Leidse Courant | 1990 | 28 mei 1990 | pagina 2

1

m

Von Weizsacker waarschuwt voor
terugkeer van nationalisme in Europa

Paus eist ruimte
voor RK Kerk Malta

£iidóeGomfl/n|j'

n

brieven van lezer

kerk
wereld

Voorzitter hervormde
synode oneens met
PLO - verklaring

uc:

mT Ccid^eSou/ia/nt

GEESTELIJK LEVEN/OPINIE

CeidócGouAont

MAANDAG 28 MEI 1990 PAGIlNEN

Bijbelgenootschappen werken samen met Wycliffe bijbelvertalers

READING De Wereldbond van Bijbelgenootschappen en
het Zomerinstituut voor Taalwetenschap, de wetenschappelijke
tak van de Wycliffe bijbelvertalers gaan nauwer samenwer
ken. Vertegenwoordigers van beide organisaties hebben daar
toe vrijdag een overeenkomst getekend.

Beide organisaties willen hun werkzaamheden coördineren,
opdat in zoveel mogelijk, talen kerken kunnen beschikken over
begrijpelijke bijbelvertalingen in hun eigen taal. Ze zullen sa
men de behoeften aan bijbelvertalingen onderzoeken en trach
ten te voorkomen, dat in bepaalde taalgebieden naast elkaar
heen wordt gewerkt.

De bijbelvertalers van Wycliffe richtten zich vooral op de ver

taling van het Nieuwe Testament in de kleinere taalgebieden.
De laastte jaren hebben zij ook meer oog gekregen voor de
noodzaak van vertalingen van het Oude Testament.
De bijbelgenootschappen beperken zich in het algemeen tot de
vertaling van de gehele bijbel in de wat grotere talen en schen
ken prioriteit aan nationale talen en talen die door meer dan
een miljoen mensen worden gesproken.

Al in 1988 besloten de regionale besturen van beide organisa
ties in Afrika, waar het aantal talen waarin minstens een deel
van de bijbel is vertaald de afgelopen 25 jaar is verdubbeld, tot
regionale samenwerking. Dit initiatief is nu uitgebreid tot sa
menwerking op wereldniveau.

Het is altijd belangrijk
te weten, wat
onbelangrijk is

Ernst Hohenemser

Kritiek op haast
russisch-
orthodoxe synode
voor verkiezing

MOSKOU Christen-demo
cratische afgevaardigden in
de gemeenteraad van Moskou
en het Russische parlement
hebben de Russisch-Ortho-
doxe Kerk opgeroepen de
verkiezing van een nieuwe
patriarch uit te stellen. Er
moet voldoende tijd zijn voor
een democratische verkiezing.
De politici verbazen zich over
de haast van de synode, die al
over twee weken een opvol
ger moet aanwijzen van de op
3 mei overleden patriarch Pi-
men. De patriarch is in zijn
kerkelijke loopbaan vaak be
kritiseerd om zijn volgzame
houding tegenover het com
munistische regime.
De Russisch-Orthodoxe Kerk
bevindt zich nu op een twee
sprong, aldus de politici in
een open brief. De dood van
Pimen betekent het einde van
„zeven tragische decennia
van de kerk". De synode zal
een „teken van kerkelijke
vernieuwing" moeten oprich
ten door zijn opvolger echt
democratisch te kiezen, zon
der enige inmenging van de
staat.

De ondertekenaars van de
brief kunnen de sporen van
een dergelijke vernieuwing
echter nog niet aanwijzen in
hun kerk. Het episcopaat is
„een beschamend relict van
het oude systeem" en de haast
van de synode voorspelt wat
dat betreft weinig goeds, me
nen de politici.

Braziliaanse
bisschoppen
beginnen anti-
sekten campagne

BRASILIA De rooms-ka-
tholieke bisschoppen hebben
besloten een campagne tegen
de sekten te beginnen. Bij
deze campagne, die tevens
mikt op een herevangelisatie
van de RK Kerk, moeten de
media een belangrijke rol spe
len, want alleen daarmee kan
de uitbreiding van fundamen
talistische sekten effectief
worden tegengegaan, aldus de
woordvoerder van de bis
schoppen, Arnaldo Beltrami.
Volgens Beltrami moet in het
kader van de campagne alle
katholieken duidelijk worden
gemaakt, wat hun werkelijke
taak in de samenleving is.
Volgens cijfers van de Raad
van Kerken in Brazilië, waar
toe de RK Kerk en de tradi
tionele protestantse kerken
behoren, zijn op dit moment
twaalf miljoen Brazilianen lid
van een sekte. Als de kerken
daar niets tegen doen, zal dit
aantal aan het eind van deze
eeuw tot 30 miljoen zijn geste
gen, zo wordt verwacht.

Paus Johannes Paulus waar
schuwde eerder deze maand
in Mexico nog krachtig tegen
de sekten. Hij riep de gelovi
gen op zich van deze gevaren
bewust te zijn, vaker gebruik
te maken van de sacramenten
en terug te keren naar tradi
tionele gebruiken, zoals de
verering van patroonsheili
gen.

Gorbatsjov krijgt
King-vredesprijs

ATLANTA Sovjet-presi
dent Michail Gorbatjsov krijgt
de Martin Luther King-vre-
desprijs voor het jaar 1991.
Gorbatsjov neemt de prijs op
1 juni in ontvangst op de Rus
sische ambassade in Washing
ton. Dat heeft Coretta Scott
King, voorzitter van het King
Centrum en weduwe van de
in 1968 vermoorde predikant,
bekend gemaakt. Volgens Co
retta King heeft geen andere
wereldleider zich zo ingespan
nen voor vermindering van
de wapenwedloop en meer
democratie en economische
vrijheid in de hele wereld. De
jaarlijkse prijs houdt een me
daille in met de afbeelding
van Martin Luther King, een
eervolle vermelding en een
bedrag van 1.000 dollar. De
prijs voor 1991 wordt nu al
uitgereikt zodat Gorbatsjov
hem in ontvangst kan nemen
tijdens zijn bezoek aan de
Verenigde Staten, van 30 mei
tot 3 juni.

Baptisten in beide
Duitslanden willen
fusie

MUNSTER De unie van
baptistengemeenten in de
Bondsrepubliek wil fuseren
met de soortgelijke organisa
tie in de DDR. De afgevaar
digden van deunie, die 71.000
christenen verenigt, heeft
daarmee in Münster inge
stemd. Eerder deze maand
had de Oostduitse bond al
voor een fusie gestemd.

AFSLUITING DUITSE KATHOLIEKENDAGEN

BERLIJN President
Richard von Weiszöcker
heeft zaterdag tijdens de
katholiekendagen in Ber
lijn gewaarschuwd voor
een terugkeer van het
„ellendige nationalisme"
in Europa. In het nieuwe
Europa mogen oude na
tionale en etnische tegen
stellingen geen kans krij
gen. Vreemdelingenhaat
moet daarom krachtig
worden bestreden, aldus
Von Weiszacker aan het
slot van de manifestatie
'Christenen in Oost en
West werken aan het ge
meenschappelijk Euro
pees Huis' op het plein bij
het Rijksdaggebouw.

De katholiekendagen werden
gisteren besloten met een eu
charistieviering in het olym
pisch stadion, die werd geleid
door de voorzitter van de
Westduitse bisschoppenconfe
rentie, dr. Karl Lehmann.
Naar schatting 90.000 mensen
namen eraan deel. De afgelo
pen dagen hebben volgens het
organiserende Centraal Comi
té van Duitse Katholieken
(ZDK) 130.000 mensen aan de
katholiekendagen deelgeno
men, van wie 35.000 uit de
DDR. Het was voor het eerst
sinds 1958 dat ook Oostduitse
katholieken de bijeenkomst
konden bijwonen. Ongeveer
zeventig procent van alle
deelnemers was jonger dan
dertig jaar.

Von Weiszacker bepleitte de
totstandkoming van een vere
nigd Europa met inbegrip van
de Sovjetunie. Een verenigd
Duitsland moet daaraan een
beslissende bijdrage leveren.
De Duitsers streven niet naar
neutraliteit, zij willen zich
niet isoleren, maar zij willen
hun groei naar eenheid zien
als „heilzame dwang" naar sa
menwerking tussen alle Euro
pese staten. „Wij zullen de
muren die in Berlijn zijn ge
vallen, nergens opnieuw op
richten, noch aan de Elbe,

Bondskanselier Helmut Kohl was een van de vele gasten op de Duitse Katholiekendagen. Ook
premier Lubbers sprak op een van de vele bijeenkomsten ter gelegenheid van deze manifesta
tie. foto: epa

noch aan de Oder en de Neis-
se noch aan de westelijke
grens van de Sovjetunie", zei
Von Weiszacker.

De president herinnerde er
aan, dat de belangrijkste pro
blemen van deze tijd het ka
der van de nationale staat te
boven gaan. Als voorbeelden
noemde hij de verontreiniging
van het milieu en de situatie
in de Derde Wereld. De be
sparingen op de defensielas-
ten als gevolg van de omwen
telingen in Oost-Europa
moeten worden gedeeld met
de „werkelijk armen" in de
ontwikkelingslanden.

De Litouwse premier Kazi-
miera Prunskiene noemde het
voor de bouw van het Euro
pees huis onontbeerlijk, dat
alle volkeren het recht op
zelfbeschikking wordt toege
kend. Litouwen is bereid de
belangen van de Sovjteunie
bijvoorbeeld op militiar ge
bied „tot aan de grenzen van
het mogelijke" te respecteren,
maar niemand mag een in
trekking van de onafhanke
lijkheidsverklaring verwach
ten, aldus de Litouwse pre
mier.

In zijn preek in het olympisch

stadion riep Lehmann de ge
lovigen op zich in te spannen
voor „gerechtigheid, vrede en
vrijheid". God wil geen ma
rionetten, maar mensen die
hun lot in eigen hand nemen
en in vrijheid bepalen, aldus
Lehmann. Hij rièp de kerken
op de mensen in Oost en West
moed in te spreken, zodat zij
in staat zijn met nieuwe
kracht gigantische taken op
zich te nemen.

Volgens voorzitster Rita
Waschbüsch van het ZDK is
in Berlijn aangetoond, dat in
de meer dan 1.000 manifesta
ties ,in het kader van de ka

tholiekendagen ook plaats
was voor in de RK Kerk om
streden kwesties. Inderdaad
boden een zeer breed scala
van onderwerpen, maar pro
gressieve katholieken ging
het niet ver genoeg. Zij kon
den naar de manifestaties van
'Kerk van onderop' gaan,
waar bijvoorbeeld homosek
suelen ageerden tegen de hou
ding van de RK Kerk inzake
homoseksualiteit.

Relatief weinig aandacht was
er voor de oecumene. Welis
waar namen verscheidene
prominente vertegenwoordi
gers van de Evangelische
kerk in Duitsland aan de ka
tholiekendagen deel, maar
vooral als het gaat om samen
werking van de kerken bij de
komende Duitse eenwording
lieten de katholiekendagen bij
sommige protestanten een bit
tere smaak achter.

Bisschop Georg Sterzinsky
van Berlijn erkende, dat de
Oostduitse RK Kerk vorig
jaar de kerken ten onrechte
niet voor tegenstanders van
het communistische bewind
heeft opengesteld. Maar een
compliment voor de Evangeli
sche Kerk in de DDR of een
waarderend woord voor het
conciliair proces voor gerech
tigheid, vrede en behoud van
de schepping, dat volgens ve
len een belangrijke bijdrage
heeft geleverd aan de omwen
teling vorig jaar, kon er bij
Sterzinsky niet af.

Geërgerd

Sterzinsky was zichtbaar ge
ërgerd, toen een journalist
hem vroeg, of de katholieken
in de DDR alleen maar „mee
rijders op de treeplank" van
de protestanten zijn. „Wij
hebben ons voor 1989 nooit
vergist en altijd neen tegen
het socialisme en tegen de
'kerk in het socialisme' ge
zegd". Sterzinsky ging er niet
op in, dat de evangelische
kerk door haar jarenlange
discussje over 'kerk in het so
cialisme' uiteindelijk in staat
was de moed bijeen te schra
pen om kerken voor 'gebeds
diensten voor de vrede' open
te stellen.

Paus Johannes Paulus II werd gisteren tijdens zijn bezoek aan Malta tegen de zon beschermd
toen hij een ontmoeting had met jongeren. foto: ap

VALLETTA Paus Jo
hannes Paulus II heeft bij
zijn bezoek aan Malta ge
ëist, dat de Rooms-Katho-
lieke Kerk ongehinderd
door de staat als advocaat
van het individueel en
maatschappelijk welzijn
optreden. De kerk mag
niet door de grondwet of
de overheid onder druk
worden gezet of gemani
puleerd, aldus de paus.
Tot 1987 waren er soms hefti

ge conflicten tussen de kerk
en de socialistische regering
over onder meer het katholie
ke onderwijs en de nationali
satie van kerkelijke eigen
dommen.

Tegenover president Censu
Tabone, ministers, parle
mentsleden en diplomaten be
klemtoonde de paus, dat res
pect voor de waardigheid van
de mens en diens onver
vreemdbare rechten de basis
van het maatschappelijke en
politieke leven van alle naties
moet zijn. In twee wereldoor
logen en bij de recente om

wentelingen in Midden- en
Oost-Europa hebben volkeren
de machtsstructuren afgewe
zen die de legitieme hoop op
vrijheid, gerechtigheid en
vrede miskenden.

Het hoofd van de RK kerk
had waarderende woorden
voor het verdrag tussen Malta
en het Vaticaan eind vorig
jaar over het katholieke on
derwijs. Hij sprak de hoop uit,
dat deze door andere verdra
gen wordt gevolgd.

Van de 350.000 inwoners van
Malta is 98 procent rooms-ka-
tholiek.

UTRECHT De voorzitter
van de hervormde synode, ds.
B. Wallet, distantieert zich
van de recente verklaring
van de Raad van Kerken over
het Palestijnse vraagstuk.
Ds. Wallet heeft zich er voor
al aan gestoten, dat de raad de
Nederlandse regering oproept
de PLO te erkennen als de
enige georganiseerde stem
van het Palestijnse volk. „Dat
is een politieke uitspraak en
het ligt niet in de weg van de
raad om zo'n kordate uit
spraak te doen", aldus Wallet.
Ook bij andere onderdelen
van de verklaring zet hij
vraagtekens, maar „daar valt
over te discussiëren".
Ds. Wallet betreurt het, dat de
notitie waarin de verklaring
wordt toegelicht en die vol
gens hem een veel genuan
ceerder beeld geeft van het
conflict in het Midden-Oos
ten, door de Raad van Kerken
niet is verspreid. Verder heeft
hij er ernstige bezwaren te
gen, dat de verklaring 8 mei
werd verspreid, in de tijd
waarin Nederland de slacht
offers in de Tweede Wereld
oorlog herdacht. „Het was
wijs geweest de publikatie
van de verklaring enkele we
ken uit te stellen", aldus ds.
Wallet.

Naar zijn mening moet er
geen verband worden gelegd
tussen de verklaring en het
bezoek van een delegatie van
de pro-Palestijnse Raad van
Kerken in het Midden-Oos
ten.

Het moderamen (synodebe-
stuur) bespreekt de verkla
ring dinsdag. Twee leden van
het moderamen maken deel
van de Raad van Kerken. Se
cretaris-generaal dr. K. Blei
heeft als moderamenlid van
de Raad de verklaring ge
steund. De vice-voorzitter van
de synode, dr. G.H. van de
Graaf, heeft wegens verblijf
in Roemenië de vergadering
waarop de verklaring una
niem werd aangenomen, niet
bijgewoond. Hij had van te
voren duidelijk gemaakt de
bezwaren van Wallet te delen.

Ds. B. Wallet

foto: anp

Het moderamen bespreekt
dinsdag ook een brief van de
Hervormde Raad voor de ver
houding van Kerk en Israël,
die al eerder de verklaring in
felle bewoordingen heeft af
gewezen. „De verklaring ge
tuigt van een vergaande poli
tieke verschuiving, waarbij de
loyaliteit jegens Israël naar de
achtergrond is verdwenen",
aldus een „verbijsterde" raad.
Het moderamen zal naar ds.
Wallet verwacht de Raad van
Kerken adviseren een sectie
Kerk en Israël in te stellen.
Want het bestaan van zo'n
sectie zou zeker tot een ande
re tekst hebben geleid, denkt
ds. Wallet. De secretaris van
de Raad van Kerken, ds. W.R.
van der Zee, zei zondag voor
de IKON-radio de instelling
van zo'n sectie van harte te
ondersteunen.

Wallet voelt er niets voor de
hervormde vertegenwoordi
gers uit de Raad van Kerken,
terug te roepen, zoals de alge
meen secretaris van de Gere
formeerde Bond, ir. J. van der
Graaf, heeft geadviseerd.
„Onze vertegenwoordigers
zijn geen ambassadeurs die je
kunt terugroepen". De ker
ken dragen op grond van een
„kritische solidariteit" de
Raad van Kerken en het is
een uitdaging om als per defi
nitie oecumenische kerk met
andere kerken samen te wer
ken, aldus Wallet.

el

Criminaliteit in bedrijfslevi»

•hen:

irisfc
ide eei
at war
voor

ONLANGS is een onthutsend rapport verschenen ov« w30*1*
criminaliteit in het bedrijfsleven. Van de winst van de®f°n
derlandse bedrijven valt 5 procent in verkeerde handen. n
is 5,1 miljard gulden en maar liefst 1,5 miljard daarvan
prijs van alle vernieling, inbraak, diefstal en bedreiging, i
wijl de winkeldiefstallen 'maar' 700 miljoen kosten. De t
derentransporten zijn slecht beveiligd en de bedrijfspa m
vaak ook. Over de criminaliteit onder eigen werknemers u^1"
ten veel bedrijven vrij weinig. Of wordt die verdoezelt hebt
elk geval wordt bij slechts 20 procent van de gevallen v istrooi
bij personeel wordt betrapt, aangifte gedaan bij de polit

ikrrjk,

Nedei
uit. D
tractie
werd
Duim

JrLET bedrijfsleven klaagt al langer over de stelende kl:
en wil een strengere aanpak van dat probleem, ma;
blijkt dat er veel meer aan de hand is. En zo is staaf
ris Kosto, in tegenstelling tot het PvdA-kamerlid Kosi
voorheen, nu een voorstander van verdere inschakeling
particuliere bewakingsdiensten. In Zoetermeer is er
stichting gekomen waarin gemeente, politie en bewak
diensten samenwerken voor de beveiliging van winkelcivan
en industrieterreinenen.

[Nd

IJ AT zou veel meer moeten gebeuren. Maar dan ziende
overheid er ook voor moeten zorgen dat het wettelijk leurde:
van de bewakingsdiensten precies geregeld wordt tern ee
van de veiligheidsbedrijven zelf, terwille van de 'echte' ting
tie, terwille van het bedrijfsleven en zelfs omwille va>ordh
crimineel. Verder zal het bedrijfsleven veel meer m<
doen aan beveiliging van gebouwen en transporten. D;0ntru
mag niet vergeten worden dat de open grenzen van 199nadal
doen verdwijnen van goederen nog gemakkelijker zal lig u
ken. |van

ïgen

OVERIGENS zijn bewakingsdiensten niet in de ej gekc
plaats bedoeld om in samenwerking met de politie dievj war
pakken, maar om criminaliteit te voorkomen* In winkaureai
bedrijven zal er systematischer en beter aandacht en corf mc
moeten komen op diefstal door eigen personeel. Klagenp chc
de grijpgrage klant slaat nergens op, wanneer van de befi-
te personeelsleden maar 20 procent een strafvervolging
de broek krijgt. Bovendien blijft het probleem dat de
ne verkooptechnieken waarbij alles letterlijk voor soef
grijpen ligt ons dagelijks in verleiding brengen. Iwoner

winke

DAAR vallen niet alleen die lieden voor, die omdat
niet met onze maatschappij eens zijn 'proletarisch winkl ^ad
of degenen die uit pure armoede zo hier en daar wat fe gehi
zak laten glijden, maar ook mensen uit de hogere inkorfhadd
groepen, die de verleidelijke presentatie niet kunnen \Hie ?o
staan. Immers, moderne verkooptechnieken beantwodPollt^
niet aan behoeften, maar proberen mensen in verzoekiF ^ur
brengen. Wanneer zo alles voor het grijpen ligt, moeten hun
keiiers niet klagen dat er per jaar voor 700 miljoen gespen
wordt door klanten in winkels. dich

1st wa

jnsten

ALS het bedrijfsleven de criminaliteit naar benedei^ruimj
brengen zal de verleiding minder groot moeten worde! en d
maakt. De belangrijkste conclusie die uit het rapport gefVoor
ken kan worden, is dat er in de allereerste plaats vocr*n2ei
bedrijfsleven zelf een grote taak is weggelegd om op he ^roe
rein van beveiliging en preventie meer te doen tegen d'
minaliteit. i

(Va
nent
SAA'

op slot!!! Is dit billijk?
vierde etage is ook een b< ez0n
maar dat is moeilijker bn
baar. De bewoners, oud c
valide, kunnen dus niet
naar het balkon. De z
zijn lief en zorgzaam, mafettinj
bewoners zijn toch het b^e k(
rijkst, of niet?

M.E. De Vries,

DEN HAAG.

Brieven graag kort jn duidelijk geschreven
De redactie behoudt zich het recht voor ingezon
stukken te bekorten.

Schaduwzijde

Als regelmatige bezoekster
van het Haagse bejaardente
huis 'De Terp' moet ik het vol
gende kwijt. De bewoners zijn
gehuisvest, zoals overal, in een
zit-slaapkamer. Het raam kan
open en er is uitzicht op een
binnenplaats, waar plm. 16 au
to's staan geparkeerd. Boven
dien rijden taxi's, vrachtver
keer en busjes af en aan. Er
staan op de binnenplaats wat
stoeltjes, tafeltjes en twee ban
ken in de hete zon. Verkiest
men schaduw dan kan men
zich tussen auto's en contai
ners persen tegen de muur.

Maar gelukkig, er zijn balkons
met vier a vijf zitplaatsen, met
uitzicht op trams en auto's,
kortom men had wat te zien.
Aan de Hoefkade-zijde is alles
volgebouwd, maar men zat be
trekkelijk vrij, het was bereik
baar en men kon voorbijgan
gers zien. Velen kunnen im
mers niet door lange gangen
en met de lift zomaar naar be
neden. Nu zijn er echter zus-
tersposten gecreëerd met bal
kon, waar de hardwerkende
zusters in hun pauze kunnen
ziten. De bewoners mogen nu
niet meer op de balkons, deur

Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).

Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.

Telefoon: 071 - 122 244
Postadres: postbus 11, 2300 AA Leiden

Abonnee service

Telefoon: 071 - 313 677 van ma t/m vr. van 8 30 tot 17.00 u
Nabezorging

Telefoon: 071 - 122 248 L

van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za van 14.00 tot 15.00 u
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)

Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girokaj

per maand 24,85 per maand f.

per kwartaal f. 74,10 per kwartaal

per jaar f. 284,50 per jaar

Het abonnementsgeld aient vooruit te worden voldaan.
Advertenties

Informatie en tarieven over advertenties tel. [phone].

Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.

Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijswij^
070 - 3902 702.

Bankiers

AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050