Oudere vrouwen worden
nogal makkelijk vergeten
Intensive care AMC
dag zonder personeel
ièuwS
Hermans waarschuwt Bolkestein
voor conservatieve koers
DERDE JOKE SMIT-PRIJS NAAR WOUW
Vrouwenbond FNV wil snel
naar 30-urige werkweek
KONINKLIJK
HUIS
Eerste vaatje haring
brengt 21.000 op
pag'(JNENLAND
CcidócSouxcmt
DINSDAG 22 MEI 1990 PAGINA 3
bereid tot ruil koopkracht voor werk
JAAG De christelijke werknemersorgansatie CNV is bereid
iergrote deel van de koopkrachtverbetering de komende jaren in
en voor harde afspraken over werk voor etnische minderheden
jeidsongeschikten. In de cao's voor volgend jaar kan wat het
jetreft, ongeveer de helft van de loonruimte besteed worden aan
1 ig en werk, zo heeft de bond vanmorgen bekend gemaakt. Vol-
NV-bestuurder Anton Westerlaken biedt het Gemeenschappe-
■leidskader dat de sociale partners begin dit jaar overeenkwamen
joende houvast voor het bestrijden van de langdurige werkloos-
,Wat ons betreft mag er in een aanvullende afspraak best een
itage van het loon genoemd worden dat werkgevers en werkne-
eserveren voör een aanval op de harde kern van de werklozen,
is betreft vijftig procent van de loonruimte", aldus Westerlaken.
pT Jding voor het aanbod van het CNV vormen de 'proefballonnen'
le rL( t kabinet heeft opgelaten over eventuele dwingende maatregelen
liet he 10'ers en minderheden aan het werk te helpen,
veel loonmatiging met vijftig procent, erkent Westerlaken, houdt in dat
'osten nemers in veel bedrijfstakken er volgend jaar niet of nauwelijks
pkracht op vooruit zullen gaan. Het Centraal Planbureau raamt
s een inflatie van ruim 2,25 procent bij een bruto-loonruimte van
procent.
?ka
nen w^,
dat is
ig, naa
is het
andaan
recht
n die h
ïtte gel
Eerste Taaluniepenning
voor prof. H. Brugmans
DEN HAAG De romanist en politicus en ere-rec-
tor van het Europacollege in Brugge prof. dr. Hen
drik Brugmans (83) is de eerste Taaluniepenning
toegekend. Hij heeft zich bijzonder ingespannen
voor de samenwerking tussen Vlaanderen en Ne
derland, ook in Europees perspectief, aldus het Co
mité van ministers van de Taalunie. Hendrik Brug
mans werd in Amsterdam geboren. Hij studeerde in
.die stad Frans. Hij was voor de Tweede Wereldoor
log voorzitter van het Instituut voor Arbeidersont
wikkeling en lid van de Tweede Kamer voor de
SDAP. Later was hij commissaris bij de Rijksvoor
lichtingsdienst en secretaris van minister-president
Schermerhorn. Hij trad toe tot de Katholieke Kerk,
was van 1948 tot 1950 bijzonder hoogleraar in de
Franse letterkunde in Utrecht, van 1950 tot J972
rector in Brugge en daarna hoogleraar Franse lite
ratuur en cultuurgeschiedenis in Leuven.
DEN HAAG „Als Frits Bolkestein de weg
van het conservatieve liberalisme probeert in te
slaan, dan weet ik zeker dat hij moeilijkheden
kan verwachten". Dat zegt vice-fractievoorzit-
ter Hermans over de nieuwe politiek leider van
de VVD in een interview met het weekblad
Vrij Nederland dat deze week verschijnt. Her
mans zegt te weten dat de meeste leden van de
kamerfractie van de VVD een politieke koers-
verlegging in de richting van het conservatisme
niet willen. Volgens Hermans kan Bolkestein
bovendien pas uitzicht krijgen op een voortzet
ting van zijn politieke leiderschap, als hij er in
slaagt de populariteit van de VVD bij de kiezers
weer te vergroten. Volgens Hermans bestond er
ook binnen de fractie kritiek op de wijze waar
op de afgetreden fractievoorzitter Voorhoeve
naar buiten optrad. Het is vooral de wijze waar
op het VVD-bestuur in deze kwestie te werk is
gegaan die binnen de fractie verkeerd gevallen
is. Over het opereren van Voorhoeve zegt Her
mans verder: „Aanvankelijk deed hij het niet
slecht. Hij was geen Wiegel of Nijpels, maar hij
had andere kwaliteiten: zijn redeneertrant, zijn
feitenkennis, zijn koelbloedigheid. Maar sinds
de kabinetscrisis was Joris niet meer de oude.
Hij had zijn geloofwaardigheid bij de kiezers
verloren. Dat tastte ook zijn macht binnen de
partij aan".
CDA-raadslid vast op
verdenking van fraude
BRUNSSUM Het onderzoek naar
de omvangrijke fraudezaak van een
bouwbedrijf in Brunssum heeft er-
toe geleid dat de 44-jarige fractie
voorzitter van het CDA in de ge
meenteraad van deze plaats door de
politie is aangehouden. De man, die
juridisch adviseur van het bouwbe
drijf was, wordt er van verdacht
mede leiding gegeven te hebben aan
het frauduleuze handelen van het
bedrijf. Daarnaast wordt hij ook
verdacht van valsheid in geschrifte.
Hij zou op valse gegevens een stu
diefinanciering hebben verkregen
en ook nog een ww-uitkering. De
50-jarige directeur en de 45-jarige
boekhouder van het bedrijf zitten al
enige tijd in voorarrest.
menin
de Ra;
i Chris
rekkinlf
'eword
de derde
de Joke Smit-prijs uit
een tweejaarlijkse
'(scheiding van de over
een groepering
bijzondere verdienste
Ie emancipatie. De prijs
lit keer naar WOUW
OUde vrouWen), een
iring die opkomt voor
ren vanaf vijftig jaar.
ikt wa^jbehorende 10.000 gul-
n het kunstwerk wer-
n het Haagse theater
ntia in ontvangst geno-
door secretaris Anke
rvelt. Eerder dit jaar
WOUW ook al de prijs
het KRO-radioprogr-
M/V-magazine, dat elk
Djec vri
van de
e op d
christe
en hee
idden-
:ft te k
artoe n|e luisteraars de win-
van K
willen
aat kiezen. Westervelt:
jegint er nu toch op te
dat we serieus worden
N VANDAAG C\
het Oje
de con
iezelfde
ief is ilGERSBERG Steeds weer dringt zich het cli-
wil blopd op van een oude vrouw die met zo'n wazige
twee Ichter het raam naast een geranium naar buiten
zullen i staren. Wachtend tot één van de kinderen of
snijdeldnderen een keertje langskomt of tot die me-
\r van Tafeltje-dek-je de warme maaltijd komt
1 dan h|en'
gelijk ei
inppn 7f^s weer probeert Anke
i tvelt duidelijk te maken
inkatun x
een bloedhekel heeft
jn. Er beeld. „Oudere
jn alleen zielig als je ze
naakt. Door ze ineens
R «iderd gulden minder
de Kaal geven ajs bun man is
an de tyjen, terwijl vrijwel alle
l kunn^ gewoon doorgaan. Door
oefte ai woningen te bouwen
die eefzinnen- D°or vrouwen
".elijk te maken van de
m hun kinderen".
laakt dWestervelt het nu eigen-
Is gastheeft. Niet voor niets
ldaag bf ze °ver Verborgen ar-
mprconi over verborgen afhan-
•1 h *s n*et tYPe
hebbej vrouWj er js njet één
ellen him waar die mee te ma
ren, nogeft. Het loopt allemaal
in het '{jkaar heen, de leeftijden
Van vijftig tot honderd
|i soms is het eenvoudig
benoemen. „Kijk, mij
and woit dus niet als voorbeeld
zien Mijn man heeft me al-
istimuleerd om me te
pien en ik heb het in
fcichten goed",
de Rag
•tiffine iPeten meer denken aan
(taanden die hun man
van JOjvijtgeraakt omdat-ie is
len of omdat-ie jaren
recht isn ineens is weggelopen,
aspect wouwen moesten maar
a Kerk€Pe ze kinderen groot
i en hoe ze het daarna
een beetje aardig had-
eenvoudig is dat niet,
ist die vrouwen hebben
bijna nooit geleerd of
t. En als ze dat wel
gedaan was het meest-
lage opleiding en een
lie laag wordt gewaar-
e spira;
oproe]
Ontslagen
Anke Westervelt: „Ik weet
nog wel dat toen ik jong was
vrouwen werden ontslagen als
ze gingen trouwen. Nou, die
vrouwen zijn nu allemaal oud.
Bovendien: van onze genera
tie, als ik ze zo even mag noe
men, hadden de jongens meer
studiemogelijkheden dan de
meisjes. Met als gevolg dat de
vrouwen hun leven lang af
hankelijk werden. Eerst van
hun vader, toen van hun man
en ten slotte van hun kinde
ren. Maar die vrouwen willen
dat helemaal niet, en de kin
deren willen meestal ook niet
de volledige zorg voor hun ou
ders".
Eén fout moeten we vooral
niet maken: denken dat zo'n
beetje alle ouderen in een be
jaardenhuis zitten. In werke
lijkheid is dat maar acht pro
cent en de gemiddelde leeftijd
van de bewoners is 85 jaar.
Het overgrote deel woont ge
woon thuis. En de meesten
van hen zijn vrouwen, omdat
vrouwen nu eenmaal vaker
hun man overleven dan an
dersom. Westervelt: „Een hele
grote groep oudere vrouwen
redt zich thuis. Degenen die
nog wel met hun man leven,
moeten die vaak verzorgen.
Zorg dan voor goede onder
steuning voordat zo'n vrouw
afknapt. In Rotterdam loopt
een experiment met 75 oudere
vrouwen die allen op de
wachtlijst staan voor een be
jaardenhuis en die een bepaald
bedrag krijgen waarmee ze
zelf mogen bepalen welke
Anke Westervélt: „Wat wij doen, zou je bijna uitgestelde emanci
patie kunnen noemen". foto: cees verkerk
„Creatief en onconventioneel"
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bij de uitreiking van de Joke Smit-
prijs aan het WOUW heeft staatssecretaris Ter Veld
van sociale zaken en emancipatie een lans gebroken
voor de activiteiten van deze organisatie.
Ze noemde de vereniging „onconventioneel en creatief" in
haar werkzaamheden. Ter Veld prees het WOUW boven
dien voor haar bijdrage aan de ontwikkeling van onder
meer goede huisvesting, sociale veiligheid, goede en toegan
kelijke maatschappelijke dienstverlening, een bruikbaar
openbaar vervoer en een behoorlijk inkomensbeleid voor
oudere vrouwen. Ook heeft het WOUW een positieve in
vloed gehad op de zeggenschap van vrouwen in al deze za
ken, aldus Ter Veld. Zij voorspelde dat niet alleen vrouwen
van boven de vijftig van het werk van het WOUW zullen
profiteren. Ook de jongeren zullen, eenmaal de vijftig gepas
seerd, de vruchten van het inmiddels verzette werk pluk
ken.
Een beweging van actieve 50+ vrouwen is volgens Ter Veld
een essentiële voorwaarde om tot veranderingen te komen
ten gunste van oudere vrouwen. „De ouderenbonden zijn
net als veel andere maatschappelijke organisaties, verenigin
gen waarin mannen nog steeds het meest te vertellen heb
ben en de bestuurlijke functies bezetten".
hulp ze ervoor kopen. Ik denk
dat dat een heel goed idee is.
Op die manier maak je oudere
vrouwen onafhankelijk".
Oudere vrouwen die alleen
zijn achtergebleven zitten dan
misschien niet de hele dag
achter een geranium, velen
komen nauwelijks nog hun
huis uit en maken dus weinig
contact met anderen. En thuis
zien ze vaak ook nog amper
mensen. Want iemand op de
koffie vragen kost geld en als
dat er niet is, vraag je nie
mand. „Ja, geld is vaak een
Tekort
Een grote groep waar WOUW
zich ook sterk voor maakt, zijn
al die oudere vrouwen die
niet-betaald werk doen („Vrij-
willgerswerk? Uhw, wat een
vreselijk woord"). Zeker tach
tig procent van dat werk
wordt gedaan door oudere
vrouwen en die krijgen het al
leen maar zwaarder door het
almaar toenemende tekort aan
personeel in de gezondheids
zorg.
Anke Wetervelt: „Als ik het
samenvat, wil WOUW vijf
dingen goed regelen voor ou
dere vrouwen. Betaald en
niet-betaald werk, wonen,
educatie, inkomen en gezond
heid. Over dat laatste: ver
klaar niet iedere oudere
vrouw die een verlies moet
verwerken dement. Ouderen
verliezen veel mensen om zich
heen en daar ben je niet in een
paar maanden overheen.
Beaam dat, begeleid die men
sen en je zult zien dat velen
niet in een tehuis voor demen
te bejaarden terechtkomen.
Daarnaast moeten we ouderen
niet zo snel bang maken voor
allerlei ziekten. Dan zullen ze
minder vaak naar hun arts
gaan en ook minder pillen
slikken. Dat bespaart geld en
daarvan kunnen weer andere
dingen geregeld worden voor
oudere vrouwen. Op die ma
nier hoef je niet alleen maar
om geld te vragen waar het
niet is".
WOUW streeft er naar mini
maal twee vrouwen te hebben
in belangenverenigingen
(„Mannen hebben het ook in
de ouderenbonden voor het
zeggen") en oudere vrouwen
bewust te maken van hun
kwaliteiten door ze opleidin
gen te laten volgen. Verder
moet WOUW in gevecht met
de overheid om een aantal re
gels te veranderen. Met als
doel dat ook oudere vrouwen
maatschappelijk actief kunnen
blijven. Anders gezegd: dat ze
een achterstand kunnen inha
len. Westervelt: „Want hoe je
het ook bekijkt, iedereen
schijnt oudere vrouwen nogal
makkelijk te vergeten. Deze
vrouwen zitten met een erfe
nis uit het verleden. Wat wij
doen zou je bijna een uitgestel
de emancipatie kunnen noe-
men"- DICK HOFLAND
Een inwoonster van het Rotterdamse bejaardenhuis Den Hoogerban kijkt naar het stakend perso
neel dat zich in de hal heeft verzameld. Het personeel protesteerde tegen de voortdurende onder
bezetting. FOTO ANP
AMSTERDAM De on
geveer honderd verpleeg
kundigen op de afdeling
intensive care voor vol
wassenen van het AMC-
ziekenhuis in Amsterdam
houden morgen 24 uur
lang stiptheidsacties. Het
ziekenhuis doet alle moei
te extra artsen in te zetten
op de afdeling.
De Raad van Bestuur van het
ziekenhuis vroeg gisteren via
een kort geding om een ver
bod van de acties. De rechter
wees het verbod echter af,
waardoor de weg vrijkwam
voor stiptheidsacties. Volgens
rechter mr. H. Vrakking is het
niet aannemelijk dat de actie
ernstige schade zal toebrengen
aan patiënten. Bovendien
rechtvaardigt het doel van de
actie, meer salaris op grond
van een andere functiewaar
dering, volgens hem de actie.
Wel zullen de verpleegkundi
gen in noodsituaties handelen
zoals nodig is.
Ongeveer vijftig personeelsle
den van het psychiatrisch zie
kenhuis Vogelenzang in Ben-
nebroek hebben vanochtend
het hoofdgebouw van de kli
niek bezet. Ze willen dat twee
dagen volhouden. Door de ac
tie kan administratief, alge
meen en leidinggevend perso
neel niet aan het werk.
Gesloten
In het Tilburgse St. Elisabeth
Ziekenhuis bleven vandaag de
operatiekamers gesloten we
gens acties. De directies van 53
instellingen in de regio Am
sterdam trokken naar Den
Haag en vroegen staatsecreta
ris Simons van volksgezond
heid l^procent meer loonruim
te beschikbaar te stellen voor
verlichting van de werkdruk.
Ziekenhuis werft personeel met 4000 gulden premie
ROTTERDAM Het Delta-
ziekenhuis in Rotterdam, één
van de grootste psychiatrische
ziekenhuizen in Nederland,
werft leerling-verpleegkundi
gen met een eenmalige premie
van vierduizend gulden. Het
ziekenhuis heeft tot dit 'paar-
demiddel' besloten omdat er
nauwelijks animo bestaat voor
de opleiding tot psychiatrisch
verpleegkundige.
Tot nu toe hebben zich on
danks intensieve wervings
campagnes slechts vier kandi
daten gemeld voor de cursus
die in september begint. Het
Delta-ziekenhuis heeft elk jaar
vijftig tot zestig nieuwe leer
lingen nodig om het perso
neelsbestand op peil te hou-1
den. Als er te weinig leerlin
gen zijn, is sluiting van afde
lingen onontkoombaar. Na de
vooropleiding en elk over
gangsexamen krijgt iedere
leerling een premie van dui
zend gulden. Leerlingen zijn
niet verplicht na de opleiding
in het Delta-ziekenhuis te blij
ven werken.
V wil extra opleidings-
eujfc artsen voor huisartsen
e make
ien een
per mah
1CHT De Landelijke Huisartsenvereniging
wil het aantal opleidingsplaatsen voor huisart-
ien^ish z0'n viei"honderd uitbreiden. Met de huidige 280
^t'de o ingsplaatsen is het onmogelijk de opleiding van
Zelf knaar drie jaar te verlengen, zo heeft een woord-
en dat er van de LHV gisteren meegedeeld.
:iding tot huisarts is in 1988 op proef al verlengd tot twee
hoender it onderzoek bleek vorige maand echter dat de twee jaar
ereikend zijn om alle van belang zijnde onderwerpen te
leien. Om kwalitatief goede huisartsen op te leiden en het
ide tekort aan huisartsen het hoofd te bieden, moet de op-
met ingang van 1992 drie jaar gaan duren.
vloeit automatisch voort dat de capaciteit tijdelijk wordt
eid, omdat er anders een jaar lang geen huisartsen zou-
l/lTJ/studeren. Volgens de LHV moet het aantal opleidings-
n tijdelijk omhoog van 280 naar 416 in 1991. In 1995, als
uwe opleiding op schema ligt, zou het aantal plaatsen
reel vierhonderd moeten zijn.
moment bestaat er nog een overschot van zo'n zeshon-
uisartsen op een bestand van 6.300 zittende huisartsen.
Dordts ziekenhuis
voor slachtoffers
chemische stoffen
DORDRECHT Het Diako-
nessenhuis Refaja in Dor
drecht heeft vergevorderde
plannen nog dit jaar het eerste
regionale steunpunt te worden
van het Nationaal Vergiften
Informatie Centrum (NVIC)
van het Rijksinstituut voor
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne (RIVM).
Het in Utrecht gevestigde
NVIC speelt landelijk een cen
trale rol bij de behandeling
van slachtoffers van calamitei
ten (branden, verkeers- en be
drijfsongevallen) waarbij che
mische stoffen zijn betrokken.
Het centrum heeft daarbij be
hoefte aan een aantal regiona
le steunpunten waar slachtof
fers kunnen worden opgevan
gen en behandeld.
Voor zulke steunpunten ko
men in eerste instantie gebie
den in aanmerking waar veel
bedrijvigheid met chemische
stoffen plaatsvindt. Het
Drechtstedengebied mag nu de
spits afbijten.
„DERDE EMANCIPATIEGOLF NOODZAKELIJK"
EDE Om de economi
sche zelfstandigheid van
vrouwen te verwezenlij
ken is een derde emanci-
patiegolf noodzakelijk. In
de collectieve sector
moeten blijvend meer ar
beidsplaatsen voor vrou
wen komen. Dat heeft
ook gunstige gevolgen
voor het niveau van de
dienstverlening in de
zorgsectoren, aldus voor
zitter M. van Veen van de
Vrouwenbond FNV van
daag op het bondscongres
in Ede.
De Vrouwenbond houdt vast
aan verdergaande arbeidstijd
verkorting, maar in een aan
zienlijk hoger tempo dan de
FNV wil. In 1993 moet niet de
35-urige, maar de 30-urige
werkweek van kracht zijn om
de werkgelegenheid beter te
verdelen, aldus Van Veen. De
vierdaagse werkweek is voor
de Vrouwenbond taboe. „Wel
ke vrouwen en mannen met
de zorg voor kinderen kunnen
zich permitteren om exclusief
pauzes en reistijd netto 9 tot
9,5 uur per dag te werken?".
De bond blijft zich ook inzet
ten voor het verbeteren van
de inkomens en pensioenen
van oudere vrouwen. Uitbrei
ding van kinderopvang zal
nog een hele strijd zijn. „Afde
lingen van de Vrouwenbond
moeten er plaatselijk bovenop
gaan zitten, dat die 150 miljoen
ook aan kinderopvang wordt
besteed en niet naar andere
activiteiten in het kader van
de sociale vernieuwing ver
dwijnt", aldus Van Veen.
FNV-voorzitter Stekelenburg
maakte op het congres de uit
slag van een onderzoek be
kend waaruit blijkt, dat 25 pro
cent van leden en niet-leden
vinden dan de FNV te weinig
aandacht heeft voor vrouwen.
Ondanks het groeiende aantal
vrouwen dat lid is van een
vakbond of bestuurs- of kader
lid is, zal de FNV volgens Ste
kelenburg nadrukkelijker re
kening moeten houden met de
specifieke belangen van vrou
wen.
tIBAAI
door WILLEM RUSTIER
0 tot 15.0i
:cept-giro
VANAF WO PKINK IK M'W
WHI6KEy Z£CHrSmE£K6
UIT PE FLEE>... RATSCHEELT
UEEEMETPE AFZÜA6..
23 mei
Prinses Margriet opent in het Konink
lijk Nederlands Leger- en Wapenmu
seum Generaal Hoeter in Delft de ten
toonstelling „Victory Parade, Canadi
an War Artists in Holland 1944-
1945". De tentoonstelling geeft een
beeld van de bevrijding van Neder
land gezien door de ogen van Cana
dese „war artists".
Mr. Pieter van Vollenhoven opent In
de Frieslandhal in Leeuwarden de In
ternationale manifestatie van heden
daagse kunst en architectuur „11 ste
den/11 landen".
Sluiswachter
verdrinkt op
eerste werkdag
BERLICUM Een 37-ja-
rige man uit Den Bosch is
gisteren' tijdens zijn eerste
werkdag als sluiswachter
in Berlicum verdronken.
Hij werd pas na een uur
gevonden. Hoe de man te
water is geraakt is niet be
kend. Het slachtoffer heeft
in het verleden epilepti
sche aanvallen gehad.
politici lieten zich de eerste haring goed smaken. CDA-
kamërlid Eversdijk, de Haagse wethouder Dijkhuizen en minister
Van den Broek (vlnr.) lieten de maatjes soepel naar binnen glij
den. foto: anp
SCHEVENINGEN Het
eerste vaatje haring, dat
gistermorgen in IJmuiden
aan land werd gebracht
door het kotterspan de
IJM 203 en de IJM 204, is
op de Scheveningse Visaf-
slag geveild voor 21.000
gulden.
De haring werd gekocht door
Temco-Marivis, de verkoopor
ganisatie van de IJmuidense
rederij Kennemerland, de ei
genares van de twee kotters
die de vis aanvoerden. Wie
vandaag de eerste haring wil
proeven, zal daarvoor twee tot
drie en een halve gulden
moeten betalen.
De opbrengst van de haring,
die werd geveild door Roel
van Boven van het veilinghuis
Christie's, is bestemd voor de
Nederlandse Hartstichting. De
directie van de Scheveningse
Visafslag had een beroep ge
daan op Christie's om de vie
ring van het 25-jarige bestaan
van de huidige visafslag op te
luisteren.
Volgens kenners is de Hol
landse Nieuwe dit jaar iets
kleiner uitgevallen dan vorige
jaren. Maar de haring is vol
gens schipper Plug van goede
kwaliteit. Dit jaar werd er
voor het eerste geen officiële
haringrace gehouden. Toch
hebben de Nederlandse vissers
al meer haring gevangen dan
vorig jaar tijdens de haringra
ce; in totaal zijn inmiddels 6,5
miljoen haringen aan land ge
bracht.
