANP
New York Open
De Amerikaanse open toernooien zijn
bikkelhard voor de profschakers. Er wor
den aan de niet-topgrootmeesters nau
welijks onkosten vergoed, om van start-
gelden maar helemaal niet te spreken.
Om dit euvel goed te maken worden
fantastische prijzen in het vooruitzicht
gesteld, echter alleen voor de hoogste
plaatsen. De harde overlevingswetten
van de jungle zijn hier duidelijk van toe
passing!
Voor de grootmeesters zijn deze voor
waarden geen belemmering om een
kansje te wagen; een goede week bete
kent immers bijna een jaarsalaris! De
toeschouwers varen wel bij dit soort eve
nementen, daar de schakers tot het uiter
ste moeten gaan. Een remisetje schuiven
omdat je je een dag niet zo lekker voelt,
is er niet bij; het kan je duizenden dol
lars kosten.
Het toernooi in New York trok dit jaar
weer vele (top)grootmeesters, waaronder
zeer veel Russen. Prettig was het om ex-
wereldkampioen Tal weer aan het werk
te zien, na zijn ernstige ziekte begin dit
jaar. Er werd voor zijn leven gevreesd,
maar hij is volledig hersteld en speelde
mee om de topplaatsen. Winnaar werd
de Rus Chalifman met 7 uit 9.
Een andere oudgediende die het fantas
tisch deed was de 63-jarige Rus Ewfim
Geiler. In de jaren vijftig en zestig be
hoorde hij tot de absolute wereldtop met
een vlijmscherpe stijl. In het volgende
fragment overspeelt hij de Amerikaan
Fedorowitsj zoals hij dat in zijn beste ja
ren ook had gedaan.
E. GELLER-J. FEDOROWITSJ
Stelling na de 24e zet van zwart.
Zwart heeft wat gaten in zijn stelling,
maar de verdediging lijkt stevig genoeg.
Gelier offert zich echter een weg naar de
zwarte koning.
25.Txd6! Lxd6 26.Txd6 Tfe8.
Als de zwarte loper wijkt wint wit de
kwaliteit, door 27.Pg6+, met groot voor
deel terug.
27.g4! b4!
De Amerikaan grijpt zijn enige tegen-
kans, een lijn openen op de damevleu
gel. Na 27...fxg4 28.Lxe4! zou de druk
op h7 te groot worden.
28.cxb4 Tbc8! 29.H3.
Wit heeft al zijn stukken in de aanval
nodig, zetten als 29.Tdl of 29.Lfl ko
men daarom niet in aanmerking.
29...fxg4 30.Dg5 gxh3.
30...Tfö faalt op 31.De5+ Kg8 32.Dxe6
31.De5+ Kg8 32.Dg5+ Kh8 33.De5+
Kg8.
Een mooie dynamische remise zou men
denken, maar als de vijandelijke koning
niet veilig staat gaat Geiler geen risico
uit de weg.
34.Lxe4! Lxa2.
Of 34...Lg4 35.Dg5+ Kh8 (35...Dg7
36.Lxh7+! Kxh7 37.Tg6 en wit wint)
36.Dxg4 Tg8 37.Pg6+! hxg6 38.Td7 en
zwart moet zijn dame geven.
35.Dg5+ Dg7.
Ook na 35...Kh8 is 36.Lxh7! beslissend.
36.Lxh7+! Kh8.
36...Kxh7 37.Tg6 verliest direct.
37.Lg6 Te5 38.Dh4+ Kg8 39.Kh2 De7
40.Lh7+!
Weer kan niet op h7 worden genomen:
40...Dxh7 41.Dg4+ en 42.Dxc8.
40...KI7 41.Lg6+ Kg8 42.Tf6 Kg7
43.Lf5!
Zwart gaf het op, zowel na 43...Dxf6
44.Ph5+ als na 43...Txf5 44.Dh6+ is
zwart verloren.
Het nadeel van altijd dezelfde opening
spelen is dat de tegenstander zich zorg
vuldig kan voorbereiden. Van de ex-Rus
Lev Alburt is bekend dat hij altijd het
Wolgagambiet speelt, zijn tegenstander
Maxim Dlugy had iets zéér speciaals ge
prepareerd. Van een nadeel voor Alburt
was echter totaal geen sprake.
M. DLUGY-L. ALBURT
Wolgagambiet.
I.d4 Pf6 2.c4 c5 3.d5 b5 4.cxb5 a6 5.13
g6 6.e4 Lg7 7.Pa3?! e6 8.d6?
Dit is te origineel; wit geeft het centrum
op en blijft achter in ontwikkeling. Zo
iets moét verschrikkelijk afgestraft wor
den.
8...0-0 9.Dc2 Db6 10.Le3 axb5 U.PxbS
Pa6 12.KI2 Lb7 I3.a4 Tfc8 14.Pe2.
De zwarte ontwikkeling is voltooid, wit
heeft alleen maar zijn stukken verkeerd
neergezet; een fraaie voorbereiding!
14...Lxe4! 15.fxe4 Pb4 ló.Dbl Pg4+
17.KI3 Pxe3 18.Kxe3 c4+ 19.KI3
19...Lh6!
Het binnendringen van de zwarte dame
is niet meer te verhinderen.
20.Ta3 c3! 21.Pf4 Lxf4 22.Kxf4 Df2+
23.Kg4 h5+ 24.Kh3 g5.
Zo op de vijandelijke koning jagen is
één van de leukste momenten van een
schaker.
25.g3 g4+ 26.Kh4 Df6+ 27.Kxh5 Dg6+
28.Kh4 Kg7.
Wit gaf het op.
Corr.adres: Leo Hofland, C. Fockstraat
113. 2613 DE Delft.
£eidóc0ouAcmt
