3ov jet-bevolking vreest
ïnorme prijsstijgingen
Opschorten eenwording
zaait onrust in Europa
Oorlog dreigt door
toeloop Sovjet joden
Polen niet geïnteresseerd
in verkiezingen
ilben
ritten hebben nu
ok dolle katten
GROTE PERZEN
195.-
mmmmmmmmmw^
Gorbatsjovs
reisplannen
zorgen voor
chaos in VS
VS weigeren onderzoek
moorden in Indonesië
>agin, iUITENLAND
ftjtdóe Commit
woensdag 23 mei 1990 pagina 5
'hatcher: sancties
jagenoeg overbodig
ONDEN Sancties tegen Zuid-Afrika zijn
igenoeg overbodig geworden. Dat heeft de
ïtse premier Margaret Thatcher verklaard
iar aanleiding van haar ontmoeting met de
lidafrikaanse president De Klerk.
lij die willen dat Zuid-Afrika een sterke
nomie heeft, moeten op geen enkele ma-
r sancties ondersteunen", aldus Thatcher.
>ot-Brittannië is tot nu toe het enige land
t een deel van van de sancties heeft inge-
ikken als antwoord op de hervormingen
i Zuid-Afrika zijn doorgevoerd,
sancties staan ook op de agenda van de
i-top die volgende maand in Dublin
>rdt gehouden.
Hitier wilde Hess
laten vermoorden
LONDEN Nadat Rudolf Hess
in de oorlog naar Engeland was
overgelopen heeft Hitier ge
tracht hem daar te laten ver
moorden. Drie commando's wer
den echter, toen zij met hun pa
rachute in een wei vol koeien,
landden onmiddellijk gesnapt
door de Engelsen, die hen korte
tijd later fusilleerden. De Britten
zouden van de komst van de
commando's op de hoogte zijn
gesteld door vliegtuigbouwer
Messerschmitt, die tegen de
plannen van Hitler was. Dat
heeft luitenant-kolonel John
McCowen, die tijdens de Tweede
Wereldoorlog verbonden was
aan de contra-spionage, onthuld.
Mexicaanse voorvechtster
mensenrechten vermoord
CULIACAN In de Mexicaanse staat Si-
naloa is de advocate en ijveraarster voor
de mensenrechten Norma Corona Sapienz
door onbekenden doodgeschoten. Corona
Sapienz kwam in het nieuws doordat zij
met succes folterpraktijken van de politie
aan de kaak stelde.
Volgens de politie werd Corona Sapienz
in haar auto klemgereden in de buurt van
de universiteit en doodgeschoten. Corona
Sapienz stond aan het hoofd van de
Staatscommissie ter verdediging van de
rechten van de mens, die lang heeft geij
verd voor een wet die vervolging moge
lijk maakt van politiefunctionarissen die
zich schuldig maken aan foltering. De
wet werd vorige week eindelijk aangeno-
Hongarije wil wel
uit Warschau Pact
BUDAPEST De nieuwe premier
van Hongarije, Jozsef An tall, heeft ge
zegd dat zijn regering wil gaan onder
handelen over opzegging van het Hon
gaarse lidmaatschap van het Warschau
Pact. Hij zei dat betrokkenheid van
Hongarije bij het Oosteuropese militai
re bondgenootschap niet langer in
overeenstemming is met „de wil van
het volk", zoals die onlangs tot uiting
kwam in de verkiezingen. Die werden
door de niet-communisten gewonnen.
Antall zei met de Hongaarse bondge
noten te willen onderhandelen en re
kening te zullen houden met de inter
nationale machtsverhoudingen en de
positie van de buurlanden, met name
de Sovjetunie.
Nederlaag Bush over
hulp Midden-Amerika
WASHINGTON Het Amerikaanse
Hiiis van Afgevaardigden heeft een
wetsvoorstel verworpen waarin voor
enkele honderden miljoenen guldens
aan hulp was geregeld voor Panama en
Nicaragua, en waarin een halvering van
de militaire hulp aan El Salvador stond
omschreven. De uitslag van de stem
ming was 244 tegen 171, waaruit blijkt
dat ruim negentig Democraten de kant
van de Republikeinen hebben gekozen,
die fel tegen de wet zijn gekant vanwe
ge de verminderde hulp aan El Salva
dor. De uitslag was een nederlaag voor
president Bush die het Congres de laat
ste tijd onder druk heeft gezet akkoord
te gaan met de wet, gezien de dringend
benodigde hulp voor Panama en Nicara
gua.
Le Soir meldt moord
op Zaïrese studenten
BRUSSEL De gezaghebbende Belgische
krant Le Soir zegt uit betrouwbare bron te
hebben vernomen, dat vorige week in Zaïre
vijftig studenten in koelen bloede zijn ver
moord door een speciaal commando van pre
sident Mobutu Sese Seko.
De studenten hadden twee dagen daarvoor
openlijk blijk gegeven van hun afkeer van
het bewind van Mobutu. Zaterdag had de
Belgische minister van buitenlandse zaken
Mark Eyskens zijn zorg uitgesproken over
„ernstige incidenten" die op Zaïrese universi
teiten zouden plaatsvinden. Het Zaïrese pers
bureau Azap bekritiseerde de uitspraken van
Eyskens. Volgens Azap zijn veertien studen
ten gewond geraakt toen het leger rivalise
rende groepen studenten van elkaar trachtte
te scheiden.
ilbenPteis
olben Preis
correspondent)
i)SKOU De inwoners
ïiging de Sovjetunie houden
hart vast voor de
,ijsstijgingen die het land
ven het hoofd hangen,
seks b t dusver heeft de bevol-
%|ig steeds genoegen ge-
men met de eeuwige te
rten aan levensmidde-
ragen'v 1 en gebruiksgoederen,
n de leodat de prijzen laag ble-
;ft gedajn. Maar als het leven
iloond". üerdaad in rap tempo
jel veel duurder wordt,
het met die lijdzaam-
snel zijn gedaan.
zim Y
i!idi
rbereid
cheikunl
niet vanneer echt alle plannen
taan. „Brden doorgevoerd zou het
met wren weieens twee- tot drie-
jnde-ler;
het Mi
i/ooral 1<
honderd procent duurder kun
nen worden. Volgens Interfax,
een speciale persdienst van
Radio Moskou, zal brood drie
'maal zo duur worden, melk
tweemaal en vlees 2,3 maal.
De stroomprijs wordt ook ver
dubbeld, de gasprijs gaat met
veertig procent omhoog. Het
openbaar vervoer wordt vijftig
procent duurder.
Al deze wijzigingen hebben te
maken met de invoering van
de langverwachte en steeds
weer uitgestelde 'gereguleerde
markteconomie'. Morgen legt
de regering-Ryzjkov haar
plannen voor een geleidelijke
invoering hiervan voor aan
het parlement. Het is de zo
veelste poging de economie ge
zond te maken.
Gorbatsjovs adviseurs konden
het maandenlang niet eens
worden over het vinden van
een uitweg uit de diepe econo
mische crisis waarmee de Sov
jetunie worstelt. Radicale her
vormers, die streven naar een
snelle overschakeling naar de
markteconomie, stonden te
genover de conservatieven die
vrezen dat de Sovjetunie een
„schoktherapie" niet zal aan
kunnen.
Oorspronkelijk was het de be
doeling dat de hervormingen'
per 1 juli in werking zouden
treden, waarbij Gorbatsjov zo
nodig gebruik zou maken van
zijn vergaande presidentiële
bevoegdheden en decreten zou
uitvaardigen. Maar na de felle
en bezorgde reacties onder de
bevolking besloot de Sovjet
leiding een stapje terug te zet
ten. Een deel van de Sovjet
burgers vreest de hoge prijzen
niet te kunnen betalen. Voor
anderen komt er een einde
aan hun lucratieve speculatie
met goederen waar tekorten
van heersen. Toch bleek bij
een recent gehouden opinie
peiling dat 58 procent van de
ondervraagden voor invoering
was van een markteconomie.
Nog maar 26 procent bleek te
gen. De Sovjet-consument is
de tekorten duidelijk beu.
President Gorbatsjov gaf
eerder deze maand toe dat de
hervormingen zullen leiden
tot werkloosheid. Maar de be
zuinigingen op defensie, een
sector die op dit moment 20
procent van het budget op
slokt, zullen een grote econo
mische verbetering mogelijk
maken, voegde hij eraan toe.
de
Van onze correspondent
iderwerp Roger Simons)
het nieu
wereld \)NDEN Alsof hun
rk°™entilekoeien-epidemie nog
loodvt1 genoe£ was> hebben
iwater. {Britten nu ook last van
n vond |lle katten,
eilijker <j
er als je lewel het aantal Britse
orige jai£zen dat ongeveer dezelfde
/eggeverfkteverschijnselen vertoont
maken a zogeheten dolle koeien
vragen brlopig niet meer dan drie
jen. Alltiraagt, roept het in heel
een tinifoot-Brittannië bijzonder
gesoldeejelige visioenen op.
He vondjnmige Londense kranten
'raag meprSpeuen g] een ware dol-
rit vindetattenplaag. De bezorgd-
he rea<id van de Britten is begrij-
xamen jjun jan(j herbergt
Jeer jT minder dan veertien
iderwerp?j°en katten en honden,
ieerde 1
Inmiddels heeft de angst
voor besmetting met de dol-
lekoeieziekte (BSE) al geleid
tot een aanzienlijk vermin
derde consumptie vart rund
vlees door de Britten.
Verondersteld wordt dat de
poezen besmet zijn geworden
door de consumptie van
rundvlees waarin het BSE-
virus voorkwam. Volgens dr
Helen Grant, een neuroloog
die veel afweet van BSE, zijn
miljoenen Britse katten ten
dode opgeschreven. Tot twee
jaar geleden werd het vlees
van Britse runderen die wa
ren afgemaakt omdat ze BSE
hadden verkocht aan fabri
kanten van ingeblikt voer
voor huisdieren. De veertien
miljoen katten en honden
van Groot-Brittannië kun
nen dus nog steeds besmet
voer op hun bord krijgen.
ADVERTENTIE
niemand heeft ze, wij weI III
groe
rokkaansj 400x300, 350x250, 300x250, 325x225 enz.
SM bv HAMADAN/BIDJAR 0 qq-
!g°rocenJ 350x250élSKOl"
fcwittc*a)u Speciale aanbiedingen in zijden -, nomaden-, beloutch- en
veel Ml KASCHMIR tapijten.
Grote sortering perzen voor salontafel, hal enz.
SHIRAZ
HEMELVAARTSDAG
24/5
11.00-17.00 uur
VRIJDAG 25/5
11.00-21.00 uur,
ZATERDAG 26/5
10.00-16.00 uur
Motel Hoornwijk Motel Bijhorst B
an grote weg aan grote weg
dam-Rijswijk Den Haag-Wassenaar II
AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Het Oostduitse winkelbedrijf rekent erop dat de monetaire eenwording snel een feit is. In de
huizen worden alle goederen tegen de halve prijs aangeboden. Binnenkort moet hier in nieuwe D-
marken betaald worden.
FOTO: DPA
BONN WAARSCHUWT SPD
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN De Westduitse
minister van financiën
Theo Waigel (CSU) heeft
de sociaaldemocratische
oppositiepartij SPD ge
waarschuwd de eenwor
ding van Duitsland niet
tegen te houden. Opschor
ten van de monetaire unie
zal niet alleen de kosten
van de Duitse eenheid
verhogen, maar ook de
stabiliteit in centraal Eu
ropa in gevaar brengen,
aldus Waigel.
Met klem vroeg hij de Bonds
raad het verdrag, ondanks be
staande meningsverschillen, te
aanvaarden.
De Bondsraad, de 'Eerste Ka
mer', vergaderde gisteren over
het ontwerp-staatsverdrag, dat
onderhandelin
gen tussen de regeringen van
de Bondsrepubliek en de DDR.
Bij die onderhandelingen heb
ben zowel de deelstaten als de
oppositiepartijen buitenspel
gestaan. Maandag liet de so
ciaaldemocratische oppositie
partij SPD weten dat het ver
drag in zijn huidige vorm voor
(de meeste leden van) de partij
niet acceptabel is. De SPD
heeft na de verkiezingen in
Niedersachsen een meerder
heid in de Bondsraad 1
Een Israëlische soldaat richt zijn geweer op Palestijnen die giste
ren in een voorstad van Jeruzalem demonstreerden.
FOTO: AP
EGYPTISCHE PRESIDENT MUBARAK:
Volgens SPD-ministerpresi-
dent van Schleswig-Holstein
Björn Engholm is het geens
zins de bedoeling de eenwor
ding van Duitsland te torpede
ren. Dat de SPD kritiek heeft
op de inhoud van het staats
verdrag en op de manier
waarop het tot stand is geko
men, betekent nog niet het
laatste woord: „Hoe we ons
uiteindelijk zullen gedragen,
dat bepalen we op de laatste
dag bij de behandeling in laat
ste instantie. Tot dat moment
proberen wij door onze kritiek
en door constructieve inwer
king verbeteringen aan te
brengen".
Kanseliersminister Rudolf Sei-
ters liet weten dat de bondsre
gering er niet aan denkt het
staatsverdrag open te breken
en nieuwe onderhandelingen
met de DDR-regering aan te
knopen om door de SPD ge
wenste wijzigingen aan te
brengen. Wel zegde hij toe dat
de deelstaten zitting zullen
krijgen in de scheidscommissie
die in het staatsverdrag is
voorzien.
De Bondsraad verdaagde de
verdere behandeling van het
staatsverdrag tot 1 juni.
(Van onze correspondent
Mare de Koninck)
WASHINGTON De
wens van Michail Gor
batsjov om na de officiële
topontmoeting met presi
dent Bush, volgende
week, nog twee dagen in
de VS te blijven om iets
van het land te zien, heeft
de Amerikaanse autoritei
ten in staat van paniek ge
bracht.
Het echtpaar Gorbatsjov wil
naar Minneapolis in het agra
rische middenwesten en naar
San Francisco. Maar gisteren
was nog steeds niet geregeld
waar de Russische gasten zou
den slapen, eten en op bezoek
Gewoonlijk heeft de Ameri
kaanse geheime dienst maan
den lang de tijd om het bezoek
van een buitenlands staats
hoofd tot in de puntjes voor te
bereiden en vooral de veilig
heid van de gasten te garande
ren. Maar ditmaal is men vol
slagen overvallen door de pas
vorige week door Gorbatsjov
geuite wens om na de top nog
wat van het land te zien.
Het Witte Huis is uiterst be
zorgd dat er een voor presi
dent Bush beschamende situa
tie ontstaat, als de Gorbatsjovs
de dupe zouden worden van
chaos of als bijvoorbeeld geen
behoorlijke hotelaccommo
datie wordt gevonden voor de
uitgebreide Russische presi
dentiële staf. Incidenten op or
ganisatorisch terrein zouden
meer aandacht kunnen trek
ken dan de inhoudelijke be
spreking tussen beide politieke
leiders, terwijl het met name
voor gastheer Bush van poli
tiek belang is een vlekkeloze
vertoning te maken van de
Amerikaans-Russische top.
Bijkomend probleem is dat
zich zowel in Minneapolis als
in San Francisco talrijke Ame
rikanen van Baltische komaf
zullen verzamelen om teger
Gorbatsjov te demonstreren.
Zij zouden kunnen botsen met
de honderdduizenden bewon
deraars van 's werelds 'hottest'
echtpaar. Want Gorbatsjov is
in de VS nog altijd zeer popu-
vervolg van de voorpagina)
CAIRO/JERUZALEM De
Egyptische president Hosni
Mubarak vreest dat de immi
gratie van het enorme aantal
Sovjetjoden in Israël zal uit
draaien op oorlog. Mubarak zei
dat gisteren in de Egyptische
hoofdstad Cairo waar delega
tieleden van de Socialistische
Internationale bijeen zijn.
Shimon Peres, (demissionair)
de
minister van financiën
Israëlische Arbeiderspartij,
heeft al meerdere malen toe
gezegd er op toe te
Sovjetjoden zich niet
dat
de
door Israël bezette gebieden
vestigen. Volgens Mubarak
onderneemt Jeruzalem echter
niets om de Sovjetjoden elders
huisvesting te bieden. „De im
migratie van Sovjetjoden
dreigt het vredesproces op te
blazen en het hele gebied aan
de rand van een nieuwe bloe-
DE TERUGKEER VAN PEER DEN SCHUYMER
Ondertussen begrijpt Peer de Schuymer nog altijd niet,
hem is overkomen. Hij zit met zijn opperstuurman aan tafel,
*iï?ift\ ir het eten smaakt hem niet- »Die Hollander voert wat in zijn
lildl" roept hij uit, „Hij had de schoonste gelegenheid mij in de
ind'te boren en in plaats daarvan zeilt hij voor me langs en
„Ik denk", zegt de opperstuurman,, „dat Robert
szoon te kampen heeft gehad met gebrek aan munitie." „Dan
zijn", mompelt Peer, „maar ik vertrouw hem toch voor een
En voorlopig besluit hij de Hollandse vloot maar een beetje
uit de weg te blijven. Misschien is er hier in de buurt wel een
gemakkelijker buit te halen. Ze zijn dicht onder de Spaanse kust
en de uitkijk houdt scherp de wacht. De volgende morgen, tegen
de noen, wordt een schip recht vooruit verkend. Een Spanjool?
Ja! Peer staat al op het verdek met zijn kijker te manoeuvreren.
Dat zal een gemakkelijke prooi worden, want de Spanjaard voert
geen bramzeilen en kan er dus onmogelijk vandoor gaan. Peer's
schepen zijn veel sneller.
dige confrontatie te brengen",
aldus de Egyptische president.
Intussen houdt de onrust in de
bezette gebieden, in Israël zelf
en in Jordanië aan. Het uit
gaansverbod in de door Israël
bezette gebieden wordt groot
schalig genegeerd. In het
kamp Baqaa, waar 80.000
vluchtelingen verblijven, vie
len demonstranten een politie
post aan. In Oost-Jeruzalem
maakte de politie met traangas
een eind aan een tocht van 200
Palestijnen die op het Ameri
kaanse consulaat een petitie
wilden afgeven.
In Palestijnse vluchtelingen
kampen in Jordanië werden
twee jonge Palestijnen doodge
schoten door de politie. Min
stens 25 mensen zijn gewond
geraakt. In drie kampen even
ten noorden van de Jordaanse
hoofdstad Amman kwam het
tot gewelddadige protesten,
waartegen de politie in pant
optrad
Yasir Arafat, de leider van de
Palestijnse Bevrijdingsorgani
satie (PLO), heeft de PLO-am-
bassadeur en andere PLO-ver-
tegenwoordigers in Jordanië
opdracht gegeven te proberen
de rust in de vluchtelingen
kampen te herstellen. Een
groot deel van de ruim drie
miljoen inwoners van Jorda
nië is van Palestijnse afkomst.
Een kwart miljoen van hen
woont nog steeds in vluchte
lingenkampen en met name
onder hen vieren nationalisti
sche gevoelens hoogtij nu de
intifada in Israël is opgelaaid.
WARSCHAU „De dag
van de apathie". Zo noe
men sommige Poolse
kranten de gemeentelijke
en provinciale verkiezin
gen van aanstaande zon
dag. Menig 'opinieleider'
vraagt zich zelfs in ge-
moede af of de verkiezin
gen wel enige zin hebben.
Toch zijn de komende ver
kiezingen in Polen doorslag
gevend. Ze moeten immers
de fundamenten leggen on
der het democratische ge
bouw dat sinds de parle
mentsverkiezingen van vorig
jaar is neergezet. De
gemeenteraden komen
Nederland opent
post in Bolivia
DEN HAAG Nederland zal
in de Boliviaanse hoofdstad La
Paz een 'samenwerkingskan-
toor' openen, dat zich uitslui
tend met ontwikkelingssamen
werking en coördinatie van
projecten bezighoudt. De Ne
derlandse diplomatieke belan
gen in Bolivia worden behar
tigd vanuit het buurland Peru:
de ambassadeur in Lima is te
vens geaccrediteerd in La Paz.
Als gevolg van de steeds hevi
ger wordende strijd tussen de
verzetsorganisatie Lichtend
Pad en het Peruaanse leger is
het ontwikkelingswerk van
Nederland (en andere Europe
se landen) in Peru sterk be
perkt.
plaats van de oude
nistische structuren en
moeten burgemeesters en de
bijbehorende wethouders
kiezen.
Probleem is echter dat in fei
te niemand in Polen weet
hoe je zoiets doet. Voor maar
liefst 2.734 van de 52.028 ze
tels heeft zich slechts één
kandidaat gemeld, en zijn
dus in feite geen verkiezin
gen nodig. Voor 636 zetels is
helemaal geen kandidaat. Op
die plaatsen kan niet eens
een verkiezing worden ge
houden.
Aan de verschillende politie
ke programma's, die de kan
didaten zelf mogen opstellen,
is zelfs voor ingewijden geen
touw vast te knopen. Iedere
dag is bovendien sprake van
wijziging van programma's
of reeds gesloten coalities.
Daar komt bij dat de econo
mische situatie in Polen met
de dag slechter wordt. Met
name op het platteland is de
kiezer van mening dat het
onder de communisten zo
slecht nog niet was. Gedu
rende 45 jaar communisme
was er in ieder geval geld en
arbeid; daar is nu niet veel
meer van over. De kosten
van levensonderhoud liggen
ruim veertig procent hoger
dan het vorig jaar, terwijl de
meeste lonen alleen maar
zijn gedaald. Polen telde vo
rig jaar geen werklozen, te
gen 400.000 nu. En er komen
er naar schatting maande
lijks' 100.000 bij. Het huidige
economische beleid draagt
niet dan ook direct bij aan de
populariteit van Walesa en
zijn compaan premier Mazo-
wiecki. Arbeiders hebben de
afgelopen weken met korte
stakingen al laten weten dat
ze met de huidige leefom
standigheden geen genoegen
nemen.
Optimisten verwachten zon
dag een opkomst van 45 pro
cent, pessimisten gaan niet
verder dan een procent of
dertig. In de omgeving van
Warschau en Stettin is het
zelfs de vraag of dat aantal
wordt gehaald.
WASHINGTON De Amerikaanse regering zal riiet verder
in de archieven duiken om precies na te gaan welke rol
Amerikaanse diplomaten en CIA-agenten in 1965 in Indone
sië hebben gespeeld, bij de massamoord op communisten.
Woordvoerster Margaret Tutweiler van het ministerie van
buitenlandse zaken kon de beschuldigingen over de rol van
de CIA, gedaan door ex-agenten, niet volledig ontkennen. Zij
zei alleen dat het geen officieel beleid was van de VS.
Voor het ministerie van buitenlandse zaken is het geschiede
nis, en daarmee is de zaak afgedaan, aldus de woordvoerster.
