Overlevenden IRA- aanslag
voelden zich schietschijven
Politie begrijpt
van slachtoffer
belangen
onvoldoende
Britten zijn bijna toe aan een regendag
BINNENLAND/BUITENLAND
CeidoeSowcwt
WOENSDAG 30 MEI 1990 PACjjjj:
VVD vindt Van den Broek slechte verliezer
DEN HAAG Minister van den
Broek heeft gisteren in de Tweede
Kamer toegegeven dat hij, door
verstek te laten gaan bij de formele
oprichting van de Oost-Europa-
bank in Parijs, zijn ongenoegen
wilde laten blijken over de tot
standkoming van de bank.
Hij reageerde daarmee op vragen
van VVD-kamerlid Weisglas. Ove
rigens voegde er met klem aan toe
dat zijn drukke agenda in Den
Haag voorrang had. „Gewoonlijk
stel ik de aanwezigheid van de mi
nister in de Kamer wel op prijs,
maar vandaag spijt het me dat hij
er is", aldus Weisglas. „Ik had lie
ver gezien dat hij vandaag in Parijs
zat". Weisglas zei dat door de afwe
zigheid van de minister bij de op
richtingsplechtigheid van de bank
bij andere landen de indruk ge
wekt zou kunnen worden, dat Ne
derland een slechte verliezer is.
De oprichtingsakte van de bank is
gisteren namens Nederland in Pa
rijs ondertekend door de thesau
rier-generaal van financiën,
drs.ing. C. Maas. Deze mocht zich
troosten met de opgestoken duim
van een Franse journalist: „Geeft
niks, die bank. Jullie worden toch
wereldkampioen voetballen".
De Europese milieu-organisaties
hebben geëist dat de bank voor
Oost-Europa in de steun voor de
landen in Oost-Europa de belangen
van het milieu niet mag laten
schieten.
Nieuwe
voorlichter
CDA-fractie
DEN HAAG F.J.
Wester (28) wordt
per 1 juli het nieu
we hoofd van de af
deling voorlichting
van de CDA-Twee-
de-Kamerfractie.
Wester, die sinds
1985 op die afdeling
werkt, volgt J.
Schinkelshoek op.
Deze gaat per 1 juli
over naar het mi
nisterie van Justi
tie, waar hij direc
teur voorlichting
wordt.
Leger Gabon slaags
met demonstranten
LIBREVILLE In de havenstad Port Gentil
in Gabon is gisteren opnieuw het leger ingezet
tegen betogers die het aftreden eisten van pre
sident Omar Bongo. Er viel een dode en enkele
gewonden. Het is al een week onrustig sinds de
dood van een oppositieleider. In totaal hon
derdvijftig familieleden van Nederlandse werk-
ben het gered. Een dikke pluim voor Shell. Ze
hebben ons uitstekend geholpen", reageert Ma
rianne van 't Riet, één van de evacuees, terug
in Den Haag. „We konden via Congo met het
vliegtuig ontsnappen". Over de onlusten zegt
ze: „we zagen het al een beetje aankomen. En
kele maanden geleden was er ook al een uit
barsting, maar dit keer was het flink raak".
Volgens Buitenlandse Zaken zijn alle Nederlan
ders, al of niet geëvacueerd, in yeiligheid.
Nederland en
DDR schaffen
visum af
DEN HAAG Neder
land en de DDR hebben
besloten per 1 juni de vi
sumplicht op te heffen.
Nederlanders die de
DDR en Oostduitsers die
Nederland willen bezoe
ken, dienen nog wel in
het bezit te zijn van een
geldig reisdocument.
Voor een verblijf van
langer dan drie maanden
blijft de visumplicht nog
wel van kracht.
Ter Beek: Krijgsmacht
krijgt brandweerfunctie
DEN HAAG Bij de krijgsmacht van de toekomst
komt minder het accent te liggen op zware bewape
ning en meer op waarneming, communicatie en het
vermogen snel en effectief in een brandweerfunctie
op te treden. De kenmerken van die krijgsmacht zijn:
kleiner, mobieler en flexibeler. Minister van defensie
Ter Beek zei dat gisteren in een toespraak voor het
Nederlands Genootschap voor Internationale Zaken.
Hij benadrukte de noodzaak de vermindering van de
defensie-uitgaven internationaal te coördineren. Ter
Beek wees er verder op dat in de militair-strategische
relatie tussen Oost en West vooralsnog geen sprake is
van een principiële omslag. Die berust uiteindelijk op
de afschrikkingsrol van de Amerikaanse en Russi
sche strategische arsenalen aan kernwapens. Onder
handelingen met de Sovjetunie zouden kunnen leiden
tot de wederzijds overeengekomen aanvaarding van
een beperkt aantal kernwapens in Europa.
Duitslanden
erkennen 21 juni
Poolse grens
BONN De parlementen van
de beide Duitslanden zullen op
21 juni in een formele verkla
ring de Poolse westgrens er
kennen, zoals Polen maanden
lang heeft gevraagd. Dat heeft
de minister van de Westduitse
kanselarij, Seiters, gisteren be
kend gemaakt.
De datum valt samen met die
van de ratificatie door de
Bondsdag van het verdrag
voor economische en monetai
re samenwerking met de
DDR. Polen heeft al gedaan
gekregen dat het aanwezig
kan zijn bij de twee-plus-vier
onderhandelingen over de toe
komstige organisatie van de
defensie. De Westduitse SPD,
die een meerderheid in de
Bundesrat (Senaat) heeft, heeft
voorwaarden gesteld voor on
dertekening van het verdrag.
De partij wil extra maatrege-
len tegen niet-noodzakelijke
■faillissementen en werkloos
heid in de DDR.
Plan voor kuuroord
in Noord-Holland
DIRKSHHORN In Noord-
Holland komt mogelijk het
vierde bronwater-kuurcen
trum van ons land. Dergelijke
centra zijn er al in Nieuwe-
schans (Groningen), Valken
burg (Zuid-Limburg) en Arcen
(Noord-Limburg). Onderzoek
heeft uitgewezen dat er een
duidelijke markt is voor een
dergelijk centrum in Dirks-
horn, een plaatsje halverwege
de weg Alkmaar-Den Helder.
Het water voor het centrum
moet worden opgepompt van
een diepte van zes- tot zeven
honderd meter. De natuurlijke
temperatuur van dat (zoute)
water is 30 tot 35 graden Celsi
us.
Gelijke rechten
op Noorse troon
OSLO Noorwegen heeft de
bepaling geschrapt die zonen
van koninklijke bloede bij de
troonopvolging voorrang geeft
boven dochters. Zeven van 165
parlementsleden stemden te
gen het amendement met deze
strekking. Voorlopig zal in
Noorwegen echter nog geen
vrouw de troon bestijgen, want
de gelijke rechten voor prin
sen en prinsessen gelden pas
voor kinderen geboren na
1990. De 18-jarige prinses
Martha Louise komt in de lijn
van troonsopvolgers dus nog
steeds na haar jongere broer,
prins Haakon Magnus, die 16
is. Beiden zijn kinderen van
kroonprins Harald, de zoon
van koning Olav, die met zijn
86 jaren de oudste heersende
monarch in Europa is.
Meerderheid Zweden
wil EG-lidmaatschap
STOCKHOLM Er zijn ster
ke aanwijzingen dat het
Zweedse lidmaatschap van de
Europese Gemeenschap een
belangrijke rol gaat spelen in
de campagne voor de parle
mentsverkiezingen volgend
laar. In het weekeinde publi
ceerde de televisie de uitslag
van een opiniepeiling, waarbij
voor het eerst een meerder
heid van 51 procent zich'uit
sprak voor het EG-lidmaat-
schap. Twee leiders van oppo
sitiepartijen hebben een lans
gebroken voor een politiek de
bat over deze vraag. Zij vin
den de neutraliteitspolitiek
niet langer een hinderpaal
voor toetreding tot het Europa
van de Twaalf.
LONDEN „Wij waren
schietschijven", aldus een
ontstelde Vicki Coss, de
vriendin van Nick Spanos,
een van de twee Austra
liërs die zondagavond in
Roermond werden dood
geschoten. „Het was een
nachtmerrie, iets uit een
horror-film", vult Lyndal
Melrose, de echtgenote
van het andere slachtof
fer, Stephan Melrose, aan.
De twee vrouwen gaven
gisteren in Londen een
personferentie.
De vier vakantiegangers stop
ten zondagavond in Roer
mond, toen het Iers Republi
keins Leger (IRA) toesloeg.
„Stephan haalde zijn fototoe
stel en het statief tevoor
schijn", vertelt Lyndal. „Nick
en Vicki zaten achterin de
auto. Alle deuren waren open,
ook de klep van de kofferbak.
Ik liep om de auto heen, naar
de passagiersplaats voorin toen
het schieten begon. Het leek
op vuurwerk en ik dacht dat
het kinderen waren".
Lyndal Melrose zag twee man
nen met korte geweren. Zij
zocht dekking onder de stoel
achterin tot het schieten op
hield. „Ik hoorde een ruit
sneuvelen en realiseerde me
dat het ernst was". Pas toen zij
opkeek drong het tot haar
door dat de twee mannen het
slachtoffer waren geworden
van de aanslag.
Op de plaats van de schietparij ligt onder meer een bos bloemen
met een kaartje waarop IRA scum (IRA tuig) staat te lezen.
„Het leek heel lang te duren
voordat er iemand te hulp
kwam. „Vicki begon te
schreeuwen en ik rende naar
haar toe en opeens was ook de
politie er die het gebied af
grendelde".
„Ik voel me helemaal leeg",
aldus Lyndal Melrose „Ik weet
niet wat ik moet denken van
de mensen die mijn man heb
ben vermoord. Ik kan nog
steeds niet geloven dat het ge
beurd is".
Op de vraag wat zij vindt van
het excuus dat het IRA heeft
aangeboden zegt zij blij te zijn
dat de Australische regering
dat afgewezen heeft. „Ik denk
niet dat het iets zal verande
ren aan mijn lijden".
„Het ging zo plotseling", voegt
Vicki Coss er aan toe. „Ik wist
niet wat er was gebeurd. Wij
waren gewoon schietschijven.
Wij hadden geen flauw idee
van IRA-activiteit in die
buurt".
•«r..V - Fotografen
knielen bij de
- - - - 1. plaats van de
t." aanslag om
- een jongetje
UT goed in beeld
te krijgen.
FOTO'S: ANP
De Roermondse politie heeft
gisteren ontkend dat het Bun-
deskriminalambt onlangs zeer
direct gewaarschuwd heeft
voor een nieuwe IRA-aanslag.
Heel algemeen en terloops,
toen het enkele weken gele
den om een auto ging die ge
bruikt was bij een aanslag in
Westduitse Wildenrath, is de
mededeling gedaan voorzichtig
te zijn. Dit soort algemene
waarschuwingen heeft ook de
IRA zelf gedaan door verleden
jaar een nieuw offensief op het
vasteland van Europa aan te
kondigen. Daarbij is niet met
een gedacht aan een tweede
aanslag uitgerekend in Roer
mond, aldus de woordvoerder
van het Recherche Bijstands
team.
Inmiddels is het aantal tips
over de IRA-aanslag op ae
twee Australische toeristen ge
stegen tot zeventig. Van de
nieuwe tips zijn er vijftien bij
de RAF van de in de West
duitse grensstreek gelegen
Britse militaire bases ontvan
gen. Nieuwe ooggetuigen heb
ben zich niet gemeld.
De foto's die Melrose heeft ge
maakt hebben geen gegevens
opgeleverd over de aanslag. Ze
hebben uitsluitend betrekking
op de trip die het viertal ge
maakt heeft door Frankrijk,
België en Nederland. Van
Roermond zelf is er geen foto
bij.
Er is besloten de Koninklijke
Luchtmacht foto's te laten ma
ken van de route van Roer
mond naar het Belgische Leo-
poldsburg waar de vluchtauto
uitgebrand is teruggevonden.
Mogelijk geeft deze fotoreeks
een goed beeld van verdachte
objecten, bij voorbeeld auto's
verstopt in een bos of van wa
pendepots. Na de vorige aan
slagen is dit ook gebeurd, zij
het zonder resultaat.
De resultaten van de sectie op
de stoffelijke overschotten van
de twee slachtoffers zijn nog
niet bekend. Hoogstwaar
schijnlijk worden de lijken in
de loop van de dag door de of
ficier van justitie vrijgegeven.
mp
it te
Protestbij
vreemdelingen
politie
Vier
actievoerders
leggen een
kaartje op de
vloer van het
bureau van de
vreemde
lingenpolitie in
Amsterdam.
Daar hebben
gisteren
honderd
mensen
geprotesteerd
tegen de
bemoeienissen
van de politie
met de
vluchtelingen.
„De vreemde
lingenpolitie
behandelt hen
echter in veel
gevallen
vijandig en
zelfs mens
onwaardig. Zij
maakt zich
schuldig aan
invallen,
vernedering,
belediging,
criminalisering
en racisme",
aldus de
actievoerders.
FOTO: ANP
SUSKEENWISKE
DE KLEINE POSTRUITER
0W VM DE DIEHSTS0DET1
HEEFT HET 6ESPHEK PPHDPLH-
TGAFGELUISTERD ET1 VEU LP KT
HUitl STILTE HET YERTHEK
„Congo moet
gevangenen vrij
laten of berechten"
LONDEN Amnesty Inter
national roept Congo op 26 po
litieke gevangenen vrij te la
ten of te berechten. De 26 zit
ten zonder vorm van proces
vast sinds 1987, al heeft presi
dent Nguesso in november een
proces beloofd. Dit staat in een
rapport dat Amnesty vandaag
in Londen heeft uitgegeven.
Sommige politieke gevange
nen zijn mishandeld en heb
ben ernstig slaag gekregen, al
dus Amnesty, dat betwijfelt of
zij een „eerlijk proces" krijgen.
Een deel van de gevangenen
voor het merendeel burgers
onder wie ex-president Joa-
quim Yhomby-Opango,
wordt ervan beschuldigd de
regering omver te hebben wil
len werpen, maar Amnesty
meent dat anderen „vastge
houden worden vanwege hun
niet-gewelddadige oppositie of
hun familiebanden met de
vermeende samenzweerders".
Nederland,yzjl
in Jordanië
zitten zon(
Amstel-bi
)SKOL
AMMAN In de ijk v
opkomst van het isjstemr
sche fundamentalisi prijst
Jordanië is een keijsmidd
gekomen, door t|®steld
j Jikov z
van een dapper c
gesoigneerde Jor(anderi
dames en heren. Sovjei
i de v
Onder druk van het nj brood
kozen parlement, dat irheids
melijk uit orthodoxe ®t jaar
bestaat, probeerde de rg. Volj
te verbieden dat mas brood
kappers vrouwelijke fctemmi
aanraken. Volgens defrr de a
de islamitische wet, is li.
vreemden ten strengstijkov y
den om met hun ving£ niet
een moslimvrouw te zin aftre<
regering had echter evft de b
rekening gehouden „binr
protesten van Jordaank heel
pers en vrouwenrechte" en
nisaties. Als het verb[ „het
werd ingetrokken, zo dfest" z
ze, zouden ze het tot «vormi
stitutionele crisis laten (gen tej
aangezien Jordanië eefevoerc
laire staat is. Het mfiiogi'n^
van binnenlandse za»esteld
zich gedwongen het bëons zi
herroepen. t parle
de op
Andere slachtoffers va^k en
leving van de islaaSovjet
strijdlust is de kleine, njsverhc
langrijke Nederlands
meenschap in Jordanp
dens recente gewelf» Ol
protesten van moslimr
den zij zich ook tegen j
stel-brouwerij, die vla[J0
stad Az-Zarqa ligt. Er
vernielingen aangerieh
gevolg daarvan is de pqI0l
tijdelijk stilgelegd. De
landse consul in JordapHIN
toevallig ook de eigepie",
van de brouwerij, he* de
het oog op de intredejshingt
merse hitte de Nedeinse pr
aangeraden een vo* groot
bier in huis te hplen,<. varei
zien de herstelwerkzaal vorir
wel even wat tijd zuil? deze
gen. fewijde
lend.
Eenzelfde lot als de |ega M
brouwerij trof de eniglaagd
producent in Jordaniëpenlar
wel de meerderheid ook
Jordaanse wijnliefheblfen in
als een minder grdotldd. E
zal ervaren. Ware )s liev
zien daarin een praclJe pak
cuus om geïmporteerde klec
kopen. gen m
(c) The Time; graa
Jch'. 1
id me
in?ois
DEN HAAG De politie
moet meer aandacht be
steden aan de opvang van
slachtoffers. Dat vindt de
Landelijke Organisatie
Slachtofferhulp (LOS),
maar ook de politie zelf.
Uit een onderzoek blijkt
dat zeventig procent van
de agenten vindt dat
slachtoffers van veel
voorkomende criminali
teit te veel aan hun lot
worden overgelaten.
De LOS maakte deze onder-
zoekgegevens vanmiddag in
Utrecht bekend tijdens de pre
sentatie van het jaarverslag
aan voorzitter P. IJzerman
van het Coördinerend Politie
beraad. De LOS bestaat uit
een netwerk van zeventig Bu-
ro's Slachtofferhulp die vorig
jaar meer dan zeventiendui
zend slachtoffers geholpen
hebben.
De meeste mensen die aan
kloppen bij een buro zijn be
stolen (veertig procent), dertig
procent heeft klappen gehad,
twaalf procent een verkeers
ongeval en acht procent is sek
sueel misbruikt. Omdat de
LOS veel nieuwe buro's heeft
geopend en de vrijwillige
hulpverleners zich veel actie
ver opstellen, is het aantal
cliënten vorig jaar met ruim
de helft gestegen.
Richtlijnen
Uit een enquête onder politie
korpsen blijkt dat veel agenten
geen oog hebben voor de be
hoefte van slachtoffers aan na
zorg. „Hoewel er sinds '87
richtlijnen liggen voor slacht
offerhulp, doet een kwart van
de korpsen er niets of nauwe
lijks iets aan. Meestal ont
breekt de tijd ervoor, maar
vaak ook de kennis. Veel poli
tiefunctionarissen zijn niet op
de hoogte van de behoefte van
slachtoffers en de voorzienin
gen die er bestaan. De door
snee politieambtenaar be
schouwt de afhandeling van
een misdrijf als een technische
aangelegenheid en onderschat
de gevolgen van een wonin
ginbraak en ernstig verkeers
ongeval zwaar. En echt
vreemd is dat niet. Als je het
slachtoffer jarenlang gezien
hebt als schakel in een straf
zaak tegen de dader, dan is het
heel moeilijk om over te scha
kelen naar de gedachte dat
een slachtoffer iemand is met
rechten, belangen en proble
men", legt voorzitter prof.mr.
M. Groenhuisen van de LOS
uit.
Sinds 1987 ligt er een draai
boek op elk politiebureau
waarin staat beschreven wat
agenten moeten doen om
ir Goi
i geen
slachtoffers de helpenrf^L^
te bieden. Zo is de polj or
plicht om informatie U en d
schaffen over de vittajre
van een strafzaak en j^a j
bij schade een poging of re
men om tot een schadeL^
te komen. Maar in L
komt hiervan weinig^aa
Uit de enquête blijkt (tóen vc
procent van de gemeJeaus
tiekorpsen weinig of nj lamsl
aan schaderegelingen, tkjes)
is het volgens de LOSdoor
relatief kleine inspann>r een
gelijk om tot een verfender
komen. ExperimentenPgan.
den en Middelburg lei
veertig procent van d'
len een schaderegeling
sen slachtoffer en daj
LOS stelt dan ook
binnen ieder korps
aan te wijzen die spec^^l
dacht besteedt aan schfl|H
lingen. kif wk'
MONIQUE VAN lH|
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Er was ooit
een tijd dat Groot-Brittan-
nië werd beschouwd als
een bijzonder vochtige re
gio. Er heerste een soort
privé-weer, gereserveerd
voor de Britse eilanden.
Overal elders was het
zonnig en warm, maar op
de eilanden was het altijd
koud en nat.
Dat is allemaal verleden tijd.
Groot-Brittannië staat nu op
het punt een poederdroog land
te worden, vol liefhebbers van
tuinieren die paniekerig naar
de hemel kijken en zich be
zorgd afvragen wanneer het
eindelijk zal regenen. Die tui
nen zijn overigens niet het
ergste probleem. Belangrijker
is dat de watervoorziening in
gevaar komt. Het graafschap
Kent in Zuidoost-Engeland,
delen van Yorkshire, Zuid-
west-Engeland en Oost-Anglia
zitten nu al met een drinkwa
tertekort. In die regio's had
het tot gisteren weken niet
meer geregend. In Kent geldt
sinds half mei een absoluut
sproeiverbod van tuinen. Het
regionale drinkwaterbedrijf
'Southern Water' spoort de be
volking aan eventuele overtre
ders te verklikken. De drink
waterbedrijven in de getroffen
regio's zeggen dat grote zuinig
heid geboden is. Alleen wan
neer iedereen bijzonder spaar
zaam omspringt met het lei
dingwater, zullen crisijBegele
gelen worden voolaatsing
larketin
Overigens zijn er ni%jCht).
tekorten. 'Thames Winct|0ni
Groot-Londen van L h t
voorziet, zegt dat allf
voirs vrijwel normaal 8ram
zijn. Ernstige probleros*rume
len zich daar dus niterkersi
doen. Maar doordat d(
waterleidingnetten ni
'Thames' zijn gekoppe_
nen de droogstaandL
van het land niet van t tjAi
dense water profiterei^
Antwoorden
examen - opgaven
DEN HAAG De goede (Cito-)antwoorden van de meerkeu-
ze-opgaven van de centrale schriftelijke eindexamens van
maandag 28 mei luiden als volgt:
Vwo Spaans
1 D; 2 B; 3 A; 4 B; 5 A; 6 C; 7 B; 8 C; 9 B; 10 D; 11 A; 12 C; 13 D; 14 C;
15 D; 16 B; 17 C; 18 B; 19 D; 20 A; 21 D; 22 B; 23 C; 24 C; 25 C; 26 D; 27 D;
28 D; 29 A; 30 C; 31 C; 32 D; 33 A; 34 D; 35 C; 36 C; 37 B; 38 C; 39 B; 40 B;
41 D; 42 C; 43 A; 44 A; 45 A; 46 D; 47 B; 48 C; 49 D; 50 A.
Vwo Russisch
1 A; 2 C; 3 B; 4 C; 5 D; 6 D; 7 D; 8 C; 9 A; 10 A; 11 B; 12 B; 13 D; 14 A;
15 D; 16 C; 17 D; 18 A; 19 C; 20 B; 21 A; 22 B; 23 D; 24 D; 25 A; 26 A; 27 D;
28 A; 29 D; 30 C; 31 C; 32 B; 33 A; 34 B; 35 C; 36 A; 37 B; 38 B; 39 A; 40 D;
41 A; 42 A; 43 D; 44 B; 45 D; 46 B; 47 D; 48 A; 49 D; 50 C.
Havo Spaans
1 B; 2 D; 3 A; 4 A; 5 C; 6 B; 7 D; 8 B; 9 B; 10 B; 11 C; 14 B; 15 C; 16 D;
17 B; 18 C; 19 B; 20 D; 21 C; 22 B; 23 D; 24 B; 27 C; 28 A; 29 C; 30 B; 31 C;
32 B; 33 O; 34 A; 35 C; 36 A; 37 A; 40 A; 41 C; 42 D; 43 D; 44 D; 45 A; 46 A;
47 A; 48 A; 49 D; 50 A.
Havo Russisch
1 D; 2 A; 3 D; 4 C; 5 B; 6 C; 7 C; 8 B; 9 C; 10 A; 11 B; 12 B; 13 C; 14 C;
15 B; 16 D; 17 A; 18 A; 19 A; 20 D; 21 A; 22 C; 23 B; 24 C; 25 D; 26 D; 27 D;
28 C; 29 A; 30 A; 31 B; 32 C; 33 A; 34 B; 35 A; 36 D; 37 C; 38 A; 39 C; 40 D;
41 D; 42 B; 43 A; 44 D; 45 B; 46 C; 47 B; 48 A; 49 C; 50 B.
m-
Doctoraalstudie
verpleegkunde
ook in Utrecht
UTRECHT/GRONINffii'
Aan de universiteit'
Utrecht en Groningen)
1 september een
leiding verplegini
schap. Dat gebeurt iii
werking met de unf
Limburg die al sinds I
wetenschappelijke
voor verpleegkundigJ
De studie is bestemd r
pleegkundigen met
opleiding en enkele j,
varing. Utrecht en Gazoon
hebben hun besluit 'g Moha
omdat Maastricht wel het si<
centrisch gelegen is van
pleegkundigen uit liar dar
land die de vierjarige Inenge
opleiding willen volge knikt
91 en z
