a Geen gesprek tussen O jee en christenen Midden- Oosten kerk wereld Politie roept hulp van Russische kerken in Synodecommissie: Fusie VU en Kampen Ambtsdrager in rolstoel nog een witte raaf Qeidóc brieven van leze CcldócSommit' GEESTELIJK LEVEN/OPINIE CeidócSoivuvnt ZATERDAG 19 MEI 1990 PAG WEI door Marinus van der Berg Communie Het is de tijd van de eerste communie. Het is ook de tijd van de vader- en moe derdag. Het hele jaar door wordt in parochies het vormsel toegediend. In het bisdomblad van Haarlem, als ik: 'communie moet geïntegreerd zijn in het gezinsleven.' Gewoner gezegd: 'communie moet een plaats hebben in het ge zinsleven.' Vanuit de erva ring dat de moeders vaak meer aandacht besteden aan de geloofsoverdracht dan de vaders, worden soms voor de voorbereidende avonden de moeders én vaders bei den nadrukkelijk uitgeno digd. In het enthousiasme en de zeer te waarderen inzet voor de voorbereiding wordt wel eens vergeten dat niet alle gezinnen, ge zinnen zijn met een vader of een moeder. Er zijn steeds meer één-ouder-ge- zinnen. Een overigens niet veel zeggend begrip. Het is een heel verschil of één van de ouders is overleden of dat de ouders uit elkaar zijn gegaan. Bovendien verschil len de wijzen van uiteen gaan en de wijzen van ster ven. Er zijn wel vergelijkbare psychologische processen vanuit het oogpunt van rouw, maar er zijn ook heel wat verschillen die niet verwaarloosd kunnen wor den. De vraag die me de laatste tijd steeds vaker be zighoudt, is: 'wat betekent het voor een kind als er steeds gesproken worden over vader én moeder, ter wijl voor het kind één van de ouders afwezig is'? On derwijzend personeel in en kele plaatsen heeft zich de laatste tijd bezonnen op 'school en verlies.' Dat is een hoopvol begin. Hoe je het beste om kunt gaan met een kind als een van de ou ders is overleden, of als de ouders zijn gescheiden, is per kind verschillend. Niet alleen ieder kind, maar ook iedere ouder reageert op zijn eigen wijze. Wel wordt steeds duidelijker dat een kind reeds op zeer jonge leeftijd meer innerlijk weet heeft van deze gebeurtenis sen dan wel eens gedacht wordt. Kinderen zijn meer met de dood bezig dan wel eens er kend wordt. Kinderen blij ken vaak schuldgevoelens te hebben als ze een vader of moeder of broertje of zusje verliezen. Kinderen geven ook een eigen ant woord op de nieuwe situa tie. Als het gaat om de vraag hoe ga je om met va derdag of moederdag, met communie en vormsel dan kan dat antwoord niet ge vonden worden zónder het kind. Een juffrouw vroeg aan een kind van wie de moeder was gestorven: 'voor wie wil jij iets maken met moederdag?' Het kind gaf een ander antwoord dan verwacht werd: 'Ik maak iets voor pappa,' was zijn antwoord. Een ander kind wilde op vaderdag iets ma ken voor het graf van zijn vader. De moeder maakte die dag foto's van het ge maakte dat haar kind op het graf zette. Tegelijk wil een kind ook niet meer dan nodig is in een aparte situa tie geplaatst worden. Een kind brengt op zijn of haar tijd de dood, het verlies, het gemis ter sprake. Vaak on verwacht en tussen het spel door of juist in het spel of in tekeningen. Het is een mis verstand om te denken dat kinderen doorleven en de ouder niet missen. Eerste communie en vorm sel worden in de zogenaam de één-ouder-gezinnen an ders beleefd dan in de ge zinnen waar men samen is. Communie, zoals dat mooi heet, integreren in het ge zin, in het gezin een plaats geven, dat betekent dat er aandacht is voor de feitelij ke situatie. Ik denk dat we veel kunnen leren van hen die hiermee zelf te maken hebben. Daarom zou ik dit keer weer eens lezers willen uit nodigen om te reageren en te schrijven: hoe was het voor u om eerste communie te vieren, vormsel, vader- of moederdag, terwijl een van de ouders ontbrak? Wat hebt u als goed ervaren? Wat hebt u als pijnlijk erva ren? U kunt uw brieven sturen naar mijn huisadres: Willemsgang 44, 7607 EB Almelo. Noodhulp voor hongerende Angolezen UTRECHT/AMSTERDAM (ANP) - De Stich ting Oecumenische Hulp in Utrecht en de Eduardo Mondlane Stichting in Amsterdam hebben het initiatief genomen voor een nood- hulpoperatie in Zuid-Angola. Aan het pro gramma werken ook kerkelijke hulporgani saties uit Groot-Brittannië en Denemarken mee. In de Angolese provincies Huila en Cu- nene worden 900.000 mensen door de honger dood bedreigd. De hongersnood, die nog min stens een jaar zal voortduren, is het gevolg van oorlog, droogte en falend landbouwbe leid. De Verenigde Naties hebben een drin gende oproep gedaan om de hongerende be volking van zuidelijk Angola te hulp te ko men. Enkele internationale organisaties en andere particuliere ontwikkelingsorganisaties hebben inmiddels hulpprogramma's op gang gebracht. Het zuiden van Angola heeft jaren achtereen te lijden gehad van invasies van het Zuidafri- kaanse leger. Als gevolg van de burgeroorlog van de verzetsbeweging Unita tegen het An golese regeringsleger is een deel van de plat telandsbevolking gevlucht. Bovendien is er sprake van een groeiende stroom vluchtelin gen naar Namibia. Wie over de mensen wil heersen, moet eerst meester zijn over zijn tong. Baer-Oberdorf RAAD VAN KERKEN BESLIST ZONDER RUGGESPRAAK: DEN HAAG De dele gatie van de Raad van Kerken in het Midden- Oosten (MECC) zal vol gende week geen gesprek hebben met het Overleg orgaan van joden en christenen in Nederland, waarin de drie Joodse kerkgenootschappen zijn vertegenwoordigd. Zo'n gesprek is „moeilijk in te passen in het programma," zo heeft de Nederlandse Raad het OJEC schriftelijk laten weten, „mede gelet op de sa menstelling van de delegatie, de programmatische verlan gens en de doelstellingen van het bezoek." De MECC heeft inmiddels la ten weten niets af te weten van de beslissing van de Raad van Kerken in Nederland om het OJEC een gesprek met de MECC te weigeren. De MECC-delegatie, die van zaterdag tot donderdag in ons land is, staat bekend als een fervent pleitbezorger van de Palestijnse zaak. De beslissing van de Neder landse Raad van Kerken heeft tot heftige commotie ge leid: „Helaas is gebleken," zo reageert rabbijn H. Rodrigues Pereira, vice-voorzitter van het OJEC, „dat er in 50 jaar niets is veranderd. Het is nu duidelijk waarom er in Joodse kring altijd grote argwaan te genover de Raad van Kerken in Nederland, heeft bestaan. De kerken laten zich bewust voor het karretje van de PLO spannen. Ik ben blij dat het OJEC geen direct contact meer met de Raad van Ker ken heeft." OJEC-voorzitter dr. S. Schoon noemt het „onvoorstelbaar aanmatigend" dat de Raad van Kerken die altijd zegt te willen bemiddelen in het Joods-Palestijnse conflict, nu zelf een barricade opwerpt voor een eventueel gesprek van de MECC-delegatie met vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap. De met de mond beleden dub bele loyaliteit van de Raad met zowel Israël en de Pales- tijnen is naar zijn mening ge heel in strijd met de klaarblij kelijk eenzijdige loyaliteit van de Raad met de Palestijnen. Ook de Nederlandse afdeling van het Internationaal cen trum voor vrede in het Mid den-Oosten (ICPME) zal de MECC niet spreken. De MECC-delegatie wenst in Ne derland geen tijd vrij te ma ken voor een afzonderlijk ge sprek met de joodse vredesbe weging, zo heeft de Raad van Kerken laten weten aan D66- senator HA. Gelderblom- Lankhout, secretaris van ICP- ME-Nederland. Ook wenst de MECC-delegatie in Nederland geen twistgesprek te voeren over het Palmzondaggebed voor vrede in Jeruzalem van de MECC, aldus de Raad van Kerken. Bestuursleden van ICPME- Nederland zijn onder anderen burgemeester Van Thijn van Amsterdam, rabbijn Soeten- dorp uit Den Haag, prof. dr. D.C. Mulder is lid van de raad van advies. In een reactie zei ds. E. Over- eem, lid van het moderamen van de Raad van Kerken en voorzitter van de gerefor meerde synode, dat het Ojec destijds zelf de beslissing heeft genomen de betrekkin gen met de Raad op te schor ten. Nu moet het Ojec niet proberen, aldus ds. Overeem om via diezelfde Raad in con tact proberen te komen met de MECC. Hij vindt voorts dat het niet aangaat om de gasten uit het Midden-Oosten te bloot te stellen aan spannin gen die in Nederland tussen de Raad en het Ojec leven. Secretaris dr. Gabriel Habib van de MECC heeft desge vraagd vanuit Cyprus laten weten dat „hij nooit heeft ge zegd dat de MECC-delegatie zou weigeren om welke inter religieuze groep dan ook in de context van de Nederlandse Raad van Kerken te ontmoe- Habib zegt verder niet op de hoogte te zijn van de brief die het OJEC (Overlegorgaan van joden en christenen in Neder land) vrijdag van de Raad van Kerken heeft ontvangen. Daarin zegt de Raad dat een gesprek tussen de MECC-de legatie en het OJEC moeilijk in het programma zou zijn in te passen. MOSKOU Omdat waarschuwingen en straffen niet helpen, heeft de verkeerspolitie van Vitebsk in Wit-Rusland de Kerk. ingeschakeld. Dat meldt het weekblad 'Moskou Nieuws' in een artikel onder de kop 'In Godsnaam, overtreedt de verkeersregels niet'. De verkeerspolitie heeft de priesters en predikanten verzocht na de preek een toespraak te houden over 'de voorbeeldige voet ganger'. „Wij hebben nu begrepen, dat godsdienst en leven nauwer met elkaar samenhangen dan het geval leek", aldus 'Moskou Nieuws'. Voetgangers veroorzaakten vorig jaar meer dan de helft van alle verkeersongelukken in de Witrussische stad. Verarming nieuw soort apartheid DEN HAAG Er is volgens de secretaris van de Raad van Kerken een nieuw soort apartheid in Nederland ont staan. Geen rassenverschil, maar standsverschil. „Wie het goed had, kreeg het beter; wie het moeilijk had, ging er op achteruit. Dat kan dus weer." Dit concludeerde ds. W.R. van der Zee (Raad van Kerken) vanmorgen op het Malieveld in Den Haag bij de opening van de kerkelijke manifesta tie tegen verarming in Neder land. De manifestatie is geor ganiseerd door de werkgroep De arme kant van Nederland, waarin DISK (bedrijfspasto- raat) en de Raad van Kerken samenwerken. De manifestatie is „een uiter ste middel om te protesteren tegen een onaanvaardbare tweedeling in onze welvaren de samenleving. Een wan-de- ling." „Wij protesteren tegen een samenleving die dat nor maal schijnt te vinden of dat over zijn kant laat gaan. Her stel van de koppeling moet prioriteit houden", aldus ds. Van der Zee. In andere landen kan armoe de door ziekte rampen en ge brekkige mogelijkheden 'noodlot' heten. Maar in Ne derland hoeft geen armoede te zijn, vond vicaris-generaal J.M.J. Zuidgeest van het bis dom Rotterdam in zijn ope ningswoord. „Door verande ring van strukturen, verbete ring van de verhoudingen en een rechtvaardiger verdeling van de goederen die wij geza menlijk beheren, kunnen wij recht verschaffen en de ar moede afschaffen. Hierin heb ben de kerken naast de poli tiek en het bedrijfsleven een eigen verantwoordelijkheid." De kerken moeten de armen in hun midden stem geven. Maar zijn de kerken niet te veel met onenigheden en me ningsverschillen bezig, zo vroeg de Rotterdamse vicaris zich af. LEUSDEN Fusie van de theologische faculteit van de VU te Amsterdam en de Theologische Hoge school te Kampen is noodzakelijk opdat de Gereformeerde Kerken een bloeiende theologi sche instelling behouden. Amsterdam wordt de hoofd vestiging, terwijl Kampen als tweede lokatie met een volle dig onderwijsaanbod gehand haafd zou kunnen worden. Het IWOOT-plan om in na volging van de Nederlandse Hervormde Kerk een bijzon dere universiteit op te rich ten, moet terzijde worden ge legd. Dit stelt de synodecom missie van de Gereformeerde Kerken aan de synode voor die op woensdag 23 mei tij dens een tweede extra-verga dering een besluit over de theologische opleidingen moet nemen. De curatoren van Kampen, gesteund door facul teitsraad, personeel en stu denten, hebben inmiddels ge pleit voor handhaven van de eigen theologische universi teit, waarbij de Gereformeer de Kerken de volledige ver antwoordelijkheid voor de ambtsopleiding dragen. De VU vindt dit model onaan vaardbaar, onder meer omdat grotere kerkelijke invloed op de theologie een bedreiging voor de vrijheid van weten schap zou zijn. In een nieuwe overeenkomst met de Gereformeerde Ker ken behoudt de VU de ver antwoordelijkheid voor de theologische faculteit met uit zondering van de specifieke ambtsopleiding. Voor dat laat ste zou goedkeuring van de deputaten (deskundigen na mens de Gereformeerde Ker ken) nodig zijn. De inkomsten van Kampen en de theologische faculteit van de VU dreigen de ko mende jaren fors te dalen als gevolg van het teruglopend aantal studenten en een ande re financieringswijze van de overheid. Het gezamenlijke budget, dat nu f 11 miljoen bedraagt, zal in 1995 tot onge veer f 6 miljoen zijn gedaald. Aanleiding tot dit ingrijpende voorstpl is het rapport van de verkenningscommissie godge leerdheid (de commissie Oberman-Smits) uit april 1989. Daarin werd voorgesteld het aantal door de overheid gesubsieerde theologische in stellingen van dertien naar acht terug te brengen om de kwaliteit van de theologie in Nederland weer op een aan vaardbaar peil te brengen. Als de Gereformeerde synode volgende week het voorstel van de commissie overneemt, betekent dit de zoveelste te genslag voor het Samen op Weg-proces tussen de Her vormde en Gereformeerde Kerken. De IWOOT-commis- sie, waarin zowel de Her vormde als de Gereformeerde synodevoorzitter zitting had den, stelde in december in stelling van twee bijzondere universiteiten voor de predi kantsopleiding voor. Beide kerken zouden eikaars oplei ding erkennen. Vijf van de zes kleine kerken, die nu met de Hervormde predikantsop leiding samenwerken, hebben inmiddels dit plan verworpen. De Gereformeerde synode commissie is van mening dat een fusie van VU met Kam pen ook in aanmerking komt voor erkenning door de Her vormde Kerk. BROCHURE 'LICHAMELIJK GEHANDICAPT.EN DE KERKEN' '99 99 4 lei vmrii FOTO: PERS UNIE LEUSDEN „Een ambtsdrager in een rol stoel is tot op heden nog een witte raaf in de kerk". Joop van Luit, staffunctiona ris voor binnenlands diaco naat op het Dienstencentrum van de Gereformeerde Ker ken in Leusden en auteur van de brochure 'Lichamelijk ge handicapt. en de kerken kan zich opwinden over het feit dat zelfs in de kerken de integratie van gehandicapte mensen nog niet erg vlot. "Technisch is er al heel wat bereikt, maar sociaal.De pas verschenen brochure 'Li chamelijk gehandicapt.en de kerken' is geschreven in opdracht en onder redactie van de commissie integratie van de landelijke diaconale organen van vier protestantse kerkgenootschappen. Het "zijn de organen van de Neder landse Hervormde Kerk, de Gereformeerde Kerken in Nederland, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Evangelisch-Lutherse Kerk. Nadat de brochure (waarin deze vier staan vermeld) was verschenen, schaarde zich een vijfde kerkgenootschap in de rij, namelijk de Remonstrant se Broederschap. „Mensen met een handicap kunnen als diaken, als ouder ling of als predikant veel be tekenen voor de opbouw van de gemeente. Misschien zijn juist mensen met een licha melijke handicap wel bij uit stek geschikt om het diacona le werk te coördineren en te begeleiden. Het 'gaafheidsideaal' houdt kerken en gemeenten vaak onbewust in de greep. Deze mentaliteit zal moeten veran deren en een zorg van alle kerken moeten zijn", staat te lezen in de brochure. Vooral de diakenen moeten er op letten dat lichamelijk ge handicapten kansen krijgen om binnen hun kerkelijke ge meente werkzaam te zijn. In de brochure worden tal van tips gegeven om de integratie van gehandicapte mensen in de maatschappij en het kerke lijk leven te bevorderen. Voorbeelden daarvan zijn bouwkundige aanpassingen aan (kerkelijke) gebouwen en campings. „De diaconie houdt zich al heel lang bezig met gehandi capten, al sinds de tijd van het Reveil in de vorige eeuw", al dus Van Luit (52), wiens hoofdtaak in het dagelijks le ven is het organiseren van di aconale vakantieweken. Er is in technisch opzicht heel wat ten goede veranderd voor de lichamelijk gehandicapten: drempels zijn geslecht, er zijn speciale opritten gemaakt, speciale toiletten, parkeer plaatsen enz. Maar de sociale integratie laat te wensen over. Negen procent van de bevol king is in meer of mindere mate gehandicapt, 55.000 zo danig dat ze in een rolstoel rijden. Dat aantal neemt rela tief toe als gevolg van onge lukken en vergrijzing, legt Van Luit uit. Van de mensen van 65 jaar en ouder is nu al meer dan 30 gehandicapt. Ook onder kinderen neemt het percentage met een han dicap toe. Maar als je uitgaat van die negen procent en na gaat hoeveel ambtsdragers er in een rolstoel zitten.Dat is lang geen negen procent. Volwaardig Dat is de reden waarom deze brochure verschijnt. Het gaat om volwaardige deelname van mensen met een handi cap aan het kerkelijk leven. Over het al genoemde 'gaaf heidsideaal' - vroeger kon ie mand met een gebrek niet eens priester worden - vertelt Van Luit dat dit ook bij pro testanten, met name in ortho doxe kringen, nog voorkomt. „Dat denken, dat gehandicap te mensen niet compleet zou den zijn, dat moet weg". In dit verband wijst Van Luit er op dat mensen met een handicap vaak niet georgani seerd zijn. Het komt volgens hem doordat ze weinig mobiel zijn en er het geld niet voor kunnen missen. Ze beschik ken soms ook over weinig in formatie. En dat heeft weer te maken met de ingewikkeld heid van de samenleving. Op al die dingen moeten diake nen alert zijn en de gehandi capte helpen, deze in staat stellen mee te doen. Dat kan bij voorbeeld door een zaal beschikbaar te stellen voor een bijeenkomst. Op sommige plaatsen zie je dat er van alles gebeurt om ze erbij te halen. Maar er zijn net zoveel gemeenten waar nau welijks iets is. Daarom is dit boekje geschreven. Er staan voorbeelden in van hoe je iets kunt aanpakken. HAITZE DE BOER __aak De macht van de lobby Ere m hee t\ guld< DE lobby van de achterban is taaier en heviger dank die CD A-kamerlid had vermoed. Het optreden van de chyeren democratische fractie in de Tweede Kamer rond de aivan ci zing van een x-aantal 'stedelijke knooppunten' kan dafeloPe op z'n minst 'ondoordacht' worden genoemd. In de 1( de discussie over de Vierde Nota Ruimtelijke Ordenir de partij er namelijk vanuit haar achterban toe ged' een draai van maar liefst honderdtachtig graden te AANVANKELIJK stonden de christen-democraten standpunt dat er in ons land geen behoefte was aan ht wijzen van steden die een voorrangsgebied voor econoi en culturele ontwikkeling zouden gaan vormen. D< druk van regeringspartner PvdA en de CDA-bewinds in het kabinet begon de fractie zich te realiseren dat niet aan het knooppuntenbeleid zou kunnen ontti Voorzichtig gaf de fractie aan deze druk toe en begon vatting te huldigen dat er vijf of hooguit zes steden - onder Den Haag - mochten worden uitverkoren on sterke van ons land te versterken". •E ;ter ïvon ileid •oor fo. Z ens HET CDA had echter nog niet door dat hiermee een sche fout werd begaan. Immers, eenmaal op de weg knooppunten aangeland, kon de fractie niet meer teruioig V; gretiger dan de afgelopen twee jaar al het geval was gei stortten burgemeesters, wethouders, commissarissen en puteerden zich op de christen-democratische kamerlet ze nogmaals te overtuigen van het belang van 'hun' en regio's. Vooral hierdoor voelde de fractie alras aan standpunt om maar vijf a zes knooppunten uit te kiezi langer was vol te houden. De christen-democraten no het kabinetsbesluit om er elf aan te wijzen dan ook „meer bespreekbaar". Hier ging de fractie opnieuw in de fout, zo bleekensk Omdat door de keus voor 'de elf' ook Breda en ZwoUeger nen het gezichtsveld van het CDA kwamen, begonnejet h gelijkbare steden als Leeuwarden en Tilburg, die in heforzit' ringsvoorstel buiten de boot waren gevallen, de Kan boze brieven en smekende telefoontjes te bestoken. het CDA, dat met name in Friesland en Brabant een| aanhang heeft, werd het slachtoffer van deze 1 hoopslobby. Het provinciaal partijbestuur van Fri dreigde zelfs alle contacten met de partijtop te verbrei Leeuwarden niet alsnog de status van knooppunt zoj gen. Ook de voormalige CDA-staatssecretaris Brokxf enkele jaren burgemeester van Tilburg, liet zich nietl tuigd. ZOALS gisteren bleek kregen Leeuwarden en Tilbul eindelijk hun zin. Voor de PvdA was deze uitbreidini een kleine stap. Het CDA had echter inmiddels een i zwaai gemaakt. Om de laatste twee steden tevreden te I moesten de christen-democraten tot verbijstering van <f rige fracties voor de derde keer hun standpunt wijzigél dergelijk gezichtsverlies had het CDA niet hoeven lijJ het van het begin af aan goed naar zijn achterban had terd. HET beeld is hiermee echter nog niet volledig. Oor speelde in het gevecht rond de knooppunten geen krei rol. De Democraten maakten eveneens een scherpe die vooral werd ingegeven door opportunistische mo Toonden zij zich aanvankelijk krachtige tegenstande het hele knooppunten-idee, vlak voor de laatste ron< het debat dreigden zij plotseling met een motie waardo Leeuwarden en Tilburg bij het eens zo verfoeide 'elft#ctie den worden betrokken. Toen bleek dat de PvdA dat onwelwillend tegenover stond, zat er voor het CDj maar één ding op: het laatste stapje naar het getal maken, omdat men uit alle macht wilde voorkomen met de eer van Leeuwarden en Tilburg zou gaan strij Brieven graag kort en duidelijk geschreven. De redactie behoudt zich het recht voor ingezc stukken te bekorten. Des Indes Het Haagse hotel Des Indes geeft de voorkeur aan de pop ster Prince, boven een bruids paar dat de mooiste suite in het hotel had gereserveerd, maar nu voor Prince moet wij ken. Prince, zo heet het, is een vaste klant en die willen ze bij TAA( Des Indes niet teleuij. De popster is er uitge[_ w één keer eerder gewees|erS2 waarschijnlijk niet vaaL naar Den Haag komeni. is immers zeer vergai( Ook die van Des IndeL wens als ze op die mant Va reserveringen omgaan. A.M. Dullaart, DEN HAAG. Uitgave. Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers) Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden. Telefoon: 071 - 122 244. Postadres postbus 11, 2300 AA Leiden. Abonnee service Telefoon 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17 00 u. iin Nabezorging Dj Telefoon: 071 -122 248 van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19 00 u. op za. van 14.00 tot 15.0 Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.) Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-girof- LU per maand f. 24,85 per maand per kwartaal f. 74,10 per kwartaal per jaar f. 284,50 per jaar Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan. Advertenties Informatie en tarieven over advertenties tel 071 - 122 244 Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941 Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijsv 070 - 3902 702. fëö AMRO BANK NV 473 575 515 POSTBANK NV 663 050 N

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1990 | | pagina 2