'Kerk vaak te burgerlijk om
samenleving uit te dagen'
Zeventigjarige paus geeft kerk nieuwe impulsen
£eidóe(BcMuci/F
brieven van leze
kerk
wereld
„Dialoog tussen oosterse en
westerse kerken kan beginnen'
JSr £eid6C0omatit
GEESTELIJK LEVEN/OPINIE
£aidó&<2owumt
ienl
vrijdag 18 mei 1990 pagi c
Mgr. Bar hoopt dat KTUA fuseert met Utrecht
DELFT Mgr. R. Bar van Rotterdam hoopt dat de Katholieke
Theologische Universiteit van Amsterdam zal gaan samenwer
ken met de Katholieke Theologische Universiteit van Utrecht,
nu de meerderheid van de bisschoppen tegen een fusie is tus
sen de Amsterdamse instelling en de theologische faculteit van
Nijmegen.
De bisschop zei dit deze week tijdens de vergadering van de
diocesane pastorale raad. Als het tot een samenwerking tussen
Amsterdam en Utrecht komt, gaat de bisschop er wel van uit
dat ook in Utrecht het aandeel van Rotterdam in de priestero
pleiding goed geregeld kan worden.
Friese Raad van Kerken tegen vliegshow
BEETSTERZWAAG De Raad van Kerken in Friesland gaat
per brief protesteren tegen de vliegshow die 9 juni op de vlieg
basis Leeuwarden wordt gehouden.
Dat heeft de voorzitter van de Raad, ds. C. Nieboer uit Beet-
sterzwaag, bevestigd. „Militaire vliegtuigen en ander wapen
tuig zijn een noodzakelijk kwaad waarmee je niet gaat sho
wen", aldus Nieboer.
Het Interkerkelijk Vredesberaad in Friesland had om een pro
test gevraagd. De bezwaren van de Raad van Kerken richten
zich ook op de geluidshinder en de verspilling van energie tij
dens de vliegshow.
Naar verwachting zullen honderdduizend mensen op 9 juni
naar de Friese hoofdstad reizen.
In het leven wordt
vaak beter komedie
gespeeld dan op de
planken
Israëlorganen:
PLO-verklaring
Raad van Kerken
verbijsterend
LEUSDEN De Her-
vormde en Gereformeer
de organen voor Kerk en
Israël hebben „met ver
bijstering" kennis geno
men van de verklaring
waarin de Raad van Ker
ken pleit voor erkenning
van de PLO.
„Deze verklaring getuigt van
een vergaande politieke ver
schuiving waarbij de loyaliteit
jegens Israël naar de achter
grond is verdwenen."
De organen zijn ervan over
tuigd dat de verklaring „in
brede kring in de kerken"
niet wordt gedeeld.
Het is in strijd met de dubbele
loyaliteit van de Raad ten op
zichte van Israël en de Pales-
tijnen dat de oproepen van de
PLO tegen de emigratie van
Sovjetjoden naar Israël niet
aan de kaak worden gesteld.
De PLO mag dan het be
staansrecht van Israël hebben
erkend, maar ze heeft de be
staansreden nog steeds niet
aanvaard. Die houdt onder
meer in dat joodse vluchtelin
gen, waar vandaan ook, in Is
raël welkom zijn.
In het licht van de dubbele
loyaliteit wprdt volgens de or
ganen de geloofwaardigheid
van de Raad van Kerken aan
getast als deze er kritiekloos
voor pleit de PLO als enige
vertegenwoordiger van het
Palestijnse volk te zien.
Uit de verklaring blijkt ner
gens dat deze afkomstig is van
kerken en christenen uit Eu
ropa die in hun spreken en
denken over Israël kritisch
hun eigen geschiedenis beho
ren te verdisconteren. De
Raad van Kerken had uit de
medeplichtigheid van kerk en
theologie aan de uitroeiing
van de joden in Europa zijn
les moeten leren zodat „niet
weer een klimaat van bitter
heid en kilheid rondom het
joodse volk ontstaat zoals wij
vandaag alom zien gebeuren".
De voorzitter van het Israël
Comité Nederland (ICN), Ze-
ger Hartog, is uit het comité
van aanbeveling voor de cam
pagne voor Sovjetjoden 'Weg
naar de vrijheid' gestapt. Hij
wil niet langer samenwerken
met de voorzitter van de Raad
van Kerken in Nederland,
prof.dr. D.C. Mulder, met als
aanleiding voor deze stap is
de „stuitende en aanmatigen
de" verklaring van de Raad.
Het Israël Comité acht Mul
ders lidmaatschap van het co
mité van aanbeveling „hypo
criet en onverenigbaar met de
voor de veiligheid van de
joodse staat gevaarlijke uit
gangspunten van de Raad van
Kerken".
In het comité van aanbeve
ling van het Israël Comité
hebben 43 mensen zitting, on
der wie bisschop Ernst, de
burgemeesters van Amster
dam, Rotterdam en Den Haag,
Sonja Barend, Rinus Michels
en Freek de Jonge.
Raden van Kerken in
Bondsrepubliek en
DDR gaan samen
FRANKFURT a.M. De ra-
den van kerken in de Duitse
Bondsrepubliek en de DDR
streven een fusie na. Tijdens
de eerste gezamenlijke verga
dering van beide raden in
West-Berlijn hebben de bestu
ren opdracht gekregen „alle
met een fusie samenhangende
aspecten onder ogen te zien
en de noodzakelijke eerste
stappen te zetten".
De belangrijkste taken voor
de nieuwe Duitse Raad van
Kerken zijn „samen te getui
gen van het Evangelie en het
conciliaire proces voor ge
rechtigheid, vrede en behoud
van de schepping voort te zet-
ROTTERDAM De
kerk is er nog niet aan
gewend om een minder
heidsgroepering te zijn in
de samenleving; nog
steeds denkt de kerk 'in
het groot'. De meeste
kerkgebouwen zijn daar
van het sprekende voor
beeld. De kerk moet van
andere minderheden, bij
voorbeeld jongernen, le
ren de methoden te han
teren die horen bij min
derheden. En ook moet
de kerk zich realiseren
dat ze vaak te burgerlijk
is om de samenleving
die nauwelijks nog naar
de kerk wil luisteren
uit te dagen met een con
fronterende of shocke
rende boodschap".
Dat waren een paar conclu
sies van het congres 'Kerk in
de stad' dat gisteren in Rotter
dam werd afgesloten. Verte
genwoordigers uit Duitsland
(Dresden) Groot-Brittanië
(Coventry) en Nederland
(Rotterdam, het zogeheten
Laurensberaad) spraken met
elkaar over het typische van
de grote stadskerk.
Die samenspraak van drie ste
den die alle drie in de oor
log gebombardeerd werden
is niet meegevallen, zo kan
worden afgeleid uit de
woorden van de Rotterdamse
ds. Anton Lamping, verbon
den aan de Laurenskerk. We
weten van elkaar nog maar
nauwelijks wat we bedoelen
met allerlei woorden en be
grippen, constateerde hij tij
dens de slotdiscussie. Wat de
Nederlanders verstaan onder
het woord 'secularisatie' bij
voorbeeld werd door de mees
te buitenlanders niet echt be
grepen. En eigenlijk vonden
ze dat de Nederlanders wel
erg pessimistisch waren over
de mogelijkheden om kerk te
zijn in een geseculariseerde
wereld en dat het Laurensbe
raad zich eigenlijk al had neer
gelegd bij die boze wereld'
die geen belangstelling heeft
voor wat de kerk te zeggen
heeft. Ds. Lamping verzette
zich tegen dat beeld: „We zijn
niet pessimistisch, maar we
hebben de gedachte dat het
beter kan en we hadden ge
hoopt van jullie te horen hóe
dat zou kunnen".
Ds. Lamping had verteld hoe
de Laurenskerk in Rotterdam
haar deuren dagelijks openzet
om mensen letterlijk en fi
guur binnen te laten; hoe er
concerten worden georgani
seerd en exposieties worden
gehouden. Mensen hebben
daar nog wel belangstelling
voor, maar voor de boodschap
van kerk aan de samenleving,
daarvoor is geen interesse.
Het visioen van de kerk in de
grote stad is er wel, maar het
'hoe' is een vraag waarover
ds. Lamping graag wat had
willen vernemen van zijn bui
tenlandse vrienden. Maar dat
lukte niet zo erg. Toch kwam
er wel het een en ander los.
Bijvoorbeeld het citaat van
een van de sprekers van con
ferentie, de Londense Donald
Reeves: 'Een visioen zonder
een taak is een droom; een
taak zonder een visioen is af
schuwelijk hard werken en
een visioen mét een taak is
hoop vbor de wereld'.
Een andere opmerking was
dat als de stad niet meer met
de kerk wil praten, die kerk
de samenleving als het ware
moet uitdagen, de spanning
die er is tussen kerk en stad
serieus nemen en vruchtbaar
maken. „Of is de kerk daar te
burgerlijk voor", vroeg een
Duitse afgevaardigde. Als
voorbeeld werden de concer
ten genoemd zoals die vaak in
kerken plaats vinden: vooral
barokconcerten, want die mu
ziek is 'zo harmonieus' en als
er tentoonstellingen zijn mag
Chagall wel, maar niet de
produkten van hedendaagse
kunstenaars die de moderne
stad op shockerende wijze tot
uitdrukking brengen. De
kerk zou boven die burger
lijkheid uit moeten komen.
„We hebben een paar keer
iets heel onconventioneels ge
daan", aldus Paul Oestringer
van de Kathedraal van Con-
ventry en eigenlijk waren dat
heel goede ervaringen,, hoe
moeilijk we het er zelfs soms
mee hadden. Bijvoorbeeld
toen we een tentoonstelling
hadden van een echt heel fe
ministische schilder. Sommige
mannen van onze kerk voel
den zich echt aangetast, maar
het was tóch goed dat de kerk
dit aandurfde".
Christelijke werkgevers
niet op armoe-manifestatie
DEN HAAG De Ne
derlandse Christelijke
W erkge versorganisatie
(NCW) voelt er niets voor
morgen aanwezig te zijn
op de landelijke manifes
tatie '„Nederland tegen
verarming" op het Malie
veld in Den Haag. De
manifestatie is georgani
seerd door het Disk
(Dienst in de Industriële
Samenleving vanwege de
Kerken) en de Raad van
Kerken. Deze had zowel
de christelijke werkge
vers uitgenodigd als het
neutrale Verbond van
Nederlandse Onderne
mingen. De laatste orga
nisatie liet weten geen in
teresse te hebben voor de
manifestatie.
Volgens een woordvoerder
van het NCW is een massa
manifestatie als die in Den
Haag „niet de juiste plaats om
over het armoedeprobleem te
gaan praten". Wel heeft het
NCW een afspraak gemaakt
met de Raad van Kerken in
het najaar om het probleem
aan de orde te stellen.
Op de manifestatie van mor
gen zal felle kritiek worden
geleverd op het inkomens- en
uitkeringsbeleid van het kabi-
net-Lubbers.
De Amsterdamse dominee Ab
Harrewijn, een van de woord
voerders van de manifestatie,
werd destijds in het dagblad
Trouw fel aangevallen door
de toenmalige minister en
staatssecretaris van sociale za
ken, drs. J. de Koning en L.
de Graaf. „De weg die DISK
voorstelt, brengt ons af van de
oplossing van het probleem
en leidt ons terug naar het
moeras," aldus De Koning in
een rechtstreeks debat met de
Amsterdamse bedrijfspastor.
En De Graaf verweet DISK
„door ongenuancueerde plei
dooien voor verhoging van de
minimuminkomens verwach
tingen te wekken die U niet
kunt waarmaken".
Voorzitter van Disk, Herman
Bode, riep vorige week op de
Acht Mei-manifestatie in
Zwolle de deelnemers op ook
aanwezig te zijn op de mani
festatie in Den Haag. 'Armoe
de de wereld uit - om te be
ginnen uit Nederland', zei hij
met een variant op de beken
de IKV-leus. Volgens de orga
nisatoren is het zaak een dui
delijke keuze voor de armen
te maken, aldus de organisa
toren die zeggen dat er in de
jaren tachtig in Nederland
een groeiende verarming
zichtbaar is geworden. Ruim
800.000 huishoudens (1,5 tot 2
miljoen Nederlanders) leven
volgens hen van een mini
muminkomen.
Vanuit Deventer zijn gisteren 75 Overijsselse fietsers vertrok
ken richting Den Haag om daar deel te nemen aan de mani
festatie 'De arme kant van Nederland'. De fietstocht is be
doeld als uitdrukking van protest tegen de verarming.
FOTO: PERS UNIE
De kerk in lichter laaie
350 jaar oude kerk in Stockholm afgebrand
STOCKHOLM De 350 Jaar
oude Sint Catharinakerk op
het eiland Soeder in Stock
holm is afgelopen nacht door
brand verwoest. De oorzaak
van de brand is nog onbe
kend, maar sommige getuigen
zeggen kort voor het uitbre
ken ervan een explosie te
hebben gehoord.
De kerk heeft kortgeleden
onderdak geboden aan veertig
vluchtelingen, voornamelijk
leden van de Turkse minder
heid in Bulgarije, die met uit
zetting uit Zweden werden
bedreigd. De predikant van
de Sint Catharinakerk en de
meeste leden waren het niet
eens met de beslissing van de
regering van Zweden om de
voorwaarden voor toelating
van politieke vluchtelingen
tot het land te verscherpen.
TILBURG Het gesprek
tussen de westerse kerken en
de kerken uit Oost-Europa en
de Sovjetunie kan nu pas echt
beginnen. De tot nu toe ge
voerde dialoog is door de poli
tieke omstandigheden in het
Oostblok te beperkt geweest.
Dit zei dr. A. Lascaris van het
Dominicaans Studiecentrum
donderdag op een studiedag
over oosterse spiritualiteit in
Tilburg. De dag was georgani
seerd door het Apostolaat
voor de Oosterse Kerken, dat
namens de Rooms-Katholieke
Kerk de contacten onder
houdt met de orthodoxe ker
ken en tevens probeert hun
manier van geloven toegan
kelijk te maken voor westerse
christenen.
De dialoog tussen oosterse en
westerse christenen zal vol
gens Lascaris onder meer
moeten gaan over ontwikke
lingen die aan de deur van de
orthodoxe kerken voorbij zijn
gegaan. Zo zullen deze kerken
op termijn geconfronteerd
worden met secularisatie en
de vrije markt-economie,
maar ook met theologische
ontwikkelingen, zoals bijvoor
beeld een kritische benade
ring van de bijbel.
Niet alleen de Verlichting
(met haar nadruk op indivi
dualisme en rationaliteit) is
geheel voorbijgegaan aan het
oosterse christendom, ook de
Reformatie heeft er nauwe
lijks grip op gehad. Het is
daardoor gespaard gebleven
voor kerkelijke versplinte
ring, maar heeft aan de ande
re kant geen kennis gemaakt
met de bijbelse spiritualiteit
die in de Reformatorische
kerken is ontstaan door de
centrale plaats die de Bijbel
daar heeft.
Achterstand
De invloeden van het femi
nisme en de nieuwe bezinning
op het jodendom hebben de
oosterse kerken evenmin be
reikt. Vooral op het laatste ge
bied is er een grote achter
stand in te halen, aldus Lasca
ris, wijzend op de „sterke tra
ditie van antisemitisme" bin
nen de Russisch-Orthodoxe
Kerk.
De oosterse kerken kunnen
op deze gebieden iets leren
van de westerse kerken, zoals
deze hun voordeel kunnen
doen met de minder juridi
sche, clericale en „eendimen
sionale" manier van geloven
uit het Oosten. „Het heil komt
niet uit het Oosten en even
min uit het Westen. Het ont
staat pas als Oost en West el
kaar ontmoeten", aldus de pa
ter dominicaan.
Lascaris waarschuwde de
deelnemers voor een al te
mooie voorstelling van de oos
terse spiritualiteit. De fraaie
ikonen, de rijke liturgie en de
indrukwekkende teksten van
orthodoxe monniken geven
slechts een deel weer van het
leven van de oosterse christe
nen, die „net zo goed als wij
mensen van vlees en bloed
zijn".
ROME „In het oosten
heeft God gewonnen", zei
Johannes Paulus II, de'
paus die vandaag 70 jaar
wordt, vorige maand.
Maar iets van die eer*
komt ook hemzelf toe. De
paus zal de geschiedenis
in gaan als een van de
meest spraakmakende
geestelijke leiders van de
moderne tijd. Door zijn
charisma, subtiele diplo
matie en enorme werk
lust heeft hij het katholi
cisme in de ganse wereld
een nieuwe impuls gege
ven en een actieve bijdra
ge geleverd tot de politie
ke omwentelingen in
Oost-Europa.
De kracht en de originaliteit
van de Poolse paus 'de
nieuwe Mozes' zoals de titel
van een recente biografie
luidt liggen vooral in zijn
wijze van presentatie die een
radicale breuk inhoudt met de
door zijn Italiaanse voorgan
gers (met uitzondering van
Johannes XXIII) gevestigde
traditie. Zij heersten vanuit
het Caput Mundi (hoofd van
de wereld) over de christen
heid, terwijl de huidige paus
als evangelist tot de gelovigen
waar ook ter wereld komt.
Sinds zijn uitverkiezing op 16
oktober 1978 heeft hij 47 rei
zen buiten Italië gemaakt en
daarbij 93 verschillende lan
den bezocht en duizenden re
devoeringen uitgesproken,
waarvan de inhoud voor de
meeste gelovigen van minder
belang was dan de lijfelijke
aanwezigheid van de paus
zelf.
Maar Johannes Paulus II is
ook de man van de granieten
overtuigingen die met moder
ne middelen een behoudende
boodschap brengt en door een
consequent benoemingsbeleid
rebelse kerkprovincies als de
Nederlandse weer in het ga-
reelprobeert te brengen. In de
jaren zeventig actuele thema's
als gehuwde priesters, vrou
wen op de kansel, bevrij
dingstheologie en geboortebe
perking zijn voor deze paus
volstrekt onbespreekbaar.
Deze week nog werd de waar
schuwing van de VN voor een
dreigende overbevolking op
aarde door het Vaticaan kort
weg als goedkope propaganda
afgedaan. Als bisschop van
Rome heeft de paus kortgele
den de Italianen opgeroepen
om meer kinderen te verwek
ken en ongehuwd samenwo
nen als onchristelijk veroor
deeld. Het door zijn vertrou
weling kardinaal Joseph Rat-
zinger opgestelde ontwerp
voor een universele katechis-
mus die momenteel onder de
bisschoppen circuleert, is in
veel opzichten een terugkeer
tot vóór de Verlichting.
Zondeval, onbevlekte ontvan
genis, transsubstantiatie, he
mel, hel en vagevuur, die
door vrijzinniger theologen
symbolisch worden geïnter
preteerd, worden daarin weer
als onwrikbare zekerheden in
ere hersteld. De na het Twee
de Vaticaans concilie aange
gane dialoog met andere
christelijke en niet-christelij-
ke confessies heeft in de afge
lopen 'jaren weinig vorderin
gen geboekt. Ondanks de in
stelling van een pauselijke
Commissie voor de Bevorde
ring van de Eenwording der
Christenheid was de kerk van
Rome door afwezigheid op het
in maart in Seoul gehouden
oecumenische congres van. 307
christelijke kerken. Ook in
zijn verhouding tot de joden is
de paus dubbelzinnig. Hij was
in 1986 de eerste in zijn ambt
die de synagoge van Rome be
trad maar in de vorig jaar
spelende kwestie van het kar
melietessenklooster in Ausch
witz heeft hij te lang gezwe
gen en het Vaticaan heeft Is
raël nog altijd niet erkend.
Volgens de dissidente, theo
loog Hans Ktlng is de opstel
ling van de paus het logische
resultaat van de combinatie
van twee dogma's: Karol Woj-
tila gelooft niet alleen in het
katholicisme als de enig ware
religie, maar ook in de onfeil
baarheid van de opvolger van
Christus en dat maakt de dia
loog met andersdenkenden er
niet gemakkelijker op.
AART HEERING
Manifestatie tegen armoe*
:UW<
lin
gg<
in Den Haag wordt morgen een belangrijke bijeenkoi
houden: kerkelijke organisaties protesteren via een
ke manifestatie tegen de verarming in Nederland. Het
voor het eerst dat zo'n manifestatie wordt gehouden;
dam herbergde eerder soortgelijke bijeenkomsten.
organisatoren wilden er ditmaal een bij uitstek politie
den manifestatie van maken rond de Tweede-Kamen
zingen die in mei gehouden zouden worden, ware
dat het kabinet Lubbers-II voortijdig viel. Vandaar d'1 1
voor Den Haag.
Nu het kabinet Lubbers-III inmiddels is aangetred*
er stemmen opgegaan om de manifestatie maar af
ten. Het kabinet verdient, vinden sommigen, een fair
wat betreft het sociaal en economisch beleid voordat
ken zich zo publiekelijk uitspreken. Bovendien, zo
voorts gesteld, het verschijnsel 'armoede' is maatscha
en politiek inmiddels erkend en de regering heeft
programma 'sociale vernieuwing' te kennen gegevei
verbeteringen te streven.
\kG
nanciër
ïg te tr
J. Hij v
l%inanien
aan eei
Jj'Ancon
jjstitie).
vergo
TOCH laten de Raad van Kerken en DISK (het
toraat van acht kerken) de manifestatie gewoon
vrijwel alle lidkerken steunen het initiatief en roepen
deelname. De effecten van acht jaar CDA/VVD-com
zijn voor degenen die onder aan de maatschappelijke
staan, kennelijk te ingrijpend geweest om goedgeloi";
beleid van Lubbers-III af te wachten; er is ook nog
om publiekelijk voor te strijden.
In het vorige kabinet is er veel discussie geweest
armoedeprobleem, de kerken en de politiek, niet
minst tussen CDA-bewindslieden. De gesprekken ki
eigenlijk steeds uit bij hetzelfde: de overheid bepleit
nen de bestaande economische kaders te zorgen voor
teringen, ook al lijden sommigen in de samenleving
der, want uiteindelijk is het ook voor hen beter. Van
der meer DISK wordt echter gepleit voor een ander
waarin de rijken niet rijker worden ten koste van de
Vandaar ook bijvoorbeeld een actie tegen belastingvocjhi
van midden- en hogere inkomens.
De discussie is in het verleden nogal eens gestrand
logische verschillen. Vooral wanneer het liberaal
sche systeem van de westerse economie werd gepl;
genover opvattingen die 'socialistisch' heten. In onze
kan deze discussie niet meer; vriend en vijand moe
kennen dat overal de vrije-markteconomie van het
me de winnaar is. In zekere zin is het verheugend dat
geconstateerd kan worden; het voorkomt een onker
en onvruchtbare ideologieën-strijd. Daardoor kan allf
gie worden gestoken in waar het in het armoededeba
kerk primair om gaat: de gerechtigheid moet wordn>
diend. En dus dient armoede als gevolg van onrecht
den bestreden. Christenen horen in die strijd voor<
pen; in 'kerk, staat en maatschappij' hebben zij eei
hoog te houden.
DAAROM kan de manifestatie van morgen nooit ee
politiek gericht zijn; dat zou te veel eer betekenen vo
lement en regering. Het moet morgen evenzeer gaan
samenleving; om mensen op te wekken voorbeeldig te
de rechtvaardigheid dienend, ook al gaat dat ten kos
de eigen portemonnee. De armen van ons land zijn
daarmee gediend. De politiek kan zich immers vrijl
heid veroorloven wanneer de samenleving er blijk va
het probleem eigenlijk niet serieus te nemen.
kap
i het
tl bei
!com
(Van
imenta:
AAG-
senteei
binner
miljoe:
van
.igen.
en uit1
ielen i
V«
nauw
lales f
immis!
betere
luterbe
les hai
rig jaa
ofemer.
derzoe
irsyster
plve
onth
n jan
igen ii
lebbei
is wil
rs nie
in mer
o oeling*
lyisten
j&eginf
bestal
verba
et all
iar bei
moe
alc
1 osten
Brieven graag kort an duidelijk geschreven.
De redactie behoudt zich het recht voor ingezi
stukken te bekorten.
Melkkoe auto
In de bijlage Finale stond een
vraaggesprek van Paul Koop
man met drs. A. van Eekhout
van De Stichting Weg onder
de kop 'De auto als uitgemol
ken prijskoe'. In de vierde ko
lom wordt geponeerd (m.i.
zonder cijferonderbouwing
en/of feitenkennis) dat in de
jaren zeventig „op het hoogte
punt van de oliecrisis" autorij
den nóg veel duurder dan nu
is geweest". Dit is natuurlijk
onzin. Afgezien van de enorm
gestegen kosten van aanschaf,
belasting, verzekering, onder
houd, ANWB, even een ver
wijzing naar de brandstofprijs.
Mijn kasboek van 1973 wijst
uit dat ik in november 80 cent
voor een liter superbenzine
betaalde. Dat was dus vlak na
de oliecrisis. Daarna begon
'het melken' pas echt.
H. Buller,
VOORSCHOTEN
(Briefschrijver gaat er van uit
dat het hoogtepunt van de
trc
de c
herd;
je br
gren
verkv
"jarig
vrou
7and;
iwelij
l-jarig
naar
jmdal
politii
;t hu
ld is i
iderla
te b*
een
e polii
oliecrisis zich aftekent
Van Eekhout doelt in
treffende passage echtei
tweede oliecrisis, begin
tachtig. Die dreef de bi -
prijs sterk omhoog a*
'topper' van2,01 peril in
per op 8 mei 1985. Sinds
benzine met enkele
downs' alleen maar goeden,
geworden. Het gemi een
benzineverbruik van A "gestel
derlandse wagenpark dejs
1985 bovendien sterk g arm
Een derde factor die d i/eegt
kosten tenslotte relatieltegen
koper maakte, betreft I moliti
derhoud. De nieuwe ge
personenauto's hoeft
eenmaal per 20.000 kil
naar de garage, vroeg
een grote beurt per 10.
lometer regel. Overige
schikken ANWB en de
ting Weg over gedetai
berekeningen die uitwij
de auto in vergelijking i1
openbaar vervoer de af£ Ju'ie
vijf jaar ondanks allerle u,^rf
tingmaatregelen relatie
dpr duur is geworden.
P.K.).
Uitgave: Westerpers (behorende tot Sijthoff Pers).
Kantoor: Apothekersdijk 34, Leiden.
Telefoon: 071 - 122 244.
Postadres: postbus 11, 2300 AA Leiden.
Freedc
luwe 1
De on
n sind
jaar
Midd
ir toe*
iosIow
(aclav
se dc
mini
van
nthal
tter Vc
lissie,
Abonnee service IB A
Telefoon: 071 - 313 677 van ma. t/m vr. van 8.30 tot 17.00 u.
Nabezorging
Telefoon: 071 - 122 248 16Pï?ÜI
van ma. t/m vr. van 18.00 tot 19.00 u. op za. van 14.00 tot 15.0öf(^)êjpj
Abonnementsprijzen (inclusief 6% BTW.)
Bij automatische betaling: Bij betaling per accept-giro!^
per maand f. 24,85 per maand f.
per kwartaal f. 74,10 per kwartaal f.
per jaar f. 284,50 per jaar f.
Het abonnementsgeld dient vooruit te worden voldaan.
Advertenties
Informatie en tarieven over advertenties tel. 071 - 122 244.
Telefax voor uitsluitend advertenties 071 - 134 941.
Voor uitsluitend het doorgeven van advertenties kantoor Rijsvf
070 - 3902 702.
Bankiers
AMRO BANK NV 473 575 515
POSTBANK NV 663 050
